'Ik wou dat ik twee
keer kon stemmen'
Wereld reageert tevreden op verkiezing van president Bill Clinton
Verkiezingen VS
Vrouwelijke kandidaten
schrijven geschiedenis
Minerva discussieert somber
over toekomst van Amerika
Bedankt!
Democraten winnen gouverneursposten
WOENSDAG 4 NOVEMBER 1992
3*
VERKIEZINGSSNIPPERS
Bush staat ook in Houston op straat
Washington Misschien is het symbolisch. Het hotel in Houston
waar George Bush altijd logeert wanneer hij in Texas is en dat hij
als zijn officiële woonplaats beschouwt, gaat binnenkort sluiten.
Failliet. Niet alleen in Washington komt de president dus op
straat te staan, nu Bill Clinton hem op overtuigende manier uit
het Witte Huis heeft verjaagd.
Stemadvies op hoogte
fort lauderdale De inzittende van een (/SAir-lijnvlucht kregen
gisteren een ongewild stemadvies. Een passagier die op de
vlucht van Philadelphia naar Fort Lauderdale geen tweede bier
tje kon bestellen, bedreigde de bemanning en greep de inter
com. Hij riep de passagiers op voor Bush te stemmen. De man is
later gearresteerd. Hij kan veroordeeld worden tot twintig jaar
gevangenisstraf en 17.000 gulden boete.
Indianen vertegenwoordigd in Senaat
denver Ben Nighthorse Campbell, een Democraat uit Colora
do, is gisteren als eerste Indiaan in meer dan zestig jaar gekozen
tot senator. De 59-jarige Campbell is een overtuigd voorstander
van het recht van vrouwen op abortus. Hij was sinds 1987 lid
van het Huis van Afgevaardigden. Campbell heeft gezegd slechts
één termijn (van zes jaar) senator te willen zijn.
Bush komt in 'Hall of Shame'
Washington Nu hij de race naar het Witte Huis heeft verloren
wordt George Bush 'bijgezet' in de zogenaamde Hall of Shame.
In deze Hall of Shame een woordspeling of de Hall of Fame
van sportberoemdheden komen presidenten terecht die door
het Amerikaanse volk slechts één ambtstermijn zijn gegund. De
ze eeuw gingen slechts drie presidenten Bush voor: Jimmy Car
ter, Herbert Hoover en William Taft.
'Het is Bill Clinton'
den haag Het Britse dagblad The Guardian was vannacht de
concurrentie mijlen voor. Om half één vannacht al wist deze
kwaliteitskrant in zijn eerste editie te melden dat Bill Clinton de
Amerikaanse presidentsverkiezingen had gewonnen. 'It's Bill
Clinton', luidde de opening. Op dat moment was nog slechts be
kend dat de kiezers in de oostelijke staten Georgia, New
Hampshire en Vermont in meerderheid op de Democratische
kandidaat hadden gestemd.
Wat is in en wat is uit
Washington Met Bill Clinton en Al Gore komt een nieuwe ge
neratie naar het Witte Huis. Naar de veranderingen die dat te
weeg zal brengen wordt volop uitgekeken. In Washington circu
leren al lijsten van wat binnenkort 'in' istn wat 'uit'. Barbara's
nepparels zijn straks uit, Hillary's haarbanden in; Arnold
Schwarzenegger en Bruce Willis (Bush-supporters) uit, Whoopi
Goldberg en Paul Simon (Clinton-supporters) in; hoefijzers wer
pen en golfen uit, saxofoon spelen (zonder te inhaleren) in; Bar
bara's appeltaart uit, broccoli in; joggen uit, maar toch ook weer
Ex-burgemeester Barry gekozen
Washington Twee jaar na zijn veroordeling wegens het gebruik
van cocaïne heeft ex-burgemeester Marion Barry van Washing
ton een geslaagde come-back gemaakt. De 56-jarige zwarte De
mocraat won gisteren met een grote meerderheid een zetel in de
gemeenteraad van de Amerikaanse hoofdstad. Barry heeft klaar
blijkelijk weinig aan populariteit ingeboet.
Irak blij met nederlaag 'crimineel'
Baghdad» Radio Baghdad reageerde vanochtend verheugd op
de verkiezingsnederlaag van „de crimineel" George Bush. Het
bericht ging vergezeld van lofliederen voor Saddam Hussein, de
man die de Golfoorlog verloor, maar Bush heeft overleeft als
president. Van feestgedruis op straat was vanochtend nog wei
nig te merken. Wel drukten enkele buschauffeurs vrolijk en lang
op hun claxon toen ze het nieuws van Bush' nederlaag vema-
washington dpa-afp-r
Carol Moseley Braun uit de
staat Illinois wordt de eerste
zwarte vrouw in de Amerikaan
se Senaat. De Democratische
politica versloeg gisteren haar
Republikeinse rivaal. Ze wordt
de vierde zwarte senator in de
geschiedenis van de Verenigde
Staten.
Moseley Braun (44) versloeg
in de voorverkiezingen de zit
tende Democratische senator
Alan Dixon. Voor Braun was de
gang van zaken in de 'zaak-Ani-
ta Hill' de doorslaggevende fac
tor om een gooi te doen naar
een Senaatszetel.
Senator Dixon was betrokken
bij de hoorzittingen over kandi
daat-opperrechter Clarence
Thomas, die door Anita Hill be
schuldigd werd van seksuele in
timidatie. In de sessies ontpop
te Dixon zich als een agressief
ondervrager van Hill. Mosely
Braun vond dat dit niet door de
beugel kon.
Ook in California was het gis
teren voor vrouwen een heuge
lijke dag. Beide senatoren die er
werden gekozen zijn vrouwen:
de Democraten Barbara Boxer
(51) en Dianne Feinstein (59).
Daarmee schrijft California ge
schiedenis. Nooit eerder vaar
digde een staat twee vrouwelij
ke senatoren tegelijk af.
Zeker 31 zwarten, onder wie
vijftien nieuw gekozenen, krij
gen zetels in het Huis van Afge
vaardigden. Vijf staten gaven
voor het eerst hun stem
zwarte kandidaat.
O* slaai toegewezen J
Bill Clinton heeft gisteren 32 staten en het District of Columbia veroverd. Die staten leveren hem 374
kiesmannen op, ruim voldoende om op 14 december door het college van kiesmannen tot president
te worden gekozen. Daarvoor zijn 270 kiesmannen nodig. President Bush moest zich tevreden stellen
met een overwinning in 18 staten, goed voor 164 kiesmannen. Ross Perot veroverde geen enkele
„Ik stemde voor Hoover, dus stem ik nu ook voor Bush."
Het eerste deed hij precies zestig jaar geleden, maar voor
Leo Briscoe is er sindsdien niets veranderd. „Ik ben Re
publikein in hart en nieren", zegt hij, wachtend in de rij
om voor de zestiende keer in zijn lange leven een presi
dent te mogen kiezen.
alexandria hans de bruun
correspondent
„Je moet de paarden niet ver
wisselen in het midden van de
rivier", zo beargumenteert hij
zijn stem. „Bush heeft ons door
de wereldcrisis geleid, en hij is
de beste man om ons door de
crisis in ons eigen huis te lei
den." Vijf minuten later drukt
hij vastberaden op de knop van
de stemcomputer achter de
naam George Bush, President'.
De rij kiezers voor de deur van
de gymzaal van de George Was
hington Junior High School in
Alexandria is gauw vijftig meter
lang. Gistermorgen om zes uur,
toen de deuren opengingen,
stonden al tientallen mensen te
wachten. „Dit heb ik nog nooit
meegemaakt", zegt stembu
reau-baas Walter Wendt, en dit
is allerminst zijn eerste keer.
De opkomst van de Amerikaan
se kiezers overtreft alle ver
wachtingen. Een stembureau
dat een tiental kilometers ver
derop ligt, meldt om tien uur in
de ochtend al driekwart van de
ingeschreven kiezers te hebben
gehad: Dat duidt volgens Wendt
i opkomstcijfer in de
buurt van de 80 tot 85 procent
van de ingeschreven kiezers.
Voor de VS is dat uniek.
Voor de deur van de gymzaal
proberen activisten van de Re
publikeinen, de Democraten en
van Ross Perot de laatste twijfe
lende kiezers over te halen. An
drea Cahn, getuige de buttons
op haar trui een Clinton-fan,
stopt de kiezers een model
stembiljet in de handen. „Dan
weten ze tenminste hoe dat er
binnen uitziet."
Maar op het formulier is wel de
naam van Clinton vetgedrukt en
dik-omlijnd. De kiezer mocht
zich eens vergissen. „Ach, er is
altijd nog wel iemand te beïn
vloeden, die nog niet weet wat
te doen", zegt Cahn, die volgens
de wet met haar folders min
stens twaalf meter van de in
gang van het stemlokaal moet
blijven.
Cahn hoeft zich geen zorgen te
maken. Alexandria, onder de
rook van Washington, is een
overwegend Democratische
stad in de overwegend Republi
keinse staat Virginia. Clinton zal
het hier wel halen. „Maar de
staat wint hij niet", zegt Warren
Almquist, die naast Cahn staat,
maar met Bush-buttons is uit
gedost. Hij krijgt gelijk.
De opiniepeilingen zetten Clin
ton op winst, maar daar wil
Almquist op de verkiezingsdag
nog niets van weten. „Het kan
snel veranderen." Voor een
Perot-effect zijn de twee niet
bang.Perot is een succesvol
zakenman, maar hij mist de
kunde om een land te leiden",
zegt Almquist, die toch hoopt
nog wat 'Perotisten' te kunnen
overhalen.
Twijfelaars zijn er genoeg. Fred
Kelley weet het nog steeds niet,
al zijn er in de rij nog maar drie
wachtenden voor hem. „Wat de
economie betreft, wil ik voor
Clinton kiezen, want Bush was
een ramp. Maar voor het bui
tenlands beleid vertrouw ik
Bush weer meer. Ik wou dat ik
twee keer kon stemmen", zegt
hij bijna wanhopig.
Voor de deur van weer een an
der stemlokaal, tien kilometer
verderop in Maryland, staat Ed
Randall stemmen te ronselen
voor Ross Perot. „Ik ben geregi
streerd Democraat", zegt hij,
„maar ik stem nu voor Perot.
Die heeft de beste ideeën." Hij
voorspelt een verrassing. „Veel
mensen waarvan ik weet dat ze
Democraat zijn, zeggen tegen
mij nu toch maar op Perot te
stemmen. En dat is wat, want
bijna iedereen stemt hier op de
Democraten." De uitslag geeft
ook hem later ongelijk. Mary
land gaat naar Clinton.
'VS hebben steden waanoor Derde-Wereldland zich schaamt'
LEIDEN MEINDERT V
In 1968 behoorde hij tot de or
ganisatoren van de eerste Alt
American Night van de Uridse
studentenvereniging Minerva.
VNO-voorzitter A. Rinnooy kan
weet nog hoe Nederland toen
met afgunst en ontzag opkeek
naar de Verenigde Staten. „Nu
is onze kijk op dat land alleen
maar vervuld met medelijden",
stelde de oud-Minervaan gister
avond met treurig gezicht vast.
Toch wordt in Nederland
geen enkele andere verkiezing
zó op de voet gevolgd als die in
de Verenigde Staten. Dat blijkt
alleen al uit de groots opgezette
verkiezingsavond in de studen
tensociëteit, waar verschillende
deskundigen voor een forum
discussie kwamen opdraven.
Als Amerika niest, is Nederland
verkoudenmeende de Leidse
hoogleraar Amerikanistiek A.
Lammers. „Maar het treurige is
dat het lijkt alsof die super
macht aan een longontsteking
lijdt. En ik weet niet wat dat
voor ons betekent", zei Lam
mers, die onlangs een biografie
schreef over de legendarische
president Franklin Delano
Roosevelt.
Lammers was overigens niet
de enige die uiterst sombere ge
luiden liet horen over de toe
komst van de Verenigde Staten.
Natuurlijk waren bijna alle fo
rumleden blij met de verkiezing
van Clinton tot president, want
dat stond voor hen al vóór de
uitslag als een paal boven water.
Maar het forum betwijfelde of
hi) ook de talloze problemen
het hoofd zal kunnen bieden.
WD-1 wwh K.mi' rii.i
Dijkstal is enkele weken met de
campagne van Clinton meege-
lOOM <n toniulr /i. h ÉS ge
schokt over de erbarmelijke si
tuatie in de grote steden, het ge
brek aan gezondheidszorg en
de enorme werkloosheid
„Mensen die van de buitenwij
ken naar het centrum willen ril
den, moeten door buurten die
(oorlogsgebieden)
aldus Dijkstal.
Rinnooy Kan. voormalig
hoogleraar econometrie, schets
te een treurig beeld van de
Amerikaanse economie. „De in
dustrie is aftands, het machi
nepark totaal verwaarloosd. De
sociale ongelijkheid is drama
tisch en betreft niet alleen het
inkomen, maar ook het verschil
in huisvesting werkgelegen
heid. kansen en opleiding. De
binnensteden zi|n /o vervallen,
daar schaamt een Derde-We
reldland zich nog voor", aldus
Rinnooy Kan. Voor de noodza
kelijke economische opleving
zijn volgens Rinnooy Kan de
plannen van Clinton nog het
meest geschikt.
CDA-kamerlid J. de Hoop
Scheffer durfde te betwijfelen of
het voor Nederland wel zo goed
is dat Clinton Bush opvolgt. Na
tuurlijk. de buitenlandspecialist
van de CDA-fractie erkende dat
Bush er in de Verenigde Staten
een 'puinhoop' van heeft ge
maakt. Maar over zijn Europese
beleid had het kamerlid niet te
klagen.
„Van Bush wisten wij dat hij
de Amerikaanse troepen in Eu
ropa vrijwel intact wilde hou
dt n I n dat wil gT.t.ig h<ui
den. want de \"S leveren toch
een onmisbare bijdrage aan het
militaire evenwicht m du deel
van de wereld Dat is niet onbe
langrijk als je bedenkt welke
t .-11111. m nog In 11"'-; i lap
pa kunnen ontstaan. De VS
moeten hier zijn als Europa in
da lik v liegt Klus Da IKMT
Scheffer.
Naast zwartgalligheid was er
rradisch wat humor in de
ussie te ontwaren Nadat
het forum de vraag had wegge
wuifd of Clinton wel uit het juis-
la bom «na hm di h Ida
Dijkstal ironisch „Nou, bij ons
in Wassenaar zijn de schanda
len rondom de kandidaten toch
écht het gesprek van de dag ge
weest."
Wellicht hadden ook de overi
ge leden van Minerva meer ee-
noten van de sappige schanda
len dan van de inhoudelijke
kanten van de campagnes In
het wel zéér streng bewaakte
sociëteitsgebouw aan de Brce-
straat was geen plek te ontdek
ken dat niet in oe rood blauwe
kleuren was gestoken. In de la
ger gelegen zaal ging tot 's och
tends vroeg de disco door, en
feestten de studenten alsof de
VS nog steeds zo'n supermacht
is als in 1968.
Houston President Bush bedankte vanmorgen zijn campagneleider James Baker, na de toespraak waarin Bush
Bill Clinton feliciteerde met de overwinning De overstap van Baker van Buitenlandse Zaken naar Bush cam
pagneteam had niet het beoogde succes. De collega-Texaan en bijzonder goede vriend van Bush heeft zetf
aspiraties voor de Republikeinse presidentsnominatie in 1996. roro» Wr»GA*rwr*yfO*w
Gretchen (6) en Hanna (8) Kamke uit Buffalo (New York) gluren onder het gordijn van het kieshokje door, ter
wijl hun moeder haar stem uitbrengt foto rtr ioe traver
NEWVO«K»ar
In twaalf staten werden gisteren
gouverneurs gekozen. De De
mocraten wonnen zeven van de
gouverneursposten. Drie van
die posten in de staten North
Carolina, Missouri en Delaware
waren eerst in handen van
de Republikeinen.
Vier zittende Democratische
gouverneurs wonnen de verkie
zingen in Indiana. Vermont.
West Virginia en Rhode Island
In Washington, waar de zetel
vacant was. won de Democraat
Mike Lowry. Zittende Republi
keinen wonnen in North UfcO
ta. New Hampshire en Ver
mont.
Verrassend was de winst van
de Democraat Jim Hunt in Nor
th Carolina. Hunt was al eerder
gouverneur Hij versloeg de Re
publikeinse adjunct gouverneur
lim Gardner In Missouri won
de Democratische adjunct-gou
verneur Md (-amahan. SB. van
de Republikein William Web-
ster. die twee ambtsperiodes
minister van justitie van de
HAARLEM «GPD-AFP-DPA-Rtr-IPS-AP
De verkiezing van Bill Clinton tot president
is over de hele wereld positief ontvangen.
Hieronder een selectie uit de reacties:
Boris Jeltsin (president van Rusland)
heeft Clinton gefeliciteerd met zijn over
winning. „De president verwacht dat weder
zijds begrip zal ontstaan, op dezelfde wijze
ah de afgelopen maanden het geval is ge
weest", aldus woordvoerder Anatoli Krasik-
ov. Jeltsin verwacht verder „dat de samen
werking zal toenemen".
Yitzhak Rabin (premier van Israël) zond
Clinton vanmorgen een telegram, waarin
hij de verwachting uitspreekt dat „de spe
ciale banden tussen Israël en de Verenigde
Staten zullen worden gehandhaafd". Rabin
zegt verder te hopen dat Clinton het vredes
proces in het Midden-Oosten een nieuwe
impuls zal geven. Ook minister van buiten
landse zaken Peres feliciteerde Clinton.
Yitzhak Shamir (oud-premier van Israël)
was onverholen gelukkig met de nederlaag
van Bush. „De Heer zij geprezen, hij is niet
gekozen. Onder zijn presidentschap zijn er
problemen en misverstanden tussen Israël
en de Verenigde Staten geweest, maar nu
zullen wij minder problemen hebben ons ge
zichtspunt te verdedigen.
Carlos Salinas (president van Mexico) fe
liciteerde Clinton hartelijk. Hij signaleerde
overeenkomstige punten tussen zijn beleid
en het programma van Clinton, onder meer
ten aanzien van „de handel, de migratie en
de strijd tegen drugs Salinas stuurde ook
een telegram naar Bush, die hij bedankte
voor de belangrijke vooruitgang in de
toeriaderingen het wederzijds begrip"
Brian Mulroney (premier van Canada) fe
liciteerde Clinton, ondanks het feit dat de
nieuwe president tijdens zijn campagne
twijfels heeft geuit over het vrijhandclsver-
drag dat Bush heeft gesloten met Canada
en Mexico. Mulroney zei dat hij als vriend
en als bondgenoot" zal samenwerken met
Clinton.
Richard von Welzsëcker (president van
Duitsland) toonde zich gelukkig met de
keuze van Clinton, net als de Duitse rege
ring en de oppositie. Minister Kinkel (bui
tenlandse zaken) onderstreepte dat de VS
op het gebied van de internationale politiek
een doorslaggevende rol zullen blijven spe
len.
Douglas Hurd (Brits minister van buiten
landse zaken) noemde de verkiezing van
Clinton „niet slecht voor Groot Brittannië".
Hij sprak de verwachting uit dat Clinton de
Amerikaanse troepen in Europa zal laten.
Ook Labour-woordvoerder Cunningham,
verwachtte een voortzetting van Bush' bui
tenlands beleid, maar hij zag in de stem
busuitslag wel „een fundamentele wijziging
van de rechtse politiek die Amerika zo ïang
heeft gedom ineerd
De Japanse regering was één van de wei
nige die Clinton met terughoudendheid fe
liciteerde. Tokyo verwacht dat Clinton
weliswaar kan zorgen voor een economi
sche opleving in de Verenigde Staten, maar
rekent tegelijkertijd op meer politieke druk
Minister van financiën Tsutomu Hata zei
dat Clinton niet moet denken dat hij met
meer protectionisme het wereldhandelssys
teem kan veranderen Premier Mijazawa fe
liciteerde de nieuw gekozen president
Ook In China en Hong Kong is de over
winning van Clinton met gemengde gevoe
len ontvangen. Clinton's harde woorden
over de mensenrechtensituatie in China
hebben de vrees gewekt dat de handelsbe
trekkingen tussen beide landen onder grote
druk zullen komen te staan. In de Hong-
kongse zakenwereld bestaat vrees over een
mogelijke handelsooriog tussen de VS en
htaa
Premier I-ubber* is ervan overtuigd dat
de goede relaties tussen Nederland en de
VS onder de nieuwe president Bill Ginton
worden voortgezet President Bush kan te
rugzien op goede betrekkingen met Europa
Ik ben er zeker van dat Bill Clinton daarmee
verder zal gaan Dibbers noemde Ginton
'positief en feliciteerde hem met zijn over
tuigende overwinning De premier bena
drukte ook dat de wereld veel dank ver
schuldigd is aan de zittende president Rush
Hans van Mlerio (fractievoorzitter D6f
vindt dat de verkiezing van (Tinton goed
voor Europa". De uitslag geeft goede hoop
op economische hervormingen en een ver
laging van het overheidstekort in de VS. al
dus Van Mierio. Stabiliteit in de Verenigde
Staten b belangn/k voor de stabiliteit in de
heliMaU aldus Van Mierlu
Frits Rolkesteln (fractievoorzitter WD)
All ik in de Verenigde Staten had gewoond
zou ik ook op Bill CUnton hebben gestemd.
Ik ben dus tevreden met de uitslag
Thijs Wriligens fractievoorzitter PvdA):
Bill Clinton zou in Europese verhoudingen
thuishoren in een ftamj van sociaal demo
cratische snit Hij Legt de nadruk op thema's
als de aandacht voor mensen met een mini
mum inkomen, de gezondheidszorg cn hel
milieu Voor de buitenlandse politiek van
de Verenigde Stalen verwacht WMtgrns
geen groie verschuivingen Wel voorziet hij
ingrijpende bezuinigingen op het Ameri
kaanse defensie budgrt
