Clinton: Geen overspannen verwachtingen
Arkansas
hoopt op
beter imago
Verkiezingen VS
heeft
lippen'
9Ozone man9 Gore was gouden greep Clinton
'Bill Clinton
zulke zachte
WOENSDAG 4 NOVEMBER 1992
2
Bill Clinton neemt tijdens een van zijn laatste campagnebijeenkomsten met open armen het gejuich van zijn aanhang in ontvangst. Naast hem staat zijn vrouw Hillary. Clinton deed in
de laatste dagen van de campagne nog tientallen staten aan en bleef gisteren tot in de vroege uurtjes proberen stemmen te winnen. Met succes. foto reuter win macnamee
Arkansas levert voor het eerst
sinds het in juni 1836 als 25ste
staat werd toegelaten tot Vere
nigde Staten de president. Met
Bill Clinton in het Witte Huis
kan het irnago van de zuidelijke
staat worden opgepoetst. Tij
dens de verkiezingscampagne
werd Arkansas door Clintons ri
valen Bush en Perot herhaalde
lijk belachelijk gemaakt. 'De
kippenstaat' zei Perot wijzend
op de talrijke succesvolle pluim
veehouderijen.
Arkansas had vroeger als bij
naam de Hear Statemaar
sinds 1953 afficheert het zich als
Land of Opportunity, land van
mogelijkheden. De naam Ar
kansas komt van de Quapaw in
dianen. In grootte is Arkansas
de 27ste staat van de VS;
134.000 vierkante kilometer of
vier keer zo groot als Nederland.
De staat is dun bevolkt: 2,5 mil
joen inwoners. De Mississippi -
rivier vormt de oostgrens van de
staat, die Little Rock als hoofd
stad heeft.
De Spanjaard Hernado de Soto
is volgens de geschiedenisboek
jes de eerste Europeaan die het
huidige Arkansas in 1541 be
zocht. f ranse ontdekkingsreizi
gers volgden. In 1803 kwam het
gebied in de handen van de
Verenigde Staten, dat van
f rankrijk 'Louisiana' kocht.
Arkansas behoorde tot de zoge
naamde slavenstaten en vocht
tijdens de Amerikaanse burger
oorlog aan de kant van de Ge-
confedereerden. Het Ameri
kaanse f looggerechtshof moest
er in de jaren vijftig aan te pas
komen om gouverneur Faubus
van Arkansas te dwingen de
openbare scholen open te stel
len voor zwarten.
Arkansas had in 1932 een pri
meur. Hattic Caraway was de
eerste vrouw die voor volledige
ambtstermijn naar de Senaat in
Washington werd gestuurd.
Hope niet zo blij
I )e inwoners van Arkansas zijn
blij met 'hun' eerste president.
Minder verheugd zijn ze in Ho
pe, Arkansas. I let 9.643 zielen
tellende gehucht met de hoop
volle naam Is de geboorteplaats
van Bill Clinton. Het is het type
zuidelijk stadie dat 's middags
alleen door vliegen lijkt te wor
den bewoond. Maar met de
stoffige rust lijkt het nu gedaan.
„Toen limmy Carter president
werd, verloor zijn geboorte
plaats Plains in Georgia zijn
identiteit", zegt een inwoner
van Hope. „Het werd een pel
grimsoord voor iedere gek in de
wereld Iedereen (Me lets tegen
de president had kwam naar
Plains. Dat willen wij niet."
Clinton is reeds op zoek naar
een geschikte plek voor een va
kantieverblijf in Arkansas, de in
woners van I lope hopen dat hij
aan hen voorbij gaat.
HAARLEM RONALD FRJSART
President Clinton dus. Het eer
ste Amerikaanse staatshoofd
van de na oorlogse generatie.
Een president die de saxofoon
bespeelt en die van rockmuziek
houdt. Clintons verkiezings
overwinning is een zeer duide
lijke, althans wanneer wordt ge
rekend in kiesmannen. Van elke
vijf vergaarde Clinton er vier,
terwijl Bush er slechts één ach
ter zich weet.
In procenten van de geldig uit
gebrachte stemmen ligt het an
ders. De nieuwe Amerikaanse
president heeft slechts de steun
van een minderheid van de be
volking. Clinton komt na het
tellen der stemmen uit op onge
veer 43 procent. Bush vergaarde
zo'n 38 procent, terwijl de onaf
hankelijke kandidaat Perot het
nog altijd tot een procent of 18
schopte.
Clinton is ook niet echt popu
lair. Een belangrijk deel van zijn
steun komt van de zogenaamde
ABB-kiezers, Alles Behalve
Bush. Ook wel de Donald Duck-
stemmers genoemd ze stem
men liever nog op de vriend van
Goofy dan op een goofypresi
dent als Bush. Dat Clinton niet
temin met overmacht heeft ge
wonnen komt omdat de win
naar in een staat alle kiesman
nen achter zich krijgt.
Dat Clinton zo'n eclatante over
winning heeft geboekt, is in
meer dan een opzicht positief.
Het toont bijvoorbeeld aan dat
een modder gooi-campagne
niet altijd loont. George Bush en
de zijnen hebben niet aflatend
gehamerd op werkelijke of ver
meende persoonlijke tekortko
mingen van Bill Clinton, maar
het heeft hen niets opgeleverd.
De gouverneur van Arkansas
voerde een ander soort cam
pagne: hij legde de nadruk op
de politieke onderwerpen. En
het belangrijkste daarvan is de
behoorlijk deplorabele toestand
waarin zich de Amerikaanse
economie bevindt.
Van Clinton mag dan ook wor
den verwacht dat hij, zeker in
de eerste helft van zijn termijn
van vier jaar, alles op alles zal
zetten om de miljoenen werklo
ze Amerikanen aan werk te hel
pen, om verpauperde stadswij
ken er weer een beetje bovenop
te helpen, om de Amerikaanse
infrastructuur weer op een be
hoorlijk peil te brengen, om een
behoorlijk systeem van ziekte
kostenverzekeringen op te zet
ten, om het onderwijs weer op
het gewenste niveau te brengen.
Dat nij daarbij als Democratisch
president van doen heeft met
een in meerderheid eveneens
Democratisch Congres, geeft
hem extra slagkracht.
Overspannen verwachtingen
moeten van 's mans economi
sche beleid echter niet worden
gekoesterd. In twaalf jaar Repu
blikeins presidentschap was het
voornaamste economische pro
bleem het gierend uit de hand
lopende overheidstekort. Ro
nald Reagan had daarop geen
antwoord, George Bush even
min en ook Bill Clinton heeft
nog niet laten blijken dat hij een
effectief wapen in huis heeft te
gen dat dramatische tekort van
momenteel 400 miljard dollar.
Bovendien bedraagt de groei
van de Amerikaanse economie
slechts 2 procent, en dat is te
weinig om nieuwe banen te
scheppen.
Gezien het feit dat Clinton zijn
kaarten heeft gezet op het her
stel van de Amerikaanse econo
mie, is het aannemlijk dat hij de
eigen staatshuishouding wat
meer dan zijn voorganger zal
beschermen tegen buitenlandse
concurrentie. Hij zal zich dus
waarschijnlijk protectionis-
tischer opstellen dan Bush.
Vooreen belangrijk handels-,
en industrie- en landbouwblok
als de Europese Gemeenschap
wordt het omgaan met Was
hington er dus niet gemakkelij
ker op.
Op niet-economisch gebied
mag van de regering-Clinton
een progressievere koers wor
den tegemoetgezien dan die
van de regering-Bush. Zo zal
vice-president Al Gore er zeker
op toezien dat milieubescher
ming in de Verenigde Staten
een grotere rol gaat spelen.
Ook ten aanzien van een vraag
stuk als abortus en gelijkberech
tiging van homoseksuelen is
Clinton liberaler dan Bush.
Clinton heeft bovendien goede
mogelijkheden op deze punten
iets tot stand te brengen. Bij
kwesties als abortus speelt het
Amerikaanse Hooggerechtshof
een belangrijke roL Twee van 's
lands voor het leven be
noemde hoogste rechters
zijn zo oud (halverwege de ze
ventig en een stuk over de tach
tig) dat ze hun zetels de komen
de vier jaar zeer waarschijnlijk
zullen opgeven of daartoe door
tussenkomst van de dood wor
den gedwongen. Clinton heeft
dan de mogelijkheid progressie
vere opvolgers voor die twee te
benoemen.
Clinton heeft zich geprofileerd
als een politicus die in dit tijds
gewricht de Koude Oorlog is
'gewonnen' meer nadruk
wenst te leggen op de binnen
landse politiek dan op de bui
tenlandse. Een staatshoofd van
het machtigste land ter wereld
kan de buitenlandse politiek
echter niet links laten liggen. Op
dat terrein valt van Bill Clinton
geen wezenlijke koerswijziging
te verwachten. Misschien dat
hij wat sneller en wat meer
Amerikaanse militairen uit Eu
ropa wil terugtrekken dan Bush
van plan was, misschien dat hij
Wie is die Bill Clinton, die op 20
januari de 42ste president van
de Verenigde Staten wordt? Hij
heeft de huidskleur van een
kreeft vanwege te hoge bloed
druk. Zijn strak geföhnde grijze
kapsel doet aan een brillo-
sponsje denken. Zijn stem
rauw en hees door een zeldza
me afwijking in het zenuwstel
sel waardoor maagzuur opbor
relt en de stembanden aantast
laat hem regelmatig in de
steek. Hij meet 188 cm en is
naar eigen zeggen 15 pond te
zwaar. Tijdens de campagne
heeft hij met dagelijks sjokken
joggen valt het niet te noe
men al 15 pond verloren.
Tegenstanders noemen hem
aalglad, 'Slick Willy'. Zo beken
de hij marihuana gerookt te
hebben, zonder te inhaleren.
Het was niet lekker. Volgens an
deren is hij superslim en uitge
kookt. Hij heeft de veelzeggen
de bijnaam 'Bill Clitoris'. Dat
omdat hij volgens Gennifer
Flowers die in januari bekend
maakte twaalf jaar lang een re
latie met hem te hebben gehad
goed met vrouwen overweg
kan en zulke 'zachte lippen'
heeft. Of hij ook een condoom
gebruikt wilde Flowers voor de
ogen van miljoenen televisie
kijkers niet zeggen.
Beroemd is de uit zijn studietijd
in Oxford daterende opmerking
Belangrijk onderdeel van elke ver
kiezingscampagne in de VS is het
vasthouden en knuffelen van kin
deren. Clinton 'oefent' hier in
New York. foto afp*
Bill Clinton in 1947. foto era
zich ietsje meer aan Israël gele
gen zal laten liggen dan Bush,
maar erg veel zal deze wisseling
van de wacht voor Washingtons
buitenlandse politiek niet uit
maken.
iet adres van feministe
Germaine Greer. Die vertelde
'het' liever met arbeiders te
doen dan met stropdassendra-
gers. Clinton vroeg haar of hij
haar toch zijn telefoonnummer
mocht geven voor het geval
dat ze zich zou bedenken.
De affaire met Flowers zette on
gewild Clintons vrouw Hillary in
de schijnwerpers. Een aantrek
kelijke, intelligente en welbe
spraakte vrouw, die als advo
caat meer verdient dan haar
man als gouverneur van Ar
kansas. Een vrouw ook met een
uitgesproken eigen mening. Dat
zorgde voor opwinding want
Amerikanen houden niet van
'sterke' vrouwen.
Hillary werd genoemd als toe
komstig minister van justitie
zoals john Kennedy die positie
toebedeelde aan zijn broer Ro
bert. Om de verkiezingen te
winnen werd het imago van
Hillary omgebouwd. Haar
recepten voor het bakken van
koekjes kregen opeens alle aan
dacht. Hillary werd een toege
wijde en bewonderende echtge
note la Nancy Reagan. Het
valt echter te betwijfelen of ze
zich in het Witte Huis alleen
maar zal bezighouden met as
trologie, het porselein en de
kleur van het behang. „We zijn
een team. Zonder haar was ik
geen president geworden", zei
Clinton vanmorgen al.
WASHINGTON HANS DEBRUUN
CORRESPONDENT
Grapje in Washington: „Wat is het verschil
tussen Al Gore en de veiligheidsagent die
hem bewaakt? Antwoord: Gore is de ern
stig kijkendeHeeft iemand de nu geko
zen vice-president wel eens emoties zien
tonen? In elk geval niet in de verkiezings
campagne, en niet in het openbaar. Van
het duo Clinton-Gore komt de laatste ver
uit het meest serieus, zeg maar gerust
saai. over.
Een gouden koppel, zei men nadat Clin
ton de 44-jarige senator uit Tennessee als
zijn running-matehüó aangewezen. Te
gen veel adviezen in koos hij geen oudere,
ervaren, noordelijke conservatief (zijn te
genpool dus), maar een progressieve, zui
delijke generatiegenoot die net als hij zijn
leven aan de politiek heeft gewijd.
De jeugdige energie van Clinton en Gofe
stak fel af tegen de belegen routine van ve
teraan Bush en brekebeen Quayle. De
laatste is sinds de zomer sterk teruggeko
men en heeft de president tot veler verras
sing eerder geholpen dan geschaad. Maar
h11 kwam in. h maar moeilijk uit do scha
duw van Gore. Uit peilingen die gisteren
werden gehouden bleek dat Gore veel po
pulairder is dan Quayle, zelfs in diens
thuisstaat Indiana.
Gore bewees Clinton ook anderszins een
dienst. Terwijl Clinton door schandaaltjes
in opspraak raakte, viel op Gore absoluut
niets aan te merken. Gore's verleden was
'brandschoon'. En ook op zijn huwelijksle
ven hadden de media niets aan te merken.
De vader van Gore was eveneens senator
voor Tennessee. Al jr. groeide vooral op in
Washington, en bracht alleen de vakanties
door op het landgoed van zijn ouders. Net
als Quayle is Gore een bevoorrecht rijke
luiszoontje, dat de beste scholen bezocht
en in Harvard studeerde. Hij werd journa
list, bracht in de hoedanigheid van leger-
schrijver zes maanden in Vietnam door,
en deed onmiddellijk na ziin terugkeer
een gooi naar een zetel in het Huis van Af
gevaardigden.
„Het was al snel duidelijk dat het daarbij
niet zou blijvenzei een vriend. Gore was
actief in het Huis, waar hij een plaats
kreeg in de energiecommissie, en viel op
door een grondige voorbereiding, feiten
kennis en debatteerkunst.
Zijn stijl overdreven pratend en altijd
serieus ergerde velen. Maar er was ook
bewondering voor zijn kennis en werklust.
In 1984 trad hij in de voetsporen van zijn
vader en belandde hij in de Senaat, waar
hij zich nog meer kon profileren. Gore on
derscheidde zich vooral door zijn kennis
van de ontwapeningsproblematiek en het
milieu.
Over het laatste schreef hij in 1991 een
bestseller {'Earth in the balance). Hij ver
kondigde er nogal revolutionaire ideeën
in. Bush noemde hem spottend de Ozone
man. In zijn boek pleit Gore voor een in
grijpend 'Marshall-plan' om de steden
schoon te maken, het invoeren van
milieubelastingen en een drastische ver
mindering van het benzineverbruik.
Aanhangers vertoonden zich op campag
nebijeenkomsten met leuzen als 'WeLoee
Ozone Man' en Gore begon zelf het onder
werp aan de orde te stellen. „Ik denk dat
deze opmerking zeker uit de mond van
een man die zich 'milieupresident' noemt
elke Amerikaanse burger beledigt die
begrijpt dat we de milieuproblemen moe
ten aanpakken. Ik heb besloten dat het
een bijzondere eer is Ozone Man te wor
den genoemd", aldus Gore het afgelopen
weekeinde. Aan Gore is het nu om als
'milieu-vice-president tot actie over te
gaan waar 'milieupresident' Bush verstek
liet gaan.
