'Rol vakbond
moet kleiner'
Stand van Zaken
Napoleon
specialist
in bieren
Medi Partners gat in de markt
ZAKELUK
Onder deze titel verschijnt elke
week op deze pagina een over
zicht van kort zakelijk nieuws
uit de regio's Leiden, AJphen
en de Duin- en Bollenstreek.
Stuur uw herichten voor deze
rubriek naar het leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den, t.a.v. 'Zakelijk'.
Milieu
REGIO/ROTTERDAM - Het Bu
reau Milieu en Ruimtelijke Or
dening van de werkgeversorga
nisaties VNO en NCW organi
seert morgenavond een regio
nale voorlichtingsavond over
milieuproblemen. Speciale aan
dacht wordt besteed aan de ge
volgen van de inwerkingtreding
van de wet algemene bepalin
gen milieuhygiëne (wabm). Als
gastspreker is uitgenodigd de
Zuidnollandse milieugedepu -
teerde J. van der Vlist. De bij
eenkomst vindt plaats in het
Airport Hotel, Vliegveldweg 59-
61 in Rotterdam. Aanvang 13.30
Verhuizing CLT
HILLECiOM - De CLT Video
Croup is uit Hillegom naar
Haarlem verhuisd De voort
gaande groei van CLT maakt
deze verhuizing noodzakelijk.
Het bedrijf verkoopt en ver
huurt professionele audio-video
apparatuur en verkoopt en du
pliceert videobanden. Tevens
biedt de CLT Video Group faci
liteiten aan de producenten van
onder meer bedrijfsfilms en
voorlichtingsfilms.
Jubileum Kamer
LfltDEN I K.m. r MO
Koophandel en fabrieken voor
Rijnland bestaat 175 jaar. ter ge
legenheid daarvan verschijnt
een gedenkboek dat oud-voor
zitter Van Koningsveld schreef
in samenwerking met de I^idse
historicus Jacobs. Het boek geti
teld 'Een Kamer aan de Rijn'
wordt volgende week tijdens
een feestelijke bijeenkomst in
Sli-<l<-Iif Museum I It I .iC nh.il
gepresenteerd aan de Zuidhol
landse gedeputeerde I. Günther.
LEIDEN LQMAN
We kennen een bier zoals bier
bedoeld is, een dag dat je geen
bier meer drinkt, en een bier
waar Limburg trots op is. Grote
Nederlandse biermerken ma
ken prachtige reclameslogans,
maar ook de kleinere brouwerij
en vechten om de gunst van de
bierliefhebber. De verwende
bierdrinker wendt zich de
laatste jaren steeds meer af van
het traditionele pilsje om te ex-
met speciaalbie-
En speciale bieren, daar ho
ren speciale cafés bij. Leiden
kent er een stuk of vier waar je
sinds jaar en dag letterlijk ver
zuipt in het bieraanbod. Witten,
triples, bokken, bruinen, krie
ken en trappisten. In plaats van
'doe mij een tappie' hoor je
steeds vaker 'wat staat er van
daag op het biermenu?'. Een
van die kroegjes is Napoleon op
de Leidse Stcenstraat: een bruin
pijpelaatje, dat de sfeer van een
Belgisch dorpscafé uitademt,
hoewel het ligt ingeklemd tus
sen shoarmazaken en snack
bars.
Ook de grote brouwerijen be
geven zich steeds meer op de
markt van de speciale bieren,
maar daar wil Napoleon's eige
naar Roland de löer niets mee
te maken hebben. Hoe kleiner
de brouwerij, hoe aparter het
bier dat hij zijn klanten voor
kan zetten: ,,'t Is jammer, maar
als zo'n bier het goed doet, ko
pen de grote brouwerijen het op
en verplichten ze 'hun' cafés
om dat te verkopen. Toen wit
bier populair werd, kwam Hei-
neken met Wieckse Witte op de
markt. Dat betekent vrij ver
taald 'wit aftreksel' en dat zegt
genoeg", aldus De Kier.
Hij blijft dus zoeken naar bie
ren van obscure brouwers, die
Roland de Kier
te vinden zijn op het platteland
tussen de Moerdijk en noord-
Frankrijk. Van de soorten die hij
daar opspoort, verkoopt Napo
leon er enkele tientallen. Zo
neemt hij sinds twee jaar bier af
van brouwerij Maasland uit het
Noordbrabantse Oss. F.n samen
met dit drankfabriekje kwam
De Kier op het idee om een
biersoort te vervaardigen die de
naam van zijn café draagt. Na
poleon Triple Bar heet het:
„Zacht, lichtzoet, fijn bitter en
zwaar", omschrijft hij de smaak
voor de kenners.
Napoleon Triple Bar (7,5 is
na Goeie Mie en Lakenbier het
derde biertje dat speciaal voor
„Ik vind het aardig dat u een stukje over mij schrijft,
in.I.ii vooi iir promotie van hol ambot ht hoeft hei niet
Dat is namelijk zo goed als dood. En voor de reclame
hoeft het ook niet, want ik kom om in het werk! Ik
restaureer vooral veel meubels voor het Koninklijk
I luis. In het Paleis Noordeinde en in het Huis ten
Rosch, daar vind ik mijn belangrijkste werk.
Op de foto ben ik bezig met het matten van een
zogeheten Raffles stoel. Aan het begin van de
negentiende eeuw was hij Gouverneur-Cieneraal in het
voormalige Nederlands Indic en hij heeft zijn naam
gegeven aan een heel eigen stijl. Deze stoel dateert niet
van Raffles' eigen tijd, maar hij komt wel uit de
negentiende eeuw. Voor het matten gebruik ik de
schors van rotan, dat van te voren op breedte is
geschaafd. Wat je overhoudt, heet pltriet. Voor het
matten heb ik geen gereedschap nodig; ik priegel het er
gewoon tussen mol mijn vingers Alsoomitt sn.iks
naai is. g.«.u lui uk* waai ao*nvUftta aeodg jan mee
Bij normaal gebruik dan, natuurlijk. Ik repareer ook wel
eens een stoel voor de l.cidse burgemeester Goekoop
Dat is nogal een stevige man en je kunt niet zeggen dat
hij voorzichtig op zo'n stoel gaat zitten. Ik zie hem dus
nog wel eens terug.
Een meubelrestaurateur moet alles kunnen:
stofïeerwerk, matten, beeldhouwwerk, draaiwerk. Ik
werk nu t hout. schildpad, tin. paarlemoer, koper.
De klompenmaker doet zijn werk haast
alleen nog maar op braderieën en
demonstraties, terwijl de televisiereparateur
een onmisbare kracht op de arbeidsmarkt is.
Zo zijn in de loop der tijd veel ambachten
verdwenen, maar kwamen er ook veel nieuwe
beroepen bij. In Nederland zijn 109.000
kleine ambachtelijke bedrijven, die aan
577.000 mensen werk bieden. In deze serie
vertellen mensen met een ambachtelijk
beroep over hun werk. Vandaag Leiderdorper
jan Bodijn (42), meubelrestaurateur in zijn
eigen bedrijf aan de Kerklaan. „Als je iets wilt
restaureren, kijk dan eerst in het atelier van
de man die dat doet."
zilver, goud. noem maar op. Ik gebruik altijd originele
materialen. De zitting van een stoel vul ik bijvoorbeeld
met krijn, dat is gedroogd alpengras Of met
paardehaar. Een goede binnenvering is het behoud van
je stoel.
Soms sta je wel voor problemen, want veel
deskundigheid is met de jaren verloren gegaan. Zo
repareerde ik een tijd geleden een Biedermeier
boekenkast. In de deuren van die kasten zit een
koperen gaaswerk en dat was helemaal versleten. Ik
heb er net zo lang op zitten vlassen tot ik dat gaas zelf
kon vlechten. Ik ben in Nederland nu de enige die dat
kan. Ik houd mezelf altijd voor dat het móet kunnen:
vroeger konden ze het namelijk ook!
Ik heb het vak geleerd van mijn vader en van mijn
grootvader. Zij hadden een atelier in de Jan vossen steeg
in Leiden; als jongen draaide ik daar al stoelpoten. Ik
ben ook nog naar de Kunstacademie in Brussel
geweest, maar daar heb ik niet veel geleerd. We gingen
naar musea om vijftiende- en zestiende-eeuwse
meubelen te bekijken. Bij mijn grootvader stonden die
gewoon in de zaak! Ik hen nog wel eens zo'n meubel
meegenomen en met mijn klasgenoten uit elkaar
gehaald. Dan kon je tenminste zien hoe het in elkaar
stak.
Er is veel beunhazerij in dit vak. Persoonlijk erger ik me
aan 'restaurateurs' die de beurzen aflopen, niets
kunnen en alles uitbesteden. Ik zeg altijd: als je iets wilt
laten restaureren, kijk dan eerst eens in het atelier van
de man die dat doet.'
TEKST WILFRED SIMONS
Promovendus wil meer macht ondernemingsraden
FOTO HIELCO KUIPERS
Leiden of een Leids café is ge
maakt: „Ik zal niet liegen," be
kent De (Oer. „Het is een be
staand bier dat een beetje is
aangepast om het voor mij toch
uniek te maken. Maar het is ze
ker niet zo dat ik een paar
kratjes heb gekocht zonder wik
kels op de (lessen; en die er zelf
heb opgeplakt."
De vakbonden in Nederland moeten een stukje van hun
macht afstaan aan ondernemingsraden, want deze zijn
beter in staat de belangen van werknemers te behartigen.
Ondernemingsraden stellen nu nog weinig voor, maar
dat kan veranderen als toekomstige hogere functionaris
sen verplicht worden twee jaar lid te zijn. Dat stelt Voor
schotenaar K. Mulder in zijn proefschrift 'werkne-
mersmedezeggenschap bij particuliere ondernemingen
in Nederland.' Deze maand promoveerde hij aan de Rot
terdamse Erasmus universiteit.
blijven meeblazen, want hier
ontbreken ondernemingsraden.
De vakbeweging zou twee soor
ten leden moeten hebben: on
dernemingsraden als collectief
lid en in een bedrijf zonder zo'n
raad zouden individuen lid
kunnen worden. In meer dan de
helft van de bedrijven (53 pro
cent) ontbreekt een OR. Als een
bedrijf minder dan 35 werkne
mers heeft is een onderne
mingsraad niet wettelijk ver
plicht.
Machtsmiddelen
De FNV loopt niet warm voor
Mulders' voorstellen. 'Die man
leeft naast de waarheid. Waan
zin is het', reageerde een or-
deskundige van de industrie
bond in het FNV-magazine vo
rige week. Volgens de bond is
het een illusie te denken dat on
dernemingsraden zonder
machtsmiddelen de onderhan
delingen over arbeidsvoorwaar
den van de bonden kunnen
VOORSCHOTEN ERIC JAN WETERINGS
Het instituut OR bestaat ruim
veertig jaar en leidde een groot
deel van die tijd een slapend
bestaan. Hoewel de belangstel
ling om 'mee te denken en te
praten' langzaam toeneemt,
overheerst bij veel mensen nog
het beeld van een machteloos
kletscollege dat bloemetjes
stuurt naar zieken en jubilaris-
De belangstelling voor een
plaats in een ondernemings
raad is nog steeds klein. „Het is
een vicieuze cirkel," zegt Mul
der. „Goeie mensen willen niet
in de OR, omdat die niks voor
stelt. En vaak stelt een OR niks
voor omdat niemand er in wil."
Om dat patroon te doorbreken
stelt hij voor een soort 'onder
nemingsraad-dienstplicht' in te
voeren. „Stel voor alle hogere
functies in een bedrijf als eis dat
kandidaten twee jaar in een OR
hebben gezeten. Is dat niet het
geval, dan mag de raad zo'n be
noeming blokkeren. Zo krijg je
jonge, ambitieuze mensen. En
dan kan de raad taken overne
men. die nu de vakbond uit
voert."
Eigenlijk streven de bonden
naar hun eigen overbodigheid,
zegt Mulder. „Ze willen alle
maal medezeggenschap. Stel
dat die bereikt wordt, dan ko
men vakbonden en directie aan
dezelfde kant van de tafel te zit
ten. Als overlegorgaan van het
personeel vinden ze dan de on
dernemingsraad (OR) tegenover
zich."
Bij onderhandelingen over lo
nen, grote fusies en reorganisa
ties neemt de vakbond thans
het voortouw, maar Mulder
denkt dat in veel gevallen de
ondernemingsraad een betere
gesprekspartner is. „Neem bij
voorbeeld Philips, waar de bon
den een paar jaar geleden 4,3
procent loonsverhoging uit het
vuur sleepten. Kort daarna be
gon een grote reorganisatie
waarbij veel mensen hun baan
verloren. De bonden moesten
die vier procent wel vragen,
want dat deden ze bij andere
bedrijven ook. Ik denk dat een
ondernemingsraad dat realisti
scher had aangepakt."
Mulder ziet wel een rol voor
de bonden weggelegd als advi
seur van de ondernemingsraad.
Ook op regionaal en nationaal
niveau kunnen zij hun partijtje
Zijn grote
dememingsraden baseert Mul
der op de groeiende tendens
werknemers nauwer bij het wel
en wee van hun onderneming
te betrekken. „Naarmate salaris
en sociale voorzieningen beter
zijn geregeld worden immate
riële zaken belangrijker. Werk
nemers voelen zich beter ais ze
meer verantwoordelijkheid voor
het wel en wee van de onderne
ming dragen." De vakbond is
volgens Mulder minder geschikt
om deze ontwikkeling te bege
leiden. „Zij gaat immers altijd
uit van de tegenstelling bedrijf
versu s werkn e m e r s
Het FNV-magazine verweet
Mulder systematisch de kracht
van de vakbeweging te ontken
nen, want de FNV heeft 'op dit
moment zelfs meer leden dan
ooit', beweert het bondsblad.
„Ik vind dat de bonden terrein
moeten prijsgeven en dat horen
ze natuurlijk niet graag", rea
geert de promovendus. „En dat
de bonden zoveel leden hebben
geloof ik best, maar die groei zit
niet in het particuliere bedrijfs
leven. Daar is slechts 20 procent
van alle werknemers aangeslo
ten bij een vakbond."
K. Mulder 'Werknemersmede-
zeggenschap bij particuliere
ondernemingen in Nederland -
Functie van vakbeweging en
ondernemingsraden'. Uitgave:
Samson bedrijfsinformatie,
Alphen aan den Rijn 1992.
Prijs 45 gulden.
FOTO HtfLCO KUIPERS
LEIDEN ERIC JAN WETERINGS
De kosten van de gezondheids
zorg dreigen de pan uit te rij
zen. Niet alleen particulieren,
maar ook bedrijven en verzeke
ringsmaatschappijen worden
met steeds hogere kosten ge
confronteerd. Een goede medi
sche keuring en begeleiding van
personeel kunnen veel uitgaven
voorkomen. De initiatiefnemers
van Medi Partners zagen het gat
in de markt. Tussen andere
'hoogwaardige dienstverleners'
opende het bedrijf op 2 novem
ber zijn deuren aan het Leidse
Schuttersveld.
Medi Partners wil keuringen
gaan verrichten voor verzeke
ringen en voor bedrijven. Lei
den is op dit gebied nog een
witte vlek. zo wees marktonder
zoek uit dat de initiatiefnemers
F. Tak en P. Tak lieten verrich
ten. De broers vormen samen
de directie van het bedrijf, dat
het afgelopen jaar ook in Am
sterdam en Utrecht vestigingen
opende.
In de eerste fase na de ope
ning richt het bedrijf zich vooral
op keuringen voor verzekerin
gen. P. Tak: „Voor hypotheken
boven de twee ton wordt al een
eenvoudig bloedonderzoek ge
vraagd. waaronder een aidskeu-
ring. Voor leningen van zes ton
en hoger wordt onder meer een
hart/longfoto en een onderzoek
dooreen internist gevraagd."
Medi Partners verwacht snel
een groot deel van deze verze-
keringsmarkt te kunnen verove
ren. F. Tak: „Verzekeraars uit
deze regio gaan nu voor een
klein deel naar plaatselijke huis
artsen en voor de rest sturen ze
hun patiënten naar andere
plaatsen." Hoe groot de keu-
ringsmarkt is en wat hij daar
verwacht om te gaan zetten wil
Tak niet zeggen. „Bedrijfsge
heim." grijnst hij. „Wel wil hij
snel landelijk dekkend' zijn.
Het werk wordt gedaan door
een vast team van drie perso
nen. Daarnaast worden free
lancers ingehuurd waar nodig.
Zo zijn een psycholoog en een
socioloog ingeschakeld bij de
voorbereiding van het bedrijf
('om mee te denken') en kan bij
een plotseling grote vraag naar
keuringen uit een reservoir free
lancers worden geput. „Wij ga
randeren bedrijven dat een keu
ringsrapport zonodig binnen 48
uur beschikbaar is," zegt F. Tak.
Een belangrijke groeimarkt
wordt aanstellingskeuringen
voor bedrijven. Dit werk wordt
nu gedaan door Bedrijfsgezond
heids Diensten (BGD) huisart-
Het voorkomen van ziekte
verzuim krijgt steeds meer na
druk. Niet alleen het kabinet wil
werkgevers meer voor ziekte
kosten laten opdraaien, zelfs de
Europese commissie vaardigt al
rn htfonwi uit om het verzuim
omlaag te brengen. Onder in
vloed hiervan ontwikkelt de
aanstellingskeuring zich tot een
nieuw specialisme.
Dat suggereert Medi Partners
althans mqt haar wervende tek
sten die het bedrijfsleven voor
haar diensten warm moet ma
ken. Het bedrijf doet niet alleen
aanstellingskeuringen, maar
ook een periodiek gezondheids-
kundig onderzoek. „Noem het
een soort onderhoudscontract,"
zegt P. Tak. „Voorkomen van
ziekteverzuim begint met te
voorkomen dat een werkgever
verkeerde mensen in huis haalt.
Daar houdt de zorg nu vaak op.
Wij willen een blijvende relatie
opbouwen met bedrijven."
Het idee-voor Medi Partners
werd geboren onder een
etentje. Beide broers verbaas
den zich erover dat maar weinig
artsen in de gaten hebben dat
preventieve geneeskunde een
groeimarkt is. „Keuringen zijn
ook niet echt de leukste dingen
om te toen als arts," besluit P.
Tak. „Ik heb gesproken met
huisartsen die blij waren dat ze
er vanaf waren. Het wordt ook
pas interessant als je er meer
van kunt maken."
Zelf zal hij dat interessante
werk overigens niet gaan doen,
dat laat zijn werk als weten
schappelijk onderzoeker in het
AZL niet toe. F. Tak heeft over
dag zijn handen vol aan een
tandartspraktijk, zodat beide
broers zich als directeuren en fi
nanciers beperken tot 'dirigeren
en stimuleren' van het bedrijf
