Minder predikanten
Gereformeerde Kerk
'Zwarte
pakken
verkiezen
verleden'
Sterke toename aantal
kerkelijke inloopcentra
;cr
ZATERDAG 31 OKTOBER 1992
29
groningen wim schrijver
„Weinig", antwoordt professor
G. Dingemans uit Groningen op
de vraag wat de plaatselijke ker
ken zullen merken als het con
cept van de kerkorde voor de
Verenigde Reformatorische
Kerk in deze vorm van kracht
wordt. Maar over de invloed die
deze 'grondwet' op de hele Sa
men op Weg-kerk van hervorm
den, gereformeerden en luthe
ranen zal hebben, is de kerkor
de-deskundige niet bepaald ge
rust. Ja, met de deelnemende
kerken is volop rekening gehou
den, maar niet met de randker-
kelijken, stelt Dingemans spijtig
vast. En dat vindt hij gevaarlijk,
want 'kerkordes zijn trendset-
De zeer moeizaam tot stand
gekomen kerkorde omschrijft
de hoogleraar praktische theo
logie als 'een knap compromis'.
Wel verwacht hij dat het voor de
gereformeerden en lutheranen
erg wennen zal zijn dat de her
vormde kerkorde als uitgangs
punt is genomen. „Dat is altijd
het bezwaar tegen de Hervorm
de Kerk geweest: het is een ont
zettende regelkerk." De gerefor
meerden regelden alleen datge
ne wat geregeld moést worden,
aldus Dingemans, die zich reali
seert dat de twee grote kerken
inmiddels wel wat naar elkaar
zijn toegegroeid. De gerefor
meerde kerkorde is ook een
kloek naslagwerk geworden.
Maar toch: „Daarin blijft het
uitgangspunt de plaatselijke ge
meente." In het nieuwe ont
werp is daar toch ook het ac
cent op gelegd? Dingemans
denkt dat dat in de praktijk te
genvalt. „De landelijke kerk
speelt ook een belangrijke rol."
Zoals het in een toelichting van
de werkgroep staat: 'De beslui
ten van de synode zijn van
kracht voor heel de kerk en dus
voor alle gemeenten'.
De vrijheid op het plaatselijke
vlak, onder meer op het terrein
van avondmaal en belijdenis-
doen, zorgt er voor dat de ge
meenten weinig zullen merken
van een nieuwe kerkorde. Wèl
verandert er iets voor de reeds
gevormde hervormd-gerefor-
meerde gemeenten die jaren
lang om een gezamenlijke rege
ling geroepen hebben. Dinge
mans, die al lange tijd het
pleidooi van deze federaties
steunt, is blij dat 'er voor deze
koplopers in de oecumene nu
Geen vrees voor werkloosheid
Professor G. Dingemans: „De Hervormde Kerk is een ontzettende regelkerk."
eindelijk een echt legale situatie
ontstaat.
Op het bovenplaatselijke vlak
zullen de gereformeerden vol
gens Dingemans toch tegen de
hervormde regels aanlopen.
„Daar zullen twee culturen op
elkaar botsen." En, zegt hij: „Ik
ben benieuwd in hoeverre de
gereformeerden er echt tegen
kunnen om met andersdenken
den, zoals bij voorbeeld de Ge
reformeerde Bond (de rechter
flank van de Hervormde Kerk),
om te gaan."
Eén van de 'puntjes' uit het
concept die hij 'volstrekt onbe
grijpelijk' vindt, is dat het
avondmaal en de doop door
een predikant moeten worden
bediend. „Als er nou nog
'ambtsdrager' had gestaan,
goed, maar dit is nergens terug
te vinden, zelfs niet bij Calvijn."
Dingemans: „Ik krijg altijd het
verwijt dat ik te hard loop en te
veel wil, maar ze komen niet
eens halverwege. En we zijn er
wel aan toe. In de grote steden
is een heel andere structuur no
dig, want ze kunnen daar geen
ambtsdragers meer krijgen." Hij
vervolgt, teleurgesteld: „Als je
dan onmiddellijk na het begin
in de kerkorde dat hele blok van
de ambten ziet, dan hou je toch
je smoel, wat moet je dan, dat is
toch heel massief?"
Een wellicht nog groter be
zwaar van Dingemans is dat het
concept uitgaat van een zijns
inziens achterhaalde invulling
van het begrip 'apostolaat', de
rol van de kerk in de samenle
ving. In zijn boek schreef hij het
al: de gemeente moet 'oefen
plaats voor de wereld' zijn, en
geen hoofdkwartier of vlucht
heuvel. „Wij hebben inmiddels
geleerd dat het om een dialoog
gaat. Dus niet een kerk van: u
vraagt en wij draaien. Wij kerk
mensen maken ook onderdeel
uit van die wereld." Maar de
nieuwe kerkorde gaat volgens
hem nog helemaal uit van dat
eenrichtingsverkeer: „In de kerk
hebben we een instrument, het
Woord, en dat is gericht op de
wereld als object."
Wat hem ook 'echt hoog zit' is
dat er in het stuk met geen
woord gerept wordt over de dia
loog met andere religies. „Je
kunt zeggen: dat weten we nog
niet zo goed, laat maar even.
Maar de Bijlmer heeft geleerd
dat je echt tot verbondenheid
kunt komen."
Er is al verschillende malen
op gewezen dat de kerken nog
lang niet aan de definitieve be
sluitvorming toe zijn, en dat er
nog heel wat kan veranderen.
„Ja, en ik ben er niet gerust op.
Ik vrees dat het meer naar het
verleden gekleurd wordt dan
naar de toekomst, waarbij ik mij
realiseer dat er goed geluisterd
zal worden naar de zwarte pak
ken. En die zullen voor het ver
leden kiezen." Intussen zal Din
gemans, adviseur van het syno-
debestuur, niet zwijgen: „Wat ik
zou willen dienen, is dat er een
beetje behoorlijke kerk uitkomt,
die ook naar buiten toe aantrek
kingskracht heeft." En daartoe
moet volgens hem nog heel wat
veranderen.
Het aantal arbeidsplaatsen voor gereformeerde predi
kanten zal de komende jaren afnemen. Een groeiend
aantal plaatselijke gereformeerde kerken kiest voor sa
menwerking met de hervormde gemeenten in hun buurt.
Op dit moment zijn 99 hervormde predikanten ook actief
voor gereformeerde kerkleden.
Bovendien zal de daling van het
ledental - jaarlijks met ongeveer
10.000 - er toe leiden dat er
minder predikanten nodig zijn.
Dat verwachten de deputaten
(deskundigen) voor personele
zaken, financiën en organisatie
van de Gereformeerde Kerken,
zoals uit een rapport aan de sy
node blijkt.
De vermindering van het aan
tal predikantsplaatsen hoeft
niet te leiden tot werkloosheid
onder de op dit moment 946
dienstdoende gereformeerde
predikanten. A.J. Logtenberg,
hoofd personele zaken van de
gerefon. leerde kerken, durft
zelfs dt stelling aan dat iemand
die na zijn afstuderen van een
baan verzekerd wil zijn, theolo
gie moet gaan studeren aan een
van de twee predikantsopleidin
gen van zijn kerk, de theologi
sche faculteit van de VU en de
Theologische Universiteit in
Kampen.
Logtenberg baseert zich on
der meer op de verwachtingen
van de besturen van beide op
leidingen. Zij rekenen met een
daling vanaf 1995 van het aantal
afstuderenden tot een kwart
van de huidige aantallen. Eén
van de problemen is het nieuwe
stelsel van studiefinanciering.
Vroeger kozen velen na een op
leiding tot onderwijzer voor de
theologie. De beperking van de
studiefinanciering tot vier jaar
maakt zoiets aanzienlijk moei
lijker.
Part-timers
Een andere onzekere factor, al
dus de deputaten, is het toene
mend aantal part-time predi
kanten. Het is onduidelijk of
predikanten voor part-time
werk kiezen of daartoe worden
gedwongen omdat de plaatselij-
Van der Woude
met emeritaat
groningen anp
De oudtestamenticus van de
Groninger universiteit, prof. dr.
A.S. van der Woude, gaat op 31
oktober met emeritaat. Op 3
november neemt hij afscheid.
Van der Woude staat bekend als
een van de grootste Quamran-
deskundigen ter wereld. Begin
dit jaar was hij betrokken bij de
publicatie van een complete
editie van de Dode-Zeerollen op
microfiche.
Adam Simon van der Woude
(65), geboren in het Friese Oos-
terlittens, promoveerde in 1957
op een proefschrift getiteld 'Die
messianischen Vorstellungen
der Gemeinde von Qumran'.
Hij stichtte in Groningen het
Qumraninstituut voor de bestu
dering van de Dode-Zeerollen,
die in 1947 en daarop volgende
jaren bij Qumran waren gevon
den.
Van der Woude was drie jaar
hervormd predikant in Noord
laren voordat hij in 1960 hoog
leraar werd. Hij ontving in 1972
een eredoctoraat in de godge
leerdheid van de universiteit
van München en in 1985 van de
universiteit van St. Andrews
(Schotland). Hij is erelid van de
British Society for Old Testa
ment Study. In 1989 werd hij
benoemd tot ridder in de orde
van de Nederlandse Leeuw.
amsterdam anp
Het aantal kerkelijke inloopcentra in Nederland heeft de laatste
jaren een opmerkelijke groei doorgemaakt. Op veel plaatsen in
Nederland hebben kerken gekozen voor het inloopcentrum als
'vorm van kerkelijke presentie'. Dat schrijft Sake Stoppels, ver
bonden aan de theologische faculteit van de Vrije Universiteit
in Amsterdam, in het boekje 'Inloopcentra - Een verkenning
van een vorm van kerkelijke presentie'.
In een incompleet overzicht uit begin 1991 zijn 55 inloop
centra opgenomen, waarvan bijna de helft in de periode 1986-
1990 is ontstaan. Verder waren er op dat moment nog negen
centra in oprichting. Uit een vorig onderzoek in 1980 bleek dat
van de achttien inloopcentra er inmiddels tien waren opgehe
ven.
Tot de jaren '80 waren inloopcentra een (groot)stedelijke
aangelegenheid. Maar sindsdien zijn inloopcentra ook in klei
nere steden en de laatste tijd ook in dorpen te vinden. Ze wor
den bovendien niet langer alleen maar in de binnenstad, maar
ook in woonwijken gevestigd, waar ze te maken hebben met
een vaster publiek dan in de winkelcentra. Het aantal bezoe
kers per centrum loopt uiteen van drie per week tot 150 per
De gedachte van oprichters dat met het inloopcentrum 'ie
dereen' kan worden bereikt, blijkt een illusie. De mensen die
de centra bezoeken, blijken in meerderheid 'op één of meer
terreinen van het leven het spoor bijster te zijn geraakt'. Velen
van hen hebben te kampen met een sociaal isolement, veroor
zaakt door verlies van partner, gezondheid of werk. Bijna de
helft van hen heeft geen band met een kerkelijke gemeente.
ke kerk niet meer kan betalen.
Bovendien is het volgens de de
putaten de vraag of de vrouwe
lijke predikanten, wier aantal de
afgelopen twee jaar van 115 tot
150 is gestegen, evenveel volle
dienstjaren actief zullen zijn als
hun mannelijke collega's. Ge
zien de oververtegenwoordiging
van vrouwen onder de part-ti
me predikanten is dal niet te
verwachten.
Een volgende onzekere factor
is het 'stuwmeer' van afgestu
deerde theologen aan de beide
predikantsopleidingen. Uit ge
gevens van de VU en Kampen
blijkt dat ongeveer veertig pro
cent van de afgestudeerden niet
direct predikant wordt. Als de
vraag naar predikanten toe
neemt, zullen zij misschien toch
voor dat ambt kiezen.
Bisschoppen
kiezen kant
van de armen
SANTO DOMINGO KNA-DPA
De rooms-katholieke bis
schoppen van Latijns-Ameri-
ka hebben de keuze voor de
armen bekrachtigd. Dit blijkt
uit de tekst van het slotdocu
ment dat de deelnemers aan
de vierde algemene vergade
ring van de Latijnsameri-
kaanse bisschoppenconfe
rentie CF.LAM deze week in
Santo Domingo hebben aan
genomen.
Daarin stemmen de bis
schoppen voor de eerste
maal in met de sociale mark
teconomie. een aangepaste
vorm van het kapitalisme.
Deze mag echter niet ten
koste van de armen gaan.
Verder pleiten zij ervoor dat
de Katholieke Kerk de cultu
rele identiteit van de in
diaanse en afro-amerikaanse
bewoners van het continent
erkent.
Als antwoord op de uitda
ging van de groeiende sekten
willen de bisschoppen de op
leiding van priesters en ca
techeten verbeteren, de kerk
diensten persoonlijker en le
vendiger maken en de kennis
over het geloof bevorderen.
KERKDIENSTEN
Zondag 01/11 Allerheiligen (RK)
Woensdag 04/11 Dankdag voor gewas
en arbeid
LEIDEN
Herv. Gem. Hooglandse Kerk 11.45 0e-
cum. studentendienst; Oude Vestkerk
10 ds Rooze mmv Leidse Cantorij; Ma-
rekerk lOdsJukema, Leerdam, 17ds
vd Meijden, Bleiswijk; Maranathakerk
10 ds Dekker-Keiler; Oecumenische ge-
loofsgem. De Regenboog (Merenwijk)
9.30 ds vd Bom mmv Regenboogkoor,
1115 ds vd Bom en pastor Scholtes;
kerk 10 ds Nauta; Waalse k
(Breestr.) 10.30 pasteur Voerman; 'Ste
venshof' (rk kerk Haagse Schouw) 9.30
ds Bouhuijs. Acad. Ziekenhuis 10 pater
v Haasteren mmv Vredeskerkkoor, Kat
wijk. Diaconessenhuisza 10.30 rk.
meente). Geref. Kerk Vri|g. (Herengr.)
10 leesdienst, 17 ds P. Houtman. Chr.
Geref. Kerk (Steenschuur) 10 en 17 ds
den Hertog, woe 19.30 ds den Hertog.
Geref. Gem. (zie Leiderdorp). Geref.
Gem. in Ned. (Bethlehemkerk Driftstr.)
11.30 en 17.30. Evang.-Luth. Gem.
(Hoogl. Kerkgr.) 10.15ds Mostert.
Doopsgez. Remonstr. Gem. (Lokhorstk.
Pieterskerkstr.) 10 hr Leegte, stagiair.
Baptistengem. (aula 'Nieuweroord'.
Rijnsburgerweg 124) 10 ds Agtereek.
Evang. Gemeenschap (Middelstegr. 3) 9
en 10.30 ev Meulenberg. Johan Maas-
bach Wereldzending (Bethlehemskerk
Lammermarkt) za 19 Jeugddienst olv
André vd Dussen, zo 10 J. Maasbach,
19 30 D. Nellist. Pmkstergem. (0. Vest
13) 10 hr Eikerbout. Levensstroom
Gem. (aula school. Noachstr. 2) 10 Ere
dienst. hr Zijlstra. 19Vermeuwings-
dienst. hr Zijlstra. Volle Evangelie Gem.
(Haarlemmerweg 36) 11 ev Daniël.
Christengemeenschap (Vestestr. 49) ZA
10.15 Mensenwijdingsdienst. Leger des
H. (hoekVestestr./Groenesteeg) lOen
17. Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijnd. 24):
9.30 en 17. wo. 20. Zevendedag-adven
tisten ('De Ontmoeting'. Noordhofland
V.schoten) elke za 11. Chr. Wetenschap
(Steensch. 6) 10.30. Kerk van J.Chr. vd
Heiligen der L. Dagen (Brahmsl.) 10, 11
en 12. Oud-Kath. K. (Zoeterw.singel)
10. Rooms-Kath. K. Haagweg za 19
Mis, zo 10.30 Gezongen Euch. viering;
Herensingel za 19, zo 11 Euch. viering
mmv Hoorns Byzantijns Mannenkoor;
Rijndijk (Stevenshof) za 19, zo 11;
Steenschuur za 10 en 19,«zo 8.30, 10
(hoogmis), 11.30, 18 en 19 (lof); Bos-
huizerkade za 19 Euch. viering, zo 10
Euch. viering met cantor mmv Antonius-
gezinsmiskoor, MA Allerzielen 19
Plechtige Avondwake mmv Antonius-
koor; Lammenschanswegza 19, zo 10
Hoogmis, pastoor Heyster mmv Heren- ds Martel, Pijnacker, woe lOdsvArkel.
BODEGRAVEN
Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds Terlouw,
18.30 ds de Leeuw, woe 14.30 ds de
Koeijer, Baarn; 19.30 dsAbma; Salva-
torkerk lOdsvd Hoef, 18.30 dsWolse,
woe 19.30 dsHolwerda; Bethlehemkerk
(Nieuwerbrug) 10 ds Meyer, 18.30 ds
Jonker, woe 19.30 ds Molenaar. Geref.
Kerk 10 Zendmgsdienst, ds v Schaar-
denburgh, Haaksbergen, 18.30 Ge-
spreksdienst, ds Zoutman, woe 19.30
ds Elderman mmv koor Deo Cantemus.
Geref. Kerk Vrijg. (Ichthusk.) 9.30 ds vd
Haar. 16.30 ds Simpelaar, woe 19.30
ds Simpelaar. Geref. Gem. (Stationsweg
17) 10 en 18.30.
ring, woe 19.30 dsJ.M.D. vd Berg. Ge
ref. Kerk 10 ds Veldhuizen, Schoonho
ven, 18.30 ds Snel, Rijnsburg, woe
19.30 ds Wilschut, Alphen ad Rijn. Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 16.30 ds Bilkes,
woe 15 en 19.30 ds Velema. Rk Kerk za
19, zo 10.30.
ABBENES
Samen op Weg Gem. 9.30 ds Rang,
Nieuw Vennep, 18.30 Jeugddienst, ds
Kraan, Nieuw Vennep, woe 19 ds
Roodenberg.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Herv. Gem. Adventskerk 10 ds 't Hooft,
18.30 ds Jonkman; Kruiskerk 10 ds
Terlaak; Opstandingskerk 10 ds Omme-
rmg, 18.30 SoW-dienst. ds Santmg,
woe 19.30 ds Santmg; G. Herderkerk
10 mw Rijken, 18.30 dienst in De Bron;
De Bron 9 ds Bakker, 10.30 ds Huize
bosch, 18.30 ds Mulder; Ashram (Mars
diep) 10 ds Mulder; Oudshoornse kerk
Sionskerk (Meteoorlaan) 9.30 ds v Cam-
pen, Woerden, 18.30 dsOuwendijk.
woe 19.30dsOuwendijk. Rijnoord9.30
hr Leurink. Driehoorne 19 ds Huize
bosch. Geref. Kerk Maranathakerk 10
10 en 18.30 ds Wilschut, woe 19.30 ds
JonkmanSalvatorikerk lOdsSanting;
Kerk en Zanen (De Oude Wereld 53) 10
mw drs de Haan. Geref. Kerk Vrijg.
(school Beatrixl. 4) 10.30 ds Hoogen-
doorn, 16.30 ds Wendt, woe 19.30 ds
Borgdorff. Ned. Geref. Kerk (school Wil-
lemstr.) 9.30 H.A., ds Janssens. 16.30
ds Janssens. Chr. Geref. Kerk (Grijpen-
stemstr.) 9.30 en 16.30 dsvd Meij.
Oud-Geref. Gem. (Hooftstr. 240) 9.30
en 16. Bapt.gem. (Molenwerfstr. 1)
geen opgave. Bapt.gem. Noord (school
Kalkovenw. 62) 10 Zendingszondag.
Bapt.gem. Ichthus (mavo H. Dunantweg
110 hr v Engelenhoven, 18.30 Zang-
dienst, hr Haverkamp mmv Ichthuscom-
bo. Volle evang. gem. ('De Ark'. Pr. Hen-
drikstr. 54) lOhrvd Hoorn. Pmkster
gem. 'Het Licht' (A. v. Burenlaan 15)
10. Christengem. 'De Hoeksteen' (geb.
'Bethel', hoek Emmalaan) 10 hr Tete-
lepta, Winterswijk. Leger des H. (Zonne
weg 3) 10. Remonstr. Gem. (Van Man-
dersloostr. 36) geen dienst. Rk Kerk:
Bonifaciusk. za 19. zo 9.45 en 11.30,
ma 19.30 Allerzielen; Piusk. za 19. zo 9
en 10.30; De Bron (pastoor de Graaff)
za 19 Herdenking van gestorvenen (Al
lerzielen), zo 9.30 Euch. viering (Aller
heiligen), 11 Jongerenviering.
BENTHUIZEN
Herv. Gem. 9.30dsExalto, 18dsvd
Bergh, Noordwijk, woe 14.30 en 18 ds
Boer. S.O.W. Gem. 'De Hoeksteen' 10
ver. 18.30 ds Jansen, woe 19.30 Gez.
dienst in Geref. kerk; De Stek 9.30 ds
Langelaar. Geref. Kerk 9.30 ds v
Hooijdonk, 17 ds Langelaar. woe 19 30
Gez dienst, dsde Reuver. Chr. Geref.
Kerk 9.30 ds de Bruijne, Den Haag, 17
dsOostmg, woe 19.30 dsOosting.
HAZERSWOUDE
Herv. Gem. 9.30 ds Alblas, 18.30 ds
Rodenburg, Heukelum, woe 16 Kinder-
dienst, ds Alblas, 19.30 ds Alblas. Ge
ref. Kerk lOds Poley, 17 ds Terpstra,
Rijnsburg, woe 19.30 ds Poley. Rk
Kerk: dorp za 19 H. Mis mmv cantores,
zo 10 H. Mis (Lat. gez.) mmv gem. koor,
11.30 H. Mis mmv koor De Menswor
ding, Leiderdorp, ma 19.30 Allerzielen-
viering mmv gem. koor; Anker za 19. zo
11; Bernarduszo9.30.
HILLEGOM
Herv. Gem. Maartenskerk 10 Gez.
Oogstdienst. ds Verbeek. Geref. Kerk
('Hoeksteen') 10 Gez. dienst in Maar
tenskerk Chr. Geref. Kerk 10 ds Vrijhof,
Arnhem. 17 ds v Langevelde. woe
19.30 ds v Langevelde. Christen Gem.
(Gebouw Bernadette. Mariastr 20) 10
H.A.en Woordverkondiging, 19 Zang-
dienst. Rk Kerk: Martmus. za 19, zo 10;
Jozefk. za 19 mmv Exoduskoor, zo 10
Gezinsvieri
19.30 n
HOOGMADE
Herv Gem. 10 kand. Henzen, Leid
dorp. Rk Kerk za 19, zo 9.15.
Sassenheim. Rk Kerk za 19, zo 9.30.
KATWIJK AAN DEN RIJN
Herv. Gem, Dorpsk. 10 ds de Graaf
(VLOK), 18 ds ten Voorde, woe 19.30
ds de Graaf; Ontmoetingskerk 10 ds
Kattenberg, Leiden, 18.30 ds de Graaf.
Geref. Kerk (Open Hofkerk) lOdsvd
Horst, 17 ds Mink, woe 19.30 ds v
Breevoort. Rk Kerk za 19. zo 10.00.
KATWIJK AAN ZEE
Herv. Gem. Nieuwe Kerk 10 ds Hovius,
18ds Stam, woe 10 ds ten Voorde,
19.30 ds Volk; Oude Kerk 10 ds Goris-
sen, 18 ds Volk, woe 19.30 ds Stam;
Ichthuskerk 10 ds Glashouwer, 18 ds
Hovius; Pniëlkerk 9.30 ds Volk, 18 ds
Verboom, woe 9.30 ds vd Berg; Mara-
Glashouwer. Overduin 14.15 hr B
man. Herv. Gem. 'De Rank' (Helmbërg-
weg 10) 10 ds Rog-Pronk, Katwijk. Ge-
(VLOK), woe 19.30 ds Heeneman; Tri-
umfatorkerk 10 ds Mink. Gebouw De
Hoeksteen (dovendienst) geen dienst.
Geref. Kerk Vrijg. geen opgave. Ned. Ge
ref. Kerk (PieterGroen-college. ingang
Rijnsoever 293) 10 ds Kleingeld. 19 ds
Zwarts. Chr. Geref. Kerk 10 en 17 ds
Veenendaal, woe 15 en 19.45 ds Veen-
endaal. Geref. Gem. in Ned. (Louwestr.)
10 en 17. Baptisten Gem. (Ambachts-
weg 2) 10 H.A., hr Biesing. Soefi (Zuid-
dumweg) elke le en 3e zondag. 16. Ka-
woude, 19 SoW-dienst, ds Hassefras,
Ruurlo, woe 19.30 SoW-dienst, ds Ba-
e, Alphen ad Rijn. Geref. Kerk 10 ds
I. 18.30d
Scheppingskerk 10 ds Luttikhuis mm
cantorij Kapel Scheppingskerk 10
dienst voordoven, hrGrandadam. Eli!
schild. Geref. Gem. Leiden eo(kerkgeb.
Hoofdstr. 73) 10 en 16.30 leesdienst.
woe 14.30 en 19.30 ds Boogaard.
Bapt.gem. (wijkgeb. Zijlkw.) geen opga
ve. Rk Kerk za 19. zo 10 en 11.30.
LEIMUIDEN
Herv. Gem. 9.30 ds Cats, Mijdrecht, 19
Evangelisatiedienst in Geref. kerk. Ge-
LISSE
Herv. Gem. Grote Kerk 10 en 19 ds Ver
dijk, Lisse; Pauluskerk 10 ds Delhaas.
Amersfoort, woe 19 SoW-dankstond. ds
de Gelder. Geref. Kerk 10 en 17 H A
drs v Midden, woe 19 SoW-dienst in
Pauluskerk. Geref. Kerk Vrijg. (Prinses-
sestr. 1)9 leesdienst, 15 ds Grutter,
woe 20 gecombineerde dienst in Voor
schoten, Bachlaan 17. dsGeersmg.
Ned. Geref. Kerk (Salvatori) 10 lees
dienst, hrVeltkamp, 19 H.A., dsVos.
Chr. Geref. Kerk 10 en 16.30 ds v Dij
ken, woe 10 en 19.30 ds v Dijken. Ge
ref. Gem. 10 en 16 ds Tams, woe 10 en
16 ds Tams. Evangeliegem. (Heereweg
52a) 10 hr Brands. Rk Kerk-, Agathakerk
za 19 Communie/gezinsviering, zo 10
Euch. viering; Poelpolder za 19 Euch.
viering, zo 10.30 Communie/gezinsvie
ring; Mariakerk za 19 Mis, pastor Haket,
zo 9 Stille Mis, pastor Haket, 10.15
Hoogmis, pastor Haket, 12 Gez. doop
viering, past. Straathof, ma 19 Allerzie
len, Gezongen mis, past. Straathof; En-
gelbew. za 19, zo 10, wo9 H. Mis.
NIEUWKOOP
Herv. Gem. 9.30dsvd Hoeven, Rijnsa-
terwoude. 18.30 Jeugddienst, dsv
ref. Kerk 9.30 en 18.30 ds vd Ent. El-
burg. Remonstr. Gem. 10 ds v Woerden-
Surink. Gouda. Evang. gem. (gebouw
'De Rank'. Regthuysplem) 12. Rk Kerk
a 19. i
i 10.45.
zielen, Avondviering.
NOORDWIJKERHOUT
Herv. Gem. Dorpskerk lOGezinsdienst,
ds Rmzema; De Zilk zie Dorpskerk. Rk
NIEUWVEEN
Herv. Gem. 9.30Gezinsdienst. ds Ger
mans, Sassenheim, 18.30 dsOmme-
nng, Alphen ad Rijn, woe 19.30 ds Ver
boom, Rijnsburg. Geref. Kerk 9.30 ds
Baane, woe 19.30 dsVégh, Den Haag.
Rk Kerk za 19, zo 9 en 11.
NIEUW-VENNEP
Herv. Gem. 9.30 ds ten Voorde, 19 ds
Neeleman, woe 19.30 ds Neeleman.
Geref. Kerk geen opgave. Chr. Geref.
Kerk 9.30 en 16.30 ds v Roekel, woe
15 en 19.30 dsv Roekel. Rk Kerk za
19. zo 10.
NOORDEN
Herv. Gem. 9.30 en 19 ds Geuze, woe
19.30 ds Geuze. Geref Kerk (W. Ver
laat) geen opgave. Rk kerk za 19. zo 9
en 10.30.
NOORDWIJK
Herv. Gem. Grote Kerk (Binnen) 10 ds
Lapré. 17drsde Reuver. Delft. 19ds
Eigersma, woe 19.30 ds vd Bergh;
Hoofdstr. (Zee) 10 ds Ruitenburg. woe
19.30 ds Kuiper; De Rank (Golfbaan)
10 ds vd Bergh Geref. Kerk Buurtkerk
(Hoofdstr.) 10 ds Eigersma, 17ds
Schuurman; Vinkenl. (Binnen) lOdsv
Sluijs, woe 19.30 ds Eigersma W vd
Bergh-stichting 11 hr vd Bos, Katwi|k.
'Sole Mio' 9 ds v Sluys. Gem. van Chris
tenen 'De Ark'(Picképl. 1) lOhrvDuin,
19 samenkomst. Ned. Prot. Bond (aula
O.Zeew.) geen dienst. Rk Kerk Maria ter
Zee za 19, zo 10,30; St. Jeroen za 19
3iesjot, viering rt
OEGSTGEEST
Herv. Gem. Groene of Will.kerk 10 geen
dienst, 19 Vesper mmv Willibrordcanto-
ij, woe 19.15 Oecum. avondgebed;
Maaitijddienst. ds Kooman. Geref. Kerk
(Mauritslaan) 10 H.A., ds Plomp mmv
Capella proCantibus. Geref Kerk Vrijg.
i; woe 19.30 leesdie
Ned. Geref. Kerk (Gem centrum) 8.45
ds Struik, Schiedam. 16 H.A.. ds Janse.
Van Wijckerslooth 16dsRijksen. Ende
geest 10 pastor Lansbergen. Volle-evan-
geliegem. (Gem.centrum) 16. Rk Kerk
Will.kerk za 19. zo 10.
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem. 9.30 Gez. dienst in Geref.
kerk, woe 19.30 Oec. dankstond in ge-
e 19.30 Oec. dankstond. Re
monstr. Gem. geen dienst. Rk Kerk za
19 pastoor de Munck mmv cantor, zo
11 pastoor de Munck, mmv Gem. Koor.
RIJNSATERWOUDE
Herv. Gem. 9 30 ds Van Mourik. Nieuw
koop. 19 dsvd Hoeven, woe 19 30 ds
RIJNSBURG
Herv. Gem. Grote Kerk 9.30 ds Ver
boom, 17ds v Niel, woe 19 30dsGoris-
sen. Katwijk a/zee; Bethelkerk 9.30 dsv
Niel. Geref Kerk Petrakerk 9 30 ds
Terpstra, 17 ds Ribberink; Immanuel-
kerk 9.30 ds Ribberink, 17dsCzina,
woe 9.30 dsCzina, 17 ds Ribberink,
Maranathakerk 9 30 dsCziria, 17 ds
Terpstra Geref. Kerk Vrijg. 8 45 en
10 30 ds Bijl, 17 ds Grutter. Chr. Geref.
Kerk 9.30 en 17 ds Hofman Evang
Chr Gem (aula mavo) 10 H A hr
Noordwijkerhout. Rk Kerk za
RIJPWETERING
Rk Kerk za 19 avondmis in Oud Ade, zo
10.30.
SASSENHEIM
Herv. Gem. 9 ds Koldewi|n, 10.30 ds
Koldewijn, De Kaag. kinderdienst. 19
kerkkoor De Lofste m. 19 SoW-
t in Herv. kerk, woe 19.30 SoW-
Chr. Geref.
Kerk 10 en 17, woe 19.30 Dankdag
Ned Prot Bond (Jul.laan 17) 10 30
mw Broström-Bruin, Roeiofarendsveen.
Rk Kerk za 19. zo 9.30 en 11.
TER AAR
Herv. Gem. 9.30 ds Vlasblom Geref
Kerk 9.30dsde Reus. 18 30dsv0u-
denalien. Woubrugge. Rk Kerk Aardam
za 19, zo 9 en 12; kerk Langeraar za
19. zo 9.30 en 11.30.
VALKENBURG
Herv. Gem 10 dr Vermeulen. 18 30
prof dr vd Beek. woe 19 30 dr Vermeu
len. Geref Kerk 10 drs Padmos. 18 30
drs Van Oudenaiien, woe 19 30 drs
Padmos Geref Kerk Vrijg. 9 30 ds Hei-
I. 18.30d
a (VLOK), woe 20 ds
Reeuwi|k. woe 19.30 ds Van Vreeswi|k.
Veenendaal; Immanuelkerk lOdsvd
Steen, Rotterdam. 17 ds Voors, Voor
burg. Geref Kerk Ontmoetingskerk 9 30
ds De Moor. 17 ds Bongers, woe 20 ds
De Moor. Geref Kerk Vrijg (Kruiskerk)
8 30 en 14.45 ds Hoogendoorn. woe
19.30 ds Hoogendoom Chr.Atgesch.
Gem 9 30en 17 dsvd Want, woe
19.30 dsvd Want Oud Gerei. Gem
(Mercuriusweg 29) 10 en 18.30 lees
dienst, woe 19.30 leesdienst Remon
str Gem geen dienst. RK Kerk St. ViC
tork. 9.30, Ontmoetingsk. za 19. ZO
11.15.
dienst, ds Steenstra. 16.30d
woe 19.30 dsvD.S; K.evietkerk ('Sa
men op weg') 10 ds Visser-Schroot.
Messiaske'k 10 zie Dorpskerk; Dorps
centrum 9 30 ds Haeck, Hoevelaken
Geref Ke'kZijiiaan 10 Drie kerken
dienst m Dorpskerk. 17 ds vd Woude
VOORHOUT
Herv./Geref Kerkgem. 9en 10.30dsde
Jong. Rk Kerk za 19. zo 9.30 en 11.
VOORSCHOTEN
Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds Schaap.
19 SoW-dienst in Kruispunt, De Ont
moetmg (Noordhofland) 10 dsde Zwart,
'Rehoboth' (Van Leeuwenhoekkade)
9 30 dsvd Velden, Woerden, 16 30ds
Schaap. Albiasserdam Huipen Heil
kerk ('Schakenbos'. Leidschendam) 10
Dankdienst voor de oogstds Hoog
v jongerenkoor 'Servants of the
dienst ds de Boer-Hessei. Geref Kerk
Vrijg. (Bachlaan) 9.30 en 16.30 ds Zo
mer. Spakenburg Rk Kerk Laur kerk za
19 afwisselend Woorddienst/Euch vie
ring, zo 11.30 Euch. viering, M Gods-
kerk. za 19 afwisselend Woorddien-
st/Euch vienng, zo 10 Euch viering.
Anglican Church (British School. J v.
Hoofiaan 3) 10 30 Aula-basisgem (in
'De Groene Kikker'. Frans Halsplnts)
geen dienst.
17 ds Van Vliet. Aalst, woe 10 ds Schi-
paanboord. 19 30dsvd Pias; Hoek
steen 0 30 ds Van Gorsel. Schoonho
ven, 18.30 ds Visser. Gouda, woo 19 30
ds Sc hi paan boord; Bethelkerk 9 30 ds
Goossen. 17 ds Schipaanboord. woe
19.30 ds Goossen; Rehoboth-school
9.30 ds Muller, Sluipwijk, 17 ds Moen,
WOUBRUGGE
Herv Gem 9.30 en 18 30 ds
Roodsant, woe 19.30 ds Roodsant Ge
ref Kerk9.30dsvOudenaiien, 18 30
dsde Reus. Ter Aar, woe 19 30 dsv Ou
denallen Ned Prot Bond(DeW.|k,
Schoolstr. 20) 10.30dr Metering.
Oegstgeest RK Kerk zo 10.30
ZEVENHOVEN
Herv Gem 9 30 kand vd Kamp. Bever
wijk, woe 19 30 kand vd Kamp. Be/er
wi|k Geref. Kerk 9 30 ds Zoutman. 19
hr Schreuder. woe 19.30 hr Schreuder
RK Kerk za 19. zo 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE
Herv. Gem 10 Oogstdienst/Gezms-
dienst. dsWolthaus Rk Kerk St. Jan zo
9 30 Hoogmis. 14 30 Zegen ng van de
graven, Emmauskapel zo 9.30; Chr.
Dienaark. za 19 Ms. zo 10 Woo'd 4
Communieviering Meerburgkerk H
Rijndijk za 19, zo 10 30
ZWAMMERDAM
Herv Gem 10 en 18 30 H A ds Dub
beldam, woe 19.30 ds Dubbeldam Ge
ref. Kerk 10 ds Nieuwenhuis. Alphen ad
Rijn, 18.30 ds Veldhuizen. Schoonho
ven, wo# 19.30 mw drs Kelder Hooge
Burch 11 p«L Dtfhaas #n Hoeksei
