'Extra ombuiging
misschien onnodig'
uierkï CUMULENT
de lijd
in urn
voordeel
ik kijk vooruit...
Binnenland
Jager slacht
reeën massaal
af uit wraak
Met je beertje naar de dokter
Aandelen banken en verzekeringen onverwacht succesvol
Leerlingenstatuut na
tien jaar strijd rond
'Bedrijven doen veel te
weinig tegen criminelen'
VRIJDAG 23 OKTOBER 1992
5
Algemeen Nederlands Persbureau CPD Gemeensctiappe^ke Persd*rnt
Treintaxi wil fors uitbreiden
den haag Treintaxi VOF, het samenwerkingsverband tussen de
NS en de Nederlandse Samenwerkende Taxibedrijven, wil vanaf
1 februari in 94 plaatsen treintaxi's laten rijden. Nu rijden er in
61 gemeenten treintaxi's, die voor 5 gulden momenteel al
200.000 treinpassagiers per maand vanaf het station naar hun
bestemming brengen. In de 33 nieuwe plaatsen wordt alle taxi
bedrijven met een vergunning gevraagd om mee te doen aan het
project. Bij deze plaatsen horen onder meer Nieuw-Vennep,
Purmerend, Woerden en Delft.
Treinbrand op station in Zaandam
zaandam Op het station Kogerveld in Zaandam heeft gisteren
brand gewoed in de stoptrein Hoorn-Amsterdam. Het reizigers
verkeer werd ruim een uur gestremd. De schade staat volgens de
spoorwegen nog niet vast, maar is in elk geval „zeer aanzien
lijk". De brand ontstond vermoedelijk door kortsluiting in een
schakelkast, die volledig uitbrandde. Ook het aan de kast gren
zende deel van het treinstel ging in vlammen op. Alle inzitten
den bleven ongedeerd.
Oproep polio-vaccinatie mislukt
zwolle De dringende oproep van de GGD IJssel-Vecht om kin
deren die niet zijn ingeënt tegen polio alsnog te laten vaccine
ren, heeft nauwelijks effect gehad. Speciale spreekuren zijn deze
week slecht bezocht. In Genemuiden, IJsselmuiden en Staphorst
zijn in totaal nog 1000 kinderen tot en met 12 jaar niet ingeënt.
De GGD wil volgende week opnieuw de scholen benaderen om
op het belang van vaccinatie te wijzen. In totaal zijn er in de drie
gemeenten nog 4000 mensen tot 40 jaar die geen polio-vaccina
tie hebben gehad.
Safe sex-video in beslag genomen
Amsterdam De Britse douane heeft beslag gelegd op de Neder
landse videoband 'Safe Sex Videoshow, in the heat of the mo
ment', omdat die 'onfatsoenlijk' zou zijn. De band, gefinancierd
door het ministerie van WVC, wordt gebruikt in een voorlich
tingsprogramma over AIDS en veilig vrijen voor homoseksuele
mannen. De band was bedoeld voor het Norwich Gay Men's
Health Project. Volgens een woordvoerder is het vanwege de
censuur onmogelijk om in Groot-Brittannië goed voorlichtings
materiaal te maken.
Rosenmöller
geen lijsttrekker
Groen Links
den haag anp
Het Groen Links-kamerlid Paul
Rosenmöller zal zich niet be
schikbaar stellen voor het lijst
trekkerschap van zijn partij. Ro
senmöller wil wel kamerlid blij
ven, maar ziet geen mogelijk
heid het fractievoorzitterschap
te combineren met zijn privé-
leven.
In november volgend jaar
houdt Groen Links een referen
dum over de opvolging van de
huidige lijsttrekker en fractie
voorzitter Ria Beckers. Wie ten
minste de helft van de stemmen
achter zich krijgt, prijkt boven
aan de lijst bij de nieuwe ka
merverkiezingen.
Behalve Rosenmöller zijn ook
steeds de namen van zijn colle
ga Ina Brouwer en fractievoor
zitter in de Eerste Kamer Wim
de Boer genoemd. Brouwer gaf
eerder te kennen afscheid te
willen nemen van politiek Den
Haag, door in december vorig
jaar te solliciteren naar het bur
gemeesterschap van Zaanstad.
Zij werd het niet en bleef ka
merlid. Ze wilde gisteren niet
ingaan op de vraag of zij het
voorbeeld van Rosenmöller zal
volgen.
Beckers, voorheen fractie
voorzitter van de PPR, heeft eer
der dit jaar laten weten dat ze
bij de volgende verkiezingen
niet meer wil optreden als lijst
trekker.
Lubbers ziet coalitie CDA-PvdA na verkiezingen terugkeren
den haag gpd-/>
Lubbers denkt dat de financiële
tegenvaller voor het rijk kan
meevallen. „Het Centraal Plan
Bureau heeft in vergelijking tot
de internationale instituten al
voorzichtig gerekend. Mis
schien hoeven we nieuwe neer
waartse bijstellingen door de in
ternationale instituten dus niet
volledig te volgen."
Maar ook al komt er wel een
gat in de begroting, dan nog is
Lubbers er niet zeker van dat dit
door extra bezuinigingen opge
vangen moet worden. „Alom is
gezegd dat de financiële dek
king in de miljoenennota soli
der is dan in andere jaren. Mis
schien kunnen we daarom deels
eerst volstaan met tijdelijke op
lossingen", aldus de premier.
Hij riskeert hiermee een forse
aanvaring met de WD, maar
vooral met zijn eigen partij
Premier Lubbers is er niet zeker van dat extra bezuinigin
gen volgende maand noodzakelijk zijn. „Als iedereen
zich beperkt tot behoud van koopkracht, is het misschien
mogelijk te ontkomen aan te forse nieuwe bezuinigingen
als gevolg van de slechte internationale conjunctuur", al
dus de premier in het CDA-partij blad CDActueel van de
ze week.
CDA. Deze twee partijen heb
ben er vorige week tijdens de al
gemene beschouwingen i
Tweede Kamer op aangedron
gen nu al nieuwe bezuinigingen
voor te bereiden om het
wachte gat op te vangen.
Lubbers denkt eraan de da
lende rentelasten, die pas over
een paar jaar zichtbaar worden
in de begroting, nu al in te zet
ten om de tegenvallers op te
vangen. „Wanneer de rente met
een procent zou dalen, levert
dat na een aantal jaren een be
sparing op van enkele miljarden
guldens", aldus Lubbers.
Lubbers verwacht verder dat
de coalitie CDA-PvdA de vol
gende kabinetsperiode wordt
voortgezet. Tevens zet hij de
deur op een kier voor D66. „Ik
sluit lang niet uit dat de huidige
coalitie in 1994 een vervolg
krijgt", aldus de premier in
CDAktueel.
VRIEZENVEEN GPD-ANP
Twentse jagers hebben het af
gelopen weekeinde in het na
tuurgebied Engbertdijksvenen
in Vriezenveen een afschuwelij
ke ontdekking gedaan. Op ver
schillende plaatsen vonden zij
de kadavers van negen reeën
die het slachtoffer zijn gewor
den van een jager. De dieren
waren in een strik beland en na
een lange martelgang aan hun
einde gekomen. Eerder dit jaar
werden dertien reeën aange
troffen die op dezelfde gruwelij
ke wijze waren omgekomen.
De slachtpartij in het verlaten
veengebied in Noord-Twente
heeft in de dorpen in de omge
ving tot verontwaardigde reac
ties onder de bevolking geleid.
„Wat hier gebeurt, is misdadig.
De dieren zijn het slachtoffer
van een vete tussen de jachtop
ziener en een jager", aldus de
rijkspolitie in Ommen.
De vete dateert van vorig jaar,
toen de jager wiens naam bij
de politie bekend is door
jachtopziener Kobes op heter
daad werd betrapt bij het neer
schieten van een ree. De jacht
opziener nam de man zijn
jachtakte af. Sindsdien zou de
men de jachtopziener pesten
door reeën af te slachten door
het zetten van strikken.
De stroper is nog niet aange
houden, omdat harde bewijzen
ontbreken. De politie probeert
de man op heterdaad te betrap
pen, maar het is onmogelijk om
het 5000 hectare grote gebied
constant in de gaten te houden.
Amsterdam Duizenden berenliefhebbers waren gisteren naar de Amsterdamse dierentuin Artls gekomen voor de vijfde Nationale Teddyberendag.
Er was een liefste-beerverkiezing, kinderen konden zich laten schminken als beer (mét bijpassende oortjes) en 'gewonde' beren konden naar de
dierenambulance of de berendokter. Daar was het zo druk dat de 'patiëntjes' even op een bankje op hun beurt moesten wachten.
FOTO DIJKSTRA RUUD NIJPJES
Volgens Lubbers „is de moge
lijkheid dat CDA en PvdA sa
men een homogeen beleid voe
ren toegenomen. Daarnaast is
de afstand van D66 ten opzichte
van CDA en PvdA zeker niet
verkleind. Evenmin zijn D66 en
WD naar elkaar toegegroeid."
In het interview prijst Lubbers
CDA-fractievoorzitter Brink
man, die „zijn positie verder
versterkt". Volgens Lubbers wil
Brinkman weg van de gedachte
„dat het CDA slechts opvattin
gen zou hebben, die per defini
tie in lijn zijn met die van het
kabinet". Lubbers noemt het
een goede zaak dat Brinkman
„aangeeft dat op zware onder
werpen meer afwegingen mo
gelijk zijn".
Lubbers kan het niet nalaten
uit te halen naar D66-leider Van
Mierlo: „Brinkman heeft wat de
staatkundige vernieuwing be
treft het initiatief van Van Mier
lo overgenomen, maar hij wil
wel actie: niet blijven praten
maar ook een keer doen. Door
op dit gebied eigenhandig en
zelfstandig vanuit het CDA een
lijn uit te zetten, heeft Brink
man zijn positie verder ver
sterkt."
Nederland wil
vaste troepen
voor VN-acties
den haag anp
Nederland is in principe bereid
om permanent troepen be
schikbaar te houden voor VN-
vredesoperaties. Wat VN-secre
taris-generaal Boutros Ghali be
treft moeten die binnen 48 uur
op afroep inzetbaar zijn. Dat al
les overigens onder het voorbe
houd dat in alle gevallen het
parlement vooraf toestemming
moet geven voor de uitzending.
PvdA en D66 spraken zich in
een overleg met minister Van
den Broek van buitenlandse za
ken het meest onomwonden uit
voor het verzoek van Boutros
Ghali. Het CDA staat in beginsel
positief, maar is het voor de
christen-democraten wel van
groot belang „dat er een me
chanisme wordt ontwikkeld
waarmee het parlement aan de
noodrem kan trekken".
WD'er Weisglas hikt met na
me aan tegen de termijn van 48
uur. Hij acht die termijn te kort
om ja te zeggen „tegen een ope
ratie die riskant kan zijn voor
onze eigen mensen". Als de 48
uur is verstreken kan dat nim
mer inhouden dat een automa
tisme in werking treedt, hield
Weisglas de minister voor.
De Kamer gaf minister Ter
Beek van defensie gisteren het
groene licht om 540 extra Ne
derlandse militairen naar het
voormalige Joegoslavië te stu
ren om deel uit te maken van
Unprofor, de VN-vredesmacht.
Het is een riskante zaak, maar
de risico's zijn aanvaardbaar, zo
oordeelde de Kamer met Ter
Beek.
BEURSEFFECTEN
Het zijn geen gemakkelijke
tijden voor de belegger in
Nederlandse aandelen.
Bijna alle beursfondsen hebben sterk
te lijden onder de economische afkoe
ling die nu ook in Nederland toeslaat.
Bovendien ondervinden veel beursge
noteerde bedrijven als gevolg van de
dure gulden een verzwakking van hun
buitenlandse concurrentiepositie. Er is
echter één categorie aandelen die het
dank zij de dalende rente buitenge
woon goed doet: de banken en verze
keringsbedrijven.
Een jaar geleden heb ik op deze
plaats aandacht besteed aan het be
leggen in banken. Daarbij heb ik toen
gewezen op het probleem dat bank
aandelen maar voor zeer korte perio
den een aantrekkelijke belegging vor
men. Ik had toen berekend dat dit
over de afgelopen twintig jaar in Ne
derland alleen tussen halverwege 1982
en begin 1986 het geval was.
In alle andere jaren schommelde of
zakte de koers van deze financiële
waarden. De periode waarin bankaan
delen het beter doen dan de rest van
de Nederlandse aandelenbeurs, bleek
van nog veel kortere duur: in de afge
lopen twintig jaar om precies te zijn
alleen tussen medio 1984 en eind
1985.
Inmiddels moeten we constateren
dat er opnieuw sprake is van zo'n
zeldzame situatie. Terwijl de 'gewone'
industriële aandelen sinds begin juni
gemiddeld met ruim 22 procent in
koers zijn gedaald, behielden de finan
ciële aandelen (banken en verzeke
raars) gedurende de zomermaanden
hun waarde. Sinds begin september is
een ware hausse in de financiële waar
den uitgebroken: ABN AMRO steeg
met 17 procent, de verzekeraars AMEV
en Aegon met respectievelijk 15 pro
centen 21 procent.
De Internationale Nederlanden
Groep (ING) moest onder invloed van
ovemameperikelen met de Belgische
Banque Bruxelles Lambert (BBL) aan
vankelijk nog een verdere koersdaling
incasseren. Sinds begin september
doet dit aandeel met een koersstijging
van 14 procent echter niet meer onder
voor de anderen.
Verklaring voor deze ontwikkeling is
de weinig voorkomende combinatie
van een dalende rente en sterk ver
slechterende economische vooruit
zichten. Twee ingrediënten die zich
die volgens de theorieboekjes moeilijk
met elkaar laten verenigen: normaliter
zou een dalende rente moeten leiden
tot gunstigere economische perspec
tieven.
Dat de rentedaling in Nederland
doorzet, daar is iedereen wel van over
tuigd geraakt. Zeker sinds de president
van de Nederlandsche Bank Duisen-
berg deze week de rente opnieuw ver
laagde. Ook in Duitsland zijn er steeds
meer tekenen dat de Bundesbank naar
lagere rentestanden toewerkt. Maar
daarnaast zijn de Europese aandelen
markten recentelijk in de ban geraakt
van de economische groeivertraging.
Volgens een deze week uitgelekt be
richt zal de Organisatie voor Economi
sche Samenwerking en Ontwikkeling
(OESO) in haar in december te ver
schijnen halfjaarrapport haar groeira
mingen voor 1993 drastisch naar be
neden bijstellen. Ook de Nederlandse
economie kan zich daaraan niet ont
trekken, nu blijkt dat het voor Neder
land zo belangrijke exportland Duits
land regelrecht afstevent op een eco
nomische recessie.
Volgend jaar zal de Nederlandse
economie niet met de in juni voor
spelde 2,1 procent groeien, maar
slechts met 1,25 procent, aldus de OE
SO. Ook het Centraal Planbureau
werkt aan nieuwe voorspelling voor
1993, nu haar met' Prinsjesdag gepu
bliceerde groeiraming van 2,25 pro
cent is achterhaald.
Op het ogenblik staan we nog hele
maal aan het begin van zo'n fase van
rentedaling. Voor banken betekent dit
dat ze de komende tijd een mooie
winst zullen gaan maken op de langlo
pende leningen die zij verstrekt heb
ben toen de rente nog hoger was. Wie
ooit 'in de dure tijd' een hypotheek
heeft afgesloten, weet wat daarmee
bedoeld wordt. Als de rente zakt is dat
jammer voor de klant, maar gunstig
voor de bank in kwestie.
Verzekeraars varen ook wel bij de
dalende rente. Vooral ook omdat zij
een groot deel van hun vermogen
hebben belegd in obligaties. Zo brach
ten Nederlandse staatsobligaties de af
gelopen twaalf maanden een mooi
rendement van 13 procent in het
laatje.
Goede alternatieven voor de banken
en verzekeringsaandelen lijken voorlo
pig nog niet makkelijk te vinden. Het
ene na het andere bedrijf moest de af
gelopen maanden een scherpe daling
van de bedrijfswinsten opbiechten,
hetgeen op de beurs met flink lagere
koersen werden afgestraft. Met name
de zogenaamd 'cyclische aandelen'
(aandelen die zeer gevoelig zijn voor
de economische omstandigheden)
zoals Hoogovens, KNP en DSM, moes
ten de afgelopen maanden koersdalin
gen van 25 procent tot meer dan 50
procent incasseren.
Als de groeivertraging doorzet, en
als die nog eens scherper is dan nu
over het algemeen wordt aangeno
men, dan zou de beurs de komende
maanden nog een serie nieuwe tegen
vallers te wachten staan. De slechte
economische vooruitzichten maken
een herstel van de bedrijfswinsten op
korte termijn niet erg waarschijnlijk.
Blijft over de vraag wanneer de markt
dan wel zou kunnen gaan anticiperen
op betere toekomstperspectieven.
Met de recente cijfers die wijzen op
een sterke afzwakking van de groei in
Europa, lijkt een economische ople
ving in de loop van volgend jaar in de
markt te kunnen gaan doorwerken.
Het internationaal opererende be
drijfsleven zal daarbij voorop lopen,
met name die fondsen die profiteren
van een economisch herstel in de Ver
enigde Staten en een hogere dollar
koers. Voor bedrijven die vooral op
Nederland en Europa zijn gericht, zijn
de vooruitzichten door de zwakke
conjunctuur duidelijk minder gunstig.
Financiële waarden zijn onder deze
omstandigheid geen slechte keuze.
amsterdam brigitte slot
Staatssecretaris Wallage van onderwijs. Roos Kapteijn, kamerlid Lank-
horst en Frank Nooriand verdedigen het wetsontwerp voor een leerlin
genstatuut. Tien jaar strijd werd gisteren beloond.
FOTO CPD ROLAND DE BRUIN
den haag gpd
Het voortgezet onderwijs moet
de rechten en plichten van leer
lingen vastleggen in een leerlin
genstatuut. Een initiatiefwets
voorstel met die strekkking van
Groen Links kan op steun van
alle fracties rekenen, behalve op
die van de kleine christelijke
partijen. Daarmee komt een
eind aan een discussie die ruim
tien jaar heeft geduurd.
Tijdens de behandeling van
het wetsontwerp in de Tweede
Kamer liet de regering zich gis-
i adviseren door twee scho
lieren, een primeur in de poli
tieke geschiedenis van Neder
land. Achter de regeringstafel
zaten Roos Kapteijn (17) en
Frank Nooriand (18) de voorzit
ter en oud-voorzitter van het
Landelijk Aktie Komitee Scho
lieren (LAKS). Het LAKS werd
negen jaar geleden opgericht
om een wettelijke regeling voor
het leerlingenstatuut te bevech-
Scholen moeten in het sta
tuut regels opstellen over de
kwaliteit van het onderwijs, de
privacy van de leerlingen en
spelregels voor het oplossen van
conflicten. Maar elke school
mag zelf bepalen hoe de regels
in het statuut luiden.
Het wetsvoorstel kreeg giste
ren op de valreep ook de in
stemming van het CDA. „Het is
goed als leerlingen in een vroeg
stadium leren mee te praten
over zaken die hen aangaan",
aldus het CDA-kamerlid Van de
Camp. Tot voor kort vond het
CDA een verplicht leerlingen
statuut in strijd met de vrijheid
van onderwijs. Alleen klein
rechts verwerpt het verplichte
statuut. „Een achterhaalde
vorm van staatsdirigisme", al
dus GPV'er Schutte.
den haag anp-gpd naar criminaliteit bij bedrijven
en instellingen. De politie moet
nu alles doen om de veiligheid
in het bedrijfsleven te verbete
ren, aldus Dales.
Volgens het onderzoek pro
beert nog niet de helft van de
900 onderzochte bedrijven cri
minaliteit te voorkomen. Dat is
aanzienlijk minder dan in onze
buurlanden. Bovendien is er
zelden sprake van een samen
hangend plan.
Het bedrijfsleven doet schrikba
rend weinig aan het voorkomen
van diefstal en andere crimina
liteit, hoewel vorig jaar twee van
de vijf bedrijven er het slachtof
fer van werden. Dat kostte de
bedrijven ruim 1,5 miljard gul
den.
Dat zei minister Dales (bin
nenlandse zaken) gisteren bij de
presentatie van een onderzoek
Rabobank en Robeco Groep
Een uniek spaarplai
over Cumulent. Ket BelaMingvrt) Kapitul Plan en Laat
Door nu een deel van uw inkomen te
-reserveren, beschikt u straks over een
flink belastingvrij kapitaal.
Met Cumulent, het Belastingvrij
Kapitaal Plan van de Rabobank en de
Robeco Groep, zijn de kosten laag en is
het rendement maximaal. Daarmee is
het voor vrijwel iedereen mogelijk om ii
20 jaar een belastingvrije som van
maximaal f220.000,- op te bouwen.
Vult u voor uitgebreide informatie de
coupon in. U kunt ook bellen met de
Robeco Groep: 06 - 8380 (20 ct. p/m)
op werkdagen van 8 uur 's morgens tot
uur 's avonds en op zaterdagochtend va
9 tot 12 uur. Ofu kunt even langsgaan
bij een adviseur van de Rabobank.
beursmedewerker
Brigitte Slot is werkzaam bij het In
stitute for Research and Investment
Services, een samenwerkingsverband
van de Robeco Groep en de Rabo
bank.
0 B Kmdhovrn 51691acha