'Subsidies
voor milieu
misbruikt'
Binnenland
Procureur eist levenslang voor kinderwurger
Ritzen opent universiteitscomplex
Dallas inspireerde man tot moord
Een boete of een lichtje
Leids instituut biedt aan
vliegrampen te onderzoeken
'Ik vroeg me af of het wel legaal was
VRIJDAG 23 OKTOBER 1992
Algemeen Nede«1an<h Perebureau GPD Cemeenschappe%ke Pered*nst
Vertrouwen kiezer in kabinet gedaald
den haag Het vertrouwen van de Nederlandse kiezers in het ka
binet is in de week van de algemene beschouwingen met negen
procent afgenomen. Vóór vorige week had nog 46 procent van
de kiezers veel vertrouwen in het kabinet, daarna was dat 37
procent. Dat blijkt uit een onderzoek in opdracht van de NOS.
Het vertrouwen in het kabinet is niet alleen gedaald onder kie
zers van de oppositiepartijen, maar ook onder kiezers van CDA
(van 62 naar 57 procent) en van PvdA (van 36 naar 31 procent).
Daders roofmoord Rijswijk gepakt
den haag De politie heeft de drie daders die waren betrokken
bij een roofmoord in Rijswijk afgelopen vrijdag, waarbij een 35-
jarige bedrijfsleider werd doodgeschoten. Gisteren meldde zich
bij een politiebureau in Amsterdam de vermoedelijke schutter,
een 23-jarige Hagenaar. F.en 29-jarige vrouw die de vluchtwagen
na de overval bestuurde, is in Den Haag aangehouden. Eerder
deze week werd al een 17-jarige verdachte opgepakt. De geld-
cassette is teruggevonden. Het geld en het moordwapen zijn nog
niet terecht, aldus een politiewoordvoerder.
Groen licht voor schouwburg Breda
breda Breda krijgt een nieuwe schouwburg. De gemeenteraad
is gisteravond akkoord gegaan met de bouw van het 55,5 mil
joen gulden kostende theater, een ontwerp van de Amsterdamse
architect Herman Hertzberger, die eerder al het geroemde Mu
ziekcentrum Vredenburg in Utrecht ontwierp. Het plan voorziet
in een grote zaal met 1.200, een middenzaal met 600, een dans
zaal/theater met 200 plaatsen, een filmhuis en een theatercafé.
Het theater moet het belangrijkste in Zuid-Nederland worden
en zo'n 220.000 bezoekers per jaar ontvangen. De discussie rond
de schouwburg hebben jaren geduurd.
Onderzoek fictief proces-verbaal
Amsterdam De rijksrecherche gaat onderzoeken of de Amster
damse douanedienst gefraudeerd heeft met een proces-verbaal.
Het onderzoek is ingesteld naar aanleiding van de verklaring van
twee Amsterdamse douanebeambten, die hebben bekend dat de
afdeling Surveillance van de douanepost Amsterdam twee jaar
geleden een fictief proces-verbaal heeft opgesteld en een ver
zonnen informant ten tonele heeft gevoerd. Op die manier kon
een verdachte van hasj-handel worden gearresteerd. Hij werd
tot 3,5 jaar gevangenisstraf veroordeeld. De douaniers zouden
nu met hun verhaal op de proppen zijn gekomen, omdat ze het
niet eens zijn met een overplaatsing.
Vier mannen uit gevangenis ontsnapt
hoogeveen Uit de Hoogeveense gevangenis de Grittenborgh
zijn vanmorgen rond negen uur vier gedetineerden ontsnapt.
Drie van hen zijn in een auto gevlucht. Een vierde man is te voet
ontsnapt. Volgens de politie is hij achter de wagen aangerend,
maar het is onduidelijk of hij nog is ingestapt. De politie heeft
onmiddellijk een grootscheepse zoekactie op touw gezet. Het is
nog onduidelijk hoe de mannen kans hebben gezien te ontsnap
pen. Volgens een woordvoerder van het ministerie zou het vier
tal voor het de benen nam enkele bewakers hebben gegijzeld.
Onderzoeker: bedrijven krijgen extraatje
Milieusubsidies schieten hun doel heel vaak voorbij. Uit
voering van de regels en de controle erop zijn slecht. Bo
vendien is het effect van de subsidie op het milieu zeer
beperkt. Dat constateert bestuurskundige W. Vermeulen.
Aan de Rijksuniversiteit Utrecht deed hij promotie-on
derzoek naar de effectiviteit van subsidies, gericht op be
drijven die het milieu vervuilen.
ker." Een voorbeeld van 'zin
loos' gebruik van de regelingen,
is de milieusubsidie om het be-
drijfsvervoer te stimuleren. Zelfs
bedrijven die daar al tientallen
jaren voorzieningen voor heb
ben, krijgen dat geld.
Er zijn ook voorbeelden van
ontwerpfouten voor subsidiere
gelingen, zegt Vermeulen. „De
stillere vrachtwagen moest een
bepaald aantal decibel stiller
zijn dan de gewone. De ruimte
tussen dat stil-zijn en niet stil-
zijn was dermate klein, dat een
heleboel vrachtwagens spon
taan stil waren toen de regeling
werd ingevoerd en dus ook sub
sidie kregen. Daar zag je dus
ook geen milieu-effect."
Minister Alders van milieu zei
gisteravond in een reactie op
het onderzoek dat er in de toe
komst steeds minder subsidies
zullen worden verstrekt en
steeds vaker heffingen komen
(de vervuiler betaalt). „Waar dat
niet mogelijk is, kan de milieu
subsidie een tijdelijk hulpmid
del zijn, maar dat moet dan wel
goed worden gecontroleerd."
Van de 300 miljoen gulden aan
subsidies die Vermeulen onder
zocht, werd ruim 200 miljoen
niet effectief besteed. „Eigenlijk
een extraatje dus voor de bedrij
ven die dat geld kregen", aldus
de bestuurskundige. Vermeulen
meent dat de overheid onzorg
vuldig omgaat met milieusubsi
dies. Zo komt het voor dat mi
nisteries los van elkaar subsi
dies verstrekken voor hetzelfde
doel. Op die manier kan een
slimme ondernemer van twee
walletjes eten.
De onderzoeker stelt dat
milieusubsidie in feite een be
perkt effect heeft op het gedrag
van (vervuilende) ondernemers.
„Er wordt te weinig controle
uitgeoefend op het uiteindelijke
gebruik van de milieu-investe
ringen. De verstrekker kijkt al
leen naar de toename van het
aantal subsidie-aanvragen en -
investeringen, maar weet veelal
niet wat het effect daarvan is.
Eigenlijk zou je dus kunnen
stellen dat men wel stappen
vooruit doet, maar in het don-
Openbaar Ministerie in beroep tegen veroordeling tot TBS
alkmaar anp
Levenslang. Dat eiste procureur-generaal Al
gisteren in hoger beroep tegen de 50-jarige
Assenaar, die drie kinderen seksueel heeft
misbruikt en vervolgens gewurgd. Zijn
slachtoffertjes waren een 11-jarige meisje
uit Blokker en twee Duitse jongetjes van ne
gen en twaalf jaar oud. Met de wurging wil
de de man voorkomen dat hij terug moest
naar de TBS-kliniek waar hij zes jaar had
doorgebracht wegens misbruik van twaalf
andere kinderen.
De Alkmaarse rechtbank veroordeelde de
man eerder dit jaar tot twaalf jaar plus TBS.
De rechtbank achtte slechts doodslag bewe
zen in plaats van moord, en hechtte boven
dien veel waarde aan de conclusie dat de
man sterk verminderd toerekeningsvatbaar
moet worden geacht. Het Openbaar Minis
terie (OM) ging in beroep om moord bewe
zen te krijgen, zodat levenslang mogelijk is.
In hernieuwde TBS ziet het OM niets, om
dat zes jaar behandeling niet geholpen
heeft.
De man zelf wees er steeds op dat hij de
kinderen min of meer toevallig was tegen
gekomen en niet doelbewust op zoek was
gegaan naar slachtoffers. Zo zou het 12-jari-
ge jongetje in juni 1989 uit eigen beweging
naar zijn vrachtwagen zijn gekomen. Vol
gens Al is in dit geval doodslag nog wel
waar te maken, maar is dat niet het geval bij
de 9-jarige jongen die hij in 1990 oppikte.
Rechter: Ohra
mag bankbiljet
niet gebruiken
arnhem gpd
Verzekeringsgigant Ohra uit
Arnhem moet stoppen met het
gebruik van bankbiljetten voor
reclamedoeleinden. De adver
tenties in de Gouden Gids en de
brochures, die de gewraakte af
beeldingen van de snip (10Ó
gulden) en de zonnebloem (50
gulden) bevatten, dienen bin
nen vier weken uit de roulatie te
worden genomen.
Dat heeft de vice-president
van de Arnhemse rechtbank,
mevrouw mr. A. Heiwig, be
paald in een kort geding dat de
ontwerpers van de bankbiljet
ten tegen Ohra hadden aange
spannen.
Ohra is tevens veroordeeld tot
het overleggen van gegevens
waaruit blijkt op welke wijze en
in welke mate de creaties van
de ontwerpers R. Oxenaar en H.
Kruit zijn misbruikt. In afwach
ting daarvan is de schadever
goeding aan beide interna
tionaal befaamde Haagse
kunstenaars vastgesteld op ze
venhonderd gulden.
Volgens de vice-president is
Ohra in de fout gegaan door bij
publikatie van de bankbiljetten
naamsvermelding van de
'scheppers' achterwege te laten.
Dat is in strijd met de Auteurs
wet.
Ohra was, aldus mr. Heiwig,
niet verplicht van tevoren toe
stemming aan Oxenaar en Kruit
te vragen om hun geesteskinde
ren in reclameboodschappen te
verwerken. De auteursrechten
zijn overgedragen aan de Ne-
derlandsche Bank en dat is de
enige instantie waarbij voor
goedkeuring aangeklopt moest
worden.
Amsterdam Onderwijsminister Ritzen heeft gister
avond de nieuwe complexen van de Universiteit
van Amsterdam op het Roeterseiland geopend. De
feestelijke opening zou oorspronkelijk op 8 oktober
plaatsvinden, maar werd in verband met de vlieg
ramp in de Bijlmer uitgesteld. Bij aankomst ver
sperden enkele tientallen studenten de door veilig
heidsagenten omringde Ritzen de weg met een uit
kartonnen dozen opgebouwde muur. De minister
moest 'de afbraak van het onderwijs' symboliseren
door daar doorheen te breken. De nieuwbouw van
de universiteit vlakbij Artis, heeft bijna twintig jaar
in beslag genomen. foto anp ceorge verberne
dordrecht gpd
Zijn vrouw was hem een blok aan het been. Nog
slechts kort getrouwd begon zijn bruid, die door
zijn familie was uitgekozen, een sta in de weg te
vormen voor zijn verboden buitenechtelijke rela
tie. Zijn vriendin werd steeds jaloerser. En dus
moest zijn echtgenote uit de weg worden ge
ruimd.
Maar hoe? In de Amerikaanse televisieserie
Dallas vond hij zijn inspiratie. Na de liefde met
haar te hebben bedreven, drukte hij zijn slapende
vrouw net als in een van de afleveringen van
Dallas een met chloroform besprenkelde zak
doek op neus en mond. Twee minuten later was
ze dood.
Volgens de Dordtse officier van justitie me
vrouw mr. S. Jonker staat vast dat een 34-jarige
inwoner van Hardinxveld-Giessendam zijn vrouw
zo om het leven heeft gebracht. Ze eiste twaalf
jaar gevangenisstraf. De rechtbank doet over der
tien dagen uitspraak.
Amsterdam Fietsers in de hoofdstad worden te
genwoordig gecontroleerd op een overtreding die
voor de meeste Amsterdammers volstrekt normaal
is geworden: fietsen zonder licht. Bij aanhouding
kan de fietser kiezen tussen een boete van tachtig
gulden of ter plekke een lichtsetje van veertig gul
den kopen. Dat wordt meteen door 'Oom Agent'
gemonteerd. De politie blijft de komende maanden
controleren op deugdelijke verlichting om het hoge
aantal slachtoffers in het verkeer terug te brengen.
foto anp paul eijzinca
Ook de wurging van het 11-jarige meisje
uit Blokker vond Al een geval van moord.
De chauffeur misbruikte het meisje in zijn
flat in Assen en nam naaktfoto's van haar.
Later wurgde hij haar. Lifters vonden haar
vier dagen later langs de weg.
De man werd aanvankelijk ook verdacht
van de verdwijning van de 7-jarige Chetyl
Morriën uit IJmuiden. In 1986 keerde hij tij
dens zijn TBS-behandeling niet terug van
een verlofdag. In die tijd werd het meisje als
vermist opgegeven en werd de Assenaar
rond IJmuiden gesignaleerd. Hij werd aan
gehouden, maar het bewijs kwam niet
rond.
Het hof doet op 5 november uitspraak.
Onenigheid advocaten over brief aan slachtoffers
amsterdam meindert v
Het Leidse Instituut voor Lucht
en Ruimterecht yvil een onaf
hankelijk onderzoeker worden
van vliegrampen. De organisa
tie, een onderdeel van de Leidse
universiteit, heeft zich daarvoor
kandidaat gesteld bij het minis
terie van verkeer en waterstaat.
De voorzitter van dit instituut,
hoogleraar en oud-KLM-top-
man dr. H. Wassenbergh, wijst
erop dat de Rijksluchtvaart
dienst (RLD), die het onderzoek
naar de vliegramp in de Bijlmer
leidt, niet onafhankelijk is.
De nieuwe Luchtvaartonge
vallenwet die door zowel de
Eerste als de Tweede Kamer is
goedgekeurd, maar nog niet van
kracht is, schrijft voor dat on
derzoek altijd door een onaf
hankelijke rechtspersoon moet
worden gedaan. Het Leidse in
stituut zou volgens Wassen
bergh als vooronderzoeker kun
nen optreden en vervolgens als
voorzitter van de Raad voor de
Luchtvaart.
Het ANP meldt dat er in de
advocatuur onenigheid is ont
staan over de brief die de advo
caat van de schadeverzekeraar
van El Al en Boeing aan de
slachtoffers van de Bijlmervlie
gramp heeft gestuurd. Die is
„absoluut ongepast en op zijn
minst misleidend schrijven de
Amsterdamse advocaten, mr. P.
Bakker Schut, mr. A. van den
Biesen en A. Willenborg.
Ze hebben zich tot de Am
sterdamse Deken gewend met
het verzoek een en ander recht
te (doen) zetten. Ook willen ze
dat wethouder Wildekamp van
Sociale Zaken geen medewer
king verleent aan de gang van
zaken.
In de brief maakte advocaat
mr. B. Crans van het kantoor De
Brauw Blackstone Westbroek
bekend dat iedereen die aan
spraak denkt te maken op een
schadevergoeding, speciale
schadeformulieren kan invul
len. Op basis daarvan kan het
advocatenkantoor met een
schikkingsvoorstel komen.
De circulaire van het advoca
tenkantoor is volgens de advo
caten op zijn minst misleidend
omdat het suggereert dat even
tuele schadeclaims uitsluitend
onder toepassing van Neder
lands recht kunnen worden af
gehandeld. Dat is niet waar.
De schadeformulieren zijn
onder meer verkrijgbaar bij de
kantoren van de Sociale Dienst
in Amsterdam. Ook tegen dat
laatste hebben de drie advoca
ten ernstige bezwaren.
Ook de lijst van letselschade
advocaten, die door Crans aan
de getroffenen van de vliegtuig
ramp verstrekt, is volgens de
advocaten misleidend. Het is,
zegt mr. Van den Biesen onge*
hoord dat een advocaat van één
partij (in dit geval de verzeke
raar) aan een andere partij (de
slachtoffers) adviseert welke ad
vocaat in de arm moet worden
genomen.
OM Curasao
wil publikatie
stukken stoppen
willemstad stella van run
correspondent
Op Curasao staat vandaag de
persvrijheid ter discussie in een
kort geding dat het openbaar
ministerie (OM) heeft aange
spannen tegen de lokale krant
'Noticiero'. De krant publiceer
de afgelopen week getuigenver
klaringen die zijn afgelegd in
verband met een spraakmaken
de fraudezaak.
Hierin wordt de Antilliaanse
ex-minister L Gumbs ervan
verdacht smeergeld te hebben
aangenomen, dat mogelijk af
komstig is van de Nederlandse
telecommunicatiebedrijven
NKF en Alcatel. Procureur-ge
neraal mr. R. Pieters wil de pu
blikatie onrechtmatig laten ver
klaren en eist een verbod tot
verdere publikatie op straffe van
een dwangsom van 80.000 gul
den.
Het OM heeft dinsdag de ko
pie van de getuigenverklaring
Dij Noticiero in beslag geno
men. De hoofdredacteur zegt
dat hij de gegevens in zijn brie
venbus heeft gevonden. Met de
publikatie is geen strafbaar feit
gepleegd, wel met het 'lekken'
van de gegevens, meent hoofd
redacteur R. Galan Melendrez.
Volgens de procureur-gene
raal worden de stukken bij het
openbaar ministerie met de
grootste zorg behandeld door
slechts enkele mensen. Een lek
daar lijkt hem onwaarschijnlijk.
Desondanks is een grondig on
derzoek ingesteld. Behalve het
OM hebben ook de advocaten
van de verdachten, de ex-minis-
ter en een adviseur de beschik
king over de verklaringen.
Het openbaar ministerie ziet
door de publikatie de behande
ling van de fraudezaak in gevaar
komen. Het onderzoek naar
mogelijke fraude door Gumbs
wordt op Curasao gezien als
een eerste daadwerkelijke stap
naar het aanpakken van corrup
tie onder hooggeplaatste perso-
Telefoneren
wordt duurder
DEN HAAG GPD
Telefoneren in Nederland wordt
de komende jaren duurder.
Door de plannen van de Eu
ropese Commissie om het bel
len tussen de landen van de Eu
ropese Gemeenschap goedko
per te maken, is het onvermij
delijk dat binnenlandse tele
foontjes meer gaan kosten, zegt
PTT Telecom.
Wanneer en met hoeveel de
rekening gaat stijgen, kan het
bedrijf nog niet zeggen. PTT Te
lecom sluit niet uit dat al vol
gend jaar de tarieven omhoog
gaan.
Volgens de PTT moet het be
drijf nu geld toeleggen op de
binnenlandse telefoontarieven.
Dat betaalt PTT Telecom met
de inkomsten uit de lucratieve
internationale gesprekken. Nu
de tarieven binnen de EG om
laag moeten, moeten binnen
landse telefoontjes volgens PTT
Telecom meer kostendekkend
worden, oftewel duurder.
De Europese Commissie kon
digde deze week aan serieus
werk te gaan maken van het
verlagen van de tarieven voor
het telefoonverkeer binnen de
EG. Een gesprek van drie minu
ten tussen twee EG-landen is
drie keer zo duur als een bin
nenlands gesprek over dezelfde
afstand.
Officier van justitie: Handel in groeimiddelen voor vee crimineel
ALMELO GPD
VERVOLG VOORPAGINA
Wat het precies was, wist de veehouder
niet. Een soort conditieverbeteraar, hadden
collega's gezegd. Hij informeerde eniaar bij
zijn dierenarts. Die vertelde hem dat het
een mix van vitaminen was. Omdat de re
sultaten van de kalverenfok wat tegenvie
len, wilde hij het wel eens proberen. En dus
bestelde hij het spul.
Op de rekeningen die hij later kreeg,
stonden omschrijvingen als HMC en vita
mine B-complex. De 49-jarige veehandelaar
uit het Friese Balk gisteren bij de Almelose
rechtbank: „Ik vroeg me af of het allemaal
legaal was". Hij wist niet dat het om clen-
buterol ging. De man is volgens officier van
justitie mr. J. Oosterhof ironisch genoeg een
belangrijk figuur in de stichting, die in Ne
derland waakt over de kwaliteit van het
kalfsvlees.
Al enkele jaren lang gebruiken tientallen
veehouders en -mesters, daarbij geholpen
door dierenartsen, het verboden groeibe-
vorderende middel in het mestvee, beweer
de mr. Oosterhof gisteren voor de recht
bank in Almelo. En dal slechts met één oog
merk, aldus de aanklager: geld. Gisteren
stonden de eerste verdachten in deze om
vangrijke zaak terecht, vandaag volgen de
anderen.
Drie Friese veehouders, onder wie de ge
noemde man uit Balk, hoeven van de offi
cier van justitie niet de cel in wanneer ze
akkoord gaan met 240 uur dienstverlening.
Wanneer ze dat niet willen, eist mr. Ooster
hof zes maanden celstraf. Verdër werden te
gen hen drie maanden voorwaardelijk ge-
eist, plus geldstraffen variërend van 10.000
tot 170.000 gulden.
Niet alleen de veehandelaren moesten in
het beklaagdenbankje. Tegen twee artsen,
een 49-jarige man uit Noordwolde en een
56-jarige man uit Denekamp. werd achttien
maanden cel geëist. Daarvan is respectieve
lijk acht en zes voorwaardelijk geëist. Tegen
een vrouw met een diergeeneskundig ad
viesbureau eiste Oosterhof anderhalf jaar
cel, waarvan een half jaar voorwaardelijk.
De zaak tegen een derde dierenarts, een
50-jarige man uit Hengelo, is verschoven
naar november. Begin volgend jaar moeten
bij de rechtbank in Breda nog meer mesters
en dierenartsen zich verantwoorden, even
als de producenten van clenbuterol, het be
drijf Dopharma uit Raamsdonkveer.
Oosterhof zei niet de illusie te hebben,
dat met dit justitie optreden de kwaliteit
van het Nederlandse kalfsvlees zal verbete
ren. Integendeel, bij een van de verdachten,
een 49-jarige man uit Blesdijke bij Weststel
lingwerf is alweer een 'hormoonpositicr
dier aangetroffen. Clenbuterol is in medici
nale dosering als diergeneesmiddel tegen
hoest toegelaten bij mestrunderen tot veer
tien weken. In hogere doseringen het
duizendvoudige van de medicinale heeft
het op mestvee een groeibevorderende uit
werking. waarbij vetweefsel wordt QOOHM
in spierweefsel. Clenbuterol is in Nederland
verboden als groeibevorderaar. Worden
sporen ervan aangetroffen, dan moet het
vlees worden vernietigd, omdat het schade
lijk is voor de volksgezondheid.
Volgens de officier van justitie kan in de
ze affaire worden gesproken van een crimi
nele organisatie. Aan het begin van de ke
ten staat de producent Dopharma, die via
buitenlandse rechtspersonen het spul im
porteerde en het via vertegenwoordigers le
verde aan de dierenartsen. Op de uiteinde
lijke rekening aan de mesters stond niet,
dat clenbuterol was geleverd, maar ginseng,
vitamine b, multivitamine of HMC (hoest-
mix-clenbuterol).
Uitspraken donderdag 6 november.
