WIJ KENNEN
HEEL VEEL
PISTES
C^ebuto
sebuto
Moderne ski vooral flexibel
WlNTERVAKANTIE
Stöckli, 'n
ski op maat
Wintersportmode is rasechte
skiër op 't lijf geschreven
<*r x>
VRIJDAG 23 OKTOBER 1992
A/L31
DOEZASTRAAT 30, LEIDEN.
TEL: 071 - 13 39 41
/toerkoop
Aart-Jan Wernas met zijn alleen in
Zwitserland bekende Stöckli's
FOTO ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Het is te gek om los te lopen
vinden ook de Helveten zelf
maar in Zwitserland worden
nauwelijks ski's gemaakt. De
grote merken (Atomic, Blizzard,
Fischer en Rossignol) komen öf
uit Oostenrijk öf uit Frankrijk.
De enige Zwitserse ski die bui
ten de landsgrenzen bekend
heid geniet is (het nietige)
Authier. En toch, toch is er een
merk waarop iedere Zwitser wil
skiën: Stöckli.
Een merkwaardig fenomeen de
ze (wat wel wordt genoemd)
Rolls Royce van de ski's. In Ski
Magazine, het blad van de Ne
derlandse Ski Vereniging, kwa
men de Stöckli-modellen er tij
dens een test niet bijster floris
sant uit, maar iedere Zwitsers is
bereid 600 kilometer te rijden
om zich in Wolhusen, een klein
dorpje in de buurt van Luzern,
voor goed geld een paar echte
Stöckli's te laten aanmeten. Er
gens anders zijn die latten na
melijk niet te krijgen.
Gevolg: elke zaterdag zit het
centrumpje van Wolhusen to
taal verstopt met auto's van
mensen die naar de Stöckli -
showroom trekken.. Zestiendui
zend paar ski's verkoopt Stöckli
op deze omslachtige wijze,
maar het zit er dik in dat het ko
mend jaar de twintigduizend
worden gehaald. Dat zegt al
thans Aart-Jan Wernas, de uit
Son (Noord-Brabant) afkomsti
ge, maar al als kind naar Zwit
serland verhuisde reclameman.
.Alleen zullen we dan vervol
gens wel naar andere verkoop
punten moeten gaan zoeken,
want in Wolhusen wprdt het
veel te druk."
Stöckli, staat qua verkoop in
Zwitserland op de derde plaats
achter Rossignol en Völkl en
staat er bepaald niet om bekend
de ski's voor niets weg te geven.
Wernas: „We hebben een uit
stekend imago. Terecht, want
we maken een uitstekend pro-
dukt Al is het alleen maar om
dat wij de ski helemaal bouwen
en afstellen op het gewicht, de
lengte en de vaardigheid van de
koper. Wij maken een ski op
maat. De test van Ski Magazine
lijkt wat negatief te zijn uitge
vallen, maar dat komt omdat de
ski's door een misverstand in
verkeerde groepen zijn inge
deeld. Een ski voor een sportie
ve skiër moet'je niet testen als
een ski voor beginners. Dan
gaat het fout natuurlijk."
Skiën doe je om het lieve lijf in
een betere conditie te brengen.
Om na maanden van binnenzit
ten de frisse bergwind om je
oren te voelen suizen en de
zonnestralen op je gezicht te
voelen tintelen. Skiën doe je om
allerlei redenen, maar niet om
jezelf te etaleren. Want alleen
flaneren in een mondain skipak
is 'uit.de tijd'. De wintersport
mode voor het komende sei
zoen weerspiegelt deze opvat
ting.
Sobere kleuren
De kleding is daarom vrij rustig,
zowel wat de kleuren als de be
lijning betreft. De harde neon-
tinten hebben plaats gemaakt
voor sobere, vrij donkere kleu
ren, waaronder veel purper en
paars, bordeaux-rood, marine
blauw, kakigroen en mosgroen,
roestbruin, chocoladebruin en
zwart
In de lichtere range komen wat
vergrijsde pastels voor, zoals li
la, roze, kerrie en aqua, terwijl
alleen vlammend rood, geel, wit
en fel blauw of turquoize de pri
maire kleuren vertegenwoordi
gen.
Op de jacks zijn deze kleuren
vaak in vlakken samengevoegd.
Unikleurige jacks, zijn versierd
met contrasterende binnenkra-
gen of voeringen. De gedessi
neerde jacks met vooral ab
stracte veeg- en vlekdessins of
motieven die aan de Indianen
cultuur doen denken, zijn in de
minderheid. Wel zijn de ski
overalls doorgaans uitgevoerd
met gedessineerde inzetten. De
losse skibroeken daarentegen
zijn weer effen, zij het met uit
zondering van de skipakken
met ingeweven jaquardmotie-
Details
De pakken zitten boordevol de
tails, soms alleen voor de sier,
zoals tussengestikte repen leer,
sierstiksels en badges, soms ook
heel functioneel, zoals dubbele
kragen en winddichte dubbele
sluitingen, uitritsbare mouwen
enz. In sommige jacks is zelfs
een speciale veiligheidsvoorzie
ning 'ingebouwd' in de vorm
van een zendertje, dat reageert
op signalen van de opsporings-
apparatuur van een reddings
ploeg.
De dikke met dons gevulde
jacks die tot op de heupen rei
ken zijn merendeels doorge
stikt. Iets 'slanker' ogen de ver
lengde parka's met een tunnel
ceintuur in de taille en de ano
raks. Voor wie een hele jas gauw
te warm vindt zijn er bovendien
veel losse bodywarmers.
Comfort
Niet aleen in de modellen, ook
in de materialen zit nogal wat
verschil. Zijn sommige pakken
glad en glanzend, andere zijn
dof en voelen zacht als een per
zik aan of juist wat ruw dank zij
de kreukstoffen. Wat opvallen
der zijn de gladde changeant
pakken met een zachte satijn
glans.
Nieuwe materialen staan er
borg voor dat de skiër niet al
leen droog, maar vooral ook
warm de hellingen afkomt, zelfs
bij temperaturen van ver onder
het nulpunt. De microfibres, die
ademen, maar de kou buiten
sluiten, maken het mogelijk om
met een betrekkelijk dun jack
op de ski's te stappen. Zeker als
Skipak in een kleur,
het tussen zetsel zorgt
voor een vrolijke
noot FOTO
TRIUMPH SPORTSWEAR
daaronder een polar fleece-
sweater wordt gedragen van ge
ruwde kunststof, die bescher
ming biedt tegen temperaturen
van dik vijftien graden onder
nul. Dergelijke fleece-sweaters
zijn er volop in kleuren, pas
send bij de skipakken. Om de
spieren van de benen goed
warm te houden omvatten de
nieuwe wintersportcollecties
ook allerlei leggings en maillots,
sommige zelfs met een speciaal
slipvormigbinnenstuken
warmte-isolerende stukken op
de knieën.
Ski-industrie heeft geen geld voor innovaties
Echt veel nieuws hebben de fabrikanten
van ski's, skibindingen en skischoenen
voor de komende winter niet kunnen
bedenken. Of beter gezegd: niet kunnen
ontwikkelen. Er is geen geld. De
sneeuwomstandigheden zijn al vanaf
1987 zo matig, dat de fabrieken (net als
de winkels trouwens) nog vol staan met
overjarig materiaal. Volgens het zojuist
verschenen nummer van het blad Ski
Magazine liepen alleen al in Oostenrijk
de exportcijfers van skimateriaal in de
periode 1987-1990 terug met percenta
ges van 50 tot 85 procent en moesten bij
het Franse Rossignol, de grootste ski
bouwer ter wereld, 150 medewerkers af
vloeien.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
De inkomsten bleven door deze desastreuze
toestanden zo onder de maat dat er nauwelijks
budgetten vrijgemaakt konden worden om net
als aan het eind van de jaren zeventig en het
begin van de jaren tachtig de ene na de andere
nouveauté te lanceren. Waarbij je je trouwens
nog maar moet afvragen of er nog erg veel kan
worden verbeterd aan bijvoorbeeld skibindin
gen.
Experts zijn van mening dat met het gebruik
van nieuwe materialen eigenlijk alleen aan ski's
nog het een ander kan worden gerenoveerd.
Waarbij dan vooral wordt gedacht aan een gro
tere stabiliteit Maar wat er verder nog aan
schoenen en zeker aan bindingen kan worden
geknutseld, weet niemand. De veiligheid daar
van is zo groot dat geen mens zit te wachten op
de komst van bijvoorbeeld de elektronische
binding. Het ding lijkt nauwelijks nodig en
zolang er geen oplossing is gevonden voor de
slechte invloed die kou heeft op batterijen
het is nog onbetrouwbaar ook.
Flexibiliteit
Een van de weinige bindingfabrikanten die toch
nog met een nieuwigheidje op de proppen
komt, is Tyrolia. Dat merk introduceerde het
Power-Total-Diagonaal systeem, een macho-
naam voor een vondst die niet alleen het gevaar
van achterwaartse draaivallen (veroorzaak veel
knieblessures) beperkt, maar ook schokken ab
sorbeert Het teenstuk vangt als het door de
speciaalzaak tenminste goed is afgesteld
schokken tot op een bepaalde hoogte op. Wordt
de belasting echter te groot, dan vindt in het
teenstuk een achterwaartse opening plaats,
waardoor de schoen van de ski vrijkomt. Mar
ker, ook al een grote naam op bindinggebied,
introduceert dit jaar een binding waarmee de
flexibiliteit van de ski kan worden ingesteld.
Waarmee dan meteen het enige echte item
voor de komende winter is genoemd: het nog
meer opvoeren van de
flexibilieit en het absor
berend vermogen van
de ski op welke wijze
dan ook. Een ski die
zich snel aanpast aan
sneeuw en oppervlak
(hobbelig of niet hob
belig) verschaft de skiër
een betere grip. Boch
ten kunnen daardoor
makkelijker worden ge
maakt en - wat vroeger
nog wel eens het geval
was - bij hoge snelhe
den gaan de latten niet
of nauwelijks klappe
ren. Skifabrikanten (Fi
scher en Salamon be
gonnen er enkele jaren
terug mee) proberen
dat te bereiken door de
ski's uit een stuk te ma
ken of te gieten en óf
onder de binding óf op
de punt trillingsdem
pers aan te brengen,
gebouwde ski
dan 750 gulden
Blizzard vroeger al vlug meer
iu heb je er al eentje voor 499.
De
die
De vier-schnallen schoen wint weer terrein.
Maar voor veel Nederlanders blijft de achterin
stapschoen 'het einde'
dempers zijn bij elke
fabrikant verschillend.
Er bestaan absorbers, extra floaters en tractions,
maar ook is er zoiets als een intregaal demping
systeem. Maar hoe de titels ook luiden, feit is
het dat de ski zich zelfs door de matigste skiër
steeds beter laten temmen. Daarbij mag het
een wonder heten dat de ski's, ondanks de de
plorable financiële toestand van de makers, niet
echt duurder zijn geworden. Integendeel. Kost
te een, volgens het succesvolle thermo-systeem
Schoenen
En de schoenen? Daar zet de strijd tussen
comfortschoen en de schnallenschoen zich c
veranderd voort. Goeie, om niet te zeggen u
stekende skiërs zweren bij schoeisel met vier
zelfs vijf schnallen de pasvorm zou beter zijn
maar het gemak van een comfort-, centraal-
instap- of achterinstapschoen die je met een
handeling dichtknipt, spreekt vele Nederlan
ders zeer aan. Niet ten onrechte. Je moet bijna
een wedstrijdskiër zijn,
wil je het verschil tussen
een goede comfort- en
een schnallenschoen
voelen. Een echt succes
zal de schnallens-
kischoen in Nederland
daarom nooit worden al
is het opvallend dat de
uitvinder en de kam
pioen van de comfort
schoen, Salomon, nu ook
met een schoen vol
schnallen op de markt is
gekomen.
Schandaal
Van het langlauffront
tenslotte weinig nieuws.
De malaise daar is nog
groter dan bij de alpines
ki's. In Oostenrijk viel de
export van de smalle lat
ten zelfs terug van
982.000 paar per jaar
naar 262.000. Logisch dat
ze daar dus wel wat
ders aan hun kop heb
ben dan het aanbrengen
van vernieuwingen. Wat
r op bijvoorbeeld het ge
bied van skibindingen van enige uniformiteit
tussen de verschillende merken en systemen
nog altijd geen sprake is. Wee, de langlaufer die
na een jaar onder zijn oude, lekker ingelopen
schoenen een nieuw paar ski's wenst Tien te
gen een, dat hij ook nieuwe schoenen moet ko
pen. Wat natuurlijk een schandaal is, dat al lang
opgelost had moeten en kunnen worden.
tot gevolg heeft dat t
