Langlaufen in de witte wildernis
020-6541100
WlNTERVAKANTIE
Van begin tot eind in de
watten maar wel als groep
iDe Harde's Tours i
VRIJDAG 23 OKTOBER 1992
A/L27
Langlaufen ruim 250
kilometer ten noorden
van de poolcirkel, dat
spreekt tot de
verbeelding. Alleen al de
gedachte aan
rondwarende beren en
wolven geeft een verblijf
in de witte wildernis van
Fins Lapland extra
cachet. Bang voor de
roofdieren hoef je niet te
zijn, want ze laten zich
vrijwel nooit zien. De
langlaufer mag wel
rekenen op
ontmoetingen met
minder angstaanjagende
dieren, zoals rendieren
en sneeuwhoenders.
Een tocht met sledehonden is een uitstekende manier om het dunbevolkte Fins Lapland te leren kennen.
foto richard mooyman
[.RICHARD MOOYMAN
I
ITen zuiden van het Inarimeer dwarrelen uit
■ieen loodgrijze lucht gestaag sneeuwvlokken
neer op een eindeloze, witte vlakte. De top
pen van grillig gevormde berken steken
maar amper boven de glooiende sneeuw
massa's uit. De groepjes naaldbomen lijken
robuuster. Zelfs afgestorven blijven ze nog
j jarenlang als spookachtige skeletten staan.
De zomer is te kort om het hout te laten
[verrotten.
De Nederlandse neiging om steeds een
dorp, huis of op zijn minst een bord te ver
wachten, dient hier te worden onderdijikt.
Ook om de hoek en na de volgende heuvel
is het dunstbevolkte deel van een van de
dunstbevolkte landen van Europa meestal
gewoon leeg. Tientallen, honderden kilo
meters lang overheerst de monotonie van
witte heuvels, witte dalen, witte vlakten en
witte dichtgevroren meren. Moeilijk voor
stelbaar dat Lapland in de korte, hevige zo
mer enorme aantallen broedende vogels en
een rijke flora herbergt.
Afgezien van de dagen rond de alternatieve
elfstedentocht, kom je 's winters in deze
contreien niet veel landgenoten tegen. De
twee Hollandse dames, die in de kleine
wintersportnederzetting Kiilopaa verblijven,
vormen een uitzondering. Ze kozen voor
het hoge noorden na een sneeuwloze
langlaufvakantie in een Alpendal. Eigenlijk
waren ze toch al op Oostenrijk uitgekeken.
Tot begin mei
De vrouwen lopen iedere dag een andere
langlauf-route in het aangrenzende natio-
naai park Urho-Kekkonen. In de omgeving
j is een 150 kilometer lang net van loipes, dat
regelmatig wordt onderhouden. De heuvels
(tunturi's genoemd) zijn meestal niet erg
steil en ook door minder geoefende
langlaufers te bedwingen. Ook meerdaagse
langlauftochten zijn mogelijk, waarbij on
derweg wordt overnacht in houten hutten
en tenten. Uiteraard onder begeleiding van
een gids, want je kunt hier lelijk verdwalen.
Kiilopaa is niet bepaald een Torremolinos
in de sneeuw. Evenals in andere Lapse win
tersportoorden met hotels en blokhutten
bepalen veelal in schutkleuren geklede Fin
nen het beeld. Zonder zich te storen aan de
nieuwste modes op het gebied van winter-
sportkleding, trekken ze met rugzak of dik
ingepakte kinderen in een sleetje langlau
fend de natuur in.
In Kiilopaa duurt het wintersportseizoen
van eind oktober tot begin mei. De Finnen
gaan zelf het liefste in maart en april. De
dagen lengen in die periode snel en de
koudste maanden (met soms dertig graden
vorst) zijn dan achter de rug. In het vroege
voorjaar is het boven de poolcirkel al langer
licht dan in Nederland. De doorzetters kun
nen in de maanden dat het nauwelijks licht
wordt gebruik maken van enkele verlichte
loipes.
Natuur
Wat te doen als 's avonds de lange latten
zijn opgeborgen? De keuze is beperkt. Je
kunt uitpuffen in de sauna en daarna een
Fins Lapland van
oktober tot mei
bedekt met sneeuw
stevige maaltijd met zalm, rendiervlees of
sneeuwhoen bestellen. Verder kan er hoog
uit nog ergens een dansje worden gemaakt
op de hier zeer populaire jaren-vijftig
deuntjes.
Tegen het magere vertier staat een overwel
digende natuur. Met een beetje geluk ben je
's nachts getuige van het geheimzinnige
noorderlicht, een kleurrijk schijnsel dat ont
staat als gevolg van elektrische ontladingen.
De lange schemering in voor- en najaar
kleurt het landschap blauw. En in Lapland
heerst 24 uur per dag een bijna verpletter
ende stilte.
Veel Lappen zijn er niet te zien. In heel Fins
Lapland leven er slechts enkele duizenden,
die nog steeds grotendeels bestaan van
rondzwervende groepen halftamme rendie
ren. Maar ook aan de Lappen is het moder
ne leven niet voorbij gegaan. Het toerisme
wordt steeds belangrijker als bron van in
komsten. Enkele Lappen hebben zich al
toegelegd op de verhuur van
sneeuwscooters, een voor hen onmisbaar
geworden vervoermiddel.
Safari
Een sneeuwscooter-safari is niet de beste
manier om het land te leren kennen. De
krachtige motoren verscheuren de Lapse
stilte. Op deze snelle machines met ski's en
rupsbanden verwordt het uitgestrekte land
schap tot een racebaan, waarbij bomen en
voorbijschietende eilanden in het dichtge
vroren Inarimeer worden gereduceerd tot
hinderlijke obstakels.
Er is ook nauwelijks tijd om van het land
schap te genieten, want alle aandacht is no
dig voor het volgen van de sporen in de
maagdelijk witte vlakten. Meer iets voor
liefhebbers van de opwindende wereld van
Peter Stuyvesant dan voor rustzoekers.
De machines zijn niet overal welkom, want
rendieren kunnen er flink van op hol slaan.
Uit de nationale parken worden
sneeuwscooters geweerd. Goedkoop is een
dagje sneeuwscooteren evenmin: tussen de
honderd en tweehonderd gulden. Daarvan
is een flink deel bestemd voor brandstof,
want de sneeuwscooters lopen minstens
één op vijf.
Een tocht met sledehonden is een betere
manier om het winterse land te leren ken
nen. Voor ongeveer eenzelfde bedrag trekt
een troep heuse Husky's je een dag op een
slede. Stilzitten is er niet bij, want een van
de twee passagiers moet achterop staan om
de honden in bedwang te houden. Alleen
een ferme trap op de rem -een stuk metaal
dat door de sneeuw schuift- kan de dieren
afremmen of tot stilstand bewegen. Een ex
tra 'sneeuwanker' is nodig om te voorko
men dat de ongeduldig jankende dieren er
alsnog vandoor gaan.
De poolhonden kunnen per dag met het
grootste gemak veertig tot vijftig kilometer
afleggen, als het terrein goed is zelfs hon
derd. Er moet altijd een begeleider mee,
want de honden slaan onderweg nog wel
eens aan het bakkeleien. De sledehonden
zijn overigens minder authentiek dan ze lij
ken, want de Finse Lappen hebben zich al
tijd door rendieren laten trekken. Honden
worden van oudsher wel in Noorwegen en
Siberië ingezet.
Fins Lapland is een avontuurlijke, maar ook
verre wintersportbestemming. Zelfs met het
vliegtuig is het nog een hele onderneming
om er te komen. In Helsinki moet enige
uren worden gewacht op een aansluitende
vlucht naar Ivalo, nog eens zo'n duizend ki
lometer noordelijk van de Finse hoofdstad.
Door deze grote afstanden en het hoge Fin
se prijspeil valt een weekje langlaufen in
Lapland nogal duur uit. Inclusief vliegreis
en hotel met volpension ben je al gauw tus
sen de 2500 en 3000 gulden kwijt.
Bij een safari denk je aan het vanuit een ge
sloten voertuig bespieden van exotische
dieren. Maar eind januari nam ik deel aan
een langlaufsafari naar Oostenrijk en dat
had niets te maken met het speuren naar
ijsberen. Zo'n safari houdt in dat je per bus
naar de sneeuw rijdt, de hele week in het
zelfde hotel overnacht, maar iedere och
tend naar een ander langlaufgebied wordt
gebracht. Voor degenen die overwegen ook
eens op skisafari te gaan, wat voor- en na
delen op een rijtje.
CARLO NAGEL
Het grootste voordeel is dat je iedere dag in
een andere omgeving langlauft. Wie in één
wintersportplaats is aangewezen op twee of
drie loipes kan ze na een paar dagen wel
dromen. Bovendien kan de chauffeur in
spelen op de weersomstandigheden. Dooit
of regent het in de dalen, dan zoekt hij ho
ger gelegen langlaufgebieden op. Ik herin
ner me een dag dat we helemaal achter de
Brennerpas terechtkwamen en in Steinach
de stoeltjeslift naar de Bergeralm namen,
waar we heerlijk konden langlaufen, terwijl
er in het dal geen sneeuw meer lag.
Niet te ontkennen valt ook dat je op
langlaufsafari in de watten wordt gelegd.
Vanaf het vertrekpunt hoef je naar bagage
en ski's niet meer om te kijken. In het hotel
staan ontbijt en avondmaaltijd op je te
wachten. Waar de reis overdag naar toe
gaat, bepaalt de chauffeur in overleg met de
groep. Eigen initiatief hoeft niet te worden
ontplooid.
Gezelligheidsmensen zitten ook goed: er is
een dansavond, een Tiroler avond, een dia
avond, een fondue-avond. Er wordt geza
menlijk aan Eisstockschiessen en aan
sleetje rijden gedaan. Voor individualisten
staat tegenover het voordeel van een geheel
verzorgde reis, het nadeel dat je niet kunt
niet wegblijven van zo'n Tiroler avond,
want dan vaJ je uit de groep.
Een ander nadeel is het tijdverlies. Er zijn in
Oostenrijk legio plaatsen, waar je tien meter
achter je hotel de loipes ziet liggen. Na het
ontbijt hoef je het tuinhek maar door en je
bent weg. Zo'n safaribus doet er, voordat je
op je bestemming beht en in de namiddag
weer in het hotel, soms een paar uur over,
die van je skitijd afgaan.
Ook al geldt dat vooral voor alpine-skiërs
is het wat duurder om iedere dag een
eendaagse skipas te kopen dan één voor
een hele week.
Zelf heb ik in die week de bepalende rol van
de chauffeur als grootste nadeel ervaren. Ik
begrijp wel dat als je veertig mensen vraagt
waar ze die dag naar toe willen, je veertig
verschillende antwoorden krijgt. Dus ie
mand moet de knoop doorhaldcen, maar
toch... er was wel heel weinig inspraak.
Een regelrechte ramp zijn op heen- en te
rugreis de vreetfabrieken, waar buspassa
giers als kuddes schapen worden binnenge-
dreven voor een slechte hap en een dure
consumptie. Maar eerlijk is eerlijk: de groep
waarin ik reisde, was buitengewoon inge
nomen met de langlaufsafari en de roep om
een reünie werd met de dag luider.
Het nationaal park
Urho-Kekkonen her
bergt behalve wolven
en beren ook een 150
kilometer lang net
van loipes. •roro
richard mooyman
DE WINTERGIDS VAN
DE HARDE'S TOURS IS UIT EN ZIT
BOORDEVOL VOORDELIGE
WINTERSE AANBIEDINGEN!
De wlntergids van De Harde's Tours biedt
u wederom dit jaar zeer voordelige winter
se aanbiedingen. De Wlnter-Excursle-
Vakantles, Winter-Totaal-Vakanties en
natuurlijk de Winter- Optimaal-Vakanties.
Al deze vakanties worden uitvoerig
beschreven in het wi nterprogramma,
maar in het onderstaande overzicht krijgt
u vast een goede indruk van hetgeen
De Harde's Tours voor u in het program
ma heeft!
WINTER-EXCURSIE-VAKANTIE:
8-Daagse reizen met de nadruk op uitge
kiende dagexcursies. U proeft de sfeer van
de wintersport, maar hoeft zelf niet op de
latten.
Gorwihl in het Zuidelijk Zwarte Woud, al
vanaf 598,-
Montreux aan het meer van Geneve in
Zwitserland, al vanaf 648,-
Kerns bij het Vlerwoudstedenmeer in
Zwitserland, al vanaf 648,-
Marianske Lazne in de Bohemen,
Tsjechoslowakije, slechts 698,-
WINTER-TOTAAL-VAKANTIE:
9-Daagse reizen brengen u naar gunstig
gelegen wintesportgebleden. De luxe tour-
bus blijft ter plaatse, dus mocht de sneeuw
het laten afweten, dan brengt de bus u
naar de hogere sneeuwregionen.
Bramberg am Wildhogel in het
Salzburgerland, al vanaf 749,-
Oberperfuss in Tirol in de nabijheid van
de Axamer Lizum, al vanaf 649,-
WINTER-OPTIMAAL-VAKANTIE:
10-Daagse wintersportvakanties voor de
fanatieke wintersporters. Optimaal
gebruik van uw vakantiedagen en natuur
lijk optimale skigebieden! Perfecte bus-
pendel-vakantles.
Het Reuzengebergte in
Tsjechoslowakije, al vanaf 725,-
Srnmm en Fügen In het Zillertal in
Oostenrijk, al vanaf 645,-
SöU, Scheffau en Ellmau in skigebied de
Wilder Kalser, al vanaf 475,-
Auffach en Niederau in skigebied
Wildschönau, al vanaf 525,-
Deze reizen staan duidelijk omschreven in
de nieuwe wlntergids. Maar misschien
gaat uw interesse uit naar een stedenreLs
of een 5-daagse excurslereis, ook dan kan
De Harde's Tours u van informatie voor
zien. Dus vraag de folder(s) aan via de bon
of bel De Harde's Tours:
JA, IK BEN GEÏNTERESSEERD IN ÉÉN VAN UW
FOLDERS, ZONDER VERPLICHTINGEN)
Wlntergids Stedenglds Praag
Stedenglds Wenen Stedengids Budapest
Stedengids Parijs 5-daagse excursie-
reizen
Stuurt u deze bon op, even aan kruizen
welke folderfs) u wilt, aan
De Harde's Tours, Antwoordnummer 308,
2130 VB Hoofddorp
Woonplaats:
Telefoon:
Op langlaufsafaris's hoeft de bagege niet op de rug te worden meegenomen. Dat transport
wordt verzorgd door de plaatselijke hoteliers of de VW. foto vwsaalfelden