Vrije tijd
'Harige' buis
vervangt
radiator
Cursus eetbare
paddestoelen
kweken
Privilèges
Telefoon in agenda
Gouden glans
Bubbeltjes blijven
Klok-schilderij
VRIJPAG 23 OKTOBER 1992
NIEUWE CD'S
Pop/Populair
Madonna 'Erotica' Warner
Music.
Plaatjes van Madonna kun je
beter bekijken dan beluisteren.
Haar erotische fotoboek dat in
aantocht is, is ongetwijfeld veel
spannender dan naar nieuwe
cd, 'Erotica', die is volgestouwd
met slappe, hoogst gedateerde
discomuziek. Bovendien is de
titel volslagen misplaatst. Van
de veertien liedjes die er op
staan, is er één gewijd aan sado
masochisme en één aan kusjes
tussen de benen. De andere
twaalf zijn waarschuwingen met
een moralistische ondertoon.
Nog rampzaliger dan de teksten
!is de muziek. 'Erotica' is hele
maal volgespeeld door compu
terprogrammeurs. Dat is niet
per definitie bezwaarlijk maar
bij Madonna lijkt het wel alsof
er met knikkerdozen wordt ge
schud en aan gammele hekken
wordt gerammeld. En dan nog
dit: Madonna kan absoluut niet
zingen. Vijfenzeventig minuten
lang murmelt ze wezenloos
voor zich uit. Alsof de grote teen
die ze op de hoes afzuigt, haar
bij het zingen voortdurend in de
weg heeft gezeten.
Johnny Winter 'Hey, where's
your brother' Virgin.
Chicago-blues van een ouwe rot
in het vak. Net als op zijn vori
ge, ijzersterke comeback-cd
klinkt er weer veel spelplezier
door op deze vrolijke blues
plaat. Soms is het allemaal wat
te lollig, zoals op 'Please come
home for Christmas'. Met een
weergaloze gitaarsolo op 'You
keep sayin' that you're leavin'
zet Winter die fout weer recht.
Toch is deze cd een van de
meest toegankelijke platen die
Winter ooit heeft gemaakt. Zijn
doorgaans wat freakerige gitaar
spel blijft dit keer in geheel in
dienst van de composities, er is
veel aandacht aan de zang be
steed, de produktie is glashelder
en hoewel Winter een nogal
stijlgebonden muzikant is 'Hey
etc' een heel gevarieerde plaat
geworden.
'Playground Psychotics' Frank
Zappa Music for nations/Zappa
Records.
Met'Playground Psychotics'
gunt Zappa ons een indringend
kijkje achter de schermen van
de band waarmee hij in het be
gin van de jaren zeventig, toen
volgens Zappa toeren nog leuk
was, de aardbol rond ging.
Ruim twee uur horen we de
maffe muzikanten met wie hij
in die tijd speelde tegen elkaar
l praten op de plee, in de kleed
kamer, onder de douche, in het
vliegtuig, tijdens het eten, op de
motelkamer en in de taxi.
Playground Psychotics' is een
boeiende toemeefilm zonder
beelden. Zoals wel vaker komen
we over Zappa zelf niet zo veel
aan de weet., Des te meer over
Yoko Ono. Zij zal er niet blij
mee zijn dat Zappa de registra
tie van haar speenvarkengegil
nu wereldkundig heeft gemaakt.
I WK
Jazz
John Surman "Adventure Play
ground" ECM dlstr. VIA.
Na enkele jaren van over het al
gemeen geslaagde solo-cd's,
waarop de Britse rietblazer
zichzelf ondersteunde doormid
del van een synthesizer, nu ein
delijk een album dat Surman
weer enigszins lijkt terug te
brengen in de ritmische akoes-
tische jazz. De relatie met zijn
vorige opnamen is echter nog
sterk aanwezig. Ondanks muzi
kaal sterke partners Paul Bley
op piano, Gary Peacock op bas
en Tony Oxley op drums dic
teert Surman de uitvoeringen
van begin tot eind.
Het lijkt er ook op dat Surman
zijn Britse roots, die zoveel na
druk kregen in de vorige pro-
dukties. maar moeilijk los kan
laten. Wat we nu horen is daar
om vaak even melancholisch en
'folksy' als zijn eerdere werk, ze
ker omdat bijvoorbeeld Oxley
nalaat om bijvoorbeeld net zo
krachtig te werk te gaan als bij
Cecil Taylor. Meer indruk ma
ken de melodieuze en even
wichtige bijdragen van Peacock,
terwijl Bley zich ook al tamelijk
terughoudend opstelt, een en
kel stuk zoals "Seven" en "Fig-
foot" daargelaten. Dit is onte
genzeggelijk mooie muziek,
maar deze cd borduurt wel erg
veel door op een bekend pa
troon.
Joe Gilman Trio with Joe Hender
son 'T reasure Chest" Time
less) dlstr.: Timeless, Postbus
201,6700 AE Wageningen.
TREASURE
CHEST JT*
jceglMIc
Hoewel vrijwel niemand in Eu
ropa van Gilman gehoord zal
hebben, heeft hij al twee onop
vallende fusionalbums voor het
label JCI op zijn naam staan. Dit
is echter zijn eerste serieuze
akoestische cd, waarvan op het
eerste gezicht de meeste aan
trekkingskracht uitgaat van de
bezetting. Niet alleen heeft de
pianist tenorsaxofonist Hender
son voor vier stukken weten te
strikken, ook heeft hij zich ver
zekerd van één van de beste
bas-drumscombinaties van het
moment. Bob Hurst en Jeff
Watts danken hun bekendheid
vooral aan hun werk met Bran-
ford Marsalis. Bij vlagen weet
Gilman het niveau van deze
zwaargewichten te evenaren,
maar als Henderson blaast,
weet je meteen wie hier de wer
kelijk oorspronkelijke improvi
sator is.
Gilman scoort vooral als com
ponist en weet ook interessante
interpretaties te geven aan de
enkele originals op de cd. Als
splist heeft Gilman de nodige
technische capaciteiten, maar
weet niet altijd te boeien door
een bijzonder harmonisch in
zicht. Een zeer goede cd vooral
door de andere muzikanten.
KV
Klassiek
Aangenaam... Barok Klassieke
promotle-cd met waardebonnen
uitgegeven door de Stichting
CPG.
Voor de klassieke campagne,
die volgende week van start
gaat, heeft de CPG dit jaar de
term 'Platen-1 O-daagse' laten
vallen, maar de opzet is dezelf
de gebleven. Voor een tientje
kan men een 'promotie-cd' ko
pen met daarin 19 waardebon
nen, die tot eind januari op
evenzovele cd's aanzienljk kor
tingen opleveren.
Nieuw is de thematiek: de aan
geboden cd's werden verzameld
onder de titel 'Aangenaam... Ba
rok', maar bevatten naast ba
rokmuziek ook/of muziek uit de
nabarok, uitgevoerd door
'authentieke' ensembles. De
promotie-cd zelf bevat gere
nommeerde opnamen uit het
repertoire van enkele grote la
bels met uitvoerenden als Gar
diner, Maisky, Pinnock, Han de
Vries en Tafelmusik, en muziek
van o.a. Bach, Handel, Vivaldi
en Telemann, maar ook van
Hellendaal, Molter en Stamitz.
Ook niet slecht!
Beethoven Symfonie nr. 5 in c,
op. 67 Ouverture Egmont, op. 84
Ouverture Coriolan, op. 62.
Orkest van de Achttiende Eeuw
o.l.v. Frans Bruggen Philips.
Deze uitvoering van Brüggen en
zijn mensen is weer een schot
in de roos, maar hun Beetho-
veninterpretaties heb ik altijd al
hoog in het vaandel gehad. Dat
er gewerkt wordt met een
authentiek instrumentarium en
vanuit een al even authentieke
musicologische benadering, is
slechts een deel van het verhaal.
Belangrijker is dat Brüggen bij
Beethoven komt tot een span
ning, een frasering en een dra
matiek, zoals ik die eigenlijk al
leen maar gewend ben van uit
voeringen met een conventio
neel orkest. Puntigheid en tref
zekerheid in het spel zijn daar
bij even fraai verzorgd als de
klankafwerking in de meer lyri
sche delen. Een pracht van een
cd, heel fraai opgenomen, en te-
koop met een waardebon uit
bovenvermeld boekje.
PK
DOE-HET-ZELF
De Spirotech-convectorbuis is een nieuw
type verwarmingselement met enkel be
langwekkende eigenschappen. Hij heeft een
snelle opwarmstart, (besparing op energie):
hij is door een doe-het-zelver gemakkelijk
te installeren (de eenvoudigste montage is
die met knelkoppelingen) en hij kan naar
eigen idee decoratief worden 'bekleed'.
De elementen bestaan uit koperen pijp,
waaromheen een open 'beharing' van dun
ne koperdraadjes is gesoldeerd, die de con-
vectiewarmte gelijkmatig en snel verspreidt.
Ze zijn te koop in lengten vanaf 50 cm, per
25 cm oplopend tot 200 cm. Dat maakt het
systeem zeer flexibel: ook doorlopende hoe-
kopstellingen, of verwarmingselementen in
erkers of nissen enz. kunnen eenvoudig
worden uitgevoerd.
Als ze zijn geplaatst, worden de frontplaten
er simpelweg aan opgehangen met bijbeho
rende beugels. Ook dit levert nog een spe
ciaal voordeel op: voor een grondige
schoonmaakbeurt of voor een behangklus
haal je de fronten even weg en je kunt
overal bij. De beharing' kan. als dat na ver
loop van tijd nodig mocht zijn, snel en
grondig worden schoongemaakt met de
stofzuiger.
Decoratie ver
Het is uiteraard niet nodig èlle radiatoren in
het huis door convectorbuizen te vervan
gen. Ie kunt volstaan met toepassing in be
paalde vertrekken, omwille van warmte-
comfort of een decoratiever uiterlijk. Daar
aan kun je zelf veel bijdragen door de fron
ten in overeenstemming met het interieur
(gordijnen, vloerbedekking enz.) af te wer
ken. Zelfs behangen is mogelijk, evenals be
spannen met stof, want de fronten worden
niet warm.
Het nieuwe Spirotech-systeem wordt o.a. via
bouwmarkten geleverd. Inf.: Spirotech, Hel
mond. 04920-27655.
De convectorbuis met e
draadjes.
Ook dit jaar is er weer een eendaagse cursus
om paddestoelen te leren kweken. Op de
zaterdagen 7 en 21 november gaat dat ge
beuren in het Kolpinghuis aan de Smetius-
straat te Nijmegen (dicht bij het centraal
station NS). Deelnemers leren in een dag
hoe ze in eigen tuin of kelder champignons,
oesterzwammen of andere eetbare padde
stoelen kunnen kweken.
Er wordt ook aandacht besteed aan algeme
ne. paddestoelen betreffende zaken, zoals
uitstervende soorten, ecologie en eetbaar
heid. Een onderdeel van de cursus is een
bezoek aan de paddestoelenkweekruimtr
Het Rondeel. Aan het eind van de dag krij
gen de deelnemers enkele zelf bereide
kweekpakketten mee naar huls, om het ge
leerde in praktijk te brengen
Aanmelding door over sen rij ring van 60 gul
den op giro 861817 ten name van Stichting
Onderwijs en Milieu. Nijmegen, met ver
melding van gewenste aatum.
VIDEOSPEL
Dit jaar is het ruim baan voor
de videospelcomputers. Der
tig procent van alle huishou
dens met een of meer kinde
ren heeft er inmiddels een,
blijkt uit recent onderzoek.
Sega en Nintendo zijn eikaars
grootste rivalen in spelcom-
puterland. Mario is het karak
ter van Nintendo, Sonic dat
van Sega.
De omschakeling van 8
naar 16 bits spelcomputers is
in volle gang: spelletjes wor
den daardoor sneller en voor
al mooier. In aantocht (en
binnen vier maanden op de
markt) is de computer met 64
bits. Atari komt ermee en
maakt de spelmachine speel-
klaar voor aansluiting op het
televisiesysteem van de toe
komst, CDI. Ook concurrent
Sega maakt de apparatuur ge
schikt voor spellen op CD
door middel van de Mega CD.
Meeste plezier
De langzamere 8-bits compu
ters krijgen overigens ook nog
nieuwe spellen aangereikt en
zijn wat de fabrikanten betreft
voorlopig niet afgeschreven.
In de titels wordt een schei
ding aangebracht als zouden
8-bits machines geschikter
zijn voor jongere kinderen.
Een te willekeurige opvatting
die niet overeenkomt met de
voorkeur van de jeugd. Wie
nu een spelcomputer aan
schaft zal zijn kinderen onge
acht de leeftijd het meeste
plezier doen met een 16-bit-
ter. Overweging is wel het
prijsverschil: zon 150 gulden.
Naast de spelcomputers die
via het tv-scnerm worden ge
speeld bestaan de draagbare
exemplaren. De meest ver
kochte is de Nintendo Game
Boy. Het scherm is simpel
zwart wit, met de batterijen
kan lang worden gespeeld en
er is een hele rits spelletjes
voorradig. De prijs is 199 gul
den. Dat is niet duur in ver
houding tot de driedimensio
nale kleurenschermen die Se
ga met de Game Gear ten to
nele voert 399) en Atari
met de Lynx (ƒ299), deze
laatste twee compleet met
adapteren spel.
Goedkoopste alternatief is
de Supervision van Electro
nics Nederland die 99 gulden
kost. Eind dit jaar zullen er 45
spellen te koop zijn voor be
dragen tussen de 30 en 40
gulden. De spellen van de
concurrenten zijn duurder en
variëren in prijs van 40 tot
179 gulden.
Uitschieters
Nieuw deze maand bij Sega
(16 bits) is Quackshot. Het
spel is humoristisch, vereist
inzet, denkwerk en handig
heid. Met verschillende goot
steenontstoppers als wapen
reist Donald, de zware jon
gens op zijn hielen, de nele
wereld door om de grote
Duckschat te vinden.
Grappig en afwisselend is
ook de Adams Familie (Nin
tendo 16 bit), afgeleid van de
destijdse tv-serie in lichtvoeti
ge Frankenstein-sfeer. Vader
Adams moet in zijn eigen
spookachtige huis op zoek
naar zijn gezinsleden die door
gezinsrijand Craven gevan
gen worden gehouden. Een
moeilijke opdracht waarbij
middels codes gestart kan
worden vanaf gespeelde vel
den.
Adventures in the Magie
Kingdom heet het spel (Nin
tendo 8-bit) waarmee vijf at
tracties worden bezocht en
waarbij vragen over Disneyfi-
guren moeten worden beant
woord. Doel is het verzame
len van 6 sleutels die leiden
naar het betoverde kasteel.
Horroravontuur
Andere nieuwe snellen zijn
onder meer Castle of Illu
sions (Mega-drive) waarin
Micky Mouse de door een
heks ontvoerde Minnie pro
beert terug te halen, en Super
Castlevania IV (Nintendo 16-
bit), het vierde horroravon
tuur van Simon Belmont die
ditmaal Dracula en zijn volge
lingen moet verslaan om de
aarde te redden. In Final
Fight (Nintendo 16-bit) is het
schoppen en stompen gesla
gen. Een puur vechtrideospel
waarbij kan worden gekozen
uit twee vechters met ver
schillende technieken.
Vechten is ook het credo bij
'Shadow Warriors' (Game
Boy) waarin Ninja Ryu strijdt
voor gerechtigheid. Mr. Do
daarentegen is een leuk man
netje dat dol is op eten en
diamanten. Maar terwijl hij
ronddribbelt om deze te ver
schalken wordt er ook op
hem geloerd, kortom een
pac man achtig spelletje.
Vier nieuwe spellen zijn er
ten slotte voor de Supervi
sion. Police Bust, eveneens
naar de pac-man klassieker,
Olympic Trials waarbij zeven
onderdelen van de Olympi
sche Spelen worden gesimu
leerd, het race spel Grand
Prix, en Super Block, waarbij
puzzelen en snel reageren
hand in hand gaan.
DINGEN
Visitekaartjes niet los je je zak of ergens in je portefeuil
le maar in een speciaal daarvoor ontworpen houder
(rechts boven) in massief zilver uit de Aria-collectie van
Christofle. Een sjieke gebruiksvoorwerp met een dito
prijskaartje: 560 gulden. Wat minder duur zijn de sleu
telhangers o.m. in de vorm van een trein, motor of
schip: 275 gulden.
Meer informatie: tel. 09 32 23 76T60 38.
De telefoon wordt steeds lichter, de agenda zwaarder
maar het voordeel is dat je beide in een beweging bij de
hand hebt. Nokia maakt namelijk een telefoon (275
gram) die past in het zijvak van een speciaal hiervoor
ontworpen leren agenda: de Nokia 101 Executive. De
telefoon kan ook in de auto worden gebruikt. Telefoon
en agenda kosten samen ƒ2995,- (e)d. BTW). Meer in
formatie: Transmarkt Communicaties bv tel. 0 21 59
4 62 42.
Het openen een paar dagen bewaren van mousserende wijnen is
geen probleem meer met de champagneset Duo die Le Creuset in
de serie Screwpull brengt. Met de champagne-ster (links) ontkurk
je elke fles in een handomdraai. De dop (rechts) maakt het moge
lijk de fles hermetisch af te sluiten, waardoor het koolzuurgas in de
fles blijft. De dop past zich aan aan de verschillende flesdikten.
Prijs: 89 gulden. Meer informatie Saey, Kortrijk België,
tel.09 32 56 35 42 00.
Een klok is meer dan een instrument dat de tijd aangeeft; het is ook
een vorm van decoratie. Dat geldt zeker voor deze klokken van
Koopman Design uit Utrecht. De klokken zitten in een lijst en heb
ben een dieptepassepartout van gedrapeerde stof. Elke klok is weer
anders, omdat de stof nooit op dezelfde manier kan worden gedra
peerd. Meer informatie: 0 3076 91 00.
Steeds weer anders, afhankelijk van de lichtval, zijn de
ze goud-glanzende vazen uit de Goudluster-collectie
van Mobach Pottenbakkers BV in Utrecht. De Potten
bakkerij van Mobach bestaat sinds 1895 en nog altijd is
er een generatie Mobach werkzaam in het bedrijf. Tot
de jaren '20 werden loodglazuren gebruikt, later wer
den veel bijzondere glazuren, o.m. de lusterglazuren,
toegepast. Meer informatie: tel. 0 3088 02 90.
