ikz:™zege Palestijnen staken na ontp|üfTen autobom
actie in gevangenis
Columbus: een heilige, held
Buitenland
Duitse politie arresteert neo-nazi's
Tsjechen en Slowaken
eens over samenwerking
Roemenië kiest Iliescu
MAANDAG 12 OKTOBER 1992
5
Hotel en disco in Hitiers bunker
gierloz Hitiers 'Wolfsschanze' wordt opgesteld voor toeristen.
In de bunker in Polen, van waaruit Hitier vanaf 1942 zijn oor
logsoperaties leidde, worden een hotel en een souvenirwinkel
gevestigd en kan tot in de kleine uurtjes worden gedanst bij dis-
comuziek. De ruimte kan ook worden gehuurd voor huwelijks
feesten. Er is veel kritiek op het project, maar de eigenaren ver
zekeren dat de bunker niet zal veranderen in een Nazi-Disney
land'.
Nieuwe apesoort ontdekt
new vork» Amerikaanse onderzoekers hebben in het Amazone
gebied een apesoort gevonden waarvan het bestaan tot voor
kort onbekend was. De aap is van binnenzakformaat en heeft
een kop als van een koalabeertje. De Maues oeistiti (Maues zij
de-aapje), zoals het aapje is gedoopt, werd ontdekt door een
Zwitserse bioloog.
Italianen betogen tegen racisme
rome» Tienduizenden Italianen, vooral jongeren, hebben gis
teravond in Rome gedemonstreerd tegen racisme en onver
draagzaamheid. Volgens de organisatoren van de demonstratie
waren 200.000 mensen bijeengekomen op het Circo Massimo in
de Italiaanse hoofdstad.
ANC: Excuses De Klerk onvoldoende
Johannesburg» De Zuidafrikaanse president De Klerk heeft ver
zuimd te erkennen dat het apartheidsbeleid een 'kwaadaardig
beleid' was. Dat heeft de anti-apartheidsorganisatie ANC zater
dag gezegd. De Klerk betuigde vrijdag zijn spijt voor het apart
heidsbeleid. Het Afrikaans Nationaal Congres maakt ook be
zwaar tegen De Klerks bewering dat de periode van apartheid
niet mag worden voorgesteld als 'onderdrukkend en oneerlijk'.
Albanië leidt duizenden terroristen op
belgrado» Servië heeft zaterdag het buurland Albanië ervan be
schuldigd meer dan 12.500 Albanezen uit de Servische provincie
Kosovo op te leiden voor terroristische en militaire inzet in Ser
vië. „Het doel hiervan is de stichting van een Albanese nationale
garde in Joegoslavië en gevechten aan het zuidelijk front voor de
afscheiding van Kosovo van zijn Servische thuis", meldde de
Servische televisie.
Irak laat Amerikaan vrij
kuwayt Irak heeft zaterdag een Amerikaan vrijgelaten die en
dag eerder door Iraakse veiligheidsmensen gevangen was geno
men in het omstreden grensgebied tussen Irak en Kuwayt. Hij
was daar bezig met de verwijdering van tijdens de Golfoorlog
achtergelaten munitie.
Sjevardnadze Twee doden bij beto^en m door Israël bezet sebied Gevechten in Luanda
Palestijnen in Israëlische gevangenissen hebben gisteren
besloten een punt te zetten achter hun al twee wekende
durende hongerstaking. Terwijl zij dat deden liepen en
kele solidariteitsdemonstraties uit op botsingen met het
leger. Daarbij kwamen twee mensen om. Ooggetuigen
spreken van de ernstigste ongeregeldheden sinds de eer
ste maanden van de Palestijnse opstand (intifada), in
Eduard Sjevardnadze wordt
voorzitter van het Georgische
parlement en president van de
voormalige Sovjet-republiek. De
voorzitter van de Staatsraad en
voormalig Sovjet-minister van
buitenlandse zaken kreeg bij de
verkiezingen van gisteren 90
procent van de kiezers achter
zich. Dat maakte de Georgische
kiesraad vandaag bekend.
Ongeveer 70 procent van de
kiezers in de door geweld en
chaos geplaagde Kaukasische
republiek ging naar de stembus.
De verkiezing van Sjevardnadze
was op voorhand ai zeker, om
dat zich geen andere kandida
ten voor de post van parle
mentsvoorzitter hadden ge
meld.
Sjevardnadze zou ook al zijn
gekozen bij een derde deel van
de stemmen. Maar de grote
steun die hem ten deel viel
wordt gezien als een legitimatie
door de kiezers van zijn feitelij
ke leiderschap na de afzetting in
maart van president Zviad
Chamsachoerdia.
Kiezers kregen een blauw
stembiljet met Sjevardnadzes
naam erop. Door het aanbren
gen van een cirkel stemden ze
voor Sjevardnadze en met een
kruis tegen hem. Vrijwel alle
kiezers verklaarden na het ver
laten van het stemlokaal dat zij
op Sjevardnadze hadden ge
stemd en dat „alleen hij ons
nog kan redden".
Terwijl in de meeste delen
van Georgië werd gestemd gin
gen in Abchazië de gevechten
gewoon door. Daardoor kon in
negen kiesdistricten niet wor
den gestemd.
jeruzalem ad bloemendaal
correspondent
De gevangenen, die met de
hongerstalong hun eis voor be
tere leefomstandigheden kracht
bij wilden zetten, gaven hun ac
tie op nadat minister Shachal
(politie) hen had laten weten
een onderzoek in te stellen naar
de situatie in de gevangenissen.
De gedetineerden eisen onder
meer beter voedsel, meer be
zoek, betere bescherming tegen
gewelddadig gedrag van mede
gevangenen, viering van Pales
tijnse nationale feestdagen, me
dische behandeling op eerste
MAGDEBURG Rtr
Neo-nazi's hebben hebben het
afgelopen weekeinde stenen en
brandbommen gegooid naar
vier pensions voor asielzoekers
in het oosten van Duitsland. In
Magdeburg deed de politie gis
teren in alle vroegte een inval in
een café-restaurant waar veel
verzoek en minder gevangenen
per cel.
Tijdens een solidariteitsde-
monstratie in het vluchtelingen
kamp Nusseirat in de Gaza-
strook kwam gisteren een 14-ja-
rige jongen om toen het Israëli
sche leger het vuur op de beto
gers openden. In de buurt van
Nablus, op de Westelijke Jor-
daanoever, schoten Israëlische
militairen zaterdag een 23-jari-
ge Palestijn dood. Hij zou tij
dens een betoging met stenen
hebben gegooid.
In het zuiden van de Gaza-
strook is gisteren een Israëlische
burger om het leven gebracht,
neo-nazi's komen. Zij pakte 60
skinheads op en nam een hoe
veelheid messen en knuppels in
beslag. Twee arrestanten wor
den ervan verdacht onlangs een
linkse jongeman te hebben
doodgeslagen bij een ruzie in
een jongerencentrum. In Kon-
stanz verklaarde Franz Schön-
huber, de leider van de rechtse
waarschijnlijk door een Pales
tijnse terrorist. De moord vol
trok zich in de nederzetting Ga-
neiTal.
Premier Rabin bracht gisteren
een bezoek aan de Gazastrook,
die al een week het toneel is van
ernstige ongeregeldheden. In
een groot deel van het gebied is
een uitgaansverbod van kracht.
Rabin zei dat er de afgelopen
dagen extra troepen naar de be
zette gebieden zijn gestuurd.
De soldaten hebben opdracht
gekregen „alle wettige middelen
aan te wenden om de rellen de
kop in te drukken, met inbegrip
van uitgaansverboden en het af
sluiten van gebieden". Volgens
Rabin is het vredesproces de
oorzaak van de onrust. De Pa
lestijnen zouden teleurgesteld
zijn door het begin van een Sy-
risch-Israëlische dialoog. Zij
vrezen dat die zal uitdraaien op
een afzonderlijke vrede tussen
Israël en Syrië, waardoor de Pa
lestijnse kwestie naar de achter
grond wordt geschoven.
Republikaner Partij, dat zijn
partij „op weg was de derde
partij in het parlement in Bonn
te worden". De Republikaner
hebben vertegenwoordigers in
een aantal staten en gemeente
raden, maar niet in het federale
parlement.
LUANDA »AFP-Rtr
In de Angolese hoofdstad Luan
da is gisteren de rust terugge
keerd na hevige gevechten tus
sen troepen van Unita-leider
Savimbi en regeringsmilitairen.
De strijd brak uit nadat een
autobom onplofte bij een hotel
waar Unita-leden verbleven.
MPLA-aanhangers zouden
daarna op het hotel hebben ge
schoten. Minstens twee mensen
werden gedood tijdens het
vuurgevecht dat daarna uitbrak.
De strijd verspreidde zich later
over de stad.
Savimbi is het oneens met de
uitslag van de onlangs gehou-
KOLODEJE-PRAAG DPA-Rtr-AFP
De deelregeringen van Slowa
kije en de Tsjechische republiek
hebben zaterdag overeenstem
ming bereikt over verregaande
samenwerking na de opdeling
van Tsjecho-Slowakije op 1 ja-
De Tsjechische premier Klaus
en zijn collega Meciar (Slowa
kije) hebben bij onderhandelin
gen in het bij Praag gelegen kas
teel Kolodeje afgesproken een
douane-unie te vormen. Daar
naast blijft de huidige Tsjecho-
Slowaakse kroon tot 1 juni 1993
als gemeenschappelijke
munteenheid gehandhaafd.
Daarna krijgen de twee repu
blieken ieder een eigen munt.
den verkiezingen. Volgens de
Unita-leider heeft de regerings
partij MPLA van president José
Edurado dos Santos verkie
zingsfraude gepleegd. Dos San
tos en de MPLA kregen een
meerderheid van de stemmen.
De verkiezingen hadden de be
kroning moeten zijn van het
vredesakkoord van vorig jaar,
waarmee een einde kwam aan
16 jaar burgeroorlog.
VN-functionarissen zijn giste
ren naar Huambo, het bolwerk
van Savimbi gevlogen om te
proberen een hervatting van de
burgeroorlog in Angola te voor
komen.
Beide partijen werden het
niet eens over de kwestie van
het staatsburgerschap. De Tsje
chische minister Ruml (binnen
landse zaken) verklaarde dat na
de opdeling Tsjechen als Slowa-
ken in eikaars tand de status
van buitenlander krijgen. De
Slowaakse premier Meciar hield
tijdens de onderhandelingen
echter verrassend vast aan een
gemeenschappelijk staatsbur
gerschap.
Waarnemers beshouwen Me-
ciars opstelling als deel van een
vertragingstaktiek. De Slowaak
se regeringeringsleider zou vol
gens hen om economische re
denen niet meer geïnteresseerd
zijn in een snelle opsplitsing
van de federatie.
Een Concorde van Air France is vanmorgen in de Portugese
hoofdstad Lissabon opgestegen om in het kader van de Co-
lumbus-herdenking in een nieuwe recordtijd rond de wereld
te vliegen. De machine vertrok om 08.00 uur en wordt mor
genmiddag om 16.55 uur terugverwacht.
De Concorde heeft 50 passagiers aan boord, die ieder
23.800 dollar (zo'n 40.000 gulden) hebben betaald om 33 uur
in de lucht te zijn. De vlucht voert hen via Santo Domingo,
Acapulco, Honolulu, Guam, Bangkok en Bahrayn, waar de
Concorde telkens anderhalf uur aan de grond zal staan, te
rug naar Lissabon.
De Concorde, die wordt gevlogen door vijf piloten, brak al
een record door in 1 uur, 18 minuten en 52 seconden van
Parijs naar Lissabon te vliegen.
'Pitbull-konijn' maakt leven
'laffe' rottweiler pijnlijk
THE INDEPENDENT
'Roger Rabbit' was erbij, op he
terdaad betrapt. De tandaf-
drukken op het lichaam van
Beau de rottweiler zouden ie
dere jury overtuigd hebben.
Voor Rogers bazin, Shirley
Frampton, was het de druppel
die de.emmer deed overlopen.
Het kohijn had een keer te
vaak het onmogelijke gepres
teerd: hij had van een volwas
sen rottweiler, de schrik van de
sensatiebladen, een bibberend
wrak gemaakt.
Hel konijn-bijt-hond-relaas
kreeg de laatste maand vorm
in de achtertuin van mevrouw
Frampton in het Britse Paign
ton. Elke keer dat Beau, een
vier jaar oude teef, zich om
draaide, deed het vijf maanden
oude hangoorkonijn een uitval
naar haar.
Maar nu is voor mevrouw
Frampton de maat vol. De
hond weigerde het huis nog te
verlaten nadat hij in zijn slaap
door het konijn in zijn achter
ste was gebeten. Roger is daar
om nu naar een konijnefokker
gestuurd waar hij achter de
tralies is gezet.
„Roger heeft die arme Beau
herhaaldeli j k aangevallen,
waardoor de hond constant in
angst verkeerde," vertelde de
42-jarige mevrouw Frampton.
„Ik had hem pas een maand,
maar hij nam elke gelegenheid
te baat om Beau te grazen te
nemen."
„Die laatste aanval was heel
erg. Roger vleide zich naast de
hond en boorde zijn enorme
tanden in haar lijf. Beau maak
te jankend een enorme lucht
sprong. De hond deed niets te
rug, want eerlijk gezegd is ze
een lafaard."
Rogers nieuwe baasje Jane Sto-
neman: „Roger is een jong
mannetjeskonijn. Hij deed
slechts zijn territoriale rechten
gelden."
Voor zover bekend heeft de
Britse minister van binnen
landse zaken nog geen nood
maatregelen overwogen, zoals
het verplicht stellen van ver
gunningen om konijnen te
houden, het dragen van muil
korven of gewoon uitroeiing,
om de arme rottweilers te spa-
bukarest gpd-dpa-afpciële gedeeltijke uitslagen wor
den vanavond verwacht en de
einduitslag volgt later deze
wéék.
Iliescu's herverkiezing werd
eigenlijk al verwacht, nadat hij
in de eerste ronde 47 procent
van de stemmen achter zich
had gekregen. Emil Constanti-
nescu, een hoogleraar die na
mens het oppositieverbond De
mocratische Conventie uit
kwam, haalde in de eerste ron
de 31 procent.
Constantinescu verklaarde
vanmorgen dat een zege van
Iliescu „problemen zal schep
pen voor ons land, zowel bin
nenlands als internationaal".
De zittende Roemeense presi
dent Ion Iliescu heeft gisteren in
de tweede ronde van de presi
dentsverkiezingen zijn herver
kiezing veiliggesteld. Volgens
prognoses op basis van een
„snelle telling" heeft Iliescu
60,42 procent van de stemmen
behaald, terwijl oppositiekandi
daat Emil Constantinescu ge
noegen moet nemen met 39
procent.
Dit heeft de Vereniging voor
de Burgerrechten Pro Democra-
tia vanochtend meegedeeld, die
de tellingen bij 300 stembu
reaus liet uitvoeren. Eerste offi-
Stembussen Cameroun al vol
ondanks denkt hij de eerste
vrije presidentsverkiezingen in
30 jaar te zullen winnen.
De door de regering gecon
troleerde radio maakte geen
melding van fraude, maar bui
tenlandse verslaggevers meld
den wel ernstige organisatori
sche problemen bij stembu
reaus in de hoofdstad Yaounde,
in Garoua in het noorden en
enkele andere plaatsen.
De voornaamste oppositieleider
van Cameroun, John Fru Ndi
van het Sociaal-Democratisch
Front, heeft de regering be
schuldigd van fraude bij de gis
teren gehouden presidentsver
kiezingen. Stembussen waren al
volgepropt, kieslijsten werden
veranderd en er waren onvol
doende stembiljetten voor de
oppositie, aldus Fru Ndi Des-
'Brussel werkt
aan geheim
EG-verdrag'
londen-hamburg afp-opa
Vooraanstaande functionaris
sen van de Europese Commis
sie hebben een verdrag opge
steld, op grond waarvan ver
scheidene Europese landen hun
eigen Europese Gemeenschap
kunnen vormen in het geval het
Verdrag van Maastricht niet
wordt geratificeerd. Dat meldt
The Times vandaag.
Woordvoerders van Commis
sie-leden Delors en Andriessen
hebben het bericht naar het rijk
der fabelen verwezen. Boven
dien vallen dergelijke plannen
buiten de competentie van de
EC. Het geheime verdrag zou
volgens de Britse krant in wer
king kunnen treden als acht
landen het aanvaarden en in de
nieuwe Unie geen enkel land
het recht van veto zou bezitten.
Het Duitse weekblad Der
Spiegel schrijft vandaag dat de
Europese Gemeenschap miljar
den aan belastinggeld verspilt.
Deze beschuldiging staat in ver
trouwelijke rapporten van de
Europese Rekenkamer en de
Europese Commissie. In ver
scheidene landen worden be
dragen die in de miljarden lo
pen, op rekeningen verzameld
en voor de controleurs verbor
gen gehouden, aldus het blad.
Volgens Der Spiegel gaat de
controle de krachten van de Eu
ropese ambtenaren ver te bo
ven. Er is sprake van een „uit
zonderlijke chaos", zo haalt het
blad één van de deskundigen
van de Rekenkamer aan.
Duitsland wil
Gorbatsjov
bij begrafenis
berujn hans hoog en puk
correspondent
De Duitse bondskanselier Hel
mut Kohl wil ervoor zorgen dat
de vroegere Sovjet-president
Gorbatsjov aanstaande zaterdag
de staatsbegrafenis van oud
kanselier Willy Brandt kan bij
wonen. Dat hebben verschillen
de Duitse kranten gisteren ge
meld. Kohl wil ook dat Gor
batsjov op 9 november, drie jaar
na de val van de Muur, samen
met hem in Berlijn het erebur
gerschap van de Duitse hoofd
stad in ontvangst neemt.
De Russische president Jeltsin
heeft Gorbatsjov een reisverbod
opgelegd, omdat de voormalige
Sovjet-leider niet wil getuigen in
het proces over het verbod op
de Communistisch Partij. Kohl
wil desnoods persoonlijk bij
Jeltsin interveniëren om ophef
fing van het reisverbod te be
werkstelligen.
Een Dominicaanse militair wijst enkele nonnen de weg. Zij wilden de
mis bijwonen die paus Johannes Paulus II gisteren in Santo Domingo
opdroeg.
santo domingo-
In Noord- en Latijns-Amerika,
alsmede in Spanje, Portugal en
Italië wordt vandaag herdacht
dat de Italiaanse ontdekkings
reiziger Christoforus Columbus
precies vijfhonderd jaar geleden
de 'Nieuwe Wereld' ontdekte.
Die herdenking is echter twee
slachtig. Terwijl de 'nieuwe' be
woners van Amerika Columbus
als een heilige en held beschou
wen, markeert hij voor de in
heemse volken het begin van
onderdrukking en volkeren
moord.
Zelfs paus Johannes Paulus II
,die gisteren in de Dominicaan
se hoofdstad Santo Domingo
een herdenkingsmis hield, ver
oordeelde de „zeer ernstige
wandaden" tegen de indianen
maar prees het evangelisatie
werk op het nieuwe continent.
„De zonden die zijn begaan,
moeten bekend worden. Maar
men moet niet vergeten dat de
evangelisatie goddelijk werk is
geweest", aldus de kerkvorst.
De mis, die werd bijgewoond
door zo'n 60.000 gelovigen,
stond in schril contrast met
protesten waarin de komst van
Columbus wordt gekenschetst
als het begin van de Europese
verovering van het continent en
de onderwerping van de plaat
selijke bevolking.
Die protesten kregen vandaag
een collectief karakter toen ver
tegenwoordigers van organisa
ties van bijna 40 miljoen in
heemse bewoners van Noord
en Zuid-Amerika bijeenkwa
men in de Mexicaanse ruïne-
foto epa
stad Teotihuacan. De voormali
ge tempelstad, 48 kilometer ten
noordoosten van Mexico-Stad,
is het eindpunt van zes marsen
van inheemse gemeenschappen
uit Mexico en andere delen van
Noord- en Zuid-Amerika.
„Inheemse mensen zijn geen
mythen uit het verleden, geen
ruïnes in het regenwoud, geen
biologische reservaten, maar
soevereine volkeren, en zo wil
len we behandeld worden", al
dus Rigoberta Menchu, een
Quiche-Maya-indiaanse uit Gu
atemala die is voorgedragen
voor de Nobelprijs voor de vre
de. Menchu woonde de laatste
twaalf jaar in ballingschap in
Mexico, nadat haar hele familie
door het Guatemalaanse leger
was uitgemoord.
Ook in de Verenigde Staten
staat de ontdekkingsreiziger ter
discussie. De gemeenteraad van
het Califomische Berkeley heeft
12 oktober, in heel de VS 'Co
lumbus Day', onlangs officieel
omgedoopt in 'Inheemse Volke-
rendag'. In Denver is de tradi
tionele parade afgelast, uit vrees
voor ordeverstoringen.
In de kathedraal van Washing
ton kwamen gisteren driedui
zend indianen uit de VS en
Midden-Amerika samen voor
hun Viering van de Overleving'.
De Amerikaanse Raad van Ker
ken boycot Columbus Day, om
dat je „invasie en kolonialisme,
gelegaliseerdevolkerenmoord,
slavernij en economische uit
buiting" niet moet vieren.
Nog niet zo lang geleden stond
Columbus in de VS helemaal
niet ter discussie. Hij werd alge
meen beschouwd als een dap-
Protest tegen de Columbus-viering. Een Mexicaanse vrouw slaat op een trommel tijdens een traditionele In
diaanse ceremonie. foto reuter flor cordero
peren idealistisch ontdekker.
Maar nu wordt hij in kranten,
boeken, films en redevoeringen
steeds vaker afgeschilderd als
een wrede despoot, die de oor
spronkelijke bevolking volke
renmoord, slavernij en zelfs de
vernietiging van het milieu
heeft gebracht.
Historici zijn het er inmiddels
over eens dat de ontdekking
van Amerika met gewelddaden
gepaard is gegaan, maar of Co
lumbus zich daar zelf aan
schuldig heeft gemaakt staat
minder vast. De indianen heb
ben daar echter geen bood
schap aan. Voor hen is Colum
bus zelf misschien geen oor-
\ogsmisdadiger-auant-la-lettre,
maar wel het symbool van de
uitroeiing van de indiaanse vol
keren en cultuur in zeker vier
van de vijf daarop volgende
eeuwen. De westerse 'bescha
ving' mag veel aan Columbus te
danken hebben, de indianen
kunnen alleen met wrok aan
hem denken.
