Rus Tsjizjov
loopt uit
Minister wil topsporter recht geven op financiële steun
Hersenletsel: een gevaar in de sport
Sport
Nieuwe technieken zoeken
innovatieve ondernemers.}
Het Innovatiecentrum
Den Haag weet er
het fijne van.
DINSDAG 6 OKTOBER 1992
21
Voor toernooi-organisator Michel Revest was het gisteren
een goede ronde. De Fransman, die de deelnemers aan
het wereldkampioenschap dammen in Toulon goed wil
de belonen voor hun inspanningen en voor elke winst
partij een premie van duizend francs in het vooruitzicht
stelde, maakte zich na dertien ronden toch wel enige zor
gen.
Op dat moment waren niet
minder dan de helft van de par
tijen beslist en stonden al
78.000 francs op de teller. Re-
vest was maandag met slechts
drie dagzeges contenter dan de
spelers. Van de koplopers kwam
alleen titelverdediger Tsjizjov
tot winst. Zijn achtervolgers
moesten zich tevreden stellen
met remises, waardoor de Rus
weer een punt uitliep.
Negen ronden voor het einde
van het zestiende WK is het
aantal titelkandidaten geredu
ceerd tot maximaal zes. Voor
vijf van de zes geldt evenwel,
dat zij alleen nog een rol van
betekenis kunnen spelen indien
Tsjizjov de komende ronden
punten laat liggen. Al weet nie
mand direct hoe.
In de veertiende ronde fun
geerde de Franse kampioen Gil
les Delmotte als tegenstander
van de grote favoriet. Hij moest
al heel vroeg in de partij terrein
prijsgeven en dat positionele
voordeel buitte Tsjizjov volledig
uit.
„Dat is het verschil met de
anderen", meende oud-wereld-
kampioen Piet Roozenburg, die
sinds zondag het toernooi als
eregast bijwoont. „Hij heeft
maar een klein aangrijpings
punt nodig en laat zijn prooi
dan niet meer los."
Tsjizjov was al snel heel zeker
van zijn zaak, want hij hield
in tegenstelling tot eerdere ron
den de duels van zijn naaste
concurrenten nauwlettend in de
gaten. Speciale interesse had hij
voor de ontmoeting tussen Cle-
rc en Gantwarg, twee van zijn
naaste concurrenten.
De Nederlander keek wel
even vreemd op toen na zijn
openingszet Gantwarg direct de
rand opzocht. Mede daardoor
kreeg Clerc een aantrekkelijke
stand en moest de Wit-Rus
naarmate de partij vorderde
steeds meer naar een sluitende
verdediging zoeken. Die vond
hij ook en het voordeel van de
Hagenaar bleef beperkt. In ieder
geval was het te weinig om de
vermoeide oud-wereldkam
pioen op de knieën te dwingen.
Ook het 'Huissense clubduel'
tussen Jansen en Baljakin lever
de een spannende strijd op, met
gevaarlijk uitziende voorposten.
Echte winstkansen voor één van
beiden kwamen er evenwel niet.
Scholma nam tegen Foerman
een lichte voorsprong, maar ge
bruikte weer zoweel tijd voor de
opbouw, dat hij in de slotfase
Harm Wiersma had een overwinning hard nodig
de partij uit handen leek te ge
ven. Het was slechts schijn,
want na een spetterende tijd
noodfase werd toch snel de vre
de getekend.
De beide oud-wereldkam
pioenen uit Nederland vochten
behalve tegen hun tegenstander
ook nog tegen het tijd-duiveltje.
Sijbrands lag na zo'n dertig zet
ten al een uur voor op Boezins-
ki, die de Voorstenaar met
kunst en vliegwerk van de zege
afhield.
Ook Wiersma moest de slotfa
se van een positioneel duel te
gen Valneris in vliegensvlug
tempo afleggen. Het remise-
voorstel van de Let kwam net
op tijd om een beslissing op tijd
te voorkomen.
Volleyballers
beschikbaar
voor geven
demonstraties
WOERDEN «ANP
De volleyballers Ron Boudrie,
Arnold van Ree. Patrick de Reus
en Avital Selinger zijn de ko
mende maanden beschikbaar
voor het geven van demonstra
tie-trainingen. De vier interna
tionals, die geen buitenlandse
club vonden, hadden maandag
in het bondsbureau in Woerden
een gesprek met het door het
bestuur naar voren geschoven
tweemanschap Gerard Verhalle
en Dick Duurkoop en assistent-
trainer Wuqiang Pang.
De demonstratie-trainingen
komen in de plaats van de cli
nics die het Nederlands team
jarenlang in den lande verzorg
de. „Wij kunnen ook voor een
perfecte volleybalshow zorgen
als we met z'n tweeën, drieën of
vieren zijn", aldus Avital Selin
ger.
Teammanager Verhalle en
Duurkoop kregen van het be
stuur van de NeVoBo de op
dracht het programma van het
Nederlands team tot 1 januari
1993 gestalte te geven. Ook
wordt van het duo een aanbe
veling over de toekomst op lan
gere termijn verwacht. Getracht
wordt de vier in Nederland ge
bleven internationals gezamen
lijk te laten trainen. Van Ree en
De Reus vonden al onderdak bij
een eredivisie-club, Boudrie en
Selinger zijn nog werkloos. „Als
vier internationals het van groot
belang vinden dat zij de komen
de weken intensief met elkaar
trainen, dan moeten we bekij
ken of dat haalbaar is", aldus
Duurkoop.
De mogelijkheid bestaat dat
eredivisie-spelers voor 1 januari
1993 aan de centrale trainingen
worden toegevoegd.
Duiventil
DEN HAAG CPD
Een topsporter moet recht krijgen op financiële
steun. Op dit moment is er hoogstens sprake van
een gunst waaraan de sporter geen rechten kan
ontlenen. Minister d'Ancona (wvc) heeft dit in
een brief aan de Kamer geschreven. De bewinds
vrouwe gaat daarin in op het door haar voorge
stelde Fonds voor de topsporter.
Nu krijgen topsporters steun van het Neder
lands Olympisch Comité. Jaarlijks is er 3,5 mil
joen gulden te verdelen waarvan wvc 1 miljoen
gulden bijdraagt. De rest komt van sponsors en
de toto-lotto. De minister noemt de 3,5 miljoen
gulden te gering om topsporters recht op finan
ciële steun te geven. Er is meer geld nodig. Dat
kan via het fonds.
De minister schrijft de Kamer dat er nog geen
afgerond voorstel van haar kant ligt voor het
fonds. De zaak moet ook nog in het kabinet wor
den besproken. d'Ancona schetst echter wel enige
hoofdlijnen. Rijk, bedrijfsleven en toto-lotto zou
den gedrieën een fors bedrag opzij moeten zet
ten. Het geld zou ten goede moeten komen van
een op te richten rechtspersoon. Deze beheert
het geld ook zonder directe overheidsinvloed. Het
is de bedoeling dat het bedrag bij een bank of el
ders wordt belegd. De rente- en beleggingsop
brengsten kunnen dan gebruikt worden om top
sporters uitkeringen te verlenen.
Voor de start zal precies gedefinieerd moeten
worden wat onder een topsporter wordt verstaan.
Bovendien zullen het doel van de rechtspersoon
en de regels die men hanteert strikt omschreven
moeten worden. De rijksbijdrage zal in principe
eenmalig zijn. Over de hoogte valt nu nog niets te
zeggen.
WD-kamerlid Dees, die deze week met een ei
gen opzet van het Fonds voor de topsporter wilde
komen, heeft daar inmiddels van af gezien.
Wilt U iets melden? Bel 071 -
161414 (Wlmvan Duivenbode)
dagelijks tussen 10.00 en 12.00
uur. Of schriftelijk naar Post
bus 54, 2300 /VB Leiden.
Wielrenster Tilly
Minnee kon in
de ronde van
Leiden niet starten. Tijdens het
noodweer in Frankrijk was zij al
haar bezittingen kwijtgeraakt,
waaronder haar auto en race
fiets Marden Kokkelkoren
staat 385ste op de Wereldrang
lijst (FICP) met 44.60 punten.
De Noordwijkerhoutse wieler-
prof heeft nog 27 Nederlanders
onder zich. Kokkelkoren liep
door ziekte het afgelopen week-
ende de GP Montreal mis Ma
rathonschaatser Fausto Marrei-
ros rijdt het komende seizoen
voor Wehkamp. De Haagse
drankenfirma Keijzer gaat Jo-
landa en Petra Grimbergen op
de marathon sponsoren De Al
van RCL speelt woensdag 7 ok
tober om 19.00 uur op sport
park De Bloemerd in Leider
dorp een oefenwedstrijd tegen
Feyenoord BI Henny Rits
wordt de nieuwe shirtsponsor
van de Leidse rugbyclub DIOK
Op zaterdag 21 november
houdt de Alphense wielerclub
Avanti de districtskampioen
schappen veldrijden op een
parcours aan de Westkanaalweg
Brenda Conijn, een talentvol
badmintonster uit Lisse, is toe
gelaten tot een groot aantal
hoofdtoernooien in Europa
De derde ronde van de Multile-
ase Cup korfbal gaat tussen de
volgende clubs: KZ Leiden-TOP,
Dijkvogels-Pemixen Excelsior-
De Algemene/Futura. De wed
strijden worden in april 1993
gespeeld De Veronica
Strandrace wordt op zondag 18
oktober in Hoek van Holland
gehouden en niet in Schevenin-
gen Met ingang van morgen
gaan de paardenraces in Noot
dorp weer van start. De eerste
start is om 14.30 uur Op
maandag 12 oktober speelt de
Leidse voetbaljeugd onder de 14
jaar op het veld van Noordwijk
regen de afdeling Haarlem
Ben Zwaan, sportredacteur van
Radio West gaat informatieve
programma's presenteren.
Zwaan wordt vervangen door
Rob Langeveld De KNVB heeft
enkele onderscheidingen uitge
reikt. Ruud Wiggers (Rooden-
burg) kwam in aanmerking voor
de gouden speld. De zilveren
speld kwam in het bezit van
Henk de Roo en Daan van der
Berg (beiden Lugdunum) De
opbrengst van het Wilco West-
geest-toemooi bij SVLV is
1952.85. Dit bedrag wordt over
gemaakt naar het Koningin Wil-
helmina Fonds De handbal-
sters Monique Gijsman (Swift)
en Nicoletta Boriceanu (Noor-
lander/Bollenstreek) zijn gese
lecteerd voor het Nederlands
handbalteam Na een langdu
rig ziekbed is in Voorschoten
oud-waterpolocoach Hans van
der Moolen overleden. Met on
der meer Zian behaalde de Lei-
denaar vele successen De
Wassenaarse sportvereniging
De Kieviten (hockey, golf. tennis
en cricket) zit met een schuld
van twee miljoen. De club heeft
aan de gemeente gevraagd om
bij te springen Voor de vol
gende ronde van de districtsbe
ker zijn Katwijk. Noordwijk en
Quick Boys vrijgesteld.
Lugdunum speelt tegen de win
naar van de wedstrijd RCL-KRV
Den Haag organiseert van 22
juli tot en met 1 augustus 1991
de World Games. Dit is een
soort Olympische Spelen voor
sporten die niet zo bekend zijn.
Enkele sporten zijn: casting,
vinzwemmen, netbal, sombo,
touwtrekken, triathlon, rol
schaatsen en beachvolleybal
De Nederlandse clubkampioen
schappen wielrennen worden
ook volgend jaar weer in Almere
gehouden en niet in Dronten
jeroen Otter wordt de nieuwe
coach van de Amerikaanse
shorttrackploegActeur Rein
out Oerlemans (Amie in GTST)
wordt wekelijks nagejaagd door
handtekeningjagers rondom het
hockeyveld. Oerlemans speelt
als linkerspits in het eerste team
van HCKZ Ernst Verbeek geeft
een cursus zelfverdediging voor
vrouwen en mannen boven de
16 jaar. Voor inlichtingen met
spoed naar Sport en Rekreatie
bellen (071-315601) Op zon
dag 11 oktober zwemwedstrij
den voor C-klassers in Sassen-
heim De Hengelaars Bond
voor Leiden en Omstreken
houdt zondag 11 oktober tussen
9.00 en 12.00 uur een viswed
strijd in het Rijn- en Schieka-
naal te Leiden. De bond bestaat
65 jaar Eveneens zondag bij
wielerverenigingSwift/Casba
een koppeltijdrit. Dit ter gele
genheid van de afsluiting van
het seizoen Rolski Langlauf
vereniging Zandvoort houdt op
zaterdag 28 november e
GELDROP «ANP
Het maken van een hersenpro-
fiel voordat iemand begint met
een sportcarrière, met risico van
hersenbeschadigingen, en re
gelmatige controle in de loop
baan kunnen veel ellende voor
komen. Tot die conclusie kwam
neurospycholoog Erik Matser
gisteravond tijdens het mini
symposium 'Hersenletsel in de
sport', dat in Geldrop werd ge
houden.
Matser, die in de Verenigde
Staten en Nederland onderzoek
heeft gedaan, gaf aan dat de
eerste tekenen van beschadigin
gen van de hersenen zeer sub
tiel en gecompliceerd zijn. Uit
het onderzoek van de Nijmeeg
se wetenschapper bleek dat
hersenletsel in de sport zich
vooral openbaart na het her
haaldelijk incasseren van stoten
tegen het hoofd.
De eerste signalen van her
senletsel, opgelopen tijdens be-
Kampioen bij
veteranen op
NK triathlon
positief
De triatleet Ber Heijn is betrapt
op doping. De 52-jarige
duursporter werd op 22 augus
tus tijdens het Open Neder
lands kampioenschap in Almere
betrapt op het gebruik van pep
middelen. De atleet uit Jisp,
winnaar van het klassement bij
de veteranen boven de vijftig
jaar, is uit de uitslag geschrapt
en voor een jaar geschorst.
Het is de eerste keer dat een
Nederlandse tri-atleet is betrapt
op doping. Om welk middel het
gaat kon Joop van Zanten, voor
zitter van de Nederlandse
Triathlon Bond, nog niet zeg
gen. Hij heeft de nummers
twee, drie en vier bij de vetera
nen van het afgelopen NK in
middels op de hoogte gebracht.
Zij zijn automatisch een plaats
je gestegen.
oefenen van sport, zijn neuro-
psychologische stoornissen, die
door de sporter zelf in aanvang
zelden worden bemerkt. De
meest aangedane functies zijn
het geheugen, aandacht, con
centratie en de snelheid van het
verwerken van informatie. Re
gelmatige controle en vergelij
king met het basis-hersenpro-
fiel, dat bij de aanvang van de
sport is gemaakt, leidt tot snel
ontdekken van afwijkingen. De
sporter kan dan het advies krij
gen te stoppen met zijn sport of
het onderdeel van de sport, dat
het letsel veroorzaakt.
Bijna eentiende gedeelte van
de letsels die in een ziekenhuis
moeten worden hehandeld, zijn
veroorzaakt door sportbeoefe
ning. De afgelopen jaren is
steeds duidelijker geworden dat
ook nadelige effecten voor het
mentaal functioneren kunnen
optreden tijdens en na het be
oefenen van sport. In 1926 werd
door Martland reeds gepubli
ceerd over de nadelige effecten
van profboksen. Het wordt ech
ter steeds duidelijker dat de
kans op het oplopen van her
senletsel niet alleen bestaat bij
contactsporten zoals boksen.
Sporten die hoog scoren in
verband met hersenletsel zijn:
American Football, rugby,
paardrijden, profboksen, tur
nen, honkbal, worstelen,
schoonspringen en hang-gli-
ding. Bij een onderzoek van
1900 gevallen van hersenletsel
opgelopen door sportbeoefe
ning, bleek dat voetbal zeer
hoog 'scoorde'.
In Europa is voetbal oorzaak
van de helft van alle sportletsels,
die in een ziekenhuis behande
ling behoeven. Knie- en enkel
letsels komen daarbij het meest
voor. Letsels aan het hoofd zijn
echter niet onaanzienlijk. Vol
gens een publikatie van Hughes
uit 1974 stierven 55 Engelse
voetballers tijdens een wed
strijd. De doodsoorzaak van 26
was hoofdletsel, acht stierven
na het koppen van de bal.
Volgens Matser kan bij vele,
onschuldig lijkende spelele
menten een vorm van hersen
letsel ontstaan. De gevolgen
worden door trainers en behan
delende medici niet opgemerkt
of niet serieus genomen. Ook
wanneer een sporter klaagt over
duizeligheid, hoofdpijn en mis
selijkheid wordt hij weer snel
overgehaald te spelen.
Matser noemt als voorbeeld
van zo'n miskenning een voor
val bij het jongste EK voetbal in
Zweden, waarbij de Duitser
Buchwald het bewustzijn ver
loor na een kopduel met een
Schot. De speler verklaarde later
zich een periode van tien minu
ten niet te kunnen herinneren.
Drie dagen later speelde hij
weer en kopte daarbij veelvul-
dig.
ft
Denkt u wel eens over de mogelijkheden die nieuwe
technologie voor uw bedrijf heeft? Neem dan contact J
op met het Innovatiecentrum Deri Haag. Dat geeft
elke ondernemer in het midden- en kleinbedrijf
objectief en praktisch advies over toepassingen van n t ft
(nieuwe) technologie in produkten en produktieprocessen.
Bel voor - gratis - advies en/of documentatie: 070-3795730.
17.00-18 00 EURO: Aerobics V
17 10-17 15 Did 2 Sport Heute.
18 00-19 00 EURO Eurogoals.
18.30-19.00 Sportnet: Longitude: water
sportmagazine.
18 45-19 15 RTL Sport
19 00-19 30 Sportnet Motorsport Prosu-
08 30-09 00 Sportnet Motorsport
09 00-09 30 EURO: Aerobics.
09 00-11 00Sportnet: Voetbal hoogte
punten van de Nederlandse en de Spaanse
09 30-10 30 EURO Zeilen WK-Catama-
va (VSt) 157,22, 6 Capriati (VSt) 110.65, 7
Mary Joe Fernandez (VSt) 109,37.8 Marline
(Spa) 87.76. 9 Fragn^re Maiejeva (Zw>
19 30-20 00 BRT 1 Sport
19 30-21 30 Sportnet Amer
20.30-21 30 EURO: Pool-biliarten: Eu
ropese Open vanuit Waiegem
21 30 22 00 EURO Eurosport n.euws:
22 35-23 00 BRT 1 Sport
in F28
11 00 12 00 Sportnet Golf hoogtepunt
BUITENLAND
3-2. Wacker Innsbruck Statu i.nz 3-0
Salzburg 14-21 Admira
Innsbruck 14-19 W.ener
Austria 14-19 POlten
Daiias-Phila
13 00-14 0'
e Brugge Lie<s< SK 5-1. Waregem -
15 55-16 00 Did 3 Sport A
8-13 Mee heien
B-aga 2-0
Porto
isFerrt.ra 1-1, Porto-
