Leiden Regio
'Brug is
onmisbaar'
1942
Busreiziger is de dupe van korting op openbaar vervoer
'Steunfraude is een
ernstig misdrijf
rDINSDAG 29 SEPTEMBER 1992
13
REDACTlf JANET VAN DUK EMIEL FANCMANN ROY KLOPPER WIM KOEVOET LOMAN LEEFMANS ERNASTRAATSMA CERT VISSER iCotf) WlM WECMAN 071 161417
Mogelijk afstel verbijstert wijicvereniging
Vervolg van voorpagina
De wijicvereniging Stevenshof is het er volstrekt mee on
eens dat de Haagsche Schouwbrug niet zou worden ver
vangen, zoals de gemeente nu overweegt. Volgens de
vereniging is de brug onmisbaar in de verkeersafwikke
ling rond de nieuwe wijk. „Nu moet er veel worden om
gereden en dat kost een hoop tijd", zegt bestuurslid C.
Brussee van de wijkvereniging.
zou zijn klanten uit Leiden op het afsluiten van de brug.
voorgoed via omleidingsroutes Vanochtend was niemand van
moeten laten rijden. Het restau- het bedrijf bereikbaar voor
rant reageerde eerder al furieus
Wanneer er een beslissing
de brug valt. durft wethou-
zan Rij nog niet te zeggen.
.Reken er maar op dat het een
der
leiden eric jan weterings
Busmaatschappij NZH gaat vijf buslijnen in Leiden en
in de regio inkrimpen of opheffen. Belangrijke gevolgen
van de voorstellen zijn dat de Leidse Merenwijk 's
avonds na acht uur niet meer bereikbaar is via de IJs-
selmeerlaan en dat over een deel van de Trompweg in
Voorschoten 's avonds geen bus meer rijdt. In de Leidse
wijk Meerburg vervalt 's avonds een halte.
De 1 O-minuten dienst van Leiden naar Katwijk wordt
teruggebracht naar maximaal een kwartierdienst en de
verbinding vanaf het Leidse station naar het Huibrecht-
plein in Leiderdorp gaat voortaan niet verder dan het
Llisabethziekenhuis. De wijzigingen moeien ing.utn
31 mei 1993. De NZH heeft de plannen samen met de
gemeente Leiden uitgedokterd. Leiden en andere ge
meenten in de regio moeten voor 1 november beslissen
of zij akkoord gaan met de voorsteUi n
De maatregelen zijn een gevolg van de bezuinigingen
die het Rijk doorvoert in het openbaar vervoer. De ko
mende jaren moet steeds vijf procent worden bespaard.
Een woordvoerder van de NZH verwacht dan ook dat
verder in de dienstregeling gesneden moei worden I )e
huidige voorstellen vallen volgens hem 'best mee .Al
leen een paar slecht bezette lijnen vervallen en daar
voor is in de meeste gevallen een alternatieve verbin
ding te vinden."
Zowel de gemeente Leiden als de N/H /i|n teleurge
steld over de bezuinigingen, maar voelen zich door het
Rijk met de rug tegen de muur WBÊKA fowfll het Hi|k
het autoverkeer wil terugdringen wordt op het open
baar vervoer bezuinigd, moppert de gemeente in een
persbericht. De NZH boekte vorig jaar 13 procent meer
refail—
l*r»ill« «oor tfmriiMlal (fret* tallon)
IvtorctivrJc nJipM
yll«r*«»4*n ▼•rwaUjMi m aün hi
rem)» om 4. »Whol«Vr.-
«Urtkirk. O.a. h3 v»t<Ud
'11M-
AutoM* door eelteten 4»r 'DmIhIm I
•B eoder in 4» M«t«
t:£sret
UoktaLtn ut
Vltotaplt veer
talgan bij kottndu.
IfetorMmtltrljlu tuna utniM re 4» 'IttUiii
Crl»K»a»rU»* »a rM 1. u;»«TM.n'. Man
▼u «Ltnatlaea» «ljcr. <oH» rrruott iom
wwwrpo tfeul» lat»*. Mi Mum ru bil pahllek.
XlUiriNlu of UI UUIMruiU. bnlaau itnl iba
T»er *11* ttndara-, raa 8-12 jalk» b«a 11 t— kat
al*anaan dlatrlbatl»b»akJa aan 4« Lo*aA* vaa kat t»14
wordt li|al
Frocraeaat a. aaaarfja ra par.k. beaaatja t rappee,
i^ltirrrtj» klim»». 4. ll aK.tko*»lt j« jitklaaea.
Jtknrï.rsr»!?: u.
lan 4aal*anoaaa Acor »art«*ar.-
prln#aa aat palatnk.
teealatt» la ar aan *•»•-
bee aaadoae, a.l. I0CTJI
•aordifara aas kaeotta g»M»4«n.
lae «•marau&<«i ilt|anlH, o—Xm
i. fnr raleaaaaeaa la
alta aetuarlljk 4a kak«d4a
wordt lifalarart.
OlT V p«B T Uil BAJ1 Uil
Dltwoerlr.| war. 4» k»rllnar «n*artaab»aao4ar laitle*
waa Aka1 laaal la la Bte4a«akoaraaal
Dnui—i
1. All* kaeaahaa wardaa Irt4ar.
t. Jb, loa klaia jokkabrobja 'loUat. telly doabkala)
laiakal, aaarbaaa ia 7» wlookt follati I.Mrlac'
r boat 4a
♦i 0 kijk,
4» kaar..
J. 0 koa ar aaaa tllim, eat ar re e'a prioal ar ar la.
Itbbankropfae. 41a aa 4lan laaatar klapfaa.
faaalotta aaa aar Utmnul» ea4akrl)4, a.l. aa
yatarlana ronéalwaart eat ru jbarWt ja. Roata, Daol^rakkt
■oodwao«r4, bawantaal, Kraa»tr*at, ?apa*raohtTbmtr aat
*or4t fawaran, alwaar atoat oek-
J^oaatratta eat saaklUbtan, gapeard Ruil eat 4affa
kaellen waa efeoarcaeataet «a al tr*« Uauwoj
•lotradf at ta aprakaa 4aar aaa »ip!J.tei. mogmx.
■a afloop atllla aa«a^ 4oor i, .t*4. Inr, .ttraatla vnr
-«•—«>»«
leiden wim wegman
Na de verwijdering van de brug
in maart van dit jaar. beloofde
de gemeente hard te zullen wer
ken aan een nieuwe brug. Het
ontwerpen en bouwen zou ze
ker twee jaar in beslag nemen.
De eerste maanden na de af
sluiting werd het verkeer omge
leid via de openbaar-vervoer
brug in de Stevenshof. Nadat in
hoog tempo de toegangsweg bij
De Vink was aangelegd, werd de
Stevenshof beter bereikbaar.
Volgens Brussee is het in de
spitsuren 'hartstikke druk' op de
uitvals- en toegangswegen van
de Stevenshof. „Mensen staan
een tijd in de file. Natuurlijk, het
I verkeer weet zich wel te redden
leiden emiel fangmann
Kantonrechter Morshuis zegt
zich vreselijk te hebben geër
gerd aan de argumenten, waar
mee wethouder De la Mar twee
weken terug zijn beleid verde
digde. Ook de opmerkingen van
de wethouder over de rechterlij
ke macht zijn hem in het ver
keerde keelgat geschoten.
De la Mar noemde het
'meestal een rotsituatie' als ie
mand wegens steunfraude voor
de rechter moet komen. .Alsof
men beroerd wordt behandeld
en een grote straf krijgt. Terwijl
wij altijd op omstandigheden
letten. En terugbetalen vind ik
beter dan gevangenisstraf', al
dus Morshuis.
Morshuis vindt steunfraude
een emstig misdrijf. „Het gaat
immers om geld van de ge
meenschap en de uitkeringen
van mensen die er wel recht op
hebben komen hierdoor in het
geding. Want je hoort voortdu
rend dat ze de uitkeringen wil
len korten."
Volgens Morshuis komen
lang niet alle fraudezaken hij de
rechter terecht. „De officieren
van justitie waren in het verle
den wegens gebrek aan mensen
wel eens te laat met de dagvaar
maar optimaal is de huidige op
lossing zeker niet. Die nieuwe
brug moet er gewoon komen.
Vraag het maar aan alle bewo
ners in de Stevenshof en ieder
een zal dit antwoord geven", al
dus Brussee.
Voordat een definitieve be
slissing wordt genomen over de
nieuwe brug, houdt de gemeen
te eerst een verkeersonderzoek
rond de Stevenshof. Daarbij
wordt ook gekeken naar toe
komstige ontwikkelingen. Ver
der wil de gemeente eerst uit
zoeken of ze, als de brug defini
tief van de kaart zou verdwij
nen, niet wordt overspoeld met
schadeclaims.
Het restaurant/motel Het
Haagsche Schouw bijvoorbeeld
ding, waardoor vervolging niet
meer mogelijk was. Dat komt
nu haast niet meer voor. Maar
een groot aantal fraudezaken
wordt mogelijk ook door de so
ciale diensten niet aangebracht,
daar heb je als rechter geen
zicht op."
Voorkomen
Wethouder De la Mar vindt dat
Leiden juist onafhankelijk van
het rijk' beleid moet voeren. „Ie
moet in een vroeg stadium
voorkomen dat mensen fraude
plegen. Het beste is natuurlijk
ze dan een baan bieden, zodat
ze geen uitkering nodig heb
ben."
Directeur S. Noorman van de
Leidse Sociale Dienst sluit zich
bij de woorden van de wethou
der aan. „Wij hebben een frau
depreventiemedewerker in
dienst. Goed onderzoeken of ie
mand een uitkering moet krij
gen, tijdig fraude signaleren en
het dan stoppen. Voorlichting
geven over fraude. Leiden loopt
daarin voorop." De uitspraken
van Morshuis laat ze voor zijn
rekening. ..ik weet niet hoe
goed hij is geïnformeerd. Die
meneer moet hier maar eens
komen kijken."
Hoe vierde Leiden 3 Oktober?
In drie afleveringen wordt een
beeld geschetst van de viering
van Leidens Ontzet in vroeger
jaren. Vandaag het tweede
deel: 1942.
Ter bevestiging deel ik u
mee dat op de laatste gehouden
bestuursvergadering van de 3
October Vereeniging besloten is
dit jaar op geen enkele wijze het
ontzet van Leiden van 3 oktober
1574 te herdenken."Dat schreef
de secretaris van de 3 October
Vereeniging, Wiggers Rollandet,
in september 1940 aan het
bestuur van Minerva. In totaal
vielen zes vieringen door de
oorlog uit waaronder die van
1942. nu precies vijftig jaar
geleden.
Begin 1939 leek er nog geen
vuiltje aan de lucht. De optocht
stond al op papier. Maar de
mobilisatie in augustus van dat
jaar gooide roet in de hutspot.
Drie Oktober werd uiteindelijk
gepast sober gevierd. Zonder
optocht maar met de uitreiking
van haring en brood en
carillonspel. Daarna had de 3
October Vereeniging een jaar de
tijd om zich te beraden hoe
Leidens Ontzet in 1940 gevierd
moest worden. De oorlog
woedde in grote delen van
Europa maar ging vooralsnog
aan Nederland voorbij
Zelfs nog eind april 1940, enkele
dagen voordat de Duitsers hun
vizier op West Europa richtten,
schrijft Wiggers Rollandet aan
de in Leiden gelegerde
Kannonement Commandant:
,,Het bestuur dat jaarlijks
feesten organiseert ter
herdenking van Leidens Ontzet,
doch van deze feestviering in
1939 heeft moeten afzien, stelt
zich voor in 1940 op ok tobtr
weder fees ten te organiseren
indien de internationale
spanningen en de daaruit
voortvloeiende toestanden in
Nederland zulks zullen
toelaten.
Sterker nog. op 10 mei. de dag
dat de Wehrmacht ons land
binnenvalt, komt er bij de
Leidse burgemeester Van de
Sande Bakhuyzen een briefje
binnen van de 3 October
Vereeniging met de volgende
tekst: „Hoewel de tijden nog zeer
ernstig zijn. wil het bestuur van
de 3 October Vereeniging
trachten dit jaar wener de
jaarlijkse herdenking van
10 a.
li
li.».
leidens Ontzet op feestelijke
wijze vieren.
Snel daarna wordt duidelijk dat
er voor wat voor feest dan ook
geen plaats meer is. Van de
Sande Bakhuyzen wordt
vervangen door NSB-
hurgemeester De Ruyter van
Steveninck. De 3 October
Vereeniging blijft bestaan, maar
heft geen contributie meer
omdat er ook geen feest is.
Helemaal onopgemerkt bleef 3
oktober tijdens de oorlogsjaren
niet. De herdenkingsdienst in
de Pieterskerk bleef, ook in
1942. Dat jaar was het de beurt
aan dominee G. Streder om een
preek in deze dienst te houden
en tegen alle waarschuwingen
in kuiste hij zijn speech met
voor de bezetter. Zo refereerde
hij aan de moed en
vastberadenheid van de
Leidenaarsin 1574.
flinke tijd gaat duren." Ondanks
haar twijfels, werkt de gemeente
intussen gewoon door aan het
ontwerp van een nieuwe brug.
Maar Streder vond ook dat Ciod
en den Vader des Vaderlands
Willem van Oranje er toe
hadden bijgedragrn dat de
Spanjaarden werden verjaagd
/.ijli persoon zet de plaatselijke
historie van het hrvedegebeuren
dat zich destijds nier Europa
!>oltrok. de worsteling om
injheid van godsdienst en
genet en", aldus Streder voor
een gehoor van maar liefst 2500
belangstellenden en in
aanwezigheid van De Ruyter
van Steveninck.
Aanzien
Ook al werd 3 Oktober in
I riden niet gesierd, de
Vereeniging bleef bestaan en in
dc leidse gemeenschap bleef
Usbaan
arDe eeuwenoude ijs-
I J baan op de Zoeter-
woudsesingel in Leiden
dreigt door bezuinigingen
bij de gemeente te ver
dwijnen
Ook op dat punt zijn echter nog
onduidelijkheden. „Zo is dc
breedte van de brug nog een
van de discussiepunten."
het notabele bestuur een hoog
aanzien genieten. Vele
verenigingen deden zelfs een
beroep op dc vereniging voor
financiële steun 1 oen ook
voetbalclub DoCoS vroeg om
geld voor een
kaartv erkoophokje. merkte
bestuurslid Holland! op: „Wij
zijn een 3 October Verven igingen,
geen subsidiei ereniging, vooral
niet nu u»eschijndood zijn
Swift kreeg wel honderd gulden.
Schijndood of niet. dc gedachte
aan Indens Ontzet bleef in
stand. Een van de daden van de
3 October Vereeniging in
oorlogstijd was het maken en
verzenden van
voedselpakketten die werden
gestuurd naar de
interneringskampen in de
Brabantse dorpen Haarcn en St.
Michielsgestel Daar zaten de
door de Duitsers gegijzelde
politici, professoren en andere
prominenten. En alleen daar
zijn in 1942 bescheiden feestjes
op 3 oktober gehouden.
In Haarcn voerden dc
gei tern eerde Leidcnaars en
oud-Leidenaars (heren die in
Leiden gestudeerd hadden) een
toni'clstukje op. Een voormalig
politiecommissaris uit Tilburg
sjicelde voor Van der Werf! en
de anderen dromden om hem
heen ter nagedachtenis Daarna
werd door 52 man hutspot
gegeten met bier dat
geschonken was door de
)ran jeboom brouwen |en.
Volgens een bij het I eidse
arc h lef bcwaa r I geblev i n
bedankbriefje, lieten de heren
dc uit Leiden verstuurde
sigaren, koffie en fruit zich goed
smaken
Ook enkele kilometers verderop
in St. Michielsgestel kregen
leidse geïntem<*erden een
pakketje van de 3 October
V ereeniging Onder het genot
van koffie en sigaren werden
daar dia's vertoond en hield de
toon al legendarische profi-vsor
Huizinga een toespraak. De
traditie van het zenden van
pakketten aan 'verre' notabelen
leeft ook nu nog voort Iaar1t|ks
worden aan diverse ambassades
van Tokio tot Buenos Aires'
zoals burgemeester Gocknop
het onlangs noemde, tonnei jes
met hanng en flesjes korrrmijn
i wittebrood op sterk water'1
gestuurd voor de Nederlandse
Eoloola
LOMAM LitTMAXS»
Belasting
Inwoners van Voor
schoten worden
volgend jaar ontzien De
gemeente is terughoudend
bij het verhogen van be
lastingen
J. de Geus
erevoorzitter
De Sleutels
IflOCW»
I de Geus is gisteren benoemd
tol erevoorzitter van woning
bouwvereniging De Sleutels. Hij
is ruim 32 jaar actief geweest in
de Leidse volkshuisvesting,
waarvan 28 jaar als voorzitter
van de Protestants Christelijke
Woningbouwvereniging en
nadat de PCW was gefuseerd
I >e Sleutels. De Geus is gisteren
als gewoon' voorzitter opge
volgd door T. van der Valk.
voormalig hoofd van dc direc
ties volkshuisvesting en ruimte
lijkc ordening van de gemeente
Dc leden van de Sleutels kre
gen gisteren nog een stevige
draai om dc oren van de ver
trekkende voorzitter De (ieus
stelde spijtig vast dal steeds
minder mensen de vergadenn
gen bezoeken, terwijl de wo
mngbouwvereniging voor
steeds ingrijpender beslissingen
komt te staan. Tijdens zijn
laatste 'echte' vergadering giste
ren waren slechts 24 van de
ruim 3000 leden komen opda
gen.
Het bestuur van De Sleutels
hoopt echter nog met een wat
ruimere opkomst De (ieus als
voorzitter te kunnen uitzwaai
en f ind oktober volgt zijn offi-
r lëleafsc hcidsfccst.
Slcutelleden boos
over snelle koop
aanleunwoningen
LfrPEN WW WtOMAN
De gang van zaken rond de
overname van 39 aanleun
woningen van hei verzor
gingstehuis Haagwijk is
slecnt gevallen bij heden van
dc woningbouwvereniging
De Sleutels. Hoewel ze uit
eindelijk met de aankoop
hebben ingestemd, rijn ze
hoogst verbolgrn over dc
haast waarmee het bestuur
de zaak wil afronden.
De woningen worden don
derdag al officieel overgedra
gen. terwijl de leden zie h pas
gisteren voor het eerst over
het voorstel konden uitspre
ken. „Dit is absoluut onbe
hoorlijk". aldus een van de
SlcutHvleden gisteren. ..We
rijn op ten vreselijke manier
voor het blok gezet
Voorzitter dc (ieus van
de woningbouwvereniging
bejtreep dc btKishcid niet zn
goed. Volgens hem waren de
39 pas gerenoveerde wonin
gen een fantastische aan
noop m natel ét Mn d
genlijk van 'pure vTcugde het
dak moeten opklimmen en
schreeuwen'. Hij gaf toe dat
de overdracht wel heel kort
tip de ledenvergadering volg
de. „Maar op zich maakt du-
datum niet uit. We hebben
bij de onderhandelingen al
ii|tl het voorbehoud gemaakt
dat de leden er cent mee
moeten instemmen."
Omdat ze geen aanwijzin
gen hadden dat De Geus een
kat in de zak had gekocht,
liet een ruime meerderheid
van de leden rff h uit. m.1«-li|k
overhalen. Maar re bcna
drukten wH dat het vertrmi
wen in bet bestuur op deze
"Miner niet B—W I V me
tlezeggenschap van dc bewo
ners vormt al langer een
bron van conflicten binnen
tic vereniging.
I looglcraar moet
ruzie sussen
LUPIN
Woningbouwvereniging De
Sleutels wil de Doltsc hoogle
raar dr ir. H Pnomus insrhakr
len om een einde te maken aan
de ruzies mei de bewonersraad
I let bestuur van Dr Sleutels ligt
al niim een jaar met deze raad
overhoop. Een van de strijd
punten naast talrijke klrtnrrr
meningsverschillen is de ver
betering van inspraak en mede
zeggenschap van de huurders
Pnemu». een in leiden wo
nrndc volkshwisvrstingsdes
kundige, wordt hoofd van ren
onderzoekscommissie waarin
zowel huurders als bestuursk-
den rijn vet teflenwnordigd Dr
club moet in elk grval het begin
van een oplossing vinden. Wan
neer dr «ommlsaée rijn werk
klaar moet hebben, is nog niet
bekend.
Gevolgen plannen Simons onduidelijk
leiden/leiderdorp
De ziekenhuizen in de regio kunnen niet overzien welke gevolgen
de nieuwste bezuinigingsplannen van staatssecretaris Simons
(volksgezondheid) voor hun instellingen hebben. Het sluiten van
verpleegafdelingen of het snoeien in het personeelsbestand, zoals
gesuggereerd door belangenorganisaties, lijkt ze voorlopig echter
niet aan de orde.
Een woordvoerder van het Academisch Ziekenhuis Leiden noemt
dat een 'extreem voorbeeld'. Een woordvoerster van het leider-
dorpse St. Elisabethziekenhuis is wel bang dat het moeilijker zal
worden om wat htttjsten weg te weten, meer Kgi dal 'met de no
dige slagen om de arm'. Dat Simons voorlopig niets wil weten van
fusies tussen middelgrote en grote ziekenhuizen, heeft volgens
haar geen directe gevolgen. Hei is onduidelijk of de samenwerking
het het Leiderdorpse St. Elisabethziekenhuis en het AJphense
Rijnoord. ooit zal uitmonden in een fusie.
Jongetjes verven nieuwe auto
leiden Een 62-jarige Leiderdorper vond gisteren op een terrein
aan de Rijnsburgersingel zijn auto volledig besmeurd en gedeel
telijk vernield terug. De splinternieuwe wagen was volgekliederd
door twee 7 jaar oude jongetjes uit de buurt. Het stel had op
straat een blik verf met kwast gevonden en de auto daarmee on-
dergesmeerd. Daarna gooiden de twee nog een steen door de
achterruit.
Winkelbediende boeit collega
leiden Een personeelslid van een doe--het-zelf-zaakaan de
Zoeterwoudseweg raakte gisteren in de problemen bij het uit
proberen van een paar handboeien. De man werd door een col
lega geboeid maar kon daarna niet worden losgemaakt omdat
de sleuteltjes van de boeien kwijt waren. Agenten moesten er
aan te pas komen om de man te bevrijden.
Wethouder irriteert kantonrechter
Van de Haagsche Schouwbrug is alleen de fiets- en voetgangersbrug overgebleven.
•TOTO HtNK BOUWMAN
