CDA-ministers tegen
nieuwe milieuplannen
Injectie levercellen kan transplantatie voorkomen
Binnenland
Janmaat blokkeert
fusie extreem-rechts
Bijzonder onderwijs
splijtzwam bij CDA
Drugswethouder Rotterdam
kwaad op Peper en Hessing
Rode baretten
Jè£)
POSTBANK
Lubbers: Twee snelheden
besloten in Maastricht
De Vries:
Werkgevers
nu aan zet
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1992
- •-
Sabeltandvis in Maseon
-K'W
den haag Een diepzeemonster in de bek van een sabeltandvis is
een van de ongeveer vijftig kleine diepzeedieren die de bioloog
Bonnet van het Museon in Den Haag van een wetenschappelijke
expeditie naar de Indische Oceaan mee naar huis heeft geno
men. Tijdens de tocht heeft hij meer dieren opgevist, maar die
staan nog aan boord van het Nederlandse onderzoekvaartuig de
Tyro. Het schip van de Stichting voor Onderzoek der Zee (SOZ),
dat in mei van dit jaar naar de Indische Oceaan vertrok, keert
pas in april 1993 terug in Den Helder.
Bonnet ving de sabeltandvis met het diepzeemonster in zijn bek
op een diepte van zeshonderd meter. foto anp
Andriessen, Bukman. Maij: Eerst huidige plannen uit\'oeren
Drie CDA-ministers hebben zich in het kabinet gekant
tegen het nieuwe nationaal milieubeleidsplan, het NMP
2. Dat plan is volgens milieuminister Alders (PvdA) nood
zakelijk omdat met de huidige plannen de milieudoel
stellingen niet worden gehaald. Maar Andriessen (econo
mische zaken), Maij (verkeer) en Bukman (landbouw)
willen eerst de huidige plannen uitvoeren voordat er ver
dergaande maatregelen worden genomen.
den haag «anp plus. afgemaakt moeten wor
den. In een vermaard geworden
toespraak op Texel begin dit
jaar hield hij het kabinet voor
niet steeds met nieuwe ideeën
te komen, maar aan de slag te
gaan: ..Het speelkwartier is
voorbij".
Voor Alders staat de nood
zaak van nieuwe milieumaatre
gelen echter vast. Die moeten er
komen omdat anders doelstel-
De CDA-bewindslieden worden
in hun verzet gesteund door
CDA-fractieleider Brinkman. De
gedoodverfde opvolger van pre
mier Lubbers heeft herhaalde
lijk laten blijken niets te zien in
telkens weer nieuwe plannen.
Brinkman vindt dat eerst het
bestaande NMP en de aan
scherping daarvan, het NMP-
lingen als een lagere C02-uit-
stoot. het terugdringen van het
autoverkeer en het wegwerken
van de mestoverschotten niet
worden gehaald. Bovendien
moeten er nog witte plekken in
de bestaande plannen worden
ingevuld, bij voorbeeld ten aan
zien van het energiebeleid.
Kringen rond Alders wijzen er
op dat .Andriessen in het in mei
verschenen Structuurschema
Elektriciteitsvoorziening zelf
aangeeft dat met het huidige
beleid de beoogde verminde
ring van de C02-uitstoot niet
wordt gehaald, en dat er in het
NMP-2 nieuwe maatregelen
moeten worden opgenomen.
Anderzijds heeft Andriessen
herhaaldelijk te kennen geven
geen voorstander te zijn van
een milieubeleid waarin cijfer
matige doelstellingen de over
hand hebben. In een toespraak
noemde hij die ..schoten in het
duister". Andriessen vindt dat
in het milieubeleid volstaan
moet worden met het uitzetten
van een koers voor de lange ter
mijn.
Premier Lubbers zei gisteren
na alloop van de ministerraad
dat het kabinet er naar streeft
het NMP voor het begin van
de verkiezingscampagne in
1994 gereed te hebben. Op de
vraag of de betrokken CDA-mi
nisters van harte zullen mee
werken aan het tot standkomen
van het NMP 2. zei de premier
..geen grote problemen" te ver
wachten.
brussel peter de vries
correspondent
Samenwerking tussen de ex
treem-rechtse partijen in Ne
derland wordt belemmerd door
onenigheid over het lijsttrekker
schap. De centrumdemocraat
lanmaat eist dat hij aanvoerder
wordt van een gezamenlijke
rechtse lijst bij de komende ka
merverkiezingen. Dat zegt Filip
Dewinter, de leider van het ex
treem-rechtse \laams Blok die
het afgelopen half jaar heeft be
middeld tussen zijn Nederland
se geestverwanten
Over een lijstverbinding van
ultra-rechtse Nederlandse par
tijtjes vindt maandag in Antwer
pen een beslissende vergade
ring plaats. .Janmaat heeft na
tuurlijk recht van spreken want
hij is de enige die nu al in het
parlement zit", aldus Dewinter.
Tegenkandidaten hebben zich
nog niet aangemeld, maar het
CD kamerlid stuit wel op hele
grote weerstand.
Worden Centrumdemocra
ten. Centrumpartij. Realisten
Nederland. Nederlands Blok en
Demokratisch Alternatief Ne
derland het maandag niet eens
over samenwerking, dan staakt
Dewinter zijn bemiddeling. ..We
zijn nu een half jaar be/ig. We
hebben alle standpunten zo
langzamerhand wel gehoord en
het wordt tijd een conclusie te
trekken".
Volgens de leider van het
\1aams Blok blijkt uit een in
ventarisatie dat er programma
tisch niuwd^b winrhiHun be
staan. ..Het probleem bestaat
uit mensen die elkaar niet kun
nen uitstaan Dewinter heeft
gedurende de bemiddeling ge
constateerd dat een fusie tussen
de betrokken Nederlandse par
tijen 'niet zo haalbaar is'. ..Maar
minimaal moet een compromis
mogelijk zijn over een lijstcom-
binatie. opdat men naar buiten
toe in elk geval de indruk geeft
van eenheid en er geen stem
men verloren gaan".
Heftige discussies in de CDA-
fractie deze week tussen het
kamp van nieuwlichter Brink
man en dat van de orthodoxe
onderwijsspecialisten. Inzet: de
autonomie van het confessio
neel onderwijs in het algemeen
en de door het kabinet beoogde
overdracht van schoolgebou
wen naar de gemeenten in het
bijzonder.
Tot voor kort was de reactie
van het CDA voorspelbaar: wie
aan de autonomie van het bij
zonder onderwijs komt. komt
aan het CDA. Wat PvdA. WD of
D66 ook probeerden, zij stoot
ten tientallen jaren lang op een
muur van chisten-democraten
die onmiddellijk artikel 23 van
de grondwet in stelling brach
ten.
Daarin werd in 1917 na een
schoolstrijd van bijna een halve
eeuw die autonomie van het
bijzonder onderwijs vastgelegd.
Met als gevolg dat er geen be
leidsterrein is dat zo centraal
vanuit Den Haag geregeld en
gefinancierd wordt als juist het
onderwijs. Voor de aanschaf
van ieder doosje schoolkrijt
moet toestemming van het mi
nisterie worden gevraagd. En als
een gemeente honderd gulden
uit moet trekken voor een ge
broken ruitje in een openbare
school, krijgen de confessionele
scholen ook stuk DOOI «.tuk hon
derd gulden.
Deze en talloze andere door
christen-democraten zorgvuldig
opgebouwde regels kosten han
denvol geld en zijn ook organi
satorisch verre van doelmatig.
Maar dat kon de christen de
mo< raten nooit drren Want
bovenal bleek het systeem zeer
effectief om 'hun' onderwijs te
behoeden voor uitholling door
gemeentebesturen.
Doch isdfd «lat hu I 111 «k
één man opstond tegen aanval
len op het bijzonder onderwijs
voorbij. Streng orthodoxe
CDA'ers als de oud-staatssecre
tarissen van onderwijs Hermes
en Van Leijenhorst en oud-mi-
nister Deetman moeten zich nu
zelfs verweren tegen aanvallen
uit eigen knng Die .iarw.il werd
eind vorig jaar geopend door de
kamerleden Tuinstra en Hillen.
Zij hadden de euvele moed om
aan het rigide systeem te mor
reien en kregen een groot deel
van de fractie over zich heen.
Een poosje later kregen ze
echter steun van niemand min
der dan fractievoorzitter Brink
man Die hecht met tXJVaiUM
tig aan verstofte tradities Hij
ziet bovendien goed in dat de
ook door zijn eigen partij be
pleite decentralisatie en zijn
pleidooien tegen geldverspilling
en bureaucratie op gespannen
voet staan met het door zijn ei
gen partij gekoesterde onder
wijssysteem.
De CDA fractie is inmiddels
diep verdeeld. Die verdeeldheid
kwam deze week tot uitbarsting
in twee bijzonder heftig verlo
pen fractievergaderingen.
Brinkman werd bedolven onder
kritiek omdat hij in overleg met
het kabinet akkoord had durven
gaan met de overheveling van
de schoolgebouwen naar de ge
meenten. Het eind van het lied
je was dat Brinkman (voorlopig)
bal aefl tm n t halen hal CDA
Eaat er voorlopig niet mee ak
oord.
Maar wellicht wordt de soep
uiteindelijk toch niet zo heet ge
geten als hij is opgediend IX*
weerstand in de fractie tegen de
eigen onderwijsfundamentalis-
ten is namelijk groeiende Niet
voor niets heeft de CDA fractie
afgesproken dat het CDA wacht
op een nota van de regering
waarin alle aspecten van de op
stapel staande verzelfstandiging
van scholen aan de orde ko
Als in de onderhandelingen
met de PvdA daarover een flink
pakket wordt gedecentraliseerd
naar de schoolbesturen en niet
naar de gemeenten, dan wil het
CDA op andere punten wH wat
water bij de wijn doen. Wellicht
zelfs in de gebouwenkwestie. Al
zal daarvoor eerst nogmaals een
harde confrontatie nodig zijn.
Leidse professor Terpstra werkt aan veelbelovende nieuwe techniek
Terpstra: Na de 'uitvinding' van de hulplever nu experimenten met gemanipuleerde cellen
n wfsterlaken
Sommige leverpatiënten die nu
nog een transplantatie moeten
ondergaan, kunnen binnen vijf
jaar via een injectie met gezon
de levercellen worden genezen.
In het laboratorium worden
proeven gedaan om na te gaan
waar de 'prik' het best kan wor
den gegeven: in de lever zelf. in
de milt of in de buikholte
Professor Terpstra. de nieuwe
hoogleraar algemene heelkunde
in het Academisch Ziekenhuis
Leiden. heeft hoge verwachtin
gen van deze techniek-in-ont
wikkeling. Terpstra. die een
weck geleden in het AZL de eer
ste lever transplanteerde: .Als
het lukt. zouden genetisch ge
manipuleerde cellen kunnen
worden getransplanteerd. Zo
zou bijvoorbeeld het niet kun
nen maken van de bloodstol-
lingsfactor - zoals bij hemofilie-
patienten - kunnen worden her-
Btsld'
De lever is een orgaan met
een zelfherstellend vermogen.
Als er een deel van wordt weg
gehaald. is de omvang binnen
enkele maanden weer op het
oude niveau. De groei stopt
vanzelf. Hoe dat precies werkt,
is niet bekend. Terpstra geeft
aan dat. indien we zouden we
ten hoe de lever dat doet. we
wiiln hl w.u mm ir «raten ko
men over de groei van kanker.
Bij tumoren woekeren de cellen
voort. Kun je achter het remsvs-
teem van de lever komen, dan
kan dat misschien ook worden
gebmikt om gezwelvorming af
stoppen.
Hulple.er
Terpstra geniet bekendheid
vanwege zijn levertransplanta-
ties. waarvan hij er enkele tien
tallen uitvoerde in het Dijkzigt-
ziekenhuis in Rotterdam voor
dat hij de overstap naar leiden
maakte. Het biologisch-wetcn-
schappclijk perspectief van de
lever boeit hem echter zeer. Zo
kwam hij op het idee van de
hulplevcr. len stukje gezond le
ver wordt naast de zieke lever
geplaatst. Er kunnen twee din
gen gebeuren de zieke lever ge
neest terwijl de hulplevcr tijde-
lijk de functies ovrmcemt of de
hulplevcr neemt de functies to
taal over LX zieke lever ver
schrompelt dan.
De resultaten met de hulple
ver zijn goed Nu Terpstra weet
hoe groot een stukje hulplevcr
moet zijn om de zieke lever be
ter te maken, heeft hij de vol
gende stap reeds gezet nagaan
noe de lever reageert als er al
leen levercellen worden toege
diend Die ontwikkeling loopt
nu Niet alleen cX afdeling heel
kunde van het AZL werkt eraan,
andere disciplines in het zie
kenhuis leveren eveneens een
bijdrage
Hoewel deze methode in de
kinderschoenen staal, verwacht
i .er een jaar "i ijf patw nu n
ermee te kunnen behandelen.
Vooral aangeboren stofwisse
lingsziekten i zoals te ved cho-
k nsrol m hu bM) kumsn
met deze methode worden gr-
'Plan heroïneverstrekking verpest klimaat'
De Rotterdamse wethouder
Henderson heeft fel uitgehaald
naar burgemeester Peper en
korpschef Hessing. Henderson,
die onder meer het verslavings-
beleid in zijn portefeuille heeft,
voelt zich 'overvallen' door de
manier waarop Hessing en Pe
per de 'nog vage' politieplannen
over de aanpak van de overlast
door drugsverslaafden naar bui
ten hebben gebracht. De plan
nen zijn volgens Henderson
'prematuur' en „scheppen geen
goed klimaat om beleid te ma
ken voor de problemen die er
zijn".
In het laarplan 1993 pleitte de
politie onlangs voor een beleid
waarvan verstrekking van heroï
ne aan opgegeven verslaafden
onderdeel zou zijn. Ondanks
een storm van protest verdedig
de Peper het nog vage politie-
plan door onder meer te zeggen
dat de overlast door verslaafden
in de wijken de Rotterdammers
tot de lippen was gestegen.
„Zorg ervoor dat je bij zo n ge
voelig onderwerp eerst op de
hoogte bent van de voors en te-
gens. Nu word je eerder terug
geworpen dan dat je ook maar
een klein stapje vooruit doet",
aldus Henderson.
Volgens hem is door het op
treden van Peper en Hessing
plus de reportages over Perron
Nul het idee ontstaan dat Rot
terdam wemelt van de verslaaf
den. Om de rust enigszins te
herstellen aan het Rotterdamse
drugsfront heeft hij voorlopig
radiostilte afgekondigd. Zo heeft
hij besloten om onderzoek naar
een experiment met injecteer-
bare methadon op een lager
pitje te zetten. Ook plannen om
het aantal gedoogplaatsen uit te
breiden, stopt hij voorlopig in
de ijskast.
De wethouder stelt dat voor
een grote stad als Rotterdam
het probleem van de verslaaf
den naar verhouding overzich
telijk is. „We hebben er ruim
3000. Dat is veel, maar niet zo
veel. Bovendien vormen ze geen
gevaar voor de volksgezondheid
want we verstrekken spuiten en
condooms. Dat geeft resultaten
die steekhoudender zijn dan al
lerlei meningen."
schaarsbergen Dochterlief was de enige die even uit de pas liep bij het uitreiken van de rode baretten aan
de eerste 'lichting' van de luchtmobiele brigade gisteren in Schaarsbergen. Dit nieuwe paradepaardje moet
snel inzetbaar zijn bij acties. Met het materieel mee kost deze brigade bijna twee miljard gulden.
FOTO ANP LD OUDENAARDLN
Rente 2 jaar vast: 9,2* (9,7*
Rente 5 jaar vast: 8.8* (9.3*
Rente 7 jaar vast: 8.9* (9.4*
Rente 12 jaar vast: 8.9* (9.4*
De rentes gelden voor
hypotheken met gemeente
garantie en maandbetaling
(tussen haakjes staan de ef
fectieve rentes vermeld).
Voor spaarhypotheken
geldt een 0,2* hogere rente.
Wilt u meer weten over de
Postbankhypotheken?
Bel 020 - 584 7 7 7 7 of haal
de folder op het postkantoor.
Minister De Vries van sociale
zaken vindt dat de werkgevers
aan zet zijn na het aanbod van
het CNV om de komende vijf
jaar bij loononderhandelingen
niet meer te vragen dan prijs
compensatie voor de gestegen
prijzen. „Als ik werkgever was,
zou ik er toch eens heel diep
over nadenken of dit niet een
aanbod is waarop je moet inste
ken". aldus de bewindsman.
Het KNOV. waarin werkge
vers uit midden- en kleinbedrijf
zijn verenigd, zette gisteren de
deur op een kier. Volgens
KNOV-voorzitter Kamminga
kunnen er in de komende twee
weken afspraken met de bon
den worden gemaakt. „Zowel
kabinet als vakcentrales lijken
matiging van de collectieve las
ten na te streven. Dat biedt
ruimte voor nieuwe afspraken
aldus Kamminga.
De Industrie- en Voedings
bond CNV liet weten het idee
van Westcrlaken „mee te ne
men in de discussies over de ar-
beidsvoorwaardennota voor
1994". Voorzitter Terpstra zei
echter ook dat „Westcrlaken de
weerbarstige praktijk van alle
dag niet uit het oog moet verlie
zen. EX werkgevers moeten wel
meedoen".
Duiven missen
laatste wedstrijd
veenendaal anp
Voor de duivenmelkers wordt
het een saai weekeinde. Het
ministerie van landbouw heeft
de wedstrijdvluchten verboden
wegens enkele uitbraken van
de besmettelijke pseudo-vogel-
pest in Noord-Limburg. Dat
heeft tot, grote teleurstelling
onder de duivenhouders ge
leid.
Het landelijke verbod geldt
ook voor het houden van keu
ringen, tentoonstellingen, vei
lingen en andere bijeenkom
sten waar vogels bij elkaar
worden gebrachL Vogels mo
gen zelfs niet worden vervoerd.
Volgens directeur Ouder
dorp van de Nederlandse Post-
duivenhouders Organisatie
komt daardoor de laatste wed-
strijdvlucht van het seizoen te
vervallen. „We hadden nog
graag het seizoen afgemaakt.
Nu is het als bij de voetbal
competitie waarbij de laatste
wedstrijd niet mag worden ge
speeld",.
De christen-democratische pre
miers van België, Duitsland,
Griekenland, Luxemburg en
Nederland willen het Verdrag
van Maastricht snel ratificeren,
ook al komt een 'Europa van
twee snelheden' dan wel erg
dichtbij.
De vijf regeringsleiders kwa
men gisteren in Brussel bijeen
om te praten over de Europese
crisis. Premier Lubbers zei daar
bij dat Maastricht in feite al de
aanzet had gegeven tot twee
snelheden, omdat de Britten en
Denen daarin werden uitgezon
derd van de monetaire unie.
Lubbers merkte daarbij op dat
hij evenals de Duitse bondskan
selier Kohl geen behoefte heeft
aan het vormen van een 'mini-
Europa' Vanuit New York, waar
hij de algemene vergadering
van de VN bijwoont, liet minis
ter Van den Broek weten dat
„op weg naar de totstandko
ming van de Economische en
Monetaire Unie (EMU) een Eu
ropa van twee snelheden in het
Europese Monetaire Stelsel
(EMS) onvermijdelijk kan blij
ken. Maar het zou dan moeten
gaan om een overgangssitua
tie".