Personeel Plus
Beroepskeuzetest: voor
wie het niet meer weet
Vrouw als loodgieter
\ollicitatieclub
wingt tot regelmaat
- JERDAG 26 SEPTEMBER 1992
29
- -
Beroepskeuzetestbij het Arbeidsbureau.
Omscholing. Een project.
De Sollicitatieclub. Op weg naar een baan.
fs de enveloppen en postzegels zijn gratis. Meedoen
de Sollicitatieclub kost niets, is stimulerend en leidt
gens de Arbeidsbureaus bij 70 procent van de werk
eenden binnen drie maanden tot een baan. Bij de
Jifitatieclub krijgen mensen in groepsverband trai-
ig in het zoeken naar een baan. „Zodra je hier bin-
istapt, voel je je verplicht om een brief te schrijven,
jenover jezelfzegt een cursist,
n Ghaidan (56) is op zoek naar werk. Hij moest in de
zestig Irak als Kurdisch vluchteling verlaten en
rkte als architect
drie werelddelen,
twee jaar
hij in Neder-
id. „De club is
de taal en
Weet nu hoe solli
eren in Neder-
zegt
iaidan. „Een zwak
dat ik niet
st hoe ik moest
efoneren. in het
rieden had ik daar
secretaresse
or." Hij zit broe-
rlijk naast Erik De'Sollicitatieclub'. Twee deelnemers In Lei-
'Ik weet nu waar ik sta
Werklozen willen vaak graag aan de
slag. maar waar moeten ze begin
nen? Ze weten niet of het beroep
dat ze uitoefenden wel het geschikte beroep is en
wie nooit eerder in het arbeidsproces zat
vraagt zich af: wat kan ik. voor welk beroep zou ik
geschikt zijn? Met hetzelfde probleem kunnen
mensen worstelen die al aan het werk zijn. maar
niet op de goede plek. Het Regionaal Bureau Ar
beidsvoorziening Kennemerland, Amstelland en
Meerlanden kan mensen met zulke vragen een
beroepskeuzeonderzoekaanbieden.
Simone (31) deed zo'n test. „Ik weet r
wie ik ben. waar ik sta en waar ik terecht wil ko
men."
In het Haarlemse arbeidsbureau, dat een apar
te afdeling heeft met drie beroepskeuzeadviseurs, Beroepskeuzetest bij het Arbeidsbureau. Hier krijgen toekomstmogelijkheden n
zegt adviseur V. YVillemse: „De
meesten van onze cliënten heb
ben geen werk. Maar we krijgen
ook te maken met mensen die
om medische redenen van baan
moeten veranderen of omdat ze
ruzie hebben op het werk, of
omdat ze onder of boven hun
niveau werken."
Procedure
Wie voor advies naar het ar
beidsbureau gaat, krijgt een be
middelingsconsulent toegewe
zen. Die kan doorverwijzen naar
de afdeling beroepskeuze. Particulieren (die niet
ROTO"
sollicitatietraining de oplossing. Het kan ook
derts (23),^diede Lin'<s Sam Ghaidan, naast hemi Erik Esd- ajs werkzoekende zijn ingeschreven) kunnen zich zijn dat persoonlijke problemen zorgen
FOTO JAN HOLVAST
middelba
detailhan-
Ischool doorliep en in juni ontslag nam bij een su-
rmarkt. „Het beviel me niet zo. Nu zoek ik iets in de
ndel, maar meer op de achtergrond." Hij wordt zich
de club van zijn sterke en minder sterke punten be-
ist.
ERSCHILLEND
de Sollicitatieclub zijn de cursusgroepen van onge-
er vijftien mensen zo verschillend mogelijk samenge-
»ld. Man of vrouw, lang of kort werkloos, noog of laag
igeleid, oud of jong. Iedereen is welkom, al wil men in
iden het aantal academici 'een halt toeroepen'.
'oor hen is op het arbeidsbureau in Leiden een con-
lent aangesteldzegt coördinatrice Judith Driessen.
eerste club werd vier jaar geleden in Nederland op
zet, die in Leiden is tweeenhalf jaar oud.
eeds meer werkzoekenden vinden hun weg naar de
illicitatieclubs. Op dit moment zijn er in Leiden zo'n
gentig ingeschrevenen. Ongeveer elke drie weken
irt er een nieuwe groep. Er is een wachtlijst voor en-
Ie maanden. Coördinatrice Judith Driessen: „Wie
ee wil doen moet een half jaar bij een Arbeidsbureau
tan ingeschreven. Allochtonen en herintredende
ouwen krijgen wel voorrang."
et standaardprogramma van de Sollicitatieclub duurt
Leiden drie weken. Elke week komen de cursisten
durende vier middagen of vier ochtenden bij elkaar,
ie eerste week draait het in de cursus vooral om de
aag: wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik? Driessen: „Je
ilfbeeld moet positief zijn. Is soms moeilijk als je net
ïtslagen bent, bij voorbeeld. En dat beeld moet op
aarheid gebaseerd zijn, we gaan uit van de realiteit."
EGELEIDING
jdens de tweede cursusweek wordt uiteengezet hoe
e Nederlandse arbeidsmarkt in elkaar zit. Driessen: „Je
?bt de open arbeidsmarkt. Maar zestig procent van de
icatures wordt intern opgelost, zonder dat er een ad-
irtentie wordt geplaatst. Hoe dring je binnen in die
:sloten arbeidsmarkt? Ze moeten weten dat je er bent.
us is open solliciteren het beste. Neem 'n accountant
ie bij honderd bedrijven open solliciteert met een
andaardbrief. Laat hij 96 afwijzingen krijgen, heeft hij
>ch vier gesprekken." De derde week is aan het sollici-
:ren zelf gewijd. „We nodigen dan onder meer perso-
eelsfunctionarissen van grote bedrijven uit zij wei
eren zelden. Het gesprek dat zij met elke
eelnemer voeren wordt.op video opgeno-
len en nabesproken." Voor het solliciteren
aan dan allerlei materialen van postze-
el tot tekstverwerkers ter beschikking,
la de derde week worden deelnemers in
'erkgroepen verder begeleid. Ook hier vier
eer per week. Toevallig is er deze middag tJlClQfldcil 6611
)'n werkgroep. Twee van de twintig aan
wezigen hebben gehoord dat ze een tijdelij- baatl
e baan krijgen. Ze trakteren op taart, voor
en zit de Club er op. Een andere deelne-
ler heeft geïnformeerd waarom hij is afgewezen. Weer
en derde heeft een brief geschreven. Of een afwijzing
ekregen. Of een tweede gesprek gehad. Na de inventa-
satie op een bord bijgehouden kunnen de deel-
emers deze middag weer verder. Cursiste Wendelien
roogd, afgestudeerd cultureel antropoloog, heeft vooral
ireaer leren denken in die groep. „Je zelf blijven moti-
eren is moeilijk als je alleen thuis zit. Je bent hier ook
iet constant het wiel aan het uitvinden. Je helpt el-
aar." Volgende week heeft ze een gesprek. Deelnemer
lad Keyzer (52) zegt dat het. ondanks de 'prima' club
chter als oudere niet meevalt om aan werk te komen,
lij solliciteerde met behulp van de club sinds januari
ijftig keer. „Daarmee zit ik hier het langst. Bij de club
eggen ze: het kömt, het kómt. Maar soms dan ontvalt
ede moed wel eens", aldus Keyzer. die onder meer in-
oper-verkoperbijeen handelsonderneming was.
Soms hoor je dat jonge mensen gemiddeld acht jaar
)ij een bedrijf blijven, nou, dan ben ik pas zestig."
iUCCES
eventig procent komt volgens een folder van de club
chter binnen drie maanden aan het werk. Coördinatri-
eDriessen: „Meteen lbo, mboofhbo-opleidinggaat
iet sneller dan bij academici, die vaak op specifiekere
lanen schrijven. Eind oktober hebben we de 250ste
eidse cursist die een baan krijgt
'an de vier mensen die bij de Ix'idse Sollicitatieclub
verken, komen er trouwens twee uit de club zelf voort,
in Judith Driessen stuurde ooiteen open sollicitatie
irief.
n Leiden is de Sollicitatiedub gevestigd aan de Boom markt 3-1. te-
rfoon (071) 12 28 41. In Alplten in het Arbeidsbureau. Prins Per-
uirdlaan 10: telefoon (0172018 71 15. In Haarlem aan de Prins
Hendrikstraat I. telefoon (023) 32 90 88.
laten testen als daar tijd voor is. „Zitten we vol,
dan verwijzen we door naar erkende instituten
Die hanteren hetzelfde tarief en hebben globaal
dezelfde werkwijze. Sommige mensen komen lie
ver bij ons omdat ze het arbeidsbureau al ken
nen." Een beroepskeuzeonderzoek kost 120 tot december
maximaal 774 gulden, naar gelang het jaarinko-^^^H
r on
vrede op het werk. Dan moet je juist niet
baan veranderen."
Eerst naar huisarts, Riagg of een andere hulp
verlener. luidt dan het advies. Adviseur L. van
Belle: „Ik heb de indruk dat er piektijden zijn. In
juli zitten veel mensen in de
knoop." Maar denkt haar collega Willemse
i de klant. Ingeschreven werkzoekenden het hangt ook van de adviseur af. „Ik ben heel
betalen niets, als het arbeidsbureau i
zoek nodig vindt.
Tijdens een kennismakingsgesprek probeert de Inkkig op het werk.'
t onder- confronterend, ik ga zulke dingen niet uit de weg.
Als je niet lekker in je vel zit, word je ook niet ge-
beroepskeuzeadviseur er achter te kot
Blijkt uil het kennismakingsgesprek dat verder
precies het probleem is. „Dat moet eerst helder onderzoek zinvol is dan volgt na een paar weken
worden", zegt Willemse. „Soms is dat
ge- de testdag. De klant zit dan een hele dag op het
sprek al genoeg. We komen dan samen tot de arbeidsbureau vragen te beantwoorden. Is
conclusie dat de cliënt met een beetje extra oplei- sociaal beroep het beste, ben je ambitieus of juist
ding verder kan komen in hetzelfde werk. Soms is niet.
nmelige of een strak georganiseer
de werkkring het meest geschikt, hoe ga je met
teleurstelling om? Het wordt allemaal duidelijk
uit de ingevulde testformulieren. Die eigenschap
pen zijn net zo belangrijk voor de keuze van een
beroep als inzicht en vaardigheden.
„In principe kijken we naar de capaciteiten, be
langstelling, motivatie en persoonlijke geaardheid
van de cliënt", zegt L van Belle. „Maar het test
programma is voor iedereen anders. Blijkt dal ie
mand graag de techniek in wil dan meten we
vooral de technische vaardigheden. Loopt ie
mand steeds vast in zijn werk dan kijken we meer
naar de persoonlijke geaardheid. Hoe ga je met
anderen om. hoe kijk je tegen jezelf aan? Zo hd
len we met de cliënt een pakket samen."
Een paar weken na de testdag volgt een tweede
gesprek. De resultaten worden doorgenomen. „Kr
komt geen toverformule uit. in de zin van: dit
mod je worden", /egt Vtai Belle. „De uitslag ven
de test dient als praatpapier. Wie fantastische c.i
paciteiten blijkt te hebben maar de motivatie
mist om lang achter de boeken te zitten, kan be
ter geen SWMC opleiding gaan volgen Willem».
„Laatst zat hier een vrouw die heel hoog scoorde
op het medische en sociale vlak. Ze zou een fan
tastisch maatschappelijk werkster kunnen wo
den. Maar tijdens het gesprek zei ze: 'nee hoor. al
die emoties, ik moet er niet aan denken Dan i>
een beroep met zakelijke contacten beter gi
schikt. Voorlichter of zo. Het kan ook zijn dat ie
mand graag met mensen wil werken, maar vcrlr
gen is. Die kan kiezen voor een beroep waarbii hij
achter een balie zit. Dat geeft een veilig gevoel
Zelfvertrouwen
Simone liep vorig jaar vast in haar baan als soci
aal-cultureel werkster. Ze hield van haar werk
maar had steeds ruzie met een
collega. „Ik ben naar het b«
stuur gestapt, maar nieis hielp
Voor mij was op het laatst niet
meer duidelijk of het aan mi|
lag of aan de organisatie. Ik wist
niet hoe ik verder moest. Een
andere baan zoeken was moei
lijk; ik had wel ideeën over wat
ik kon. maar ik was door die
onflicten onzeker geworden
over alles."
Simone ging naar het arbeid»
bureau. „Ik wilde weten voor
hikt was en of mijn goede eigen
aad zo sterk aanwezig waren Ik
dacht dat ik heel goed kon organiseren, luisteren,
beleid maken. Maar was dal wel zo?'
Ze deed een scala van testen. „Vijf stuks. Alles
kwam aan de orde: wat kun |e. wal vind je leuk?
Ben je emotioneel, oppervlakkig? Ben je real iel.
wil je leiding geven of juist niet? De uitslag klopte
precies met wat ik al dacht. Ik werd helemaal en
thousiast. Dat ik op papier kon zien wie ik wa»
waar ik stond en welke eigenschappen in ontwik
keling waren. Het gaf me veel zelfvertrouwen.
Voor Informant- Regionaal Bureau Arbeidsvoorziening
Kennemerland. Amstelland en Meerland) n Claus Slutem.
u') HmrhmM|Am 023 13O30
Voor de rrgio leiden OnMerketkstraat 1. Leiden telefoon
(071) 35 42 42
Voor de regio II mond Ken nemerhaf I. Heuennik telefoon
welk werk ik g
schappen i
'Zeventig
procent vindt
binnen drie
MAAJAN MEUER
om alles aan haar uit te leggen
In april begon voor \striifdr stage bij
het installatiebedrijf Breman in Haar
lem. „Dat vond ik zó leukIedere dag
ben je op een andere werkplek. j.
hebt contact met de mensen Ik had
meteen door dat dit het wel was. Van
af dat moment vond ik het niet moei
lijk meer om mijn keuze te verdedi
gen. De Grafische mts viel voorgoed
af. hoewel ik daar inmiddels wel was
aangenomen Maai ik
merkte dat dit voor haar OfJlSCltollig 1 en goed** vakkracht
'In het begin had ik er heel vee! moei
te mee. Ik zakte van een hbo-oplei-
ding naar een veel lager niveau. Dat
moest ik niet alleen voor mezelf maar
vooral ook voor mijn omgeving steeds
weer verantwoorden. Totdat ik stage
ging lopen. Toen wist ik dat ik niet an
ders meer wilde." De 23-jarige Astnd
van der Hel in Beverwijk begon vorig
jaar september aan de om-
scholing voor loodgieter
Astrid van der Hei. Een vrouw ah loodgieter Via 'de omscholing'
fQTO tJnrtedPhotos D
een schot in de roos was
„Ik deed een hbo-oplei
ding voor jeugdwelzijns-
werk. In mijn jaarstage
waarin ik met moeilijk op
voedbare kinderen en hun ouders te
maken kreeg, merkte ik dat het niets
voor mij was. Ik vond het psychisch
veel te zwaar. Ik wilde liever met mi|n
handen werken. Niet altijd binnen zit
len. De Grafische mts leek me wel
wat. Maar daar moest ik een jaar voor
wachten. In dal jan wou B niet wer
keloos blijven. Dat is niets voor mij."
Kort
Astrid las in de krant over een oplei
ding in de installatietechniek met uit
zicht op een baan. „Dat sprak me wel
aan. hoewel het mc moeite kostte om
er op te reageren. Ik kwam tenslotte
vanuit een heel ander vakgebied
Maar voor een jaar zou het me wei
lukken, dacht ik."
Zij nam contact op met het CW.
het Centrum voor Vakopleiding voor
Volwassenen in Haarlem. Daar kreeg
ze te horen dat ze mee kon doen aan
een project van het Regionaal Bureau
Onderwijs en enkele installatiebedrij
ven, waar mensen zonder werk een
praktische opleiding krijgen Ze lopen
daarna stage bij een bedrijf waar zc
een grote kans hebben ook aangeno
men te worden.
„Ik wist helemaal niet waar ik aan
begon. Ik kwam tussen mensen die
liever werken dan leren I n waar
vaak op wordt neergekeken \u weet
Astrid dat het allemaal niet zo makke
lijk is als ze wel dacht. Bij hel CW
krreg ze praktijkbeoefening. En ëën
dag per week theorieles op de streek
school. „Ik kreeg daar vakken waar ik
nog nooit iets mee te maken heb ge
had. Bovendien draai je meteen een
40-urige werkweek om weer aan het
ritme te wennen. Dat is vooral nodig
voor mensen die een lijd werkloos
zijn geweest, maar ik was s avonds
ook bekaf." De opleiding duurde kon
want het doel is de deelnemets zo
gauw mogelijk weer in het arbeids
proces te Vrijgen. Een nadeel hiervan
vindt Astrid dat ze niet geschoold gr
noeg op de werkvloer Invam. /e had
zelf te wvinig basisvaardigheden en
inzicht. En er i» niet altijd genoeg tijd
op elk
gebied
i prachtig
Want het is i
beroep. De et
onder de vloer, de andere
keer werk je op het dak
Maar hef is o<>k n
Ik ben opgevoed al» meid
nooit technisch inzicht gehad Daai
loop ik nu wel tegenaan Dal mis ik Ik
moet binnen het bedrijf de tijd krijgen
om dat alsnog te ontwikkelen en da.it
moeten mijn collega's ook het gedold
voor op weten te brengen. Spierkracht
mis ik ook. Maar ik merk al dat dit
«li wei komt Ik ben BU
sterker dan toen ik hier begon
\siri<i.ii eersM nou
Hreman -kwam werken Dat leverde
wisselende reacties op. „Ik geloof dat
ik me wel extra waar moei maken
omdat ik een vrouw ben. /VI zullen de
mannen dat nooit direct toegeven
Maar de meesten houden wel rek»
ning met me. Sommige dingen kan ik
echt niet: dat is balen I n alles wordt
op het vrouwzijn gegooid, terwijl ook
jongens in het begin niet alles aan
kunnen
Verder
Astrid laat het er niet bij zitten
weet dat dit de baan is waarin zc v«-r
der wil. Voorlopig betekent dat nog
extra cursussen volgen. Vooral een
avondcursus natuurkunde op mavo
niveau vindt ze nu belangrijk
De stichting Opleiding Installatie
techniek is verantwoordelijk voor hei
leergrdeelle cn begeleidt de deHnr
mers aan het proje» t Astrid gaat nu
nog een dag per week naar «1»- streek
school In Beverwijk voor de theorie
lessen. Als zc de hele opleiding van
drie jaar heeft afgerond, i» zc assis
tcnt-instaJIatiemonlcur „Maar <iaai
na wil ik nog verder W.ml ik hoop
een goede loodgieter tc worden, on
danks het feit dat dit jaren gaat kosten
en dat dit herriep zo'n laag aanzien
heeft |e loopt m»-t vieze handen, vie
ze kleren. Maar iedereen klaagt er
over dat een gm-d»- loodgi»-i»-r steeds
moeilijker te vinden tv'
Informatie oner omuhohngunogrtt/k heden de
regionale .ArhruLbwraui \oor Ken nemer
land Amstelland en Meerlanden Han. Inter
Mg 125 Haarlem, telefoon TÏ2V 15 63 OU
«.■jpn leiden. Ommtrrksfiini Inden teér
toon f071) K4J4J
