MAAK GOUD
VAN OUD.
Telegraaf breidt belang
in Wegener NV fors uit
anno
Economie
Extra maatregelen voor
economie in ex-DDR
Lenen iets goedkoper Aankoop beschouwd als 'strategische deelneming
FNV optimistisch over Hino en Daf
Eén lange waterweg van Noordzee naar Zwarte Zee
U krijgt meer terug voor uw auto bij aanschaf van een
Tipo of Tempra.
Pas op de plaats voor Industriebond FNV
DONDERDAd 24 SEPTEMBER i 992
Wellicht 'smartphone' Philips-Lotus
Amsterdam Philips en de Amerikaanse software-onderneming
Lotus (Massachusetts) overwegen te gaan samenwerken bij de
ontwikkelingen produktie van computertelefoons, ook wel
smartphones of totaaltelefoons genoemd. Dat staat althans in de
Amerikaanse krant The Wall Street Journal. De krant baseert
zich op ingewijden. Philips is niet bereid tot commentaar en ook
bij Lotus wordt niets bevestigd. Met de investering is in totaal
twintig miljoen dollar gemoeid. Het nieuwe van de smartfone is
dat de gebruiker geen computer en modem meer nodig heeft.
De nieuwe apparatuur bevat een scherm en allerhande compu
terfuncties en is onder meer bedoeld voor het zogenoemde
thuisbankieren en het raadplegen van databanken.
Trage economische groei Japan
tokyo» De economische groei van Japan in het tweede kwartaal
van 1992 is niet bijster hoog geweest. Het bruto nationaal pro-
dukt ging reëel met 0,3 procent omhoog ten opzichte van de
voorgaande drie maanden, heeft het Japanse Economisch Plan
bureau (EPA) bekendgemaakt. Op jaarbasis kwam de economi
sche groei uit op 1,1 procent. Het bruto binnenlands produkt -
het bnp minus net in het buitenland verdiende inkomen - nam
in de maanden aprü tot en met juni reëel met 0,2 procent toe;
op jaarbasis was dat 0,7 procent.
CBS verwacht grote aardappeloogst
den haag De aardappeloogst is dit jaar waarschijnlijk zeven
procent groter dan vorig jaar. Het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek heeft voorts berekend dat de uienoogst twaalf procent
groter zal uitpakken. Volgens het CBS zijn er dit jaar aanzienlijk
meer aardappelen gepoot dan vorig jaar. De hoeveelheid aard
appelland op kleigrond is met bijna vijf procent toegenomen.
Op zand- en veengrond is het aardappelareaal met ruim zeven
procent gestegen.
Topman Porsche stapt alsnog op
stuttgart Bij autofabrikant Porsche is de bom gebarsten. De
huidige bestuursvoorzitter Amo Bohn zal eind september Por
sche verlaten wegens 'verschillen over de te voeren bedrijfspoli-
tiek'. Bohn, die het veld ruimt na ruim tweeënhalf jaar, had een
arbeidscontract tot eind 1995. Zijn opvolger wordt Wendelin
Wiedeking. Met de benoeming van Wiedeking is een eind geko
men aan de ruzie tussen de eigenaar-families Porsche en Piech,
en Arno Bohn. Uit onvrede met zijn beleid wilden de families
hem begin dit jaar al de laan uitsturen. De crisis werd echter be
zworen en Bohn mocht bestuursvoorzitter blijven. Porsche heeft
het moeilijk omdat door de recessie te weinig auto's worden ver
kocht en het dure automerk last heeft van de concurrentie van
Japan.
Winst Crédit Lyonnais keldert
De winst van de Franse staats
bank Crédit Lyonnais is in de
eerste helft van dit jaar gekel
derd van 1,6 miljard frank (525
miljoen gulden) naar 119 mil
joen frank (39 miljoen gulden)
in dezelfde periode van 1991.
De sterke winstdaling valt
grotendeels toe te schrijven aan
de forse toename van de reser
veringen, zo liet de bank weten.
Die voorzieningen hebben
vooral betrekking op problemen
bij Credit Lyonnais Bank Neder
land (CLBN) en op de moeilijke
on roerend-goedmarkt in Parijs.
Crédit Lyonnais moet al voor
het tweede achtereenvolgende
jaar forse voorzieningen treffen
voor mogelijke verliezen op du
bieuze leningen. In de eerste
zes maanden van dit jaar werd
6,3 miljard frank (2,1 miljard
gulden) opzij gelegd, 85,6 pro
cent meer dan in de eerste helft
van 1991. In totaal reserveerde
de bank vorig jaar 9,5 miljard
frank.
Voor CLBN heeft de Franse
moederbank geld opzij gezet in
verband met de lening van
meer dan een miljard dollar aan
de Amerikaanse filmmaat
schappij MGM-Pathé Commu
nications. Crédit Lyonnais is In
middels definitief eigenaar van
MGM.
ten voor het herenigde Duits
land zijn overigens duidelijk
verslechterd. Als er dit jaar een
groei van een procent wordt be
reikt dan mogen de Duitsers
hun handen dichtknijpen, zei
de president van het Duitse
werkgeversverbond BDI, Hans-
Peter Stihl, gisteren. Daarmee
lijkt de Bondsrepubliek, lange
tijd gezien als de motor van ae
EG, op weg te zijn naar een re
cessie. Stihl is al dik tevreden als
de Bondsrepubliek in 1992 een
groei kan bereiken van een pro
cent. Daarbij baseert hij zich op
de cijfers van juni en juli. Daar
uit blijkt dat het economische
toekomstplaatje ongunstiger is
geworden.
De Duitse regering gaat extra
maatregelen nemen om het be
drijfsleven in voormalig Oost-
Duitsland tc stimuleren. De
voorstellen dienen ervoor om
hel bedrtjfideven daar zich meer
op het westen te laten richten,
nu er van de handel met de
voormalige Sovjetunie weinig
meer over is.
Minister Möllemann heeft
voorgesteld dat zowel de rege
ring in Bonn als bedrijven in het
westen van het land de bedrij
ven in het oosten van het land
helpen en de weg wijzen op de
westerse markt.
De economische vooruitzich-
De Telegraaf heeft 347.000 certificaten gekocht in uit-
geefconcern Wegener NV in Apeldoorn. Het dagblad
heeft daarmee zijn belang in Wegener verhoogd van 15,9
procent tot 22,2 procent. Voor het betalen van de ruim 22
miljoen gulden, die met de transactie is gemoeid, hoeft
De Telegraaf niet te lenen. Het dagblad beschouwt de
aankoop als een uitbreiding van zijn strategische deelne
ming in het uitgeefconcem, dat onder meer een aantal
regionale dagbladen exploiteert.
amsterdam gpd-anp
De Telegraaf nam in 1988 een
belang van twinitig procent in
Wegener over van de Haarlem
se uitgeverij VNU. Doordat We
gener fuseerde met Tijl in Zwol
le en de Oostelijke Dagbladen
Combinatie in Enschede liep
het belang verhoudingsgewijs
terug. Door de jongste aande
lentransactie komt het belang
in Wegener hoger uit dan het
oorspronkelijke peil.
Dinsdag maakte Beleggings
maatschappij Maaspoort be
kend dat zij haar belang van 9,7
procent in Wegener aan een
niet nader genoemde bank had
verkocht. Directievoorzitter
C.P.J. Appeldoorn was pas giste
ren op de hoogte waar een vrij
dag verhandeld pakket van rond
de zes procent terecht was ge
komen.
Maaspoort is gelieerd aan de
familie Hazewinkel, die via
Fries-Gronings-Drentse Pers
(FGDP) mede-eigenaar is van
het Nieuwsblad van het Noor
den en de Leeuwarder Courant.
FGDP heeft zelf ook een recht
streeks belang van 8.5 procent
in Wegener. Andere belangrijke
londen» 'Rente op leningen om
laag', schreeuwt het op de voor
pagina van de Evening Standard.
De tarieven gingen gisteren met
een procent omlaag naar negen
procent analoog aan de verdere
val van het pond sterling op de
valuta-markten. Vooral huizenbe
zitters en het bedrijfsleven hebben
enthousiast op de rentedaling ge
reageerd. Voor de eerste groep
daalt de hypotheekrente, terwijl
voor de ondernemers lagere rente
investeren aantrekkelijker maakt.
De Britse regering heeft aange
kondigd de rentetarieven meteen
weer te zullen verhogen als de in
flatie gaat stijgen. foto epa
eindhoven anpbestuurder F. Kooien. „In tegenstelling tot Daim
ler-Benz dat om defensieve redenen in Daf is ge-
De Industriebond FNV is voorzichtig optimistisch interesseerd. Hino biedt meer perspectief'. De
over een eventuele samenwerking tussen Daf en voorkeur van de Industriebond FNV gaat uit naar
het Japanse bedrijf Hino, dat in kleinere vracht- een onderneming die de beste garantie geeft voor
wagens doet. „Wanneer Hino met Daf in zee gaat, het behoud van de werkgelegenheid. Hino is in
gebeurt dat om offensieve redenen", zegt FNV- dat opzicht een goede partij, aldus Kooien.
den haag dora rovers
joh an groeneveld
Karei de Grote droomde er in
793 al van: Een kanaal tussen de
rivieren Main en Donau waar
over hij zijn soldaten en wapens
kon verplaatsen. Morgen gaat,
ruim 1200 jaar later, met de
opening van het Main-Donau-
kanaal zijn wens in vervulling.
Maar liefst 171 kilometer lang
slingert het kanaal door het
Beierse landschap. Onderweg
wordt een hoogteverschil over
brugd van 243 meter. Imposan
te sluizen schutten de schepen
op zestien plaatsen naar een
nieuw niveau. De 7 miljard gul
den dure verbinding legt een
vaarweg open van 3500 kilome
ter van Noordzee naar Zwarte
Zee. die voert over de Rijn, de
Main en de Donau.
De plannen voor aanleg van het
kanaal werden zeventig jaar ge
leden gemaakt. De daadwerke
lijke bouw startte veertig iaar la
ter, In 1982 leidde politieke on
enigheid tot een impasse. De
Duitse minister van verkeer van
de deelstaat Beieren noemde
het mega project „het domste
bouwwerk sinds de Toren van
Babel".
Maar voor Frans-Jozef Strauss,
de in 1988 overleden minister
president van Beieren, stond
het economisch belang van het
kanaal voor Duitsland als een paal boven Inschatten hoeveel er daadwerkelijk naar kanaal in de toekomst zeker zijn nut zal
Oost-Europa zal worden vervoerd, is
moeilijk. Volgens J. Verheij, hoofd afde
ling binnenvaart van het ministerie van
verkeer en waterstaat „zal er eerst e
Het kanaal tussen de rivieren Main en Donau in het Duitse Beieren wordt morgen officieel geopend. Het gevolg is dat de binnenvaart van de
Noordzee naar de Zwarte Zee kan varen. fot<
water. Volgens hem zou dat belang op
wegen tegen dat van zowel het Panama
als het Suezkanaal. De aanleg ging door.
De nieuwe verbinding heeft eenter niet
alleen voordelen voor de Duitsers. Zo zal periode van verkenning optreden". Uit-
de haven van Rotterdam veel duidelijker eindelijk verwacht hij dat er e
in zicht komen dan voorheen. Een deel voersstroom op gang komt ve
i de goederenstroom voor Oost-Euro- miljoen ton per jaar.
bewijzen. „Maar voor de korte termijn
moeten we niet te veel verwachtingen
koesteren", aldus voorzitter J. de Vries.
Allereerst is de waterstand in de Donau
gedurende een aantal maanden in het
jaar niet voor alle schepen voldoende.
Vries. „Over de Main liggen meer dan
honderd bruggen die te laag zijn. Daar
door kunnen er maar twee in plaats van
drie lagen containers worden gestapeld.
Als er veel vervoer komt, zullen de 54
sluizen tussen de Main en de Donau
r veel opstoppingen zorgen, vooral
pa die nu nog via Hamburg wordt aan
gevoerd, zal zich na opening van het ka
naal naar Rotterdam verleggen.
Ook de binnenschippers, vertegenwoor
digd in de Onafhankelijke Schippers
De verwachting is dan ook dat vooral het op het oude deel van de Main", v
deel tussen Rotterdam en Oostenrijk be- wacht De Vries. „Maar in de toekomst
i zal worden.
Bovendien is „de verbinding nog alles-
overtuigd dat het behalve goed toegankelijk", aldus De
zal wel het een en ander verbeteren.
Zo'n kanaal graaf je niet voor één dag.
De opening van het kanaal is een begin."
aandeelhouders zijn Van der
Loeff Beheer (21,27 procent), de
Perscombinatie (uitgever van
Volkskrant, Trouw en Het Pa
rool, 14,71 procent) en verzeke
raar Fortis (ruim 5 procent).
Overigens heeft het regionale
krantenconcern Wegener, dat
onder meer Utrechts Nieuws
blad en Zwolse Courant uit
geeft, de eerste helft van 1992
goed gedraaid. Het bedrijf zag
de winst stijgen met 22,3 pro
cent van 14,9 miljoen gulden
naar 18,2 miljoen. Voor de rest
van het jaar verwacht het con
cern uit Apeldoorn eveneens
een winstgroei van ongeveer 22
procent. De omzet ligt rond de
400 miljoen gulden.
Wereldbank
bitter over
egocentrisme
rijke landen
washington anp
De Wereldbank heeft scherpe
kritiek Op de tendens in de in
dustrielanden om eigen proble
men belangrijker te vinden dan
die van de ontwikkelingslanden.
„Van de arme landen mag niet
worden gevraagd dat zij behalve
de last van hun eigen economi
sche aanpassingen ook nog
eens die van de rijke landen
dragen", aldus president Lewis
Preston van de Wereldbank tij
dens een toespraak op de jaar
vergadering van ziin instelling
en net Internationale Monetaire
Fonds (IMF) in Washington.
Het groeiende 'egocentrisme'
van de industrielanden uitte
zich in Washington op pijnlijke
wijze bij de onderhandelingen
over uitoreiding van de midde
len van de International Deve
lopment Association (IDA), een
onderdeel van de Wereldbank
dat renteloze leningen verstrekt
aan de armste landen. Welis
waar is afgesproken dat daar
over voor het eind van het jaar
alckoord moet zijn, maar de
grootste landen bleken nauwe
lijks bereid mee te werken aan
minimaal noodzakelijk ge
achte kapitaalvergroting.
Minister Pronk van ontwikke
lingssamenwerking was daar
over zeer teleurgesteld. Pronk
wees er tijdens een toespraak in
Washington op dat eerder dit
jaar op de milieutopconferentie
in Rio de Janeiro is afgesproken
om in de nieuwe IDA-gelden
extra bedrag van vijf miljard
dollar op te nemen voor milieu
maatregelen in de Derde We
reld. Maar de grootste landen
werden daaraan liever niet her
innerd. „Het leek of Rio nooit
heeft plaatsgevonden", aldus
Wereldbank-directeur Emest
Stem. Het klemt des te meer
omdat het in de armste landen
en de vroegere Sovjetunie ver
der bergafwaarts gaat met de
economie, aldus Wereldbank
president Preston.
U bent 't zat om rond te blijven rijden in een auto
die niet meer goed naar u luistert? Dat komt dan mooi
uit. Want nu krijgt u bij aanschaf van een Fiat Tipo of
Tempra extra veel terug voor uw huidige auto.
Maar u kunt ook kiezen voor een Tipo of Tempra
Skyline. Want dan betaalt u voor tal van bijzondere
extra's, waaronder een open dak, 'n extra lage meerprijs.
Kiest u voor de Tipo Skyline, dan bedraagt de
meerprijs geen f 4.800,-, maar slechts f 800,-. En in het
geval van de Tempra Skyline kost dat pakket extra's u
geen f 5.500,-, maar slechts f 1.000,-. Reden genoeg om
snel naar de Fiat-dealer te gaan om goud van oud te
maken. Voordat uw huidige auto u goud gaat kosten.
ÉiN BRON TEMPERAMENT
Wijzigingen voorbehouden Bel voor de dichtstbijzijnde Fiat-dealer: 06-0998880
nunspeet pieter couwenbergh
„Een overgangsjaar." Zo betitelt voorzitter
B. van de Weg van de Industriebond FNV
het komende CAO-selzoen en de looneis
van 4,5 procent voor 1993. „Pas in 1994
kunnen we echt inzetten op volledige
werkgelegenheid."
Het is net probleem van de Industrie
bond in een notedop. De bond wil graag af
spraken maken over uitbreiding van de
werkgelegenheid. Gedacht wordt zelfs dat
het mogelijk moet zijn de komende tijd
(een jaar wordt met opzet niet genoemd) in
totaal zo'n 190.000 banen te scheppen. Cir
ca 60.000 extra banen voor allochtonen,
80.000 voor (gedeeltelijk) arbeidsongeschik
ten en 50.000 deeltijdbanen voor vooral
De Industriebond had in ruil voor con
crete afspraken over „meer en beter werk"
graag genoegen willen nemen met prijs
compensatie. Ook al omdat de industrie, zie
de recente saneringen bij Philips. Hoog
ovens en Fokker, er niet al te rooskleurig
voorstaat.
De bond zit echter met de erfenis van de
vorig jaar afgesloten CAO voor de kleinme-
taal. Daar is voor een periode van twee jaar
een salarisverhoging van 4,75 procent afge
sproken. Dat percentage volgen of over
schrijven, zou een heilloze weg zijn.
CAO-coördinator H. Krul: „Het zou een
loon-prijsspiraal in gang zenen en dat kun
nen we ons niet permitteren. Het vergroot
de inkomensverschillen ten opzichte van de
uitkeringsgerechtigden en gaat op den duur
ten koste van de werkgelegenheid."
De Industriebond kan het zich echter ook
niet veroorloven de grootmetaal en andere
branches al te zeer te laten afwijken van de
salarissen in de zusterbranche van de klein-
metaal. Vooral in het Rijnmond-gebied
heeft de achterban van de FNV-bond al la
ten weten toch vooral poen te willen zien.
Daarom is bij het bepalen van de looneis
voor de 235 nieuw af te sluiten CAO's (on
geveer 550.000 mensen) gekozen voor een
veilige weg. De looneis is afgestemd op de
gemiddelde loonstijging voor volgend jaar
(van alle in '92 gesloten tweejarige CAO's):
4,5 procent
Dat is een kwart procent minder dan de
kleinmetaal. Hoe Idein de marge ook is,
toch betekent het een concrete ombuiging.
„We moesten echt ombuigen, want er is ae
laatste jaren veel te veel aandacht geweest
voor het loongedeelte. Het komend jaar is
voor ons een stabilisatiejaar", aldus Krul.
„Een jaar waarin we de basis leggen voor
een goed werkgelegenheidsbeleid. Daar
voor willen we 1 tot 3 procent van de finan
ciële ruimte beschikbaar stellen."
De bond wil daarover het liefst in de ko
mende CAO-onderhandelingen langere ter
mijnafspraken maken en is daarvoor bereid
in '94 af te zien van een reële loonsverbete
ring. Dat houdt een risico in, omdat het in-
flatiepeil voor dat jaar niet is te voorspellen.
Bovendien is de automatische prijscom
pensatie nog steeds taboe voor de werkge-
De bon* moet echter wat bieden om de
werkgevers over de streep te trekken, want
veel andere steun hoeven Van de Weg en
Krul niet te verwachten. Een centraal ak
koord over werkgelegenheid lijkt uitgeslo
ten, vanwege het verzet van de werkgevers.
„Natuurlijk worden de banen niet in Den
Haag, maar in de bedrijven gecreëerd. Maar
afspraken op centraal niveau zijn van we
zenlijk belang. Het is een psychologisch sig
naal naar de eigen achterban. Je geeft er bo
vendien de kaders mee aan, waarop je on-
willigen onder druk kunt zetten."
Maar ook van het kabinet heeft de FNV-
bond weinig te verwachten, want dat be
perkt zich tot het scheppen van randvoor
waarden in de belasting- en premiesfeer.
Het enige pressiemiddel richting werkge
vers dat dan nog rest, is eigenlijk... het loon.
Krul daarover .Als de werkgevers geen af
spraken willen maken, dan zullen we ook in
'93 meer dan de 4,5 procent aan loonstij
ging binnenhalen Want het kan natuurlijk
niet zo zijn dat een onderneming die niets
wil, vrijuit gaat."
