Euforie Duitse neo-nazi's
vooralsnog wat voorbarig
Met nieuwe premier Chuan lijkt
een 'Thaise lente' aan te breken
Modem met historie
Feiten &Meningen
Piraterij Zuidoost-Azië neemt hand over hand toe
"Ik wil best nu
komen kijken,
maar eh....
ik beslis pas na
vrijdag de 2e."
Ikez
DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1992
Tegen een achtergrond van de wit-zwart-rode haken
kruis-vlaggen van het Duitse Rijk en een enorm span
doek met de Duitse adelaar holde Waldemar Maier als
het ware achter zijn eigen gifspuierij aan. „Vrijheid bete
kent voor ons de buitenlanders er uit!", donderde hij.
„Welvarendheid betekent voor ons de buitenlanders er
uit! Duitsland voor de Duitsers betekent de buitenlanders
er uit!"
ASCHERSLEBEN ADRIAN BRIDGE
THE INDEPENDENT
De woorden werden in een furi
eus tempo en met wilde geba
ren uitgestoten. En de leuzen
werden met luid gejuich en ge
stamp van bierpullen op houten
tafels ontvangen door de onge
veer 100 met hakenkruizen uit
gedoste rechts-extremisten die
in het kleine Oostduitse stadje
Aschersleben waren samenge
komen voor één van hun vaste
bijeenkomsten.
Door de voortdurende nachte
lijke aanvallen tegen verblijven
van buitenlanders was de stem
ming euforisch. „Eindelijk heeft
het Duitse volk besloten duide
lijke taal te spreken", vervolgde
Maier van de Nationale Demo
cratische Partij Duitsland. „Ros
tock (waar de eerste aanvallen
plaatsvonden) was geen schan
de. De echte schande ligt in
Bonn: bij de politici die al deze
Kanaken (een denigrerende
term voor buitenlanders) Duits
land in de eerste plaats hebben
binnengelaten."
De haat jegens buitenlanders
wordt slechts geëvenaard door
de minachting die Maier en zijn
in leren jasjes geklede kamera
den voelen voor de grote poli
tieke partijen, die de 'traditione
le' Duitse waarden zoals 'moed'
en 'eer' na de Tweede Wereld
oorlog hebben uitgehold en die
bereid zijn het land te verkwan
selen door het te integreren in
een 'anti-Duitse' Europese Ge
meenschap.
Deze visie gaat gepaard met een
venijnig anti-semitisme, een
vechtlustige roep om terugkeer
naar de Duitse grenzen van
1937 en een openlijke bewon
dering voor Hitier en voor wat
wordt gezien als de gouden ja
ren van het nationaal socialis
me. „Er waren veel positieve
dingen in het Duitsland van
toen", beweert Bemd Kasulke,
een van de leiders van het neo-
nazistische Nationale Offensief.
Hij fluit oude strijdliederen van
de SS, zoals 'Alle Macht an
Deutschland, Vaterland'.
„Er was meer sociale saamho
righeid. Er werden activiteiten
voor jongeren georganiseerd.
Hitier heeft misschien fouten
gemaakt, maar geen enkele lei
der is perfect." Tot voor kort
werdendergelijke opvattingen
afgedaan als de waanideeën van
een fanatieke randgroepering
die geen gevaar vormde voor de
democratie die West-Duitsland
na 1945 is geworden. Maar nu
de werkloosheid en sociale on
rust in het voormalige Oost-
Duitsland vormen aannemen
die sinds de Weimar Republiek
niet meer zijn voorgekomen en
nu de angst over de dalende le
vensstandaard in het Westen
toeneemt, winnen rechts-extre-
mistische groeperingen steeds
meer terrein.
„De hereniging heeft het land in
de diepste crisis sinds de Twee
de Wereldoorlog gestort - en het
klimaat is bijzonder gunstig
voor een sterke toename van
rechts", zegt Michael Swierczek,
leider van het Nationale Offen
sief en een voorbeeld van het
nieuwe slag welbespraakte neo-
nazistische woordvoerders.
Swierczek gaat goed gekleed en
presenteert zich als de redelijk
heid zelf - een hemelsbreed ver
schil met het beeld van bom
bastisch orerende dictators,
swastika's en kaplaarzen. „Na
dat we jaren lang zijn doodge
zwegen, merken we nu een om
mezwaai in de algemene stem
ming. Het grote taboe om tot
extreem rechts te behoren,
brokkelt langzaam maar zeker
af."
Rechts
Duitsland maakt een algehele
verschuiving naar rechts door -
naar partijen zoals de Republi
keinen en de Duitse Volksunie -
maar de bevolking schaart zich
beslist niet achter de extreme
politiek van de neo-nazistische
beweging. In een rapport over
het extremisme van de rechter
vleugel heeft het Federale Bu
reau voor de Bescherming van
de Grondwet geconstateerd dat
het aantal leden van neo-nazis-
tische groeperingen in de afge
lopen jaren weliswaar drama
tisch is toegenomen, maar dat
hun aantal nochtans slechts
6.000 bedraagt.
Extreem rechts is niet alleen
klein, het is ook opgesplitst in
30 wedijverende groeperingen,
waarvan sommige nauwelijks
honderd leden tellen. Deze
groeperingen worden boven
dien nog verscheurd door inter
ne rivaliteit en voortdurend ge
ruzie. Er is nog geen duidelijke
Führer naar voren gekomen.
Toch wordt de alarmklok ge
luid. De meest zorgwekkende
ontwikkeling is dat honderden
gewone burgers openlijk staan
te applaudiseren bij of zelfs
meedoen aan de golf van aan
vallen op verblijven van buiten
landers. Deze taferelen roepen
onwillekeurig herinneringen op
aan de beelden van Duitsers die
in de jaren dertig actief deelna
men aan de jodenvervolging.
De onvermijdelijke vraag luidt
dan ook: kan het nazisme terug
keren?
Bij Swierczek bestaat hierover
geen enkele twijfel. „De eerste
stap is het winnen van de sym
pathie van het volk", houdt hij
vol. „En als de problemen rond
asielzoekers, werkloosheid en
de dalende levensstandaard
niet snel worden opgelost, zou
de steun voor ons wel een dra
matisch kunnen groeien. Duit
sers hebben een hekel aan cha
os en onzekerheid; ze hebben
orde nodig. En in tijden van cri
sis wenden ze zich altijd naar
rechts."
In de emotionele opgefoktheid
van de bijeenkomst leken der
gelijke opvattingen bijna zinnig.
Eenmaal weer buiten leken ze
nog even belachelijk als altijd.
VERTAUNC MARGREET HESUNCA
BANGKOK-DEN HAAG
Chuan Leekpai, wiens Demo
cratische Partij (DP) tijdens de
verkiezingen van 13 spet ember
een overwinning behaalde op
de door de militairen gesteun
de partijen, is gisteren tot pre
mier van Thailand benoemd.
De benoeming van 54-jarige
Chuan werd formeel door
voorlezing door een parle-
mentsfunctionaris van een de
creet van koning Bhumibol. De
ceremonie vond plaats in het
hoofdkwartier van de Demo
cratische Partij.
Met de benoeming van Chuan
als premier van Thailand lijkt
nu ook in dit door legercoups
geplaagde land een „Thaise len
te" aan te breken. De Democra
tische Partij (DP) van Chuan be
hoort tot de democratische par
tijen die tot de 'engelen' werden
gerekend, omdat ze protesteer
den tegen de decennialange
'duivelse' militaire overheersing
van hun land.
De nieuwbakken eerste-minis-
ter heeft niet zijn sporen ver
diend in het leger zoals zijn
voorgangers, maar heeft in de
burgermaatschappij carrière ge
maakt. Zijn studie rechten en
schilderkunst bekostigde hij
door te werken als tapper op de
talrijke Thaise rubberplantages
en door zijn tekeningen te ver
kopen.
Als zoon van een plattelandson
derwijzer en groenteverkoop
ster heeft hij dan ook recht van
spreken als hij zegt dat de
.Amerikaanse droom" om van
onderaf de top te bereiken ook
in Thailand werkelijkheid kan
worden. Chuan werd de afgelo
pen 23 jaar acht keer gekozen
tot volksvertegenwoordiger en
leidde als regeringslid diverse
ministeries. Eenmaal was hij
ook vice-premier.
Desondanks heeft hij zijn een
voudige afkomst nooit verloo
chend en is hij nooit voor de
verleiding bezweken zich een
dure auto of huis aan te schaf
fen, zoals zijn collega-politici
plachten te doen. Nog steeds
woont Chuan in een eenvoudig
houten huis in een van de over-
Chuan Leekpai (midden) zwaait kort na zijn benoeming tot premier, naar zijn aanhangers.
bevolkte wijken
Dinsdag, toen bekend werd dat
hij de nieuwe premier zou wor
den, legden arbeiders alvast de
loper uit, door de straat waarin
Chuan woont nog snel even te
asfalteren. „Dat is in elk geval
mooi voor de mensen in deze
straat die het al zolang met ga
ten en grote waterplassen heb
ben moeten doen", aldus
Chuan.
Verkiezingen
Chuans DP won tijdens de ver
kiezingen van 13 september 79.
van de 350 zetels. De DP moest
het opnemen tegen de Palang
Dharma van Chamlong
Srimuang. Deze voormalige
gouverneur van Bangkok gaf in
maart met een hongerstaking
de aanzet tot de protesten tegen
premier Suchinda Kraprayoon.
Die was na de verkiezingen van
maart aan de macht gekomen
door een verkapte coup van de
militairen. Duizenden mensen
betoogden hiertegen en eisten
een democratisch gekozen pre
mier. Hun protest werd vervol
gens in mei door het leger in
bloed gesmoord, waarbij zeker
50 doden vielen. Nog steeds
worden zo'n 300 mensen ver
mist Volgens ooggetuigen zijn
ze door het leger doodgescho
ten en in het geheim begraven
of verbrand.
Chuan beloofde plechtig zich in
te zullen zetten voor het opspo
ren van de vermisten. Hij zei
ook dat het parlement zich zal
buigen over het ongedaan ma
ken van een amnestiewet die
nog snel door zijn voorganger
Suchinda werd afgekondigd
voor de generaals die verant
woordelijk waren voor het
bloedbad.
Hoewel de Palang Dharma
(Morele Kracht) op veel sympa
thie mocht rekenen, haalde de
partij bij de verkiezingen niet
meer dan 47 zetels. Veel kiezers
zijn boos op Chamlong omdat
foto ep a
hij met zijn hongerstaking en
starre houding de aanzet gaf tot
de confrontatie tussen het volk
en het leger.
Chamlong en Chuan traden
vaak samen op tijdens protest
manifestaties tegen de regering,
maar net voordat de ex-gouver
neur aan zijn hongerstaking be
gon en de protesten geweldda
dig werden, distantieerde
Chuan zich daarvan. „We heb
ben geleerd van de politieke er
varingen (van de studentenop
stand in 1973) en ik wil dat niet
weerzien gebeuren. Niemand
wint bij geweld", zei Chuan.
Hij presenteerde zich nadrukke
lijk als „man van het midden",
hetgeen hem uiteindelijk het
premierschap in de schoot
wierp. Chuan wil een „eerlijk"
beleid voeren in het door cor
ruptie verziekte land. „Het alge
meen welzijn staat voorop en
niet de belangen van bepaalde
individuen, politici of groepen",
aldus Chuan.
WIM STEVENHAGEN
KUALA LUMPUR LEAH MAKABENTA
De Straat van Malakka is de
drukstbevaren scheepvaartrou
te in Zuid oost-Azië. Schepen
die er gebruik van maken, lopen
echter een steeds groter risico
door piraten overvallen te wor
den of bij een aanvaring betrok
ken te raken. Maar al wordt de
roep om maatregelen steeds
luider, er is nog geen land dat
iets aan de situatie heeft probe
ren te veranderen.
De twee aanvaringen afgelopen
weekeinde, waarbij in totaal 22
mensen om het leven kwamen,
zijn slechts 'incidenten' in een
lange reeks aanvaringen en pi
raterij in de zeestraat. Een Indo
nesisch passagiersschip kwam
in de nacht van vrijdag op za
terdag in aanvaring met een Ja
panse olietanker. Nog geen 24
uur later kwam een Panamees
vrachtschip in aanvaring met de
Japanse olietanker Nagasaki
Star.
Dagelijks passeren 2000 sche
pen de nauwe zeeëngte tussen
net Indonesische eiland Suma
tra en Malaysia op weg van het
Verre Oosten naar Europa of het
Golfgebied. De Straat van Ma
lakka is van levensbelang voor
Zuidoost-Azië. Daarom neemt
de zorg over het groeiend ge
vaar in de wateren van de regio
toe. Naast aanvaringen en an
dere ongelukken neemt de pira
terij hand over hand toe. Dit
jaar zijn zestig gevallen van pi
raterij gemeld.
Vrijdag 2 oktober vallen de eerste prijzen weer.
MEER KANS, MEER GELD,
IN DE STAATSLOTERIJ.
rondom Singapore. Ook in de
Golf van Thailand en in de wa
teren rondom de Filippijnen en
Indonesië en in de Zuidchinese
Zee zijn kapingen en overvallen
aan de orde van de dag.
Plutonium
Tankers lopen in de Straat van
Malakka extra gevaar vanwege
de ondiepe wateren en de smal
le, drukke scheepvaartroutes.
Hierdoor moeten de schepen in
het gebied vaart verminderen
en zijn een gemakkelijke prooi
voor de piraten. Die houden
zich op hun beurt schuil op de
talloze eilandjes in het gebied.
De voor november geplande
reis van een Japans vrachtschip
met aan boord een ton plutoni
um heeft grote onrust gewekt.
Milieu-activisten en politici
hebben de verschillende rege
ringen opgeroepen druk uit te
oefenen op Japan om de vracht
niet via scheepvaartroutes in
Zuidoost-Azië te vervoeren. De
gevolgen van een aanvaring of
een overval door piraten op een
vrachtschip met plutonium zijn
niet te overzien, zo wordt ge
meend.
„We leven in constante angst
voor een olieramp", verklaarde
de Malaysische premier Ma
hathir Mohamed vorige maand,
nadat een passagiersschip uit
Singapore in aanvaring was ge
komen met een Taiwanese vis
sersboot. Voordat het Singapo
rese cruise-schip de Straat van
Malakka invoer, had de kapitein
alle lichten gedoofd zodat de pi
raten het schip niet zouden op--
merken. Het gebrek aan zicht
was de oorzaak van het onge
luk.
Malaysia en Indonesië hebben
het plan opgevat belasting te
gaan heffen op de doorvaart
door de Straat van Malakka. De
belastingopbrengst zou worden
gebruikt voor de financiering
van een modem controlesys
teem dat alle scheepvaartver
keer in de gaten kan houden.
Maar de Internationale Com
missie voor Scheepvaart is te
gen het plan uit angst dat het
een voorbeeld is dat andere lan
den zullen navolgen. De Straat
van Malakka wordt beschouwd
als internationale wateren, wat
inhoudt dat scheepvaartverkeer
vrij is en niet kan worden be
perkt.
Internationale rederijen zijn
steeds minder bereid het gebied
te bevaren. Zij zijn van mening
dat de plaatselijke autoriteiten
niet genoeg doen om paal en
perk te stellen aan de piraterij
die inmiddels is uitgegroeid tot
het grootste gevaar van de Zuid-
oostaziatische wateren. „Ieder
een geeft toe dat het probleem
bestaat maar niemand wil toe
geven dat dat gebeurt in hun
territoriale wateren. Zij vrezen
een slecht imago", zegt een re
der.
De Rederij Associatie van Hong
Kong (HKSA) heeft gewaar
schuwd dat ontkenning van het
probleem kan leiden tot een
milieuramp. Er zijn gevallen be
kend dat piraten na net vastbin
den van de bemanning het
schip op volle kracht laten va
ren. Een recent verslag van het
Internationaal Maritiem Bureau
(1MB) meldde een incident
waarbij de brug van een grote
olietanker 70 minuten lang on
bemand was geweest.
Tijdens een recente conferentie
over piraterij in Kuala Lumpur
heeft HKSA-voorzitter Michael
Farlie geklaagd dat het pro
bleem niet aan bod is gekomen
tijdens de laatste bijeenkomst
van de Associatie van Zuid-
oostaziatische landen (Asean)
in juni in de Filipijnse hoofd
stad Manila. Farlie verklaarde
dat 29 schepen die behoren tot
de HKSA dit jaar in de Zuid-
oostaziatische wateren door pi
raten zijn overvallen.
Perez met haar betaamde colectie
Perzische en Oosterse tapeten dat de
ambachten van weieer een welcome
aanvuüing vormen op drverse
inteneur-sferen. Waarbij uw
persoonSjkbeid in wonen opvallend
Graag nodgenwju ut bronsde
vandaag. U bent van harte v^kom!
Oc* geopend oo de maandagrrvddag
en op de koopavond
Amsterdam Eindhoven Groningen Heemstede Hengelo (O) •Hilversum «Tilburg Utrecht
