'Je voelt je toch 'n oplichter'
'Je mag je leven niet
zó maar weggooien'
In de rij voor een polioprik
'Het kost een dag, maar
die heb ik er voor over'
Het Gesprek van de Dag
'Ik kan de lessen niet missen
Sterke groei
Schiphol
DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1992
17
REDACTIE WILLEM SPIERDUK (CHff) MElNDERT V
MONICA WESSEGNC ERIC JAN WETfRINGS
NWESTtRLAKW
Werkloze academicus Marek van der Kamp (31) zegt sociale dienst vaarwel
'Straks staat de doctorandus weer op de tram, net zoals
in de jaren dertig'. 'Mensen met een hoge opleiding zijn
voor het arbeidsbureau onbemiddelbaar'. Het zijn kreten
die de laatste tijd steeds vaker opklinken binnen acade
mische kringen. De werkloosheid onder onze erudiete
medemens is groot. Marek van der Kamp, afgestudeerd
in geschiedenis en Engels, is tweeënhalf jaar werkloos ge
weest. „Werkloze academici vormen een groep die poli
tiek gezien niet erg belangrijk is. Bij schoolverlaters die
werkloos worden, ligt het anders. Die gaan aan de drugs
of lantaarnpalen uit de grond staan rukken. Dat soort
dingen houdt de politiek in het oog. Maar wij zijn veel te
netjes, wij houden ons gedeisd."
Marek van der Kamp (31) is
tweeënhalf jaar als werkloze in
geschreven geweest bij het ar
beidsbureau. Onlangs heeft hij
geweigerd de aalmoes van de
sociale dienst nog langer aan te
nemen. Niet omdat hij een vas
te baan had gevonden als aca
demicus, maar omdat hij vond
dat hij „dit zijn gezin niet meer
kon aandoen". Sinds zes weken
hebben hij en zijn vrouw een
dochtertje. De vrouw van Marek
heeft een baan en zorgt voor het
leeuwedeel van de inkomsten.
Marek zelf werkt op freelance
basis voor Prisma Woordenboe
ken.
„Laat ik eerlijk zijn: net na mijn
studie zat ik niet meteen te
springen om aan het werk te
gaan. Ik wilde eerst nog wat
rondkijken. Ik heb letteren ge
studeerd en dan heb je vaak
niet zo'n duidelijk beeld van
wat je wil gaan doen. Ik heb
puur uit interesse gestudeerd.
Maar toen ik mij dus later op de
arbeidsmarkt wilde begeven,
kwamen er problemen."
„Natuurlijk heb ik jegens de so
ciale dienst aan mijn verplich
tingen voldaan. Dus regelmatig
gesolliciteerd. Maar het is niet
eenvoudig. De vraag is: waar
moet je solliciteren? En als je
dan iets had gevonden, kwa
men er honderden kandidaten
op af. Ja, ik heb eigenlijk best
veel gesolliciteerd. Maar geen
honderden brieven of zo. Je
moet niet vergeten dat zo'n af
wijzingsbriefbehoorlijk demo
raliserend werkt. En die sollici
tatiegesprekken gaan je ook niet
in de koude kleren zitten. Je
moet er toch pontificaal naar
toe en je behoorlijk voorberei
den."
„Natuurlijk zijn er altijd mensen
die het beter weten. Ze zeggen:
je moet 'open' solliciteren en bij
een bedrijf meteen op de direc
teur afstappen. Bij mij zou dat
een farce zijn geworden. Ik kan
niet ergens als een opgeblazen
kikker naar binnen lopen en
zeggen: ik kan dit en ik kan dat.
Op een zeker moment zeiden ze
bij de sociale dienst dat ik dan
maar in een sollicitatieclubje
moest. Het idee! Aan mijn solli
citatiebrieven lag het echt niet
dat ik geen werk kreeg, dat weet
ik zeker."
„Het is op het ogenblik zo dat er
steeds minder mensen meer
werk moeten gaan doen. Dat is
geen goede zaak. En de mensen
die de banen hebben trekken
ook steeds meer werk naar zich
toe. Van enige flexibiliteit is
geen sprake. Ze zitten met
bison-kit vast op hun stoelen.
Waarom moet iemand veertig,
vijftig uur per week gaan wer-
Marek van der Kamp: „Zo'n periode van werkloosheid laat toch zijn sporen
ken? Op die manier gaat er veel
fris en jong talent verloren. En
dan speelt de betaling onder
academici natuurlijk een grote
rol. Het is al erg mooi dat je een
opleiding kunt volgen waarmee
je naderhand een interessante
baan kunt krijgen. Waarom
moet je dan ook nog eens ver
schrikkelijk veel geld gaan ver
dienen? Als men genoegen nam
met wat minder, konden er
meer mensen worden aange
steld."
„Ik heb altijd geweigerd om
werk te gaan doen dat onder
mijn niveau lag. Dat was mijn
eer te na. Je kunt wel een jaar
lang vakken gaan staan vullen
bij Albert Heijn, maar als je dan
ergens op een goede baan gaat
solliciteren is dat vaak geen
voordeel. Dan zeggen ze: 'Nou,
nou, dat getuigt nu ook niet be
paald van veel ambitie'. Dan
werkt het tegen je."
„Het arbeidsbureau kan eigen
lijk niks voor je doen. Ze waren
daar wel sympathiek, hoor,
maar dat helpt je niet veel. In
het begin zijn ze redelijk mak
kelijk, maar als je er dan een
paar keer bent geweest begin
nen ze echt druk uit te oefenen.
Daar zijn ze op getraind. Als ze
dan beginnen door te zeuren,
voel je je toch een beetje een
oplichter. En daar wilde ik van
af."
„Kijk, zo'n periode van werk
loosheid laat toch zijn sporen
na. Ik ben meer sociaal bewust
geworden. Je ziet dat je als
werkloze tegen mensen een ver
dedigende houding begint aan
te nemen. Ik ben daan oor mis
schien iets gevoeliger dan ande
ren. Daarom heb ik toen wij een
dochtertje kregen definitief een
streep getrokken onder die pe
riode. Ik kom er wel. met allerlei
activiteiten die ik ontplooi. Ik
wil een zelfstandig bestaan gaan
opbouwen. Je hebt mensen die
zich snel vervelen, maar daar
van heb ik tijdens mijn werk
loosheid nooit last gehad. Ik
ben niet aan de drugs of aan de
fruitmachine gegaan.
CEES VAN HOORE
Gereformeerde studenten over bezwaren tegen inenting
Polio, die eens zo gevreesde
ziekte waarvan velen dachten
dat hij voorgoed in de medische
annalen kon worden bijgezet,
heeft deze week weer een aantal
slachtoffers gemaakt in Neder
land. Vele landgenoten, ook uit
onze regio, hebben deze week
even een prik gehaald. Mét het
opduiken van polio zijn uit reli
gieuze hoeken en gaten ook
weer de bezwaren tegen inen
ting in de pers gekomen. Wij
vroegen twee studenten, beiden
lid van een Leidse studenten
vereniging op Gereformeerde
grondslag, naar hun mening
over deze kwestie.
Marius Doomenbal (22) is lid
van Panoplia, een Christelijke
studentenvereniging op gere
formeerde grondslag die is aan-
gessloten bij de CSFR (Civitas
Studiosorum in Fundamento
Reformato). Hij studeert alge
mene taalwetenschappen.
„Nee, onze vereniging is niet
rechts. Dat vind ik een te een
voudig predikaat. Laten we zeg
gen dat wij bevindelijk zijn."
Hoe denkt Marius over mensen
die zich omwille van hun geloof
niet laten inenten? „Ik begrijp
dat", zegt Marius. „Vaak is zo'n
beslissing diep gemotiveerd.
Zulke mensen willen zich totaal
overgeven aan God als hun
schepper. Ze voelen zich on
dankbaar als zij zich met kunst
matige middelen aan Zijn
macht onttrekken. Dat zien ze
als een belediging. Ze gaan er
van uit dat je vertrouwen moet
hebben in de almacht van God
en willen zelf het heft niet in
handen nemen."
„Ik begrijp dat dus wel. Maar
aan de andere kant heb je ook
de plicht je leven op een verant
woorde wijze te leven. Je mag je
leven niet zó maar weggooien.
Ik spreek nu voor mijzelf, maar
ik vind dat dat vertrouwen op
HJ. Leppink
God soms een beetje neigt naar
het fatalistische. En ik zie de
Voorzienigheid niet als een fata
listische macht. Maar de discus
sie over deze zaak moet worden
gevoerd tussen geloofsgenoten.
Ingrijpen van derden of van de
rechterlijke macht zou alleen
maar vijandschap veroorzaken.
Die mensen die hun kinderen
en ook zichzelf niet willen laten
inenten worden in de pers soms
wel afgeschilderd als bullebak
ken, maar zo ligt het natuurlijk
niet. Ze handelen vanuit een
diepe overtuiging."
H.J. Leppink, gisteren net afge
studeerd in de rechten, is reü
nist van de Vereniging van Ge
reformeerde Studenten te Lei
den 'Franciscus Magora'. „Ik
vind dat mensen hierin een ei
gen verantwoordelijkheid heb
ben". zegt hij. „Mensen die
inenting weigeren hebben de
neiging de dingen zoveel moge
lijk aan God over te laten. Dat
begrijp ik. Maar je kunt dat
mijns inziens niet te ver door
voeren. Ie kunt wel HggH iK
hOIO» HOLVAST
God het wil. word ik beter, zo
nut.dn Is-hal/nnwl Man
dan zou je ook nooit meer een
aspirine mogen slikken. F.n als
je je been breekt, mag dat dus
ook niet meer worden gezet."
„Waarmee ik niet wil zeggen
dat die mensen niet meer van
deze tijd zijn. Ik doe zelf ook
heel veel dingen die zogenaamd
niet meer van deze tijd zijn: ik
studeer bijvoorbeeld nooit op
zondag. Kijk. als je ervan uitgaat
dn t Sod in des 'if hand heut
dus ook in een ziekte als polio,
dan moetje er ook van uitgaan
dat hij de hand heeft gehad in
het ontdekken van een vaccin
ertegen. En dan mag je dat vac
cin gebruiken. Maar nogmaals:
ik kan me goed voorstellen dat
mensen er met hun geloof door
in de problemen komen. Ze
denken: God wil dit zo. wie zijn
wij dan om daar tegenin te
gaan? Het enige dat je dan kunt
doen is ze wijzen op hun eigen
verantwoordelijkheid."
LEIDEN CEB VAN HOORE
Meao-leerlingen voor een dichte deur
Piet van Doom, jeugdverpleegkundige van de GGD Alphen, is bezig met de vaccinaties tegen polio.
JAN WESTERLAKEN
De GGD Rijnstreek heeft gisteren 750 polio-
prikken uitgedeeld en gaf nog eens ant
woord op duizend telefoontjes over de vi
rusinfectie. Groot en klein dromden ver
voor twee uur, het tijdstip waarop de eerste
injectie werd gegeven, samen in de grote
hal van de gezondheidsdienst. Volwassenen
waren in de meerderheid. Vooral vrouwen.
Het inschrijfbureau meldde tegen de avond
dat de meeste mensen voor een herha-
lingsprik kwamen. Een enkeling vertelde
dat hij vroeger nooit was gevaccineerd om
dat het geloof dit niet toestond. Het was de
bedoeling van de GGD om eerst te begin
nen met de gevallen, die nooit eerder waren
ingeënt. Maar de vraag om vaccinatie was
zo groot, dat iedereen die een prik wilde,
kon komen. Kinderen, die niet of onvol
doende zijn ingeënt, krijgen een persoonlij
ke oproep van de GGD.
In gebouw Rijnstate aan de Prins Bem-
hardlaan in Alphen was het gistermiddag
een komen en gaan. En zo zal het de ko
mende weken ook nog wel zijn, denkt me
vrouw L Jonkers, directeur van de GGD
Rijnstreek. „We trekken voldoende tijd uit.
Het is dus niet nodig dat iedereen tegelijk
komt. De GGD houdt open spreekuren."
Enig idee hoeveel mensen er om een po
lioprik zullen komen, heeft de directeur
niet. In het ergste geval, zegt ze, komen er
50.000 mensen. Aangezien negentig pro
cent van de Nederlandse bevolking is in
geënt, zal het zo vaart niet lopen. Haarden,
zijn de plekken waar mensen wonen die
zich om religieuze redenen niet laten vacci
neren. Het gebied dat de GGD Rijnstreek
bedient telt zo'n 120.000 inwoners.
Verplichten
Mevrouw Van der Linden-Nederend was
halverwege de middag uit Boskoop geko
men om zich te laten inenten. Ze was nooit
eerder tegen polio geprikt, vertelde zij. ..Ik
wil geen risico lopen om ziek te worden.
Ook wil ik geen drager van het virus worden
zodat ik andere mensen zou kunnen be
smetten. Iedereen zou er zo over moeten
LEIDEN ERIC JAN WETERINGS
Docent Wim wil naar binnen
om half negen vanmorgen,
maar dat lukt niet. Ongeveer 15
collega's staan al een half uur te
kleumen voor het gebouw van
de Meao aan de Lammen-
schansweg, op de eerste echt
koude dag van het seizoen. Niet
alleen docenten en leerlingen,
maar ook het niet-onderwij-
zend personeel staakt. „De di
recteur zou komen met een
sleutel, maar hij weet niet hoe
hij het alarm moet afzetten",
zegt iemand.
De Meao heeft ongeveer 35
docenten in dienst, van wie een
aantal is vertrokken naar een
landelijke manifestatie in
Utrecht. Dat gebeurde pas na
lange discussies de afgelopen
weken in de kantine. Uiteinde
lijk bleek ongeveer de helft van
de leraren voor een staking te
FOTO BEN DE BRUIJN
denken. Misschien moeten ze vaccinaties
als deze maar verplichten. Je kunt de ziekte
voorkomen. Dan doe je dat toch? Ik vind
dat geloof daar weinig mee te maken
heeft."
Jan KJeijn uit Alphen had een andere re
den voor de inenting. „Binnenkort moet ik
naar Rotterdam voor m'n werk. Daar is de
school van die zieke jongen. Ik was wel eens
geprikt, maar langer dan 15 jaar geleden.
Weet je dat ik me steeds afvraag waarom
ouders hun kinderen niet laten vaccineren.
Als ze ziek worden zijn ze voor hun hele le
ven verlamd. Zoiets doe je je kind toch niet
aan?"
De Alphense mevrouw E. van Dijk nam
het zekere voor het onzekere, omdat ze niet
wist of ze ooit was ingeënt. Haar 79-jarige
moeder kon haar dat niet vertellen.
Mevrouw Maljers uit Nieuwkoop kreeg in
1960 voor het laatst een polioprik. Ze kwam
voor een herhalingsinjectie. omdat ze niet
ziek wil worden. '„Ik kom nogal eens in Zee
land", vertelde ze. „Veel mensen zijn daar
niet gevaccineerd. Mijn familie woont er,
dus neem ik geen risico. Dan ben ik voor de
komende vijftien jaar weer beschermd."
In de eerste zes maanden
van dit jaar is het vervoer van
en naar Schiphol zeer sterk
gestegen. Vergeleken met de
zelfde periode vorig jaar
steeg het passagiersvervoer
met ruim 22 procent tot 8.7
miljoen reizigers. Het aantal
vliegtuigbewegingen nam
toe met 18,7 procent.
Topman H. Smits van de
N.V. Luchthaven Schiphol
maakte deze cijfers bekend
bij de start van de overkap
ping van het enorme plein
voor de vertrek- en aan
komsthallen. Dank zij de
overkapping ontstaat één
poot gebouw waarin het
nuidige NS-station volkomen
VRSdt geïntegreerd.
Reizigers kunnen straks
zonder buiten te komen van
treinperron naar incheck-ba-
lie wandelen. Met de sloop
van het huidige station is een
begin gemaakt. Het nieuwe
'voorportaal' van de luchtha
ven krijgt de naam Schiphol
Plaza. Met de bouw is een
bedrag van 115 miljoen gul
den gemoeid.
zijn. Of ze ook allemaal naar
Utrecht zijn weet niemand.
De meeste docenten op het
schoolterrein zijn in meerder
heid tegen staken. „Ik vind sta
ken geen acceptabel middel,
dus ik doe niet mee", verwoordt
iemand ziin mening onder in
stemmend geknik van collega's.
Een andere leraar is tegen de
staking, omdat deze volgens
hem weinig voorstelt. „Staken
doe je om een duidelijk signaal
te geven, dat moet je ad hoe
doen. Nu is alles vooraf gere
geld, dat heeft volgens mij wei
nigeffect."
Tot ruzie hebben de me
ningsverschillen tussen de do
centen niet geleid, maar naar
mate het langer duurt voordat
de deur van de school opengaat
lijkt de intolerantie van de
werkwilligen toe te nemen.
„Hoe kouder mijn voeten wor
den. hoe bozer ik word op de
mensen die nu mtfhhw m
bed liggenklinkt het.
Naast het groepje docenten
wachten ongeveer twintig
'werkwillige' leerlingen tot de
school weer opengaat. De leer
lingen in het middelbaar be
roepsonderwijs staken vandaag
ook. Een groep is naar Den
Haag vertrokken om te protes
teren tegen de dreigende veria
ging van de studiebeurs. Ook de
plannen van het ministerie van
onderwijs om de doorstroming
van middelbaar naar hoger be
roepsonderwijs te beperken zit
leerlingen hoog.
„Ik sta hier omdat ik de lessen
niet kan missen", zep een leer
ling van de tweede i las i lij is
boos. omdat de niet-stakers eer
der was toegezegd dat veel les
sen zouden doorgaan. „Volgens
mij liggen de meeste stakers nu
nog in hun nest en gaan ze he-
ImumI téeH dm i >en i tang
Een andere werkwillige leer
ling is ontstemd over de handel
wijze van de schoolleiding.
„Vooraf kon je met klassenver
tegenwoordigers overleggen of
je wilde staken of niet en dat
vind ik prima. Maar dan krijg ie
later thuis een brief van de
schoolleiding waarin staat dat je
als staker ongeoorloofd afwezig
bent. maar dat je niet als absent
wordt genoteerd. Zo nodig je
mensen uit om weg te blijven
Tot een uur of negen heeft di
recteur Candido alles rustig
aangezien, maar dan gaat hij
toch op pad om een sleutel van
het nog steeds potdichte pand
te halen. Een groep docenten
wacht op de dingen die komen
gaan. Er wordt kou geleden, de
meeste leerlingen zijn inmid-
dels vertrokken ..Ik ^.i thuis
maar achter de boeken"jsegt
een leerling. „Dat lukt niet meer
als ik hier nog langer sta te ver-
kbumwi
Docenten met frisse tegenzin naar Utrecht
LEIDEN MElNDERT V
Hij is geen lid van een vakbond,
maar gaat vandaag toch naar de
onderwijsmanifestatie in
Utrecht. Piet Westhoek is con
ciërge bij het I>eidse Dr. WA
Visser 't Hooft-lyceum en legt
vandaag samen met vier colle
ga's het werk neer. „Het kost
mii dus een vrije dag. maar dat
heb ik er wel voor over", zegt
Westhoek.
In een hoek van het Leidse
eetcafé De Bruine Boon zaten
bestuurders van de vier onder -
wijsbonden (\GI. KOV. P< Oen
Abop) achter een lange tafel om
de stakers in te schrijven. Het
liep vanochtend vroeg nog niet
cfhi M0HII( maar dat zou later
wel aantrekken, zo meldden de
bestuurders.
Een van de vijf eisen van de
bonden is dat de salarissen van
het zogenoemde onderwijson
dersteunend personeel zoals
conciërges, schoonmakers en
amanuensissen, sterk moet ver
beteren. „Ik wil inderdaad ook
wel eens wat meer verdienen",
zegt Voorschotenaar Westhoek.
„Wij zijn "nk elke keer gekort
op ons salaris. Daar moet ver
andering in komen".
Er blijven op Visser 't Hooft
nog wel wat collega's achter om
de deur open te doen. „ZJI krij
gen het vandaag denk ik wel
druk. Er zijn bij ons zo'n 20 do
centen die geen les geven en
dus lopen er extra veel leerlin
gen rond die in de gaten gehou
den moeten worden. Maar ja,
dat moeten zij er voor over heb
ben. Het gaat tenslotte ook om
hün geld".
Directeur Botste Ruiter van
basisschool 't Klankbord ziet de
toekomst voor het onderwijs
somber in. „De aanvangsalaris
sen zijn zo laag, dat het moeilijk
is om aan goede nieuwe docen
ten te komen, je moet mensen
toch stimuleren7 Daar is het de
laatste jaren helemaal niet van
gekomen. Daarom wil ik van
daag mijn stem laten horen",
zi-tf MM
Zij gaat met zes collega's rich
ting Utrecht. De anderen blijven
achter voor de opvang van kin
deren die toch naar school ko
men. „Wij hebben onze leerlin
gen vrijdag een brief meegegr
vrn waarin staat dat wij gen oor
geven aan de oproep van de
vakbonden. Tot nu toe heb ik
van ouders daarover geen enke
ir Mai bi gMnpn Hm i»jkt my
dat zij daarvoor begrip kunnen
opbrengen".
Een docente vult zuchtend
haar stakingsformulier In. „Ik
heb hier wel tegrnop gezien,
maar het kan niet anders H.m-
zeggen ze dat ook alweer? Oh ja.
de maat is vol. Of de actie nut
hut ft DiM Ilp dl NI
hier naartoe zag ik twee scholen
die «woon waren begonnen
met lesgeven. Dat hou je toch.
Ik ga in elk grval maar vroeg
naar Utrecht, dan kan ik daar
nog even winkelen Ik moet <1
maar wat van maken".
