G-7 doet niets aan
chaos geldmarkt
Buitenland
Duitse regering neemt
maatregelen tegen geweld
Estland nog zonder president
Op weg naar de biertent
Traditioneel feest
Veiligheidsraad weert
'Joegoslavië' uit VN
Schwarzkopf wilde langer in Irak blijven
Felle gevechten in
ex-Sovjet-republieken
MAANDAG 21 SEPTEMBER 1992
Gezin omgekomen bij brand in Brussel
Brussel Bij een brand in een bovenwoning in het centrum van
Brussel zijn zaterdagnacht acht mensen omgekomen. De slacht
offers waren een Marokkaans gezin, vader, moeder en vijf kinde
ren in de leeftijd van 4 tot 12 jaar en een 20-jarig nichtje. De
brand, die vermoedelijk op de eerste verdieping is ontstaan,
woedde zo hevig dat het een uur duurde voordat de brandweer
het gebouw kon binnengaan. De oorzaak is nog niet bekend.
Komst VN-soldaten Somalia uitgesteld
muqdisho» Het luchttransport van 440 gewapende VN-man-
schappen naar Somalia is gisteren 24 uur uitgesteld. De redenen
daarvoor waren niet duidelijk, aldus een Amerikaanse diplomaat
in de hoofdstad Muqdisho. Mogelijk waren de voorbereidingen
niet op tijd klaar. Een voorhoede van 60 man VN-troepen is al
aangekomen en heeft een kamp opgezet aan de rand van het
vliegveld van Muqdisho.
Nieuw-Zeeland wil ander kiesstelsel
wellington De inwoners van Nieuw-Zeeland hebben zich za
terdag voor een ander kiesstelsel uitgesproken. In een referen
dum bleek 85 procent voorstanders van een vorm van evenredi
ge vertegenwoordiging, vergelijkbaar met het Duitse kiessys
teem. Slechts 15 procent wilde het kiesstelsel van de vroegere
koloniale mogendheid Groot-Brittannië het districtenstelsel
behouden.
Doden bij onlusten in thuisland Ciskei
Johannesburg» Bij nieuwe onlusten in het Zuidafrikaanse thuis
land Ciskei zijn het afgelopen weekeinde zeker zes doden geval
len. De meeste slachtoffers vielen in Alice waar zeker 15 gebou
wen in vlammen opgingen. Inkatha-leider Buthelezi heeft giste
ren het ANC gewaarschuwd geen mars te houden naar de
hoofdstad Ulundi van het KwaZulu-thuisland, het domein van
Inkatha. Een dergelijke tocht zou een burgeroorlog in Zuid-Afri-
ka kunnen uitlokken en het bloedbad van Bisho, waar begin de
ze maand 28 mensen omkwamen, tot een 'zondagsschool-pick
nick' doen verbleken, aldus Buthelezi.
Junta Myanmar laat gevangenen vrij
bangkok De militaire junta van Myanmar (het voormalige Bur
ma) heeft in het weekeinde de vrijlating van 60 gevangenen aan
gekondigd. Diplomaten beschouwen het nieuws als een cam
pagne om de wereld een meer humaan gezicht van het bewind
van Myanmar te laten zien na een periode van vier jaar direct
militair bestuur.
Jerry Rawlings wil president worden
accra» De Ghanese leider Jerry Rawlings heeft zaterdag be
kendgemaakt dat hij meedoet aan de komende presidentsver
kiezingen. Hij is kandidaat gesteld door het Nationaal Democra
tisch Congres, een partij die aan de kant van de regering staat.
Rawlings nam eerder ontslag uit het leger om te kunnen mee
doen aan de verkiezingen die voor november op het programma
staan.
Bestand in Mozambique
Gaborone De strijdende partijen in Mozambique zijn het za
terdag eens geworden over een bestand en over een hulpactie
voor de hongerende bevolking. De leiders van de rivaliserende
partijen waren het al begin augustus eens geworden over een
bestand, maar dat werd herhaaldelijk verbroken. Het Internatio
nale Comité van het Rode Kruis waarschuwde zaterdag dat Mo
zambique een tweede Somalia driegt te worden.
'Doden strijd Senegal hoger'
dakar» Deze maand zijn in de zuidelijke Senegalese provincie
Casamance bij gevechten tussen het leger en rebellen meer dan
100 doden gevallen. De enclave Casamanca wordt geografisch
van de rest van Senegal afgesneden door Gambia. „Het aantal
doden ligt zeker tweemaal zo hoog als het officiële cijfer van 50",
zei de leider van de oppositiepartij LD/MPT.
Bubis joodse leider in Duitsland
berlun» Ignatz Bubis, een zakenman uit Frankfurt, is gisteren
gekozen tot hoofd van de joodse gemeenschap in Duitsland. Hij
volgt in die positie de in juli overleden Heinz Galinski op. De 65-
jarige Bubis is projectontwikkelaar in Frankfurt. Hij werd gebo
ren in Wroclaw, dat nu in Polen ligt, en zat tijdens de Tweede
wereldoorlog in een concentratiekamp.
Aanvallen opvangcentra houden aan
«l-bonn dpa-ap
De Duitse regering heeft het af
gelopen weekeinde spoedmaat
regelen aankondigd om het
rechts-extremistische geweld te
beteugelen. Bonn overweegt
een verbod op extremistische
organisaties. Ook komt er een
speciale meldingsdienst voor
geweld tegen buitenlanders, zal
de grenspolitie de politie in het
oosten van Duitsland meer on
dersteuning bieden en zullen
politie en justitie consequenter
en sneller tegen relschoppers
optreden.
Gezondheid
Dubcek sterk
achteruit
De gezondheidstoestand van
Alexander Dubcek is het afgelo
pen weekeinde sterk achteruit
gegaan. De partijleider van
Tsjecho-Slowakije tijdens de
Praagse Lente in 1968 raakte
twee weken geleden bij een au
to-ongeluk zwaar gewond aan
borst en ruggegraat. Na een
plotselinge achteruitgang op
vrijdag is Dubcek niet meer bij
kennis geweest. Artsen consta
teerden een longontsteking em
omschreven de situatie als zeer
ernstig.
Duitsland wijst verdere renteverlaging van de hand
De zeven rijkste industrielanden (G-7) hebben geen con
crete stappen aangekondigd om rust te brengen op de
internationale valutamarkten. De financiële wereld vindt
dat de Duitse rente weer moet worden verlaagd, maar de
Duitse Bundesbank wijst op dit moment verdere rente
verlaging van de hand.
washington hans de bruun
correspondent
Afgelopen weekeinde weerston
den de Duitsers de druk van de
zeven rijkste industrielanden en
van hun partners in de EG. Dat
gebeurde in Washington waar,
voorafgaand aan de jaarverga
dering van het Internationaal
Monetair Fonds (IMF) en de
Wereldbank, de ministers van
financiën en gouverneurs van
de centrale banken crisisberaad
voerden.
Concrete maatregelen om
aan de crisis op vooral de Eu
ropese valutamarkt een einde te
maken werden echter niet ge
nomen. Na een bijeenkomst
van de G-7, de groep van rijkste
industrielanden, bleef het zater
dag bij een plechtige belofte om
r samen te werken en „de
nodige stappen te zetten", maar
dat werd niet toegelicht.
Veel zal afhangen van wat er
vandaag gebeurt op de valuta
markten gebeurt. Financiële
deskundigen in Washington re
kenden op stevig kabaal maar
de rustige reactie van de mark
ten in Azië afgelopen nacht en
Europa vanmorgen logenstraf
ten dit echter.
De Amerikaanse, Franse en
Japanse ministers van financiën
vinden dat de sleutel tot oplos
sing van de crisis goedddeels in
Duitse handen ligt. De Ameri
kaanse minister Brady noemde
de Duitse renteverlaging van
begin vorige week (met slechts
0,25 procent) een eerste, be
scheiden stap die op korte ter
mijn een vervolg moet krijgen.
De Duitse minister Waigel en
Bundesbank-president
Schlesinger hielden de boot af.
Schlesinger zei ronduit zich niet
onder druk te willen laten zet
ten. De Duitsers vrezen dat een
verdere renteverlaging de infla
tie in Duitsland, en daarmee de
economische problemen, zal
aanwakkeren.
Financiële deskundigen be
toogden in Washington dat een
renteverlaging de druk op zwak
ke Europese munten zal ver
minderen. Duitsland deed dat
vorige week maar het Britse
pond en de Italiaanse lire had
den daar niets aan. De koersen
kelderden zodat beide munten
het EMS (Europese Monetaire
Stelsel) moesten verlaten.
De centrale bank van Zweden
(Riksbank) heeft haar daggeld-
tarief vandaag verlaagd van 500
tot 50 procent. De afgelopen
week trok de Riksbank het tarief
fors op om speculanten duide
lijk te laten weten dat de
Zweedse kroon niet wordt gede
valueerd.
moskou hans geleunse
correspondent
Geen van de vier presidentskan
didaten bij de gisteren gehou
den verkiezingen in Estland is
erin geslaagd de meerderheid te
verwerven. Arnold Ruutel, ex-
communist en voorzitter van
het parlement, heeft volgens de
voorlopige uitslagen ongeveer
45 procent van de stemmen ge
kregen.
Daarmee ligt hij ruim voor op
zijn naaste rivaal, Lennart Meri
van de nationalistische Vader
land-beweging, die op 30 pro
cent bleef steken. Ruutel had
echter een meerderheid van het
aantal uitgebrachte stemmen
moeten halen om zich de eerste
vrij gekozen president van Est
land te kunnen noemen. Vol
gens de kieswet zal het nieuwe
parlement, waarvoor de Esten
gisteren eveneens hun stem uit
brachten, nu op 5 oktober de
2 president kiezen.
Dit belooft politieke proble
men te veroorzaken. Ruutels
achterban, een parlementaire
coalitie die zich 'Betrouwbaar
Thuis' noemt, heeft het volgens
het persagentschap Interfax af
gelegd tegen de Vaderland-be
weging van Meri. De uitslag van
de parlementsverkiezingen zal
waarschijnlijk pas woensdag
bekend zijn.
Uit de voorlopige resultaten
kan in elk geval worden afgeleid
dat de Estse kiezers in meerder
heid gematigde politici volgen.
De fel anti-communistische en
extreem-nationalistische presi
dentskandidate Lagle Parek
kreeg slechts 3,83 procent van
de stemmen.
Van de 1,5 miljoen inwoners
van Estland mochten 600.000
mensen meedoen aan de ver
kiezingen. De 400.000 etnische
Russen en Oekraïners en andere
niet-Esten, ongeveer 39 procent
van de bevolking, hadden geen
stemrecht. Een Russisch parle
mentslid noemde dat 'apart
heidspolitiek'.
Daarnaast heeft de regering
een voorlichtingscampange op
het oog waarmee de verhoudin
gen tussen Duitsers en buiten
landers moeten worden verbe
terd. Ook een verdergaande
aanscherping van de asielwet
geving staat op het programma.
Minister Rudolf Seiters (binnen
landse zaken) wil dat afgewezen
asielzoekers in de toekomst een
beroep tegen de afwijzing alleen
in het buitenland kunnen af
wachten.
De voorzitter van de sociaal
democratische oppositiepartij
SPD, Björn Engholm, wees een
wijziging van het asielrecht van
de hand. Volgens Engholm gaat
het er om een vroegtijdige schif
ting te laten plaatsvinden tus
sen economische en politieke
vluchtelingen. Hij doelde daar
mee op het 'Zwitserse model'.
In het Zwitserse asielrecht is het
mogelijk mensen uit bepaalde
landen van tevoren te weren als
duidelijk is dat in deze landen
geen vervolgingen plaatsvinden.
Ondanks de politieke mobili
satie tegen het rechts-extremis
tische geweld gingen de aanval
len op opvangcentra voor
vluchtelingen door. In het Oost-
duitse Senftenberg en Wismar
vochten afgelopen weekeinde
honderden rechts-radicalen
met de oproerpolitie. Ze wilden
opvangcentrum bestormen. In
de Oostduitse deelstaat Meck-
lenburg-Vorpommern werden
in de nacht van vrijdag op za
terdag in vijf steden asielzoe
kerscentra en immigrantenpen
sions aangevallen.
>eking In traditionele kledij gestoken, wachten deze Jongens geduldig het moment af waarop zij hun
danskunsten mogen vertonen. Aan het zogenoemde culturele bruiloftsfestival doenzo'n tien Chinese n
derheden mee. 66 miljoen Chinezen (6,7 procent van de bevolking) behoren tot een minderheidsgroep. De
rest zijn Han-Chinezen. foto epa
munchen Inwoners van Beieren marcheren in traditionele kleding door de straten van München. In de Beier
se hoofdstad begon gisteren het traditionele Oktoberfest. foto reuter ludwig hubl
Tienduizenden
gestrand in
noord-Pakistan
islamabad Rtr
Meer dan 100.000 mensen, on
der wie honderden toeristen,
zitten vast in het bergachtige
noorden van Pakistan door de
aardverschuivingen die volgden
op hevige regens. De wegen in
het noorden zijn onbegaanbaar
en de telefoonverbindingen ver
broken.
In de Hazara-regio in de
noordelijke provincie North
West Frontier zijn zeker 370
mensen omgekomen sinds de
zware regenval vorige week
honderden aardverschuivingen
veroorzaakte. Hele dorpen zijn
door het kolkende water mee
gesleurd. Het reddingswerk ver
loopt stroef en wordt bemoei
lijkt door de ongewoon vroege
sneeuwval. Er zijn helikopters
naar het gebied gestuurd om de
honderden buitenlandse toeris
ten te evacueren die al meer
dan tien dagen in de bergen
vastzitten.
In het noorden dreigen bo
vendien voedseltekorten. Leger-
helikopters werpen voedsel,
tenten en dekens af.
Montenegro) straks opnieuw
het lidmaatschap van de VN
aanvragen. Maar dat moet dan
door de Algemene Vergadering
en door de Veiligheidsraad wor
den goedgekeurd. De VS, Groot-
Brittannië en Frankrijk kunnen
hun vetorecht gebruiken om
toelating te blokkeren.
De 'Joegoslavische' VN-am-
bassadeur Djokic zei dat de uit
spraak van de Veiligheidsraad
het vredesproces niet zal bevor
deren. De Joegoslavische fede
rale premier Panic is de komen
de dagen in New York, maar het
ziet er naar uit dat zijn voor
donderdag geplande speech tot
de Algemene Vergadering niet
zal doorgaan.
Het is voor het eerst dat de
VN een land volledig schrappen
als lid. Zuid-Afrika werd in 1974
weliswaar uit de Algemene Ver
gadering gezet, maar bleef aan
wezig in de diverse VN-instel-
lingen.
new vork hans de bruun
correspondent
Joegoslavië, of wat daar van
over is, zal vanaf deze week
geen deel meer uitmaken van
de Verenigde Naties. Servië en
Montenegro, die het oude Joe
goslavië vertegenwoordigen,
zullen hun zetel in de Algemene
Vergadering van de VN en de
diverse VN-instellingen moeten
opgeven.
De Veiligheidsraad van de VN
besloot zaterdag met twaalf
stemmen voor, geen tegen en
drie onthoudingen (China, In
dia en Zimbabwe), dat de fede
ratie van Servië en Montenegro
geen recht heeft op de Joegosla
vische zetel. Servië en Monte
negro rest dan niets anders dan
een waarnemersstatus. De Alge
mene Vergadering moet de be
slissing van de V-raad deze
week nog bekrachtigen.
Volgens de VN-reglementen
kan rest-Joegoslavië (Servië en
President Bush en vice-president Quayle
drongen vanaf het begin van de Golfcrisis
aan op militair geweld om Irak uit Kuwayt
te verjagen. Als de geallieerde coalitie tij
dens het grondoffensief tegen Irak naar
Baghdad zou zijn opgerukt, zouden de VS
verwikkeld zijn geraakt in een strijd met
onvoorzienbare afloop. Dat zegt oud-ge
neraal Norman Schwarzkopf, de bevel
hebber van operatie Desert Storm, in zijn
boek 'It Doesn't Take a Hero'.
Volgens Schwarzkopf maakten vooral
Bush en Quayle zich sterk voor gewaperid
ingrijpen, nadat Irak begin augustus 1990
Kuwayt was binnengevallen. Na hevige
bombardementen op Iraakse doelen be
sloot het Witte Huis in februari '91 tot een
grondoffensief. Schwarzkopf schrijft dat
hij bereid was de aanval over de grond zo
lang mogelijk door te zetten, maar dat hij
uit Washington te horen kreeg dat het of
fensief niet langer dan 100 uur mocht du
ren. „Ik zou er niets op tegen hebben ge
had om het Iraakse leger een half jaar lang
in de pan te hakken", zegt Schwarzkopf.
De generaal volgde het advies van Was
hington op, maar laat toch zijn ongenoe
gen blijken. „Zoals altijd reageerde Was
hington overdreven op de minste druk
van de publieke opinie. Ik dacht, maar zei
dat niet, dat het Witte Huis die rotte tele
visie gewoon maar af moest zetten", kriti
seert Schwarzkopf. Hij doelt onder meer
op de schokkende beelden van de „snel
weg des doods" waar talloze terugtrekken
de Iraakse militairen omkwamen.
Met het tijdig beëindigen van het grondof
fensief zijn veel Amerikaanse levens ge
spaard gebleven, aldus Schwarzkopf. Vol
gens de generaal zouden de Amerikanen
gedwongen zijn geweest tot een lange be
zetting indien ze waren doorgestoten naar
de hoofdstad. „Als we heel Irak hadden in
genomen, zouden we daar nu nog zijn ge
weest en zouden wij, en niet de VN, de
kosten van de bezetting hebben moeten
dragen", meent Schwarzkopf.
De generaal had vorig jaar al tijdens een
tv-interview gezegd dat hij de „mars naar
Baghdad" had willen voortzetten. Later
trok hij die woorden weer in en zei het
met Bush eens te zijn geweest. In zijn me
moires, die later deze maand worden uit
gegeven, laat Schwarzkopf echter wel de
gelijk merken dat er wrijvingen zijn ge
weest.
Schwarzkopf trok zich in augustus '91 te
rug uit het leger. Hij zegt geen interesse te
hebben gehad in de functie van stafchef,
omdat hij wist dat er bezuinigingen op de
militaire uitgaven zaten aan te komen. „Ik
sloot mijn loopbaan liever af met een gro
te overwinning dan duizend nederlagen te
moeten lijden in het Congres", aldus de
generaal.
MOSKOU AP-IPS-DPA-Rtr
In verschillende republieken
van de voormalige Sovjetunie is
het afgelopen weekeinde fel ge
vochten. Bij een aanval op een
bus met Georgische dienst
plichtigen zijn zaterdagnacht
zeven mensen gedood en 14 ge
wond geraakt. De aanval werd
volgens Georgische legerwoord-
voerders uitgevoerd door rebel
len uit de autonome regio Ab-
chazië, die strijden voor onaf
hankelijkheid. Andere bronnen
meldden dat de aanslag het
werk was van aanhangers van
de verdreven Georgische presi
dent Zviad Gamsachoerdia.
Georgische troepen en Ab-
chazische opstandelingen heb
ben de afgelopen dagen fel
strijd geleverd, waardoor de
hoop op een permanente wa
penstilstand de bodem is inge
slagen. Twee weken geleden
werd met Russische bemidde
ling een wapenstilstand over
eengekomen, maar het bestand
is inmiddels talloze malen ge
schonden.
Armenië en Azerbajdzja
schuldigden elkaar over en wee
van aanvallen en bombarde
menten op eikaars dorpen
Daarbij zouden tientallen men
sen zijn omgekomen. De twee
staten voeren strijd om de Ar
meense enclave Nagomo-Kara-
bach in Azerbajdzjan. Volgens
Armeense legerkringen berei
den Azerbajdzjaanse troepen
voor de komende week een of
fensief voor op Stepanakert, de
hoofdstad van de enclave. Bij
een eerste aanval op een strate
gische route naar Nagomo-Ka-
rabach zouden 275 Azeri's zijn
In Tadzjikistan kwamen bij
gevechten tussen voor- en te
genstanders van de afgezette
president Rahmon Nabijev acht
menaen om het leven.
