Kracht van snoek vaak overdreven
Vrije tijd
Kinderliedjes
Gaffetto
Horloge met
bedreigde
diersoorten
Ingenieurs
in de dop
Trucjes om grote
cirkels en ovale
vormen te tekenen
Oude siliconenkit
weg schrapen
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1992
REDACTIE HENRlETTE VAN DER HOEVEN
NIEUWE CD'S
POPULAIR/POP
Sinead O'Connor - 'Am I not your
girl' - Ensign
Willem Duys zal vergenoegd in
zijn handen wrijven als hij ken
nis neemt van de nieuwe cd van
Sinead O'Connor. De kortge
knipte zangeres met radicale
standpunten over zo'n beetje
alles heeft namelijk elf 'stan
dards' opgenomen die wereld
beroemd zijn geworden door de
vertolkingen van onder anderen
Doris Day. Marilyn Monroe, Sa
rah Vaughan, Astrud Gilbertod
en Elaine Page. Kortom, al die
meiden van vroeger. Zelfs
'Don't cry for me Argentina'
staat er op.
O'Connor wordt op de cd bege-
leid door een groot, flitsend
spelend orkest, waarin blazers
de boventoon voeren. Heerlijke
muziek voor de zondagochtend.
Maar een vreselijke teleurstel
ling voor Sinead-fans. Alleen op
"Succes has made a failure of
our home' zingt ze de sterren
van de hemel. Voor het overige
fluistert ze de teksten, die
dikwijls regelrecht indruisen te
gen eerdere Connor-state
ments, anoniem in de micro
foon.
Het waarom van deze cd? Con-
nor zelf zegt dat het deze elf
nummers zijn waardoor ze zan
geres wilde worden. Zmgdan
ook, Sinead.
'Am I not your girl' is een heel
transparante dekmantel voor
het gebrek aan nieuwe songs.
nodige aan cd's zou verschij
nen. Ook de latin muziek ont
komt niet aan nostalgiegolven.
Voor de gestaalde kaders onder
de jazzfanaten is het natuurlijk
afwachten of een latin jazzplaat
wel het nodige aan avontuur
lijke improvisaties biedt. Maar
al te vaak worden in dit genre
die improvisaties gebruikt als
luchtige vulling om de dans-
duur van een een stuk te verlen
gen. Dat is hier gelukkig niet hel
geval, zeker als tenorsaxofonist
David Sanchez de ruimte krijgt
om van leer te trekken, zoals in
Coltrane's "Impressions". Pia
nist Ruiz (1952) verdiende al
vroeg in zijn carrière zijn sporen
bij Roland Kirk en heeft altijd
met één been elk in de twee
kampen van de moderne jazz
en de latin jazz gestaan. Getuige
bijvoorbeeld zijn solo in zijn ei
gen "Showtime" beheerst hij
beide genres zeer goed, zonder
in clichés te vervallen. De lak
moestest van een latin jazz-cd
zit echter in het optreden van
de ritmesectie, hier voorzien
van vier percussionisten die
veel ruimte krijgen en die ook
goed benutten. Een cd voor li
chaam en geest.
KV
KLASSIEK
Beethoven - De vijf pianoconcer
ten - Wilhelm Kempff (piano),
Berliner Philharmonikero.l.v. Paul
van Kempen - DG (3 cd's).
Beethoven - De vijf pianoconcer
ten - Krystian Zimerman (piano),
Wiener Philharmonikero.l.v. Leo
nard Bernstein (nrs. 35) - DG (3
cd's).
Soms doet een platenfirma
zichzelf dusdanige concurrentie
Jethro Tuil - 'A little light music* -
Chrysalis)
Tull-leider Ian Anderson heeft
MTV niet nodig voor een 'Un
plugged'-cd, die regelt hij ge
woon zelf. Daardoor hoeft hij
zich niet aan de spelregels van
de popzender te houden. 'A
little light music' is dan ook niet
volledig akoestisch. Oud-ge-
diende Martin Barre plugt her
haaldelijk zijn elektrische gitaar
Verder zijn de zeventien num
mers op twaalf verschillende lo
caties opgenomen. Wel houdt
Jethro Tuil zich aan de regel dat
er met een kleine band moet
worden gespeeld. Behalve An
derson en Barre draven bassist
Dave Pegg en drummer David
Mattacks op. Voor de live-dub-
belaar die Jethro Tuil halverwe
ge de jaren zeventig maakte,
was een band van zes muzikan
ten actief. 'A little light music'
overtreft dat album overigens.
Van de laatste Tull-cd's staan er
maar een paar nummers op de-
ze live-cd. Het zijn vooral ae
oudjes ('Locomotive breath',
'Bouree' en 'A new day yester-
day') die van deze op net eerste
gezicht overbodige cd toch een
aanrader maken.
WK
JAZZ
Hilton Ruiz - "Manhattan Mam-
bo" - Telarc Jazz/distr.: Indisc.
Het viel natuurlijk te verwach
ten dat er met het succes van
Oscar Hijuelos' "The Mambo
Kings Play Songs of Love" en de
gelijknamige film daarna, het
aan, dat de muziekliefhebber
het er moeilijk mee krijgt. Wat
te zeggen van DG, dat in de
midpriceserie reeds een box
met drie cd's had uitgebracht
met Beethovens pianoconcer
ten in een van de beste uitvoe
ringen aller tijden door Wilhelm
Kempff onder Ferdinand Leit-
ner. Naast die stereoversie heb
ben we nu de eraan voorafgaan
de monoversie uit 1953 gekre
gen, fraai van klank, die zo mo
gelijk nog meer fascinerende
pianistiek te horen geeft met
sfeerrijke begeleidingen onder
Paul van Kempen. Vrijwel tege
lijk presenteerde het 'gele label'
een gloednieuwe uitgave met
uitvoeringen van de Poolse pia
nist Krystian Zimerman, niet al
leen een Chopinspecialist, maar
in 1972 zelfs winnaar van het
Beethovenconcours, die de
laatste drie concerten nog op
nam met de in 1990 overleden
Leonard Bernstein. Liever dan
de eerste twee concerten aan
een ander toe te vertrouwen
trachtte Zimerman, daarbij uit
muntend gesteund door de
Wiener Philharmoniker, de eer
ste twee zonder dirigent, maar
nog geheel 'in de geest van
Bemstein' op te nemen. De re
sultaten vermenen alle lof en
zijn zonder meer de moeite
waard, maar ze halen het in
sfeer en stilistische eenheid
toch niet bij de opnamen van
de oude pianoleeuw Kempff. En
als ik dan toch moet kiezen, dan
moet het mij van het hart dat ik
de monoopnamen van Kempff
en Van Kempen uiteindelijk
DINGEN
Kinderliedjes die van generatie op generatie
aan kinderen worden geleerd zoals "k Zag
twee beren', 'Drie kleine kleutertjes' en 'In
een groen, groen, knolle, knolleland' staan
afgebeeld op deze verzilverde foto-lijstjes.
Ze zijn gemaakt door de kunstenaar Willi
am Mack. De prijs loopt van 24,95 tot
49,95. Meer informatie: Mikado Rijssen,
tel. 0 54 80 - 1 57 33.
Een vork om te grijpen en te prikken, zo
omschrijft ontwerper Torben Bruno Ras
mussen zijn Gaffetto. De vork houdt het
midden tussen een gewone vork en eet
stokjes en is ideaal voor het eten van sala
des, schelpdieren en slakken maar biedt
vooral uitkomst bij een lopend buffet als je
moet rondwandelen met een bordje en
vaak nog een glas in je handen. De vorkjes,
per twee in een cadeauverpakking, kosten
49,95. Meer informatie: Hackman, Breda,
tel. 0 76-10 11 66.
Deze horloges komen uit de Wereld Natuur
Fonds Watch-collectie, die bij de Bijenkorf
te koop is. De eerste serie bestaat uit negen
modellen met ondermeer afbeeldingen van
de reuze panda, de walvis, de dolfijn, de
neushoorn en de adelaar. De stevige kast is
waterdicht en schokbestendig. Het horloge,
geheel gemaakt van materialen die op
nieuw kunnen worden gebruikt, is volledig
te repareren. De prijs van het horloge is
99,-. Wie een bijzonder (gelimiteerde op
lage) exemplaar wil hebben moet daarvoor
109 neertellen. Van deze bedragen gaat
een tientje naar het Wereld Natuur Fonds.
Speciaal voor kleine handjes is Tooldo van
Duplo. Het is het enige montage-speelgoed
dat geschikt is voor kinderen vanaf 3 jaar.
Met een speciale klikschroevedraaier kan
een heel stevige constructie worden ge
maakt. In de categorie kleuterspeelgoed
kreeg Tooldo dan ook het predikaat 'Speel
goed van het Jaar'. Deze aanvangsdoos. de
trekgraver, kost 32,95.
Cement in zilver
Een mooi kontrast glanzend zilver en licht
grijze cement. Deze materialen verwerkt
Moreno in broches. Ook een combinatie
van goud en cement is mogelijk. De prijs
van de broches in zilver ligt tussen de 230
en 260. Meer informatie: Moreno Hulst,
tel.0 11 40- 104 73.
Het woord 'snoek' heeft in de
sportvisserij, maar ook daar
buiten nog altijd een magi
sche klank. Met deze soort
naam zijn kwalificaties ver
want als 'grote vechter', 'on
geëvenaarde strijdlust' en 'ko
lossaal formaat'. Als ik als be
ginnend vissertje van zo'n
jaar of zes aan een enorme
grote fel vechtende vis dacht,
kwam altijd het beeld van een
kanjer van snoek op mijn net
vlies. Nu meer dan 40 jaar la
ter weet ik inmiddels beter.
De snoek is weliswaar een
felle vechter, maar in kracht
moet hij het ruim afleggen te
gen bijvoorbeeld de karper.
Ook een zware snoek, en dan
heb ik het over exemplaren
van rond de meter moet het
tegen een goed buigende
werphengel en optimaal afge
stelde slip toch binnen tien
minuten afleggen. Na een
paar forse klappen, een paar
vluchtpogingen die de slip
van de molen in werking stel
len, is het bekeken met de
snoek die zich vervolgens als
een gehoorzaam hondje naar
het landingsnet laat dirigeren.
Het is niet de dril die de
snoek maakt tot een fascine
rende vis, maar het komt
vooral door zijn ongemene
felheid waarbij hij toehapt. En
soms zijn onnavolgbare apa
thie... Want de medaille heeft
ook zijn keerzijde.
Het is al weer zo'n 25 jaar
geleden dat ik in de gelegen
heid was zo nu en dan een
:bied te bevissen,
slechts zelden een hen
gel werd.uitgegooid. Omdat
net grootste deel was ver
placht aan een of andere be
drijfsdirecteur die hooguit
een paar maal per jaar met
een paar vrienden een dagje
kwam snoeken en na een
DOE-HET-ZELF
paar uur al verhuisde naar het
dichtstbijzijnde kroegje.
De polder barstte letterlijk
van de snoek. De sloten wa
ren over het algemeen maar
enkele decimeters diep en
pas ver in het najaar wanneer
de planten waren afgestorven
kon je er terecht. In de zomer
lag de zaak er op enkele uit
zonderingen na potdicht met
waterplanten en kroos.
Ik viste er met een kennis
altijd met een simpele uitrus
ting. Een kort zeer soepel
werphengeltje. een klein mo
lentje met 20 honderdste ny
lon erop en een onverzwaar-
de Ondex-spinner. goud-, zil
verkleurig of gestreept.
maatje 4 of 5 voorzien van
een enkele haak. Op de dag
dat de snoek aasde vingen we
op elke 50 meter sloot snoek.
Vooral bij kruisingen, brugge
tjes of onder overhangende
struiken of bomen was het
vrijwel altijd raak.
We vingen op zulke dagen
soms 15 tot 20 snoeken. Een
enkele zware van 80 tot 90
centimeter, maar ook klein
tjes die niet eens de mini-
mummaat haalden. Dank zij
de enkele haak waarmee we
visten en de arterietang met
lange punten konden ze alle
maal onbeschadigdd worden
teruggezet en bleef de stand
op peil. Zeker door het lichte
materiaal waarmee we visten
voelde je direct op de top
wanneer de snoek toehapte.
De snoek joeg vervolgens een
spoor trekkend en golven ver
oorzakend door de sloot
sprong soms boven water uit,
maar Tiet zich binnen enkele
minuten toch naar het uitge
klapte schepnet dirigeren.
Er waren echter ook dagen
waarop de snoek zich niet
thuis hield. Ze moesten er
zijn, want ontsnappen uit de
met een gemaal afgesloten
polder was onmogelijk. Maar
ze waren gewoon niet te ver
leiden. Hoe en waar we het
aas ook presenteerden. Door
de ervaring wijs geworden
wisten we waar bepaalde
snoeken huisden en ook daar
vingen we bot. De snoek was
op geen enKele manier tot
toehappen te bewegen. Wat
we ook probeerden. En een
volgende keer - vermoedelijk
onder invloed van weersom
standigheden, stroming, tijd
stip of wat dan ook - was één
worp voldoende om Esox lu-
cius weer in actie te laten ko
men.
Snoek - en dat is me ook op
andere wateren duidelijk ge
worden - heeft zo ziin dagen
waarop hij zeer actief is. Maar
er zijn ook dagen, soms
ken, waarop hij volstrekt niet
in beweging te krijgen is. Wit
vissend in een kanaal met een
bootje hadden mijn r
eens elk als 'bijleggertje'
hengel geaasd met een klein
aasvisje. We vineen die dag
zonder ons werkelijk in te
spannen zeven snoeken
een straal van nog geen
meter van de boot. Toen
een week later er echt a
dachtig een hele dag gingen
snoeken vingen we er op de
zelfde plek geen een.
Ook de verandering van
aas, kunstaas in plaats van le
vend aas, dood getakeld aas
of een stukje vis. Het maakte
allemaal niets uit. Voor mij
het bewijs dat de snoek een
grillig karakter heeft en de
hengelaar moet profiteren
van de dagen waarop hij zijn
honger wenst te stillen en met
een kort razendsnel schot een
voorbijzwemmende prooi be
laagt.
Kerigens de visrijke polder
is inmiddels ontsloten door
de bouw van een nieuwe
woonwijk en de snoekstand is
er door overbevissing en het
niet terugzetten van gevang
exemplaren treurig aan toe.
Jammer, maar helaas.
Doe-het-zelvers die er niet voor terugschrik
ken om meubels e.d. geheel 'vanaf de
grond' op te bouwen.komen soms voor
noblemen te staan als er andere dan vier-
ante of rechthoekige onderdelen moeten
worden afgetekend. Bijvoorbeeld grote cir
kels of segmenten daarvan, ovalen of ande
re gebogen vormen. Dat kan zich o.m. voor
doen als je een tafel (blad) wilt maken naar
eigen ontwerp.
Lat 2 spijkers
Er zijn slimme, op zich simpele trucjes om
zulke vormen op het materiaal af te teke
nen. Een passer waarmee cirkels tot heel
grote diameters afgeschreven kunnen wor
den, is snel zelf gemaakt. Benodigdheden:
een lat van vereiste lengte en twee spijkers.
Eén spijker sla je aan een uiteinde door de
lat (pas op voor splijten). Deze markeert het
middelpunt. De andere spijker tik je op de
1 van de cirkel door de lat, en de punt
dient dan als kraspen.
De middelpuntspijker wordt enkele milli
meters diep in het materiaal (meestal is dat
spaanplaat o.i.d.) getikt en als je de lat dan
ronddraait tekent spijker nummer twee.
met het puntje net onder de lat uitstekend,
de cirkel perfect af. Om de liin duidelijker
zichtbaar te maken kan in plaats van een
spijker ook een potlood in de lat bevestigd
worden, in een voorgeboord gaatje.
Er ziin trouwens speciale cirkeltrekkers in
de dhz-handel te koop. Dat zijn metalen of
kunststof blokjes die met een stelschroef op
lat van 18 tot 36 mm dik geklemd wor
den. Ze hebben een stalen punt: de ene
priemt zich als middelpunt in het materiaal,
de andere tekent de cirkel af. Ie kunt er klei-
tot heel grote cirkels mee maken... als de
maar lang genoeg is! Een ingekraste cir
kellijn (enkeïe malen 'overhalen') kan dui
delijker gemaakt worden door het krasspoor
over te trekken met een potlood.
Met touwtje
Met ovalen lijkt het wat lastiger te liggen.
Maar ook dat kan eenvoudig worden opge-
eveneens met twee spijkers plus een
aan de uiteinden aan elkaar geknoopt (dun)
touwtje. De spijkers worden op een bepaal
de afstand van elkaar ingeslagen en het tot
lus gepromoveerde touwtje wordt daar om
heen gelegd. Als je dan een potlood tegen
het touwtje drukt en je beweegt het schrijf
gereedschap in een bochtvorm, dan wordt
het gedwongen een ovaal af te schrijven.
Het werkt perfect
Het is wel een kwestie van even uitprobe-
op welke afstand de spijkers t.o.v. el
kaar moeten staan en hoe lang het touwtje
moet zijn. Dit experiment kun je uitvoeren
op bijvoorbeeld een stuk hardboard. Na
enig zoeken is het vereiste ovaalformaat ge
vonden.
Een manier om een ovaal te maken, maar
dan met gedeeltelijk rechte zijden (een aar
dige vorm voor een modern tafelblad) is de
ze: teken een cirkel op de hierboven be
schreven wijze af en aan weerszijden daar
kleinere cirkels. Trek lan^s een lat of rij
rechte lijnen tussen de drie cirkels.
Hardboard
Met wat vindingrijkheid kunnen volgens
dergelijke simpele techniekjes allerlei stoei -
seis met gebogen vormen tot stand worden
gebracht. Al dergelijk werk kun je het best
en stuk hardboard doen en als de juiste
Hl daarop afgetekend staat, het board in
die vorm zagen. Je hebt dan een mal die op
het materiaal wordt gelegd en waarlangs je
afschrijving overbrengt. Dat heeft nog twee
voordelen: je beschadigt het materiaal zelf
niet (geen spijkerputjes in het tafelblad) en
ie kunt de mal zo nodig nog even langs de
kanten met schuurpapier bijwerken.
Siliconenkit is niet oplosbaar te krijgen Al
leen 'mechanisch' kan het afgeschraapt
worden. Dat gaat heel goed met een hed
simpel gereedschapje, de 'Scraper' van
Stanley, waarin je een los mesje zet. Du
wend voortbewogen over tegels en frames
snijdt het de kitlaag weg. Tussen tegels en
frameprofielen kun ie de kitlaag doorsnij
den met het bekende ManleymM, <>t des
noods met een aardappelschilmesje. Ach
terblijvende restanten van de kit wrijf je met
in warm zeepsop gedrenkt doekje, of
met een droge rubber nuishoudhand-
schoen over je hand weg. Zo nodig, na het
verwilderen van de constructie, nog een
keer de Scraper er overheen halen. Als de
dhz-winkel it slimme stukie gereedschap
niet in voorraad heeft, laat nem 't dan maar
bestellen, het catalogusnummer is 28.590.
