Met boot, koets en de fiets langs monumenten
Psychiater heeft de taak van
de biechtvader overgenomen
SieMatic
Het Gesprek van de Dag
'Krantenlopen doe ik bijna voor de lol'
in ohze showroom krijgt u een goed I.D.
DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1992
REDACTIE WILLEM SPIERDIJK (CHEF) MEiNDERT VAN DER K.
MONICA WESSELING ERIC JAN
DE BEZORGER
Niets irriteert meer dan
een abonnement op een
krant te hebben om ver
volgens de krant een keer
niet in de brievenbus aan
te treffen. De krantenbe
zorger is onmisbaar, be
langrijker nog dan jour
nalisten die bij de krant
werken. Maar de belang
stelling voor het vak van
bezorger neemt af. Dat is
onder meer een gevolg
van het slechte imago.
Vandaar dat de krant een
actie houdt om het bla
zoen van bezorgers op te
poetsen in de verwachting
dat daarmee meer men
sen voor dat werk zullen
kiezen. Het motto: 'Zon
der nieuwe helden is de
krant nergens'.
Vrijdag 11 september is er
een landelijke bezorgers
dag. Journalisten, kan
toor- en grafisch perso
neel lopen dan een keer
mee met krantenbezor
gers om eens te proeven
welke ontberingen zij zich
moeten getroosten. In de
ze rubriek vertellen bezor
gers van deze krant alvast
wat zij zo leuk - of juist
niet - aan het werk vin
den.
Mandy van Velzen, Zahaira Pols en Wendy van Veen (vlnr): „We praten veel over vriendjes." foto» jan hol-
De garage aan de Leiderdorpse Dennenschans is bepaald geen
aantrekkelijke ruimte om wat met elkaar te kletsen. Toch gaan de
drie Leiderdorpse scholieren Zahaira Pols, Wendy van Veen en
Mandy van Velzen vaak alleen al voor de gezelligheid naar de kran-
tenuitdeelpost van deze krant. „Soms kom ik om drie uur uit
school en begin ik pas een uur later met bezorgen. In het begin was
het kranten inpakken en wegwezen, maar de anderen trokken mij
er echt bij", zegt Wendy die net als de andere twee 14 jaar oud is.
Maar voor Wendy speelt het geld toch ook een belangrijke rol om
elke dag weer met laanten op pad te gaan. „Ik zag ruim een jaar ge
leden een advertentie en ben hiernaar toe gekomen, want ik had
geld nodig. Nee, ik krijg wel genoeg zakgeld, maar soms wil ik leuke
kleren kopen". En zij wijst op haar op voeten die zijn gestoken in
felgekleurde Nikes Air. De schoen voor wie erbij wil horen, maar
dat moet wel worden betaald: 270 gulden. „Ik krijg wel kleedgeld en
dat is ook voldoende natuurlijk, maar soms wil ik iets extra's".
Zahaira vindt het prettig dat het krantenlopen geld oplevert, maar
dat is niet het belangrijkste. „Dat klinkt gek, maar ik doe het bijna
voor mijn lol. Na school even naar buiten, dan kom ik echt weer
helemaal bij en word ik weer wakker. Hier is het ook een vrienden
clubje. We praten overal over. Met de meiden hebben wij het altijd
over vriendjes, hè Wen?
Wendy knikt. „Het is vandaag precies acht maanden geleden dat ik
op Maarten ben", laat zij er trots op volgen. En Maarten heeft zij
weer leren kennen via het kranten lopen.
Mandy is een voormalig 'bezorger van de maand', een titel die door
het landelijk 'vakblad' Papermates aan goede lopers wordt gege
ven. „Ik bén ook erg goed", zegt zij zonder kleur te verschieten. „Ik
heb nog nooit een Wacht gehad. Ja een keer, maar dat was niet
mijn schuld. Op een of andere manier was er bij mij geen wijziging
doorgegeven en dus bezorgde ik op een bepaald adres ook niet.
Toen werd die kerel heel erg boos. Wij kregen briefje met bedrei
gingen, nou dat was echt niet leuk meer", vertelt Mandy.
Zij zit nu in drie havo van het Louise de Coligny College. „Hoe lang
ik nog doorga met krantenlopen? Nou daar heb ik een hele mooie
definitie voor: zo lang dat te combineren is met school. Mooi ge
zegd nietwaar? Tot nu toe gaat het goed. Ne pas de problème."
Wat het vervelendste is van een krantenwijk? Mandy:Als het zo
mers heet is en je ligt in het zwembad. Vreselijk om dan naar de
krant te gaan. Wendy: „Wanneer het waait en regent. Dan waait er
wel eens een krant kapot of wordt een krant doornat. Dan bellen
mensen rustig op met een klacht. Heel erg." Zahaira: „Iemand op
school vraagt om nog even mee te gaan, maar dat kan dan niet. Ik
moet kranten lopen".
Meer zondaren lokken met een luxe biechtstoel heeft geen zin
De praktijk van de biecht is bin
nen de rooms-katholieke kerk
in onze streken steeds meer in
onbruik geraakt. Ook in Italië
verliest de biechtstoel terrein.
Het Italiaanse bedrijf Genuflex
probeert de zondaars weer in
groten getale naar dit hokje van
de waarheid toe te lokken. De
firma wil de biechtstoel voor
zien van allerlei luxe zaken: ge
capitonneerde wanden, leun
stoelen, een tralievenster of een
spreekrooster naar keuze, air
conditioning, noem maar op.
Kortom: de biechtstoel als een
boudoir in de kerk.
Tja, is dit nu echt de oplossing?
Over dit vreemde initiatief, en
over het verdwijnen van de
biecht, laten wij twee geestelij
ken uit de regio aan het woord.
Ach, dat initiatief in Italië is
echt flauwekul", zegt Pater Do-
minicus (69), inmiddels gepen
sioneerd en met vijf collega's
wonend in het Diepgangcen
trum in Hazerswoude. „Wist je
datje in Italië trouwens zeer
open zit te biechten. Ie kunt de
mensen daar gewoon zien zit
ten, je kunt de mimiek zien op
het gelaat van de priester. Ik
heb vroeger in een kerk gewerkt
waar ze acht biechtstoelen had
den. Vooral in de Goede Week
was je soms veertien uur achter
elkaar bezig. Wij noemden dat
altijd 'de toevloed der zonda
ren'. Op een gegeven moment
kregen we van het bisdom het
bericht dat onze biechtstoelen
te gesloten waren. Het biechten
mocht best worden gezien: de
zonde was openbaar."
„In het begin vond ik het erg
zwaar om de biecht te horen.
Toon Kortooms vertelde on
langs op de televisie hoe hij
eens met zijn eerste boek bij
Anton Coolen kwam. Coolen
zei: „Goed, dat is je eerste boek.
Zet het in de boekenkast en leer
nu eens eerst het leven ken
nen." Ook bij het biecht horen
moet je een zekere levenswijs
heid opdoen. In het begin was
ik nogal angstig als ik na de
biecht over straat liep. Dan had
ik de indruk dat elke parochiaan
bij zichzelf dacht: hé, daar loopt
die priester. Wat zou die nu al
lemaal van mij denken?"
„Het ging vaak om de zoge
naamde 'seksuele' zonden. De
mensen gebruikten voorbe
hoedsmiddelen of ze hadden
gemasturbeerd. Maar je had
ook wat wij de zogenaamde 'de-
votiebiecht' noemen. Dat men
sen maar iets gingen verzinnen.
Dan zei zo n jochie dat hij zijn
broertje had geslagen terwijl ik
wist dat hij helemaal geen
broertje had. Of er ging een ou
dere vrouw zitten biechten dat
ze uit de suikerpot had ge
snoept.
Ach, tegenwoordig is de zonde
veel meer geaccepteerd. Je hebt
ook niet meer van die donder
preken over verdoemenis en
hel. Ik heb het in Geleen, waar
ik lange tijd heb gewerkt, eens
meegemaakt dat de priester op
de preekstoel een kruisteken
maakte en daarbij de Zoon ver
gat. 'In de naam van de Vader,
de Heilige Geest, Amen', zei hij.
'Waar is de Zoon?' zag je de
kerkgangers denken. En toen
zei die priester: 'De Zoon is hier
niet. Kijk maar naar het altaar,
het 'lichaam van Christus' is
niet aanwezig. Want u bent
hem niet waardig, u bent in- en
inzondig."
Pater van Winden, plaatsver
vangend pastoor in de Leidse
Hartebrugkerk, ontlokte het be
richt over het opkalefateren van
de Italiaanse biechtstoelen een
meewarige glimlach. „Ik zou
wensen dat daar het probleem
lag. Kijk er is vroeger natuurlijk
erg veel gehamerd op onze zon
digheid. Dat was ook niet goed.
En een sacrament als de biecht
is natuurlijk ook aan roest on
derhevig. Maar ik heb toch vaak
de indruk dat men het kind met
het badwater heeft weggegooid
en dat het zondebesef al te zeer
verzwakt is."
Pater Dominicus denkt dat de
taak van de biechtvader tegen
woordig een beetje is overgeno
men door de psychiater. Zijn
collega Van Winden vindt daar
'een kern van waarheid' in zit
ten. „De mens is opener gewor
den en praat ook op de televisie
makkelijker over zijn proble
men. Maar de drempel van de
psychiater is, denk ik, toch ho
ger dan die van de biechtstoel.
Ik zat daar nooit als een orakel
uit het duister. Ik hoefde ook
niet alles tot in de details te we
ten. Ik zei altijd: U belijdt uw
zonden voor God. Laten we het
dan ook maar aan Hem overla-
Talloze monumenten zijn zater
dag 12 september open voor het
publiek. In het kader van Lan
delijke Monumentendag zijn
belangstellenden welkom in
kerken, kastelen, molens en
musea in de Leidse regio. Te
vens staan activiteiten als boot
tochten, ritten in koetsjes, fiets
tochten en wandeltochten op
het programma. De monumen
ten zijn zaterdag tussen 10.00
en 17.00 uur van binnen te be
kijken.
ALPHEN AAN DEN RUN
10.00 uur opening in Park Rijn
stroom door gedeputeerde Pool.
10.30 uur: de heer Binnendijk
onthult de originele sluitsteen
met het wapen van Bee-
rendrecht op de ingangspoort
van de ruïne.
Vanaf 11.00 uur: gratis meerij
den met een zesspan-paarden
tram of vierspan- koetsje vanaf
de halte Raoul Wallenbergplein.
Wandelroute in Beerendrecht
(met fietsroute verkrijgbaar bij
Alfred's Diner) en exposities in
Park Rijnstroom. Fietsroute van
park Rijnstroom langs de Oude
Rijn naar Zwammerdam en te
rug.
10.00 - 15.15 uur: gratis boot
tocht tussen Zwammerdam en
Beerendrecht. Wandelroute, ex
positie, demonstraties van am
bachtelijke bedrijven en kinder
spelen in Zwammerdam.
Gratis crèche voor kinderen
tot 6 jaar in het kinderdagver
blijf Dikkertje Dap, Concordia-
straat 29, Alphen aan den Rijn.
RUNEVELD
10.00 - 15.00 uur acht-kerken-
fietsroute door de plaatsen Kou
dekerk aan den Rijn, Hazers
woude, Benthuizen en Zoeter-
woude. De fietsroute is 35 kilo
meter lang en verkrijgbaar bij
alle deelnemende kerken.
In Koudekerk aan den Rijn
wordt in de Hervormde Kerk de
moord op AJeid van Poelgeest
(1392) herdacht. In de koorzaal
en de oudheidkamer van de
kerk is een tentoonstelling over
Aleid van Poelgeest en de ge
schiedenis van het kasteel Klein
Poelgeest ingericht.
12.00 en 13.00 uur: middel
eeuwse muziek van rond 1400
uitgevoerd door Huismuziek
Delft in de koorzaal van de kerk.
In de pas gerestaureerde her
vormde kerk van Hazerswoude
is een tentoonstelling over de
geschiedenis van deze kerk in
gericht.
WARMOND
Voor de tweede keer valt in
Warmond de Open Monumen
tendag samen met de Schipper-
tjesdagen. In de Gemeenteha
ven komen vijftig sleepboten te
liggen en op het vasteland zijn
dertien monumenten te bezich
tigen. Vijf 'varende monumen
ten' brengen in een pendel vaart
bezoekers naar enkele molens.
Verder zijn er rondleidingen
in het Bos Huize Oostergeest,
het Bos Huis te Warmont. Op
eigen gelegenheid kan een
rondwandeling door Warmond
worden gemaakt, waarvoor een
routebeschrijving verkrijgbaar is
bij de informatiestands op het
pleintje bij de pomp.
VOORSCHOTEN
De open monumentendag in
Voorschoten staat dit jaar in het
teken van de waterschappen.
Het centrale punt van deze dag
is het Gooi- en Baljuwhuis aan
de Voorstraat, waar een infor
matiepunt is ingericht. Hier is
van 10.00 uur tot 17.00 uur een
tentoonstelling te bezichtigen
over de geschiedenis van de
Waterschappen. Ook zijn hier
fietsroutes verkrijgbaar.
Een boottocht langs de plaatse
lijke monumenten van Voor
schoten biedt de kans om de
monumentale panden van een
andere kant te bekijken. In het
klooster 'Huize Bijdorp' worden
vanaf 14.00 uur door de nonnen
rondleidingen gehouden.
ZOETERWOUDE
Kerken bepalen de monumen
tendag in Zoeterwoude. In sa
menwerking met een aantal
historische verenigingen uit de
omringende gemeenten, is een
fiets-tocht uitgestippeld die
langs kerken en molens voert.
In Zoeterwoude-Dorp is de
Sint-Jans kerk te bezichtigen. In
Zoeterwoude-Rijndijk opent de
Meerburgkerk de deuren. De
beschrijving van de fietsroute is
te verkrijgen bij alle deelnemen
de kerken.
WASSENAAR
In Wassenaar wordt tijdens de
Open Monumentendag de
Dorpskerk ingericht als centraal
informatiepunt. Vanaf 10.00 uur
zijn hier gratis fiets- en wandel
routes langs de monumenten te
verkrijgen. De Dorpskerk is te
vens het vertrekpunt van een
rondleiding door de dorpskern.
De 'open' monumenten zijn
herkenbaar aan de geel- witte
monumentenvlag.
OEGSTGEEST
In Oegstgeest is kasteel Ende
geest te bezichtigen. Het kasteel
wordt gerenoveerd en is daar
om alleen aan de buitenkant te
bekijken.
KATWUK
In de Oude en Nieuwe Kerk zijn
foto-exposities te zien en spelen
organisten. Verder zijn de vuur
toren aan het Vuurbaakplein,
het Katwijks museum aan de
Voorstraat en de Dorpskerk aan
de Kerkstraat geopend. Ook de
neo gotische katholieke kerk St.
Johannes de Doper aan de
Kerkstraat is open. In de Dorps
kerk is er om 16.00 uur een gra
tis concert. Molen De Geregtig-
heid aan de Valkenburgseweg is
wegens familie-omstandighe
den gesloten.
NOORDWUK
Jan Kroonsplein, de Nederland
se Hervormde Kapel aan de
Hoofdstraat, de boerderij Hoog-
eveen aan de Herenweg 114, de
Kruidenwinkel aan de Pické-
straat, de Waterwipmolen aan
de Van Berckelweg en de Grote
of Sint Jeroenskerk aan de Voor
straat zijn te bezichtigen. In de
ze kerk kan men zich aanmel
den voor een rondleiding door
een bollenschuur en een monu
mentaal huis aan de Voorstraat.
De Watertoren aan de Van Har-
denbroekweg is open tot 16.00
uur. In de Sint Jeroenskerk (RK)
aan de Van Limburg Stirum-
straat is de expositie 'Sint
Jeroen, Noordwijk 100 jaar be
devaartplaats' te zien.
NOORDWUKERHOUT
Hier is het romaanse Witte
Kerkje in het dorpscentrum te
bezichtigen. Ook de Hogeveen-
se Molen aan de Leidsevaart en
het vormingscentrum Huize de
Vonk aan het Westeinde zijn
open.
LISSE
Er zijn rondleidingen door de
Hervormde Kerk op 't Vierkant.
Verder is de Zemelpoldermolen
op de grens van Lisse en de Lis-
ser Poelpolder open. In de Kerk
der H.H. Engelenbewaarders in
buurtschap de Engel is een ten
toonstelling te zien van foto's
van de Heereweg. Voorts is het
Museum voor de Bloembollen
streek, de Agathakerk aan de
Heereweg, de Gereformeerde
kerk aan de Prinsessestraat en 't
Huys Dever aan de Heereweg
zijn te bezichtigen. Daar is de
tentoonstelling 'Droge voeten
en schoon water' te bezichtigen.
SASSENHEIM
Bij de 12de eeuwse Nederlandse
Hervormde Dorpskerk aan de
Hoofdstraat worden wandelrou
tes uitgereikt. Op de zolder is
een oudheidskamer ingericht
met informatie over de klokken
van de kerk. Verder is het interi
eur van de Gereformeerde Kerk
aan de Julianalaan, die op dit
moment wordt gerestaureerd,
en de katholieke Pancratiuskerk
te bezichtigen. Het slot Teylin-
gen aan de Teylingerlaan is in
Voorhout open.
RUNSBURG
In de Laurentiuskerk aan de
Kerkstraat en de Maranathakerk
aan de Hermansstraat wordt de
hele dag orgel gespeeld. In het
Museum van het Genootschap
Oud Rijnsburg aan de Oude
Vlietweg zijn twee tentoonstel
lingen: 'De andere middeleeu
wen' en de expositie over 'De
geschiedenis van een vriend
schap'. Het Spinozahuis aan de
Spinozalaan en de Molen Hoop
doet Leven aan de Oegstgees-
terweg zijn open.
HILLEGOM
In de Leembruggenkamer van 't
Hof van Hillegom (het gemeen
tehuis, Hoofdstraat 115) worden
dia's getoond. In de tuin van het
gemeentehuis is een zogenaam
de oldtimer parade. Voorts zijn
de Jozefkerk, de Martinuskerk
en de eeuwenoude Maartens
kerk open. In het gebouw van
de Kulturele Raad aan de Prin
ses Irenestraat zijn tentoonstel
lingen.
Tussen Katwijk, Rijnsburg en
Noordwijk rijdt dit jaar weer
een gratis pendelbus. Informa
tie over vertrekplaatsen en -tij-
den is onder meer verkrijgbaar
bij de kantoren van de plaatse
lijke VWs.
LEIDEN
Tussen 11.00 en 16.00 uur rij-
ideetjes op. maar alleen txj ons knjgt u
i *i to
Design Een
compleet keukenvoorstel dat in
alle oprichten rekening houdt met uw
persoonlijke wensen en omstandig-
den in Leiden een postkoets en
twee kleinere koetsen langs een
aantal monumenten. De tocht
jes zijn gratis en beginnen bij
het Jean Pesijnhofje aan de
Kloksteeg. Hieronder de monu-
i Leiden te bezich-
GOEDHART
^^BOUWHUIS
Hoorn 126a (t.o. Avifauna)
Alphen a/d Rijn
tel. 01720-22100
Openingstijden:
ma. t/m vrij. 8.30-12.30,13.30-17.30 uur.
vrij. tot 21.00 uur, zat. 10.00-16.00 uur.
Individueel Design
tigen ziin op een rijtje (afwij
kende Dezichtigingstijden zijn
per monument aangegeven).
Marekerk, Lange Mare 50.
De Waag, Aalmarkt 21.
De Burcht, Burgsteeg, hoek
Nieuwstraat.
Hooglandse kerk, Nieuwstraat,
hoek Middelweg (11.00 tot
17.00 uur).
Sint Annahofje, Middelsteg
racht 4.
Galerie Bleijenberg, Breestraat
113.
Penshal en Schapenpoort, tus-
een Brand mi 101 en 103. rat-
pekllevelljk I.angebrug22 en 24.
Gemeenlandshuis van Rijn
land, Breestraat 59.
Pieter Loridanshofje, Oude
Varkenmarkt 1.
Smederij, Oude Varkenmarkt
4.
Doelenpoort, Doelengracht-
/Groen Hazengracht.
Kantongerecht, Rapenburg 19.
Eva van Hoogeveenhofje,
Doelensteeg 7.
Prentenkabinet, Rapenburg
65.
Academiegebouw, Rapenburg
73.
Leidse Pilgrim Kollektie/ge-
meentearchief. Vliet 45.
HMnlinrhool. Rapenburg
127-129.
Lodewijkskerk, Steenschuur
19.
11.00 tot 17.30 uur en 20.00 tot
24 00 uur, in verband met l>eid-
se Uitdag).
Gravensteen, Gerecht.
Latijnse school (13.00 tot 14.00
uur).
Lokhorstkerk, Pieterskerk-
straat 1.
Ars Aemula Naturae, Pieters
kerkgracht 9.
sociëteit Augustinus, Rapen
burg 24.
