Boeren leveren fors in
Binnenland
Ingreep in WAO vermoedelijk zaak voor volgend kabinet
Dode bij ontploffing
in chemisch bedrijf
Hoger beroep mestzaak
;i
Dwaze vaders staan op hun recht
Ondervoede schildpadden onderschept
FNV ziet ruimte voor loonsverhoging
Twaalf jaar geëist tegen
leider Ghanese bende
Klachtrecht werknemers
niet in wet vastgelegd
Tweede Kamer gedoogt
centrale in Dodewaard
Campagne met knipoog
WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1992
3
Algemeen Nederlands Persbureai
Ex-directeur HCS tegen surséance
Amsterdam De rechtbanken van Zutphen en Den Bosch hebben
gisteren HCS Technology en HCS Beheer uitstel van betaling
verleend. Voormalig HCS-directeur Van den Boogaard over
weegt de Zutphense rechtbank te vragen het uitstel van betaling
in te trekken. Volgens zijn advocaat is er namelijk weinig uitzicht
op betalingsregelingen. Van den Boogaard zelfheeft van HCS
zes ton aan achterstallig salaris te goed. Deze vordering is door
het uitstel van betaling voorlopig waardeloos. In januari werd
het HCS-concem in twee gedeelten gesplitst: HCS Technology
en HCS Beheer.
De Waal gevraagd voor bestuur FNV
utrecht Het federatiebestuur van de FNV heeft Lodewijk de
Waal, nu nog voorzitter van de Dienstenbond FNV, gevraagd
voor het dagelijks bestuur van de vakcentrale. Daarin komt per 1
september een plaats vrij, omdat de huidige penningmeester
Michel Negenman vertrekt naar de Algemene Spaarbank Neder
land. De Waal is gevraagd voor een 'beleidsinhoudelijke functie',
zoals het wordt genoemd, dus niet als penningmeester. Dat be
tekent dat die functie nog moet worden ingevuld.
Fabrikant stopt met pikant affiche
ridderkerk De stichting Christenen voor de waarheid (CFT) ziet
af van juridische stappen tegen spijkerbroekenfabrikant Love
Jeans. Inzet was de volgens CFT 'seksueel getinte' reclame voor
de merken Jordache en Love. Nu Love Jeans heeft beloofd het
gewraakte affiche 'Love at first sight' niet meer te gebruiken, wil
de stichting verder niet moeilijk doen. De Reclame Code Com
missie vond dat het affiche ook niet kon. Het College van Beroep
vernietigde begin juli echter die beslissing. Toch ziet de jeansfa
brikant af van het gebruik van het pikante affiche. Daarop staat
een man met zijn (spijker)broek op zijn knieën, die zijn gezicht
tegen de buik van een vrouw aandrukt.
Justitie: Directeur was brandstichter
schoonebeekJustitie verdenkt de directeur van banketfabriek
Brielle in Schoonebeek van brandstichting. Begin augustus
brandde de fabriek af. De schade loopt in de miljoenen guldens.
Volgens persofficier van justitie mr. J. de Valk zijn bij technisch
onderzoek op verschillende plaatsen in de bakkerij brandhaar
den aangetroffen. Er waren geen sporen van inbraak en de di
recteur was als laatste in de bakkerij. De man is aangehouden en
inmiddels weer op vrije voeten. Als gevolg van de brand is voor
alle bijna dertig personeelsleden van Brielle collectief ontslag
Een explosie bij het chemische
bedrijf Diosyth in Apeldoorn
heeft het leven gekost aan één
werknemer. Niemand raakte
gewond. Schadelijke stoffen zijn
bij de ontploffing niet vrijgeko
men. Over de oorzaak van het
ongeluk is nog niets bekend. De
ontploffing ontstond in een gas-
reinigingsinstallatie op het ter
rein van de fabriek. Daarin wor
den gassen gezuiverd van giftige
stoffen. De ontploffing leidde
tot nog een explosie in de ketel,
waarop de installatie was aan
gesloten. Deze stond in een
aangrenzend gebouw.
Een van de operateurs die dp
installatie bediende, een 39-jari-
ge man, kwam om het leven.
Op het moment van de ontplof-
Leeuwarden 'Rechter, maak het niet te bond, 't is toch onze eigen
stront', aldus een van de spandoeken in Leeuwarden. Gisteren
stonden 26 Drentse boeren in hoger beroep terecht voor het ge
rechtshof in de Friese hoofdstad voor het illegaal uitrijden van
mest. De meeste boeren zijn eerder veroordeeld tot geldstraffen
van zeshonderd gulden. Procureur-generaal mr. Van der Lugt eiste
gisteren een boete van 1500 gulden. Uitspraak 22 september.
foto anp hans steinmeier
Inkomen daalt dertig procent
De Nederlandse boer heeft vorig jaar bijna 30 procent
minder verdiend dan in de periode 1989/1990. Het inko
men op de gemiddelde boerderij bedroeg in 1990/1991
56.500 gulden. De grootste terugval deed zich voor op de
melkveebedrijven (30 tot 35 procent).
den haag gpdren in Nederland, maar veel
boeren en tuinders zien de toe
komst met zorg tegemoet.
Vorig jaar voerde Nederland
voor 61,6 miljard gulden agrari
sche produkten en Voedings
middelen uit en voor 35 miljard
gulden in. Een overschot dus
van 26,6 miljard gulden. Dat
Dat blijkt uit het jaarlijks ver
schijnende Landbouw-Econo-
misch bericht van het Land
bouw Economisch Instituut
(LEI). De agrarische sector be
hoort economisch tot een van
de belangrijkste bedrijfssecto-
was ruim 1,5 miljard gulden
meer dan het jaar daarvoor.
Toch hebben met name
melkveeboeren, akkerbouwers
en potplantentelers een moei
lijk jaar achter de rug. En vol
gens het LEI wordt dat niet snel
beter. Verwacht wordt dat de te
lers van groenten in kassen een
bijzonder slecht jaar zullen heb
ben. Vorig jaar nog steeg hun
inkomen met maar liefst 30
procent. Maar door de concur
rentie met andere landen zijn
de prijzen inmiddels gedaald.
In de landbouw verminderde
het aantal bedrijven, waar 'boe
ren' de belangrijkste activiteit
was, in 1991 met 2 procent tot
ruim 96.000. De grootste daling
deed zich voor bij de veeteelt
en akkerbouwbedrijven. Toch
verricht 'de baas' op een toene
mend aantal van die bedrijven
ook andere activiteiten. Bij de
akkerbouwbedrijven is dit zelfs
bij ongeveer één op de tien be
drijven het geval. Het aantal ar
beidskrachten in de land- en
tuinbouw is in de periode 1989-
1991 gedaald tot ruim 288.000.
fing werkten drie mensen bij de
gaswasser. Omdat een van hen
de explosie zag aankomen, kon
den twee werknemers op tijd
vluchten. Het is nog niet duide
lijk of sprake is geweest van een
menselijke fout. Bij Diosyth, on
derdeel van het Akzo-concern,
worden grondstoffen voor ge
neesmiddelen gemaakt.
De knal van de explosie was
tot in de verre omgeving te ho
ren en leidde in eerste instantie
tot veel paniek. De politie van
Apeldoorn kreeg tientallen mel
dingen binnen. Omdat de ont
ploffing veel nieuwsgierigen
trok, had de politie de grootste
moeite wegen vrij te houden
voor hulpverlenend verkeer.
De werkzaamheden in het
bedrijf, waar 35 mensen wer
ken, zijn vandaag weer hervat.
den haag Zo'n dertig 'dwaze vaders' demonstreerden gisteren voor het gebouw van de Tweede Kamer. Staand op het marmeren plateau
waarin de tekst van artikel 1 van de Grondwet staat gebeiteld, eisten zij een betere omgangsregeling met hun kinderen. De 'dwaze vaders',
een groep die het niet eens is met de handelwijze van de kinderbescherming en de besluiten van rechters, willen elk jaar op de tweede dinsdag
i september van zich laten horen. Artikel 1 van de Grondwet verbiedt discriminatie. foto anptoussaintkluiters
vussincen gpd
In de reptielenzoo Iguana in Vlissingen ver
blijven sinds kort 199 landschildpadden. De
dieren werden twee weken geleden op
Schiphol in beslag genomen door de Alge
mene Inspectiedienst (AID) van het minis
terie van landbouw, natuurbeheer en visse
rij. Dé vracht was onderweg van de Verenig
de Arabische Emiraten naar een groothan
delaar in reptielen in de Verenigde Staten.
Een van de sterschildpadden is gestorven
aan de gevolgen van het transport. Met zijn
lotgenoten gaat het goed.
,,Pas na enkele maanden kun je zien wat
de gevolgen van de tocht voor de dieren
zijn. De schildpadden waren uitgedroogd
en ondervoed toen ze hier aankwamen. Het
kan nog weken duren voordat ze er boven
op zijn. Enkele dieren hebben we moeten
voeden met een maagsonde", aldus de be
heerder van Iguana Ad Bom. Hij hoopt dat
als de schildpadden weer gezond zijn, ze
worden teruggebracht naar het land van
herkomst. Dat is waarschijnlijk India, Pakis
tan of Sri Lanka.
De sterschildpad staat op de internatio
nale lijst van beschermde diersoorten (Ci
tes). Maar op het bij de lading behorende
uitvoerdocument stond dat de schildpad
den waren gekweekt. De AID trok de infor
matie op de documenten in twijfel omdat
het nog nooit is voorgekomen dat in gevan
genschap meer dan veertig schildpadden
zijn voortgebracht. Bovendien zagen de
beesten er slecht onderhouden uit.
Later bleek uit een, nog niet afgerond,
onderzoek van de AID dat de dieren in het
wild zijn gevangen. Volgens een woordvoer
der van de dienst was bij de handel geen
Nederlandse handelaar betrokken. Schiphol
was alleen doorvoerhaven. De KLM, die de
illegale schildpadden heeft vervoerd, was
zich volgens woordvoerder P. Andriesse van
geen kwaad bewust. „Alle wettelijke papie
ren klopten en de schildpadden waren in
perfecte conditie. Dat de papieren foutief
waren, is heel vervelend."
Een sterschildpad, die ongeveer vijftien
centimeter lang is, brengt vijf k zeshonderd
gulden op. Het was de bedoeling dat de
beesten rechtstreeks naar de Verenigde Sta
ten werden gevlogen. Er was niet gerekend
op een controle tijdens een tussenlanding
in Nederland. R. Scholte, voorlichter van de
AID: „We hopen met dit soort acties alle il
legale transportlijnen uit de lucht te halen."
UTRECHT ANP
De Voedingsbond FNV wil de
loonruimte voor volgend jaar
gebruiken door onder meer een
procent aan te wenden voor
reële loonsverhoging en twee
procent voor uitbreiding van
werkgelegenheid. Dat staat in
de discussienota 'Verder met
eerlijk werk delen', die gisteren
is gepubliceerd.
De voedingsbond schat de to
tale loonruimte voor 1993 in de
voedingssectoren op 6,75 pro
cent. Daarvan wordt 3,75 pro
cent opgevuld door prijsstijging
en 3 procent door hogere pro-
duktiviteit. Omdat de bond blijft
uitgaan van automatische prijs
compensatie, resteert in de
ogen van de samenstellers van
de nota dus drie procent voor
reële loonsverhoging en meer
banen.
Overigens is het nog maar de
vraag of de FNV-bond de slag
om de automatische prijscom
pensatie wint. Dit jaar werd het
systeem van automatische
compensatie voor de gestegen
prijzen geschrapt uit de CAO
voor de suikerverwerkende in
dustrie. Ook een langdurige sta
king kon dat niet voorkomen.
Het is te verwachten dat veel
werkgeversorganisaties het
voorbeeld van de suikerverwer
kende industrie zullen volgen.
Andere speerpunten van de
FNV zijn verdere verkorting van
werkweek of werkdag, uitbrei-
den haag carel goseung
De Raad van State heeft geen juridische bezwa
ren tegen het bevriezen van de WAO-uitkering
voor arbeidsongeschikten jonger dan vijftig jaar.
Is dat nu een mee- of een tegenvaller? Deze vraag
spookt door menig hoofd rond het Haagse Bin
nenhof en op diverse departementen. Voor de
pessimisten is het een meevaller. Zij verwachtten
dat de Raad grote bezwaren zou hebben en het
een ongeoorloofde aantasting van verworven
rechten zou vinden. Fout dus.
In CDA-kring en ook op Sociale Zaken, bij Fi
nanciën en elders in kabinetskring twinkelden de
ogen. Een negatief oordeel van de Raad zou de
tegenstanders van de ingreep een extra motief
hebben gegeven om de plannen af te blazen. En
onder die tegenstanders hoort de PvdA-kamer-
fractie.
Op 1 mei verkondigde PvdA'er Leijnse dat de
WAO-uitkeringen niet mochten bevroren. Hij
kreeg steun van WD, D66 en Groen Links, samen
een kamermeerderheid! Het CDA reageerde ge
schokt. PvdA-staatssecretaris Ter Veld (Sociale
zaken) wees het plan-Leijnse openlijk af. Daarna
werd het stil. Wachten op de Raad van State
heette het.
Het rekenen ging echter wel door. Zonder in
grepen in WAO-uitkeringen zouden miljardenbe
sparingen verloren gaan, konden premies niet
omlaag en zou de druk van de ketel gaan. Het
aantal WAO'ers zou daardoor weer kunnen gaan
stijgen.
Geen wonder dat Ter Veld in augustus de Ka
mer nog liet weten dat het weliswaar iets beter
ging met de WAO maar dat er geen reden was de
plannen bij de stellen. Het aantal WAO'ers moest
eerst terug naar het peil van 1989. En dat zou pas
ver na het verkiezingsjaar 1994 zijn. Een zaak dus
voor een volgend kabinet.
In CDA-kring wprdt er met het advies van de
Raad van State op de achtergrond op gerekend
dat de plannen onverkort doorgaan. Zeker als Ter
Veld de rug recht houdt en ook PvdA-leider Kok
achter de voornemens blijft staan. Kok kan ook
niet terug. Vorig jaar moest hij het kabinet al vra
gen of eerdere besluiten niet konden worden bij
gesteld nadat zijn partij ze afwees.
Voor de fractie van de PvdA is het advies van
de Raad van State echter geen reden om het ver
zet tegen de WAO-plannen op te geven en wil
geen bevriezing. Dat zij daarmee de eigen be
windslieden bruskeert, is bekend. Zoals zij ook
weet dat het het einde van PvdA-voorman Kok
zou kunnen zijn, zonder opvolger bij de hand.
Een nieuwe coalitie met het CDA kan de PvdA
dan ook vergeten.
Een enorm dilemma dus. Maar tijd brengt
raad. In augustus 1991 besloot het kabinet tot de
WAO-ingrepen. Het duurde daarna acht maan
den voordat Sociale Zaken de wetsteksten bij de
Raad van State had. De Raad deed vier maanden
over het advies. Dat moet nu op Sociale Zaken
worden bestudeerd. Want ook zonder bezwaren
tegen de WAO-bevriezing zijn er op onderdelen
wel 'wetstechnische' bezwaren, zeker bij het zus-
ter-wetsvoorstel beperking ziekteverzuim.
Sociale Zaken zal enkele weken nodig hebben.
Daarna moet de zaak nog langs de ministerraad.
Eind oktober, begin november kan het wetsvoor
stel bij de Kamer komen. Formeel moet de Ka
mer dan binnen twee maanden schriftelijk com
mentaar leveren. Een termijn die nooit wordt ge
haald. Zeker niet bij een zo omstreden zaak als
de WAO.
Met de kerstvakantie van een maand zal het
commentaar er in maart, april 1993 zijn. Komen
er nog hoorzittingen met betrokkenen, dan wordt
het nog later. Sociale Zaken zal wel haast maken
met de reactie op de opmerkingen vanuit de Ka
mer. Maar een maand zal het toch wel duren.
Met de paasvakantie zelfs twee.
Met het Sociale Zakenstuk in de hand moet de
Kamer dan weer in drie weken een zogenoemd
'eindverslag' maken. Die paar weken zijn altijd te
kort. En met de zomervakantie die eind juni be
gint, wordt dat wel augustus 1993. Ook hierop
moeten Ter Veld en co. weer reageren. En pas
daarna kan een debat worden gehouden. Eind
1993 op zijn vroegst. De tot nu toe voorziene in
gangsdatum 1 januari, mogelijk 1 juli, 1993 is dan
al voorbij. En het is te kort dag om 1 januari 1994
nog te halen.
In maart 1994 zijn er verkiezingen. Dus wordt
het een zaak van een volgend kabinet.
amsterdam
Tegen de 37-jarige hoofdver
dachte in de zaak van de Gha
nese drugsbende heeft de offi
cier van justitie bij de Amster
damse rechtbank, mr. N.
Schaar, vandaag twaalf jaar ge
vangenisstraf geëist. Tegen een
31-jarig en een 24-jarig bende
lid werd respectievelijk twee en
zeven jaar geëist.
De hoofdverdachte stond te
recht op beschuldiging van de
uitvoer van 3,5 kilo heroïne naar
New York en voor de invoer van
een pond heroïne uit Ghana.
Voor elke uitgevoerde kilo zou
hij 100.000 dollar hebben opge
streken. De officier vond de
maximumstraf van zestien jaar
te zwaar, maar bestreed de op
merking van de advocate van de
man dat hij slechts een 'piepel
tje' zou zijn. De officier noemde
de man 'meedogenloos'. Koe
riers dwong hij soms bolletjes
drugs door te slikken. Ook als zij
niet meer konden.
den haag gpd
CDA en WD hebben gisteren
verhinderd dat er een wettelijke
regeling komt voor werknemers
om te ldagen. Zij stemden tegen
een wetsvoorstel van minister
De Vries (sociale zaken). Het
plan werd met 62 tegen 57
stemmen verworpen. Vóór
stemden PvdA, D66, Groen
Links, SGP en GPV.
PvdA-fractieleider Wöltgens
sprak zijn 'spijt' uit over de hou
ding van het CDA. Hij stelde dat
waar het concrete verbeterin
gen betreft in het sociale beleid
via wetgeving „de neuzen niet
altijd in dezelfde richting wij-
Wöltgens wees er verder op
dat onderzoek heeft uitgewezen
dat een adequate klachtenrege
ling voor werknemers op vrij
willige basis vrijwel nergens is
ingevoerd. „Zo zie je maar
weer", aldus Wöltgens.
De PvdA-voorman maakte
zijn opmerkingen in de RAI tij
dens een symposium over
nieuw elan voor medezeggen
schap. Wöltgens bepleitte daar
meer bevoegdheden voor on
dernemingsraden. De PvdA wil
daarvoor de behandeling van de
Wet op de Ondernemingsraden,
begin 1993, aangrijpen.
Zo wil de PvdA dat onderne
mingsraden advies gaan geven
over alle belangrijke bedrijfs
economische beslissingen die
gevolgen hebben voor de werk
nemers. De centrale onderne
mingsraden moeten eigen be
voegdheden krijgen over het
concernbeleid. Daarnaast wil de
PvdA dat het verschil in be
voegdheden en faciliteiten voor
ondernemingsraden in bedrij
ven tot honderd werknemers,
en bij grotere ondernemingen,
wordt opgeheven. Ook moeten
leden van ondernemingsraden
de kans krijgen scholing te vol
gen.
den haag gpd
De kerncentrale Dodewaard
blijft open, ondanks het ontbre
ken van een geldige vergunning.
Een kamermeerderheid van
CDA en WD steunde gister
avond het kabinetsbesluit om
de situatie bij Dodewaard te ge
dogen totdat een nieuwe ver
gunningsprocedure is afgerond.
PvdA, D66 en Groen Links
drongen in moties aan op slui
ting van de centrale, maar die
behaalden geen meerderheid.
PvdA, D66 en Groen Links he
kelden het besluit van het kabi
net de centrale voorlopig te ge
dogen. PvdA-woordvoerder
Feenstra erkende dat de uit
spraak van de Raad van State
(die dit voorjaar de vergunning
vernietigde) niet betekent dat
de centrale onveilig is. „Maar of
de centrale veilig is, staat ook
niet vast", aldus Feenstra.
PvdA en D66 willen dat eerst
een nader veiligheidsonderzoek
wordt afgerond alvorens de
centrale een nieuwe vergunning
kan krijgen. Daarmee staat de
PvdA recht tegenover haar ei
gen minister Alders (milieube
heer en ruimtelijke ordening).
Die deed de door Feenstra
voorgestelde procedure af als
„een vluggertje" die de toets der
kritiek „absoluut niet kan door
staan".
ding van de VUT en invoering
van de vierdaagse werkweek.
Wat dat laatste betreft stelt de
bond voor eerst oudere werkne
mers de mogelijkheid te bieden
vier dagen per week te gaan
werken.
De Voedingsbond FNV on
derhandelt onder meer over de
CAO's voor de vleeswarenin-
dustrie, de land- en tuinbouw,
de brood- en banketindustrie
en de tabaksverwerkende indu
strie.
Eoti «Hwwa wld Is op
haar toekomst voorbereid.
den haagBen je een vis,
moeilijk te doorgronden en fan
tasierijk? Dan passen beroepen
als dierenverzorger en regisseur
in jouw straatje. Met deze en elf
andere horoscoopposters van
het ministerie van sociale zaken
hoeven slimme meiden niet
langer met hun toekomst in de
maag te zitten. „We hebben
eens op een rijtje gezet wat de
sterren zeggen over jouw toe
komstige carrière", luidt de
boodschap. Toch wil het minis-
Van Bavel: „Meisjes moeten
zelfstandig over hun toekomst
beslissen en zich niet van alles
laten aanpraten." Daarom
noemt ze het een „campagne
met een knipoog". De sterre-
beelden verschijnen deze
maand In het meidenblad Yes.
De horoscopen zijn de laatste
activiteit van de nu ruim drie
jaar lopende campagne 'Een
slimme meld is op haar toe
komst voorbereid'. Sociale Za
ken is tevreden met de resulta
ten tot dusver. Van Bavel:
„Ruim negentig procent van de
jongeren kan zich vinden In de
uitstraling: gelijke rechten en
mogelijkheden voor jongens en
meisies en de noodzaak van een
goede opleiding."
ILLUSTRATIE MINISTERIE VAN SOCIA-
LE ZAKEN