IS
Videotheek naar
Bev rij dingsplein
Rif geen goudmijntje voor sportvissers
Weer onderzoek
Stadsgehoorzaal
Leiden
WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1992
Nieuwbouw aan Garenmarkt door grondruil
"Het concern 'Videoworld' aan de Korevaarstraat mag op
het Bevrijdingsplein een nieuwe videotheek bouwen. In
ruil hiervoor krijgt de gemeente de beschikking over de
grond aan de Garenmarkt achter de videotheek. Het plan
is om een deel van de leegstaande garage op deze plaats
te slopen en er vier woningen te bouwen.
leiden loman leefmans
De gemeente is het hierover on
langs eens geworden met de ei
genaren van Videoworld J. Ver
baan en L. Braham. De video
theek op het Bevrijdingsplein
wordt gebouwd naast de ail be
staande houten (honingraat)ge-
bouwtjes voor de vestiging van
Albert Heyn. Het plan is in een
vergevorderd stadium en wacht
alleen nog op toestemming van
de politiek.
Verbaan, betrokken bij een
reeks van videozaken in Leiden,
onlokte twee jaar geleden een
felle concurrentiestrijd aan de
Korevaarstraat door aan twee
kanten van de videowinkel van
Holvast videotheken te ope
nen. Daarmee telden de Ko
revaarstraat en omgeving maar
liefst vijf videozaken.
Videoworld was daar onder
meer gevestigd in een voormali
ge garage maar mocht volgens
het bestemmingsplan slechts
een deel daarvan gebruiken. De
gemeente moest de eigenaren
met harde hand dwingen het
achterste deel van de garage te
ontruimen. Dat staat sinds die
tijd leeg. Het is het deel dat nu
gesloopt gaat worden voor de
bouw van huizen.
Ruil
In augustus bood de gemeente
aan om de grond aan de Garen
markt te ruilen voor een stuk
grond aan de Montgomery-
straat, zodat ook daar een filiaal
van 'Videoworld' kan komen.
Dat ketste af omdat nieuwbouw
op die plaats niet mogelijk
bleek. Vervolgens werd gezocht
naar een andere vestingingsmo-
gelijkheid in de buurt van het
winkelcentrum op het Bevrij
dingsplein. Die is nu gevonden
in de vorm van nieuwbouw.
Voor het gat aan de Garen
markt zijn al eerder nieuw-
bouwplannen ontwikkeld. Die
konden nooit worden uitge
voerd omdat de gemeente geen
eigenaar was van de grond.
Naar verwachting kan binnen
enkele maanden worden be
gonnen met de sloop van een
deel v
Veel paarden
in Valkenburg
valkenburg Handel werd er
vanmorgen praktisch niet ge
dreven op de Valkenburgse
paardenmarkt. Slechts één van
de paarden was het voorwerp
van onderhandelingen. Tot een
koop kwam het echter niet
want de transactie ketste op
het laatste moment af. De Val
kenburgse markt de oudste
paardenmarkt van Nederland,
werd gistermorgen druk be
zocht. Weliswaar was het ter
rein rond de Hervormde kerk
om half negen nog praktisch
leeg, anderhalf uur later be
volkten meer dan honderd
paarden en pony's, één ezel en
talloze bezoekers het marktter
rein. L. van Tilburg, voorzitter
van het paardenmarktcomité,
was vanmorgen opgetogen
over dit grote aantal. „Aanvan
kelijk vreesden we vanmorgen
dat het aantal paarden zou te
genvallen omdat het vanmor
gen vroeg nog zo rustig was.
Maar dit overtreft de verwach
tingen." Vorig jaar waren er
tachtig paarden en pony's op
de paardenmarkt
FOTO DtCK HOGEWONING
Aanleg kunstrif voor kust Noordwijk van start
noordwuk paul v
Dertig vrachtwagenladingen ba
saltkeien komen morgen op de
bodem van de zee terecht, acht
kilometer voor de kust bij
Noordwijk. Verdeeld over vier
hoopjes met een diameter van
tien meter en een hoogte van
drie meter, moeten ze snel be
groeid raken met sponsachtigen
en zee-anemonen.
Schelpdieren, garnalen en
kreeftjes zijn daar dol op en die
nen op hun beurt weer als
maaltijd voor vissen, leert de
praktijk op wrakken en haven
hoofden. Dus: een grotere bio
logische verscheidenheid in on
ze Noordzee door deze proefrif-
fén.
De voorzitter van de Noord -
wijkse hengelsportvereniging
De Sportvisser, C.L.P. Lassooy,
verwacht niet dat de riffen een
goudmijntje worden voor zijn
100 leden tellende club. Aller
eerst duurt het drie tot vijf jaar
voordat de kunstriffen, die om
de 50 meter worden
flink zijn begroeid.
Bovendien vindt hij de' reeks
aan de kleine kant. Óf, anders
gezegd: 'het zijn spelden in een
hooiberg'. „De meeste wrakken
hier zijn 30 tot 50 meter lang",
vergelijkt hij. „En in Amerika
zijn kunstriffen kilometers lang,
vaak gemaakt van autobanden.
Daar kunnen vissen lekker in de
luwte liggen."
Als die diertjes dat bij de kust-
riffen ook gaan doen, denkt Las
sooy dat beroepsvissers ze mas
saal gaan 'afzetten' met staande
netten: „Ze doen dat nu ook
met wrakken. Laten de netten
er bijna constant omheen staan.
Je moet mazzel hebben als je er
een keertje kunt hengelen.
Vooral Denen zijn goed in
wrakkenvissen, ze doen dat to-
taan Frankrijk. In Nederland
vissen de meesten met netten
die over de bodem slepen". Het
is een methode die veel weer
standen oproept, aangezien de
zee bijkans wordt leeggevist en
de bodem leeggeschraapt.
Voorrang beroepsvissers
Boven de riffen laat Rijkswater
staat een stuk zee van een vier
kante kilometer met boeien af
zetten. De organisatie hoopt dat
vissers daar buiten blijven,
maar Lassooy denkt dat ze er
juist op afkomen. Controle is
moeilijk en verboden is het vis
sen niet.
Lassooy heeft er begrip voor
dat de beroepsvisserij voorrang
heeft, maar maakt zich wel zor
gen over sommige praktijken
van de heren. Zo blazen ze met
dynamiet vissen weg of laten ze
stukken net achter. Die vissen
dan eeuwig door op de bodem
van de zee, die ter plaatse 18
meter onder de waterspiegel
ligt. Welke vissen op de riffen
afkomen, weet de Noordwijkse
hengelaar niet. „We hoeven niet
te verwachten dat er opeens
barracuda's gaan rondzwem
men", zegt hij nuchter.
De aanschaf van de 60 tot 300
kilo wegende natuurstenen en
het storten ervan kost 150.000
gulden. Volgend jaar heeft
Rijkswaterstaat het dubbele be
drag op de begroting staan,
voor onderzoek. Duikers gaan
regelmatig naar beneden om de
riffen te inspecteren en met fo
to- en videocamera's te registre
ren hoe de leefgemeenschap
pen zich ontwikkelen.
Ook de meetapparatuur van
het twee kilometer noordelijker
gelegen REM-eiland registreert
het nodige: windrichting, water
kwaliteit, getijdestromingen en
de temperatuur van lucht en
water. Vandaar dat de riffen in
hun buurt zijn gekomen. Ande
re meetpunten in de Noordzee
bleken onhandiger: of ze liggen
voor het drukbevaren Hoek van
Holland of in de buurt van afge
legen boortorens, waar je met
een helikopter heen moet.
Na een jaar of drie bekijkt
Rijkswaterstaat of de proef een
succes is en er wellicht een uit
breiding inzit, bij Noordwijk of
elders. Wanneer er nadelen aan
het initiatief blijken te kleven,
wordt de steenmassa opge
ruimd. „We kunnen ons echter
zo gauw geen nadeel inden
ken", zegt een woordvoerster
van Rijkswaterstaat. „Brood
etende profeten zijn het", rea
geert de Noordwijkse hengelaar.
„Maar ach, we zien wel".
Landen als Japan werken al eeuwen met kustriffen, opgezet
als omkooide kwekerijen van kreeften of inktvissen op heb
ben. Ook wier, grondstof voor voedsel en cosmetica, tiert er
welig op. Nederland heeft er echter nooit aan gedacht, versto
ken als men hier was van inspirerende rotskusten.
Warmonder R.J. Leewis, als bioloog verbonden aan het
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne, bracht
het balletje aan het rollen. Deze duikfanaat bestudeerde het
leven op wrakken, waterwerken en kunstriffen in andere zee-
en en concludeerde dat dat rijk is. Zo merkte hij dat op wrak
ken 180 maal zoveel dierlijk leven voorkomt als op een kale
zandbodem.
Ze geven luwte en maken het kleine zeedieren mogelijk vol
wassen te worden. Zonder harde bodem sterven onnoemelijk
veel larven die vervolgens worden afgebroken door bacteriën.
Dat kost zuurstof, waardoor het zuurstofgehalte omlaag gaat.
Als het goed is verrijkt een rif het leven in zee en komt er meer
zuurstof in het water.
Ook zou het weieens een mooie manier kunnen zijn om van
ons afval af te komen. De riffen van morgen zijn van een
schoon natuurprodukt gemaakt Er wordt echter op gestu
deerd of het ook met materialen kan die verontreinigd zijn
maar niet verontreinigen.
Kettingbotsing
Voorschoterweg
Op de Voorschoterweg heeft
zich gistermiddag een heuse
kettingbotsing voorgedaan. Het
ongeluk gebeurde nadat een 22-
jarige inwoner van Den Hoorn
te laat zag dat een aantal wa
gens voor hem stilstond. De
man had nog zo veel vaart, dat
hij drie andere wagens op el
kaar schoof. Bij de botsingen
raakte niemand gewond.
Jongetje breekt
been na vlucht
voor ruzie
Een achtjarige jongen uit Lei
den is gistermiddag gewond ge
raakt bij een verkeersongeluk
op de Charley Tooropstraat. De
jongen, die ruzie had gekregen
met enige buurtgenootjes, ren
de plotseling tussen twee gepar
keerde wagens de straat op. Hij
werd geschept door een auto,
die op dat moment voorbijreed.
De bestuurder van die wagen,
een 36-jarige Leidenaar, kon de
jongen niet meer ontwijken. De
jongen is met een gebroken
been opgenomen in het Diaco-
nessenhuis.
onderzoek naar
de mening van
consumenten kost duizenden
guldens. Interviewbureaus
gebruiken ingewikkelde
modellen om opiniepeilingen te
houden die een beeld geven van
hetgeen de mensen bezig
houdt. Dat kan gemakkelijker.
Een paar uurtjes in de avond op
de Leidato en je weet exact wat
er in de stad leeft. Sinds
gisteravond is glashelder
waaraan Leiden (en omgeving)
zich groen en geel ergert in de
eigen stad.
Parkeren
Op één, met stip, staat het het
parkeren. Bijna alle ondervraag
den hebben wel iets te mekke
ren over dat stallen van de wa
gen. De meesten over het cen
trum. „Er rijden op een zater
dagmiddag net zo veel mensen
rond op zoek naar een plekkie
als dat er wagens geparkeerd
staan", weet mijnheer Ouds-
hoom te melden. Samen met
zijn vrouw wijkt hij vaak uit
naar winkelcentra in de regio.
„Daar kan ik ten minste m'n
wagen fatsoenlijk kwijt." Een
mijnheer en mevrouw uit Bos
koop hebben dezelfde klacht:
„Wij vinden Leiden een mooie
Wat is er nou Leidser dan de
Leidato? Niets toch. Dus moet
Steeds daar ook zijn. De redactie
staat drie dagen achtereen bij de
beursstand van het Leidsch
Dagblad om u te laten reageren
op vragen. Gisteravond de eerste:
wat zou u veranderen in de stad
als u het voor het zeggen had? De
Leidenaar aan de macht.
stad, maar gaan toch vaak naar
Gouda of Rotterdam. Niet om
dat dat zo dichtbij is. Nee, je
kunt er beter parkeren." Het
Boskoopse duo werd onlangs
onaangenaam verrast door de
uitbreiding van het parkeer-
restrictiegebied. „Nou kun je
het helemaal wel vergeten."
Mijnheer R. van der M. ('houdt
het daar maar bij') uit de
Ceramstraat heeft juist last van
een gebrek aan parkeerruimte
voor zijn eigen deur. „In de stad
is het geen probleem, daar rij ik
een parkeergarage binnen, al
tijd plek". Voor de deur in De
Kooi is het evenwel ellendiger.
„Ik moet vaak een paar hon
derd meter lopen voordat ik
thuis ben." Voor de rest is de
geboren Blokzijler wel tevreden.
„Hoewel ik hier al ruim 64 jaar
woon ben ik geen echte Leide
naar. En dus veel gemakkelijker
dan de meesten hier."
Sluitingstijden
Een goede tweede plaats scoren
de sluitingstijden van cafés. Met
name de jongere bezoekers van
de Leidato vinden het maar niks
dat ze om een uur of twee al
naar huis moeten. Vijf uur
wordt in het algemeen als een
mooie tijd gezien. Alain Rands-
dorp: „Je gaat toch niet zo vroeg
Alain Randsdorp (met vriendin) zou de sluitingstijden veranderen als hij het voor het zeggen had. Vijf uur zou
het worden. „Twee uur is niks, want je gaat toch niet vroeg van huis." foto henk bouwman
stappen, dan kun je ten minste
nog een beetje doorvieren." De
suggestie dat je in een disco
theek niet ziet of het licht of
donker is, wordt resoluut terzij
de geschoven. 'Nieuwbakken'
Leidenaar R. Hagen pleit ook
voor vijf uur. Hij voegt hieraan
toe dat hij de erfpacht zou af
schaffen. Hij is net een huis aan
het kopen. Blijkbaar niet in het
centrum, gezien zijn pleidooi
voor late openingstijden.
Breestraat
De Breestraat doet het ook goed
in de peiling. Die willen velen
wel eens veranderd zien. Met
name de NZH-chauffeur C.
Zwanenburg zou deze winkel
straat dicht gooien als hij het
voor het zeggen had. „Het is
een regelrechte ramp, hoewel
die straat al miljoenen gekost
heeft. Alles kart er maar door
heen, tegen de richting in. De
politie doet zelden wat. Fietsers
gooien zich voor de bus, taxi's
racen je voorbij, echt ongeloof
lijk." Óp de vraag of hij zich zelf
netjes aan de voorgeschreven
snelheid van 15 kilometer per
uur houdt, antwoordt hij ont
kennend. „Dat staat ook ner
gens aangegeven." Ho ho.
chauffeurtje, dat staat in grote
cijfers op het wegdek geschre
ven. „Dan moet de gemeente
die cijfers goed wit houden, zo
vaag als ze nu zijn zie ik ze
niet."
Mevrouw Oudshoorn heeft het
eveneens op de Breestraat voor
zien. Het verkeer kan haar niet
zo veel schelen, maar ze vindt
'm zo ongezellig. „Veel te breed
en vroeger was het nog een
winkelstraat. Nu zie je alleen
maar advocatenkantoren verrij-
Haagse Schouw
Tot slot een losse flodder, een
lumineus idee van mevrouw en
meneer Vogelezang (zonder 'n',
dan weten ze ten minste dat ik
het ben. Ik ben de enige in Lei
den die geen Vogelenzang
heet") uit de Stevenshof. Zij
zouden meteen de Haagse
Schouwbrug heropenen, na een
snelle verbouwing weliswaar.
„Het is niet te doen." Maar ze
hebben De Vink toch openge
gooid? Dat is volgens het echt
paar niet genoeg. „Je staat in el
lenlange files. Vanochtend nog,
ik wilde boordschappen gaan
doen. Omdat het regende pakte
ik de auto. Ver kwam in niet de
file voor de Lelyiaan stond tot
aan het viaduct. Ben maar om
gedraaid, toen ik thuis kwam,
zonder boodschappen, was het
alweer droog." Die arme me
vrouw Vogelezang.
Een mijnheer, die er niet aan
toekomt zijn naam te noemen
omdat hij door zijn vrouw
wordt meegetrokken („Kom op,
m'n vriendin wordt niet goed')
zou eigenlijk het liefst heel Lei
den veranderen. Of misschien
wel opheffen. „Het moet hier
veel gezelliger", weet hij te mel
den. Hoe dan mijnheer? „Juh,
vind jij het hier zo leuk dan?"
Tja. het valt toch wel mee, als je
die Haarlemmerstraat weg
denkt? „Nee hoor, het is niks en
het wordt niks." (RK)
Roy Klopper en Loman leefmara
'De zoveelste geldverspillende studie
leiden roy klopper
zijn al
over veel tongen gegaan, maar
vooralsnog is het daarbij geble
ven. Ondanks de ingrijpende
plannen van alweer een paar
jaar geleden is de Stadsgehoor
zaal nog steeds de oude: een ge
bouw waarin van alles gebeurt.
Er zijn klassieke concerten, An
tilliaanse feesten, examens.
Het gemeentebestuur lan
ceerde een paar jaar geleden al
het idee om dat te veranderen.
De oude zaal aan de Breestraat
moest vooral het walhalla wor
den van cultuurminnaars. Niet
doen, riep directeur André de
Jong meteen al. Dat plan is on
betaalbaar omdat grote evene
menten en feesten nu eenmaal
het meeste geld in het laatje
brengen, stelde de directeur.
Maar hij zou binnen de
kortste keren niets meer heb
ben te vertellen over de Stads
gehoorzaal omdat een andere
gemeentelijke directie (kunst en
cultuur) het gebouw zou gaan
beheren. De Jong zwaait echter
nog steeds de scepter over de
zaal.
Voor hoelang is echter de
vraag. Het college van B en W
heeft al verschillende keren ge
goocheld met data waarop de
zaal in andere handen zou ko
men. Tot verbijstering van De
Jong heeft het college nu het
Amsterdamse bureau Leyer
Weerstra ingeschakeld. Dit bu
reau onderzoekt of en hoe de
directie kunst en cultuur de
Stadsgehoorzaal kan exploite
ren. Het eindrapport wordt me
dio november verwacht. Het
onderzoek kost de gemeente
67.000 gulden.
De Jong, ook verantwoorde
lijk voor de Groenoordhallen,
snapt niets van de gemeente.
„Wordt er weer een onderzoek
van 67 mille tegenaan gegooid,
terwijl toch al min of meer vast
staat dat de Stadsgehoorzaal
wordt losgekoppeld van de
Groenoordhallen. Dit is al het
zoveelste kostenverslindende
onderzoek."
Hij heeft niet zo veel zin om
mee te werken aan het Amster
damse onderzoek. „Wat heb ik
eraan als ik het beheer over de
Stadsgehoorzaal toch verlies. Ik
zet de dozen met gegevens wel
buiten. Als ze die ophalen kun
nen ze het zelf uitzoeken. Ik heb
het druk genoeg." De Jong is ta
melijk sceptisch over de kans
dat de directie kunst en cultuur
de Stadsgehoorzaal rendabel
kan exploiteren. „Ze organise
ren van die concerten waar tien,
twintig man zitten. Dat levert
niets op, maar de verwarming
moet wel aan en de rest van het
gebouw kun je ook niet verhu
ren vanwege geluidsoverlast."
Het Amsterdamse bureau
moet vaststellen hoe de exploi
tatie rendabel kan worden ge
maakt. Onderzocht wordt in
hoeverre aanvullende activitei
ten nodig zijn om de rekening
sluitend te krijgen.
Hierbij komt ook aan de orde
welk soort activiteiten wordt ge
doogd naast het culturele pro
gramma. Y. van Baarle, hoofd
van de directie kunst en cultuur
gaat er niet van uit dat de huidi
ge gebruikers van de Stadsge
hoorzaal moeten omzien naar
andere ruimte. „We zijn blij met
de belangstelling van al die or
ganisaties, wij willen graag met
hen verder." In de Stadsgehoor
zaal worden onder meer exa
mens afgenomen en concour
sen van harmonieën en fanfares
gehouden. Verder zijn er bij
voorbeeld het jaarlijkse Antilli
aanse feest en het Bevrijdings
bal.
Toch komt er een verschil
met de huidige huishouding.
Van Baarle: „Momenteel is het
een kwestie van zo vaak moge
lijk zalen verhuren. Wij stellen
een culturele programmering
centraal, daama kijken we wat
aanvullend nodig is om de ba
ten en uitgaven in balans te krij
gen."
AGENDA
WOENSDAG 9 SEPTEMBER
Leiden
Informatie bijenkomst van de Com
modore Amiga gebruikersgroep Lei
den in de kantine van V.V. Leiden aan
de Smaragdlaan. aanvang 20.00 uur.
Informatiepunt Gemeenschappelijk
Wonen. Gerestraat 20. van 20 00 tot
21.00 uur,
Noordwijk
Bloedafname-avond van het Ned. Ro
de Kruis ism LionsClub Noordwi|k, in
de Willibrord-Mavo. Van Panhuys-
straat. tussen 18.45 en 21.00 uur
Vergadering van de commissie voor
emancipatiezaken. Gemeentehuis
(oude raadzaal), aanvang 19.30 uur.
Oegstgeest
Bridge drive m 'Hotel het Witte Huis',
aanvang 19.45 uur.
DUIVENBERICHTEN
tet: 071-161418
De duiven vlogen zaterdag vanuit Arras.
De Blauwkras: l7 en 8 comb v d.
Blom; 2.3. 5 en 6 comb v.d Nieuwen-
dijk, 4 en 9 comb. Houwelmg Rozier;
10 P. Landesbergen.
Leiderdorp: 1.3. 9 en 10 J v Laar 4
Zn 2. 4, 6 en 7 R. v.d. Nieuwendijk; 5
en8J. Knijnenburg.
Het Oosten: 1. 2. 3. 7 en 9 comb
Mooten-v d Hoogt, 4 A. Pracht. 5G.
Hendnkse. 6 en 8 M. Geyteman; 10 B.
v Putten.
De Reisduif: 1 en 8 A v.d Dop: 2 W
Kop; 3 t/m 7 N. de Groot Zn.; 9 comb.
Schroot; 10 P. Kop.
De Rijnklievers: 1 J Kok. 2 en 8 J Ze
en 6 J v. Leyden. 5 J.
Wai,7M Hogenboom. 8G. Goo-
10H.1
I. Poel
De Vriendenclub: 1 W Vijlbnef; 2 en 10
F Ladan; 3 en 8 W v d Koo.t. 4 en 7 L.
Koopman; 5 A. Link; 6 A v Weeren; 9
R Verhoogt
De Zwaluw: 14 en 7 J Hoogervorst. 2.
3en5vd Koo<i de Best. 6 en 9 P van
Wissen en Zn 8W v. Ommen; 10N
Meeuwenoord.