7
'Nog jaren schipperen'
ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1992
Gapende gaten en smalle noodtrappetjes. De metamorfose van het station duurt tot in 1996. De reizgers zijn inmiddels gewend aan de ongemak- De afgelopen maanden concentreerde het werk zich aan de achterkant van het station,
ken die de verbouwing met zich meebrengt.
Het moet een station
worden van nationale
allure. Het 'visitekaartje'
van Leiden, als het ware.
Een 'transparant higH-tech
gebouw, sprankelend, vol
mooie kleuren, heldere
vormgevingen plezierige
looproutes'. Wie nu langs
half afgeknabbelde muren,
gapende gaten en over
smalle noodtrappetjes
loopt, kan zich daar nog
weinig van voorstellen. De
metamorfose duurt lang,
tot in 1996. Treinreizigers
en NS-personeel moeten de
ongemakken nog jaren
voor lief nemen.
Momentopname in een
bouwput.
De eerste chirurgische ingrepen
zitten er op voor het Leidse sta
tion. Vorig jaar april verdwenen
de wachtkamers op de perrons, werd een
nieuwe tunnel onder het oude gebouw ge
graven en gingen de rails een stuk omhoog.
Pilaren die de overkapping op haar plaats
hielden zijn weggehaald en vervangen door
een stalen draagconstructie.
'Inleidende werkzaamheden', die reizigers
en personeel veel overlast bezorgden. Stof,
herrie, een hoop gedrang. En dan te beden
ken dat een deel van de werkzaamheden 's
Reizigers gewend
aan ongemakken
verbouwing station
nachts plaatsvond om veel van de problemen
te voorkomen. Fijn voor reizigers en perso
neel, minder leuk voor de slapende patiënten
in het aangrenzende Academisch Ziekenhuis.
De afgelopen maanden was het wat rusti
ger. Het werk concentreerde zich bij de ach
teruitgang aan het Terweepark, waar het ze
ker zomers vrij stil is. Maar die rust is van
korte duur.
Als de komende maanden de brede tunnel
onder de perrons wordt gebouwd is het weer
duwen en trekken geblazen tijdens de och
tend- en avondspits. Dan moeten er af en toe
trappen worden opgetild om enorme beton
nen platen naar binnen te schuiven, gaat de
achteruitgang tijdelijk dicht en persen alle
reizigers zich over een enkele noodtrap naar
de perrons.
De reizigers, die in het begin wel even
moesten wennen, lijken inmiddels gewend
aan de ongemakken. De afgelopen bouwpe
riode zijn er naar schatting zo'n tien officiële
klachten ingediend.
Een lage score, meent NS-medewerker
Roel van Milligen. „Er is een aantal mensen
geweest dat vuil aan de kleding had of een
gescheurde pantalon. Bouwvakkers wilden in
het begin nog wel eens gewoon aan de gang
gaan tussen de reizigers in. Dan vlogen de
lasvonken over het perron."
Incidenten die tot het verleden behoren,
verzekert Van Milligen. De voormalige loket -
tist is vorig jaar juni door de NS aangesteld
om dit soort zaken te voorkomen. De 'bouw-
pastor', zoals collega's hem noemen, moet de
bouw in goede banen leiden. Hij helpt reizi
gers en personeel door de moeilijke tijden
heen. „Zorgen dat er geen ongelukken ge
beuren en dat het zielaeverzuim onder het
personeel niet hoog oploopt."
Onbegrip
Technische kennis van zaken heeft Van Milli
gen niet, maar dat ziet hij niet als een gemis.
„Ik denk daardoor juist veel meer in het
straatje van de reiziger die er ook geen ver
stand van heeft. Alhoewel ik het afgelopen
jaar natuurlijk wel het nodige heb geleerd
De stoomleiding van het AZL wordt in 1995 overbodig. Na de sloop ervan wordt op deze plek de
laatste hand gelegd aan de nieuwbouw van het station. Hier verrijzen de kantoortjes van onder
meer de perronopzichter en de stationchef.
'Bouwpastor' Roel van Milligen voor de fietsenstalling in aanbouw, aan de achterzijde van het station. „Ik zorg ervoor dat er geen ongelukken gebeuren met de reizigers en het ziekteverzuim onder
het personeel niet hoog oploopt." FOTO'S wim dijkman
over prefab-platen en trogbruggen."
De bouwpastor verspreidt elke week een
A4-tje onder de werknemers op en rond het
station waarin hij tekst en uitleg geeft over dit
soort zaken. „Die weten ook van nul, dus dat
soort vaktaal kun je niet gebruiken." Reizi
gers worden op de hoogte gesteld via een 'in
fo ruit' naast de loketten. Posters maken de
forensen attent op tijdelijke regelingen en
noodvoorzieningen.
„In het begin was er veel onbegrip," zegt
de 'bouwpastor'. Zo dachten minder fre
quente bezoekers nog wel eens dat het sta
tion verzakte door alle sloopwerkzaamheden.
De op- en afstap naar de treinen werd vorig
jaar ineens een stuk groter. „Op zich een lo
gische gedachte. Onder de perrons is per slot
van rekening een nieuwe tunnel gegraven.
Maar het zit precies andersom: de sporen
zijn verhoogd, waardoor de afstand naar de
treinen vergroot is. Een lastig probleem,
vooral voor mensen die niet zo goed ter been
zijn. We hameVen er bij de conducteurs
voortdurend op dat ze die buitengewone ho
ge afstap omroepen voordat het station
wordt bereikt. Helaas kunnen we er verder
niet veel aan doen."
Personeel klaagde in het begin over het ve
le lawaai. Drilboren en sloophamers wilden
nog wel eens een stevige hoofdpijn veroorza
ken. En dus verzocht Van Milligen de twee
bouwmaatschappijen (Strukton en Articon,
beide dochterondernemingen van de NS) om
de luidruchtigste karweien 's nachts te kla-
Tot nu toe verloopt alles volgens plan. Af
gezien van dat ene ongeluk in januari, waar
bij een bouwvakker onder een heipaal achter
het station werd verpletterd. („Heel tragisch.
De vader bestuurde de bouwkraan, de zoon
lag onder de heipaal.De bouw ligt op sche
ma, het personeel heeft zich niet massaal
ziek gemeld en de reizigers klagen mondjes-
Van Milligen: „Dat we zo mooi op schema
liggen is voor een groot deel te danken aande
overkapping van het station. Is het slecht
weer dan is dat niet of nauwlijks van invloed
op het werk. Als het regent, kan het beton
storten gewoon doorgaan. Verder hebben we
ook het geluk gehad dat de winter heel zacht
is geweest.
Krappe tunnel
De komende weken wordt er gewerkt aan de
bouw van de nieuwe reizigerspassage. Een 16
meter brede gang die in de toekomst vol
doende ruimte moet bieden aan de meer dan
30.000 passagiers die het station dagelijks
aandoen. De oude tunnel is 9 meter breed en
vanwege de werkzaamheden voor de helft af
gesloten voor de reizigers. „Veel te krap dus.
Reizigers die moeten overstappen naar
Utrecht missen hun aansluiting wel eens. Ze
komen in de tunnel, in het gedrang, vast te
zitten. Daar is weinig aan te doen, omdat de
treinen naar Utrecht niet een paar minuten
later kunnen vertrekken. Ze rijden over een
enkel spoor en moeten zich daarom precies
aan de tijden houden."
Het hoogtepunt in de bouw van de nieuwe
tunnel vormt de installatie van het dak. Dat
wordt gemaakt met acht betonnen platen,
die elk zestien meter lang zijn en 250.000 ki
logram wegen. In het weekeinde van 13 en 14
november worden ze stuk voor stuk het sta
tion ingeschoven, vanaf de achterzijde. Een
klus die het treinverkeer twee dagen lang zal
ontregelen. Van Milligen: „Er is een heel in
genieus schema opgesteld, waarbij telkens
één perron toegankelijk blijft. Internationale
treinen zullen dat weekeinde omrijden via
Gouda."
NS-lokettisten en winkeliers verhuizen lij
delijk naar een plekje In de nieuwe tunnel zo
dra die klaar is, begin 1993. Volgend jaar zo
mer begint de verbouwing van de voorkant
van het station. „Dat wordt twee jaar lang
schipperen, daama krijgt ledereen zijn defi
nitieve plaats toegewezen." De trap naar de
sporen 1 en 2 krijgt in die tijd ook een andere
plaats. „Hoe dat er uit gaat zien weten we
nog niet."
De NS moest in haar schema rekening
houden met de nieuwbouwplannen van het
AZL De stoomleiding van het ziekenhuis, die
vlak achter het station loopt, wordt pas in
1995 afgebroken. Na de sloop van de grote
gekleurde buizen wordt op deze plet de
laatste hand gelegd aan het nieuwe station.
Hier verrijzen de kantoortjes van onder meer
de perronopzichter en stationschef. ..Oor
spronkelijk ging de NS er vanuit dat alles in
1995 klaar zijn. maar door die stoomleiding
wordt het wat later. Maar van de bouw van
die kantoortjes zullen de reizigers geen last
hebben."
Van Milligen is ervan overtuigd dat Leiden In
1996 over een schitterend station beschikt.
„Weet je dat er ook een heel groot restaurant
bijkomt? Daar gaat 50 man personeel aan het
werk. Gelukkig hebben we hier niet veel last
van junks, zoals in Amsterdam en Rotterdam.
Dus ik denk dat het allemaal heel mooi
wordt."