'Overheid moet industrie
agressiever beschermen'
Financien
ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1992
30
BEURSEFFECTEN
sche
gint het
Duitsland staat
de vooravond
een heuse e
althans daar be-
langzamerhand wel
op te lijken. Nu de hoop op een
spoedige renteverlaging ver
dwenen is, de dollar ten opzich
te van de Duitse mark een
nieuw dieptepunt heeft bereikt
en zowel de Britse als Ameri
kaanse economie (een belang
rijke markt voor de Duitse ex
portindustrie) er nog steeds niet
florissant voor staan, slinkt alras
het aantal economen dat van
mening is dat Duitsland het
weliswaar moeilijk heeft maar
dat een recessie met alles erop
en eraan toch zal kunnen wor
den vermeden. Een inzinking in
Duitsland is voor de overige Eu
ropese economieën, die nauw
met Duitsland zijn verweven,
niet best.
Economen zijn onder het
motto 'beter laat dan nooit'
druk doende hun scenario's
naar beneden bij te stellen.
Werd er twee maanden geleden
nog gerekend op een economi
sche groei van ruim twee pro
cent volgend jaar in Duitsland,
inmiddels hebben banken en
effectenhuizen hun voorspelling
verlaagd tot één tot anderhalf
procent. Sommige zitten zelfs
nog lager.
Zoals zo vaak, voelden de fi
nanciële markten al eerder nat
tigheid. Sinds de hoogtepunten
in het tweede kwartaal, hebben
de Europese aandelenbeurzen
forse koersdalingen laten zien.
De koersdalingen waren in Ne
derland en Zwitserland met on
geveer 11 procent nog beschei
den vergeleken met Engeland
en Frankrijk waar de beurzen
met 16 procent onderuit zijn
gegaan. In Duitsland daalden
de koersen met 18 procent en
kleinere beurzen als Spanje,
Zweden en Italië respectievelijk
23, 26 en 30 procent.
Niet iedereen is overtuigd van
het gelijk van de financiële
markten. Bundesbankpresident
Tietmeyer om maar eens ie
mand te noemen verklaarde
onlangs nog in een televisie-in
terview dat „Eine Rezession
nicht vor der Tür steht". De
economische cijfers bewijzen zo
langzamerhand het tegendeel:
de Westduitse industriële pro-
duktie daalde in de afgelopen
12 maanden met 2,9 procent;
de orders voor nieuw te produ
ceren machines liepen 5,3 pro
cent terug; de autoverkopen
zakten 11 procent en de verko
pen van kleding en elektronica
8 procent. De werkloosheid
stijgt met rasse schreden, ook in
West-Duitsland. Solide onder
nemingen als Volkswagen en
Daimler-Benz zullen de komen
de jaren respectievelijk 12.500
en 20.000 arbeidsplaatsen
schrappen.
Zo langzamerhand is ieder
een er wel van doordrongen dat
de Duitsers zich schromelijk
hebben verkeken op de hereni
ging. Ook is duidelijk welke cru
ciale fouten Bondskanselier
Kohl kort na de val van de Ber-
lijnse muur heeft gemaakt toen
hij de Oostduitsers een gene
reuze omwisselingskoers voor
hun waardeloze Ost-marken
beloofde en de Westduitsers
verzekerde dat de integratie
niets hoefde de kosten.
Het zal wel zijn gekomen
door de euforie van die dagen,
maar het gevolg is een tot op de
dag van vandaag dramatisch
hoge rente. Om nog maar te
zwijgen over de verkapte en
minder verkapte belastingver
hogingen die de Duitsers voor
hun kiezen hebben gekregen en
nog zullen krijgen en het groei
ende gat in de Duitse begroting.
En om ook maar te zwijgen over
alle speciale ex-DDR-stimule-
ringsfondsen en de bodems
daarvan, die volgens de laatste
berichten snel in zicht komen.
Daarbij zal Treuhandanstalt zijn
privatiseringsoperatie in de ex-
DDR afsluiten met een schuld
van naar schatting 300 miljard
Mark.
Vreemdelingenhaat krijgt in
een periode van economische
neergang ruim baan. De rellen
in Rostock en in andere Duitse
steden doen dan ook sterk den
ken aan de rassenonlusten uit
de zomer van 1981 in Engeland.
Ook dit land verkeerde op dat
moment in een diepe economi
sche recessie. Ook Engeland
ging gebukt onder een geografi
sche tweedeling: het rijke zuid
oosten en het arme noorden
waar de verouderde industrieën
op grote schaal gesaneerd wer
den en de bevolldng zich in een
vergelijkbare uitzichtloze situa
tie bevond als de inwoners van
Oost-Duitsland nu. Liverpool,
de stad waar de Britse rellen be
gonnen, had op dat moment
een werkloosheid van 22 pro
cent (in de voormalige DDR ligt
het werkloosheidspercentage
officieel op 15).
Vier van de tien werklozen in
Liverpool waren 24 jaar of jon
ger en dus misschien wel
'skinhead'. De kans om een
baan te krijgen was vrijwel nihil:
voor één ongeschoolde vacature
Van den Akker nieuwe voorzitter FME:
AMSTERDAM O PD
De FME, de werkgeversorgani
satie van de metaal- en elektro-
industrie, vindt dat de overheid
zich agressiever moet opstellen
bij het beschermen van de Ne
derlandse industrie. Dat zei de
nieuwe voorzitter j. van den Ak
ker, deze week in Amsterdam.
Van den Akker volgt drs.Blan-
kert op die voorzitter wordt van
het Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond (NCW).
Volgens Van den Akker (50)
moet de overheid zich onder
meer 'agressiever' opstellen bij
het verwerven van compensa
tie-orders voor eigen aankopen
in het buitenland. Bovendien
moet het kabinet in de gaten
houden dat er binnen de EG
geen ongelijke verhoudingen
ontstaan. Een milieubelasting
voor alleen Nederlandse bedrij
ven is dus uit den boze, aldus
Van den Akker.
Ook zou de overheid de ont
wikkelingshulp meer in natura
moeten geven, in de vorm van
projecten die door het Neder
landse bedrijfsleven worden uit
gevoerd. Ook van 'selectieve
steun' aan bedrijven is de nieu
we FME-voorzitter niet vies.
De FME maakt zich grote zor
gen over de industrie in ons
land. De problemen zitten die
per dan de overname van Volvo
en Fokker en de ontwikkelingen
rond DAF alleen.
Volgens Van den Akker, af
komstig van de Rotterdamse
raambekledingsgigant Hunter
Douglas, is de industrie in de
Nederlandse economie te veel
een 'Ross Perot'. „De derde par
tij, die vergeefs een plaatsje
PARALLELMARKT
MEEST ACTIEVE FONDSEN
Biogrond Beleggingsfonds
Can.Overs.Pref.fCan/)
Commerz Obligatie Fonds V
Commerz Obligatie Fonds VI
De Drie Electronics Beheer
Delta Lloyd Dollar Fonds
Dutch Take Over Targets
EHCO-KLM Kleding
Equity Law Aand.Ned.(l)
E L. Akt. Beheer Ned.(2)
E.& L. Gulden Rente Fonds
E L. Kapitaalmarkt Rente
Fonds
E.& L Portfolio Ned. (3)
Europ. Dev.Cap.Corp.
Inter/View Europa
Nedschroef Holding
Public Storage Int.
Rood Testhouse
Simac Techniek
Sligro Beheer
Suez Growth Fund
VHS Onr, Goed Mij
Vigilanter Holding
e 25% gest.pr.
Weweler
Wolff, Handelmij Joh.
1020
16120
7125
10665
10824
16700
1500
8122
10,90
29,00
118,00
96,30
96,20
96,40
96,30
12,20
62,50
56,90
55,30
93,00
64,20
70,90
105,30
75,00
14,90
27,70
38,00
3,10
580,00
42,50
41,20
39,90
4780,00
89,70
6,30
20.50
10,80
5,60
13.00f
l,10f
135,00
38,50
35,50
43,50
10,70
29,50
112,80
96,10
99,80
99,50
101,00
56,20
58,30
55,90
70,70
108,60
106,80
74,00
12,70
14,50
63,50
30,00
65,50
0,20
28,10
46,50
6,20
18,50a
17,50
49,20
0,80
131,00
107,00
24,70
1016,00
101,00
96,30
99,80
99,50
100,90
12,70
50,50
6,00
42,10
36,60
74,10
12,10
15,70
63,70
29,70
49,00
50,30
4120,00
18,00
10,80
77,20
635,00
5,30
10,00b
tracht te krijgen bij de grote
twee: de agrarische sector en de
distributie," zo verklaarde de
nieuwe FME-voorzitter zijn ver
wijzing naar de voormalige
Amerikaanse presidentskandi
daat.
Volgens Van den Akker is het
niet noodzakelijk dat de meer
derheid van de aandelenpakket
ten van grote nationale bedrij
ven in Nederland blijft. Er moet
alleen voor gezorgd worden dat
belangrijke beslissingen over
bijvoorbeeld investeringen in
Nederland worden genomen.
Hoe dót bij het in financiële
nood verkerende DAF geregeld
zou moeten worden, gaf de
nieuwe FME-voorzitter echter
niet aan.
Wel zette hij alvast de toon
voor de komende CAO-onder-
handelingen. Beperking van de
stijging van de loonkosten moet
daarin centraal staan, vindt de
FME. Zo moet de concurrentie
kracht van de industrie worden
hersteld. Ook het verhogen van
de VUT-leeftijd en meer werken
op zaterdag staan wat de FME
betreft weer op de agenda.
STAATSLENINGEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
1987-93/97
1982-88/92
1985-89/92
1980-86/95
1986-90/93
1990 p.2000
1983-90/94
19841-90/94
198411-90/94
1987-92/95
1989-95/99
1983-84/93
1983-89/93
1985-91/95
1977-78/92
1984-91/00
19851-91/95
1986-90/93
1989 p.1999
19851-11-91/95
19861 11-92/96
1988 p. 1998
196811-79/93
1987 p. 1994
1988 p. 1998
1986-92/96
1986 p. 1996
1986 p. 1995
1987-1 p. 1995
1987 p. 1997
1987-98/02
1988p 1994
1988-94/98
1987 p. 1994
1988 p. 1995
1964-65/94
1963-64/93
108,50
105,10
103,05
100,15
100,00
103,79
99,90
102,27
99,30
100,72
100,72
98,80
99,10
99,60
98,83
98,51
98,82
98,60
90,85
95,05
95,45
90,53
97,30
94,13
91,75
89,60
89,03
90.07
93,75
90,93
93.08
90,53
94,90
91,10
93,39
91,90
95,30b
97,00e
106,55
105,60
102,80
100,00
100,00
101,45
99,95
104,50
99,90
102,80
102,85
99,45
101,35
101,75
98,18
98,82
98,05
100,00
99,22
96,50
95,93
97,46
98,65
91,96
97,65
95,12
90,30
91,49
94,05
95,98
92,50
94,78
102,00
100,00
100,00
104,65
99,90
99,56
103,00
103,10
103,20
99,30
101,63
101,90
98,93
98,97
98,90
98,55
98,19
95,93
97,30
98,65
97,41
92,80
92,50
96,24
95,50
VERKLARING DER TEKENS
waren gemiddeld vijfhonderd
gegadigden. Overigens keerde
de rust in de Britse steden die
zomer weer, toen als een deiis
ex machina 'The Royal Wed
ding' naderde. De geestdrift die
dezelfde skinheads aan de dag
legden voor het huwelijk van
prins Charles en 'Lady Di' werd
verklaard uit het feit dat men
sen in moeilijke tijden behoefte
hebben aan iets vrolijks.
Terug naar Duitsland. Als de
economische recessie in Duits
land doorzet, wat betekent dat
voor de Europese belegger? Is
dat slecht nieuws of juist goed?
Misschien wel het laatste. Waar
de Europese belegger nu al twee
jaar op zit te wachten is een ver
laging van de rente. De reële
rente (korte rente minus infla
tiepercentage) ligt in Europa
ongeveer op 7 procent.
Dat is bijzonder hoog. De
economie heeft daar zichtbaar
onder te lijden. Wat je in een re
cessie nodig hebt is een over
heid die extra geld kan uitgeven,
maar dat is in Duitsland onder
de huidige omstandigheden uit
gesloten. Een andere mogelijk
heid is een forse verlaging van
de rente. Naarmate straks in
1993 de economische terugval
in Duitsland doorzet, wordt de
kans daarop groter. En dat is ei
genlijk wat de Europese beleg
ger graag ziet.
AMSTERDAM BRIGITTE SLOT
Brigitte Slot is werkzaam bij
het Institute for Research and
Investment Services, een sa
menwerkingsverband van de
Robeco Groep en de Rabobank.
In buitenland
Nederland koopt
minder vastgoed
AMSTERDAM ANP
Nederlandse beleggers kopen
minder onroerend goed in het
buitenland. De terugval hangt
nauw samen met de internatio
naal gezien gedrukte stemming
op veel vastgoedmarkten. Dat
blijkt uit gegevens in het blad
VastGoedMarkt.
In de periode van half augus
tus 1991 tot half augustus dit
jaar hebben Nederlandse beleg
gers voor ongeveer 1 miljard
gulden vastgoed in het buiten
land aangekocht vergeleken
met 2,6 miljard in de voorgaan
de twaalf maanden. De beleg
gingen in Europa daalden van 2
miljard tot 650 miljoen en die in
Noord-Amerika van-650 miljoen
tot 350 miljoen.
Nederlandse beleggers ont
kwamen niet aan de neerwaart
se waarde-ontwikkeling op de
meeste markten, die in Duits
land en België uitgezonderd.
Daar kwam nog de koersdaling
van de Noordamerikaanse dol
lar en het pond sterling bij. Als
gevolg van een en ander zakte
de brutowaarde van buiten
lands vastgoed in Nederlands
bezit van 33 miljard naar 29
miljard.
BELEGGINGSFONDSEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
ABN Amro Aandelenfonds
ABN Amro Europe Fund
ABN Amro Far East Fund
a Pacific Growth Fund
Asian Selection Fund
Tigers Fund
apital International Fund
Colonial Growth Shares
EMF Rentefonds
EMS Income Fund
EMS Offshore Fund
Engelsch-Holl. Belegg. Tr. 1
Engelsch-Holl. Belegg. Tr. 2
Engelsch-Holl. Belegg.Tr. 3
Environment Growth Fund
Esmeralda participaties
Intereffekt Warrants
IS Himalayan Fund US/
Jade Fonds
Japan Fund
apan Index Alpha F. (Yen)
Leveraged Capital Hold.n
Mexico (The First) Ir
MK Internat. Ventures NV
Mondibel
Natural Resources Fund
Nedufo A
Nedufo B
Nevas 17 cumpref.
NMB Dutch Fund
NMB Geldmarkt Fonds
NMB Global Fund
B Obligatie Fonds
d Fonds
New Asia Fund
Nomura Warrant Fund
Obam, Beleggingsmij
n Rente Groeifonds
Beleggingsmq.
Rentotaal NV
RG America Fund
RG Divirente Fund
RG Europe Fund
RG Florente Fund
RG Pacific Fund
RGStrat. Portefeuille groen
Rodin Prop. Shore Mall US/
Sci/Tech SA
Suez Liq. Groeifonds
Technology Fund
Tokyo Pacific Hold. (Seabrd)
Tokyo Pacific Holding
Wereldhave
ida part. US
3575
20816
1991
77,00
67,50
50,50
68,00
52,70
160,50
80,00
31,80
5,20
10,50
62,20
75,70
28,30
49,50
57,40
3,90
58,00
55,00
3,35
101,10
100,20
10,00
62,00
94,00
51,00
68,50
45,00
120,80
98,50
67,20
7,40
142,50
114,30
21,50
9,50
123,OOf
124,00
58,20
53,82
45,40
35,20
115,30
100,69
37,80
6,00
1,05
234,50
13,05
19,70
82,00
30,70
112,30
90,10
53,80
19,20
160,00
218,00
77,70
292,00
65,40
110,30
59,40
92,00
23,00
109,10
115,70
26,10
10,00
194,00
38,50
298,00
41,50
6,50
47,50
65,00
72,00
35,00
1,49
69,40
84,40
16,50
43,90
17,60
6400,00
5208,00
55,78
42,30
33,60
119,10
0,49
235,20
11,35
115,30
49,20
54,70
55,50
154,00
35,60
96,00
51,10
87,30
116,90
87,00
55,00
77,50
26,00
15,00
185,50
16,70
137,00
106,50
62,00
95,00
46, OOf
48,20
102,20
106,70
61,00
95,50
HOOFDFONDSEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
ABN AMRO Holding
Alrenta
AMEV
Bols, Kon.Distill. Lucas
Bührmann-Tetterode
ern. Nederlanden Groep
93,04
97,20
97,35
25512
80256
24673
129367
440382
146723
108561
30645
184548
13383
40345
80267
133,40
189,30
51,60
89,70
99,00
29,60
40,30
47,50
142,00
55,60
61,90
42,40
29,20
40,50
93,20
56,80
95,00
69,70
141,50
200,40
54,30
45,00
35,90
99,80
25,20
40,70
143.60
76,80
89,10
79,40
48,50
102,30
106,70
gedaan bieden
gedaan laten
bieden exdividend
Uw doel-
y groep leest
deze adver
tentie!
Bel onze
advertentie
afdeling.
LOKALE MARKT
T ACTIEVE FONDSEN
Batenburg Beheer
Begemann, Machinefabriek
Belindo
Berkel's Patent Mij
Cindu International
Claimindo
Content Beheer
Credit Lyonnais Bank Nederl.
Dorp Groep (v.)
Econosto
Eriks Holding
Flexovit International
Fugro McClelland
Gamma Holding
Garzarelli Portfolio
Getronics
Geveke
isen-De Noord. Van der
Goudsmit
HAL Trust 'B'
HAL Trust Units
HCS Technology
Heineken Holding 'A'
H.E.S. Beheer eert.
ek's Mach.- Zuurst.fabr.
olland Sea Search Holding
Hollandia Kloos
Holl. Beton Groep (HBG)
Kondor Wessels Groep
Krasnapolsky Grand H
Landré&Glinderman,
Maas Beheer,
Macintosh
Maxwell Petroleum Holding
a Enim Petr Mij
Moe
oeara EnimOpr.l
a Enim Cert.opr.l
NBM-Amstelland
Nederl. Springst.Fabr. k
Norit
NutriciaVer.Be>
Nijverdal-ten Cate
Omnium Europe
Oreo Bank
0TRA
Palthe
Pirelli Tyre Holding
Randstad Holding
Samas-Groep
Sarakreek Holding
Staal Bankiers
Stad Rotterdai
Telegraaf Holdingmijd
TextielgroepTwenthe
Unilever 4% Cum.Pref.
United Dutch Group Cert,
i/ereenigde Glas Nat.Bez.
VNU Ver.Bez. Pref.
Ver. Transatl. Hyp.bank
Volker-Stevin
Volmac Software Groep
Vredestein
VRG-Groep
19805
4000
3100
97700
29225
11545
38780
7804
1772
23,50
25,80
31,00
11,40
2300,00
1112,00
800,00
19,00
24,30
38,40
38,30
24,00
53,30
93,50
182,00
196,00
124,00
54,70
0,50
33,70
9,10
798,00
29,80
70,90
1165,00
150000,00
15000,00
88,60
9,00a
71,50
124,00
143,00
39,50
28,00
69,00
35,50
14,00
77,00
49,00
66,00
3,50
58,12
20,00
114,OOf
Naar notaris voor Prijzen gestegen
overname effecten
VOORBURG ANP
DEN HAAG ANP
Overdracht van aandelen in een
niet ter beurze genoteerde
naamloze vennootschap of in
een besloten vennootschap zal
voortaan bij noteriële akte die
nen te gechieden. De Eerste Ka
mer heeft het desbetreffende
wetsontwerp aangenomen.
Naar verwachting treedt de wet
op 1 januari in werking. De no
taris zal moeten controleren of
de verkoper wel de eigenaar van
de aandelen is en of statutataire
en wettelijke regelingen zijn na
geleefd.
De prijsindex van de gezinscon
sumptie in Nederland is tussen
midden juli en midden augus
tus gestegen met 0,7 procent,
meldt het Centraal Bureau voor
de Statistiek. Die stijging werd
hoofdzakelijk (0,5 procent) ver
oorzaakt door hogere prijzen
voor verpleging in ziekenhui
zen. Ook de accijnsverhoging
op tabaksartikelen was van in
vloed. Daarnaast werden kin
derkleding en schoeisel duur
der, maar hoefde minder geld te
worden neergeteld voor verse
groente en fruit.
