Leiden decor voor Duitse thriller
c
Meer vraag naar
geestelijke hulp
o De
Stemming
Leiden wil groep
olifanten redden
Leiden
ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1992
15
Voor kankerpatiënten en naasten
'De bedscènes hebben we in Berlijn gedaan
LEIDEN MONICA WESSEUNG
Steeds meer kankerpatiënten en
hun naasten kloppen bij het
ziekenhuis en de Integraal Kan
kercentra aan voor geestelijke
ondersteuning. Het aantal hulp
mogelijkheden is nu nog nèt
voldoende. Zonder grote uit
breiding moet op korte termijn
echter met wachtlijsten reke
ning worden gehouden.
Een op de tien kankerpatiën
ten heeft vroeg of laat behoefte
aan professionele geestelijke
ondersteuning. Door het aloude
taboe op deze vorm van hulp,
meldt slechts een deel van die
tien procent zich aan. Maar het
percentage stijgt.
Het Koningin Wïlhelmina
Fonds van de Nederlandse Kan
kerbestrijding houdt deze week
zijn jaarlijkse collecte onder het
motto 'n Beter leven voor kan
kerpatiënten. Het Integraal Kan
kercentrum West (IKW) in Lei
den brengt het motto in de
praktijk. Bijna de helft van de
kankerpatiënten geneest. Gene
zen of niet, voor iedereen geldt
volgens IKW-voorlichter C. de
Ruiter dat kanker op een indrin
gende manier ingrijpt op het le
ven. De zekerheden vallen weg,
soms krijgen patiënten te ma
ken met min of meer ernstige
verminkingen en vrijwel altijd is
er een tijd van behoorlijk ziek
zijn.
De Ruiter: „Alle patiënten
kennen een periode van stress,
emotionele onzekerheid. De
meesten komen er zelf uit. Uit
de praktijk blijkt dat ééntiende
echt hulp nodig heeft. Tot nu
toe meldt slechts een fractie van
die tien procent zich, maar het
taboe wordt langzaam doorbro
ken. We zien nu al een explosie
ve groei van de vraag."
Het IKW en de ziekenhuizen
werken nauw samen bij de
hulpverlening aan kankerpa
tiënten en hun naasten. De
overheid is nog niet bereid extra
geld beschikbaar te stellen voor
uitbreiding van de hulpverle
ning, omdat de noodzaak hier
van niet cijfermatig bewezen
zou zijn. „Dat bergt een gevaar
in zich. Als je gaat wachten tot
de noodzaak zich in de praktijk
manifesteert, ben je te laat. Je
mag mensen niet eerst volledig
stuk laten lopen om dan pas te
concluderen dat meer hulp no
dig is", zegt De Ruiter.
Carrière weg
Ondersteuning wordt gegeven
door zowel de ziekenhuizen als
het IKW. De ziekenhuizen zor
gen ervoor dat kankerpatiënten
op alle medische en praktische
vragen antwoord krijgen en bie
den psychosociale hulp aan. De
voorlichter: „Heel vaak openba
ren problemen zich echter pas
als de kankerpatiënt al weer
lang en breed thuis is. Een man
die bezig was carrière te maken
en eenmaal thuis merkt dat hij
geen energie meer heeft, de
vrouw die na een borstamputa-
tie niet kan wennen aan haar li
chaam en het echtpaar dat
merkt dat seks even zo leuk niet
meer is. Allemaal mensen die
hulp nodig kunnen hebben."
Alle kankerpatiënten, hun
naasten en ex-patiënten kun
nen voor hulp terecht bij het
IKW. De Ruiter: „Ons belang
rijkste werk is wijzen op moge
lijkheden van hulp. Wij weten
waar de patiënt met zijn hulp
vraag terecht kan."
Het IKW doet echter ook veel
zelf. Zo zijn er gespreksgroepen
voor mensen die allemaal met
kanker te maken hebben (ge
had). Niet zelden verzoeken
mensen om het adres van een
patiënt die hetzelfde heeft door
gemaakt, om 'er eens over te
kunnen praten'. De Ruiter: „Ge
lukkig hebben we een aantal
mensen daartoe bereid gevon
den, maar de vraag is groter dan
het aanbod. Patiënten die be
reid zijn anderen te helpen zijn
nog steeds heel welkom."
Een Amerikaanse professor
aan de Leidse universiteit
ontmoet in een Leids thea
ter een Duitse en raakt ho-
tel-de-botel. De twee bren
gen een hartstochtelijke
week door, waarbij onder
meer het Katwijkse strand
wordt aangedaan. Dan ver
dwijnt de vrouw plotseling
en de Amerikaan vindt
haar pas in Berlijn weer te
rug. In een heel andere ge
daante.
LEIDEN EMIEL FANGMANN
Voor de Hollandse scènes in dit
mysterieuze verhaal was een
Berlijnse produktie-maatschap-
pij de afgelopen dagen in Lei
den. Morgen en overmorgen
wordt er voor de televisiefilm
'Die Spur führt ins Verderben'
in Katwijk gefilmd, terwijl
maandag de rosse buurt in Am
sterdam wordt bezocht.
Gezeten aan een tafeltje in
Barrera heeft de regisseur Wolf
Gremm even tijd voor een korte
toelichting. „Ik hou van zulke
zwarte, mysterieuze verhalen.
Zelf schrijf ik altijd het scenario.
De afgelopen vijf jaar heb ik er
elk jaar zo'n mystery verfilmd
voor de Duitse televisie."
Gremm maakte ook enige
spraakmakende bioscoopfilms.
Zo tekende hij in 1982 voor de
film Kamikaze '89, met onder
anderen Franco Nero en wijlen
Rainer Werner Fassbinder, die
daarmee zijn laatste rol speelde.
Ook verfilmde Gremm in 1980
Erich Kastners roman 'Fabian'.
In de televisiefilm 'Die Spur
führt ins Verderben' spelen
Heinz Honig, onder meer be
kend van de film 'Das Boot', en
de nog jonge Stephanie Philipp
de hoofdrollen.
„Ik verwacht dat zij met deze
film doorbreekt", aldus regis
seur Gremm, die toevoegt ook
graag met Nederlandse acteurs
te werken. „Zij zijn zo professio
neel."
De film kost 1,3 miljoen mark.
De opnamen in Nederland zijn
de laatste van in totaal 23 draai
dagen. In Leiden werd on
derbroken door hevige regenval
aan het Rapenburg onder
meer bij café Barrera, het Bu
reau Buitenland van de Univer
siteit en de Hortus gefilmd. „In
de hortus vertellen de twee el
kaar hun levensverhaal, in het
theater van de universiteit heb
ben ze elkaar ontmoet. Alleen
de Leidse bedscènes, die heb
ben we in een studio in Berlijn
gedaan, niet in het huis van de
'professor', lacht Gremm.
Poe
De 19de-eeuwse schrijver van
griezelverhalen Edgar Allen Poe
loopt als een rode draad door
het verhaal. Professor Dudley
Potter is er aan de universiteit
specialist in, de mysterieuze
vrouw die hij ontmoet heet An
nabel Lee, genoemd naar een
beroemd gedicht van de Poe.
Regisseur Gremm wil ten slot
te best vertellen hoe zijn 'zwarte
triller' afloopt. Het spoor voerde
inderdaad naar het verderf
„Het blijkt dat 'Annabel Lee'
niet echt Annabel Lee heet. Dat
is de naam van haar zus, en die
heeft zij vermoord. Na de
moord komt 'Annabel Lee' naar
Leiden, ze speelt er als actrice,
en ontmoet haar professor. 'An
nabel Lee' verdwijnt plotseling.
Hij gaat haar achterna. In Ber
lijn blijkt dat zij naaktdanseres
is geworden. Zij heeft daarmee
de gedaante van haar vermoor
de zus aangenomen om die
moord te verbloemen." Dan
vermoordt de professor ten slot
te zijn geliefde. „Zoals ze zeg
gen dat je juist vernielt, waar je
van houdt." Wordt hij gestraft?
Gremm: „Nee, nee, hij loopt
aan het slot te mijmeren langs
het water in Berlijn. In mijn
films zul je nooit politie zien.
De anderhalf uur durende
rolprent wordt op 28 december
via het ZDF uitgezonden.
VRUETUD
Gem rod
Gemrod, een organisatie ter
ontplooiing de mens viert in ok
tober haar 10 jarig bestaan.
Daarom wordt op zaterdag 5 en
zondag 6 september een open
dag gehouden in het gebouw
Cobetstraat la in Leiden. Voor
inlichtingen: 071-140152.
Opendag
Mirt Honken aan de Driftstraat
49 houdt zaterdag 5 september
een open dag. Het buurthuis
presenteert dan onder meer zijn
nieuwe cursus- en activiteiten
aanbod. Het evenement wordt
opgeluisterd met festiviteiten
als een springkussen, een pof
fertjeskraam, een play-back-
show, een zweefmolen en een
disco. De open dag duurt tot
16.30 uur. 's Avonds is er in het
buurthuis een bingo. Die begint
om 20.00 uur. Kaarten voor de
bingo kosten 2,50 gulden.
Vrijwilligers
Stichting Ouderenwerk zoekt
vrijwilligers voor het eettafel
project in de Rondedans. Wie
wil helpen met het serveren van
warme maaltijden voor ouderen
kan contact opnemen met Ank
Vreeburg: tel. 233210. Verder
wordt er bij Rondedans een cre-
ativiteitsclub gestart en is er
volksdansen en gymnastiek.
Bingo
Het dienstencentrum Meren-
wijk houdt elke maandagmid
dag, te beginnen op 7 septem
ber, een bingomiddag voor 55-
plussers. Elke tweede maandag
van de maand wil het diensten
centrum een spelletjesmiddag
houden, als hier voor tenminste
voldoende belangstelling is.
Liefhebbers kunnen zich aan
melden bij J. Groenendijk,
Stadszicht 9, tel. 210653.
Amiga
De Amiga gebruikersgroep Lei
den houdt woensdag 9 septem
ber een bijeenkomst in de kan
tine van voetbalvereniging Lei
den aan de Smaragdlaan. Het is
de tiende keer dat de gebruikers
van de Commodore Amiga
computer bijeenkomen. De
avond begint om 20.00 uur.
POLITIEKE RUBRIEK
Orde en netheid moet er zijn. Dus, op tijd naar bed en
op tijd naar huis. De uitdrukking 'gezelligheid kent
geen tijd' lijken ze op het stadhuis niet te kennen.
Wie niet luisteren
wil moet maar
voelen. Daarom
krijgen kroegbazen straf als ze
te lang open blijven. Zou het
ook niet aardig zijn om deze
regeling uit te breiden naar
andere beroepsgroepen?
Een leuk ideetje van Groen
Linkser Jan Laurier. Die zich
toch wel bijzonder ergert aan
marktlieden op
zaterdagmiddag, zo rond een
uur of vijf. Kratten en
etensresten slingeren ver na de
officiële sluitingstijd van de
markt nog rond op de Nieuwe
Rijn en Botermarkt.
Verschrikkelijk vervelend.
Kunnen die mensen niet op tijd
naar huis gaan? Zich net als
iedere burger aan de regels
houden?
Een 'strakker regime' is ook hier
op zijn plaats, zei Laurier
woensdag tijdens de
raadscommissie economische
zaken. Ook marktmensen
dienen zich in het vervolg stipt
aan de regels te houden.
De Leidse horeca-arbiter
Vellekoop, die vanwege de rode
en gele kaarten die hij
inmiddels heeft uitgedeeld niet
bepaald een graag geziene gast
is in de Leidse kroegen, krijgt
het nog druk. En dan is er
natuurlijk nog de Socialistiese
Partij, ook een groot
voorstander van orde en
netheid. SP-raadslid T. van
Houten blijkt zich al tijden
groen en geel te ergeren aan
Leidenaars die te beroerd zijn
om hun fiets te stallen en hun
rijwiel daarom de markt
opslepen. Het wordt tijd dat
daar eens flink tegen wordt
opgetreden. Op de bon met die
lui.
Het wordt nog wel e
t met
de Leidse binnenstad, zeker ook
als de wethouders Van Rij en
Walenkamp hun zin krijgen om
respectievelijk de lichtreclame
en de auto's in het centrum aan
banden te leggen. Ordelijk en
netjes zal het zijn. En
ongelooflijk saai.
Milieu-wethouder
H. de la Mar is in
deze voor Leiden
financieel sombere tijden
pleitbezorger van 'de interne
milieuzorg'. Een mooi woord
voor het feit dat op het stadhuis
en in het stadsbouwhuis
minder moet worden
geproduceerd* verbruikt en
weggegooid. Dat is niet alleen
goed voor de gemeentekas
maar ook voor het milieu,
redeneert hij.
Volgens D66-fractievoorzitter
Pex Langenberg is dat een
ernstige denkfout van de
wethouder. Hij wijst erop dat
het vervangen van bics door
ganzeveren met inkt op
waterbasis of door ander
navulbaar schrijfgerei geld kost.
Pex (ook een mooie naam voor
een pen, trouwens) is overigens
niet tegen interne milieuzorg.
Maar waarom de vondst van De
la Mar als een
bezuinigingsvoorstel is
opgenomen in het
dekkingsplan voor het Leidse
miljoenentekort, is hem een
raadsel.
Nog groter is het raadsel hoe De
la Mar kan geloven dat de
interne milieuzorg tussen 1993
en 1997 twee ton per jaar
oplevert. Ga maar na. Het
ambtelijk apparaat telt 1700
leden. Als die allemaal het
gebruik van hun weggooipen
staken dan scheelt dat bruto
zo'n 1700 maal twee gulden
De markt mag dan druk en gezellig zijn, voor veel raadsleden is het ook een bron van ergernis.
(duurder zijn die Bicjes niet) is
3400 gulden en geen cent meer.
Zouden al die Bicjes door
Parkers worden vervangen dan
krijgt Pex gelijk en kost het
pennenplan meer dan het
oplevert. Maar zelfs al rekenen
we het Pex-effect niet mee, dan
nog komt De la Mar niet aan
zijn twee ton.
Het kan zijn dat de wethouder
de pen door het potlood wil
vervangen. Ambtelijke fouten
kunnen dan worden
weggegumd. Dat scheelt ook
weer papier. „Maar kost weer
gummetjes", mengt Pex zich in
de discussie. En hij heeft nog
gelijk ook, die dekselse rakker.
Of zouden de gemeente
ambtenaren al jarenlang voor
twee ton aan weggooipennen
hebben gejat? In dat geval is De
la Mars verhaal zo gek nog niet.
De gemeente stopt dan gewoon
met de doorlopende
pennenverstrekking en stelt per
ambtenaar nog een keer één
hervulbaar schrijfijzer ter
beschikking. Zo'n maatregel is
wél een echte bezuiniging. „Nee
hoor", begint Pex weer, „want
vullingen kosten ook geld,
ongeveer net zo veel als een
weggooipen."
ommige raadsleden
schijnen nog steeds
V _r het idee te hebben dat
een politiek debat vooral
bestaat uit een veredeld potje
vliegen afvangen. Als een
waakzame spin wachten ze tot
een politieke opponent een
steekje laat vallen en slaan dan
hard en onverbiddelijk toe. Hoe
nietig dat steekje ook is.
Het PvdA-raadslid P. Bordewijk
heeft deze vorm van
discussiëren tot een ware kunst
verheven. Afgelopen donderdag
gaf hij weer een staaltje ten
beste. Het slachtoffer deze keer
was L. Driessen van de WD.
Zij maakte tijdens de
raadscommissie voor
ruimtelijke ordening duidelijk
dat ze het eens was met de
bewoners van de Haagweg. Na
zoveel 'nare' veranderingen in
de buurt, moest het laatste
voorstel een extra verdieping
op een nieuw te bouwen
studentenflat maar niet
worden goedgekeurd. Een
heldere mening. Vervolgens
maakte Driessen, niet echt een
procedure-tijger, een foutje. Ze
zei dat in het
voorbereidingsbesluit voor het
bestemmingsplan dezelfde
regels moesten gelden als in het
bestemmingsplan zelf.
Als door een adder gebeten viel
Bordewijk haar in de rede. „Als
je aan het oude
bestemmingsplan wil
vasthouden, hoef je natuurlijk
geen voorbereidingsbesluit te
nemen", riep hij, triomfantelijk
om zich heen kijkend. Zo, had
hij die Driessen even mooi te
pakken. Driessen nam het
verlies als een man, gaf
Bordewijk gelijk, maar bleef bij
ARCHIEFFOTO LOEK ZUYDERDUIN
haar standpunt dat er verder in
die buurt niet meer met de
bewoners gesold mag worden.
Nu was het de beurt aan
Bordewijk op zijn licht over het
nieuwe bouwplan te laten
schijnen. Wat zou hij te zeggen
hebben? Het was duidelijk dat
hij wakker aan de vergadering
was begonnen. En op scherp
stond. De manier waarop hij
zijn opponent afserveerde,
wekte verwachtingen. Maar het
viel een beetje tegen. Bordewijk
zei dat als zijn partijgenoot
wethouder Van Rij het een goed
plan vond, zijn fractie er verder
wel mee kon leven. Klaar. Geen
verdere toelichting, niets. Dat
de bewoners van de Haagweg
nu niet bepaald op zo'n soort
uitleg zitten te wachten, leek
Bordewijk weinig te deren. Hij
had zijn eigen vliegen
zorgvuldig binnenboord
gehouden, en daar gaat het toch
om in de politiek.
Loman Leefmam Ema Straatsma
en Emiel Fangmann
LEIDEN MONICA WESSEUNG
Het Centrum voor Milieukunde
van de universiteit van Leiden
wil een groep van 350 olifanten
in het noorden van Cameroun
redden. De groep bedreigt de
lokale bevolking doordat ze de
oogst aan millet, een belangrijk
voedselgewas, wegvreet. De oli
fanten rukken op vanuit Tsjaad
en de lokale autoriteiten over
wegen de dieren massaal af te
schieten. Het Centrum voor
Milieukunde wil, vanuit het
door de Leidse universiteit gefi-
nancieerde veldstation Maroua,
de olifanten met zachte hand de
andere kant op sturen.
De olifanten bevinden zich
nu op zestig kilometer van de
noordelijke hoofdstad Maroua.
Ze hebben al 150 hectare millet
opgevreten. Volgens deskundi
gen van het Leidse centrum
voor Milieukunde en de samen
werkende universiteit van
Dschang dreigt binnen een
week een noodsituatie voor de
lokale bevolking als de olifanten
niet terug keren maar hun eigen
gebied. Binnen een week kun
nen de reusachtige dieren het
hele gebied kaal vreten waar
door voor de bewoners van het
toch al door droogte getroffen
gebied, de hongersdood dreigt.
De lokale autoriteiten hebben
drie olifanten afgeschoten om
te proberen de dieren hiermee
rechtsomkeer te laten maken.
De olifanten weigeren 'naar
huis' (Tsjaad) terug te keren. De
kolossen zijn vermoedelijk van
hun thuisbasis weggelopen,
omdat dat land door burgeroor
logen uiterst onrustig is.
Om te voorkomen dat alle oli
fanten worden afgeschoten, is
door de Leidse en de lokale uni
versiteit de hulp ingeroepen van
het Wereld Natuur Fonds en het
World Conservation Centra in
Zwitserland. De milieudeskun
digen willen dat de olifanten
door 'geleide migratie' naar
huis worden gebracht. In een
aantal Aziatische landen zijn
daarmee grote successen ge
boekt, in Afrika is het nog nooit
eerder gedaan.
AGENDA
ZATERDAG 5 SEPTEMBER
Leiden
Grammofoonplatenbeurs in het Anto-
nius Clubhuis, Lange Mare 43, van
10.00 tot 16.00 uur.
Rommelmarkt in de Pieterskerk, van
10.00 tot 17.00 uur.
Open Dag in Buurthuis Mirt Honken,
Dnttstraat 49, van 10.30 uur tot
16.30 uur. 's avonds is er een bingo,
aanvang 20.00 uur.
Lisse
Countrydansavond met live muziek,
org. North-Hill Country Dancers, in
Tapperij 'De Gewoonste Zaak',
Schoolstraat 11aanvang 21.00 uur.
Open Dag Join Centrum, Weteringka
de 2, van 10.00 tot 13.00 uur.
Columbusdag; Schatgraven), strand
voor politiepost, aanvang 11.30 uur;
aankomst Columbus op strand poli
tiepost om 12.30 uur: Unicef Straat-
spel, expositie Amerika Dageraad, be
kendmaking winnend logo en win
naars kleurwedstrijd, Hoofdstraat,
aanvang 13.00 uur; Gratis Kinder
voorstelling (vanaf 6 jr) 'Kind van de
Wind', Buurtkerk, Hoofdstraat, om
13 30 en 15 00 uur.
Lollipop mmv Rail Road Steel, The
Mashed Potatoes, Sobhead, Low
Down Chill en The Post. Join Cen
trum. Weteringkade, aanvang 21.00
Laser Noordzee zi
vang 14.00 uur.
Leiden
Fietstocht 'Amstelrit' over 35 en 70
km, start vanaf clubhuis Swifttoer,
Park 'De Bult', Roomburgerweg, tus
sen 8.30 en 12.00 uur.
Archeologisch spreekuur in de Taf-
feh-zaal van het Rijksmuseum van
Oudheden, Rapenburg 28, van
13 00 tot 16 00 uur.
Noordwijk
Winkels geopend m het Hoofdstraat
Koopcentrum van 13.00 tot 17.00
Oegstgeest
Rmgsteek-wedstri|den in de wijk Bui-
tenlust, aanvang 13.30 uur.
MAANDAG 7 SEPTEMBER
Spreekuur CNV voor leden en belang-
i 19.00 tot 20.00 u
Noordwijk
Vergadering van de commissie woon
ruimteverdeling, Gemeentehuis, aan
vang 16.30 uur.
Vergadering van de raadscommissie
voor openbare werken, woningbedrijf
en verkeer, Gemeentehuis, aanvang
