Cultuur Kunst
Paranoiacs:
'Minstens
miljonair'
Muziekcentrum Eindhoven: einde
aan muzikaal-akoestisch verdriet
^y^ewonderi ng
Concert op Nieuwe Maas afgelast
HET SEIZOEN GAAT BEGINNEN...
Het liefst een SieMatic keuken van Goedhart Bouwhuis
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1992
REDACTIE: CEES VAN HOORE
SASKIASTOEUNGA
Prijzen voor Van 't Hek en Visscher
Amsterdam Cabaretier Youp van 't Hek heeft de onderschei
ding De Hofnar gekregen die wordt toegekend door de Vereni
ging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties in Nederland
(VSCD). De onderscheiding De Nar gaat naar cabaretier Bert
Visscher. De uitreiking van de prijs, een bronzen beeldje, is op
21 september in theater De Kleine Komedie in Amsterdam. De
winnaars zijn niet door een jury gekozen, maar door de 115 le
den van de vereniging.
Nieuwe cursussen bij K&O
leiden Voor het nieuwe seizoen heeft K&O een aantal nieuwe
cursussen georganiseerd. Een daarvan is 'Glas door de eeuwen
heen' waarin de geschiedenis vem het glas wordt belicht en rui
me aandacht wordt besteed aan de moderne variant.van dit ma
teriaal. Nieuw is ook de cursus 'De geschiedenis van het design'
waarin de vormgeving van gebruiksvoorwerpen wordt belicht. In
de cursus 'Rondom de meesterserie' worden componisten en
Muziekstukken die in de muziekprogrammering van K&O een
plaats hebben gekregen behandeld. Aan Muziek uit de 19de
eeuw wordt aandacht besteed in de cursus 'Romantiek op de
Voor meer informatie: tel. 071-141141.
Jeugdtheater in Zoeterwoude
zoeterwoude Theater Gnaffel speelt aanstaande zondag, in
'Ons Huis' aan het Kosterpad 3 in Zoeterwoude, 'De pottekijk-
ster'. Het stuk is bedoeld voor kinderen van 6 t/m 12 jaar. De
volgende voorstellingen zijn op 11 oktober (Hakim van Sesam
straat) en óp 8 november (Sanders en Co met 'De verdwaalde
vuilniszak').
Haags Theaterabonnement
leiden/den haag» In het K&O-programma is voor het komend
seizoen een abonnementenserie van drie lichte voorstellingen
opgenomen. De André van Duin Revue (het Circustheater op 17
j november) is de eerste voorstelling in de serie. Op zaterdag 9 ja
nuari wordt in de Philipszaal in Den Haag het nieuwjaarsconcert
gegeven en op 14 mei staat het Bulgaarse vrouwenkoor 'Le Mys-
tère des voix Bulgares' op het programma. Tot 15 september kan
men bij K&O, aan de Oude Vest 45 (tel. 141141), dit Haags Thea
terabonnement bestellen. De eerste 50 belangstellenden kunnen
ook gebruik maken van het speciale busvervoer dat een tientje
per avond kost.
Engels duo in De Burcht
leiden Het Engelse duo Phil Miller (gitaar en synthesizer) en
Fred Baker (gitaar), speelt zondag aanstaande in Sociëteit De
Burcht, aan de Burgsteeg 14. Het repertoire van het duo bestaat
uit een grote diversiteit aan composities die hun oorsprong vin
den in de muziek van de voormalige Soft Machine. Het concert
begint om 21.00 uur.
wim koevoet
„Miljonair worden is het minste
dat we willen", zegt Ralph.
Nieuwe hoop daarop, ondanks
het onverwachte succes van
Nirvana's 'Smells like teen spi
rit', heeft hij niet. Aan de Para-
noiacs heeft hij voorlopig nog
„een full time job waarvoor ik te
weinig tijd heb." Ervan rondko
men, kan hij niet. Voor elke
toemee moet bijzonder verlof
worden gevraagd. „En als ik te
rugkom maar weer hopen dat
m'n werkgever me nog wil heb
ben."
Desalniettemin sluit het the
ma van menige Paranoiacs-
song naadloos aan op dat van
de Seattle-klassieker van Nirva
na en is de opbouw van 'Come
alive', het pronkstuk van
'Thirteen', zelfs identiek. „Maar
zo het werkt niet", verzucht de
sympathieke Vlaming. „Zonder
een geniaal marketing-concept
Dr. Caligari
/i In een klein Duits stadje valt
mm I de ene dode na de andere,
maar niemand weet wie de moorde
naar isf Das Kabinett des Dr. Caligari
was de eerste expressionistische film
Venema deel 4
Het vierde deel van
22 Venema's'Schrij
vers, uitgevers en collabo
ratie' brengt geen specta
culaire zaken aan het licht
Vlaams antwoord op de Seattle-sound
Het Belgische Bornem is het Amerikaanse Seattle niet.
„Hadden we daar maar moeten gaan wonen", legt Ralph
'Raf Stevens, organist bij de Paranoiacs, zich bij de feiten
neer. Net als zijn broer Hans, die zingt en gitaar speelt bij
het Vlaamse antwoord op de succesvolle Seattle-sound
van Pearl Jam, Nirvana en Soundgarden, is hij ervan
overtuigd dat de nieuwe cd 'Thirteen' de beste is die het
kwintet ooit heeft gemaakt. Maar of ze er ook mee door
breken, wagen ze te betwijfelen.
lukt het niet. Bewijzen kan ik
het niet maar ik weet zeker dat
het succes van Nirvana geen
toeval is. Bij Nirvana is het spel
gewoon perfect gespeeld. Dat
doet overigens niets af aan de
geweldige cd van die band. Wij
worden dikwijls met Nirvana
vergeleken. De vergelijking
klopt niet zo erg maar stoort
nog minder. Een mooier com
pliment kunnen we niet krij
gen."
Live-reputatie
Stevige gitaarmuziek uit Seattle
is nog niet zo lang gewilde kost.
De Paranoiacs bestaan al sinds
1984. In 1988 kwam 'de echte
split', vertelt Ralph in het bo
venzaaltje van het Amsterdam
se café L'Opera. Met broer Hans
staat hij daar vertegenwoordi
gers van de pers te woord. Dit
als voorbode van de toemee
door Nederland. De muzikale
„Toen wij teenagers waren, keken we naar Toppop. Dat dun/en we nu wel toe te geven."
rondreis voert de Belgen ook
naar de Boerderij in Zoetermeer
en het Haagse Paard van Troje.
Na drie wissels in 1988 waren
de Paranoiacs klaar voor de
spelhervatting. In de nieuwe be
zetting werd een jaar later 'Ba-
nanos' gemaakt, de eerste vol
waardige elpee, die echter al
leen door critici als kleinood
wordt beschouwd. Dat de Para
noiacs inmiddels toch tot de
Belgische subtop worden gere
kend, heeft de groep dan ook
meer aan hun live-reputatie
dan aan hun plaatwerk te dan
ken.
Waarom stoppen de Para
noiacs niet wat meer 'gitaamoi-
se' in hun muziek zodat het net
lijkt of ze écht uit Seattle ko
men? Waarom niet eens wat
'crossovers' naar dansmuziek
gemaakt? „We hollen liever niet
achter allerlei stromingen aan.
Of dat puriteins is? Zoudt gij
dan wel de vrouw van uw leven
bedriegen?"
Bang dat hun opstelling tot
muzikale stilstand leidt, zijn ze
niet „Nog steeds is elk nieuw
album beter dan het vorige. We
bloeien als muzikanten, ook als
mens, hoop ik", zegt Ralph.
„We zijn niet bang voor veran
deringen. Maar ik ga nu niet in
eens met mijn teksten de we
reld verbeteren. Ik zou niet we
ten waar ik moet beginnen."
Ook op 'Thirteen' blijven de
Paranoiacs 'de principes van de
garagerock' trouw: stevige rock,
veel maar strak ingekaderd gi-
taarwerk en rechtlijnige teksten
zonder boodschap of dubbele
bodem. Thirteen heeft niets met
dertien te maken, verklaart
Ralph maar alles met de 'con
ceptuele continuiteit' die de
groep behalve in de muziek ook
in album- en songtitels na
FOTO JOH AN JACOBS
streeft.
„Teen, teenage. We kunnen
onze passie voor Chinn Chap
man, de uitvinders van de
glamrock, steeds moeilijker ver
borgen houden. Toen wij teena
gers waren, keken we naar Top
pop. Dat durveruwe nu wel toe
te geven. Verder slaat 'teen' op
ons eigen relatief jonge publiek:
tussen de 16 en 23 jaar. Zelf zijn
we al een stukje ouder. Ik denk
dat onze leeftijdgenoten onze
albums meer waarderen dan
onze concerten. Al dat stage-di-
ven en die wilde pogo's, is niets
In deze rubriek komen al of niet bekende streekgenoten aan het woord die hetzij direct
hetzij zijdelings met kunst of cultuur te maken hebben. Zij praten over een
kunstvoorwerp waaraan zij bijzondere waarde hechten. Van de snuifdoos van oma tot
het grijsgedraaide muziekstuk en alles wat daar tussen zit. Vandaag spreekt Rianne van
Schreven, lid van de Leidse gemeenteraad voor Groen Links, haar bewondering uit. Zij
vertegenwoordigt haar partij in de raadscommissie voor kunst en cultuur. Daarnaast is
zij in deeltijd werkzaam bij het Academisch Ziekenhuis Leiden als staflid van de dienst
Maatschappelijk Werk.
Mijn bewondering
voor drie kunstwer-
ken in mijn studeer
kamer heeft twee kanten. Het
kunstwerk als middel en het
kunstwerk als object. Ik hoop
dat ik dat een beetje kan over
brengen.
Wat in architectonische kringen
zo mooi ouder-slaapkamer
heet, is mijn studeerkamer. Een
mooie ruime, overwegend witte
kamer. Deze kamer zou voor
mijn gevoel heel plat zijn, heel
benauwend, als deze drie
kunstvoorwerpen er niet waren.
De twee schilderijen en het
bronzen voorwerp zorgen voor
ruimte en dynamiek in dit ver
trek. Die drie objecten hebben
zo'n uitstraling dat de kamer er
door veranderd. Haal hier de
kunst maar weg! Wat je dan
overhoudt is een kale, koude
witte kamer, waarin geen leven
meer zit. De balans is weg. Er
valt voor mij dan niet meer in te
werken. De drie kunstvoorwer
pen geven deze kamer letterlijk
en figuurlijk een extra dimensie.
Ik heb voor dat ene schilderij
eens tijdelijk een ander in de
plaats gehangen. De ruimte
werd volstrekt anders. Dichter,
stijver.
Nu de andere kant. Waarom
zijn deze twee schilderijen mij
zo dierbaar en waarom heb ik
ze hier gehangen? Mijn partner
Hajo schildert in zijn vrije tijd.
Amateuristische kunstbeoefe
ning dus. Eenmaal per jaar gaat
hij met zijn leermeester een dag
buiten werken. Dit was het re
sultaat. Een stilleven in de buurt
van Rijpwetering. De boten op
de vaart heeft hij bewust wegge-
liaten, waardoor het heel leeg is
geworden. Toch zit er warmte
in. De natuur komt er in volle
sterkte naar voren. Omdat ik het
zo mooi vond, kreeg ik het van
hem. Het hangt nu al zo'n jaar
of zeven, met tussenpozen, hier
in mijn kamer. Een paar keer
heb ik op die plek een schilderij
van de Leidse Kunstuitleen ge
hangen. En pas dan besef je, als
je het wisselt, hoe waardevol het
voor je is.
Dat vind ik het goede van de
Kunstuitleen. Je kunt in je huis
experimenteren met kunst. Dit
werk van Sonja Oudendijk komt
er ook vandaan. Het was liefde
op het eerste gezicht. Het lijkt
heel licht. Is het dus niet. Voel
maar, massief brons. Het is een
uitdagend tafeltje met een
staartje. Heel aandoenlijk is ook
dat ene pootje dat iets omhoog
staat. Dit vreemde tafelbeestje
pakte mij onmiddellijk. Ik ben
de eerste die het leent. Ik mag
het drie maanden houden,
daarna zal ik het zeker een keer
verlengen. Of ik het koop weet
ik niet. Het is behoorlijk duur. Ik
wil daarmee niet zeggen dat het
dat bedrag niet waard is. Het
ligt simpeler: ik heb waarschijn
lijk het geld niet. Maar de herin
nering blijft gelukkig.
Het tweede schilderij, een lino
van Warffemius, heeft altijd op
lfHp plek gphangen. Ab
stract. Mooi in samenhang met
dat schilderij van Hajo. Ik heb
het gekregen van mensen van
een opleiding waarvoor ik les
sen heb verzorgd. Er zit niet
zo'n verhaal bij. Het staat mij
gewoon aan. Ik heb het ook nog
nooit verhangen.
Ach. een groot kunstkenner ben
ik niet, maar ik hou er wel van.
Door de raadscommissie kom ik
steeds meer in contact met
kunst. Ik volg nu een beetje de
tentoonstellingen in Leiden en
ben present bij openingen. Dat
is de leuke kant van mijn werk.
Ook de Kunstuitleen draag bij
aan mijn kgnma Ut wil er geen
reclame voor maken, maar het
is toch heel aardig dat op deze
manier iedereen een
kunstvoorwerp in
huis kan halen. Be-
taalbaar en dichtbij. ^7
SASKIASTOEUNGA
FOTO LOCK ZUYDERDUIN
eindhoven rob van der hilst
Met een stralende uitvoering
van Gustav Mahlers Derde
Symfonie is gisteravond het
gloednieuwe Muziekcentrum
Frits Philips in Eindhoven offi
cieel in gebruik genomen. Het
Brabants Orkest, dat de vaste
bespeler is van dit muziekhuis,
stond onder leiding van zijn
vaste dirigent Arpéd Joól.
Zoals te doen gebruikelijk bij
gelegenheden als deze, gingen
er aan het concert redevoerin
gen vooraf. Twee series van toe
spraken zelfs: één voorafgaande
aan de komst van koningin
Beatrix, waarbij aan de hoogbe
jaarde naamgever van het Mu
ziekcentrum, dr. ing. Frits Phi
lips, een serie bijzondere post
zegels werd overhandigd. Tij
dens de tweede serie toespra
ken huldigde de nieuwe burge
meester van Eindhoven, R.W.
Welschen, burgerij, bedrijfsle
ven en ook zijn voorganger los
van Kemenade thans Com
missaris van de Koningin
voor hun enorme inspanningen
voor het eerste volwaardige
concerthuis in het Brabantse
land.
Ruim 90 jaar liggen tussen de
eerste plannen voor een eigen
Muziekcentrum in Eindhoven
en de realisering daarvan. Het
Brabants Orkest moest zich
sinds zijn oprichting in 1950 in
allerlei (meestal on-)mogelijke
bochten wringen voor goede re
petitie- en uitvoeringslocaties.
Schouwburg Het Casino in Den
Bosch was jarenlang de vaste
uitvoeringsplek, maar de akoes-
rotterdam gpp
Het Wereldhavenconcert van
het Rotterdams Philharmonisch
Orkest (RPhO), morgenavond
op het ponton op de Nieuwe
Maas, gaat niet door. De dui
zend drummers komen zater
dagavond wel in actie.
Het concert van RPhO is afge-
tiek van die zaal aardt nu een
maal niet naar muziek. Het had
consequenties met betrekking
tot de klankkwaliteit van het or
kest, dat wisselvalliger was dan
gezond is voor een professio
neel ensemble.
Al het muzikaal-akoestische
verdriet van jaren lijkt sinds gis
teravond in één klap uit de
lucht: het Brabants Orkest mu
siceerde in het eigen centrum
dat het een lieve lust was. Hoe
onwennig de nieuwe 'jas' voor
de musici van het orkest voorlo-
last vanwege het slechte weer.
Het RPhO speelt nu in de Doe
len. Gratis toegangskaarten voor
dit concert kunnen bij de kassa
van de Doelen worden afge
haald.
Voor het concert van duizend
drummers, zaterdagavond on
der leiding van Golden Earring
Cesar Zuiderwijk, heeft men in
middels extra plastic laten aan-
pig ook moge zijn, wat klank
verhoudingen betreft valt er
veel te sleutelen de komende ja
ren. Onder de vaste hand van
dirigent Joól werd het Muziek
centrum Frits Philips met Ma
hlers symfonische ode aan het
leven daadwerkelijk ingewijd.
Een prachtige concertzaal
overigens, met een interieur dat
sterk aan het gastvrije Neues
Gewandhaus in Leipzig doet
denken. Nederland, de zuidelij
ke regio in het bijzonder, is een
muziekparel rijker.
rukken. De drummers er
hebben zich ongeveer elfhon
derd aangemeld spelen op
vier aaneen geschakelde pon
tons (totale oppervlakte, vier
duizend vierkante meter). Op
twee reusachtige videoscher
men zullen voor de naar ver
wachting vele belangstellenden
beelden van het concert worden
geprojecteerd.
ER ZIJN NOG KAARTEN VOOR
TSJECHOV - met o.a. Boudewijn de Groot
succesmusical van Robert Long en Dfmitri Frenkel Frank
donderdag 10 en vrijdag 11 september
CONNY JANSSEN DANST...
ex-DJAZZEX danseres werd talentvol choreografe
donderdag 24 september
HANS LIBERG INTERNATIONAAL
cabaretier van Europees kaliber
vrijdag 25 en zaterdag 26 september
HOOG TIJD MARY DRESSELHUYS en JOHN KRAAYKAMP
gouden toneelduo in een schitterende voorstelling
dinsdag 29 en woensdag 30 september
LEIDSE SCHOUWBURG, oud. vest 43
telefonisch plaatsbespreken 071-131943/131944
Bezoek onze showroom met de m gest komplete SieMatic presentolie van de hele regio.
Goedhart Bouwhuis, Hoorn 126a (tegenover Avifauna), Alphen a/d Rijn, of mtlak een afspraak: tel. 01720-22100
