Nieuwe belastingen van
provincies en gemeenten
Nederlanders krijgen
steeds minder vrije uren
Weer aan het werk f- Björn Engholm stuurt yt Q Bij Zoeterwoude- yt p Actrice Els Dotter- yt —y Stephanie Rottier BEL:
Eerste carpoolbord in Leiden Geen speciaal korps
Chinese monteurs de beste van de klas
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1992
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 39944 LOSSE NUMMERS 1,50 -
HET WOORD IS AAN
Helena K. Beacham
Ouderdom Is Iets wonderlijks: be
wonderd in een boom, en in kaas,
en in meubelen, en in wijn. Maar
niet in mij.
VANDAAG
Programma's-
Regio
RTV Show
Sport
HET WEER
Regen
Vannacht enkele opklaringen en
vrijwel overal droog. Overdag be
wolking gevolgd door regen. Mid-
dagtemperatuur 17 graden. Zuid
westenwind, toenemend tot vrij
krachtig, 5, aan de kust en op het
IJsselmeer tot hard of stormachtig,
7 a 8.
Grote coalitie Carpoolen Els Dottermans Rottier uitgeschakeld
O de Duitse SPD in de I J dorp is carpoolen te I O mans, een frisse I haalde de tweede
Geen krant ontvangen?
07! - I6I499
dorp is carpoolen te
lir en wordt dagelijks
en nieuw stuk gras
Helmut Kohl. door autowielen geplet. i prijs voor actrices. te sterk ^ItlMCE
richting van een'grote co- populair en wordt dagelijks Vlaamse meid, genomi- ronde van het US Open
alitie'met de CDU van weereen nieuw stuk gras neerd voorde hoogste niet. Lori McNeill bleek net
Commissie-De Kam bepleit evenredige verlaging rijksbelastingen
Een serie nieuwe belastingmaatregelen moet provincies
en gemeenten helpen aan meer eigen inkomsten. Ge
dacht wordt aan het invoeren van ingezetenenbelasting,
het overhevelen van de overdrachtsbelasting van rijk
naar gemeenten en hogere bijdragen (opcenten) voor de
lagere overheden uit de loon- en inkomstenbelasting en
de motorrijtuigenbelasting. Daartegenover staat een ge
lijke verlaging van rijksbelastingen, zodat de burger er
per saldo niet op achteruit gaat.
den haag wim bank-jan kuys
Dit zijn de belangrijkste aanbe
velingen van de door de rege
ring ingestelde commissie ver
ruiming middelen lagere over
heden. De commissie, onder
leiding van professor C. de Kam
uit Groningen, concludeert in
het gisteren gepresenteerde
rapport 'Belastingen omlaag"
dat uitbreiding van het belas
tinggebied van provincies en
gemeenten mogelijk is. Zij krij
gen meer eigen verantwoorde
lijkheden en een grotere vrij
heid bij het besteden van eigen
inkomsten. Nu bestaat slechts
tien procent van hun inkomsten
uit eigen middelen. De rest
komt van het rijk, dat daartoe
geld stort in het Provincie- en
het Gemeentefonds.
Volgens de commissie-De
Kam kan het belastinggebied
van gemeenten met vijf miljard
gulden toenemen tot jaarlijks
8,5 miljard. Provincies zouden
750 miljoen gulden extra aan ei
gen belastingen moeten heffen
tot een totaal van 1 miljard.
Voor provincies en gemeen
ten zou een ingezetenenbelas
ting moeten worden ingevoerd
van respectievelijk 70 en 100
gulden per volwassene. Daar
naast moeten ze een eigen op
brengst krijgen uit de loon- en
inkomstenbelasting. Provincies
kunnen ook nog een hogere bij
drage (opcenten) uit de motor
rijtuigenbelasting tegemoet
zien. Gemeenten krijgen het be
heer over de overdrachtsbelas
ting, die het rijk nu heft bij de
verkoop van onroerend goed.
Andere mogelijkheden zijn een
nieuwe bouwsombelasting en
een extra verhoging van de on-
roerend-goedbeïasting.
Als gemeente en provincie
meer belasting gaan heffen,
kunnen de rijksbelastingen met
eenzelfde bedrag omlaag. Het
rijk hoeft immers minder geld af
te dragen aan provincies en ge
meenten. De operatie kan grote
financiële gevolgen voor afzon
derlijke gemeenten hebben.
Sommige gaan er aanzienlijk op
vooruit, andere fors achteruit.
Deze 'herverdeeleffecten' moe
ten worden gecompenseerd via
de uitkering uit het Gemeente
fonds.
De provincies zijn enthou
siast over de plannen. De Ver
eniging van Nederlandse Ge
meenten plaatst kanttekenin
gen bij de 'herverdeeleffecten'.
Het kabinet moet nu een stand
punt innemen over de voorge
stelde maatregelen.
Pagina 2: Wat mensen nooit
geloven, gaat gebeuren: belas
tingen omlaag.
kabul. Het normale leven keert weer langzaam terug in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Het bestand tussen
de regering en de radicale verzetsgroep Hezb-i-lslami houdt stand. Voor de man op de foto betekent het ein
de van de strijd hervatting van zijn werkzaamheden: het aan de man brengen van grote metalen kisten.
foto reuter jonathan drake
Miljoenensch'ade
bij sportcomplex
in Leidschendam
leidschendam anp
Een felle uitslaande brand heeft
een deel van een sportcomplex
aan de Kastelenring in Leids
chendam de afgelopen nacht in
de as gelegd. De brandweer
schat dat de schade ongeveer
2,5 miljoen gulden bedraagt. De
oorzaak van de brand is volgens
een woordvoerder van de
brandweer waarschijnljk blik
seminslag.
De kantine van de voetbalver
eniging RKAW brandde totaal
af, evenals een aantal kleed- en
bestuurskamers. De sporthal
liep volgens de brandweer ook
flink wat schade op.
Henk Terlingen
als tv-recensent
Met ingang van vandaag zal
Henk Terlingen (50) voor deze
krant de programma's op de
Nederlandse televisie nauwge
zet volgen. Onder de titel Bekijk
't maar doet hij verslag van zijn
bevindingen in een dagelijkse
column op de pagina met tv- en
radioprogramma's.
Terlingen, gepokt en gema
zeld in de omroepwereld, is van
plan Hilversum kritisch te vol
gen. „Het is belangrijk dat er
eens met een boos oog naar de
televisie wordt gekeken. Dat je
nu en dan eens zegt: 'Vrienden
het is niet zo best waar julllie
mee bezig zijn'."
'4.
Terlingen.
Carrière en gezin slokken steeds meer tijd op
Sinds 1985 is de hoeveelheid
vrije tijd van de gemiddelde Ne
derlander met vier procent af
genomen. Met name middel
baar en hoog opgeleiden tussen
de twintig en vijftig jaar houden
steeds minder vrije uren over.
Hun dagelijkse werk, cursussen
en/of huishoudelijke klussen
slokken steeds meer tijd op. Ou
deren, lager opgeleiden en tie
ners krijgen juist steeds meer
vrije tijd.
Dat blijkt uit het vandaag ver
schenen jaarlijkse rapport van
het Sociaal-Cultureel Planbu
reau (SCP). Het SCP conclu
deert dat werken en rusten on
gelijker verdeeld raken onder de
verschillende bevolkingsgroe
pen.
Volgens het SCP worden tijd
en geld wel over steeds zaken
uitgesmeerd, met als gevolg een
oppervlakkiger deelname aan
de diverse activiteiten. Van elke
drie vrije uren worden er twee
thuis besteed. Niettemin zijn
mensen tegenwoordig meer
buitenshuis dan vroeger, vooral
door horecabezoek en sportbe
oefening. Daartoe werd in 1990
ook een kwart meer auto gere
den dan in 1980. Hoewel er in
1990 minder tv werd gekeken
dan in 1985, is het aandeel
daarvan in de schaarser wor
dende vrije tijd toegenomen tot
40 procent. Aan lezen, het ont
vangen van visite en het praten
met huisgenoten wordt daaren
tegen steeds minder tijd be
steed.
Het SCP signaleert diverse
oorzaken voor de toegenomen
ongelijkheid in vrije tijd. Zo
worden betaalde banen steeds
meer Bezet door de groep men
sen die het ook druk heeft met
de carrière en opgroeiende kin
deren. Een tweede reden is dat
jongeren beneden de twintig
jaar en ouderen boven de vijftig
jaar steeds minder betaalde ar
beid verrichten. Verder zijn het
juist de na de oorlog geboren
mensen met een goede oplei
ding die vaker samenleven als
tweeverdieners. De samenle
vende partners verdelen het
huishoudelijk werk. Hierdoor
hebben mannen en vrouwen
tussen de 30 en 45 jaar het
drukker gekregen.
Ook is door de afnemende ge
zinsgrootte het aantal mensen
dat in het huishouden bezig
moet zijn, gegroeid. Bij gezin
nen kan één persoon immers
voor meerdere mensen de inko
pen doen, terwijl alleenstaan
den niemand hebben om bood
schappen en het huishouden
voor hen te doen.
Pagina 3: De jaren '90: houden
wat we hebben.
Minister Maij-Weggen (verkeer en waterstaat)
heeft vanmorgen op de carpoolplaats aan de
Plesmanlaan in Leiden het eerste 'carpoolmede
delingenbord' van de ANWB officieel in gebruik
gesteld. Het is het eerste in een reeks van twaalf,
die de ANWB aanbiedt ter gelegenheid van het 3
miljoenste lid. Alle provincies krijgen er een.
Zuid-Holland, en meer in het bijzonder Leiden,
had de primeur.
Maij vindt dat de overheid het carpoolen moet
stimuleren. Nog dit jaar wordt een proef gehou
den met aparte carpoolstroken op twee snelwe
gen. „Werkgevers moet worden gewezen op de
fiscale voordelen die carpoolen werknemers
biedt. Bedrijven moeten worden gestimuleerd
geen auto van de zaak te geven, maar carpoolen 4" PGpil 11 f f 1
te organiseren." Maij kondigde aan dit najaar met 1/UIIiJv M. V/U-J.
een intensieve reclamecampagne te beginnen die
het samen rijden moet bevorderen.
De minister beschouwt het carpoolbord als een
welkome en noodzakelijke aanvulling van de in
richting van carpoolplaatsen. Het heeft een drie
ledige functie. Het afdakje biedt een schuilplaats
aan een of twee personen. De wegbeheerder kan
op het bord informatie kwijt zoals waar het poli
tiebureau te vinden is en of er wegwerkzaamhe
den te verwachten zijn. En in de derde plaats
kunnen carpoolers elkaar via het bord bood
schappen doorgeven. Onderaan het bord hangt
een reeks klemmetjes om boodschappenbriefjes
aan te bevestigen.
berlun-leipzig ppa-ap-afp
Duitsland krijgt geen speciale
politie-eenheid tegen straatter
reur. Dat heeft minister Seiters
van binnenlandse zaken giste
ren gezegd. Hij is wel bereid
geld te steken in speciale trai
ningen voor de politie in de
Oostduitse deelstaten. Opposi
tiepartij SPD had om een spe
ciaal elitekorps gevraagd naar
aanleiding van het extreem
rechtse geweld tegen asielzoe
kers.
Ook de afgelopen nacht was
het weer onrustig. Rechts-radi-
cale jongeren bekogelden in
Lindenthal bij Leipzig een cen
trum voor asielzoekers met ste
nen en staken een voor de deur
geparkeerde auto in brand.
In Greifswald wist de politie
vannacht een aanval van jonge
ren op een onderkomen van
asielzoekers in de kiem te smo
ren. Agenten waren tijdig aan
wezig om jongeren, bewapend
met stenen en molotovcock
tails, de doorgang te versperren.
Dertien rechts-extremisten wer
den gearresteerd.
De openbare aanklager van
de deelstaat Mecklenburg-Vor-
pommem, Alexander Prechtel,
heeft aangekondigd dat hij de
deelnemers aan de rellen in
Rostock keihard zal aanpakken.
Daarvoor is volgens hem geen
verscherping nodig van de
rechtsmiddelen die de staat ter
beschikking heeft.
Prechtel zei dat iemand die
een brandbom werpt erop kan
rekenen dat hij niet meer als
brandstichter zal worden ver
oordeeld, maar dat hij een pro-
grond liggende politieagent zou
hebben geslagen en geschopt.
De Brandenburgse minister
van binnenlandse zaken, Alwin
Ziel, is er van overtuigd dat ach
ter de acties in Cottbus het
afgelopen weekeinde toneel van
de ernstigste rellen een
rechts-extremistische strategie
zit. „De indruk bestaat dat de
rechts-radicale jongeren wer
den geleid." Volgens Ziel waren
de relschoppers voorzien van
walkie-talkies en kregen ze
vanuit auto's bevelen.
Intussen beleeft Duitsland
een dramatische ruk naar
rechts. Uit een opinie-onder-
zoek blijkt dat het percentage
kiezers dat op een partij rechts
van de CDU-CSU wil stemmen
in het westen van Duitsland is
gestegen van 8 naar 12 procent;
in het oosten zelfs van 12 naar
19 procent.
Pag 2: Gevaarlijke zege neo
nazi's.
HOELANG
KUNTU
NOG ZONDER?
Ja, ik «aam at» iimedjjBÉ
it a twat wetten gratia.
jment betaal ik daarna:
maand (f 27.80) via automa
tische betaling*
I Per kwartaal (f 80,10) via accept-
I giro
I Per kwartaal 80.10) via auto-
matische betaling'.
I Naam en voorletters
Minister Maij-Weggen en gedeputeerde Jansen van Zuid-Holland (rechts) brengen een toost uit op het nieu
we carpoolbord dat vanmorgen in Leiden is onthuld. ANWB-directeur Nouwen kijkt lachend toe. foto henk
bouwman
ces wegens poging tot moord
aan zijn broek zal Icrijgen. Vol- I Ad
gens het openbaar ministerie I
zijn de eerste zware aanklach-
ten al de deur uitgegaan. Zo is j Po
een relschopper in Rostock aan- j
geklaagd wegens poging tot j Woonplaats
moord omdat hij een op de
i
Telefoon (i.v m controle bezorging):
l
I Nummer bank/girorekening
badhoevedorp arnold aarts
Bij Fokker zijn ze diep onder de indruk van
de vijftien Chinese monteurs die daar in ne
gen weken hebben geleerd hoe ze een Fok
ker 100 uit elkaar kunnen halen en weer in
elkaar zetten. Vlijtige leerlingen, zegt in
structeur Marcel Heidinga., „Ze slagen alle
maal met vlag en wimpel."
Ab Brouwer, 'manager maintenance trai
ning product support' bij de vliegtuigfa
briek, heeft daar wel een verklaring voor.
„Ze zijn heel gedisciplineerd en gemoti
veerd. Er is een enorme drive om het goed
te doen. Chinezen hebben een heel andere
instelling dan Westeuropeanen. Die zijn
verwend en een dag lang gefrustreerd als de
handdoeken niet op de juiste plek in hun
hotelkamer liggen."
Brouwer erkent dat de opleidingsafdeling
van Fokker aanvankelijk tegen de 'China-
klus' opkeek. „Maar als de nood aan de
man komt, doen wij er een tandje bij. Uit
eindelijk had iedereen zoiets van: hé, een
nieuwe klant, dat is interessant."
China Eastern Airlines (CEA) krijgt mor
gen de eerste Fokker 100 afgeleverd. CEA
neemt in totaal zeven vliegtuigen af; op drie
toestellen is een optie genomen. Een histo
risch moment, omdat nooit eerder een Ne
derlands vliegtuig aan China werd verkocht.
„Een entree op een nieuwe markt", zegt
Brouwer. „Er is een gigantisch transportpo-
tentieel in China. Daar willen we graag een
stukje van meenemen." Fokker droomt er
van tientallen, misschien welk honderden
toestellen aan China te slijten.
Dus is er alles gedaan het de Chinezen
naar de zin te maken. Lesboeken werden
vertaald en de cursisten konden permanent
een beroep op een tolk doen. instructeur
Edwin Varkevisser: „China is voor Fokker
commercieel heel interessant. Dat verklaart
de speciale behandeling." Fokker huurde
zelfs een sinologe om het Fokker-personeel
achtergrondinformatie te geven over China
en de Chinezen. „We hebben een klein
beetje begrip gekregen voor de complexiteit
van de taal en een beetje gevoel voor hun
cultuur", zegt Brouwer.
Deze bon in een envelop, zonder
postzegel, sturen neer
leidsch Dagblad
Antwoordnummer 10050
2300 VB Leiden