Perez
'CDA wil minima
niet beschermen'
OPRUIMING
Kwekers lijden onder dollarcrisis
Binnenland
Moordenaar ontsnapt
via blad vorkheftruck
AIDS Fonds rijzende ster
op goede-doelenmarkt
Nieuw vloerkleed in de Ridderzaal
Drama in Diemen
ABOP: Onderwijsbod
kabinet 'mooi begin'
Nederland stelt 'adoptie'
vluchtelingenkampen uit
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1992
3
Gifgrond Tilburg in Alphen en Riel
alphenen riel» Vervuilde grond van de voormalige gasfabriek in
Tilburg is in 1979 terechtgekomen op een terrein in het Brabant
se Alphen en Riel waar nu een visvijver is gepland. Dat blijkt uit
het gemeente-onderzoek naar de vervuilde grond onder de Til-
burgse nieuwbouwwijk Lichtstraat, die gebouwd is op het ter
rein van de gasfabriek. Tijdens de bouw van de wijk in 1979
werd vervuilde grond afgegraven door een bedrijf uit Alphen en
Riel, dat de aarde vervolgens op het eigen terrein stortte. Dit
weekeinde werd bekend dat de grond onder de woningen nog
steeds is vervuild met blauwzuur en het kankerverwekkende
benzeen.
'Premieverhoging autoverzekering'
Rotterdam Auto-eigenaren moeten het komende jaar rekening
houden met een duurdere verzekering. Zowel het aantal schades
als de gemiddelde kosten per schade zijn het afgelopen halfjaar
gestegen, zo heeft het assurantieconcern Stad Rotterdam giste
ren bekendgemaakt. De verzekeraar boekte het afgelopen half
jaar een winst van 42,5 miljoen gulden, een toename van 3,9
procent. In de sector schadeverzekering daalde de winst echter
met 4,2 procent naar 16,6 miljoen.
Rabo tevreden over eerste halfjaar
utrecht» De Rabobank heeft over de eerste zes maanden van
het jaar een winststijging van 2,6 procent geboekt tot 544 mil
joen gulden. De bank spreekt van een „bevredigende ontwikke
ling", gelet op de zwakke economie. De bank wist verder haar
positie van 'grootste spaarder van het land' te handhaven, ook al
halveerde de groei van de spaargelden tot 1,6 miljard gulden. De
vooruitzichten voor de rest van het jaar zijn minder gunstig.
Door de aanhoudende omgekeerde rentestructuur (de 'korte'
rente is dan hoger dan de 'lange' rente) staat de groei van de
rentebaten onder druk.
AT T Huizen schrapt 270 banen
huizen Bij het Amerikaanse telecommunicatiebedrijf AT &T
Network Systems Nederland in Huizen, worden 270 van de in
totaal 1700 arbeidsplaatsen geschrapt. De sanering is nodig om
de forse daling van het aantal orders op te vangen. Ook heeft het
concern te kampen met een harde concurrentiestrijd, waardoor
de prijzen flink zijn gedaald. AT T verwacht de operatie zonder
ontslagen te kunnen uitvoeren.
veenhuizen cpd
De 31-jarige gedetineerde die.
gistermiddag met behulp van
een vorkheftruck ontsnapte uit
de strafinrichting Esserheem in
Veenhuizen, is nog steeds
voortvluchtig. De politie heeft
ook de vluchtauto nog niet ge
vonden. De gevangene zat vast
wegens moord.
De man, die binnenkort zou
worden overgeplaatst naar een
inrichting met een meer open
karakter, heeft bij zijn vlucht
hulp gehad van binnen en van
buiten de gevangenis. Volgens
directeur Kuiper van Esserheem
is de man op één van de bladen
van de vorkheftruck geklom
men, waarna een helper hem
tot boven de drie meter omhei
ning tilde. „Hij heeft een flinke
sprong gemaakt waarbij hij ook
nog prikkeldraad moest passe
ren. Of hem dat zonder kleer
scheuren is» gelukt, weten we
niet, maar de man heeft in ieder
geval kans gezien naar een ge-
amsterdam thea v
dividuele hulpverlening en het
onderzoek naar een medicijn
ook de aidsbestrijding in ont
wikkelingslanden gaan steunen.
De afgelopen tijd waren er
hoog oplopende spanningen
tussen het AIDS Fonds en ande
re organisaties die zich bezig
houden met fondswerving voor
AIDS. Het fonds werd ervan be
schuldigd te weinig van het bin
nengekomen geld te besteden.
Met name Friends for Life is
woedend, omdat een subsidie
van ruim twee ton voor het ga
laconcert in het Concertgebouw
werd afgewezen. Dees wil de
komende maanden met alle
partijen om de tafel zitten om
nieuwe plannen beter op elkaar
af te stemmen en eventueel
meer samen te werken. Zijn
streven is te komen tot een
overkoepelende organisatie.
Dees bestrijdt dat er te veel geld
blijft hangen. Van elke binnen
komende gulden gaat 23 cent
op aan organisatiekosten.
Sinds de oprichting zeven jaar
geleden heeft het AIDS Fonds
zich een vaste plaats verworven
bij geldgevend Nederland. Op
de 'charibarometer' van organi
saties die geld inzamelen voor
goede doelen neemt het fonds
inmiddels de zevende plaats in.
Vorig jaar kwam er 5,6 miljoen
gulden binnen tegen 3,7 mil
joen een jaar eerder. Voorzitter
Dees, oud-staatssecretaris voor
volksgezondheid en nu kamer
lid voor de WD, rekent erop dat
die stijgende lijn zich dit jaar
voortzet.
Het adviesbureau KPMG
Klynveld doet op dit moment
onderzoek naar het AIDS
Fonds. Volgens Dees is dat
noodzakelijk door de snelle
groei en vanwege de uitbreiding
van het werk. Volgens de prog
noses zullen er in 2000 vier
maal zoveel aidspatiënten zijn
als nu. Het fonds wil naast fi
nanciering van onder meer in-
Een wereldnaam in tapijten sinds 1919.
Heemstede, Bronst eeweg 2, telefoon 023-292509.
•Amsterdam Eindhoven Groningen Heemstede Hengelo (O)
Hilversum rTilburg 'Utrecht
Ook geopend op de maandagmiddag en op de koopavond.
De mooiste Oosterse Inpi jten mi voordeliger dan ooit!
Kabinetsdiscussie koopkracht grimmiger
den haag gpd-anp
Binnen de PvdA groeit de ergernis over het CDA. De coa
litiepartner is volgens de PvdA niet bereid om de koop
kracht van de laagstbetaalden voor 1993 veilig te stellen.
Het CDA ontkent dat en zegt alleen als voorwaarde te
stellen dat er een solide financiering voor moet zijn.
1993 plus een extra verhoging
van de belastingvrije som (dat
deel van het inkomen waarover
geen belasting wordt betaald)
met ruim 100 gulden, of:
Uitkeringen en minimum
loon met 2,5 procent verhogen
plus een verhoging van de be
lastingaftrek wegens arbeids
kosten (het arbeidskosten
forfait) met 100 gulden bruto,
En die ontbreekt volgens het
CDA in de plaatjes die PvdA-
voorman en minister van finan
ciën gisteren in het kabinet op
tafel legde. De minima blijven
daarbij in het beste geval gelijk
en gaan er in het slechtste geval
0,3 procent (vijf gulden per
maand) op achteruit. In een ge
sprek tussen premier Lubbers,
Kok en minister De Vries van
sociale zaken werden zo veel
vragen opgeworpen, dat de
zaak werd terugverwezen naar
de ambtenaren. Vandaag verga
dert het kabinet verder over de
zaak.
Kok legde gisteren de volgen
de voorstellen op tafel:
Uitkeringen en minimum
loon met 2 procent verhogen in
of:
Uitkeringen
loon met 3 procent verhogen en
de inflatiecorrectie in de belas
tingen beperken tot 3 procent
prijsstijging.
In alle voorstellen gaat de zie
kenfondspremie minder om
hoog en wordt bij de AWBZ het
accent meer gelegd op de pro
centuele premie (afhankelijk
van het inkomen) in plaats van
de nominale bijdrage (een vast
bedrag per persoon). Dit levert
de lagere inkomensgroepen
voordeel op. Bovendien is Kok
bereid enkele lastenverhogin
gen (belastingen en accijnzen)
achterwege te laten. Daarvoor
heeft hij 300 miljoen gulden be
schikbaar.
Volgens het CDA is er onvol
doende financiële dekking voor
de voorstellen. Zo kost het op
trekken van uitkeringen en mi
nimumloon met meer dan 2
procent afhankelijk van het per
centage enkele honderden mil
joenen guldens. Het optrekken
van het arbeidskostenforfait
kost 750 miljoen gulden, een in
flatiecorrectie in de belastingen
hoger dan 2 procent scheelt bij
na 300 miljoen gulden. Voor de
ze gaten draagt Kok geen oplos
singen aan, aldus het CDA. In
PvdA-kring wordt de Financiële
kant afgedaan als 'geen punt'.
„Het gaat om de politieke wil en
die is er bij het CDA niet", aldus
een zegsman.
den haag Koning Beatrix, het kabinet en de leden der Staten-Generaal zitten op Prinsjesdag op een nieuw,
kleurrijk tapijt in de Ridderzaal. Gisteren werd de eerste helft van de handgeweven, in Hong Kong vervaardig
de kopie uitgerold ter vervanging van het na tachtig jaar versleten oude tapijt. De ontwerpers hebben het ori
ginele patroon gekopieerd en door middel van een 'stencil' levensgroot op een nieuwe canvas rug aange
bracht. FOTO ANP TOUSSAINT KLUITERS
reedstaande auto te
aldus Kuiper. De vluchtauto is
waarschijnlijk in de richting van
Assen gereden.
De ontsnapping betekent de
derde geslaagde vlucht uit Es
serheem dit jaar. „Dat is inder
daad rijkelijk veel. We hebben
jaren achter elkaar niets gehad,
maar dit jaar is het goed raak",
aldus Kuiper, die zegt dat Esser
heem binnen de eigen moge
lijkheden na de vorige ontsnap
ping extra maatregelen heeft
genomen. „Maar die zijn niet
afdoende. Vriend en vijand zijn
het er wel over eens dat er een
tweede hek moet komen. Wij
hebben een aanvraag bij justitie
gedaan en daar wordt ook de
noodzaak erkend. Maar ja zo'n
hek kost geld en er komt allerlei
overleg bij kijken. Dus die om
heining is er nog niet."
Wie de ontsnapte man bin
nen de inrichting de helpende
hand heeft gereikt is nog niet
bekend.. Volgens Kuiper zijn ef
geen getuigen van de uitbraak.
piemen Dierenziekenverzorgers buigen zich over een van de 15 ge
wonde schapen in een weiland langs de Gaasperdammerweg in Die-
men. Drie dieren werden dood in de sloot gevonden, terwijl van de 15
gewonde schapen zeker de helft moet worden afgemaakt wegens afge
beten poten en zware verwondingen aan nek en buik. De te hulp geroe
pen dierenarts houdt het op een aanval van een paar herdershonden.
FOTO ANP PAUL EYZINCA
'Het is een geluk bij een ongeluk dat onze veilingprijzen laag zijn
den haag »gpd-ai
De Amerikaanse dollar sleept velen mee in
zijn historische en tot nu toe nog onstuitba
re val. Ondanks dollaraankopen van de cen
trale banken verloor de munt gisteren zes
cent en bereikte met 1,58 gulden een nieuw
naoorlogs dieptepunt. Vanochtend leek de
dollar zich iets te herstellen.
De koersval zorgde op de internationale
beurzen voor flinke opschudding. De Am
sterdamse beurs beleefde zijn slechtste dag
dit jaar. Vooral de dollargevoelige multina
tionals als Koninklijke Olie, Unilever en Ak-
zo liepen klappen op. De EOE-index van de
belangrijkste fondsen sloot uiteindelijk 4,5
punten lager op 299. Op de Newyorkse ef
fectenbeurs leverde de Dow Jones-index
van de dertig belangrijkste aandelen bijna
26 punten in om uiteindelijk te sluiten op
3228 punten.
Maar ook buiten de beurzen vallen er
klappen, in Nederland vooral bij de bloe
men- en groente-exporteurs die veel handel
drijven met de VS. In deze sector worden
dagelijks de prijzen bepaald. „Het is zo on
zeker allemaal", verzucht bloemen-expor
teur Nijssen van Sun Burst Farms uit Aals
meer. „Tegen de tijd dat mijn bloemen bo
ven de oceaan hangen richting Amerika kan
de hele situatie weer zijn veranderd. Je weet
nooit waar je aan toe bent."
Door de economische recessie is er in de
Verenigde Staten steeds minder vraag naar
bloemen. Daarnaast zijn de prijzerj op de
Nederlandse veiling relatief hoog, waardoor
de 'dollarklap' extra hard aankomt.
Het lastige is bovendien dat andere lan
den juist van de duikelende dollar profite
ren. De concurrentie verhardt. Nijssen:
„Landen in Midden- en Zuid-Amerika gaan
opeens bloemen telen. Zij werken allemaal
vanuit een dollar-economie. Een roos uit
Ecuador blijft in prijs stabiel. Europeanen
hebben altijd met die omrekeningen te ma
ken. Alleen de tulp blijft exclusief Hollands -
die gedijt niet in Ecuador."
Volgens Nijssen staat of valt de bloemen
wereld 'gelukkig' niet met de Amerikaanse
dollar. Faillissementen is hij nog niet tegen
gekomen. „Een béétje ondernemer zet niet
al zijn geld op Amerika. Je moet niet blijven
denken dat de Amerikanen met een dollar
drie gulden tachtig te besteden hebben."
De groente-exporteurs zijn wat minder
onfortuinlijk dan hun collega's in bloemen.
„Het is een geluk bij een ongeluk dat onze
veilingprijzen wèl laag zijn", verklaart direc
teur Botman van Botman International. Vo
rig jaar betaalde hij op de veiling drie tot
vier gulden voor een kilo paprika's, nu is
dat amper 1,50 gulden. „Dat compenseert
een groot deel van het verlies."
Hoe groot de prijs is die ondernemend
Nederland voor de lage dollar betaalt is nog
onduidelijk. Branche-organisaties hebben
niets gehoord over faillissementen. Ook het
Economisch Instituut voor het Midden- en
kleinbedrijf (EIM) kan, met in het achter
hoofd recente faillissementscijfers van het
CBS, geen conclusies trekken.
Vaiutalhandelaren zien voorlopig geen
einde komen aan het afglijden van de
greenback. „Als de interventie is afgelopen,
begint de koers weer te dalen. Er is gewoon
niemand die op dit moment reden ziet om
dollars te kopen", aldus een valutahande
laar.
Vooral het grote renteverschil tussen de
Verenigde Staten en Duitsland is verant
woordelijk voor de zwakke dollar. De hoge
rente in Duitsland maakt de Duitse mark zo
aantrekkelijk, dat valutahandelaren en be
leggers niet meer naar de dollar omkijken.
De druk op Duitsland om zijn rente te ver
lagen wordt steeds groter. „Die Duitsers
moeten nu eens aan een renteverlaging
gaan denken. Dit gaat echt te ver", aldus
een valutahandelaar gisteren.
Behalve de dollar staat ook het Britse
pond sterling onder druk, overigens al we
ken. Door de Britse recessie en de lage rente
dreigt het pond onder de vastgestelde
koersgrens uit te komen die het heeft bin
nen het Europees Monetair Stelsel (EMS).
Als dat gebeurt, moetèn de centrale banken
ingrijpen en ponden kopen om de koers
omhoog te stuwen of de Britse centrale
bank moet de rente verhogen. Een hogere
rente maakt het immers aantrekkelijker in
ponden te beleggen. Toch voelen de Britten
daar niet voor, omdat zo'n stap wordt ge
zien als een definitief signaal dat de recessie
nog wel even voortduurt. Na de Britse ver
kiezingen werd de rente door de Conserva
tieven in een sfeer van euforie verlaagd.
amsterdam»
De onderwijsbonden vinden het
kabinetsbod van juli om de on-
derwijssalarissen de komende
jaren te verhogen toch een
'mooi begin'. ABOP, PCO en
KOV komen daarmee terug op
hun eerste, sterk afwijzende re
actie. Strijdpunt blijft wel de
voorgenomen beperking van de
wachtgelden: die is onbespreek
baar. Daarom houden de bon
den vast aan de voorgenomen
staking op 24 september.
In een interview met het
Schoolblad, het ledenblad van
de grootste onderwijsbond
ABOP, zegt voorzitster Vogelaar
dat ze nu gematigd positief is.
Na haar aanvankelijke oordeel
dat het aanbod 'volstrekt onvol
doende' was, zegt ze nu dat
„het totale bedrag dicht in de
buurt ligt van de 700 miljoen
die we eisten".
Het kabinet kondigde in juli
aan volgend jaar 211 miljoen te
willen uittrekken voor een sala
risverhoging, oplopend tot 650
miljoen in 1996. Een deel van
dat geld wordt uit de wacht
geldregeling gehaald, de WW
voor ambtenaren.
Vogelaar is tot haar mildere
oordeel gekomen na nader
overleg met het ministerie. De
katholieke onderwijsbond KOV
en vooral de christelijke PCO
stellen zich vooralsnog terug
houdender op dan de ABOP.
KOV-woordvoerder Van Korten-
hof noemt de verslechtering van
de wachtgeldregeling in ruil
voor meer salaris „een volstrekt
oneigenlijke koppeling". PCO-
bestuurder Duijnhouwer zegt
dat „het probleem van de
wachtgelden zeer zwaar weegt".
De drie bonden gaan gewoon
door met de voorbereiding van
de stakingsdag. Ze willen in elk
geval de Tweede Kamer overha
len een stokje te steken voor de
verslechtering van de wacht
geldregeling.
den haag gpd
Nederland steunt de gedachte
om vluchtelingenkampen in het
voormalige Joegoslavië te
'adopteren', maar wil daarmee
wachten totdat het plan in EG-
verband is besproken. Dat heb
ben minister d'Ancona van
WVC en staatssecetaris Kosto
van justitie besloten na een
adoptieverzoek vorige week van
de VN-vluchtelingenorganisatie
UNHCR.
De bewindslieden voelen veel
voor deze 'adoptie', omdat die
past in het principe dat de
vluchtelingen zo veel mogelijk
in de eigen regio moeten wor
den opgevangen. Ook Dene
marken wil vluchtelingenkam
pen in de regio ondersteunen
en/of nieuw opzetten. Maar in
tegenstelling tot Nederland zijn
de Denen in afwachting van het
EG-overleg alvast aan de slag
gegaan. Binnenkort beginnen
die met de bouw van een nieuw
vluchtelingenkamp in Slovenië
met behulp van vluchtelingen
organisaties en het Rode Kruis.
Volgens ingewijden had Kosto
ook graag voor de muziek uit
gelopen, net als de Denen.
„Maar Nederland ontspringt de
dans toch niet. De verwachting
is dat de Hoge Commissaris be
gin september in Genève zware
geldclaims op tafel zal leggen
voor de bouw van nog meer
vluchtelingenkampen", aldus
een betrokken ambtenaar.
Krijg nou wat, een slapende
inbreker achter de bank
„Nou, meneer, ik ben nog nooit
zo geschrokken," zegt de 79-ja-
rige mevrouw Treurniet uit de
Rotterdamse Bajonetstraat. Het
zal je ook maar je gebeuren: je
komt uit bed en vindt een snur
kende inbreker in je woonka-
Het gebeurde zaterdagoch
tend vroeg, toen mevrouw
Treurniet zoals gewoonlijk weer
vroeg uit de veren was. „Ik kom
op en ik zag gloeilampen op de
grond liggen. Ik begreep er niks
van." De bejaarde Rotterdamse
stopte de gloeilampen weer in
de kast en ging nietsvermoe
dend naar de keuken om koffie
te zetten. Toen ze later met een
kop koffie terugkwam in de
woonkamer, hoorde ze ineens
gesnurk achter het bankstel.
Mevrouw Treurniet kon het
nauwelijks geloven maar toch
keek ze maar even achter de ca
napé. „Ik dacht, krijg nou wat,
en toen ik keek, zag ik de sla
pende man liggen Ik ben nog
nooit zo geschrokken".
Mevrouw Treurniet was zo
over haar toeren dat ze niet zelf
de politie durfde te bellen. Ze
sloop de woning uit en vroeg de
benedenbuurvrouw om de poli
tie te waarschuwen. Gelukkig
mist ze niets. „Nee, die man
bleek wel allerlei waardevolle
spullen bij zich te hebben. Twee
herenhorloges, een broche, een
speldje. De politie vroeg of het
van mij was, maar ik ben echt
helemaal niks kwijt."
Toch is de inbraak hard aan
gekomen bij het geëmotioneer
de slachtoffer: „Hij is ook nog in
de douche geweest, vlak naast
de kamer waar ik lag te slapen.
Als ik' s avonds naar bed ga, heb
ik toch angst."
Hoe de inbreker binnen is ge
komen, is nog een raadsel, ver
telt de geschrokken dame.
„Nee, wist ik het maar. Hij zegt
dat 'ie via het balkon is geklom
men, maar daar geloof ik niets
van. Op dat raam daar zitten
dievenklauwen. Ik denk dat 'ie
gewoon door de voordeur is ge
komen."
