'Gaan we terug naar de teil?'
'Heb jij die gele
horizontalis gezien?'
Het Gesprek van de Zomerdag
m goed, maar de berichten worden steeds slechter'
Vakantieleed
of
vakantiepret
Straffen tot 14 jaar in
cokezaak Zwaanshoek
'Het gaat
VRIJDAG 21 AUGUSTUS 1992
13
'BadplanUtrechtse directie valt verkeerd bij bejaarden
Bejaarden van het verzorgingstehuis Hofwijck in Oegstgeest vinden het 'badplan' van de Utrechtse directie van een bejaardentehuis maar niks. Die
wil dat de ouderen nog slechts een keer in de twee weken in bad gaan. „In de winter, gaat het allemaal nog wel. Maar moet je van de zomer ko
men, als je transpireert. Dan ruik je jezelf echt wel als je maar eens in de veertien dagen onder de douche kan. Het is gewoon bij de beesten af."
foto henk bouwman
Mevrouw Alblas: „Toen ik hoorde dat ze militairen voor Joegolavië
het ronselen waren, wist ik dat hij zou tekenen." foto ben
De ene keer zit de enige ster die het ho
tel heeft in de badkamerspiegel, zoals
de Leidse band Rubberen Robbie ooit
zong. De andere keer kom je op een va
kantie in een uithoek van Thailand je
buurman tegen. Of je wordt mee uit ge
vraagd door Julio Iglesias. Gebeurtenis
sen die een vakantie onvergetelijk ma
ken, in vele opzichten.
Wij willen weten welke bizarre, vrolij
ke en nare avonturen onze lezers op
hun reizen deze zomer meemaken. Ook
zijn wij geïnteresseerd in toepasselijke
foto's. Schroom niet te schrijven of te
bellen naar 'Het Gesprek van de Zomer
dag', Postbus 54, 2300 AB Leiden, tel:
071 - 161440.
Vonnissen soms fors lager dan eis
,,lk weet niet in wiens hersens
dit plan heeft gebroed, maar ik
vind het HIER". Om zijn woor
den kracht bij te zetten, brengt
meneer Van Schaik verontwaar
digd een vinger naar zijn voor
hoofd. „Gaan we soms weer te
rug naar de teil? Met zijn vieren
op een rijtje en dan om de beurt
in hetzelfde water, omdat we te
duur zijn?! Waarom moeten be
zuinigingen altijd beginnen bij
mensen die toch al niks heb
ben? Wat is de volgende stap,
minder eten soms? Ze moeten
geen dwaze dingen doen. Laat
ze liever ophouden met al die
militaire rommel."
Het plan om hulpbehoevende
bejaarden niet meer elke week
maar eens per veertien dagen
helemaal in bad te doen, zoals
de directie van het Utrechtse
bejaardentehuis Alphons Ariëns
kort geleden heeft geopperd, le
vert bij de bewoners van het
Oegstgeestse Hofwijck niets dan
boze reacties op. Het plan. dat
in een intern bulletin door het
Utrechtse bejaardentehuis is
verspreid, werd volgens de di
rectie gelanceerd met het oog
op bezuinigingen en een te ho
ge druk op het personeel.
HofwijckbewonerBeerendsen
vindt het Utrechtse voorstel
ronduit dom. „Dit is geen kwes
tie van water en zeep. ledereen
weet dat er bezuinigd moet
worden, maar er komt een punt
waarop het niet verder kan. Be-
„Ze hebben geen stromend wa
ter, geen elektriciteit, geen verse
groenten en geen fruit. Ze mo- -
gen alleen op de tegels lopen,
want verder kunnen overal mij
nen liggen. Ze slapen met hun
Uzi naast zich in bed. Naar bui
ten mogen ze alleen op gezette
tijden en in brieven en telefoon
gesprekken mogen ze niet alles
zeggen wat ze weten. Wij kun
nen thuis alleen maar afwach
ten, bidden en er op vertrouwen
d^t alles goed met ze gaat."
De Alphense W. Alblas is de
moeder van de 22-jarige Martin.
Hij zit sinds eind vorig jaar in
militaire dienst. Sinds 2 april
maakt hij in Joegoslavië deel uit
van de verbindingstroepen van
de Verenigde Naties. Begin de
cember wordt de groep terug
verwacht. Met nog vijf Neder
landse en een aantal buiten
landse militairen logeert Martin
Alblas in een hotel ergens in
Topusko, zo'n zeventig kilome
ter onder Zagreb. „Nu is het
daar nog niet gevaarlijk", weet
zijn moeder. „Maar het komt
steeds dichterbij. Soms wordt er
geschoten. Er komen steeds
meer vluchtelingen uit het oor
logsgebied naar Topusko."
„Martin is een avonturier, altijd
geweest", zegt ze. „Toen ik
hoorde dat ze militairen voor
HAZERSWOUPE/BOSKOOP RUUD SEP
Je moet wel van bomen hou
den. Bomen in zwarte plastic
potten vormen namelijk de
grootste attractie op de tiende
Plantarium. De vakbeurs voor
de boomkwekerij op het terrein
van het International Trade
Centre aan de Hoogeveenseweg
aan de rand van Boskoop duurt
nog tot zondag. De 1,2 hectare
grote tent die speciaal voor het
evenement is neergezet her
bergt bomen in alle soorten en
maten.
Van hele kleintjes, die maar
met moeite over de rand van
hun potje kijken, tot ware reu
zen die in de nok van de tent
het zeil omhoog houden.
Voor mensen die met bomen
de kost verdienen is Plantarium
een gebeurtenis die ze niet mo-
£en missen. De bezoekers ko
men overal vandaan. Vorig jaar
turfde de organisatie niet min
der dan 41 nationaliteiten. Ook
de vakpers komt van heinde en
verre. Naast journalisten uit
heel West-Europa lopen er een
Rus, een Tsjech, een Pool, een
Hongaar en een Israëliër rond.
De Amerikaan is nog niet gesig
naleerd, maar die komt nog,
jaarde mensen minder laten
douchen is heilloos. Ouderen
hebben soms toch al de neiging
zichzelf te verwaarlozen. Al die
bezuinigingen komen juist op
de rug van het personeel te
recht. Dat is te goed om de boel
in de steek te laten. Waar je dan
wel op moet bezuinigen weet ik
niet. Hier gaat alles al heel voor
zichtig hoor. Hier liggen echt
geen zakken geld meer in de
kast."
Mevrouw Broekhuis schrikt als
ze van het Utrechtse voorstel
hoort. „Een keer per twee we
ken in bad? Alsjeblieft niet, ik
vind het zaaalig. Ik zou wel elke
dag willen. Maar dat kan ik niet
„Verschrikkelijk, dat daarop
moet worden bezuinigd", zegt
ook mevrouw Imansen ge
schokt. „Een keer in de week
douchen of in bad is toch wel
minimaal. Als je het zelf kunt,
ga je elke dag. Maar als je hulp
behoevend bent en je mag dan
nog maar eens per twee weken,
dat vind ik erg." Ook mevrouw
Van der Heijden vindt het een
'treurig' voorstel.Als het win
ter is, gaat het nog wel,
mischien. Maar moet je van de
zomer komen, als je transpi
reert. Dan ruik je jezelf als je
maar eens in de veertien dagen
onder de douche kan. Het is ge
woon bij de beesten af."
Hoewel zij erkent dat in de
meeste tehuizen sprake is van
Joegolavië aan het ronselen wa
ren, wist ik dat hij zou tekenen.
Eind maart werd hij overge
plaatst en begin april had hij ge
tekend." Vanaf dat moment
draagt ze een angst met zich
mee voor de situatie waarin
haar zoon zich bevindt. „Het
gaat goed met hem maar de be
richten worden steeds slechter.
Hij belt regelmatig maar nu
hebben we al anderhalve week
niets gehoord. De PTT-kabels
zijn niet meer te gebruiken en
telefoneren moet via de sateliet.
Dat kan niet zo vaak."
Alblas heeft aan de eerste tele
foontjes van haar zoon gemerkt
dat de militairen die naar Joe
goslavië zijn gegaan niet zo
goed zijn voorgelicht. „Sommi
gen van hen waren echt een
paar dagen van de kaart. Ook
aan Martin merkte ik dat alles
wat hij zag hem enorm aan
greep. Hij begon heel anders te
gen gewone dagelijkse dingen
aan te kijken. Een volgende
groep die gaat moet van te vo
ren echt meer beelden te zien
krijgen, beter op de hoogte wor
den gebracht van de situatie
daar. Anders komt het veel te
hard aan."
De AJphense heeft nog een
zoon, Fred. Hij is 19 en chauf
feur in militaire dienst. Ook
verzekert voorlichter Frank van
Suchtelen.
Ook de 209 deelnemers ko
men overal vandaan. Voor de
eerste keer in tien jaar Plantari
um zijn er stands uit Oost-Euro
pa. De Poolse, de Tsjecho-Slo-
waakse en de Hongaarse boom
kwekersbonden laten zien dat
er ook in hun land prima bo
men worden gekweekt.
Wat zoeken al die buitenlan
ders in een tent in een Hazers-
woudse polder? Uiteindelijk
gaat het natuurlijk om de han
del, vertelt Van Suchtelen. Maar
dat wil niet zeggen dat de
standhouders met het order
boek in de aanslag op de bezoe
kers afstormen. „Het gaat er
vooral om contacten te leggen.
Natuurlijk worden er ook direct
orders geplaatst, maar als een
handelaar een paar maanden
na de beurs aan de telefoon
hangt, dan is dat net zo goed
handel."
De Poolse deelnemer beves
tigt dat verhaal. Hij heeft nog
niets verkocht, maar lijkt daar
niet onder te lijden. Misschien
houdt hij er nog verkooporders
aan over. Of een opdracht om
voor derden in Polen bepaalde
bomen te gaan kweken. Polen
druk op het personeel, gelooft
M. Ohm, hoofd verzorging van
Hofwijck niet dat het terugbren
gen van het aantal wasbeurten
werkelijk tijd- en geld winst zal
opleveren. „Op zaterdag en
zondag wordt hier niet ge
doucht. Nou, dat scheelt hoog
uit een kwartiertje met doorde
weeks. De mensen die geholpen
moeten worden met douchen,
zijn dezelfde die moeten wor
den geholpen met aankleden.
Zoveel maakt dat douchen dan
ook niet uit."
Ook in bejaardentehuizen in
Leiden en de regio heerst de
mening dat een keer per week
in bad het absolute minmum is.
Een greep uit het gehele 'aan
bod' leert dat eens per twee we
ken in bad, zoals overwogen
wordt in het Utrechtse tehuis,
onacceptabel wordt gevonden.
Directeur J.M.E. Korteland van
't Huis op de Waard in Leiden:
„Minstens een keer per week
gaat iedereen bij ons in bad, als
het nodig is zelfs vaker. In bad
hoeft nog niet eens per se, dat
wil ook niet iedereen. Helemaal
onder de douche is ook prima."
Hoofd verzorging Van de Bar
selaar van Groenhoven in Lei
den: „Wij doen iedereen een
keer per week in bad. Met
moeite, dat wel, ook wij hebben
personeelsgebrek. Maar die we
kelijkse wasbeurt blijft gehand
haafd."
Directeur J.J. Rodenburg van
Fred is gevraagd of hij naar Joe
goslavië wilde gaan. „Maar dat
wilden we niet hebben. Een
zoon daar betekent al genoeg
zorgen. Even hebben we het er
over gehad of hij dan als chauf
feur in de voedselkonvooien
zou gaan rijden. Maar intussen
kende Fred de verhalen van
Mart en heeft hij besloten ons
dat verdriet niet aan te doen.
blijkt overigens al bomen naar
Nederland te exporteren en Ne
derlandse bomen te importe
ren. Eigenlijk heeft de Poolse
boomkwekerij de internationale
handel niet echt nodig, vertelt
de Pool in accentloos Neder
lands. „We produceren vooral
voor de binnenlandse markt."
De argeloze bezoeker voor
wie een boom een boom is en
duizend bomen duizend bo
men zijn, loopt grote kans te
verdwalen. Oneindig veel pal
lets met bomen in zwarte plas
tic potjes. Was ik hier al niet
eerder geweest? Nee, deze stand
is nieuw. De kweker heeft op
een stapel pallets een terrasje
gebouwd en zit daar met een
collega te praten. In de pallets
zijn ter versiering kleine boom
pjes in zwarte potjes gestoken.
Een nieuw boompje is de talk
of the town. „Heb jij die gele ho-
rizontalis al gezien?" De menin
gen lopen er over uiteen. „Ik
vraag me af hoe hard die is",
zegt de een. „Dat weten ze niet.
Sinds de introductie hebben we
geen strenge winters gehad.
Maar een horizontalis heeft
meestal weinig moeite de win
ter door te komen. Nee, hoe
snel verbrandt-'ie, daar gaat het
om."
Huize de Duinrand in Katwijk:
„Hier gaan de mensen die hulp
nodig hebben in ieder geval een
keer per week in bad en als het
nodig is vaker. Eens per twee
weken vind ik eigenlijk niet ac
ceptabel. Als je personeel te kort
hebt, kun je beter een stofbeurt
overslaan dan een wasbeurt."
Hoofd verzorging M. van der
Burg van Sint Jeroen in Noord-
wijk: „We schuiven wel eens
een wasbeurt van 's morgens
naar 's middags maar tot nu toe
gaat bij ons iedereen eens per
week helemaal in bad. Als men
sen vaker willen, moet dat trou
wens ook kunnen, vind ik."
Directeur J. Groen van Huize
Adegeest in Voorschoten: „Een
keer per week wordt ieder bed
verschoond, iedere kamer opge
ruimd en iedere bewoner die
hulp nodig heeft van top tot
teen gewassen. Als je niet meer
aan die minimale norm kunt
voldoen, moet je je ernstig af
vragen of je de naam verzor
gingstehuis nog wel mag dra
gen."
Hoofd verzorging A. Doornik
van De Dillenburg in Leider
dorp: „Eens per twee weken is
echt te weinig. Wij baden de be
woners zeker een keer per week
en dat wordt echt niet terugge
draaid. De laatste tijd is het zelfs
verbeterd. Wie dat wil kan uit
gebreid in het grote bad gaan
liggen."
WILLEKE HEUKOOP»
Hij mist zijn broer trouwens wel
ontzettend."
Begin juli was Martin voor een
aantal weken met verlof in Ne
derland. Hij was acht kilo afge
vallen door het eenzijdige voed
sel. „Toen hij de beelden op het
journaal zag zei hij: 'Ma, geloof
niet alles wat ze zeggen. Wat je
te zien krijgt, geeft de situatie
heel overtrokken weer'. Maar hij
Buiten de tent laten een aan
tal hoveniers hun kunnen zien.
De tuinen staan vol met boom
pjes in zwarte plastic potjes en
prachtige kunstwerken. Van
achter de heg klinkt klassieke
muziek. Binnen geven tuinar
chitecten met foto's en tekenin
gen een beter beeld van hun
zag er wel vreselijk tegenop om
weer terug te gaan. Vlak voor hij
weer ging, stond hij onder de
douche en toen riep hij mij.
'Moet je nou eens kijken', zei hij
wijzend naar de douchekop.
'Daar komt water uit en het is
nog warm ook'. Dat geeft wel
aan hoe hij er daar bij zit."
Twee keer per avond gaat in
huize Alblas het NOS-journaal
aan. „Je kijkt toch heel anders
naar die beelden. Voor ons is
het niet te bevatten dat landge
noten elkaar zoiets aandoen.
Mart vertelde op een bepaald
moment over twee families die
al dertig of vijfendertig jaar bu
ren waren en elkaar op een
nacht uitgemoord hebben. Ge
woon omdat de ene familie Ser
visch en de andere Kroatisch
was. De haat die daar onderling
heerst is ongelooflijk. Die zit zo
diep, zo ontzettend diep. Daar
krijgen die jongens natuurlijk
ook iets van mee. Zij zien de ka
pot geschoten dorpen als zij zo
nu en dan onder bewaking en
gewapend naar Zagreb moeten.
Daar moeten ze toch maar mee
om zien te gaan. Ik zag aan
Mart toen hij thuis was echt dat
hij was veranderd. Ouder ge
worden, vol wassener.
Voortdurend is mevrouw Alblas
met haar zoon bezig. Ze slaapt
werk en van de nieuwste trends.
Geen hovenier die nog met ou
de spoorbielzen aan durft te ko
men, geen tuin die compleet is
zonder een rond terrasje van
kleiklinkers.
De eerste twee dagen was de
beurs alleen toegankelijk voor
de vakbroeders. Morgen en
met de telefoon naast haar
hoofdkussen 'want ik wil er zijn
als hij belt'. Ze stuurt hem iede
re maand een pakket met cho
colade, gedroogde groenten,
dropjes, alles waar hij behoefte
aan heeft. „Mart vertelde dat ze
op weg naar Zagreb langs een
platgebombardeerd dorpje
kwamen waar midden op een
grasveld een overvolle fruit
boom stond. Het water liep de
jongens in de mond maar aan
plukken hoefden ze echt niet te
- denkeawanLdaU/vas veel te ge
vaarlijk. Zelfs compleet verlaten
plaatsen worden vaak volgelegd
met mijnen en granaten."
Ondanks alles gaat het dagelijk
se leven gewoon door en ligt ze
maar zelden wakker van de zor
gen. „Soms gebeurt dat wel,
dan grijpt het je allemaal wel
eens even naar de keel. Maar we
krijgen zoveel medeleven, van
familie en vrienden. En ik put
heel veel steun uit mijn geloof.
We zijn lid van de Baptistenge
meente. Er wordt voor Mart ge
beden tijdens de diensten en
zelf heb ik door het geloof het
vertrouwen dat er goed voor
Mart en de andere jongens
wordt gezorgd door de Heer.
Dat maakt me wel een stuk rus
tiger."
WILLEKE HEUKOOP»
zondag zijn ook de 'gewone'
tuinliefhebbers welkom op de
beurs. Speciaal voor hen wordt
die dagen ook een planten -
markt gehouden, waar allerlei
soorten bomen te koop zijn. De
beurs is zaterdag geopend van
9.00 tot 17.00 uur, zondag van
10.00 tot 17.00 uur.
HAARLEM FRITS VERHAGEN
MEDEWERKER
Zes verdachten in de Zwaans-
hoekse cocaïnezaak zijn giste
ren door de Haarlemse recht
bank veroordeeld tot celstraffen
van vier tot veertien jaar. Daar
naast moeten twee mannen een
geldboete van 100.000 gulden
betalen. In enkele gevallen lag
het vonnis van de rechtbank
aanzienlijk lager dan de eis van
officier van justitie mr. C. van
Spierenburg. Tegen vier van de
straf van zestien jaar en 100.000
gulden boete geëist. Bovendien
vorderde de officier van twee
verdachten miljoenen guldens
als illegale winst uit de drugs
handel.
De rechtbank heeft die eis
niet overgenomen. Slechts in
één zaak werd een 35-jarige Co
lombiaan veroordeeld tot beta
ling van 38.000 gulden en
110.000 Amerikaanse dollars,
fors minder dan geëist. De
rechtbank achtte bovendien
niet bewezen dat de man be
trokken is geweest bij de invoer
van 820 kilo cocaïne, die 18 ja
nuari dit jaar na een inval bij
een loods in Zwaanshoek
(Haarlemmermeer) in beslag
werd genomen.
De Colombiaan werd wel
schuldig geacht aan deelneming
aan de criminele organisatie,
die het cocaïnetransport op
touw had gezet. Hij kreeg hier
voor de maximale straf van vijf
jaar cel opgelegd.
De tweede Colombiaan, een
34-iarige man, heeft volgens de
rechtbank een onmisbare rol
gespeeld bij het organiseren van
de drugszending. De man is
vice-president van de handels
onderneming in Venezuela die
de smokkel heeft opgezet. De
onderneming zond de cocaïne
uiteindelijk per schip vanuit Ve
nezuela via Engeland en Grie
kenland naar Nederland. De
partij drugs, die een straatwaar
de zou hebben gehad van een
half miljard gulden, werd ver
stopt in 35 loden vaten, die elk
2500 kilo wogen. De 820 kilo co
caïne was de op één na grootste
cokevangst in Nederland.
De rechtbank verwierp een
groot deel van het verweer van
de verdediging. Zo is volgens de
rechters niet gebleken dat er in
het omvangrijke politie-onder-
zoek fouten zijn gemaakt en dat
de advocaten in hun taak zijn
gedwarsboomd, zoals één van
de raadslieden betoogde.
Het Openbaar Ministerie
overweegt in een aantal zaken
in hoger beroep te gaan. omdat
de straf te laag wordt geacht.
Vooral het vonnis in de zaak te
gen één van de Colombianen
werd als een teleurstelling erva
ren. Ook sommige advocaten
kondigden na afloop aan in ho
ger beroep te gaan.
Bomen blikvangers op vakbeurs Plantarium in Boskoop