Geallieerden sluiten
deel luchtruim Irak
Buitenland
Britse troepen klaar
voor inzet in Bosnië
Georgisch leger bezet hoofdstad Abchazië
Wang schrapt 5000 banen
Lissouba stevent af
op presidentschap Congo
Eeuwenoude
gemaskerde
schedel
opgegraven
Republikeinen hebben de modder klaar liggen
WOENSDAG 19 AUGUSTUS 1992
Agcnce France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
Krachtige aardbevingen Centraal-Azië
moskou De Centraalaziatische republieken Kirgizstan en Ka-
zachstan zijn vanmorgen getroffen dooreen serie aardbevingen
met een kracht van 7,5 op de schaal van Richter. Over eventuele
schade of slachtoffers is nog niets bekend.
Aanklacht tegen president Brazilië
brasiua Volgens een onderzoekscommissie van het Braziliaan
se parlement zijn er voldoende aanwijzingen om president Fer
nando Collor de Mello aan te klagen wegens corruptie. Een for
meel verzoek hiertoe aan het parlement is „onvermijdelijk", zei
de voorzitter van de commissie, Benito Gama, gisteren. Gama
benadrukte dat het vooralsnog gaat om „aanwijzingen, niet be
wijzen".
Politie doodt Myanmarese vluchtelingen
cox's bazar Bengaalse politieagenten hebben gisteren tijdens
een demonstratie van Myanmarese vluchtelingen tegen hun ge
dwongen repatriëring drie vluchtelingen doodgeschoten. Zeker
29 mensen raakten gewond toen de politie de menigte in de
grensplaats Ukhia met houten stokken uit elkaar probeerde te
drijven. De vluchtelingen weigeren terug te keren naar Myanmar
(Burma) zolang de mensenrechtensituatie daar niet verbetert.
Doden door giftig medicijn uit bijenwas
buenos aires» In Argentinië zijn de afgelopen dagen al 17 men
sen overleden na het slikken van een giftig gebleken medicijn
gemaakt van bijenwas.Bovendien liggen er 30 mensen met ver
giftigingsverschijnselen in het ziekenhuis. De geneeskrachtige
bijenwas was gemengd met giftige alcohol, die normaal gebruikt
wordt in de industrie.
Laboratoriumkonijnen gevaarlijk
moskou Medici hebben de bevolking van de Letse hoofdstad
Riga gemaand niet te eten van de 42 konijnen die gestolen zijn
uit een onderzoekscentrum. De dieren zouden zijn besmet met
hepatitis en gevaarlijke kankerverwekkende stoffen. Maandag is
televisiecampagne begonnen om de bewoners van Riga te waar
schuwen geen konijnen te eten die op de markt te koop worden
aangeboden. Inspecteurs zouden niet in staat zijn te beoordelen
of de beesten besmet zijn of niet.
Melkproduktie in EG daalt
brussel» De Europese Gemeenschap zal dit jaar waarschijnlijk
1,38 miljard gulden kunnen besparen op de uitgaven voor de
zuivelsector. Dat is een gevolg van een daling van de melkpro
duktie in de EG. Europese melkveehouders hebben in de eerste
vier maanden van dit jaar 2,5 procent minder melk bij de melk
fabrieken afgezet dan in dezelfde periode van vorig jaar. Over
het gehele jaar 1992 zal de melkproduktie waarschijnlijk 1 tot 2
procent minder zijn dan die van het afgelopen jaar.
Horthy in Hongarije herbegraven
Budapest De stoffelijke resten van admiraal Nicholas Horthy,
Hongarije's rechtse leider in de periode van 1920 tot 1944, zullen
in Hongarije worden herbegraven. Onder Horthy's leiding werd
Hongarije de bondgenoot van nazi-Duitsland, Italië, Spanje en
Japan. Omdat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog had gepoogd
vrede te sluiten met de Sovjetunie, dwong Duitsland hem af te
treden. Horthy ligt begraven in Lissabon.
Bijna miljoen hectare bos verbrand
moskou Bij de bosbranden in Rusland zijn deze zomer tot dus
ver 930.000 hectare bossen en veen in vlammen opgegaan. In
heel het land zijn meer dan 20.000 brandhaarden gesignaleerd,
aldus de staatsdienst voor natuurrampen. De meeste branden
zijn veroorzaakt door achteloos weggegooide sigarettepeuken en
niet gedoofde kampvuren. Toeristen en recreanten is het tot 15
september verboden de natuurgebieden rond Moskou en Sint
Petersburg te betreden.
Treuhand steunt produktie koelkast
BERiuNDe Treuhandanstalt, de Duitse overheidsinstelling die
is belast met de sanering en privatisering van de bedrijven in de
vroegere DDR, heeft onder druk van de milieubeweging beslo
ten om geld te steken in de produktie van een milieuvriendelijke
koelkast. De onderneming die de koelkast ontwikkelt, DKK
Scharfenstein, zou oorspronkelijk worden geliquideerd, maar
435 van de ruim 1.800 werknemers kunnen nu in dienst blijven
om het project tot een succes te maken. De milieubeweging
heeft een maandenlange campagne gevoerd om DKK Scharfen
stein te redden en zorgde voor 65.000 orders voor de „groene"
koelkast.
londen dpa-.fi
Groot-Brittannië stuurt 1.800
man grondtroepen naar Bosnië-
Hercegovina. De militairen zul
len niet worden ingezet om slag
te leveren met de oorlogvoeren
de milities. Ze moeten de VN-
hulpkonvooien beveiligen.
De Britse premier John Major
zei gisteren dat het uiteindelijk
aantal Britse militairen lager
zou kunnen uitvallen als andere
Europese bondgenoten ook bij
dragen aan de beschermings
eenheid. Frankrijk heeft zich al
eerder bereid verklaard 1.100
militairen naar Bosnië te sturen.
Het Britse bataljon moet on
der gezag van de Verenigde Na
ties staan, en mag in geen geval
worden meegesleept in de bur
geroorlog, zo benadrukte de re
gering. Het plan om bescherm
de gebieden in te stellen voor
etnische groepen in het vroege
re Joegoslavië, wees het kabinet
van de hand.
Het vliegveld van Sarajevo
werd gisteren gesloten nadat
een Brits vliegtuig was bescho
ten. De piloot van de C-130
Hercules van de Royal Air Force
zag op zijn elektronische appa
ratuur dat een doelzoekende ra
dar op zijn toestel was gericht.
Hij maakte manoeuvres op de
startbaan om te voorkomen dat
het toestel geraakt zou worden.
Sarajevo werd vannacht op
nieuw onder vuur genomen
door Servische artillerie.
Zware gevechten werden van
morgen ook gemeld vanuit de al
vier maanden door de Serviërs
belegerde stad Gorazde. Ook
Slavonski Brod werd opnieuw
beschoten. De autoriteiten be
sloten vanmorgen alle kinderen
naar een veilige plaats buiten de
stad te brengen.
Een konvooi met bijna 1.000
vrouwen en kinderen is van
morgen in Belgrado aangeko
men. De groep is gisteren uit
Sarajevo vertrokken. Tweederde
van de vluchtelingen is onder
weg uitgestapt omdat ze daar
onderdak vonden bij familie of
vrienden.
Londen stuurt extra vliegtuigen naar Midden-Oosten
De Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk heb
ben bij hun besluit een vliegverbod in te stellen boven
Zuid-Irak geen overleg gepleegd met de Verenigde Na
ties. Londen stuurt gevechtsvliegtuigen naar het Midden-
Oosten om daar, samen met Frankrijk en de Verenigde
Staten, het vliegverbod voor Iraakse vliegtuigen en ge
vechtshelikopters af te dwingen.
newyork-londen»
De drie leden van de Veilig
heidsraad beroepen zich op
VN-resolutie 688 van vorig jaar.
Op grond daarvan mogen zij
optreden tegen Irak als dat land
binnenlandse oppositiegroepen
aanvalt, in dit geval de shi'ieten
en Moeras-Arabieren in het
moerassige zuiden van hel land.
Zij vonden het niet nodig om
samen met de andere leden van
de raad in overleg te treden en
len.
resolutie op te stel-
Na een spoedzitting van zes
uur besloot de Britse regering
gisteren zes Tornado-gevechts
vliegtuigen te sturen, evenals
twee toestellen waarmee vlieg
tuigen in de lucht kunnen wor
den bijgetankt. Verwacht wordt
dat Frankrijk een zelfde aantal
toestellen zal sturen, en de Ver
enigde Staten aanzienlijk meer.
Over enkele dagen moet de ge
allieerde controle van het lucht-
soECHQEMiGeorgische troepen hebben giste
ren Soechoemi, de hoofdstad van de autono
me republiek Abchazië in Georgië, bezet. Een
voorlopige militaire raad heeft de macht over
genomen en het parlement dat in juli de onaf
hankelijkheid uitriep, ontbonden. De regeren
de Staatsraad van Georgië toonde zich even
wel bereid een referendum te houden over de
toekomst van het gebied.
De Georgische Nationale Garde hees de Ge
orgische vlag boven het gebouw van het Ab-
chazische parlement De troepen betrokken
stellingen bij verkeersknooppunten in
Soechoemi. De Abchazische Nationale Garde
heeft zich in de buitenwijken van de stad te
ruggetrokken.
Bij de zware gevechten van de afgelopen vijf
dagen zijn volgens de Abchaziërs meer dan 50
doden en 200 gewonden gevallen. Het Abcha
zische parlement haalde zich vorige maand de
woede van de Georgische autoriteiten op de
hals door een grondwet uit 1925 in ere te her
stellen waarin Abchazië wordt omschreven als
een onafhankelijke staat. Op de foto: Georgi
sche militairen halen de buste van Lenin weg
uit het parlementsgebouw van Abchazië.
foto reuter serco edishavillhi
ruim, ten zuiden van de 32ste
breedtegraad een feit zijn.
.Als de Irakezen binnen de
verboden zone vliegen zullen ze
worden neergeschoten. In het
verleden hebben we al gezien
dat ze dan zullen verliezen", zei
de Britse premier John Major,
verwijzend naar de Golfoorlog
tegen Irak twee jaar geleden.
Volgens Major wordt de zone
ingesteld omdat er „duidelijk
bewijs is van systematische vol
kerenmoord op de shi'ieten".
De VN-inspecteur voor de men
senrechten in Irak, Max van der
Stoel, hield vorige week voor de
Veiligheidsraad een pleidooi
voor bescherming van de shi'ie
ten, die systematisch worden
vervolgd door het bewind van
Saddam Hussein.
Madagaskar zet
referendum door
ondanks protest
antananarivo anp
Radiostations zijn bezet, stem
bureaus in brand gestoken en
ontevreden actievoerders zeg
gen zelfs hele steden te hebben
ingenomen uit protest tegen het
referendum dal vandaag in Ma
dagaskar wordt gehouden.
De zes miljoen Malagasische
kiezers kunnen zich vandaag
uitspreken over een nieuwe.
grondwet waarin bepaald is dat
„de staat één verenigde en on
deelbare republiek is". De voor
standers van een federaal bestel
vinden dat de Malagasiërs moe
ten kunnen kiezen tussen een
eenheidsstaat en een federatie.
De tegenstanders van het re
ferendum riepen eind vorige
week in het noorden van het
land vast een federale staal uil.
Ook in Mahajanga en Tulear
worden voorbereidingen getrof
fen voor een federaal bestuur.
De tegenstanders vinden dat
een eenheidsstaat indruist te
gen het fokotany-sysleem.
waarin het dorp de kleinste po
litieke eenheid is.
Siemens Nixdorjf ontslaat 6000 mensen
WASHINGTON-MUNCHEN
De crisis in de computerindus
trie breidt zich uit. De Ameri
kaanse computerfabrikant
Wang heeft uitstel van betaling
aangevraagd. De onderneming
maakte gisteren bekend 5.000
banen te schrappen, waardoor
er slechts 8.000 personeelsleden
overblijven.
Eerder op de dag maakte de
Duitse computergigant Siemens
Nixdorf bekend nog eens 6.000
arbeidsplaatsen te laten verval
len. Op die manier wil het Duit
se concern een miljard mark
besparen. Vorig jaar werd al een
streep gehaald door 3000 ba
nen. Voor de Nederlandse vesti
ging in Vianen hebben de plan
nen geen gevolgen.
De crisis bij Wang komt niet
onverwachts. De omslag voltrok
zich al in het boekjaar 1988/89.
Toen publiceerde de onderne
ming voor het eerst in haar ge
schiedenis een miljoenenver--
lies. In de afgelopen drie jaar -'
heeft Wang in totaal 1.3 miljard
dollar verloren.
Wang is in de problemen ge^*
komen door de opmars van
kleinere pe s die meer mogelijk
heden boden, terwijl de prijzen^
daarvan naar verhouding lager"
waren. De eigen computers van
Wang verwerkten alleen maar
tekst en waren niet in staat mer
andere machines te werken.
Voor Wang Nederland in
Culemborg waar 260 mensen
werken heeft de stap voorals-
nog geen gevolgen. Volgens de
directie worden alle activiteiten
gewoon voortgezet.
werkelijk een nieuw tijdperk in
gaat. André Milongo, die in de
voorronden van de verkiezingen
werd uitgeschakeld, waar
schuwde dat met de verkiezing
van Lissouba de oude marxisti»
sche orde weer hersteld zal wor-^
den.
Lissouba was van 1963 tot
1966 premier van on go s .■«•r-
ste marxistische regime en werd
in de verkiezingen van afgelov
pen zondag gesteund door nie
mand minder dan president
Sassou Nguesso zelf. Westerse
waarnemers stellen evenwel dat
Lissouba tijdens zijn verkie
zingscampagne duidelijk ge
noeg heeft bewezen een dikke
streep onder het verleden te
hebben gezet.
De presidentsverkieingen in
Congo zijn vrijwel zeker gewon
nen door Pascal Lissouba. Na
telling van een groot deel van
de zondag uitgebrachte stem
men heeft hij een flinke voor
sprong genomen op zijn tegen
stander Bernard Kolelas. Met de
verkiezing van Lissouba komt
voorgoed een einde aan het
eens marxistische militaire regi
me van president Sassou
Nguesso, die dertien jaar lang
aan de macht is geweest.
Toch is niet iedereen er even
gerust op dat de Congo een
vormalige Franse kolonie en
buurland van Zaïre nu daad-
jeruzalem «ap
Israëlische archeologen hebben
een uiterst zeldzame 8.500 jaar
oude schedel bedekt met een
okerkleurig dodenmasker opge
graven.
De schedel werd vorig jaar
ontdekt bij de opgraving van
een kleine nederzetting uit de
Neolithische periode in het
noorden van Israël. Volgens de
archeologg Nigel Morris worden
slechts zelden dergelijke gemas
kerde schedels ontdekt. Ook in
Jericho, de Huleh-vallei, Am
man (Jordanië) en Damascus
(Syrië) zijn deze schedels ge
vonden.
In de Neolithische tijd wer
den de doden gewoonlijk onder
de gepleisterde vloeren van de
huizen begraven en werden de
schedels later pas verwijderd.
Slechts in zeer zeldzame geval
len werd er op de schedels een
beeltenis aangebracht.
Het masker dat op de schedel
is aangebracht is „buitenge
woon realistisch en wekt de in
druk een feitelijk portret of do
denmasker van de overledene
te zijn, bij voorbeeld door de
gesloten ogen, het kuiltje in de
kin en de wangen", aldus een
verklaring van het oudheidkun
dig instituut.
Libanon houdt
vast aan datum
verkiezingen 5
bayrut dpa
De Libanese regering zal, on
danks de boycot van de verkie
zingen door onder meer de
christelijke Falangepartij, vast
houden aan de voorgenomen
data voor de parlementsverkie
zingen.
De verkiezingen - de eerste in
twintig jaar - zullen worden ge
houden tussen 23 augustus en 6
september. Tegen het dagblad
An-Na har zei premier Solh dat
Syrië hem heeft gewaarschuwd
voor uitstel. Volgens Damascus
zou dat het aanzien van de Li
banese regering schaden.
De Libanese christelijke partij
die wordt geleid door de huidi
ge minister van posterijen, Ge
orge Saadeh, riep vorige week
op tot een boycot van de verkie
zingen. De meeste christenen in
Libanon eisen dat eerst de Syri
sche troepen uit Bayrut worden
teruggetrokken.
Op 23 augustus /al worden
gestemd in Noord-l.ibanon en
in de oostelijke Bekaavallei, op
30 augustus in Bayrut en op 6
MUetnber m hel niet door Is
raël beztte deel van Zuid-Liba
non. De laatste keer dat de U-
banezen naar de stembus
mochten was m april 1972. Het
uitbreken van de bloedige bur
geroorlog drie jaar later verhin
derde steeds nieuwe verkiezin
gen
Amerikaanse partijconventies gaan niet alleen over
politiek. Ze zijn ook een groot caranavalsfeest. foto
ap»
Bush kondigt ingrijpende wijzigingen aan in regering
HOUSTON HANS DE BRUUN
CORRESPONDENT
De Amerikaanse president George Bush heeft
gisteren gezegd grote veranderingen te zullen
doorvoeren in zijn kabinet indien hij wordt her
kozen. Op die manier wil Bush, die morgen de
Republikeinse conventie in Houston toespreekt,
laten zien dat er na zijn herverkiezing een nieu
we wind door het land zal waaien. De New York
Times meldt vandaag dat de president en zijn
adviseurs een voorstel hebben besproken waar
bij Bush zijn stafchef van het Witte Huis, James
Baker, zou aanwijzen om het economische be
leid tijdens een tweede termijn te leiden. Vol
gens de krant zou Baker het idee van de hand
hebben gewezen als te gemaakt en te beperkt.
In Houston worden ondertussen alle registers
opengetrokken om de Democraten zwart te ma
ken en met modder te besmeuren. Walter Mon-
dale voorspelde het enkele weken geleden al. „Dit
wordt de smerigste carfipagne die we ooit gezien
hebbenHij sprak uit ervaring. Als Democratisch
presidentskandidaat kreeg hij in 1984 het volledi
ge Republikeinse repertoire van persoonlijke aan
vallen over zich heen.
De Democraten hebben altijd met een mengeling
van afkeer en afgunst gekeken naar de keiharde
Republikeinse campagnes, waarbij niemand
wordt ontzien. Zij wisten er geen raad mee en
probeerden de 'smerige' aanvallen met argumen
ten te pareren, maar zelden met succes. Michael
Dukakis werd er in 1988 het slachtoffer van.
Maar zij lijken hun les geleerd te hebben. Hoewel
het nog niet erg overtuigend klinkt, zeggen De
mocratische campagneleiders nu dat het 'oog om
oog, tand om tand' zal worden. Wie met vuil
gooit, krijgt vuil terug. En dat er een hoop vuil is
om mee te gooien, daar hoeven we niet aan te
twijfelen.
De Democraten waren er op voorbereid dat in
Houston pas echt het startsein zou worden voor
de campagne. En ja hoor, de conventie was nog
geen dag oud, of de 'vuilspuiterij' begon. En na
tuurlijk was Bill Clinton het slachtoffer van de
sleaze, zoals de Amerikanen dat noemen.
De Republikeinse campagne-voorzitter Robert
Mosbacher en nationale schatbewaarder Catalina
Villalpando hekelden in interviews de losse huwe
lijksmoraal van Bill Clinton. Eerder dit jaar was in
de media uitgebreid over zijn vermeende affaire
met model Gennifer Flowers geschreven, en dat
leek een oud verhaal.
Maar het was te verwachten dat de Republikeinen
het zouden oprakelen. Villalpando noemde Clin
ton en diens medewerker Henry Cisnero, oud
burgemeester van San Antonio, 'rokkenjagers' die
niet te vertrouwen zijn. Het was een ideale gele
genheid voor de Democraten om George Bush
aan zijn woord te houden.
Die zei enkele,weken geleden dat medewerkers
die zich aan 'sleaze' zouden schuldigmaken, on-
slagen zouden worden. De nette Bush wilde geen
herhaling van eerdere campagnes waarbij kandi
daten aangevallen werden op hun jeugdzonden,
vermeende huwelijksontrouw of wat voor kleine
misstappen ook.
Maar maandag krabbelde hij terug. „Ik kan niet
alles controleren wat iedereen zegt". Clinton zelf
stelde zich overigens als een wijs staatsman op.
Bush hoeft ze niet te ontslaan, zei hij. Maar hij
voegde er wel Fijntjes aan toe het wel tekenend te
vinden voor wat Bush zegt en wat hij doet.
Bush heeft genoeg mensen die hij niet kan con
troleren, en die de vuilspuiterij zullen doen. Zoals
de oer-conservatieve ex-kandidaat Patrick Bucha
nan, die Clinton aanpakte op zijn huwelijksmo
raal, zijn ontduiken van de dienstplicht en zelfs
zijn echtgenote belachelijk maakte. Tot plezier
van de Republikeinen.
Zelfs oud-president Reagan deed maandagavond
mee aan het spelletje. Reagan en Buchanan hoe
ven zich niet te verontschuldigen, zoals Mos
bacher en Villalpando meteen deden. Het lijkt
een nieuwe taktiek: je gooit met vuil, en daarna
verontschuldig je je. En de president kan zeggen
dat hij er niets aan kan doen. Maar wat gezegd is
blijft gezegd, dat wel.
De Democraten hebben zich tot nog toe netjes
aan de onlangs gemaakte afspraak gehouden om
de campagne netjes' te houden. Clinton heeft
ook meteen de verhalen veroordeeld over een af
faire die Bush met een secretaresse zou hebben
gehad. Bush heeft Clinton daar openlijk voor ge
prezen. De aanvallen op Bush en diens familie
kwamen tot nog toe uit de media.
Maar er is altijd nog vice-president Dan Quayle,
die als mikpunt van Democratische spot gebruikt
kan worden. Bush en Clinton vinden dat hun pri-
vélevens buiten de campagne moeten blijven, zo
lang het niet van invloed is op hun functioneren.
Zij willen een 'schone' campagne, maar of ieder
een in hun omgeving dat ook wil, is zeer de vraag.