NS-toekomstplan
pakt duurder uit
Gezamenlijke aanpak Sint Maarten
Binnenland
Advies topambtenaren:
Uitkeringen niet meer
dan 2 procent omhoog
Air Holland beetje trots op 'pesterijen' Martinair
Politie vindt derde meisje
uit album kinderporno
'Bunkers en streng toezicht
tegen uitbraak criminelen'
ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1992
3
Financiële zorgen of niet NS werken in Amsterdam hard aan het nieuwe station Duivendrecht, op de kruising van de lijn Amsterdam-Utrecht en de Zuidelijke Tak van de Ringspoorbaan.
Het station met zijn markante driehoeken bij de ingangen, is ontworpen door de architect P. Kilsdonk. foto anp marcel antonisse
Scherpe milieu-eisen zorgen voor extra kosten
Prorail, het toekomstplan van Nederlandse Spoorwegen,
valt duurder uit dan voorzien. Uitvoering van het plan,
waarbij vanaf 1996 het drie-treinensysteem in werking
treedt, gaat ten minste 6,2 miljard kosten. Twee jaar gele
den gingen NS nog uit van 5,3 miljard. De extra kosten
worden onder meer veroorzaakt door de scherpere
(milieu-)eisen die de overheid stelt bij de aanleg van
nieuwe spoorwegen.
Dat blijkt uit berekingen van het
adviesbureau IME-consult, uit
gevoerd in opdracht van het mi
nisterie van verkeer en water
staat. Prorail is de versnelde uit
voering van het ambitieuze toe
komstplan Rail'21 dat mikt op
een verdubbeling van het reizi-
gersvervoer in het jaar 2005. NS
schatten de totale kosten van
dat plan op 15 miljard. Het mi
nisterie is voorhands niet van
plan meer beschikbaar te stel
len dan 13,7 miljard. Het hangt
nu van de politieke besluitvor
ming af of de door NS en het
ministerie gewenste doelen
kunnen worden bereikt.
„We kunnen minder doen
voor het geld dat beschikbaar is.
Dat betekent uitstel, maar wat
ons betreft is zeker geen sprake
van afstel", aldus een NS-
woordvoerder. Dit najaar gaan
de spoorwegen met minister
Maij van verkeer om de tafel zit
ten om over de voortgang van
het plan te praten. „De minister
wilde Rail'21 zo snel mogelijk
uitvoeren. Prorail is in feite een
kindje van Maij", aldus de NS-
woordvoerder.
In Prorail moeten de treinen
vanaf 1996 rijden volgens een
dienstregeling met Intercity-,
Interregio- en Agglo/regiotrei-
nen. Voorwaarde is dat het
spoornet zoveel mogelijk vier-
sporig is, zodat de snellere trei
nen de stoptreinen probleem
loos kunnen passeren.
Uit recent onderzoek blijkt
overigens dat de nieuwe dienst
regeling ook kan worden uitge
voerd als een aantal trajecten
slechts gedeeltelijk van vier spo
ren wordt voorzien. Op die ma
nier kan geld worden bespaard.
De vraag is dan wel of Rand-
stadspoor, een ander NS-plan,
even makkelijk kan worden uit
gevoerd. NS berekenden in op
dracht van Verkeer en Water
staat dat voor een bedrag van
maximaal 3,5 miljard een
fijnmazig treinstelsel in de
Randstad kan worden opgezet,
dat gebruik maakt van de infra
structuur die in Rail'21 is voor
zien. Daarvoor zouden dertig
extra stations moeten worden
gebouwd.
Het ministerie van verkeer en
waterstaat beraadt zich nog
over de manier waarop Prorail
en Rail'21 moeten worden uit
gevoerd.
Acht dirigenten naar meesterklas
Hilversum» De selectiecommissie van de Internationale Dirigen
ten Meesterklas heeft acht dirigenten geselecteerd voor de 34ste
aflevering van de klas. Onder hen zijn twee Nederlanders: Law
rence Renes (22) uit Leidschendam en Peter Santa (24) uit Hui
zen. De acht overblijvers uit meer dan honderd aanmeldingen
werken de twee weken onder leiding van Hiroyuki Iwaki met het
Radio Symfonie Orkest in de muziekstudio van het NOB in Hil
versum. De cursus wordt afgesloten met een slotconcert in het
Concertgebouw te Amsterdam voor drie finalisten.
Leegpompen polder vannacht begonnen
muntendam Het leegpompen van de ondergelopen polder bij
Muntendam is afgelopen nacht begonnen. De doorgebroken
dijk is zodanig gerepareerd dat het kanaal het normale waterpeil
weer kan verwerken. Het leegpompen van de polder zal naar
verwachting vier tot vijf dagen in beslag nemen.
Scharrelrundvlees op komst
utrecht Na scharrelvlees van varkens en kippen, is er in de na
bije toekomst ook scharrelvlees van runderen verkrijgbaar. Eind
september wordt een keurmerk voor scharrelrundvlees inge
voerd, zo maakte de Internationale Scharrelvlees Controle (ISC)
in Utrecht gisteren bekend. De ISC controleert aangesloten boe
ren en slagers op de naleving van de scharrelregelingen. De ISC
zal zich baseren op de het houden van koeien die in staat wor
den gesteld hun eigen kalveren te zogen.
Heinekenprijs voor professor Borst
Amsterdam De dr. H.P. Heinekenprijs, een van de belangrijkste
wetenschappelijke Nederlandse prijzen, wordt dit jaar toege
kend aan professor P. Borst, verbonden aan het Nederlands
Kanker Instituut. Borst krijgt de prijs vanwege zijn grensverleg
gende kankeronderzoek en zijn prestaties op het gebied van de
biochemie en moleculaire biologie. De prijs, 250.000 gulden,
wordt vrijdag 25 september uitgereikt in de Nieuwe Kerk in Am
sterdam door prins Claus.
Overleg met Marokko over illegalen
den haag Staatssecretaris Kosto gaat in september verder over
leg voeren met de Marokkaanse minister van justitie over de
Marokkaanse illegalen in Nederland. Het gaat er daarbij vooral
om hoe de identiteit kan worden achterhaald van Marokkanen
die hier illegaal wonen. Jaarlijks doen zich enkele honderden ge
vallen voor waarbij vreemdelingen worden aangehouden van
wie de identiteit niet kan worden vastgesteld.
Drie fregatten naar Griekenland
den haag Nederland gaat drie standaardfregatten van de Kor-
tenaer-klasse aan Griekenland verkopen. Volgens een woord
voerder van de Koninklijke Marine wordt voor de schepen sa
men 375 miljoen gulden betaald. Het gaat om de Callenburgh,
de Van Kinsbergen en de Banckert
den haag gpd
Het kabinet moet vasthouden
aan een eerder besluit om uit
keringen en minimumloon met
hoogstens 2 procent op te trek
ken met ingang van 1993 (de
beperkte koppeling). Een hoger
percentage werkt negatief uit op
de werkgelegenheid. Dat stellen
topambtenaren, verenigd in de
CEC, in een advies aan het kabi
net. De ambtenaren van minis
ter Kok (financiën) willen als
enigen een heroverweging van
het eerdere besluit niet bij voor
baat afwijzen.
Volgens de CEC zijn er wel
maatregelen nodig om een
koopkrachtdaling voor de mini
ma van 1 tot 1,25 procent, zoals
die nu wordt voorzien voor
1993, te beperken. Het kabinet
zou daarvoor de ongeveer 300
miljoen gulden kunnen gebrui
ken die Kok in 1993 'over' heeft.
De CEC denkt dat de minima
er in 1993 in ieder geval toch
den haag stella van run
correspondent antillen
De Nederlandse en Antilliaanse regering
hebben gisteren overeenstemming bereikt
over een gezamelijke aanpak van de be-
stuurschaos op Sint Maarten. Door een al
gemene maatregel van Rijksbestuur wordt
het bestuur van het eiland minimaal een
jaar onder streng toezicht gesteld van zowel
de Antilliaanse regering als de Konink
rijksministerraad. De dreigende botsing
tussen Nederland en de Antillen over het
ingrijpen is hiermee afgewend.
Zowel de Antilliaanse premier Maria Li
beria-Peters als minister Hirsch Ballin van
Koninkrijkszaken toonden zich zeer tevre
den over het bereikte resultaat. De overeen
gekomen algemene maatregel van rijksbe
stuur (AMvB) geeft Hirsch Ballin zijn zin
omdat vergaand wordt ingegrepen, terwijl
Liberia's kabinet een beslissende rol krijgt
in het toezicht.
Het kostte twee dagen van intensief en
langdurig onderhandelen op zowel ambte
lijk als regeringsniveau om tot overeen
stemming te komen. Er was bij de Antil-
laanse regering een zere plek geraakt door
het initiatief van Hirsch Ballin, begin juli,
om Sint Maarten onder curatele te plaatsen.
De autonomie, het recht op intern zelfbe
stuur, was in het geding. Bovendien vond
de Antilliaanse regering dat de onder cura
tele stelling niet voldoende was om het be
stuur van Sint Maarten weer in het gareel te
krijgen.
Liberia ontkende gisteren dan ook dat zij
naar Nederland was gekomen om de maat
regelen ongedaan te maken. Met de over
eengekomen AMvB zijn maatregelen niet
afgezwakt, maar eerder uitgediept.
De eilandsraad (gemeenteraad) blijft vol
gens het jongste besluit intact, maar het
Greenpeace
bezet platform
in Waddenzee
groningen anp
De milieuorganisatie Greenpea
ce heeft gistermiddag het onbe
mande gasproduktieplatform
Emshöm Z1A van de Duitse
oliemaatschappij BEB (Shel
l/Exxon) korte tijd bezet. Het
platform ligt in het Duitse deel
van de Waddenzee op minder
dan een kilometer van de Ne
derlandse grens.
Activisten uit Denemarken,
Duitsland en Nederland klom
men vanuit rubberboten op het
platform en voorzagen het van
spandoeken met teksten als
'Help Shell de Waddenzee uit'.
Greenpeace en de Wadden
vereniging zijn diep ongelukkig
met de boringen die BEB begin
september op het wad wil star
ten. Zij maken zich grote zorgen
over de effecten en risico's die
boren naar en winnen van olie
en gas met zich meebrengen.
Aangezien de boringen zeer
dicht bij de Nederlandse grens
plaatsvinden en het Wadden
zeegebied een aaneengesloten
natuurgebied vormt, vindt
Activisten van Greenpeace beklimmen het Duitse boorplatform in de Waddenzee.
foto anp raymond rutting
Greenpeace het van het groot- vergunning in te trekken. „Het ministers Alders en Van den
ste belang dat Nederland de kan toch niet zo zijn dat het be- Broek bij de Duitse grens op-
Duitse overheid overhaalt de lang van de Waddenzee voor de houdt", aldus een woordvoeder.
nog 0,75 procent in koopkracht
op achteruit zullen gaan. Begin
1993 zouden dan verdere maat
regelen moeten worden bezien.
Het kabinet hervatte gisteren
de begrotingsbesprekingen
1993. Daarbij vormt de koop
kracht het voornaamste onder
werp. Na afloop van het beraad
zei premier Lubbers dat het ka
binet zich richt op een beper
king van het koopkrachtverlies
voor de minima. „Dat is de in
zet", aldus Lubbers.
De Nederlandse economie
„doet het nog niet zo slecht",
aldus Lubbers over de vooruit
zichten voor 1993. „Wij rijden
voorop in het peloton." De pre
mier noemde dat opvallend ge
zien het internationaal ver
slechterde klimaat. „Wij hebben
kennelijk redelijke antwoorden
gevonden", zei hij. Financiële
problemen zijn er komend jaar
in ieder geval niet. „Ik zit niet
met de handen in het haar."
schiphol bill meyer
Sinds Peter Langendijk aan het roer van Air
Holland staat, is zijn relatie met Martin
Schroder tot het nulpunt gedaald. Het virus
dat de verhouding tussen Schroder en John
Block (oprichter van Air Holland) jarenlang
verziekte, blijkt overdraagbaar te zijn. Lan
gendijk is nu ook geïnfecteerd. De provoce
rende uitspraken van Schroder in De Tele
graaf doet de Drentse zakenman af als on-
Langendijk beschuldigt Schroder ervan
Air Holland op alle mogelijke manieren
dwars te zitten. Enkele weken geleden zou
touroperator Neckermann onder druk van
Martinair zijn teruggekomen op een pion-
delinge afspraak om zaken te doen met Air
Holland, hetgeen door Martinair publieke
lijk is ontkend. Volgens Langendijk wil
Schroder koste wat kost voorkomen dat Air
Holland opnieuw een marktaandeel van 25
procent verovert. Langendijk dreigde toen
buiten de reiswereld om zelf tickets aan de
consument te verkopen.
Schroder lijkt inderdaad geen gelegen
heid voorbij te laten gaan om Air Holland te
kleineren. Op een persbijeenkomst bij Mar
tinair vorige week had hij het over 'dat
luchtvaartmaatschappijtje'. Tegenover de
societyrubriek in De Telegraaf vertelde
Schroder vanuit Barcelona dat wanneer
Langendijk bij hem het pand binnenkwam
hij hem eruit zou laten gooien.
Van Peter Legro van Transavia, die vanuit
Barcelona ook een duit in het zakje deed,
heeft Langendijk inmiddels een brief met
excuses gekregen. De uitspraken van Legro
zouden volledig uit hun verband zijn ge
rukt. De twee 'vrienden' gaan binnenkort
lunchen. Van Schroder heeft Langendijk
niets gehoord.
De pesterijen van de baas van The Other
Dutch Airline' nemen zo langzamerhand
absurde proporties aan, zegt Langendijk.
Het is tussen de Nederlandse luchtvaart
maatschappijen goed gebruik om eikaars
personeel tegen gereduceerde tarieven te
vervoeren. Air Holland heeft een dergelijke
overeenkomst met de KLM en met T ran sa-
heeft de nadrukkelijke opdracht gekregen
met voorstellen voor reorganisaties en ver
beteringen te komen. De voorstellen wor
den, net als personeelsbeleid en besluiten
die meer dan 25.000 gulden kosten, voorge
legd aan de gouverneur en het Antilliaans
kabinet.
Voor het geval er tegenwerking of stagna
tie in de eilandsraad optreedt wat op het
eigenzinnige Sint Maarten zeker niet uitge
sloten is heeft de gezaghebber speciale
bevoegdheden gekregen. Hij kan de ei
landsraad eventueel omzeilen en direct
voorstellen aan de gouverneur doen.
Van deze stap moet volgens'betrokken
ambtenaren een opvoedkundige werking
uitgaan. De lokale bestuurders wordt het
besturen niet ontnomen, maar er wordt wel
streng gecontroleerd. Sint Maarten moet
uiteindelijk weer zelfbestuur krijgen, al er
kende Hirsch Ballin gisteren dat het nog wel
jaren kan duren voor het zover is.
breda gpd-anp
Een onderzoeksteam van de
Bredase en Apeldoornse politie
heeft gisteren in België de iden
titeit vastgesteld van een derde
meisje dat voorkomt in het al
bum met pornografische foto's
dat vorige week vrijdag werd
aangetroffen bij een 48-jarige
man uit Breda. Het gaat om een
9-jarig meisje uit Borgerhout bij
Antwerpen.
Eerder stelde de politie vast
dat de Bredanaar, die vorige
week in Apeldoorn is gearres
teerd, een 8-jarig meisje uit Ant
werpen en een 9-jarige uit Leu
ven heeft ontvoerd, verkracht
en gefotografeerd. Ook het
meisje uit Borgerhout komt
voor in het album met porno
grafische foto's, dat bij de arres
tatie van de Bredanaar in diens
auto is aangetroffen. Ze is op 14
juli meegenomen in een auto
en op een nog onbekende plek
in de natuur verkracht en gefo
tografeerd.
Het rechercheteam heeft ook
soortgelijke voorvallen in Temse
en Gent onderzocht, maar de
foto's van die slachtoffertjes ko
men niet voor in het album.
Daarin komen echter zeven ver
schillende meisjes voor. Het on
derzoek richt zich nu verder op
de identiteit van de overige vier.
De verdachte Bredanaar is in
1982 voor zedenmisdrijven in
België veroordeeld tot drie jaar
gevangenisstraf. In hoger be
roep werd dit vonnis bevestigd
door het gerechtshof in Den
Bosch. De advocaat van de man
heeft dit bevestigd.
Een 46-jarige man uit Brum-
men die tegelijk met de Bre
danaar is aangehouden, wordt
door Justitie in het arrondisse
ment Zutphen verdacht van on
tucht met minderjarigen. Op
die grond houdt de rechter
commissaris hem in bewaring.
Terwijl de commissie Hoekstra
begin september moet advise
ren over veiligheidsmaatregelen
voor gevangenissen, liggen er al
diverse voorstellen op de plank
gereed bij het ministerie van
Chauffeur vaker
te lang achter stuur
den haag anp
via wordt nog onderhandeld. Martinair wei
gert hier over te praten.
Van samenwerking op technisch en ope
rationeel gebied, ook in spoedeisende ge
vallen als bij voorbeeld een toestel in het
buitenland met pech aan de grond staat, wil
Schroder niets weten. Werknemers van Air
Holland mogen niet meedoen aan vei-
ligsheidscursussen van Martinair. De zaak
was volgens Langendijk al geregeld. Maar
twee dagen voor aanvang kreeg hij te horen
dat zijn mensen niet welkom waren. „Die
lange wil het niet", zo werd gezegd.
Langendijk voelt zich overigens gevleid
door de buitengewone aandacht die Schro
der voor Air Holland ten toon spreidt. „Dat
betekent dat wij meer dan een luis in de
pels zijn. Maar de manier waarop hij te
werk gaat, is en blijft buitengewoon kinder
achtig. Schrijf maar op dat Martinair bin
nenkort op Costa Rica gaat vliegen. Dat wil
de Schroder nog even geheim houden. Air
Holland gaat naar Chili, St. Maarten, Cura
sao en de Bahama's."
Schroder wil op de uitspraken van Lan
gendijk 'geen enkel commentaar' leveren.
Het knoeien met de tachograaf
In het beroepsgoederenvervoer
over de weg neemt af. Overtre
dingen van rust- en rijtijdvoor
schriften daarentegen zijn in
1991 beduidend toegenomen.
Dit blijkt uit de 'controleresulta
ten 1991' van de Rijksverkeers
inspectie.
De inspectie heeft vorig jaar
gericht bijna 40.000 ritten van
1.761 chauffeurs onderzocht.
Vooral bij het vervoer van bloe
men, groenten en fruit bleek
massaal de hand te worden ge
licht met de voorschriften voor
de rusttijd. Tweederde van de
chauffeurs had minder dan vijf
uur rust per dag.
justitie. Dat zei gisteren direc
teur F. van den Broek van ge
vangenis De Marwei in
Leeuwarden, waaruit vorige
maand een gevangene per heli
copter ontsnapte.
De voorgestelde maatregelen
behelzen dat er bij elk bezoek
dat de gedetineerden ontvan
gen ook bij dat van een advo
caat toezicht aanwezig is, dat
de gedetineerden in het onge
wisse worden gelaten over wan
neer en hoe zij worden gelucht
en dat zij niet meer zelfstandig
mogen bellen, aldus Van den
Broek. Verder zijn er volgens
hem afspraken over het plaat
sen van lantaarnpalen op lucht
plaatsen, bedoeld legen heli-
copterontsnappingen.
Directeur-generaal F. Evers
van de rijksgebouwendienst, die
deel uitmaakt van de commissie
Hoekstra, pleitte gisteren in een
interview met het dagblad
Trouw voor aparte bunkers voor
zware criminelen. Die zouden
binnen de muren van gevange
niscomplexen, maar builen de
inrichting zelf moeten worden
gebouwd, om te voorkomen dat
zware criminelen kunnen ont
vluchten. Ook wil hij dat be
paalde rechten van deze groep
kunnen worden ingeperkt.
Buit 'paspoortroof tonnen waard
De paspoorten, rij
bewijzen en andere
documenten die
vorig weekeinde uit
het gemeentehuis
van Anloo in Dren
te zijn ontvreemd,
vertegenwoordigen
in het criminele
circuit een waarde
van zekere enkele
Die conclusie trek
ken politiewoord
voerders in het
noorden en het
westen van het
land.
De inbrekers
kraakten drie klui-
blanco paspoorten
mee, 37 onbeschre
ven rijbewijzen, 62
toeristenkaarten en
20 reisdocumenten
voor vreemdelin
gen en vluchtelin
gen. Ook alle bijbe
horende stempels
verdwenen, plus 32
documenten waar
mee vreemdelingen
tegenover de politie
kunnen aantonen
dat zij legaal in Ne
derland verblijven
en 20 op naam ge
stelde paspoorten.
Volgens Ingewij
den levert een blan
co paspoort ai
gauw 6.000 gulden
op. Ook de ver
blijfsvergunningen
voor vreemdelin
gen zijn in het cri
minele circuit ge
wild en kunnen
duizenden guldens
opleveren.
