Leidsch Dagblad Nederland wil Bosniërs in huis 4 'Bonden en werkgevers uit toezicht sociale zekerheid' Japanners roosterden Javanen op een vuurtje Amsterdam bomvol Vers van de warme bakker PIET KERKHOF VAN ROYC.S. ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1992 OPGERICHT 1 MAART 1860 NR. 39930 LOSSE NUMMERS 1,50 Bush 2 Bush' handen 'jeuken' om de strijd aan te gaan met Clinton. Op de Republikeinse Conventie kan hij een begin maken ZATERDAGS BIJVOEGSEL In de provincie Zeeland is het worstelen om boven te komen in de chaos aan regels en wetten rond de tweede (recreatiejwoning. Het echtpaar Allard en Hella Voute. „Als je weg bent van deze aarde moet de wereld er iets beter uit zien." De eerste opera over wiel rennen: Fausto Coppi als bron van inspiratie voor theatermaker George Brugmans. De vereniging Artsen Zonder Grenzen bestaat 20 jaar. Een foto expositie van tien fameuze fotografen. Vele vragen rond de onder gang van het Leiderdorpse computerbedrijf Coaxis zijn nog niet beantwoord. De passie van Johanna K. uit Den Helder. Ooit trof de politie haar woning aan als een wapen-en munitiedepot. 071-1407451 Sudanese jongens 'verdwenen' uit YN-kamp nairobi frans van den houdt correspondent se jongens verdwenen uit een vluchtelingenkamp bij de grens tussen beide landen. De VN- vluchtelingenorganisatie UNH- CR heeft een onderzoeksteam naar het grensgebied gestuurd. De vrees is dat de jóngens, alle maal rond 18 jaar oud, zijn ge ronseld door het Sudanese volksbevrijdingsleger (SPLA). Het SPLA ontkent echter ten stelligste dat zij de jongens met geweld heeft gerecruteerd. De jongeren maakten deel uit van een groep van 25.000 Sudanese vluchtelingen, onder wie 12.000 jongens in de leeftijd van 7 tot 18 jaar, die eind mei naar Kenya kwamen en in een kamp in Lokkichokio aan de grens met Sudan werden onder gebracht. De UNHCR begon onlangs met het overplaatsen van de vluchtelingen naar een kamp in Kakuma, verder van de grens vandaan. Bij aankomst in het nieuwe kamp ontdekten hulpverleners dat met name de oudere jongens waren verdwe- Het SPLA is al vaker in de nu negen jaar oude burgeroorlog beschuldigd van ronselpraktij ken. De met geweld geworven jongelui zouden worden opge leid voor het SPLA-leger in spe ciale kampen in Zuid-Sudan. Amsterdam Amsterdam zit vol. Alle 30.000 plaat sen in hotels, pensions en andere gelegenheden zijn verhuurd, terwijl de toeristen blijven komen. En dus zit er voor velen weinig anders op dan onder de blote hemel te slapen, zoals hier bij het Centraal Station. foto anp» Ter Veld wil onafhankelijk toezicht om geld te besparen den haag gpd-anp Werkgevers en werknemers mo gen zich niet meer bemoeien met de uitvoering van de socia le zekerheid. Staatssecretaris Ter Veld van sociale zaken wil een nieuw college van vijf ge heel onafhankelijke personen in het leven roepen dat de huidige Toezichtkamer en de Sociale Verzekeringsraad gaat vervan gen. De FNV is fel tegen het plan van Ter Veld, dat waar schijnlijk binnen enkele weken binnen het kabinet wordt be sproken. De Tweede Kamer dringt al langer aan op een onafhankelijk toezicht bij de uitvoering van advisering, levering en begeleiding door gekwalificeerde medewerkers. Heemskerk De Jager Administratieve Automatisering. Noordwijk. tel. 01719-46566 fax. 01719-48547 sociale verzekeringen. Tot dit jaar was dat voorbehouden aan de sociale verzekeringsraad (SVR), waarin werkgevers en vakbonden een tweederde meerderheid hadden. Onder druk van de Kamer besloot de SVR op 1 januari het toezicht onder te brengen bij een specia le Toezichtkamer met negen tien leden. Werkgevers en vak bonden kregen zes plaatsen: een minderheid dus. Kort voor de zomervakantie lieten alle fracties in de Tweede Kamer echter weten dat onvoldoende te vinden. De Kamer gelooft dat er behoorlijk wat geld te bespa ren valt op de sociale zekerheid als werkgevers en bonden daar geen toezicht meer op houden. De discussie heeft vooral een impuls gekregen door de WAO- Luchtvaartvete 3 De vete tussen Air Hol land en Martinair is nog niet opgelost. De twee directeuren beschul digen elkaar over en weer. Irak 5 Oud-minister Van der Stoel: Saddam Hussein heeft lak aan Verenigde Speciale telefoonlijn roodgloeiend Nederland belt sinds de opening van een speciale tele foonlijn (020-6880000) afgelopen donderdag massaal naar Vluchtelingenwerk Nederland om hulp en woon ruimte aan te bieden aan vluchtelingen uit het voormali ge Joegoslavië. Op de eerste dag meldden zich direct al duizend mensen aan, gisteren volgden er opnieuw drie honderd. Lubbers rekent met snelle interventie Premier Lubbers houdt er re kening mee dat Nederland op korte termijn wordt gevraagd een bijdrage te leveren aan militaire actie in Bosnië-Her- cegovina, mogelijk al in de loop van de volgende week. De premier zei dat gisteren op zijn wekelijke persconfe rentie in reactie op de donder dagavond door de Veiligheids raad van de Verenigde Naties aanvaarde resolutie die de weg vrijmaakt voor onder meer mi litaire bescherming van hulp konvooien. „Het is beter niet te lijdzaam te zijn maar in ge val van twijfel iets te doen", merkte Lubbers op. Hij zei in ieder geval te hopen dat het niet maanden gaat duren. Europa zou niet nog eens de volgende conferentie over het voormalige Joegoslavië moe ten gaan zitten afwachten, al dus Lubbers. Die conferentie vindt eind deze maand plaats in Londen. amsterdam sander van veen De meeste bellers bieden 1 korte of lange tijd aan. Op de tweede plaats staan de vrijwilligers die de vluchte lingen wegwijs willen maken in Nederland. Voor de rest bellen mensen voor algemene inform- tie, of geven Vluchtelingenwerk een seintje dat ze een leeg staand pand hebben gezien. De organisatie zoekt vervolgens uit wie de eigenaar is en of hij be reid is zijn pand tijdelijk af te staan voor de opvang van vluchtelingen. „Na de journaalbeelden wordt het ineens razend druk", aldus medewerker Wilfred Soe- rel. „De meeste mensen reage ren toch impulsief op de beel den". Vluchtelingenwerk regi streert voorlopig alleen maar. Als het tot opvang komt, wor den de gastgezinnen vooraf ter dege geïnformeerd over de druk die op een gezin wordt gelegd als er plotseling een of meerde re vluchtelingen in huis komen. „Die mensen hebben een oor log meegemaakt. Die willen dat van zich afpraten of zitten apa thisch in een hoekje", aldus woordvoerder Jan Heerkens, „Daar moet je mee om kunnen gaan". Hoeveel vluchtelingen naar Nederland komen is tot nu toe onduidelijk. Heerkens geeft toe dat de gastgezinnen wellicht overbodig kunnen zijn. „We maken alleen maar een inven tarisatie", stelt Heerkens. „In de bestaande opvangcentra, kazer nes, pensions en campings is nog plaats voor ongeveer vijf duizend vluchtelingen. Pas als daar niemand meer kan worden opgevangen komen de gastge zinnen 'in the picture'". „Het zijn vooral moeders met kinderen die bellen dat ze nog een slaapplaats over hebben", meent medewerkster Moud Struyfenberg. „Zelfs voor moe ders met meerdere kinderen is het absoluut geen probleem om kwestie. De 'afspraak' tussen werkgevers en bonden om de WAO te gebruiken als afvloei ingsregeling was mede mogelijk omdat ze samen het toezicht op de uitvoering van de sociale ze kerheid hielden. De FNV is fel tegen de plan nen van Ter Veld. De vakcentra le vreest dat de uitvoering van de sociale zekerheid erdoor zal verslechteren. Bij het kleinere CNV zit men er minder mee. In werkgeverskring is men niet ge lukkig met de plannen. Vergro ting van de overheidsinvloed is geen garantie voor een beter toezicht, stelt men daar. Boven dien zou de pas opgerichte Toe zichtkamer een reëlere kans moeten krijgen zich te bewij- Cairo» Met één hand aan het stuur en een grote schaal met broden overeind blijven in het verkeer in Cairo, waar het recht van de sterkste geldt. Deze bakker presteert het tijdens het afleveren van zijn waren bij de diverse verkooppunten in de Egypti sche hoofdstad foto reuter Haarlemmer Van Namen vond in 1950 botten op Nieuw-Guinea haarlem piet arp 0P ALLE KINDERT-5HIRT5 KtNDEJORUIEN K1NPCRBL0U3E5 KIMPERDRPEKEN LEIDEN Haarlemmerweg 41 (bij Groenoordhallen) Tel.: 071-213222 Voor Haarlemmer Van Namen kwamen de berichten over Japans kannibalisme in de Tweede Wereldoorlog deze week niet als een verrassing. Tussen 1947 en 1956 stuitte hij als politieman op Nieuw-Guinea in het dis trict Geelvinkbaai (nu Teluk Cendrawasih) op vele aan wijzingen en verhalen over het eten van mensenvlees door Japanse soldaten. Zes kilometer ten zuiden van Nabire moeten veel slachtoffers van de maaltijden begraven liggen, weet hij. Zelf heeft hij daar een paar schedels aangetroffen van mensen die volgens de Papoea's door de Japanners waren opgegeten. Volgens Van Namen zijn op Nieuw-Guinea vooral Ja vanen gegeten. „Dat moeten er honderden zijn ge weest." De Japanners hadden hen als slaaf meegeno men, toen de keizerlijke soldaten begin 1945 voor de Amerikanen vluchtten van hun basis bij Hollandia (Jayapura) in het noorden naar de Etna-baai aan de zuidkust. Dat was een tocht van meer dan duizend ki lometer, dwars door jungle en moerassen, en over hoge bergen. Na het passeren van de rivier Mamberamo raakte het voedsel op, waarna de Japanners hun dra gers maar verorberden Over Japans kannibalisme hoorde Van Namen voor het eerst in het district Vogelkop (Jazirah Doberai). Een van zijn mensen, de Javaanse agent Beroh, vertelde het hem in 1947. Beroh was zelf als slaaf door het oerwoud meegevoerd, maar had het overleefd. „Op een avond, toen ik iets wilde weten over cassave-tuintjes van de Ja panners bij de boorputten van de Bataafse Petroleum Maatschappij, vertelde Beroh me dat de Japanners geen cassave, maar mensen aten: zijn Javaanse kame raden. De Javanen konden niet weg, ze waren op vreemd grondgebied. Als ze de bossen in zouden vluchten, werden ze door de Papoea's gepakt." De Papoea's hadden eveneens de naam kannibaal te zijn, maar „aan de noordkant van Nieuw-Guinea, waar de Japanners zaten, waren ze dat al lang niet meer. Daar was iedereen bekeerd door zendelingen. Over menseneten werd niet meer gepraat. Zulke praktijken gebeurden alleen nog aan de zuidkant van het eiland". Beroh vertelde Van Namen, dat de fitste Javanen tij- ADVOCATEN Rapenburg 55, 2311 GH Leiden. Tel. (071) 122362 er nog vluchtelingen bij te ne- Ondanks al deze hartverwar mende telefoontjes, zijn er nog steeds mensen die misbruik maken van de situatie, vertelt. „Gisteren had ik een kerel aan de lijn die wilde dat de Joego slaaf ook met zijn pitbull zou spelen. Ik dacht eerst dat hij een grapje maakte, maar hij meen de het serieus. Die vent heb ik dus niet genoteerd". De inzamelingsactie op giro 777 van de Samenwerkende Hulporganisaties heeft in een week tijd bijna 9 ton opge bracht. Een .hele goede start, al dus een woordvoerder van het Rode Kruis. Het gironummer is geopend voor bijdragen aan de hulpactie voor de vluchtelingen. De publieke omroepen onder steunen de inzamelingsactie met spotjes op radio en televi- HET WOORD IS AAN Lichtenberg Velen vergeten bij hun opvoeding voor de hemel die voor de aarde. VANDAAG Binnenland Buitenland- Cultuur Familieberichten4 Feiten en meningen2 Financiën24,25 Info16 Religie - Sport- Zaterdags bijvoegsel 29 t/m 35 HET WEER Verwachting van het KNMI voor vandaag: Af en toe zon Af en toe zon en in het noordoos ten eerst nog kans op een bui. Middagtemperatuur ongeveer 20 graden. Noordwesten wind, zwak tot matig, rond kracht 3. In de loop van de dag draaiend naar west tot zuidwest. 'Duizenden zullen sterven in winter in Joegoslavië' LONDEN AP Duizenden mensen zullen de komende winter in het vroegere Joegoslavië overlijden. Vooral ouderen en kleine kinderen zul len niet opgewassen blijken te gen de barre weeromstandighe den die dan in het Balkan-land heersen. Dat zei gisteren de Britse me dische deskundigde Sir Donald Acheson na een rondreis door Bosnië die hij voor de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) heeft gemaakt. Hij zei geschokt te zijn door de vernie lingen die een jaar burgeroorlog hebben aangericht. „De meeste gebouwen heb ben geen ramen meer en de medische voorzieningen zijn zo schaars, dat de winter onvermij delijk zijn tol zal eisen. Bejaar den en kinderen zullen het eerst sterven, maar het kunnen er veel meer worden. De winters in dit gebied zijn zeer streng", aldus Acheson. I I dens de tocht van Hollandia naar Nabire met hun zwa re vracht voortdurend probeerden vóór de Japanners uit te lopen. „Wie wegens uitputting achterbleef, werd doodgemaakt en opgegeten." Rond 1950 werkte Van Namen opnieuw in het Geel- vinkbaai-district. „Bij de voet van het gebergte aan de Wanggar-rivier, ten zuiden van het vliegveldje van Na bire, hadden de Japanners een tijdje gewoond, voor ze doorreisden naar de Etna-baai. Daar vond ik in de vel den twee schedels en wat ribben van mensen. Geen an dere botten. Ik vroeg aan de Papoea's wat dat was. Er zijn hier veel Javanen door de Japanners opgegeten, zeiden ze. Hoe ze die mensen aten? Die werden geroos terd boven een vuurtje..." Van Namen stelde verder geen onderzoek in. „Wat moest ik? Ik kon met niemand overleggen. Ik had veel andere, actuele zaken aan mijn hoofdTBovendien, ie dereen wilde de oorlogsperiode liefst vergeten. En het betrof Javanen. Die waren toen als nationalisten de vij anden van de Hollanders. Niemand had belangstelling voor wat ze hadden meegemaakt Pagina 2: Japan ontkent zijn verleden. Laidsch Dagblad I twoordnummer 10050 2 300 VB Leiden 8 712141 400053

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 1