Je blijft klauteren, daar langs die Wijde Aa
'Als ik lees, wordt mijn gezicht niet bruin'
'Oud wijf donder toch op'
Het Gesprek van de Zomerdag
Een meisje bij de post
TE OUD?
HOEZO?
Vakantieleed of vakantiepret
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1992
„Nee mevrouw, u zult nu geen proble
men meer hebben met de wandeling.
We hebben dit half mei nog gecontro
leerd en toen was alles nog prima in
orde." Met de woorden van de provin
cie-voorlichter nog nagalmend in de
oren, ga ik het maar weer eens probe
ren: de Wijde-Aa-wandelroute van de
provincie. Verleden jaar, toen alle re
dacteuren van deze krant een wande
lingetje door de regio maakten, was ik
daar hopeloos in de hekwerken ver
strikt geraakt.
Mijn verontwaardigde klacht aan het
adres van de provincie, die immers de
wandelingen als 'mooi en voor ieder
een toegankelijk' omschreef, werd des
tijds ruiterlijk erkend. „De boeren wil
len niet meewerken. Die halen de hele
tijd de hekjes overhoop", was destijds
het excuus. Er zou worden onderhan
deld met de agrariërs en nog bedankt
voor de tip.
Een van de agrariërs die langs de Wij-
de-Aa-route woont, de eigenaar van
koehotel De Kleiput, weet te vertellen
dat de wandelroute over zijn land ra
zend populair is. „Ze vernielen niets,
maar we zien al die wandelaars nog
steeds niet echt graag komen. Ze lopen
maar door die wei heen". Obstakels
waren er niet, verzekerde hij me. De
boeren hadden ze in elk geval niet
neergezet.
Na alle geruststellende woorden van de
provincie en de boer lekker op pad, de
Wijde-Aa-route. Op de Aderweg in
Hoogmade de wei in. Net als verleden
jaar kijk ik direct al diep in de mooie
bruine ogen van een enorm koebeest.
Dat is even wennen voor een echt
stadsmens.
Maar dan begin ik aan het stuk waar
verleden jaar mijn humeur, flinkheid
en lenigheid danig op de proef werden
gesteld. De voorlichter van de provin
cie had me een kaartje toegestuurd
waarop geruststellend stond aangege
ven dat al die obstakels en hoge hek
ken nu niet meer bestonden. Er zou
met spiksplinternieuwe pijlen een om
leidingsroute zijn aangegeven.
Daarvan is echter niets te bekennen.
De omleiding zal wel vanaf de volgen
de schutting zijn, denk ik nog. En ach,
de Wijde Aa ligt er prachtig bij. Door de
harde wind wordt het water opge-
zwiept, de zon zorgt voor een schitte
rende schittering. Meerkoeten, ganzen
en kieviten vielen me om de oren. Voor
zoveel moois moet je wat over willen
hebben.
Die oppeppende troost werkt ook nog
bij het tweede hekje dat met slechts
met moeite kan worden genomen. Bij
het derde, ik meen nog een flard van
een vorig jaar aan stukken gereten
broek te herkennen, begin ik wat bin
nensmonds te mopperen. Maar, eerlijk
is eerlijk, de balken-constructie be
doeld om het verhoginkje te slechten,
is mooier dan het jaar ervoor.
Tien hekken
Er volgt een lange reeks van hindernis
sen: in totaal belemmeren tien hekken
mijn weg. Allemaal voorzien van over
stapjes, dat wel, maar toch behoorlijk
lastig. Tevergeefs speur ik in alle wind
richtingen naar de mij zo plechtig be
loofde omleiding. Geen spoor te zien.
Wat moedeloos keer ik terug: ze had
den het nog zó gezegd.
De Wijde-Aa-route, in elk geval het
stuk tussen de Aderweg en het Padde-
gat, biijft vooralsnog dus voorbehou
den aan de lenigen onder ons. Hoewel
ik ouden van dagen het prachtige uit
zicht over het water graag zou gunnen,
moet hen of mensen met hoogtevrees
de route echt worden afgeraden. Dat
geldt trouwens ook voor wandelaars
die een bezoek van koeien, paarden of
schapen niet op prijs stellen. Niet bang
voor beesten, hekken, paardestront of
koeienvlaaien? Veel plezier op de Wij
de-Aa-route.
MONICA WESSEUNG
Science fiction, fantasy en puzzelboekjes tijdens vakantie favoriet
Ha, vakantie! Hebben vele Ne
derlanders eindelijk eens tijd
om een goed boek te lezen. Ver
geet het maar. In de vakantie
wordt er net zo weinig gelezen
als op werkdagen. Waarom dan
toch niet, mensen, waarom dan
toch niet? Antwoord: 'Ik word in
de zon zo slaperig van lezen' en
'Als ik een boek lees, wordt mijn
gezicht niet bruin'. De weinige
mensen die wel van tijd tot tijd
een boek lazen, troffen wij aan
in de boekhandel, in het hol van
de leeuw dus.
In de niet-literaire boekhandels
in Leiden gaat er in de vakantie-
tijd nogal wat fantasy en science
fiction over de toonbank. En de
Ludlums en Stephen Kings sco
ren ook goed. Bij literair-weten-
schappelijke boekhandels als
Ginsberg en Kooyker zijn de li
teraire pockets uit de Rainbow-
serie gewild. De roman 'Het
Parfum' van Patrick Süsskind is
daarbij een uitschieter.
Diane Tromp, werkzaam bij
Kooyker, neemt tijdens de va
kantie zelf ook vooral pockets
mee. „Dure gebonden boeken
ga ik niet meenemen op vakan
tie. Je leest in het buitenland op
een terras of op het strand en
dan is een wijnvlek gauw ge
maakt."
Julia Mendlick en Geesje Groot-
scholten, beiden vierdejaars
rechten, zitten in de buurt van
de Leidse Pieterskerk met een
boekje op een stoep. Ze zweren
tijdens de vakantie ook bij poc
kets. Geesje: „En dat hoeft dan
niet altijd literatuur te zijn. Op
het strand of zo is er altijd herrie
om je heen en dat is heel iets
anders dan rustig lezen onder
de schemerlamp. Mensen zitten
te praten, je krijgt een bal op je
hoofd, noem maar op. In zo'n
situatie kun je vaak niet goed
nadenken over wat een schrij
ver je te vertellen heeft. Dus dan
Julia Mendlick en Geesje Grootscholten, beiden vierdejaars rechten,
tijdens de vakantie ook bij pockets.
neem je maar iets makkelijks.
Boeken van Judith Krantz of
Harold Robbins bijvoorbeeld.
Heerlijk toch. Grote jachten, rij
ke mensen, waanzinnige fees
ten." Julia is het roerend eens
met haar vriendin. „Ja, en dan
zijn er natuurlijk die zogenaam
de cultboeken. Boeken die stu
denten elkaar geven op verjaar
dagen of afstudeerfeesten, zoals
'De slinger van Foucault' van
Umberto Eco of 'De wetten' van
Connie Palmen."
Bij Vroom en Dreesmann in de
Breestraat zijn de puzzelboekjes
niet aan te slepen. En de reis
gidsen gaan erg goed. Meneer
Lohmeijer, die als klant bij V&D
rondsnuffelt, is een liefhebber
van reisgidsen. „Ik heb als oud
marineman nogal wat van de
wereld gezien en mijn belang
stelling gaat uit naar reisgidsen
waarin wat wordt verteld over
de geschiedkundige achtergron
den van landen. We zijn nu bij
voorbeeld naar Turkije geweest
en daar is zoveel materiaal over.
Ik bereid me altijd zorgvuldig
voor, maar wat Turkije betreft
daar had ik wel zes jaar voor
moeten uittrekken. Met een
land als Noorwegen ligt het
weer anders, daarmee ben je in
zes uur klaar. Ik hou ook altijd
dagboeken bij van mijn reizen.
Het is gek dat schijnbaar onbe
langrijke details later ineens een
dag uit je leven kunnen oproe
pen."
De Jasmijnreeks gaat er bij de
Leidse bevolking in als koek.
Waarom? 'Je krijgt er zo'n warm
gevoel van'. 'Het is net als in het
echte leven'. De enkeling die
wel eens een literair boek ter
hand neemt is daartoe aangezet
door de film die naar dat boek is
gemaakt. Zo zegt een dame dat
ze na de film 'De avonden' te
hebben gezien ook meteen het
boek is gaan lezen. Ze spreekt
de naam van Gerard Reve uit als
Gerard Rijve, op z'n Frans dus,
alsof er een dakje op de e staat.
„Maar het boek is heel anders
dan de film. Kijk, dan vind ik
dat je wordt besodemieterd.
Daar heeft die natuurlijk
mooi een slaatje uit geslagen."
In Oegstgeest, bij de AKO-boek-
handel, verkoopt het literaire
boek nogal goed omdat de ge
meente „erg veel hoog opgelei
den telt, veel academici". De
Evangelische boekhandel in
Katwijk kent ook zijn bestsel
lers, zegt eigenaar Potters. 'No
compromise' van Keith Green
en 'De duisternis is aanwezig'
van Frank E. Peretti zijn voor
beelden. „Kijk, je kunt als boek
handel natuurlijk wel een mid
denweg bewandelen en naast je
theologische boeken ook boe
ken over occultisme verkopen,
maar dat werkt hier in Katwijk
niet. Terwijl in het hele land
kerken worden afgebroken,
staan er in een kleine gemeente
als Katwijk nog tien. Dat zegt
wel wat. Over klandizie heb ik
niet te klagen. Het woord van
God leest men het hele jaar
door."
Truus Hennipman uit Leiderdorp
Truus Hennipman: „Ik denk dat die plak van Ellen van Langen voor de
Nederlandse atletiek heel veel gaat betekenen." foto jan holvast
Lid van de Olympische 4x100-
meter estafetteploeg in Mexico
1968.
„We waren toen ontroostbaar.
We liepen dezelfde tijd als num
mer twee en drie, 43,4 secon
den. Dat is nu nog het Neder
lands record. Het was de finish-
foto die bepaalde dat we zonder
plak naar huis moesten. Wan
neer onze vierde loopster een
wat grotere voorgevel had ge
had hadden we misschien wel
een medaille gehad. Ja, nu kun
je dat relativeren, ben je ook te
vreden met het diploma. Toen
was dat een grote frustratie".
Na de spelen stopte ik met
hardlopen. Ik was getrouwd en
wilde kinderen krijgen. Daarbij
vormde de spelen in Mexico
een prachtige afsluiting. We za
ten daar in totaal zes weken, om
te wennen aan de ijle lucht, en
we hebben veel culturele din
gen kunnen bezoeken. Ik was
op dat moment 25 jaar oud. Er
had dus wel meer in mij geze
ten, maar in die tijd ging dat al
lemaal anders.
Als het maar even kan volg ik de
Olympische Spelen. Ik had ook
graag naar Barcelona gegaan,
maar dan wel als Ruud Lubbers
of een andere vip. Niet als een
anonieme bezoeker die hoog op
de tribune plaats moet nemen.
Ik heb die olympische sfeer
meegemaakt en dus lijkt het mij
vreselijk om er dan zo ver vanaf
te zitten. Ik ben wat dat betreft
wel verwend. Ik zit dan liever
thuis voor de buis, met al die
herhalingen. Heerlijk.
Hoogtepunt tot nu toe is na
tuurlijk de gouden plak van El
len van Langen. Wat een gewel
dig mens. Ik denk dat die plak
voor de Nederlandse atletiek
heel veel gaat betekenen. Dat
was al zo met de bronzen me
daille die Maria Gommers in
1968 haalde op de 800 meter.
Dat straalde af op de hele atle-
tiekploeg.
Nu volg ik met heel veel belang
stelling mijn 'eigen nummers',
de sprintafstanden 100 en 200
meter. Dat heeft voor mij iets
extra's. Ik kijk dan naar de voor
bereidingen van de lopers. De
manier waarop iedereen zich
concentreert en oplaadt is voor
mij essentiëler dan het lopen
zelf. Het moet in die paar se
conden immers gebeuren. Voor
je het weet is het voorbij. Een
onachtzame start en je bent
verloren.
Wat ik heel grappig vind zijn de
gewichtheffers. De gezichten
die zij trekken wanneer zij een
gewicht omhoog torsen! Daar
naast moet ik heel erg lachen
om de begeleiders. De gewicht
heffers zijn bomen van man
nen, maar zij worden aan alle
kanten geknuffeld en gekoes
terd als kleine jongetjes. Het is
typisch een sport die ik alleen
tijdens de Olympische Spelen
bekijk. Wanneer het bij een nor
male Studio Sport-uitzending
aan bod komt, ga ik koffie zet
ten."
Bond voert actie tegen discriminatie ouderen
Het moet kunnen, maar steeds
sta je er toch weer even van te
kijken: een vrouw die doet wat
al sinds eeuwen door mannen
wordt gedaan. Rustig peddelend
door Katwijk, door een wijk
waar het groen ons bijna van de
weg af dringt, zien wij ineens
een aardig meisje lopen dat iets
in brievenbussen stopt. Zullen
wel foldertjes zijn. Ongewenst
drukwerk van een niet onge
wenst meisje. Maar nee, hoor,
als wij in ons hoofd wat aan de
focus morrelen, zien we dat het
hier om een echte brievenbe-
stelster gaat. Een postbodin dus.
Maar dót is leuk voor de heren
der schepping, dat is fijn. Nu
eens eindelijk niet meer zo'n
zuurpruim die je een aangete
kend stuk overhandigt maar een
fris meisje. Maar wat loopt ze er
luchtig bij, waar is dat doodgra
versuniform met die rode
streep? Zou die post zo eigenlijk
wel goed terechtkomen?
De brievenbestelster is 19 jaar
en tweedejaars student bouw
kunde in Delft. Haar naam: Ag
nes van der Meij. Ze heeft een
kamer in Delft, maar nu ze vrij
is, woont ze bij haar ouders in
Katwijk. Ze bestelt de post in
Katwijk, in straten als de Nieu
we Duinweg, de Oranjestraat,
de Willem de Zwijgerlaan en de
buurt rondom het Katwijkse
marktplein. Klachten over haar
werk heeft ze nog niet gehad.
Volgens Agnes nemen ze bij de
PTT best graag studenten aan.
„En het verdient trouwens ook
aarc !g. Ik heb een kleine oplei
ding gehad van 3 dagen. Ik
moest hetzelfde doen als de
normale besteller, dus ook 's
morgens sorteren eodam> de
wijk in. De vierde dag mag je
dan zelf gaan lopen. Tijdens die
opleiding heb ik best wat
kneepjes geleerd. Waar je bij
voorbeeld je fiets zo strategisch
mogelijk kunt neerzetten, hoe je
het beste kunt lopen. En je moet
altijd goed in de gaten houden
of iemand nu wel of geen post
heeft. Telkens heb je namelijk
de neiging om alle huizen langs
te gaan, maar als je dat doet,
loop je natuurlijk veel meer. Je
denkt dat dit een rustig baantje
is, maar dat lopen valt nog best
tegen. In het begin ben je dan
ook knap moe als je thuis
komt."
„Je hebt van die enge brieven
bussen waar zo'n klep met een
veer in zit. Soms komen je vin
gers daartussen. En dan is er
ook vaak begroeiing in de buurt
van brievenbussen. Een rozen
haag bijvoorbeeld. Daar moet je
voor uitkijken. Ook zijn er vaak
tuinhekjes gesloten en dat geeft
extra werk."
„Het is altijd vervelend als een
poststuk zo groot is dat je het
bijna niet door de brievenbus
krijgt. Dan moet je het dubbel
gaan vouwen en dat doe ik met
pijn in het hart. Liever bel ik
dan aan, maar in deze tijd zijn
er veel mensen op vakantie."
„Bijna geen brievenbus zit trou
wens op dezelfde hoogte. Je
hebt er hele hoge bij en hele la
ge. Of er nog koperen brieven
bussen zijn? O ja, hoor, nog heel
wat. En in Katwijk worden die
ook nog met Brasso gepoetst."
Als ik een aangetekend stuk of
zoiets moet afgegeven, staan de
mensen vaak wel even verbaasd
te kijken. 'O, een meisje bij de
post', zeggen ze dan. Een beetje
Agnes van der Meij
op de toon van: 'Hé, een koekje
bij de thee'. De tas is behoorlijk
zwaar. Het is een heel karwei
om die op de fiets te krijgen. Je
zet je fiets met je tas altijd er
gens neer. Je gaat niet met die
tas lopen zeulen, je neemt bun
dels post. Dat is natuurlijk een
kwestie van vertrouwen. Er zijn
wel wijken waar post wordt ge
jat, maar die heb ik gelukkig
niet."
„Er zitten natuurlijk ook wel
eens rouwberichten in de tas.
Dan hoop ik altijd maar dat ze
foto henk bouwman
niet net de deur opendoen als ik
dat bericht in de bus wil stop
pen. Dat lijkt me niet zo leuk.
Maar voor de rest vind ik het
een erg leuk baantje. Het enige
waar ik echt van baal is als ik zie
dat er 's morgens boven de nor
male posf ook nog zo'n stapel
van die dikke boeken van Nec-
kermann en Otto bijzitten. Dat
is echt sjouwen geblazen."
CEES VAN HOORE
Ouderen zijn wel goed, maar
niet gek. Dat is de boodschap
die de ouderenbond ANBO van
af volgende maand gaat verkon
digen. Het moet maar eens af
gelopen zijn met discriminatie
van mensen die ouder zijn dan
een jaar of vijftig, vindt de orga
nisatie. Op affiches, stickers en
buttons zal de tekst 'Te Oud?
Hoezo?' te lezen zijn. We spra
ken met een aantal ouderen uit
de Leidse regio over de cam
pagne, de vooroordelen en de
discriminatie.
Chr. Keijser, Leiderdorp, 81
jaar:
„Ik heb nooit iets gemerkt van
discriminatie. Tot een paar jaar
geleden was ik zeer actief. Ie
dereen zag me voor vol aan.
Een jaar of zes, zeven geleden
heb ik nog een patiëntenvereni
ging opgericht, die nu 36.000 le
den telt. Ik ben officieel nog
steeds adviseur van deze orga
nisatie. Discriminatie komt bij
mij in het stuk niet voor. Ik heb
ook nog nooit gemerkt dat ie
mand op deze leeftijd werd ge
discrimineerd."
Maar dat komt mis
schien omdat ik als politiecom
missaris midden in het leven
heb gestaan. Bovendien ben ik
pas een paar maanden geleden
in de vut gegaan. Het heeft mis
schien ook wel met je eigen op
stelling te maken. Ik merk echt
dat ik voldoende te doen kan
hebben. En dan denk ik niet
aan tuinieren of postzegels ver
zamelen, maar aan actief zijn in
de maatschappij. Ik moet eer
der de boot afhouden, dan dat
ik dingen zoek. Ik zit niet te
wachten op vier secretarissen-
baantjes en vijf voorzitters
schappen."
Elly Kerckhoffs, Leiden, 72
jaar:
„Of ik merk dat ouderen wor
den gediscrimineerd? Nou en
of! Ik herinner me nog heel
goed dat ik 65 werd. Het is dan
net of je hebt afgedaan, van de
ene op de andere dag. Mensen
reageren zo geïrriteerd. Als ik
door de stad fiets, dan steek ik
mijn arm op om te laten zien
dat ik ga remmen. En dan komt
er zo'n jonge fietser aan die
zegt: oud wijf, donder toch op.
Terwijl ik niet langzaam ben,
echt niet. Maar ik laat me niet
in een hoekje drukken, hoor, ik
bijt van me af. Maar ik hoor ook
van anderen, dat ze zich opzij
gezet voelen. Dat mensen den
ken dat je niets meer kunt als je
ouder wordt. Het is zo'n ver
schil met andere culturen. Ik zie
het aan Chinezen die bij mij in
de flat wonen. De jongeren be
handelen de ouderen met zó
veel respect. Het is eigenlijk
schande dat zo'n campagne te
gen leeftijdsdiscriminatie nodig
is. Maar ik vind het wel heel
goed dat de ANBO deze actie
houdt."
P. Lens, Alphen aan den Rijn,
81 jaan
„Zo'n actie is voor mij niet no
dig, want ik merk niets van dis
criminatie. Totaal niet. Ik werk
nog in twee kapperszaken dus
ik heb het druk zat. Ik heb ook
het geluk, en dat zeg ik niet om
op te scheppen, dat je het niet
aan me ziet dat ik 81 ben. Ik zit
goed in de kleren en ik doe
overal aan mee. Ik biljart en
kaart veel. En als mensen mij
niet serieus zouden nemen, dan
spring ik er meteen bovenop
Dat zit in mijn temperament
A. Laman, Leiden, 70 jaan
„Er is een grote groep ouderen
die het gevoel heeft dat ze niet
meer meetelt. Daarom moet die
campagne er zeker zijn. Maar ik
merk er zelf niets van. Ik ben
nog volop bezig in het ouderen
werk. Het ligt misschien ook wel
aan jezelf. Als je je resoluut op
stelt, dan moéten ze je wel mee
tellen."
De ene keer zit de enige ster die het hotel heeft in de badkamer-
spiegel, zoals de Leidse band Rubberen Robbie ooit zong. De an
dere keer kom je op een vakantie in een uithoek van Thailand je
buurman tegen. Of je wordt mee uit gevraagd door Julio Iglesias.
Gebeurtenissen die een vakantie onvergetelijk maken, in vele op
zichten. Wij willen weten welke bizarre, vrolijke en r
op hun reizen deze zomer meemakt
af te bellen naar 'Het Gesprek van de Zomerdag'.
AB Leiden, tel: 071 - 161440.
niet te schrijven of te bellen r
Postbus 54, A n
naken. Schroom
r,ENV.^x