Estafette kan zwemsters niet inspireren
Biondi is niet
langer de held
Olympische Spelen
Turngoud voor GOS
Becks is 'ellendig jaar' even vergeten
\g£
iV
WOENSDAG 29 JUL11992
18
Knol berooid ondanks medaille
Barcelona» Monique Knol is in Barcelona een bronzen medaille
rijker en in Amersfoort een groot aantal spullen armer gewor
den. Zondagavond, toen zij in Sant Adurni de Olympische weg
wedstrijd voor vrouwen reed, ontdekten inbrekers dat ook huis
genoot Willem Kruis niet thuis was. Veel van waarde is verdwe
nen. Monique Knol is gisteren weer naar Nederland teruggevlo
gen, maar dat zou zij ook hebben gedaan, wanneer niet was in
gebroken.
Swinkels richt zich op volgende Spelen
mollet Eric Swinkels kan voor vier jaar in de olympische
wachtkamer plaatsnemen. Zijn beurt om in de schrikkeljaren op
het hoogste sport podium op kleiduiven te jagen is weer voorbij.
De wapenhandelaar uit Best mikte in drie dagen 200 keer met
zijn 12.000 gulden kostende Beretta en miste maar drie voorbij-
suizende oranje asbakjes. Toch was dat niet goed genoeg om in
Mollet de finale van de zes besten binnen te stappen. Swinkels
had daarvoor één afzwaaier te veel en eindigde als achtste. Als
het aan de mentaal sterke Brabander ligt, is hij over vier jaar in
Atlanta weer van de partij. Als het even kan wil hij de Olympi
sche Spelen van 2000 ook meepakken.
barcelona»
Voor de eerste en laatste keer
heeft het vrouwen turnteam van
het GOS de olympische landen -
titel veroverd. Het merendeel
uit Rusland afkomstige zestal
bevestigde nog eens de supre
matie die de turnsters uit de
voormalige Sovjetunie hebben.
Roemenië, een jaar geleden bij
het WK in Indianapolis derde
omdat de Amerikaanse vrou
wen van het thuisvoordeel pro
fiteerden, veroverde het zilver.
Het brons was voor de Verenig
de Staten.
Het verschil tussen goud en
zilver was minimaal 0,587 pun
ten. De Roemeensen turnden
gisteravond bijzonder sterk.
Vooral Cristina Bontas en Livi-
nia Milosevici leverden
Zijn naam is al lang onder het
stof van de tijd geraakt, maar
toch is Charles Ferdinand
Pahud de Mortanges (1896-
1971nog steeds de Neder
lander met de meeste olympi
sche medailles op zijn naam:
vier keer goud en één keer zil
ver. Hij veroverde zijn prijzen
(individueel en met de equi
pe) in de jaren twintig en der
tig op het zwaarste onderdeel
dat de ruitersport kent, de mi
litary. Het nummer staat voor
vandaag en morgen op het
programma in Barcelona.
Pahud de Mortanges was een
cavalerie-officier met een uit
zonderlijk gevoel voor paar
den. Hij kon er mee lezen en
schrijven. Paarden die als
moeilijk in de omgang be
kend stonden, bereed hij
meestal zonder enig pro
bleem. Met het paard Marc-
roix, dat hij in 1926 in Frank
rijk had gekocht en zelf had
afgericht, vormde hij een een
heid die in Nederland nooit
meer is geëvenaard. Hij werd
met Marcroix individueel
olympisch kampioen in Am
sterdam (1928) en Los Ange
les (1932).
De reis naar Los Angeles ge
schiedde per schip en Pahud
had zijn paard aan boord fit
gehouden met behulp van
een stapmolen. In de Ameri
kaanse stad werd de wagen
i Ma
erd v
voerd echter aangereden door
een tram. Het paard raakte
daarbij ernstig geblesseerd
aan één van zijn achterbenen.
Pahud week daarna niet meer
van zijn zijde, verzorgde hem
dag en nacht. Hij sprak hem
ook onophoudelijk toe. Marc
roix voerde hem later naar het
goud. Toen hij terug in Ne
derland was en iemand hem
vroeg hoe hij de stad Los An
geles had gevonden, zei hij tot
DE
SPELEN
VAN TOEN
ieders verbazing: ,,lk zou het
niet weten, ik ben bij mijn
paard gebleven."
Zodra Pahud merkte dat Mar
croix over zijn hoogtepunt
heen was, gunde hij hem een
rustige oude dag in de wei in
Friesland. Marcroix bereikte
de hoge leeftijd van 32 jaar en
Pahud bezocht hem nog me
nigmaal. ,,Als hij me zag,
kwam hij meteen op een draf
je naar me toe alsof hij wou
zeggen: kom, baas, zullen we
nogeven?"
Pahud was een voortreffelijk
ruiter, hij was ook een moedig
officier. In de oorlog ontsnap
te hij uit krijgsgevangen
schap, wist Londen te berei
ken en maakte vervolgens de
landing in Normandië mee.
Na de oorlog werd hij chef
van het militaire huis van de
koningin. Hij was vermoede
lijk de meest humane gene
raal die Nederland ooit heeft
bezeten. Hard voor zichzelf,
zachtmoedig jegens anderen,
aldus zijn biograaf J.P.A. van
Ballegoijen de long. Hij ver
richtte (in het landhuis Kareol
in Aerdenhout) baanbrekend
werk voor de revalidatie van
in de oorlog gewonde militai
ren en deed veel voor gehan
dicapte sporters. Pahud was
voorzitter van het Nederlands
Olympisch Comité van 1946
tot 1952 en van 1958-1960.
RUUD PAAUW
treffelijk werk af. Het tweetal
maakte in het individuele klas
sement de sprong naar de derde
en vierde plaats. De Amerikaan
se Sharon Miller sloot de lan-
denwedstrijd met 79,311 pun
ten als beste individuele turn
ster af. Zij nam de plaats in die
aan Kim Zmeskal was toebe
dacht.
De wereldkampioene indivi
dueel maakte in de verplichte
oefenstof echter een kostbare
fout door een val van de balk.
Het kostte haar reglementair
een aftrek van een half punt.
Zmeskal plaatste zich nog wel
als derde Amerikaanse achter
Miller en Betty Okino voor de
individuele wedstrijd van mor
gen, waarin de turnsters zonder
punten beginnen.
Rijzig en fier stond Mildred
Muis in de gangen van het
Piscina Bernat Picornell.
De vermoeidheid van de
race tegen de teloorgang
had haar nog niet te pak
ken. De pijn van het verlies
voelde zij niet. Tot de
besten hoorden de Neder
landse vrouwen niet op de
estafette. Maar toch zag
Muis nog een eretitel aan
de horizon. „Wij waren in
elk geval het schoonste
zwemteam", zei ze zonder
een spier te vertrekken. En
veelbetekenend knikte ze
naar de Amerikaanse kam
pioenen, vier dochters van
houthakkers naar het
scheen.
BARCELONA PAUL BERKHOUT
GPD-VERSLAGGEVER
Eens, nog niet zo lang geleden,
werden de Nederlandse vrou
wen gevreesd op de estafette
viermaal honderd meter vrije
slag. Zij leken geschapen om te
zwemmen. Lang van lijf en le
den; grote voeten, grote han
den. Maar in olympisch Bar
celona valt slechts op hoe leeg
die grote handen zijn. De gros
sier in eremetaal van de Eu
ropese kampioenschappen en
de vice-kampioen van de vorige
Spelen, wint nu niets. Niet eens
'bijna' en zelfs geen troostprijs,
zoals een nationaal record.
Mildred Muis had op haar
verjaardag geen verklaring voor
de herfst die lijkt ingetreden.
Hetzelfde Oranje-kwartet - Ka
rin Brienesse, de tweeling Muis
en de reserve van destijds, Dia
ne van der Plaats - kon vier jaar
geleden bergen verzetten, maar
nu denderde heel de wereld
over hen heen. Een troosteloze
vijfde plaats restte, ver in de
schaduw van het meeslepende
gevecht tussen de Amerikanen,
de Chinezen en de Duitsers, dat
de VS een nieuw wereldrecord
van 3.39,46 opleverde. „In een
mensenleven gebeurt heel
veel", zei ze. „Alle vier hebben
we een bijzondere periode ach
ter de rug. Toch hadden we het
gevoel op tijd in vorm te zijn.
We hebben daar keihard voor
getraind. Ik kan dat niet nog
eens opbrengen."
En toen, de marteltocht in
herinnering en de brede schou
ders van 'de rest' op het net
vlies, sprak zij haar gedachten
Mildred Muis, die Diana van der Plaats over zich heen krijgt: „Ik heb die spierbundels niet."
uit. „We zijn hier verslagen door
teams met meisjes die wel eens
zijn betrapt op dopinggebruik
of toegaven te hebben gebruikt.
Marino was zestien maanden
geschorst, en hier is zij er weer.
De Duitse meisjes zeggen letter
lijk dat het niet nódig is om je te
laten betrappen. Kijk dan naar
die spierbundels, die hebben
vrouwen normaal niet. Ik doe
ook al heel lang aan krachttrai
ning, maar ik heb die spierbun
dels niet. Daar wil ik me niet
achter verschuilen. Maar dat
steekt wel. Hard trainen alleen
is niet meer voldoende."
Zorgen
Die beschuldiging versluiert
echter de zorgen van het Neder
lands zwemmen. De sport
waarvoor het vaderland op
Olympische Spelen het vaakst
kon juichen, viert dit jaar het af
scheid van vele trainers. Hun
opvolgers staan niet klaar. Bo
vendien leunt Nederland nu al
lange tijd op de sterke schou
ders van de routiniers, die zich
zelf niet meer verbeteren. Als
enige ploeg kon bondscoach
Ton van Klooster geen nieuw
talent naar de finale zenden. In
ge de Bruijn plaatste zich niet
bij de beste vier in de series.
Wat overigens ook bedenkelijk
is, gezien haar enorme aanleg.
„Het nieuwe talent is er nau
welijks", sprak de diplomaat,
die altijd pas na een groot toer
nooi durft te zeggen wat hij op
zijn hart heeft. Rond de top van
de Olympus wordt het steeds
voller met zwemmers die een
aanval durven doen op de ge
vestigde orde, maar Nederland
schittert door afwezigheid. „We
hebben het moeilijk", zei Van
Klooster. „Op de wereldranglijs
ten gaat het steeds harder, wij
moeten er alles aan doen om
aan te klampen."
Lui
In het verleden had hij zich wel
eens laten ontvallen dat de
zwemmers 'te lui' waren. „Van
nature, omdat je in het water
geen hinder hebt van de zwaar
tekracht." Maar hij haastte zich
te zeggen dat die vaststelling
voor deze vier meiden niet op
ging. „Hen hoef ik niets meer te
leren, ze hebben er voor ge
knokt. De tijden waren niet
slecht, maar het is niet meer
goed genoeg."
De enige die zich werkelijk
even ouderwets liet zien, was
Marianne Muis. De oudste van
de tweeling is zonder twijfel
Hollands grootste talent van de
laatste tien jaar. In 1989 leek zij
rijp om een aanval op de we
reldtop in te zetten, maar begon
toen zij met haar gezondheid te
sukkelen. Tweemaal gelastte zij
een rustperiode in, maar hon
derd procent voelt zij zich nog
steeds niet. Marianne Muis ba
lanceert al heel snel op het
randje van oververmoeidheid.
Maar gisteren, net 24 jaar ge
worden, dook weer even de ou
de Muis op.
Dat kon niet voorkomen dat
Nederland afscheid moest ne
men van een mooie traditie. Bij
veertien Olympische Spelen
werd achtmaal een medaille
veroverd op de 4x100 meter
vrije slag estafette. De laatste
drie Spelen was het zonder uit
zondering raak. „Ik vrees dat
deze negatieve score niet van
tijdelijke aard is", zei Van
Klooster somber. Lange doch
ters baren is niet meer voldoen
de om mee te tellen in het
mondiale zwemmen van van
daag de dag. Maar Nederland
zoekt, bij het licht van het olym
pisch vuur, nog naar wat er dan
wél moet gebeuren.
BARCELONA FRANS DRE1SSEN
GPD-VERSLAGGEVER
In de wonderlijke wereld van
het tumen wordt voortdurend
gebalanceerd en gedanst op de
smalle drempel tussen top en
flop. Uitstraling, souplesse en
een smetteloos optreden zijn
eerste vereisten voor een hoge
klassering. In alle drie categorie-
en lijkt de zestienjarige Elvira
Becks nog iets te kort te schie
ten voor de wereldtop.
Na een valpartij op de balk
had het Nijmeegse kindsterretje
zelf al alle hoop op de meer
kampfinale opgegeven. Maar
ziedaar, de geschiedenis her
haalt zich. Net als bij de WK in
Indianapolis, waar ze eveneens
van de balk tuimelde, schaarde
het elastische pluisje zich als
nog bij de beste 36.
Uren van ongeduldig wach
ten waren aan de verlossende
constatering vooraf gegaan.
Uren van observatie vooral. Hoe
presteert de concurrentie? Veel
collega-turnsters lieten oneffen
heden in hun programma zien.
Foutjes. Klein maar onmisken
baar. Zodat Becks na afloop met
opluchting kon vertellen dat ze
„enorm veel mazzel heeft ge
had." Groot was de vreugde in
het Nederlandse kamp. Becks
hupte vrolijk rond en werd her
haalde malen aan de borst ge
drukt van haar trainer. „Ik had
er eerlijk gezegd niet meer op
gerekend. Zeker niet na die
domme fout op de balk." Het
zenuwentoestel van Becks, dat
haar al menig keer een hoge
klassering kostte. Vroeger ging
het wel eens fout op de af
sprong. Nu ging het faliekant
mis met de opsprong. „In de
training gaat net tien van de
tien keer goed. Het was mis
schien de spanning die me par
ten speelde. Ik miste de scherp
te een beetje", aldus Becks.
Stabieler
Toch was trainer Nieuwstad
niet geheel ontevreden. „Elvira
is stabieler geworden. De
sprong en de brug waren prima
en op de balk heeft ze goed
Elvira Becks neemt even afstand vai
doorgeturnd. Vroeger zou ze na
'een foutje ook de rest hebben
verknald. Daar heeft ze zich dit
maal uitstekend doorheen ge
werkt. Dat stukje doorzettings
vermogen heeft haar nu toch in
de finale gebracht." Met de
35ste plaats na de verplichte en
opnieuw haar prestatie op
het paard. Met de Joertsjenko
scoorde ze een vrij degelijke
9.825.
Het bereiken van de Finale
meerkamp vergoedde echter
veel. Het is de laoon op enkele
jaren van keihard afzien. Top-
turnen is een kwestie van veel
werken, veel zweten en soms
een beetje pijn. „We hebben er
ook in het randgebeuren alles
aan gedaan om perfectie na te
streven. Omwille van de Spelen
is ze zelfs tijdelijk met school
gestopt. Elvira werd nog doelge
richter dan ze al was. Eigenlijk
heeft ze haar hele jeugd in het
turnen geïnvesteerd", zei trai
ner Gert-Jan Nieuwstad.
Het duo heeft tegenslagen en
zelfs tegenwerking moeten trot
seren in de aanloop naar Bar
celona. „Het was af en toe ver
domd moeilijk om die oogklep
pen op te houden", zei Nieuw
stad. „Eigenlijk hebben we een
ellendig jaar achter de rug." Pa
pendal open, Papendal dicht.
Het welles-nietes-spelletje
duurt nog steeds voort. „Ik ben
blij dat we deze Spelen zonder
kleerscheuren hebben gehaald.
Soms was het op Papendal na
melijk dweilen met de kraan
open."
Becks begint morgen met een
schone lei aan de finale. „Nog
één keer alles op alles zetten en
dan met vakantie", zei de 1.55
meter lange en amper 40 kilo
zware acrobate. Daarna zal de
(tum)toekomst onder het rönt-
Slechts vijfde plaats voor Amerikaan
vrije oefeningen heeft Becks
haar verblijf in Barcelona met
twee dagen verlengd. Een toe
stelfinale, zoals bij het WK in
Parijs, zat er dit keer niet in.
Daarvoor lieten de oefeningen
nog te weinig sprankelende le
venslust zien. Sterk daarentegen
Het is een bekend gegeven
dat de turnbond er nooit in is
geslaagd om de wedstrijdsport
op topsport af te stemmen. Veel
talent werd vermorst. Trainer
Nieuwstad heeft weinig hoop
op een goede turntoekomst in
Nederland. „Als ze de tent slui
ten, moeten we weer van hal
naar hal reizen en dat is niet be
vorderlijk voor de prestatie. Al
geef ik toe dat landen zoals de
voormalige Sovjetunie en Roe
menië het met slechtere facili
teiten ook tot de absolute we
reldtop hebben geschopt."
BARCELONA PAUL BERKHOUT
GPD-VERSLAGGEVER
Matt Biondi had heel zijn leven
een 'superheld' willen zijn. En
ook nog wel een ietsje langer.
„Maar vandaag viel mijn cape",
sprak de kampioen van gisteren
- en de verliezer van vandaag -
berustend. In zijn eindsprint
naar eeuwige roem haakte
Popov de Rus, altijd in voor rare
streken, hem pootje op het ko
ningsnummer van het zwem
men. „Toch ben ik happy", zei
Biondi. „Ik gaf het beste dat ik
in me had, ditmaal was het niet
voldoende." Biondi heeft sinds
1984 de 100 meter vrije slag be
heerst. Op deze afstand, die hij
van begin tot eind de zijne
mocht noemen, had hij de eer
ste van vier gouden medailles
moeten veroveren. Met de zes
gouden van Los Angeles (1) en
Seoul (5) was hij daarmee 's we
relds beste olympiër geworden.
„Het was een lastig doel", aldus
Biondi. In het olympisch bad,
waar de stroming surprises blijft
aanvoeren, schoot de Ameri
kaanse held mis. „Dat is een
slecht gevoel als je verwacht de
beste te zijn." De komende da
gen kan hij nu 'enkel' nog de
eerste zwemmer worden die op
drie Olympische Spelen goud
wint.
Na vijftig razende meters lag
het 26-jarige fenomeen nog op
de plaats die hem toekwam. Na
zestig meter zat hij nog steeds
op zijn troon. Na zeventig meter
voelde hij de meute naderen.
„De kracht vloeide weg", herin
nerde hij zich zijn Finish, op een
hem onwaardige vijfde plaats.
Dat Sergei Popov de man was
die de koning de genadestoot
gaf, was geen verrassing. De 20-
jarige Rus uit Sverdlosk, een fa
belachtig technicus, was mede
favoriet. „Ik heb nooit het ge
voel gehad dat ik met een my
the afrekende", zei hij. „Ik vocht
voor mijn kans en won ge-
Popov maakt deel uit van de
nieuwe GOS-generatie, die zich
voor het laatst gezamenlijk
voorbereidde op Olympische
Spelen. De ploeg is ongekend
succesvol. Popovs zege - zijn
tijd van 49.02 betekende een
nieuw Europees record - was
historisch, nooit eerder zege
vierde een Rus op dit meest ge
wilde nummer. „We hebben
ons voorbereid onder de slecht
ste omstandigheden. Moesten
naar het buitenland om zwem
water te vinden. Dat alles heeft
ons juist scherper gemaakt,
agressiever." De verrassingen
waren gisteravond met Biondi's
val nog niet ten einde en raak
ten vooral de Verenigde Staten.
Janet Evans, drievoudig olym
pisch kampioene, kreeg op de
400 meter vrij klop van Dagmar
Hase uit Magdeburg. Op de
persconferentie had zij het te
kwaad met haar emoties. „Dat
ik huil, betekent niet dat ik dit
niet kan accepteren", zei ze
over de teleurstelling. „Ik kom
hier wel overheen." Twee ande
re favorieten bleven ongenaak
baar. Krisztina Egerszegi, het
Hongaarse wonderkind, pakte
haar tweede gouden plak. Nu
op de 100 meter rugslag. Martin
Lopez Zubero ten slotte maakte
het Spaanse publiek uitzinnig
van vreugde door de 200 rug
slag te winnen voor Selkov en
Battistelli. Hij is geboren in
Amerika, spreekt slecht Spaans,
maar voelt zich toch één met
het thuisland. Zubero is de eer
ste Spanjaard die olympisch
zwemkampioen wordt. „Al vier
jaar is alleen dit moment in
mijn gedachten geweest", zei
hij. „Goud winnen voor eigen
publiek is een droom, daarvoor
heb ik zo hard getraind."
