Corrie Koolmoes krijgt
toch gratis transplantatie
Regio Leiden
'Als je blijft knikken, bel ik de GGD'
Dagverblijf Jottem
ingrijpend verbouwd
'Wie in de knoop zit,
kan zich hier uitleven'
WOENSDAG 29 JUL11992
12
CAROLINE VAN OVERBEEKE
Vlotte babbel standwerkers overstemt handje-klap paardenhandelaren
voorschoten
„De verlosser uit Limburg, hij is geboren."
Op valse bescheidenheid zul je standwerker
P. Bol uit Maashees niet betrappen. Zijn
prediking gaat weliswaar niet verder dan
het geloof in eigen produkt, maar dat mag
er dan ook zijn. Hij verricht wonderen met
een mes waarmee je zowel een ui een milli
meter dik snippert als een verse boterham
keurig op de centimeter afsnijdt. En bij aan
schaf krijg je ook nog eens twee handige
keukenmesjes cadeau. Waarom zo'n wel
daad? vraagt Bol zich namens zijn gehoor
af: nou, dan kun je er één weggooien met
de aardappelschillen.
De echte handel speelt zich op de Voor-
schotense paardenmarkt al lang niet meer
af tussen de kooplui in edele viervoeters.
Op het standwerkersconcours, een straatje
verderop, wordt verbaal' handje-klap ge
speeld met het publiek, dat zich gewillig
beurtelings laat kietelen en prikkelen. Want
de standwerker is de eigentijdse mengeling
van een nar en een marskamer en in die
hoedanigheid veel ouder dan de paarden
markt zelf.
De produkten waarin wordt gehandeld
zijn doorgaans pas over enkele maanden in
de supermarkt verkrijgbaar en uiteraard te
gen een veel hogere prijs. Een standwerker
die al zeven jaar met hetzelfde raspje op de
zelfde markt komt, zal niet moe worden het
te benadrukken. En hij raakt niet uitgepraat
over de wonderbaarlijke eigenschappen
van een op het eerste gezicht zo'n onooglijk
apparaat. Met een vlotte babbel wordt de
consument de indruk gegeven dat zijn ver
dere leven zonder de aanschaf niet langer
de moeite waard is. In menig keukenkastje
staat het stoffige bewijs van zijn overre
dingskracht.
En wat het ook moge zijn, de consument
heeft er in elk geval een bedrag voor betaald
dat eindigt op 95 cent. „Ik heb geen stuiver
terug, vind je het erg?"
Levensgevaarlijk
De enige die op het concours met twaalf
deelnemers bijna letterlijk lucht verkoopt is
P. Zappey uit Zwijndrecht. Hij brengt een
milieuvriendelijke gootsteenontstopper aan
de man, die werkt met hogedruk. In zijn
verkooppraatje veegt hij tussen neus en lip
pen de vloer aan met de concurrentie: aller
eerst met die 'goeie ouwe plopper' met de
rubberen kop en verder ook met het chemi
sche goedje dat een andere fabrikant als
ontstopper verkoopt. Vooral dat laatste spul
is volgens Zappey levensgevaarlijk. „Mijn
vrouw heeft daarmee een gat in haar hand
gebrand en nu moet ik zeven dagen in de
week werken."
Ook de loodgieter moet het ontgelden.
Zo'n man rekent veertig gulden voorrijkos-
ten, zestig gulden arbeidsloon per uur en
dames, let op uw zaak traceert de ver
stopping altijd in de buurt van de slaapka-
Onder standwerkers kom je geen aan
hangers van het feminisme tegen. Het vrou
welijk deel van het publiek wordt aange
duid met 'lieverd' of 'schatje', en als je de
kooplui mag geloven bestaan hun bezighe
den louter uit huishoudelijk werk en wach
ten tot het mannetje thuis komt. „Als u wa
ter kunt koken zonder dat er een velletje op
komt, dan kunt u ook omgaan met dit ap
paraat", zo gaat H. Goppel uit Lelystad voor
zijn gehoor door de knieën. Wie zo'n alles-
kunner voor in de keuken wil aanschaffen,
hoeft maar te knikken. „Bij één keer knik
ken geef ik er één, bij twee keer knikken
geef ik er twee en als je blijft knikken bel ik
de GGD."
Goppel werd vorig jaar Nederlands kam
pioen standwerken in Alkmaar, zo valt van
een spandoek achter zijn hoofd te lezen. In
Voorschoten moet hij collega Bol met zijn
wonderbaarlijke mes voor laten gaan. Der
de wordt standwerker De Raaf uit Den Haag
met een stiftje waarmee je brillenglazen
zelfs in een Turks bad niet meer schijnen te
beslaan. De jury, bestaande uit raadslid P.
Dordregter, directeur openbare werken
J.F.D. Bonjer en mevrouw R. Prudhomme
van Reine, lette vooral op welsprekendheid,
overtuigingskracht en originaliteit. Het arti
kel zelf speelde geen rol in de beoordeling.
En zo hoort het eigenlijk ook, bij standwer
kers.
Maximum-snelheid massaal genegeerd
warmond Bij snelheidscontroles op verschillende plaatsen in
Warmond zijn gisteren 93 processen-verbaal uitgeschreven. Van
de in tótaal 648 gecontroleerde voertuigen, reed daarmee bijna
15 procent te hard. De hoogste snelheid die werd gemeten be
droeg 77 kilometer per uur op een weggedeelte waar maar 50
mag worden gereden.
Omleidingsroute voor recreatievaart
zoeterwoude Nu de brug over de Weipoortsevliet in Zoeter-
woude alleen nog wordt geopend voor de beroepsvaart, is voor
de recreatievaart een omleidingsroute ingesteld. Plezierjachten
kunnen vanaf de Oude Rijn varen via de Meerburgerwatering,
de Jan Koenensloot, de Geerwatering en de Noord Aa. Ook een
route via het Rijn- en Schiekanaal, de plas van de Vlietlanden en
de Jan Bakkersloot (en daarna weer verder over de Meerburger
watering) is mogelijk. De brug over de Noord Aa is afgesloten
voor de recreatievaart vanwege de slechte technische staat waar-
In het bouwwerk verkeert.
Vakbeurs voor boomkwekerijen
hazerswoude-dorp De tiende internationale boomkwekerijvak-
beurs Plantarium wordt gehouden van 20 tot en met 23 augus
tus in Hazerswoude-Dorp. Verschillende boomkwekers zullen ei
hun produkten aan vakgenoten en publiek presenteren. Elke
kwekerij dingt mee naar de wisseltrofee van de VBA, de veilin
gen in Aalsmeer en Roelofarendsveen. Plaats van handeling is
het ITC-terrein aan de Hoogeveenseweg.
Bussen omgeleid tijdens corso
regio» Vanwege het Rijnsburgs bloemencorso dat zaterdag weer
door de Leidse regio trekt, wordt een aantal buslijnen van de
NZH en Centraal Nederland omgeleid. Enkele halteplaatsen ko
men te vervallen. Tussen 11.00 en 12.00 uur worden de buslij
nen door Rijnsburg en Oegstgeest verlegd. Wanneer het corso
door Leiden trekt (van 12.00 tot 13.30 uur), volgen de bussen
routes buiten het centrum om. Op het Stationsplein (voor res
taurant Azië) en op het Boerhaaveplein (bij de garage van de
NZH) worden tijdelijke haltes ingesteld. Gedurende het tweede
gedeelte van het corso, tussen Rijnsburg en Katwijk, worden van
15.00 en 16.30 uur bussen omgeleid via Valkenburg. Ook in Kat
wijk (tussen 15.45 en 16.45 uur) en in Noordwijk (tussen 18.30
en 21.00 uur) kiezen de bussen bij de doortocht van het corso
een andere weg.
Medewerkers van de busmaatschappijen zijn langs de routes te
vinden om de nodige informatie te verschaffen over tijdelijke
omleidingen en haltes.
oegstgeest uesbeth buit1nk
Het Oegstgeester dagverblijf
Jottem ondergaat een grote ver
bouwing. Het gebouw aan de
Louise de Colignylaan wordt
.doelmatiger ingedeeld en er ko
men voorzieningen om hygiëni
scher te kunnen werken. De
verbouwing moet nog dit jaar
beginnen. De kosten bedragen
ongeveer eep half miljoen gul
den.
"'Overzichtelijk en gebruikers
vriendelijk', zo typeert directeur
G. Gerding van de Stichting
Voorzieningen Gehandicapten
Noordelijk Zuid-Holland de
doelstelling van de werkzaam
heden. De aanbesteding voor
de verbouwing is inmiddels de
deur uit en het wachten is nu
op toestemming van het minis
terie voor welzijn, volksgezond
heid en cultuur.
In Jottem verrichten volwas
sen verstandelijk gehandicapten
allerlei werkzaamheden. De
deelnemers zijn onderverdeeld
in een tuin-, textiel-, recreatie-,
arbeids- en kookgroep. Zij ma
ken allerlei produkten, zoals
kaarsen, schaakstukken van
klei, eierdopjes en geborduurde
kleedjes. Het geld dat de gehan
dicapten verdienen met de ver
koop van produkten, wordt be
steed aan het dagcentrum. De
Meeste geld Leiderdórpse actie gaat naar andere longpatiënten
De Leiderdórpse longpatiënte Corrie Koolmoes kan toch
een longtransplantatie in Groningen ondergaan. Omdat
de Groningse transplantaties experimenteel zijn, hoeft
Koolmoes daarvoor niet te betalen. De ingezamelde
300.000 gulden voor een transplantatie in Nieuwegein,
zoals oorspronkelijk de bedoeling was, wordt opzij gezet
voor mensen die net als Koolmoes taaislij mziekte of cys
tic fibrosis hebben.
leiderdorp uesbeth buitink
De 53-jarige Koolmoes lijdt aan
de ongeneeslijke taaislijmziekte.
De klieren produceren te veel
slijm, dat vast blijft zitten in de
longen. Dat veroorzaakt grote
benauwdheid en maakt de lon
gen zeer bevattelijk voor infec
ties. Bovendien wordt steeds
minder zuurstof opgenomen in
het bloed. De enige redding is
een longtransplantatie, waar
door Koolmoes weer 'normaal'
kan leven.
Het Groningse ziekenhuis
voert de transplantaties uit met
overheidsgeld, maar stelde de
leeftijdsgrens op 50 jaar. Omdat
Koolmoes ouder is, kwam zij
niet voor vergoeding van de
kosten in aanmerking. Vandaar
dat in Leiderdorp een actie
werd gehouden om 300.000 gul
den bijeen te brengen voor een
transplantatie in Nieuwegein.
Leiderdórpse verenigingen, in
stellingen en particulieren leg
den 100.000 gulden bij elkaar.
De Nederlandse stichting Long
transplantaties Cystic Fibrosis
Patiënten (LCFP) doneerde het
resterende bedrag.
Het ziekenhuis in Nieuwegein
heeft Koolmoes inmiddels ech
ter geadviseerd de operatie toch
in Groningen te laten uitvoeren.
Het ziekenhuis in Nieuweguin
krijgt maar weinig donorlongen
aangeboden, omdater maarvijf
mensen op de wachtlijst staan.
Bovendien zou ook de voor- en
nabehandeling van de operatie
voor rekening van Koolmoes
zelf komen. Alleen al de medi
cijnen die ze de rest van haar le
ven moet slikken, kosten naar
schatting 35.000 gulden per
jaar. Groningen is akkoord ge
gaan met de 'overdracht' van
patiënten uit Nieuwegein. Kool
moes behoudt haar plaats op de
wachtlijst en krijgt bovendien in
Groningen zowel de operatie als
de voor- en nabehandeling ver
goed. Ze moet nog een paar tes-
ten ondergaan, maar krijgt naar
verwachting al over een week
een pieper. Daarna kan ze elk
moment worden opgeroepen
voor de transplantatie.
De LCFP wil het ingezamelde
geld opzij zetten totdat bekend
is of het Groningse experiment
i& geslaagde „Pas als longtrans
plantaties normaal zijn. in Ne
derland en de overheid ze be
taalt, bekijken we waaraan we
het geld kunnen uitgeven.
Waarschijnlijk besteden we het
dan aan onderzoek naar taai
slijmziekte", aldus G.J.
Hoogeland. Leiderdorpers die
bij hun gift uitdrukkelijk heb
ben vermeld dat het geld alleen
voor Koolmoes was bestemd,
krijgen de donatie na de trans
plantatie teruggestort.
Meer Zoeterwoudenaren
melden vakantie bij politie
Het aantal Zoeterwoudenaren
dat tijdens de vakantie een zo
genaamde 'afwezigheidsmel
ding' inlevert bij het politiebu
reau, is de afgelopen jaren
sterk gestegen. Waren er aan
vankelijk slechts 20 tot 30 ge
zinnen die van deze service
gebruik maakten, momenteel
is dat aantal al opgelopen tot
een kleine 200. „Voor een
klein dorpje is dat helemaal
niet slecht", meent preventie
adviseur J.M. van der Pol van
de groep Zoeterwoude.
Inwoners die hun vakantie
bij de politie aanmelden, kun
nen rekenen op extra toezicht
tijdens hun afwezigheid. De
agenten letten er ook op dat
do huizen niet teveel de in
druk wekken onbewoond te
zijn en geven tips om te voor
komen dat de aandacht van de
inbreker op de woning wordt
De resultaten van deze actie
zijn Volgens Van der Pol goed
te noemen. „In geen enkele
woning waarvan wij een afwe
zigheidsmelding binnenkre
gen, is de afgelopen vijf jaar
ingebroken", zegt hij. „Daar
gaan we toch wel een beetje
prat op." Hij waarschuwt ech
ter ook voor overmoedigheid.
„We moeten natuurlijk niet di
rect te hard van stapel lopen.
Het vakantieseizoen duurt nog
een tijdje."
Het aantal inbraken in deze
periode is volgens de preven
tie-adviseur ongeveer gelijk
aan dat in voorgaande jaren.
Woningen aan de Noord-
buurtseweg, de Wapstraat, de
Van Outerenstraat en de Pan-
cratiusstraat werden de afgelo
pen weken door inbrekers be-,
zocht. Van der Pol: „Vooral als
men doorheeft dat er enkele
huizen naast elkaar leeg staan,
worden de dieven brutaal.
Zelfs op klaarlichte dag kun
nen ze het dan niet laten."
Inbrekers gaan volgens de
politieman doorgaans buiten
het seizoen op vakantie. „In
deze maanden wordt door hen
goed betaald overwerk ver
richt."
wassenaar/katwuk»
deelnemers wonen thuis of in
een gezinsvervangend tehuis en
komen vijf dagen in de week
naar Jottem.
Het dagcentrum wordt door
de verbouwing niet groter en
het aantal deelnemers blijft op
ongeveer vijftig. Tijdens de
werkzaamheden worden het
dak, de gevel en het sanitair op
geknapt. Daarnaast worden de
centrale verwarming, de warm
watervoorziening en de riole
ring vernieuwd. De tuingroep
krijgt een aparte ruimte waar
het voer van de geiten, kippen
en konijnen en de kleding kan
worden opgeborgen.
De keukengroep krijgt even
eens een eigen ruimte. „De
deelnemers doen daar aan bak
en kookactiviteiten. Die zijn be
doeld om de eigen vaardigheid
te vergroten, maar de lunches
worden ook opgegeten. Wat
over is wordt weggegeven aan
familieleden en medewerkers,
of verkocht op een braderie."
Gerding verwacht wel dat de
verbouwing overlast zal veroor
zaken. „Ongetwijfeld, en dan
denk ik met name aan het ver
vangen van de gevel. Maar het
gebouw is redelijk ruim en er is
een vrij grote gymzaal. Daar
kunnen we tijdelijk activiteiten
doen."
De afstand Wassenaar-Noord-
wijk bedraagt maar 20 kilome
ter. Voor de echte wandelaar
een makkie. De deelnemers aan
de strandzesdaagse, die gisteren
op hun route Katwijk passeer
den, beschouwden deze etappe
dan ook als een 'nistdag'.
De schoonzusters Henny van
de Brink en Wil van Meeteren
zitten na de Apeldoomse vier
daagse alweer aan hun tweede
meerdaagse wandeltocht van
dit jaar. „Wij zijn echte kilome
tervreters, maar vandaag doen
we het kalm aan", vertelt Hen
ny. Het duo traint niet speciaal
voor deze tochten. „Maar we
doen wel veel aan sport. We
gaan ongeveer drie keer per jaar
met elkaar op pad. Niet vaker,
we hebben gouden mannen en
dat willen we wel zo houden."
De dames lopen met jeugdige
tred snel verder. „We hebben
geen tijd om ouder te worden."
De kilometervreters op het Katwijkse strand hebben geen tijd om ouder te worden.
Alle leeftijden
Deelnemers van alle leeftijden
passeren het Katwijkse strand.
De jongste loper is de 9-jarige
Martijn. Hij kuiert ontspannen
op blote voeten door de zee. Sa
men met zijn moeder Trees,
haar collega Peter en diens
zoontje Rob loopt Martijn langs
de Katwijkse Vuurbaak. Trees
heeft wel getraind, maar heeft
toch last van de spieren in haar
linkervoet. „Ik heb me niet
voorbereid op die schuine on
dergrond." Trees sleepte Peter
mee naar dit wandelevenement.
„Twee jaar geleden lag ik hier in
Katwijk aan het strand, toen ik
allemaal mensen met gele vlag
getjes voorbij zag komen. Ik
kwam erachter dat het om de
strandzesdaagse ging. Het zag
er zo gezellig uit, dat ik meteen
mee wilde doen."
Wandelaars zijn over het al-
foto hielco kuipers gemeen gezonde mensen. Vol
gens Harry en Toon, twee Bra
bantse vijftigers die in de ach
terhoek wonen, moeten alle
deelnemers aan de strandzes
daagse korting op hun zieken
fondspremies krijgen. Boven
dien hoort, bij een gezond li
chaam een gezonde geest.
„Mensen die psychisch in de
knoop zitten kunnen zich hier
uitleven. Als je in een strak
keurslijf leeft kun je je hier ont
spannen", vindt Harry. Toon
houdt vooral van de vrijheid op
het strand. „Ik hoef niet na te
denken, deze route is natuurlijk
makkelijk. Volg de zee maar, je
hebt geen kaartje nodig."
Sfeer
De gezellige sfeer tussen de
deelnemers onderling maakt
dat Harry vpor de tweede, en
Toon voor de derde keer mee
doet. De 'veteraan' van het duo
kent al 20 tot 25 lopers van ge
zicht. „Ik weet niets van die
mensen, alleen hun voornaam.
Hun beroep, adres of achter
naam zijn niet belangrijk. Van
avond zien we iedereen op het
slaapterrein. Dat wordt weer
feest."
Ook de tieners Debbie, Erik,
Jasper, Jan, Thijs en Dimitry
verheugen zich op de nachtelij
ke feestvreugde. Vooral het
eiridfeest vonden ze vorig jaar
fantastisch.,Ze doen het rustig
aan, slapen gewoon uit en be
ginnen pas om negen uur 's
ochtends te wandelen. Onder
de klanken van The Cure, en
mocht het echt zwaar worden
The Red Hot Chili Peppers,
swingen de scholieren richting
Noordwijk. Debbie beweegt
zich niet meer zo soepel: vier"
blaren vormen geen beste basis
voor de resterende kilometers
naar Den Helder. Maar ze twij
felt er absoluut niet aan dat ze
de eindstreep haalt. „Als m'n
walkman het maar niet opge
eft."
WV polst
wensen van
kampeerders
De VVV Noordwijk Promotie
onderzoekt op dit moment of
en welke informatie gewenst
is door de mensen die op een
Noordwijkse camping ver
blijven. Daarvoor rijdt de
VW bij wijze van experiment
met een bus langs de Noord
wijkse campings.
De bus doet op maandag
en zaterdagavond een
Noordwijkse camping aan.
Daar wordt aan de camping-
gasten alle mogelijke infor
matie verstrekt over fiets- en
wandelroutes, uitgaan en het
strand. Informatie die ook
normaal aan de balie van het
VW-kantoor verkrijgbaar is.
Directeur J. Broekmeulen:
„We willen kijken welke vra
gen leven bij de campinggas-
ten. Als het mooi weer is, wil
len de gasten wel wandelen,
naar zee of fietsen. Maar mo
gelijk krijgen we een signaal
dat we ergens anders mee
kunnen scoren." Volgens
Broekmeulen is het ook mo
gelijk dat duidelijk wordt dat
bepaalde informatie stan
daard bij campings moet ko
men te liggen. „De campings
liggen vrij ver van de bad
plaats af. We vragen niet
waar iemand vandaan komt
aan de balie. Door de infor
matie naar de mensen toe te
brengen, krijgen we daar in
zicht in."
Volgens Broekmeulen
hangt het succes van de
proef sterk af van de mede
werking van de campinghou
ders. Zij moeten de komst
van de bus bekend maken bij
de campinggasten. Tot nu
toe is de belangstelling voor
de informatie redelijk. Vol
gende week wordt een eerste
evaluatie gehouden. Als die
positief is, wordt de proef
voortgezet tot eind augustus.
De uiteindelijke winnaar P. Bol demonstreert zijn wonderbaarlijke mes (ook voor linkshandigen).
foto loek zuyderduin
