58
Ook aantal
vervalsingen
in Leiden
BRIL
Cultuur&Kunst
Expositie in Warmond
Uitreiking Museumprijs
in het Leidse Pesthuis
DONDERDAG 16 JUL11992
15
redactie cees van hoore annemiek ruycrok (c
saskiastoeunga
'Het kan elk museum overkomen
„Zoiets is niet uit te sluiten. Er wordt zo knap vervalst en
het circuit is zo groot, dat het moeilijk is om er niet in te
trappen." Woordvoerster A. van der Zanden van het
Rijksmuseum voor Volkenkunde in Leiden windt er geen
doekjes om: wat het Tropenmuseum in Amsterdam over
kwam, kan het Leidse museum ook gebeuren.
leiden annemiek ruycrok
Een maand geleden kocht het
Tropenmuseum op de veiling
bij Christie's, toch een gere
nommeerd veilinghuis, twee
Thaise Boeddha-beelden ter
waarde van 30.000 gulden. Zij
zouden dateren uit de 15de en
17de eeuw. In werkelijkheid
bleken de Boeddha's kopieën te
zijn, die rond de eeuwwisseling
moeten zijn gefabriceerd. Een
kat in de zak dus.
Overigens is de kans dat Lei
den een dergelijke miskoop
doet volgens de woordvoerster
vrij klein, omdat het Rijksmuse
um op het ogenblik weinig geld
voor nieuwe aankopen heeft.
„Na de renovatie komt het aan
koopbudget weer terug."
Drs. P.J. ter Keurs, conserva
tor Indonesië en waarnemend
conservator voor zuidoost-Azië,
sluit zich bij de woorden van
Van der Zanden aan: „Het zou
arrogant zijn als wij zouden
zeggen 'Dat overkomt ons niet'.
Het kan wel degelijk gebeuren.
Miskopen komen in elk muse
um wel voor. Daar zijn hele leu
ke voorbeelden van."
„Ook hier in het Rijksmuse
um voor Volkenkunde staan er
een paar, wat Javaanse stukken.
Die werden aan het begin van
deze eeuw aangekocht. Toen le
ken ze echt. Maar naarmate het
onderzoek vorderde, men dus
meer van dergelijke voorwerpen
ging afweten, bleken het 'din
gen uit de vorige eeuw' te zijn in
plaats van oudheidkundige
schatten. Ze staan ook niet op
gesteld in het museum. We be
waren ze in het depót."
Wat de aankoop van volken
kundige voorwerpen betreft is
het Rijksmuseum afhankelijk
van veilingen, particulieren en
de landen van herkomst zelf.
„We gaan het liefst kijken in het
land van herkomst, want het
gaat ons niet alleen om oud
heidkundige, maar vooral vol
kenkundige schatten. Als een
bepaald weefgetouw nog in ge
bruik is bij een Aziatisch volk,
dan willen we het graag in onze
collectie hebben. Het hoeft niet
altijd uit de derde eeuw te stam
men."
De werkwijze van het Tropen
museum - aankopen op een
veiling zonder nader laboratori
umonderzoek - onderschrijft
Ter Keurs: „Laboratoriumon
derzoek laat je niet bij elk stuk
dat je aankoopt doen. In dit ge
val zou ik dat ook niet hebben
gedaan. Ik ken de beelden, al is
dat niet van zelf zien, maar uit
de catalogus." Ter Keurs waar
schuwt overigens particulieren
voörzichtig te zijn met het aan
kopen van oude Aziatische
kunst. „De markt is wat dit be
treft nogal overspannen. Ik raad
aan terughoudend te zijn in de
ze onoverzichtelijke wereld."
KUNST OP POLITIEBUREAU - Een aantal Noordwijkse amateur
kunstenaars exposeert (olieverf en aquarellen) sinds enige tijd in
het nieuwe Noordwijkse politiebureau aan de Duinwetering. Wie
een kijkje wil nemen, kan contact opnemen met de receptioniste
van het bureau.
warmond Beeldhouwer Gerard
Brouwer en vormgever/illustrator
Wim Lieuwens exposeren vanaf
18 juli hun werk in Het Oude
Raadhuis te Warmond. Brouwer
zet vooral de mens van alledag
op een voetstuk. Hij beeldt ze uit
in hun normale bezigheden. Be
kend van Brouwer zijn de beeld
jes van de lakenkoopman, de
bloemenkoopman en de viskoop-
man, die de marktenroute van
Leiden sieren. Ook de olifant aan
de Veerpolder in Warmond is van
zijn hand. Op de expositie staan
ontwerpen van zijn in opdracht
gemaakte beelden.
Wim Lieuwens gebruikt pot
lood, aquarel, acrylverf en zelfs
drukkersinkt om zijn fascinatie
voor menselijke emoties op pa
pier of doek te zetten. Van hem is
ook een serie sportaquarellen be
kend.
De expositie is Het Oude
Raadhuis is geopend van 18 juli
tot 13 augustus, op woensdag.
donderdag en zondag van 14.00
tot 16.00 uur, op zaterdag van
11.00 tot 16.00 uur en op dins
dag van 19.00 tot 21.00 uur. Op
de foto de olifant aan de Veerpol
der in Warmond van de hand van
Gerard Brouwer.
In mijn geval is het
heel moeilijk om be-
wondering uitte
spreken voor een
enkel ding. Mijn leven is de hele
dag omringd met kunst. Toch is
er wel een kunstvoorwerp dat
mij meer beroert dan alle ande
re, dat mij telkefts weer diep
raakt. Dat is een ervaring die ik
nog steeds heel bijzonder vind.
De eerste keer dat mij dat over
kwam was tijdens een excursie
in Florence. Ik kwam een klein
kerkje binnen, in een klein
dorpje, daar hing een schilderij
waarvan ik meteen een brok in
de keel kreeg. Het was mijn eer
ste confrontatie met het wonder
dat kunst heet. Het door een
'beeld' geraakt worden en er
verder eigenlijk geen woorden
voor hebben om dat gevoel te
verklaren.
Hetzelfde gevoel kreeg ik toen
ik voor het eerst een beeld van
Henk Visch zag. Toen ik zijn
werk tegenkwam op een ten
toonstelling in Boymans-Van
Beuningen wilde ik het meteen
kopen. De prijs bleek aanzien
lijk hoger dan ik vermoedde.
Maar ik dacht: dan maar een
paar dagen pindakaas eten.
Nu staat zijn beeld al zo'n
tien jaar in huis, hoewel het ei
genlijk in een museum thuis
hoort, vind ik. Het is een uit
hout gesneden figuur met daar
over heen koperfolie gemodel
leerd waarop verfstreken zijn
aangebracht. Het is heel ruig,
maar ook met een zekere verfij
ning gemaakt. De figuur maakt
een sprong, staat met de voor
ste voet op een stuk rots. Visch
heeft het gemaakt toen hij in
New York vertoefde. Denkend
over New York, de sprong in het
duister die veel mensen in het
verleden gemaakt moeten heb
ben toen ze na een lange reis
voor het eerst weer land zagen,
heeft Henk Visch de inspiratie
gevonden om dit werk te ma
ken.
Wat ik zo bijzonder vind aan
het beeld is het evenwicht, de
sprong naar vastigheid en tege
lijkertijd de mate van onzeker
heid en kwetsbaarheid die uit
de kop naar voren komt. De
emotionele gevoelswaarde die
tot uitdrukking wordt gebracht
is iets wat je ook aan je eigen er
varingen kunt koppelen. De er
varing van hoe je als kind over
een slootje sprong. Het gevoel
van: haal ik het of haal ik het
•^bewondering
In deze rubriek komen al of niet bekende streekgenoten aan het woord, die hetzij
direct, hetzij zijdelings met kunst of cultuur te maken hebben. Zij praten over een
kunstvoorwerp waaraan zij bijzondere waarde hechten. Van de snuifdoos van oma
tot het grijsgedraaide muziekstuk en alles wat daar tussenin zit. Vandaag spreekt
letteke Bolten haar bewondering uit. Zij is directeur van het stedelijk museum De
Lakenhal in Leiden.
Werken Kees
van Dongen
geveild
AMSTERDAM ANP
niet...; het moment van gespan
nenheid, het aanbinden van de
strijd met de zwaartekracht, en
dan net de overkant halen.
Wat ik het meest bewonder in
het werk van Henk Visch is dat
hij een nieuwe figuratie creëert
die niet een aftreksel is van iets.
Een figuratie die los staat van de
traditie. Na Rodin was het toch
altijd een beetje Rodin. Ik vind
dat Visch in zijn beelden een
heel persoonlijke en nieuwe in
terpretatie geeft aan de beeld
houwkunst. Mijn keuze voor het
beeld van Henk Visch is dan
ook een keuze voor zijn hele
oeuvre.
Wat er later mee gebeurt weet
ik nog niet. Misschien krijg ik
het nog weieens zo armetierig
dat ik «het moet verkopen. An
ders gaat het naar de erfgena
men of ik schenk het aan een
museum. Ik heb ook weieens
gedacht dat ik een grafsculptuur
van Henk Visch op mijn graf
zou willen. Dat lijkt me heel
goed: dat je een op
dracht nalaat
een kunstenaar i
een heel mooi beeld
te maken.
:'99
Bij Van Gendt Book Auctions
in Amsterdam komt op 22
september een collectie van
veertig tekeningen, drie
schilderijen en enkele stuks
grafiek van Kees van Dongen
(1877-1968) onder de veiling-
hamer. De werken komen uit
particulier bezit.
De verzameling geeft, vol
gens Van Gendt, een gevari
eerd beeld van de artistieke
ontwikkeling van Van Don
gen. Het veilinghuis ver
wacht een opbrengst van
rond één miljoen gulden.
De drie schilderijen en der
tien van de tekeningen zijn
tussen 1897 en 1917 ge
maakt. In die periode vond
de belangrijkste artistieke
ontwikkeling in het werk van
Van Dongen plaats, aldus
Van Gendt. In de verzame
ling bevinden zich voorts ne
gen tekeningen uit de jaren
twintig. Van Dongen portret
teerde toen voornamelijk rij
ke, modieuze en beroemde
figuren. Ook zijn er werken
bij die hij nog op hoge leef
tijd heeft vervaardigd.
De kijkdagen zijn van 18
tot en met 20 september.
BRIL 58. ALLES
WAT JE OGEN
AANTREKT.
Heemstede Binnenweg 114,023-284921
Hlllegom Meerstraat 19,02520-23346
Katwijk Voorstaat 80,01718-12765
Lelden Haarlemmerstraat 58,071-140148
Sassenheim Hooldstraat 253,02522-11254
Vlaardingen Hoogstraat 209,010-4343410
Voorschoten Schoolstraat 115.071-612024
Wassenaar Langstraat 7.01751-14396
EXPOSITIES
foto loek zuyderduin
LEIDEN
GALERIE ZÓNE
Nieuwstraat 17/b. Schilderijen van
Nicole Carvajal, t/m 20/8; di t/m vr
11-18 uur, za 10-17 uur. zo 13-16
uur. do 19-21 uur. Zöneisvan 18
t/m 31 juli gesloten.
GALERIE BLEIJENBERG
Breestraat 113. Werk van Er.c Hir-
des. tot 18/7; di t/m za 9-18 uur. do
9-21 uur, le zo van de maand 12-17
DE WAAG
Aalmarkt 21. Preawentura 1, blik
naar de toekomst. Groepsexpositie
van negen jonge Leidse kunstenaars,
t/m 19/7; wo t/m vr 12-17 uur. za zo
11-17 uur.
STELLING
Burgsteeg 14. 'Lustre of Air', werk
van Willem Speekenbrink, t/m 19/7;
do t/m za 14-18 uur. zo 14-17 uur.
GALERIA PROPITIA
e Rijn 93. Grafiek uit stock v,
t/m
Leidse kunstenaars, t/m 22/7,
vr 19-22.30 uur.
TIME IS ART
Nieuwstraat 10. 'Zomeravond-exposi
tie' met werk van Rob Schouten, Re-
né van Dam, Astrid Beumer, Rob Re
geer, Louis Stuijfzand, Frans de Wit
en Rob van 't Zelfde, t/m 31/8; ma
t/m vr 19-22.30 uur.
FOTOGALERIE KLEINE KLUP
Nieuwe Rijn 1Foto's van Mieke Bij-
leveld, t/m 30/7; ma t/m za 10-22
uur. zo 12-22 uur
HOOGLANDSE KERK
'De wisselwerking tus-
techmeken; 20/7 t/m 30/8; r
13015 uur. di t/m vr 11-15.30 uur.
zal 1-16 uur
GALERIE AMBER
Hooglandse Kerkgracht 8. Houten
vaatwerk uit Nepal, Japanse schilde
ringen. keramiek uit China en Japan,
tekeningen uit Frederick Francks
'Echoes from the Bottomless Weir,
t/m 30 augustus; woe t/m zo 11 -17
ALPHEN AAN DEN RUN
STAA GALERIE
Prinses Irenelaan 88. 'STAA-Start'.
expositie van vier jonge kunstenaars:
Marie-Louse Braamhorst, Peggy Is-
za 12-17 uur. vrij ook 19-21 uur.
HAZERSWOUDE
GALERIE LAERKEN
Bent 2. Zomerexpositie met werk van
Geri Graveland en Erik Chatenier (ra-
ku keramiek). Fraukje Isardi (siera
den). Willemien van Ineveld. John
Hansen en Bodil Brems (acryl op
doek). Ole Pultz en Hans Tyrrestrup
(olie op doek). Jan Snoek (grafiek) en
Theo Germann (beelden in brons en
steen); t/m 5 september, za en zo 11-
17 uur, ma t/m vrij na tel. afspraak
(01728-9837)
NOORDWIJK
'T TREFPUNT
Schoolstraat 2a. Zomerexpositie met
grafiek van Cobra, Miró, Chagall en
n Dongen, schilden
Shu-
nyam Gross, France Wagner. Mar e
L. Roth, olieverven van A C. van Noor
en beeldhouwwerk van Wachsstock.
Cernéus en Urzüa. t/m 19/7; ma t/m
vr 15-21 uur. za zo 13-17 uur.
WASSENAAR
DE PAAUW
Raadhuisiaan 22. Schilderijen van
Geldoph Stuylmgde Lange, t/m 16/8;
di t/m vr 10-16 uur. za zo 13-17 uur.
GALERIE VERHAAR
Schoolstraat 9. Etsen en aquarellen
van Ronnie Meerts, t/m 27/8; do t/m
zo 13-18 uur.
MUSEA
LEIDEN
PESTHUIS
Pesthuislaan
MUSEUM BOERHAAVE
Lange Agmetenstraat 10. Expositie
'Oog m oog', diagnostische ontwikke
lingen in de oogheelkunde', t/m
29/11, do t/m za 10-17 uur. zo 12-
17 uur. elke zondag om 14 en 15 uur
gratis rondleidingen.
MOLENMUSEUM DE VALK
2de Binnenvestgracht 1Di t/m za
10-17 uur. zo 13-17 uur.
RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN
Rapenburg 28. Taffehzaal: 'Brons uit
Oudheid', t/m 4/10; di t/m za 10-
17 uur. zon- en feestdagen 12-17
uur. Elke eerste zondag van de
maand archeologisch spreekuur.
RIJKSMUSEUM VOOR VOLKEN
KUNDE
Steenstraat 1. Tentoonstellingen: 'In-
sulinde in Leiden, voorbij de Javazee'
en 'Boeddha en Shiva op Java', t/m
31/10; d. t/m za 10-17 uur. zo 13-17
uur; rondleidingen elke di om 14 uur
(Voorbij de Javazee) en zoom 14 uur
(Voorbij de javazee en Boeddha op
Shiva). Dagelijks filmvoorstellingen
Rapenburg 73. woe t/m vr 13-17 u
HORTUS BOTANICUS
Rapenburg 73. Ma t/m za 9-17 uur,
zo 10-17 uur. Kassen geopend ma
t/m za 9-17 uur; Clusiustuin geopend
ma t/m vr 10-12.30 uur en 13.30-16
DE LAKENHAL
Oude Singel 28-32. 'Uit tijd geplukt',
bloemen m beeldende kunst en poe-
zie. t/m 11/10; di t/m za 10-17 uur.
ZO 13 17 uur
PRENTENKABINET
Rapenburg 65; di t/m vr 14-17 uur.
PIJPENKA8INET
Oude Vest 159a; zo 13-17 uur.
KONINKLIJK PENNINGKABINET
Rapenburg 28. 'Nederlandse Pen-
ningkunst 1890-1990'. t/m 25/10;
d. t/m za 10-17 uur. zo 12-17 uur.
WAGENMAKERS MUSEUM
Oude Varkenmarkt 13. zo 13-17 uur.
REMBRANDT EN ZIJN ATELIER
Kort Galgewater 24a. Reconstructie
van het Leidse atelier van Rem
brandt. geïnspireerd op het schilderij
'De schilder en zijn atelier'; di t/m za
KATWIJK
KATWIJKS MUSEUM
Voorstraat 46. 'Strandleven', aquarel
len van Albert Jan Cool, t/m 26/9, di
CONCERTEN
LEIDEN
HOOGLANDSE KERK
18 juli
Orgelconcert door Hans Stehouwer.
13.30 uur.
19 juli
Inloopconcert Leiden Sinfonietta.
14.30 uur.
LOKHORSTKERK
18 juli
Orgelconcert door Anton Doornhein
met de sopraan Caroline van Oyen;
LVC
17 juli
De deels Leidse formatie Ted Hayes
speelt 'experimentele rock', zaal open
22.00 uur.
WATERPODIUM HOOGSTRAAT
18 juli
Harmonie prinses Juliana met Han
dels Royal Firework Music, 22.00
KATWIJK
VREDESKERK
21 juli
Mendelssohn en Grison, 20.15 uur.
NOORDWIJK
GROTE KERK
23 juli
Orgelconcert door Jaap Kroonenburg,
20.15 uur
AMSTERDAM
CONCERTGEBOUW
17 juli
I; werken van Ives. Bern-
stem, Barber. Gershwin en Adams.
20.15 uur.
20 juli
Maxim Vengerow. viool, Itamar Golan,
piano; werken van Mozart. Van
Beethoven, Brahms en Saint-Saêns.
20.15 uur.
22 juli
Friends for Life Gala 1992 mmv Ro
berta Alexander. EllyAmeling,
Mathilde Santing, Willem Nijholt
eva, 20.15 uur.
23 juli
Alexei Sultanov, piano; werken van
Van Beethoven, Chopin, Skrijabm en
Rachmaninow. 20.15 uur.
THEATERS
DEN HAAG
CIRCUSTHEATER
vr 17. zo 19. 20 15 uur; za 18.
19.00 en 23.15 uur: The Chippenda
les.
do 23.20.15 uur: Paul van Vliet.
AMSTERDAM
STADSSCHOUWBURG
vr 17. za 18.20 15 uur Ar.adone;
'Le langage du sfinx', Ikeda. dans
voorstelling.
ma 20, di 21. 20.15 uur Dansvoor
stelling; 'EisenNerz'. De Ruiter.
door de Britse kunstenaar Hen
ry Moore.
Tegelijk vermeldt de jury een
aantal andere musea die een
eervolle vermelding ontvangen.
Nederlandse musea die in het
verleden de prijs hebben ge
wonnen zijn het Catharijne
Convent in Utrecht (1980) en
het Zuiderzeemuseum in Enk
huizen (1984).
De Raad van Europa heeft de
prijs onder zijn hoede geno
men, wat betekent dat musea
uit alle landen die bii de Raad
/i)ii aan^i-sliilrn aan de compe
titie kunnen deelnemen. Na de
ineenstorting van het Oostblok
hebben zkfi ook veel Oost-
europese landen bij de Raad
van Europa aangesloten. Vorig
jaar deden dan ook voor het
eerst landen als Tsjechoslowa-
kije en Polen mee.
Minister d'Ancona (wvc) reikt
op 10 oktober in het Leidse
Pesthuis de Europese Museum
prijs uit. Deze zogenaamde
EMY-Award is bestemd voor het
beste pas geopende of opge
knapte Europese museum, dat
uit 47 deelnemers is gekozen.
Tot de deelnemers behoort de
Noordwijkse Space Expo. Het
uit de 17de eeuw stammende
Pesthuis vormt een onderdeel
van de toekomstige huisvesting
van het Nationaal Natuurhisto
risch Museum.
De European Museum of the
Year-Award is in 1977 ingesteld
en wordt sindsdien elk jaar toe
gekend aan een door een inter
nationale jury van museumdes
kundigen gekozen museum. De
prijs bestaat uit een geldbedrag
en een wisseltrofee, ontworpen
