Het andere motorgevoel: als een koalabeertje achterop
Het Gesprek van de Zomerdag
Met regenpak en zonnebrand
naar Drentse fietsvierdaagse
Nooit meer Dallas
Drinkwater weer in orde
DINSDAG 14 JUL11992
Leidenaars al jaren besmet met jïetsvirus
Voorbereiden? Kilometers ma
ken en spaghetti eten? Flauwe
kul! „Het is geen overlevings
tocht hoor. We doen het voor de
ontspanning. Lekker rustig aan,
onderweg zo vaak afstappen als
je maar wilt. Boerderijtjes bekij
ken, genieten van het land
schap. Niet zoals die racers die
alleen maar hun voorwiel zien
en niks van de natuur meekrij
gen. Dan hoefje hier niet te ko
men."
Het echtpaar J. en B. de Geus
uit Leiden doet voor de elfde
keer mee aan de Drentse Rij-
wielvierdaagse. Vanuit Hoog-
eveen fietsen ze elke dag veertig
kilometer. Of meer, want vol
gens mevrouw De Geus pakken
de routes altijd langer uit.
De De Geusjes raakten elf jaar
geleden 'besmet' met het vier-
daagsevirus door zus en zwager
S. en J. Spijker, ook uit Leiden.
Zwager Jan fietst al vanaf 1948
de Laura rond Alphen aan den
Rijn en sinds 1952 doet hij ook
de Almelose fietsvierdaagse. De
Drentse dateert van twaalf jaar
terug. Zeg maar gerust een ou
we rot in het vak.
Veel fietsen is eigenlijk het eni
ge recept voor de Drentse rij-
wielvierdaagse. „En als Leienaar
moet je wel", zegt J. Spijker: „Je
kunt nergens je auto kwijt in de
stad, dus zonder fiets ben je
niks." Helemaal lyrisch kan hij
worden als hij het over zijn
fietstochten heeft. „Dat is toch
de mooiste manier om wat van
Nederland te zien. Moet je je
voorstellen straks. Twintigdui
zend rode, blauwe en gele
bloesjes door het Drentse land
schap. Het is een lint. Een
mooier schilderij zou Vincent
van Gogh niet kunnen maken."
De vier Leidenaars hebben hun
boeltje al ingepakt. De fietsen
gaan respectievelijk achterop de
auto en in de achterklep. En wat
er verder nog in die tassen gaat?
„Reparatiespullen, een regen
pak natuurlijk en spelletjes,
rummikup en kaarten", somt J.
de Geus op. „Maar die hebben
we misschien niet eens nodig
hoor", vult zijn vrouw aan. ,,Als
het lekker weer is, ga je 's
avonds vaak nog even wandelen
en dan komt er niks van spelle
tjes doen."
Wat steevast in de bagage van
haar zwager meegaat, is een on
vervalste loden postcape, tegen
de kou en tegen de regen. Het
geval is zesenzestig jaar oud en
nog van zijn vader geweest.
„Het is géén gezicht", vertelt
zijn vrouw. „Dan rijdt-ie in zijn
korte broek met een petje op
zijn hoofd en dan die cape om.
Je ziet mensen elkaar zo aansto
ten van 'moetje die zien' en
dan kijken ze van een afstandje.
Maar hij moet daar alleen maar
om lachen", zegt ze met een
hoofdbeweging in de richting
van haar echtgenoot.
Spijker zorgt overigens wel va
ker voor hilariteit tijdens de
tocht, zo blijkt als de verhalen
los komen. „Er rijden op één
van de dagen altijd tv-persoon-
lijkheden mee. Guus Oster bij
voorbeeld en Maij-Weggen.
Nou heb ik wel eens een bril op
en dan, dat is bepaald geen re
clame hoor, maar dan lijk ik
nogal op Kees Schilperoord.
Dus hoorde je ze roepen: 'hé
daar heb je Kees Schilperoord!'
Nee hoor, ik ben zijn broer! riep
ik toen terug." ter illustratie zet
hij even later zijn bril en zijn
'gevechtspet' op en de gelijkenis
is inderdaad verbluffend.
Nog uren kunnen de vier verha
len over hun Drentse avontu
ren. Maar het is tijd om op te
Met 'Het Gesprek'
naar Alpe d'Huez
Metselaar Kees Neven uit Schoonhoven: „Het is hier leuker dan middenin de polder."
stappen. De familie Spijker
heeft onderweg naar Hollandse
Veld, waar het gezamenlijke lo
geeradres is, nog het een en an
der te doen en wil daarom niet
te laat vertrekken. De familie De
Geus gaat wat later op de dag
weg. Ze fietsen terug naar huis
om de trouwe Gazelles op de
auto te laden. „Tot vanavond!"
roepen ze elkaar toe. Spijker
neemt nog even de grijze regen
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
lucht in ogenschouw. „Prima
fietsweertje", zegt hij.
WILLEKEHEUKOOP»
De Tour de France is weer in al
le hevigheid losgebarsten. De
meest populaire wielerwedstrijd
op deze aardkloot trekt weer
bijna alle (sport)publiciteit naar
zich toe. En vele duizenden Ne
derlanders zullen zich, ondanks
de matige vooruitzichten voor
de vaderlandse coureurs, ook
weer op de hellingen van be
roemde en beruchte bergen
nestelen om het spektakel maar
van dichtbij te kunnen meema
ken.
Het Gesprek van de Zomer
dag biedt de lezers in samen
werking met Jan de Wit Auto
cars de mogelijkheid voor een
speciale prijs de Tour van zeer
nabij te volgen. In het vierdaag
se arrangement worden twee
etappes aangedaan, van Saint-
Gervais naar Sestrieres en de rit
Sestrieres-Alpe d'Huez, al jaren
de absolute koninginnerit van
de Ronde van Frankrijk.
Het Tour-arrangement kost
slechts 299 gulden per persoon,
inclusief busreis in luxe touring
car en twee nachten hotel op
basis van logies en ontbijt. De
vertrekdatum is op 17 juli vast
gesteld, op 18 en 19 juli worden
de etappeplaatsen aangedaan,
met als hoogtepunt de aan
komst op de Alpe d'Huez. Be
langstellenden kunnen reserve
ren bij Trio Tours, het reisbu
reau van Jan de Wit Autocars,
tel. 023-319164.
Wie schoot JR neer?, was er op
T-shirts te lezen. Ouders noem
den hun kinderen Pamela of
Sue-Ellen. Op verjaardagen
werd er de hele avond over
niets anders gesproken. Toen
de AVRO op 20 oktober 1981
met Dallas begon, kon de om
roep niet bevroeden dat de serie
zo'n succes zou worden. RTL 4
nam een paar jaar geleden de
draad weer op. Gisteravond was
de laatste uitzending van
Dallas te zien. De door en door
slechte JR pleegde zelfmoord.
Of niet?
Sylvia de Jong, Ter Aar
„Vroeger keek ik altijd. Vooral
Bobby vond ik toen leuk, een IR
was natuurlijk de slechterik. Ik
ben afgehaakt toen de uitzen
dingen naar een later tijdstip
werden verplaatst. Daarbij komt
dat de serie toch ook ging ver
velen. Gisteravond heb ik de tv
toch aangezet en heb ik de
laatste vijf minuten gezien. Ik
wilde toch weten hoe het af
liep."
Maria Gijsman, Leiden
„Ik heb de serie vanaf het begin
trouw gevolgd. JR vond ik de
mooiste acteur, die speelde het
best. Dat het nu is afgelopen
heeft ook een voordeel. Ik hoef
niet meer thuis te blijven, niet
eerder van feestjes weg. Naar
mijn mening is de serie de afge
lopen jaren steeds beter gewor
den. Vroeger waren het toch
een beetje dezelfde acteurs, de
laatste tijd kwamen er steeds
meer bij. De serie was tot nu toe
heel realistisch, het ging om
dingen die in het dagelijks leven
ook kunnen gebeuren. Het slot
van gisteravond viel me tegen."
Jos Straathof, Zoeterwoude
„Ik heb twee jaar niet gekeken.
Maar gisteravond wilde mijn
zoon daar per se naar kijken en
dus heb ik het ook gezien. Ik
vond het vreselijk. Ik heb mij
dood zitten ergeren, wat een
waardeloze serie. Het was net
alsof ik in die twee jaar niets ge
mist had. Ik kon alles meteen
weer volgen. Dat is natuurlijk
ook de sterke kant van Dallas."
Mevrouw T. Walewijn, AJphen
aan den Rijn
„Ik heb de aflevering van gister
avond opgenomen. Die kijk ik
vanavond waarschijnlijk af want
er is deze zomerdagen toch wei
nig leuks op de televisie. Je
moet dus niets verklappen. Het
is niet zo dat ik een heel trouw
kijker was. Ik bleef er niet voor
thuis en ik sloeg het ook wel
eens over. Maar als ik het zag
vond ik het leuk, ontspannend.
Ja, er kwam de nodige onzin in
voor, het had niets om het lijf.
Dat was misschien ook wel een
sterke kant van Dallas."
Priscilla van Bebber, Katwijk
„Ik keek heel vaak naar Dallas
omdat ik het heel spannend
vond. Neem nu gisteravond. Ik
weet ook niet wat er verder gaat
gebeuren. JR staat daar met een
pistool tegen zijn hoofd. Wil hij
nu zelfmoord plegen of niet.
Dat wil je dan toch weten. Dat
is volgens mij het sterke van de
serie, dat je aan het eind van el
ke aflevering al weer benieuwd
ben naar de volgende. Ik vind
het kortom heel jammer dat er
een eind aan is gemaakt. Het
moet beslist weer terug op het
scherm komen."
Leny Prins, Lisse:
„Ik vond het een waardeloze af
levering. Het begin was zo raar
met dat ventje en die droomwe
reld van JR. Ik vond het knudde.
Ik heb de serie op de Neder
landse televisie gevolgd, later op
België, maar niet meer op RTL4.
Maar de laatste aflevering wilde
ik wel zien. Het was een teleur
stelling, ik had liever een ge
woon einde gehad."
Draaidag (1)
„Daar is de orgelman, daar is de
orgelman, met zijn piere-, pie-
re-, piere-, pierement." Het pie
rement bleef thuis, maar verder
was het in het Leids kantonge
recht gisteren orgel voor en or
gel na tijdens een zaak tegen
een verontwaardigde or
geldraaier. Tegen de 45-jarige
Leidenaar was proces-verbaal
opgemaakt, omdat hij zijn 15-
jarige zoon in februari en maart
van dit jaar twee dagen had la
ten spijbelen - en hem later
maar helemaal van school had
afgehaald.
De knaap, nu reeds in vaders
voetsporen, mocht in een tele
visie-programma over or
geldraaiers opdraven. „Ja, edel
achtbare, zoveel zijn er niet in
Nederland, dus heb ik hem een
dagje niet naar school laten
gaan", zei de man niet zonder
trots. Helaas mislukten die
schooldag de opnamen, zodat
ze over moesten. En dus werd
een week later de spijbelaar
naar een nieuwe 'draaidag' ge
stuurd. „Konden ze niet een
Leidse student achter het orgel
zetten, die toch vrij had?', vroeg
rechter Kamp, „Nee", meende
pa, „je moet er dus wel verstand
van hebben."
De school van de zoon, 'De
Leidse' voor lbo, had het niet
genomen. De jonge orgeldraai
er, voor de tweede keer in de
eerste klas, bleef immers al veel
vaker gewoon ziek thuis, zonder
dat er even een belletje kwam of
er later een ziektebriefje werd
meegegeven. Dus besloot 'De
Leidse' de leerling tot inhaalu-
ren te verplichten, bovendien
werd hij geschorst - „dat bete
kende dat mijn zoon op school
in een klein kamertje zijn werk
moest doen" - en ten derde
schakelde de school de leer
plichtambtenaar in.
Draaidag (2)
Die ambtenaar, mevrouw J. Eul-
derink-Mulder, trad gisteren als
getuige op. Zij poogde in het
voorjaar te bemiddelen. Tever
geefs. „Ik wilde inderdaad niet
met haar praten", aldus de va
der met een zijdelingse blik op
de vrouw. „Het is toch een straf
voor een vader als de school
zo'n ambtenaar inschakelt en ik
moet dat tegen mijn zoon gaan
vertellen, plus die schorsing en
dat inhalen." „Hoe snel laat u
proces-verbaal opmaken?', wil
de officier Van Ek van de getui
ge weten. „Normaal niet zo
snel, maar ik kon in dit geval
niet anders", antwoordde de
ambtenaar.
In woede ontstoken had pa, na
deze maatregelen van 'De leid
se', zoonlief
dus maar he
lemaal van
school afge
haald en ook
geen andere
gezocht. En
dat was op
nieuw tegen
de wet. „Er af
halen mag,
maar waarom
heeft u hem
niet op een
nieuwe school
gedaan?"
vroeg de rech
ter daarom.
„Ach, mijn
zoon deed al
een jaar over,
hij was ook al
eens op de la
gere school
blijven zitten.
Bovendien
zou ik dan
voor de laatste
drie maanden van dit school
jaar weer voor honderden gul
dens nieuwe boeken hebben
moeten"kopen." Maar in sep
tember beloofde de orgelman
hem op een timmeropleiding te
doen van het Beroeps Begelei
dend Onderwijs. „Wat heeft hij
aan timmeren, als hij or
geldraaier
wordt?", infor
meerde de
rechter „Nou,
we bouwen
ook zelf orgels,
dus dat is
nooit weg."
Rechter Kamp
en officier Van
Ek bleven
nieuwsgierig.
Waarom bleef
de jongen ei
genlijk al eer
der zo vaak
thuis, zonder
zich volgens
de regels op
school ziek te
melden. „Ach,
hij voelt zich
wel eens niet
zo lekker",
sprak de vader
inlevend.
„Dan moet hij
toch naar een
dokter?", adviseerde de rechter.
„Hij is niet zo gek op dokters.
Zelf heb ik ook al vijftien jaar
geen arts meer gpzien. En mijn
zoon is vaak een dag later al
weer het mannetje." Kamp
gooide het over een andere
boeg. „Maar waarom belt uw
zoon dan 's ochtends zelf de
school niet even op?" „Hoe kan
dat nou als je ziek bent", weer
kaatste de vader. „En waarom
belt u dan niet?" „Ik ben al om
zeven uur de deur uit, dus dat
kan ook niet." „Bent u met zijn
tweeën?" probeerde Kamp.
„Nee, maar hoort u eens, mijn
vrouw houdt van uitslapen, die
is nooit zo vroeg en die heeft ei
genlijk nooit contact met de
school gehad. Dus zij kan ook
niet bellen."
Draaidag (3)
De man kon het de rechter
maar niet aan zijn verstand
brengen. Voor de toekomst van
zijn zoon was die school hele
maal niet zo nodig. „U begrijpt
het niet, edelachtbare, or-
geldraaien en bouwen, dat is
verslavend. Niet alleen bij ons,
een hele bekende collega van u,
meester Romke de Waard, is
ook een enorme orgelliefheb
ber." „Ja", wist Kamp, „die
heeft in de Hoge Raad gezeten."
„Nou, ik heb hem gisteren nog
gesproken", zei de orgeldraaier
trots over deze jurist die een
van de oprichters is van het
draaiorgelmuseum in Utrecht.
Officier van Ek bleef koel. „Hij
mag een orgelliefhebber zijn, ik
denk niet dat hij het met uw
handelwijze eens is. Want Rom
ke de Waard heeft in ieder geval
wel zijn school afgemaakt."
En daarachteraan: „Uw zoon
moet straks bij het timmeren
natuurlijk wel de meetlat kun
nen lezen." Het was het voor
spel van Van Ek die aan zijn eis
toekwam.Als de ouders zo re
deneren, rest mij niets anders,
meneer de rechter, dan meneer
voor het spijbelen 500 gulden
boete te vragen, waarvan 250
gulden voorwaardelijk. En voor
het van school houden ook 500,
waarvan 250 gulden voorwaar
delijk. Ik vermoed echter dat de
toestand hetzelfde blijft en dat
er dus kans op recidive is. De
volgende keer wordt u in hech
tenis genomen en is het een
tijdje over met orgelen."
De orgelman kreeg het laatste
woord. „Nou, wat mij betreft
gaan we dan gelijk maar tot
hechtenis over", zei hij, waar
mee hij aangaf dat hij absoluut
niet wilde betalen. Rechter
Kamp was het echter helemaal
met officier Van Ek eens. „Maar
u kunt nog in hoger beroep,
binnen veertien dagen" „O,
nou, dat doe ik dan meteen,
meteen. Kan het hier?', zo rea
geerde de orgelman nog strijd
lustiger. En hij beende veront
waardigd weg om het even te
gaan regelen.
Emiel Fangmann
Het drinkwater in de Leidse re
gio smaakt niet meer naar
chloor. Het afgelopen weekein
de is gestopt met het toevoegen
van het desinfectiemiddel
chloorbleekloog. De waterkwali
teit bleek donderdag dermate
goed te zijn, dat zaterdag het
toevoegen van het desinfectie
middel kon worden gestaakt.
Het toevoegen van chloor aan
het drinkwater werd anderhalve
week geleden noodzakelijk om
dat het water te veel bacteriën
bevatte. Die waren volgens het
drinkwaterbedrijf EWR afkom-
AGENDA
stig van de uitwerpselen van
watervogels die in het water
winningskanaal van Katwijk
zwemmen. Door de grote hoe
veelheid bacteriën raakten de
filters, die normaal de beestjes
tegenhouden, overvol. Waarom
de hoeveelheid bacteriën extra
hoog was, is niet bekend. Ver
moed wordt dat de hoge tempe
raturen en de droogte van de af
gelopen weken een rol hebben
gespeeld.
Het drinkwaterbedrijf heeft
geen klachten ontvangen over
de geur en smaak van het drink
water waaraan het desinfectie
middel is toegevoegd.
Motor rijden? Daar moet je niet
over praten, zeggen ze, dat
moet je voelen. Dat is de enige
manier om te begrijpen wat al
die mensen beweegt om zich op
snikhete zomerdagen in leren
broeken en dito jassen te hijsen,
het hoofd in een integraalhelm
en de voeten in stevige laarzen.
Zo vrij als een vogeltje, zo be
weeglijk ais een vis en iedereen
te snel af. Heerlijk moet dat zijn
en als je ze zo ontspannen over
de weg ziet suizen, ook niet al te
moeilijk.
Proberen dus, dachten vijf
journalisten uit de omgeving
van Leiden toen zij ingingen op
de uitnodiging van de Sassen-
heimse rijschoolhouder Marcel
Bergman. Een spoedcursus mo
torrijden bood hij ze aan. Om
hen te laten ervaren wat ze er
eigenlijk mee bedoelen, met
'het motorgevoel'.
Jassen aan, handschoenen
aan, oortelefoontje in het oor
voor het broodnodige contact
met instructeur Rinus of Carl,
helm op en dichtklikken. Ge
noeg om het zweet al in straal
tjes langs je lijf te voelen lopen.
Motor, 250 cc voor de beginner,
rechthouden, been er over
zwaaien en gaan zitten. Koud
kunstje. Motor aanzetten met
slechts een druk op de knop bij
het rechter handvat, het con
tactsleuteltje zit er al in. Ook
goed te doen. De motor staat 'in
zijn vrij' en blijft dus rustig
maar al redelijk indrukwekkend
ronken.
Maar dan. Koppeling in en
met de voet het pedaal voor de
linkertrapper induwen om in de
eerste versnelling te komen,
langzaam gas erbij geven, kop
peling op laten komen, ja zo.
Bom! Stil staat-ie weer. Nog es,
en nog es en dan komt komt de
motor in beweging. Een klein
beetje gas erbij betekent een
ruk naar voor. Het voelt als rij
den op een circusfiets met on
gelijke assen. Dat zullen ze wel
niet bedoelen. Na een kwartier
tje oefenen gaat het beter. Zelfs
het schakelen met de linkervoet
lukt. Achtjes rijden over het par
keerterrein gaat net. Een klein
beetje sneller op de rechte stuk
ken geeft al iets van dat 'motor
gevoel'. Maar bij het optiekken
vanuit stilstand steekt steeds
het 'wobbelfietseffect' de kop
weer op.
De gedachte aan de geplande
rit door de Bollenstreek doet het
klamme zweet uitbreken. Stel je
voor, bij elke stop op elke krui
sing stilvallen en files veroorza
ken waar ze over de radio mel
ding van moeten maken. Dan
maar liever iets minder ruig
achterop bij Rinus.
Daar zitten ook grote voorde
len aan. Het motorgevoel mag
dan slechts gedeeltelijk overko
men vanuit deze postitie, er
komt een ander gevoel voor in
de plaats. Het Tour-de-France-
gevoel. Dit verklaart de opge
wonden en af en toe overspan
nen stem van wijlen Theo
Koomen tijdens zijn verslag van
de Tourritten, achter op de mo
tor van Raymond Nackaert. Een
krakend oortelefoontje waar
schoksgewijs instructies van
voorrijder Carl doorkomen, op
trekken, langzamer, even wach
ten op de achterblijvers, een on
deronsje via het zijraam van de
begeleiderswagen van Marcel
Bergman. Het enige wat ont
breekt zijn wielrenners. Vrij es
sentieel tijdens de Tour-de-
France natuurlijk, maar het gaat
om het gevoel.
Pauze bij restaurant De Oase
langs het strand. Helm af, haren
losschudden en even alcoholvrij
bijtanken. Via een andere route
Het motorgevoel: vrij als een vogel, beweeglijk als een vis en iedereen te snel af. Vijf journalisten mochten het een middagje proberen.
FOTO DICK HOGEWONING
gaat het weer terug, deze keer
achter op de BMW bij Martijn.
Dat zit een stuk beter. De sliert
motorrijders ziet er goed uit, ze
krijgen het waarlijk onder de
knie. 'Recht vooruit kijken, kijk
waar je heen wilt, richt je op dat
punt en lekker ontspannen zit
ten op die motor, voelen wat-ie
doet', instrueert Martijn via de
walkie-talkie. Meer hoeft hij
niet te zeggen, het loopt als een
trein.
De anderen rijden het terrein
van Bergman aan de Hoofd
straat in Sassenheim op. Mar
tijn draait op verzoek de motor
nog even de straat op voor 'een
stukje snelweg'. Dat moet ook
het motorgevoel zijn, je als een
koalabeertje vastklemmen aan
de bestuurder en dan over de
weg razen met een vaartje van,
nou, ongevéér 120 kilometer
per uur.