Enorm contrast op Boekenbeurs
Cultuur&Kunst
Bretonse Skolvan: traditioneel én vernieuwend
Fantastische
Miele Keukens met
ongekende kortingen!
Koor uit
j Cambridge
in Leiden
M
Pakkende melodieën jeugdorkest
VRIJDAG 26 JUNI 1992
REDACTIE «CEESV
Optreden Karsenbarg afgelast
hillegom De voorstelling die Karsenbarg cabaretiers vanavond
zou geven in Solution, in Hillegom, is afgelast. Reden voor het
niet doorgaan van de voorstelling is de finale van het Europees
kampioenschap voetbal die op tv wordt uitgezonden. Het optre
den van Karsenbarg is verschoven naar een nader te bepalen da-
Lezing in De Lakenhal
leiden In het Stedelijk Museum De Lakenhal wordt zondag een
lezing gehouden over Leidse familiepenningen. De lezing, door
Frank van Deijk, is een toelichting op de expositie 'Een leven in
penningen, Leidse familiepenningen op leven en dood'. De le
zing is gratis toegankelijk, op vertoon van een geldig entreebe
wijs voor het museum, en begint om 15.00 uur.
Van Amerongen: boekenweekessay
Amsterdam Martin van Amerongen, hoofdredacteur van De
Groene Amsterdammer, zal het thema-essay voor de boeken
week van volgend jaar schrijven. Het thema van die boekenweek
is brieven, dagboeken en biografieën. Van Amerongen heeft vol
gens de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse
Boek (CPNB) biografische belangstelling. Dit blijkt uit zijn boe
ken over Richard Wagner, Heinrich Heine en Ruud Gullit. Dit
najaar verschijnt de eerste roman van Van Amerongen. Zijn
essay verschijnt in de boekenweek naast het boekenweekge
schenk van W.F. Hermans.
Schilderij Van Gogh geveild
londen Het veilinghuis Sotheby's in Londen brengt op 30 juni
een schilderij van Vincent Van Gogh onder de hamer. Het kleine
doek heeft als titel 'Nature Morte, Branche d'Amandier' (foto).
Van Gogh maakte het werk in 1888. Het schilderij moet zeker
twee miljoen gulden opbrengen.
Bijna miljoen voor partituur Schubert
amsterdam/londen De partituur voor het strijkkwartet no. 8
bes-groot van Franz Schubert 1797-1828) heeft op een veiling
bij Christie's in Londen 975.000 gulden opgebracht. De parti
tuur, gesigneerd en gedateerd 5 september 1814, was vergezeld
van een notitie van Schubert zelf. Op dezelfde veiling bracht een
brief van Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) 200.000 gulden
op. De brief uit 1789 was gericht aan zijn vrouw Constanze. Aan
tekeningen van Beethoven voor zijn ouverture 'Die Weihé des
Hauses' werden verkocht voor 110.000 gulden. De kopers wen-
blijven.
'Eén grote uitgeverij voor 100 miljoen Arabische vrouwen, zou dat niet geweldig zijn?'
Westeuropese vrouwelijke schrijvers en uitgevers verke
ren in een riante positie in vergelijking met hun collega's
in Oost- en Midden-Europa, Afrika en de Aziatische lan
den. In zijn algemeenheid is dat natuurlijk geen verras
sende conclusie. De persoonlijke toelichting van vrou
wen uit deze regio op de eerste dag van de Feministische
Boekenbeurs in de Beurs van Berlage in Amsterdam,
maakte echter pas in volle omvang duidelijk met welke
enorme problemen zij te kampen hebben.
amsterdam franqoise ledeboer
De situatie in Oost- en Midden-
Europa, Afrika en de Aziatische
landen liep als een rode draad
door het programma, dat de af
gelopen dagen nog alleen voor
vakgenoten als auteurs, redac
teuren, boekverkopers, literaire
agenten, vertalers en biblio
theekmedewerkers was be
doeld. Tot en met zondag zijn
de zalen van de Beurs van Ber
lage opengesteld voor een bre
der publiek.
Met name de overeenkom
sten tussen de problemen in
Afrika en Azië zijn groot. Marie-
Hélène Mottin Sylla uit Senegal
somde ze op voor Afrika, aan
het slot van korte lezingen van
vrouwen uit Egypte, Tanzania,
Zimbabwe en Zuid-Afrika. Het
analfabetisme in deze landen is
schrikbarend hoog en er wor
den bovendien vaak veel talen
en dialecten gesproken. Het
drukken van een manuscript le
vert meestal grote technische
problemen op, omdat er te wei
nig vakkennis beschikbaar is.
Ook de hoge kosten spelen de
uitgever parten, omdat papier
of drukpersen vaak uit het bui
tenland moeten worden geïm
porteerd. Is een boek eenmaal
gedrukt, dan krijgt de uitgever
nog eens te maken met grote
distributieproblemen. Afgezien
daarvan bestaat er weinig inte
resse voor feministische strijd
punten. Een oplossing voor de
ze torenhoge problematiek is
natuurlijk niet zo gauw voor
handen, al pleitten de deel
neemsters uit j\frika wel voor
samenwerking.
Hun idealisme is daarbij hart-
veroverend. Hasna Rida Mek-
dashi uit Egypte droomde tot
slot nog even weg: „Eén grote
uitgeverij voor 100 miljoen Ara
bische vrouwen, zou dat niet
geweldig zijn?" Mekdashi
draagt overigens zelf haar
steentje bij met een kleine eigen
uitgeverij, maar moet ook alge
mene boeken uitgeven.
Koloniale erfenis
Anchana Suvamananda uit
Thailand heeft samen met een
vriendin vorig jaar twee boeken
uitgegeven in het Thais en En
gels. Als leidster van de discus
sie over Azië had ook zij geen
moeite haar collega's uit India,
Bangladesh en Pakistan op één
herkenbare lijn te krijgen. Ook
in die landen is het lezerspu
bliek heel klein en kampen de
uitgevers met geldgebrek en
distributieproblemen. Mandira
Sen uit India legde nog een vin
ger op een zere plek toen zij
meldde dat haar land ook in dit
opzicht is belast met de erfenis
uit het koloniale verleden.
De problemen in Midden- en
Oost-Europa zijn anders van
Een feministe is spé steekt haar tong uit naar de fotograaf. Zij v
kenbeurs in de Beurs van Berlage.
karakter, maar ook daar is de si
tuatie duidelijk minder luxueus
dan hier. Eva Kanturkova uit
Tsjechoslowakije en Slavenka
Drakulic uit Polen vertelden
over de ingrijpende invloed van
de introductie van de vrije
markteconomie in hun landen.
In Tsjechoslowakije proberen
tussen de 3000 en 4000 uitge
vers hun geluk op de vrije
markUmaar dat zijn er natuur
lijk veel te veel om het hoofd
boven water te houden. „De
boekenmarkt is vol en daarbij
gaat het vaak niet om publikatie
van goede literatuur. Er wordt
erg veel pornografie en com
merciële literatuur uitge
bracht", zei Kanturkova afkeu
rend. Drakulic had geen Poolse
cijfers, maar ook daar is het
aantal nieuwe uitgeverijen aan
zienlijk gestegen en wordt veel
pornografie uitgegeven. Beide
landen delen ook het probleem
van de enorm gestegen prijzen
voor boeken.
De grote zaal van de Beurs is
gevuld met 117 stands waarin
300 uitgeverijen hun aanbod
presenteren. Renate Dorrestein
ligt er naast Hella Haasse, maar
het publiek zal er ook boeken
vinden uit alle windstreken over
zulke gevarieerde onderwerpen
als borstvoeding, de positie van
de vrouw in de Indiase media
en lesbische strijdpunten.
De publieksdagen zijn verder
gevuld met lezingen en voor
drachten. Bij elkaar presenteert
de Feministische Boekenbeurs
zo een afgerond beeld van on
getwijfeld bijna alles wat er op
dit moment op het gebied van
literatuur van en voor vrouwen
te koop is.
Openingstijden zaterdag van
9.00 tot 18.00 uur en zondag
van 9.00 tot 17.00 uur.
recensie hans k
t, gitaar; Fanch Landreau, viool;
YannFanch Perroches, accordeon. Ge
hoord: 25/6, Volkshuis, Leiden.
De Bretonse groep Skolvan
reist wat af. Woensdag nog in
Brussel, vandaag al weer het
begin van een serie concerten
in Denemarken en gisteren als
tussenstop een concertje in
Leiden. Wie had gedacht enkel
en alleen traditionele Bretonse
folk te horen werd gisteren be
hoorlijk verrast in het Leidse
Volkshuis, want Youenn Le Bi-
han, leider van de groep,
maakte toch een paar keer een
aardig uitstapje naar de tradi-
tonele Schotse muziek.
Skolvan startte met een ga
votte afgewisseld met een sterk
ritmische mars. Het rustige en
ontspannen pistongebruik
werd prachtig beantwoord
door de vrolijke viool van Lan
dreau. De mooi opgebouwde
wals 'Trip to the sky', hande
lend over een reis naar het
noorden van Engeland, krijgt
De accordeon wordt in het
begin van de set ondersteu
nend als melodie-instrument
gebruikt. Peroches krijgt later
vooral bij het snellere midden
stuk van 'The Miller' wat meer
ruimte voor wat solopartijen.
'Danse plinn' krijgt een merk
waardig gitaarloopje mee van
le Bigot. De ondersteunig van
vooral de lagere tonen maakt
zijn gitaarspel zo interessant.
Bigot beperkt zich geenszins
tot simpele ondersteunende
basisakkoorden en is door zijn
ongelooflijke variatie toch
steeds nadrukkelijk aanwezig
in ieder nummer.
Skolvan houdt van over
schrijdingen. Aan het eind van
de set vermengt de groep de
traditionele Bretonse bombar
de met de Schotse doedelzak.
Het samenspel tussen de leden
Bihan, nu eenmaal de beste
bombardespeler van Bretagne,
en Landreau is ronduit indruk
wekkend. De Bretonse groep
eerbiedigt het Bretonse verle
den maar voegt qua instru-
mentgebruik, ritme én reper
toire een extra dimensie toe.
Een hap, een
slok, drie
schilders
en twee
'Chippendales'
Wie denkt dat het tijdens ope
ningen van exposities altijd zo
toe gaat als te zien is in Gert-Jan
Dröge's Glamourland heeft het
mis. Toegegeven, meestal gaat
het precies zo: niet onbemid
delde heren die evenveel ver
stand hebben van witgoed als
cultuurgoed, juffrouwen in
feestjurken, een glas champag
ne in de ene en een partycrac
ker in de andere hand, samen
rond de kwebbeltafel: „Waar
hou jij eigenlijk van? Ik...? Eh....
Stegeman, daar hou ik van."
Gezellig die openingsparty's.
Gewoon zo houden, zullen de
meesten denken. Maar er waait
een nieuwe wind door kunst
minnend Nederland-Glamour
land. Neem gisteravond. Galerie
Stelling en het gemeentelijk
kunstcentrum De Waag hadden
'tout-Leiden' uitgenodigd voor
de opening van Preavventura 1.
Een expositie met het werk van
negen jonge kunstenaars uit
Leiden en omgeving. Een ope
ning zonder champagne, maar
met ordinaire hap (sateh), een
frisse slok (bier) en ghetto blas-
Tijdens de opening zorgden
de Leidse gebroeders Donker,
die deel uitmaken van het ge
ruchtmakende kunstenaarscol
lectief After Nature, voor ophef
en vertier: een' 'paint in', het
geen wil zeggen dat de drie
schilders een portret maakten
Uit Cambridge is het Christ's
College Choir afkomstig dat
zondagavond 28 juni in de
Hooglandse kerk een zoge
naamde 'Evensong' uitvoert.
Het is een gemengd koor van
studenten dat onder muzikale
leiding staat van David Row
land. In Leiden worden werken
van vooral 17de eeuwse compo
nisten ten gehore gebracht. Van
Orlando Gibbons (1583-1625) is
het openingsgedeelte 'Almighty
and everlasting God'. Het slot
stuk is het 'Ave Verum' van Wil
liam Byrd.
Het concert begint om 19.00
I iele keukens zijn felbegeerd, door de
fraaie designs en de oersolide konstruklie.
Bovendien loopt Miele in de ontwikkeling van
keukendesigns en keukentechniek duidelijk voorop.
En dat kan voor u een voordelige zaak zijn want:
In onze showroom maken
Nieuwe Miele Keukens plaats voor
de Nieuwste Miele Keukens.
mn dot is voor een beperkt aantal snelle be
slissers klinkend voordeel in de vorm van zeer hoge
kortingen op een aantal fonkelnieuwe Miele keukens
èn op de daarin aangebrachte Miele inbouw-
apparaten.
Vanzelfsprekend met behoud van fabrieks-
garantie, de mogelijkheid tot
uitbreiding of aanpassing.
En natuurlijk vakkundig door ons geïnstalleerd.
Miele
er is geen betere
■retire?»
Miele-Keuken-Centrum "Leiden".
Korevaarstraat 11,
tel. 071 - 149859
De gebroeders Donker achter achter een metersgroot doek, nog even goed kijken, en dan: Aanvalluhhh...
FOTO HIELCO KUIPERS
'Andereopening van Preavventura 1 in De Waag
van een eeneiïge tweeling. Twee
goed geproportioneerde heren,
gestoken in minislip, alleen qua
uiterlijk iets minder bedeeld.
Zeg maar: de lelijke broertjes
van de Chippendales.
De drie kunstschilders stellen
zich rond negenen op achter
een metersgroot doek, dopen
hun penselen in de verf... nog
even goed kijken, en dan: Aan
valluhhh... Met enkele forse
streken zet het drietal xle be
langrijkste contouren op het
doek. Het publiek verdringt zich
óm de broers aan het werk te
zien. Enige haast is inderdaad
geboden want de gebroeders
Donker weten van wanten. In
koud een uur zetten ze een
goed gelijkend portret van de
gewillig poserende tweeling op
doek. Bewondering alom voor
de schilderende entertainers.
Collega-kunstenaars, politici en
oud-politici en ambtenaren
amuseren zich zeer. Kortom,
heel societym innend Leiden
was gisteravond op de been.
bleef toch die G.J.
Maar wi
Dróge?
Vanaf vandaag is de tentoon
stelling Preavventura 1 ook
voor het publiek geopend. Tot
en met 19 juli, woensdag tot en
met vrijdag van 12 tot 17 uur,
zaterdag en zondag van 11 tot
recensie monica schiks
Concert: Jeugd Symphonie Orkest Oegst-
o.l.v. Johan Top. Gehoord: 25/6,
Rijnlands Lyceum, Oegstgeest
De aula van het Rijnlands Lyce
um. zat goed vol gisteravond. Ei*
deden wel 140 kinderen mee
aan de uitvoering. En ieder kind
had een familielid meegeno
men. Het initiatief van Johan
Top voor een jeugdorkest is dus
een gouden idee geweest. Veel
kinderen die muziek maken,
hebben nu de kans om onder
bekwame leiding het samenspel
te leren.
Drie verschillende stadia van
muzikale ontwikkeling waren te
beluisteren. Eerst klonken de
stukken van de speelgroep. Mu
zikaal vrij eenvoudig, maar toch
werd er al een degelijke, techni
sche basis vereist. De eerste vio
len vielen mij zelfs op door hun
goede, hechte klank.
De volgende stap werd gezet
door het juniorenorkest dat
meteen veel voller klinkt Hier
zitten veel verschillende hout
blaasinstrumenten in en niet te
vergeten de slagwerkafdeling
met pauken en een grote trom.
Dat er hogere eisen worden ge
steld is dan ook meteen goed te
horen aan het ingewikkelde tel
werk in de variaties op 'The
drunken Sailor' en in de Hon
gaarse dans van Brahms.
Het seniorenorkest kwam
goed voor de dag met 'Sleeping
Beauty Walz' van Tschaikovsky.
De Fuga van Bach bleef, on
danks de moeilijkheidsgraad,
helder van samenspel en door
het hele stuk heen opgewekt
van karakter. Een echt groot
contrast was te horen tussen het
soepele, mooi afgewerkte viool
spel van Jan-Peter Groot Was-
sink in de Romance van
Beethoven en dat van de strij
kers, die daarnaast wel een stuk
houteriger klonken.
Dat brengt mij naar een punt
van kritiek: het viel op dat in elk
van de drie orkestgroepen de
kinderen wel braaf en toegewijd
zaten te spelen, maar vooral
toegewijd aan hun eigen lesse
naar. Johan Top zou nog veel
betere resultaten boeken als de
orkestleden méér naar de diri
gent zouden kijken.
