'Waken voor isolement'
Leiden
Twee maanden voor brandstichting
Beslissing Leidse eina de zomer
Bond eist administratie
van onderhoudsbedrijf
VRIJDAG 26 JUNI 1992
Staatssecretaris Wallage geeft 'Leidse ei' voordeel van twijfel
Op alle mogelijke manieren probeert staatssecretaris J.
Wallage van onderwijs zoveel mogelijk,kinderen op
gewone basisscholen te krijgen. Moeilijk lerende
kinderen, dove kinderen, buitenlandse kinderen. Noem
maar op.
Midden in deze reeks operaties kwam Leiden met het
plan om kinderen van immigranten die slecht
Nederlands spreken op een aparte school in drie tot vier
jaar klaar te stomen voor groep vier van de basisschool.
Het lijkt lijnrecht in te gaan tegen het beleid van de
staatssecretaris, maar het doel is volgens Leiden
hetzelfde: integratie. Immers, in de wijken waar de
meeste buitenlandse kinderen wonen, beloven zes
basisscholen de klaargestoomde leerlingen in plukjes op
te nemen. Én de leerlingen zijn dan beter voorbereid én
ze zitten verspreid over scholen. Nu zijn enkele van die
zes scholen 'zwarte' scholen geworden doordat de 'witte'
kinderen zijn vertrokken. En zitten de zwarte leerlingen
dus langer apart dan op de beginnersschool.
den haag/leiden»
paul van der kooij
Geen ei van Columbus, maar
het proberen waard. Draai maar
enkele jaren proef. Staatssecre
taris J. Wallage (onderwijs) geeft
'het Leidse ei' een kans. Maar
niet als het grote voorbeeld voor
heel het land. Laat staan voor
andere middelgrote gemeenten,
zoals het Parool suggereerde:
„Daarvoor zijn de verschillen
per gemeente en per wijk te
groot."
Wallage prijst het Leidse
denkwerk maar meent dat het
plan te veel van gescheidenheid
uitgaat, terwijl samenleven het
motto is in Nederland. „Onder
zoek heeft duidelijk gemaakt
dat gerichte opvang effectief is
en een goede beheersing van
het Nederlands helpt om in te
groeien en in te burgeren. Maar
als je dat gescheiden doet, leer
je niet samenleven. Ga je uit
van aparte kringen."
„Je moet vooral oppassen dat
je, doordat je dergelijke dingen
om allochtonen heenbouwt,
niet juist hun isolement ver
sterkt. Er moeten echt garanties
komen dat je niet, onder mom
van voorbereiding op een goede
integratie, juist een scheiding in
huis haalt."
Die scheiding wordt ook door
minderheidsgroepen beleeft.
Het zou de staatssecretaris niet
verbazen als het plan, wanneer
het verder wordt uitgewerkt, op
weerstand bij hen stuit. „Dat
ouders zeggen: ik wil best een
programma voor het leren van
Nederlands. Maar op de buurt-
school met andere kinderen uit
de buurt."
Dat Leiden ook 3-jarige al
lochtonen wil opvangen die het
Nederlands slecht beheersen,
begrijpt Wallage. Hij weet dat ze
in die jaren, als ze thuis geen
Nederlands spreken, 'achter
standen oplopen die ze haast
niet meer wegwerken als ze
eenmaal leerplichtig zijn'. Hij
vraagt zich echter af of de
school de juiste plaats voor hen
is.
„Ik heb daar mijn aarzelingen
over, ook als ouder", zegt hij.
„De school is geen bewaar
plaats, maar een instelling waar,
met respect voor de leeftijd, een
zeker programma doorlopen
moet worden. Kinderen van
drie lijken mij daar wat heel
jong voor. Ze zijn snel moe,
hebben echt nog directe verzor
ging van ouders nodig."
Hij vindt dat de opvang meer
moet liggen in het verlengde
van peuteropvang, kleuterop-
vang en crèche: „Misschien ook
een soort opvang voor momen
ten waarop ouders volwas
seneducatie krijgen en er in die
tussentijd wat nuttige dingen
met de kinderen worden ge
daan."
Volgens de wet mogen 3-jari
gen nog niet naar school en
stelt het ministerie van onder
wijs en wetenschappen geen
(formatie)geld beschikbaar voor
de allerjongsten. „Maar ik ga
daar niet moeilijk over doen. Ik
wil niet vanuit Zoetermeer be
palen wie wel of niet in een
schoolgebouw mogen rondlo
pen als de gemeente zelf geld
beschikbaar stelt voor de op
vang."
Tweetalig
Zelf voelt hij het meest voor
tweetalig onderwijs: „Ik ben in
Enschedé in een groep geweest
waar Turkse kinderen les krij
gen in het Nederlands èn in hun
moedertaal. Echt fantastisch. Ze
Staatssecretaris J. Wallage.
leren snel Nederlands, leren het
van het elkaar. Maar Turks is
niet de onderdrukte taal, niet
een jasje dat ze uit moeten trek
ken. Ik zat daar naast een meis
je van acht dat twee jaar eerder
uit Turkije was overgekomen en
mij in het Nederlands uitlegde
wat de onderwijzer in het Turks
.Overigens waren de reacties
in Enschedé aanvankelijk bui
tengewoon negatief. Zo van:
moeten die kinderen Turks le
ren? Laat 'ze' zich maar aanpas
sen aan onze condities of op
rotten. Welnu, in zo'n samenle
ving moet je heel voorzichtig
zijn met aparte voorzieningen.
In feite zeg je dat het een beetje
begrijpelijk is dat ouders hun
kinderen van een 'zwarte
school' halen, geef je hun weg
lopen legitimiteit." Om voor
oordelen geen kans te geven
moet er ook wat voor witte 3-ja-
rigen gebeuren, vindt Wallage.
Ook al kan dat niet uit hetzelfde
FOTO ROLAND DE BRUIN
potje, dat bestemd is voor on
derwijs aan buitenlandse kinde-
„Er zijn Nederlanders die zeg
gen dat buitenlanders worden
voorgetrokken. Ik zeg dan: zou
je willen ruilen? Zou je echt met
je handen in het haar willen zit
ten als het om de taal gaat, zou
je gediscrimineerd willen wor
den als je een woning zoekt, in
de rij willen staan voor een
baantje?"
In memoriam Jos Fase-Dubbelboer (1941-1992)
Haar vertrek als wethouder
economische zaken was nog
niet helemaal rond, maar Jos
Fase-Dubbelboer had alvast
maar besloten een afscheidsin-
terview te geven. Toen haar tij
dens het gesprek werd ge
vraagd of de benoeming nu al
definitief was, antwoordde ze:
„Goed dat je het zegt", en
greep de telefoon. Nadat ze het
nummer had gedraaid, klonk
uit de hoorn een snerpend ge
luid. Ze hing op en probeerde
het opnieuw, maar met het
zelfde resultaat. Na de sugges
tie van de verslaggever, dat ze
misschien een fax-nummer
had gedraaid, haalde ze haar
schouders op. „Gisteren deed
hij het nog."
Jos Fase, die gisteren op 51-ja
rige leeftijd overleed, had een
afkeer van techniek. Ze wenste
zich er niet in te verdiepen, wat
wel eens lastig was want juist
zij had als wethouder het
meest te maken met 'techneu
ten': de ingenieurs die het
energiebedrijf, de drinkwater
maatschappij en de kabeltv
draaiende moesten houden,
waarover zij het beheer had. Ze
liet die deskundigen hun gang
gaan, zo lang ze de hoofdlijnen
van haar beleid maar uitvoer
den.
Die weerzin tegen techniek,
kostte haar in 1986 bijna het
wethouderschap. De toenmali
ge waterleidingdirecteur ver
klapte, nadat hij aan de kant
was gezet, dat hij Jos Fase lang
van tevoren had ingelicht over
zijn 'gesjoemel' met de zuive
ringvan drinkwater. De wet
houder had hem niet tegenge
houden omdat ze niet goed
besefte Wat het allemaal in
hield en wat er mis mee was.
Waar ze ook een hekel aan. had
was het, zoals ze het ooit
noemde, 'gemier en geëmmer'
van sommige raadsleden. Ze
gruwde van de regels en richt
lijnen, die de gemeenteraad
haar probeerde op te leggen en
verafschuwde de lange discus
sies over al dan niet geschre
ven beleidsnota's. Die vond ze
sowieso niet belangrijk. Waar
het om ging was zaken doen,
bedrijven naar Leiden halen,
en dat lukte volgens haar al
leen met informele gesprekken
en rustige onderhandelingen.
Zonder politieke pottenkijkers.
Haar aanpak had zonder meer
succes. De grote kantoor- en
bedrijventerreinen die ze reali
seerde waaronder het
Schuttersveld, de Plesmanlaan
en het biosciencepark lie
pen in een gestaag tempo vol.
Ze verbeterde de sfeer tussen
het bedrijfsleven en het stads'
bestuur, nadat die vele jaren
bitter met elkaar overhoop
hadden gelegen. En ze gaf de
stationsplannen extra vaart
door bij haar partijgenote
Smit-Kroes een subsidie van
tien miljoen los te peuteren,
nadat diezelfde minister eerder
een formeel verzoek van het
Leidse stadsbestuur terzijde
had geschoven.
„Een goed gesprek wil nog wel
eens helpen", verklaarde ze la
ter. Zo werkte het ook bij Jos
Fase zelf. Ze was een goed
moedige politica, die conflic
ten het liefst uit de weg ging.
Als ze in de politiek werd aan
gevallen, sloeg ze niet terug.
Maar ze boog evenmin. Ze
wachtte tot de storm weer was
gaan liggen en ging dan verder
met wat ze daarvoor was be
gonnen.
Een overwinning in de raad
deed haar niet zo veel, een vol
gebouwd bedrijfsterrein veel
De beslissing over het oprichten van een aparte
school voor jonge allochtone leerlingen wordt
uitgesteld tot na de zomervakantie. De overeen
komst tussen de gemeente en de katholieke en
protestante schoolbesturen is wegens tijdgebrek
nog niet gereed.
In januari werd het schoolplan, het 'Het Leid
se ei' genoemd, gepresenteerd. De politiek par
tijen schaarden zich begin mei achter het plan
van de drie schoolbesturen. In juni wilde men
het definitieve voorstel laten aannemen door de
gemeenteraad.
Volgens bestuurder mr. A. van den Berg van
de protestants-christelijke schoolvereniging
luistert het opstellen van een gedetailleerde
tekst voor de overeenkomst nauwer dan het
sluiten van de principe-overeenkomst. „We zijn
nog niet zover, er is nog geen tekst. Maar ik ver
wacht geen problemen. Het duurt alleen wat
langer, omdat de maanden mei en juni voor het
onderwijs toch al de drukste zijn."
Het is de bedoeling dat de school in Leiden-
Noord op 1 augustus 1993 van start gaat. In de
-overeenkomst wordt geregeld, dat zes scholen
in de wijken Leiden-Noord en De Kooi de kin
deren van de beginnersschool opnemen in
groep vier.
Een dolletje dat uit de hand is
gelopen. De bedoeling was om
een ruit uit het clubhuis van de
tennisvereniging De Leidse
Hout te tillen, maar het liep uit
op brandstichting. Voor hun
aandeel in de inbraak werden
een 21-jarige Leidenaar en een
22-jarige Warmonder gisteroch
tend voor de Haagse rechtbank
veroordeeld tot een gevangenis-
Rectificatie
De slotzin van de rubriek
'Steeds' is gisteren jammerlijk
weggevallen. Brandweerman
Anker sloot af met: „Fabrikan
ten weten dat ze die brandweer
autootjes al lang niet meer voor
kinderen maar voor de verza
melaars maken. Daarom bren
gen ze er telkens maar een paar
van uit waardoor de prijs stijgt.
En hoewel alles hier goed verze
kerd is, heb ik de duurtste mo
dellen maar thuisgelaten."
straf van vijf maanden, waarvan
drie voorwaardelijk.
Samen met twee vrienden
hadden de Leidenaar en Warm
onder het plan opgevat om op
28 mei van het vorig jaar in te
breken in de kantine van de
Leidse tennisvereniging. Bij een
eerdere kraak waaraan de War
monder deelnam was namelijk
gebleken dat het raam zeer
makkelijk uit te nemen was.
Ditmaal liep het anders. De be
doeling was om een raam te ta
pen en het vervolgens in te tik
ken. Het plakband moest voor
komen dat er lawaai werd ge
maakt. Toen dat niet lukte haal
de een van de mannen een aan
steker voor de dag en hield het
vuur bij een plastic ruit. Het
clubgebouw vatte daarop vlam
en brandde voor een deel uit.
De schade bedroeg 73.000 gul
den.
Brandstichting was niet wat
de Leidenaar en Warmonder
voor ogen hadden, zij wilden
slechts chocola stelen. Om die
reden stonden de twee dan ook
terecht voor hun aandeel in de
inbraak. De Leidenaar bekende
op de uitkijk te hebben gestaan,
terwijl de anderen hun slag pro
beerden te slaan. Ook in het ge
val van de Warmonder achtte
de rechter medeplichtigheid be
wezen. De twee, die tot 1991
geen enkel strafbaar feit hadden
gepleegd, waren door alcohol-,
drugs- en privéproblemen op
het verkeerde pad terecht geko-
Voor hun aandeel in de in
braak eiste de officier van justi
tie een gevangenisstraf van vier
maanden, waarvan een voor
waardelijk. Een eis die naar het
oordeel van de advocaten van
de verdachten veel te hoog was.
Vooral omdat de Leidenaar en
Warmonder het slechte leven
hadden afgezworen. De rechter
kwam uiteindelijk tot een uit
spraak van vijf maanden hech
tenis waarvan drie voorwaarde
lijk. De Leidenaar hoeft zijn
straf niet meer uit te zitten, om
dat hij reeds twee maanden in
voorarrest heeft gezeten. De
straf van de Warmonder werd
omgezet in 66 uur dienstverle
ning.
Leiden, stad van Rembrandt, stad van
musea, stad van markten, stad van ...enz.
Leiden profileert zich steeds meer als
toeristenstad. De folders bij VW en
gemeente staan vol zonnige foto's en
juichende beschrijvingen. 'Steeds' maakte
een alternatieve toeristenfolder.
m Lelden, stad van
p JpgA parken. Aan de
Ij randen van de
binnenstad is een
aantal groene
parken aangelegd
waar u een grote
verscheidenheid van Hollandse
flora (gras) en fauna (honden)
aantreft. Op de pittorekse,
langgerekte zandstroken is het
raadzaam niet te picknicken en
de kinderen niet te laten spelen.
En let vooral op de omvang van
de meeste parken. Met name
het Rembrandtpark en park De
Put bestaan slechts uit enkele
graspollen wat de Leidse
interpretatie van het woord
'park' een andere dimensie
geeft.
Een bezoek aan Leiden is niet
compleet zonder een tocht over
de alggroene grachten. Dat kan
per rondvaartboot of op eigen
kracht met roeiboot, kano en
waterfiets. Zie eens hoe leuk de
plaatselijke jeugd de grachten
heeft ontdekt om met kleine
speedbootjes zoveel mogelijk
water te doen verplaatseh. zit
geen moment stil. En let vooral
op de staat van de bruggen die
soms nog van zeer authentiek
materiaal zijn vervaardigd.
Autostad
Het openbaar^
den goed geregeld. Met name
op de regelmatig van asfaltkleur
verschietende Breestraat. Deze
Leidse hoofdstraat is vanaf het
station te bereiken met de bus
lijnen 16, 31, 40, 41,42, 45, 46,
48, 49, 60, 101, 167, 168, 169,
170,177,187 en 185. Nee, het is
geen rangeerterrein van de
plaatselijke busmaatschappij
maar de Leidse manier om snel
(15 km per uur) aan- en afge
voerd te worden.
Ook voor het particulier vervoer
zijn prima maatregelen getrof
fen. Door de hele stad zijn be
leefde dames aanwezig, herken
baar in blauwe pakjes gestoken,
die u vriendelijk zullen informe
ren waar dat gele briefje onder
de ruitenwisser van uw wagen
voor dient of waar u uw wagen
kunt ophalen als die door onze
parkeerdienst tijdelijk is ver
plaatst. Voor het luttele bedrag
van 265 gulden kan uw auto aan
het einde van uw stadswande
ling weeF worden opgehaald
aan de Langegracht.
Architectenstad
Leiden is ook vooral een stad
van architectonische hoog
standjes. Jonge, veelbelovende
architecten mogen tussen de
historische gebouwen in, hun
eindexamenwerk in de praktijk
brengen. Met name de Langeg
racht is een gezellige kakofonie
van verschillende stijlen en ont
werpen, waar u zich waant in
buitenwijken van een Oost-
europese hoofdstad. Een goed
ogenblik om uw ogen en came-
leiden» Het in '90 begonnen kleine
bedrijf dat vier werknemers
telt, zou startersproblemen
hebben, zo had de raadsman
van de bond vernomen. Het
bedrijf zelf kwam niet op de
zitting om verantwoording af
te leggen. De zaak werd daar
om bij verstek behandeld. Een
woordvoerder van de bond
vertelde dat het bedrijf inmid
dels wel goede wil had ge
toond door alvast aan een
aanzienlijk deel van zijn ver
plichtingen te voldoen. Om er
zeker van te zijn dat het bedrijf
daarmee doorgaat, vroeg
raadsman De Korte als stok
achter de deur echter alsnog
een vonnis van de rechter. De
rechter liet doorschemeren dat
hij het vonnis over een week
zal toewijzen.
Het Leidse onderhoudsbedrijf
in de bouwsector fa. 'Leena-
ken Onderhoud' moet binnen
negen weken over de brug ko
men met zijn loonadministra-
tiegegevens. Die eis liet de Ne
derlandse bond voor de Bouw
en Houtnijverheid gisteren in
kort geding horen voor de
Haagse rechtbank. Raadsman
van de bond, mr. L. de Korte,
legde aan president van de
rechtbank, mr. J. Holtrop, uit
dat het Leidse bedrijf verzuim
de zijn administratieve ver
plichtingen te voldoen aan het
Sociaal Fonds Bouwnijverheid.
Op die manier lopen de va
kantierechten van de werkne
mers, die in de bouw anders
geregeld zijn dan bij 'normale'
werkgevers, gevaar.
AGENDA
Een bezoek aan Leiden is niet compleet zonder een tocht over de alggroene grachten.
ralenzen wat rust te geven door
ze beide te sluiten. Daarnaast
huisvest Leiden een kleurrijke,
voornamelijk Engelstalige kra
kerskolonie die het internatio
nale karakter van de stad nog
eens benadrukt.
Leiden, beroemd door Rem
brandt. Een heus atelier is inge
richt ter nagedachtenis van
Neerlands grootste schilder.
Daar is voor een moderne opzet
gekozen om nu eens niet de
sfeer van de zeventiende eeuw
te hóeven uitademen. Dia's en
lichteffecten in plaats van verf
streken.
Verder is er in de Leidse Wed-
desteeg nog een gedenksteen
op de plaats waar hij geboren is
en waar iedere voorbijganger
zich wederom kan vergapen
aan de uitspattingen van de he
dendaagse bouwkunst. Hon
derd meter verderop, zeer ruim
telijk opgesteld op de verkeers
drukke Witte Singel, staat nog
een borstbeeld van de schilder.
Daar kan, mits er een korte slui
tertijd op de camera zit, tussen
het langsrazende verkeer een
foto van nemen. Zeker een om
weg waard.
Gezellige stad
's Avonds treft u in Leiden een
bruisend uitgaansleven aan. De
gezellige terrassen sluiten al
voor zonsondergang en ook de
cafés gaan op een dusdanig tijd-
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
stip dicht dat u vroeg genoeg
kunt opstaan om de eerste trein
de stad uitte nemen.
Geen wonder dat Leidenaars
trots zijn op hun stad. (LL)
Roy Klopper en Loman Leefmans
Dit is de laatste 'Steeds' van
het seizoen. Op woensdag 19
augustus keert de stadsrubriek
terug.
VRIJDAG 26 JUNI
!t Gemeentehuis met uitreiking van
't Sloepie en de Warmondse Sport -
prijs, aanvang 19.00 uur
Klaverjassen met 'verplicht gaan' in 't
Meerpunt. aanvang 20.00 uur.
Noordwijk
Tentennacht. org. Bollenbad en
Zwemver. NZ&PC, voor alle kinderen
van 6 t/m 11 jaar uit Noordwijk, Bol
I, Nieuwe Zeeweg, aanvang
1800
Swingavond georgani
mojongerendisco 'De Roze Bollen'
Join Centrum, Weteringkade 2,
Ho-
ZATERDAG 27 JUNI
Katwijk
Zeilregatta Katwijk-Noordwijk (open
catamaranwedstnjden), bij strandvak
Skuytevaert. aanvang 11.00 uur
Muziek in het centrum mmv De Zee
dorpermuzikanten, van 14.00 tol
17.00 uur.
Rommelmarkt in de Ushal aan de
Vondellaan, van 9.00 tot 16.00 uur.
Noordwijk
Arrangementdag tevens organisatie
langste koffietafel ter wereld, Kon
Wilhelmmabouievard, aanvang 10.30
Warmond
Zomerkunstmarkt met terras en 'le
vende' muziek op het Pleintje bij de
Pomp, van 11.00 tot 16.00 uur.
