Zuivelfusie van de baan doel lastercampagne
Stuntelende Bolkestein begrijpt moslims niet
Binnenland
Studente in Twente
Kamer ziet mestplan
landbouw wel zitten
CDA en PvdA houden vast aan
meer controle op 'Schengen'
Baars wint procedure
tegen oud-wethouder
VRIJDAG 19 JUNI 1992
Laatste Potvis-onderzeeër uit dienst
den helder Met de woorden: „Meisje, bedankt voor alles" nam
commandant J. Wijbrands van de Onderzeedienst van de Ko
ninklijke Marine gisteren in Den Helder afscheid van 'zijn' Hr.
Ms. Potvis, de laatste duikboot in de gelijknamige klasse. De Pot
vis werd in 1965 in gebruik genomen als één van de vier destijds
revolutionaire onderzeeërs, die uit drie buizen waren opge
bouwd. De Dolfijn- en Potvisklasse zijn gaandeweg vervangen
door de Walrusklasse.
Negen jaar geëist voor bankovervallen
breda De officier van justitie in Breda heeft gisteren tegen een
38-jarige man negen jaar cel geëist voor zijn aandeel in vier ge
welddadige, gewapende bankovervallen in Loon op Zand, Oir-
schot, Culemborg en Capelle aan den IJssel. De buit bedroeg bij
na een half miljoen gulden. Uitspraak op 2 juli.
Geen premie pensioenfonds Unilever
Rotterdam Door de aanhoudend goede resultaten bij het pen
sioenfonds Progress van Unilever, hoeven de deelnemers en de
werkgever dit jaar geen pensioenpremie te betalen. Het fonds
heeft op zijn beleggingen vorig jaar een resultaat behaald van
14,4 procent. Het totaal belegd vermogen groeide vorig jaar met
8,2 procent tot 4,3 miljard gulden.
Kamer houdt opnieuw open dagen
den haag Het publiek kan op Prinsjesdag weer massaal kennis
maken met de nieuwbouw van de Tweede Kamer. Het presidi
um van de Kamer heeft het plan opgevat de deuren voor de bur
gerij nog eens te openen, naar aanleiding van het grote succes
van de twee open dagen na de ingebruikneming van het nieuwe
onderkomen qp 28 april. Toen kwamen ruim 100.0001
een kijkje nemen.
Frico Domo en Coberco gcian wel op deelgebieden samenwerken
De zuivelcoöperaties Friesland Frico Domo in Leeuwar
den en Coberco in Zutphen zien voorlopig af van een fu
sie, maar gaan wel op 'deelgebieden' samenwerken. Een
volledig samengaan, zo is uit een onderzoek gebleken, le
vert op korte en middellange termijn te weinig voordelen
op.
zwolle gpd
den haag anp
De Tweede Kamer heeft zich
gisteren unaniem geschaard
achter het plan 'Mineraal Cen
traal' van het landbouwbedrijfs
leven om het mestprobleem op
te lossen. De Kamer juicht het
toe dat de landbouw de eigen
verantwoordelijkheid neemt om
de mestoverschotten aan te
pakken.
Mineraal Centraal legt de ver
antwoording voor het tegen
gaan van het mestoverschot
duidelijk bij de individuele vee
houder. Die krijgt de opdracht
de hoeveelheid mineralen in de
mest met een kwart te vermin
deren. Hulpmiddel daarbij is de
zogenoemde mineralenboek-
houding, waardoor een boer
precies kan zien hoeveel mine
ralen op zijn bedrijf verloren
Zowel de Kamer als de minis
ters Bukman (landbouw) en Al
ders (milieubeheer) zien Mine
raal Centraal echter niet als dé
oplossing voor het mestpro
bleem. Om die reden wordt de
in september door Alders en
Bukman aangekondigde aan
scherping van het mestbeleid
verder uitgewerkt.
De komende maanden moet
een speciale werkgroep van
overheid en bedrijfsleven gaan
bezien welke maatregelen de
landbouw kan nemen. Pas als
daar een bevredigende oplos
sing uit-voortvloeit, kunnen de
september-maatregelen van ta
fel, aldus Alders. Als blijkt dat de
veehouderij in 1995 niet in staat
is tenminste een deel van de
mestoverschotten op een ver
antwoorde wijze af te zetten,
dan komen er maatregelen om
cfe veestapel in te krimpen.
De terreinen waarop nu moge
lijk zal worden samengewerkt
zijn consumptiemelk, condens
en de afzet op de Duitse markt.
De ledenraad van Coberco en
de overlegvergadering van
Friesland Frico Domo zijn giste
ren door beide besturen en di
recties geïnformeerd.
De belangrijkste reden om
Hardere aanpak
misbruik van
voorwetenschap
den haag gpd
Misbruik van voorwetenschap
bij aandelentransacties wordt
strenger aangepakt. De Econo
mische Controledienst (ECD)
van het ministerie van econo
mische zaken, krijgt daartoe
meer bevoegdheden, zoals het
recht om meer gegevens op te
eisen zodat een gerechtelijk
vooronderzoek (GVO) sneller
kan worden gehouden.
Tot nu toe valt misbruik van
voorwetenschap nog onder het
strafrecht. Op basis daarvan kan
de ECD vaak niet genoeg gege
vens bijeen krijgen om een GVO
te vorderen. Het kabinet heeft
daarom nu besloten om mis
bruik van voorwetenschap on
der te brengen in de Wet Toe
zicht Effectenverkeer, zodat het
een economisch delict wordt.
De nieuwe regeling wordt ver
meld in het eerste jaarverslag
van de ECD dat woensdag werd
gepubliceerd. De maatregel
gaat mogelijk nog in de tweede
helft van dit jaar in. Volgens de
ECD-top zelf zijn onderzoeken
naar misbruik van voorweten
schap nu nog 'lastig'.
voorlopig van de fusie af te zien,
is de relatief lage melkprijs die
beide coöperaties betalen aan
veeboeren. De hoge kosten van
de fusie zou de melkprijs alleen
nog maar verder drukken en dat
zou ongetwijfeld leiden tot het
vertrek van een groot aantal
boeren, zo blijkt uit het onder
zoek. Het besluit om te gaan fu
seren werd begin februari be
kendgemaakt.
De directeur van Friesland
Frico Domo, Olijslager, bena
drukte gisteren dat een fusie 'op
termijn' zeker voordelen zal
bieden, maar dat het nu ver
standiger is om slechts op deel
gebieden samen te werken, om
dat beide coöperaties nog volop
bezig zijn met interne reorgani
saties. Als daar een fusie boven
op zou komen, zou dat handen
vol geld kosten, aldus Olijslager.
Coberco-voorzitter Meilink ont
kende dat het fusieverhaal on
der druk van de boeren voorlo
pig van tafel is. De boeren heb
ben er geen invloed op uitgeoe
fend, zei hij.
De vakorganisatie van Mid
delbaar en Hoger Personeel
(MHP) reageerde ingenomen
met het besluit van beide co-
operaties. Woordvoerder Van
der Ploeg van de Voedingsbond
FNV zei echter te vrezen dat de
voorgenomen samenwerking
op het gebied van consumptie-
melk zal leiden tot sluiting van
een paar consumptiemelkbe-
drijven. Coberco heeft er drie,
Friesland Frico Domo twee. „Er
zijn kosten te besparen als je er
een paar dichtdoet."
De omzet van Coberco be
droeg vorig jaar 3,8 miljard gul
den, die van Friesland Frico-
Domo 4,1 miljard gulden. Door
de fusie zou er een onderne
ming zijn ontstaan met een ge
zamenlijke omzet van 7,9 mil
jard gulden.
enschede gpd
De Enschedese politie is een
onderzoek begonnen naar de
verspreiding van affiches,
waarop een studente van de
Universiteit Twente ernstig
wordt belasterd. Op de posters
staat een foto van de studente
met de tekst 'Zij naait 6000
studenten per dag\
Het omstreden affiche is
waarschijnlijk een reactie op
de stellingname van de vrou
wen-studentenvereniging Mir
te tegen de 'macho-cultuur' op
de universiteit, waar 1125 van
de 7700 studenten vrouwen
zijn. Het slachtoffer van de las
tercampagne is lid van Mirte,
en had in kranteartikelen uit
latingen gedaan over de sterk
door mannen bepaalde sfeer
op de campus.
De affiches zijn niet alleen
op Universiteit Twente, maar
ook op diverse plaatsen in En
schede opgehangen. De politie
heeft een groot aantal inmid
dels verwijderd. De nog niet
getraceerde daders zullen wor
den aangeklaagd wegens
smaad. De politie heeft alle
studentenverenigingen inge
licht en gevraagd om zich te
distantiëren van dit soort ac
ties. „De studente durft zich
niet meer op straat te verto
nen", aldus een politiewoor-
voerder.
den haag anp
Het kabinet gaat zich nader beraden over een
door het CDA en de PvdA voorgestelde wetswijzi
ging, die een zo groot mogelijke parlementaire
controle van de besluitvorming in het kader van
het Verdrag van Schengen beoogt. Het kabinet is
het wel eens met de strekking van dit amende
ment, maar vindt het „te eng geformuleerd".
CDA en PvdA houden vooralsnog vast aan hun
amendement. De verwachting is dat over dit fun
damentele punt alsnog overeenstemming wordt
bereikt. Dit bleek gisteravond in de Tweede Ka
mer aan het slot van het debat over de goedkeu
ring van het Verdrag van Schengen, dat vooruitlo
pend op de Europese eenwording het vrije per-
soons- en goederenverkeer regelt tussen de Bene-
lux, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Portugal en Ita
lië.
I Het kabinet is bereid de betrokkenheid van het
parlement bij de besluitvorming in het kader van
J Schengen wettelijk vast te leggen. Maar volgens
minister Hirsch Ballin (justitie) en staatssecretaris
Dankert (Europese zaken) wordt de onderhande
lingsruimte van Nederland in het Uitvoerend Co
mité het dagelijks bestuur van Schengen
door het amendement van Van Traa (PvdA) en
De Hoop Scheffer (CDA) te veel beperkt.
CDA en PvdA, daarin gesteund door de andere
fracties, willen dat alle ontwerpbesluiten van het
Uitvoerend Comité direct ter goedkeuring aan
het parlement worden voorgelegd. Het betreft
dan internationale besluitvorming op het gebied
van bijvoorbeeld het strafrecht en vreemdelin
genrecht, met mogelijke grote gevolgen voor de
nationale rechtsorde.
Hirsch Ballin zegde de Kamer gisteravond als
nog toe dat het kabinet zonodig extra marechaus
sees zal inzetten bij het steeksproefgewijs contro
leren in de grensregio's. Vooral het CDA hecht
hier sterk aan, met het oog op grensoverschrij
dende criminaliteit en illegaal vreemdelingenver
keer.
Dinsdag wordt over het Verdrag van Schengen
gestemd. Gisteren leek zich echter al een kamer
meerderheid voor goedkeuring af te tekenen.
'Kwartje van
Kok' kostte
duizend banen
den haag gpd
De verhoging van de accijns op
benzine met een kwartje op 1
juli vorig jaar heeft ruim dui
zend arbeidsplaatsen gekost.
Bovendien bracht het 'kwartje
van Kok' geen miljard gulden
op, maar 'slechts' 750 miljoen
gulden. Dit blijkt uit een rapport
van staatssecretaris Van Amels-
voort aan de Tweede Kamer.
Bij de benzinepompen in de
grensstreek met België verdwe
nen ruim 150 arbeidsplaatsen.
Maar omdat veel mensen ook in
België hun inkopen gingen
doen, verdwenen in de detail
handel nog eens negenhonderd
banen. Daardoor is de fiscus
240 miljoen gulden misgelopen
aan accijnzen en BTW.
Het rapport is opgesteld door
het Nederlands Economisch In
stituut (NEI). Van Amelsvoort
heeft het NEI ook nog laten be
rekenen wat verdere accijnsver
hogingen betekenen: Een extra
dubbeltje kost nog eens 2250
arbeidsplaatsen, twee dubbel
tjes extra kost 3250 banen en
drie dubbeltjes kosten 4350 ba-
d'Ancona ziet
daling aantal
asielzoekers
den haag gpd
Het aantal asielzoekers zal dit
jaar lager uitkomen dan de ver
onderstelde 20.000. Minister
d'Ancona (WVC) heeft dit de
Kamer meegedeeld. De minister
wil nog geen consequenties
trekken voor het budget dat zij
ter beschikking heeft voor de
opvang van asielzoekers.
d'Ancona voorziet namelijk
dat er meer asielzoekers defini
tief worden toegelaten dan ge
dacht. Bovendien stellen ge
meenten minder opvangplaat
sen beschikbaar dan gedacht.
De bewindsvrouwe heeft dit
jaar 277 miljoen gulden be
schikbaar voor centrale opvang
van asielzoekers. Als bijdrage
aan gemeenten voor de opvang
aan asielzoekers staat 289 mil
joen gulden op haar begroting.
d'Ancona baseert zich bij
haar voorspelling op de ontwik
kelingen in de eerste maanden
van dit jaar. In totaal geeft het
rijk in 1992 675 miljoen gulden
uit ten behoeve van asielzoe
kers. In 1994 zal dat 595 miljoen
zijn, twee jaar daarna 720 mil
joen.
Hilversum Vijftien maanden is er aan gewerkt, het nieuwe station Hilversum Centraal. Vandaag is het of
ficieel in gebruik genomen. Gisteren legde deze schilder nog een laatste hand aan de schepping van archi
tect Van Belkum van bureau Articon. foto anp Raymond rutting
houder is veroordeeld tot terug
betaling van de door Baars
voorgeschoten kosten. Baars zei
gistermiddag weten in het von
nis een nieuw bewijs te zien dat
hij geen steekpenningen heeft
betaald, maar slechts iemand in
financiële problemen heeft wil
len helpen.
Overigens gaat de gemeente
Maastricht het aanbestedings
beleid als gevolg van de affaire
Baars wijzigen. Was het tot voor
kort zo dat slechts een geselec
teerde groep van zes aannemers
uit de regio in aanmerking
kwam om in te schrijven voor
met name wegenbouwprojec
ten, in de toekomst zullen alle
bouwwerken in Maastricht bo
ven de 300.000 gulden open
baar worden aanbesteed. Elke
aannemer uit de twaalf landen
van de Europese Gemeenschap
kan inschrijven.
klimmen anp
De in opspraak gekomen Lim
burgse wegenbouwer J. Baars
uit Klimmen heeft bij de Roer-
mondse rechtbank een proce
dure gewonnen die hij had aan
gespannen tegen een vroegere
wethouder van Echt.
Baars regelde voor de man
enkele jaren geleden een bank
garantie in verband met per
soonlijke omstandigheden in de
financiële sfeer. De daaraan ver
bonden kosten nam de wegen
bouwer voor zijn rekening, zij
het dat die door de vroegere
wethouder moesten worden te
rugbetaald.
De bankgarantie is uitgelegd
als het geven van steekpennin
gen aan een bestuurder, maar
de Roermondse rechtbank heeft
de vordering van de wegenbou
wer nu toegewezen. De ex-wet-
wilfred scholten
Bolkestein (links) verwelkomt zijn gasten van de Islamitische Raad in het nieuwe gebouw van de Tweede Ka
mer en wijst hen een zitplaats aan. Het onderhoud dat volgde, leidde niet tot de gewenste duidelijkheid.
foto dijkstra peter brom
Zelfs met de laatste, ongetwijfeld beleefd
bedoelde opmerking, slaat WD-leider
Bolkestein de plank mis. „Het minderhe-
dendebat moet ten koste van alles tot
stand komen." De voorzitter van de Isla
mitische Raad Nederland reageert geïrri
teerd. „Dat ben ik niet met u eens. Het
debat moet eerlijk, nuchter en zakelijk
zijn. Maar dat betekent niet ten koste
van alles. Onnodig kwetsende opmerkin
gen kunnen mijns inziens gewoon niet."
Waarmee de discussie na twee uur pra
ten weer terug bij af is.
Eindelijk zouden de misverstanden
opgehelderd worden in een openbaar
gesprek tussen WD en Islamitische
Raad. Een klein jaar nadat de liberale lei
der zijn eerste kritische opmerkingen
over de islam maakte, vonden beide
groepen het wel eens tijd worden. De
uitlatingen van Bolkestein zijn bij de mi
granten slecht gevallen: islamitische
meisjes worden massaal thuis gehouden,
vrouwenbesnijdenis komt regelmatig
voor en veel migranten kennen 'veelwij
verij'. Daarnaast noemde collega-kamer-
lid Franssen de stichting van islamitische
scholen ongewenst. De WD (in de per
sonen van Bolkestein en Dijkstal) had
dus wat tq bespreken met het bestuur
van de Islamitische Raad.
Voorzitter Cörüz begint scherp. Hij he
kelt de plotselinge taboe-doorbreking
van Bolkestein in het minderhedende-
bat. „U zei dat het allemaal mag, want in
kroeg en kerk wordt het ook gezegd. Ik
denk alleen dat uw verantwoordelijkheid
verder gaat dan kroeg en kerk. U bent
kastelein noch priester. Bovendien wor
den in kroegen nog wel meer nare din
gen gezegd, die u ook niet allemaal voor
uw rekening wilt nemen."
De jonge voorzitter van het samenwer
kingsorgaan van Marokkaanse, Turkse
en Surinaamse moslims vindt dat, als de
WD minderheden noem, „ze altijd in
een kwaad daglicht worden gesteld".
Cörüz verwijt Bolkestein moslims te stig
matiseren. „Die opmerkingen zijn grie
vend voor ons." Want volgens de voor
zitter is ook de islamitische Raad 'perti
nent' tegen vrouwenbesnijdenis en
imams roepen elke vrijdag tijdens het
gebed in moskeeën op tot integratie.
Niet bang
De repliek van Bolkestein is opmerkelijk.
Volgens de WD-leider heeft hij bij zijn
opmerkingen nooit gesproken over de
islam als godsdienst. „Wij houden ons
als liberalen niet bezig met godsdienst.
Wij staan volstekt neutraal ten opzichte
van godsdiensten. Dat is de privé-zaak
van mensen. Daar hebben wij niets mee
temaken."
Angst voor de islam is niet zijn drijf
veer, stelt Bolkestein. Nadrukkelijk: „Ik
ben absoluut niet bang voor de islam of
het Midden-Oosten. Niet in militaire,
economische en religieuze zin. Absoluut
niet. Ik ben alleen bezorgd." Het belang
van integratie wordt benadrukt. Maar
ook: iedereen mag zijn privé-leven in
richten zoals hij of zij wil.
Dan een vraag. Bolkestein pakt het
Marokkaanse boekje 'We moeten het zelf
doen' en citeert een imam, die heeft ge
zegd dat volgens het islamitische geloof
moslims niet met niet-moslims mogen
trouwen. „Kunt u daarover duidelijkheid
verschaffen?" Een typerende vraag, want
immers niet relevant voor de discussie.
Wat heeft het gemengde huwelijk met
integratie te maken? Iedereen mag vol
gens de liberale leider toch het privé-le
ven inrichten naar eigen goeddunken?
Bolkestein maakt net nog bonter. Als
het onderwerp islamitische scholen is
besproken, volgt weer een vraag die niets
met de discussie te maken heeft. Volgens
een krantebericht worden homoseksue
len in islamitische kring met de nek aan
gekeken. Ze worden zelfs 'onzichtbare
criminelen' genoemd. Islamieten zou
den niet met het COC in één pand willen
zitten. „Hoe zit dit?", vraagt Bolkestein,
die erop wijst dat de WD tegen elke
voirn van discriminatie is.
'Borreltje'
Cörüz blijft opvallend beleefd. „Wij heb
ben u helemaal niet verweten dat u
angst voor ons hebt. En zeker het Mid
den-Oosten heeft met de discussie niets
te maken." Over de volstrekt niet ter za
ke doende vragen is Cörüz kort en dui
delijk: de islam wijst elke dwang af, een
gemengd huwelijk met christenen en jo
den is toegestaan en homoseksualiteit
ligt binnen diverse moslim-groepen 'ge
voelig'. „Net als dat het geval is bij som
mige christenen en joden."
Ep over discriminatie gesproken, dan
weet Cörüz er ook nog wel één: „Waar
was Bolkestein op 29 februari 1992?" Als
reactie op de vragende blik van de WD-
leider „Op die dag bezócht een vrouw
voor het eerst een vergadering van de
SGP. In Nederland bestaat ook nog on
gelijkheid." Flauw lachend moet Bolke
stein toegeven „de SGP niet zo te vol
gen".
Maar ook zijn andere vragen relati
veert hij al pratende weg. „Gemengde
huwelijken waren nog niet zo lang gele
den ook hier in bepaalde kringen niet
gangbaar. Hetzelfde geldt voor homo
seksualiteit. Ik ben blij met uw ant
woord."
Bolkestein lijkt van het hele minderhe-
dendebat en met name de gevoelighe
den werkelijk niets te begrijpen. Zijn
slotopmerking tegen de moslims, die
vanwege hun geloof geen alcohol drin
ken, valt als een lekke bal in een zand
bak: „Hopelijk zien we elkaar terug. Ik
zal niet zeggen: onder het genot van een
borrel."
