Cultuur Kunst
Op grens
van binnen
en buiten
Eregeld voor Park No-hae
Nieuwe bundel van
Schrijversclub Leiden
«J^c/ewondering
J.C. van Lanschotprijs voor
beeldhouwer Peter Struycken
'DONDERDAG 18 JUNI 1992
23
Clochard
O C Liefhebbers van Ju-
Z 3 liette Binoche kun
nen hun hart ophalen. Zij
schittert in Les Amants du
Pont-Neufals blinde
clochard
redactie cees van h
saskiastoelinga
Jubileumconcerten Rijnlands Orkest
alphen aan den run Het Rijnlands Orkest uit Alphen aan den
Rijn geeft op 19 en 20 juni z'n jubileumconcerten. Het orkest is
op vrijdag 19 juni te horen in de Ontmoetingskerk in Waddinx-
veen (20.15 uur) en op zaterdag 20 juni in 'De Bron' in Alphen
aan den Rijn (20.15 uur). De sopraan Mirjam Cornelisse vertolkt
twee liederen yan Hendrik Andriessen op teksten van Charles
Baudelaire. Samen met het Leids Vocaal Ensemble wordt van de
componist ErikSatie het werk 'Genevieve van Brabant' uitge
voerd. Verder staan op het programma een stuk voor blazers van
R. Vaughan Williams en het werk 'Hamlet' van Shostakovitsch.
Het geheel staat onder leiding van Michel Havenith.
Cantatedienst Leiderdorps Kamerkoor
leiderdorp Het Leiderdorps Kamerkoor verleent op zondag 21
juni om 18.30 uur in de Dorpskerk te Leiderdorp medewerking
aan een speciale cantatedienst. In de dienst zal de Missa
Tempore Quadragesimae van Michael Haydn ten gehore wor
den gebracht. Aanvang van de dienst is 18.30 uur. De voorgan
ger is Drs. B. Luttikhuis.
Leiden Klassiek in The Duke
leiden Het blazersensemble 'Belle Epoque' sluit op zondag 21
juni in Café The Duke de serie Leiden Klassiek af. De leden van
Belle Epoque zijn: Liesbeth Niesten (fluit), Marcel Mandos (ho
bo), Hans Petra (kabinet), Guillermo Zarzo (hoorn), Richard
Soudant (fagot). Zij brengen werk ten gehore van Kulghardt,
Mozart, Berio en Hindemith. De zang wordt verzorgd door
Guyette Delgorge. Het optreden begint om 15.00 uur.
Schuivende panelen op Stadhuisplein
Een nieuwsgierige kunstenaar uit Zeeland confronteerde
gisterochtend het publiek op de Leidse Warenmarkt met
de grens tussen binnen en buiten. Een wazig gebied, ge
zien het feit dat de slachtoffers in een soort open pashok
je met schuivende panelen werden geplaatst. Want sta je
binnen, dan sta je ook buiten.
De schrijversclub Leiden 1990
liet gisteren een tweede bundel
met verhalen en gedichten het
licht zien: 'Wachten bij Meneer
Jansen'. De titel is ontleend aan
een gedicht waarin dit Leidse
café een rol speelt. Burgemees
ter Goekoop kreeg het eerste
exemplaar uitgereikt, waarna
het gezelschap vervolgens naar
café 'Meneer Jansen' toog om
de eigenaar een tweede exem
plaar te overhandigen.
In de bundel zijn weer verha
len en gedichten verzameld
over zeer uiteenlopende onder
werpen: Karei de Grote, de jaren
vijftig, de angst voor gebak en
gedichten over Suriname, Indo
nesië, Leiden en het leven zelf.
De club bestaat nu uit elf leden
die met elkaar gemeen hebben
dat zij in Leiden wonen of ge
woond hebben.
Zij komen sinds 1990, het jaar
van oprichting van de schrij
versclub, geregeld bij elkaar om
eikaars werk te lezen en van
commentaar te voorzien. Leden
van de club Jiebben tevens de
'Stichting Uitgeverij Barabinsk'
opgericht. Deze stichting geeft
debuterende schrijvers een
kans.
De nieuwe bundel is in de
meeste Leidse boekhandels ver
krijgbaar voor ƒ14,90.
leiden annemiek ruygrok
Eric Thijssen, de kunstenaar uit
Walphaartsdijk, vuurde vervol
gens vragen op passanten af als
„Draagt u een badmuts?" en
„Op welke verste plaats ter we
reld stapte u ooit in een lift?"
„Ik zou zeggen: 'Dat gaat je
geen lazerstraal aan", luidde het
commentaar van een omstan
der, die het allemaal maar zo-zo
vond.
Ook het publiek dat voor dit
zogenaamde 'Project 5-hoek'
werd uitgekozen, wist nauwe
lijks raad met de antwoorden.
„Wat is de eerste letter van je
achternaam?" De jongen in de
vijfhoekige paskamer twijfelde:
„Ik heet Van der en dan nog
wat, welke letter moet ik nou
zeggen?" Het werd de K van, la
ten we zeggen, Van der Kaay.
Tijssen liet de antwoorden
van het publiek ook registreren
op een videofilm. Die gaat hij
aanbieden aan de een of andere
omroep: „De EO of de VPRO,
misschien wel de BBC. Nee naar
CNN stuur ik deze film niet."
De bedoeling van het Project
5-hoek? „In vijf Nederlandse
plaatsen Leiden, Lelystad, Zut-
phen, Deume en Breda, zoek ik
telkens vijf mensen uit die ik in
mijn kunstwerk laat plaatsne
men. Allereerst moeten ze kleur
durven bekennen. Elk paneel is
anders van kleur en laten ze
maar hun voorkeur uitspreken.
Vervolgens stel ik wat vragen en
uiteindelijk moeten ze hun
plaats tussen binnen of buiten
bepalen. Dat is een grensge
bied, want het hok is eigenlijk
altijd open."
De antwoorden en de keuzen
noteert hij en verwerkt hij in
een grafiek. Verder gebeurt er
eigenlijk niets. „Ik wil zien wat
voor spirit er in het publiek zit."
En het waarom van de vijf ste
den? „Die vormen op de land
kaart een vijfhoek." Trekt hij
nog conclusies uit zijn inter
views? Dat is niet het geval. Hij
wil alleen weten hoe mensen
met iets omgaan. Het marktpu-
bliek keek schouderophalend
toe: „Weer zo'n halfgare kunste
naar die zotte dingen doet."
„Mooi vind ik deze
schaal van Arita por
selein uit Japan. Die
stamt uit de 17de
eeuw. Ik heb 'm van
mijn grootmoeder
gekregen. Hij heeft mijn hele
studententijd overleefd. Nee, ik
ging er toen niet zo zoetsappig
mee om. Gooide er gewoon
troep in of fruit. Dan zeiden
mensen wel eens 'Hoe durf je,
dadelijk breekt hij'. Maar ik be
sefte toen de waarde er niet zo
Nu staat het erfstuk bij mij thuis
in een vitrinekast. Alleen mijn
vrouw mag er aankomen. Ver
der niemand. Zij was het er ei
genlijk ook niet mee eens dat ik
de schaal van huis meenam
naar het raadhuis hier. Maar ik
heb hem goed verpakt.
In elk zich respecterend muse
um heb je wel een schaal van
deze soort porselein. Wat mijn
bewondering wekt is die prach
tige blauwe kleur. Die fascineert
j mij. En het spontane. Chinees
porselein is veel verfijnder.
Zoals deze pot van Imari porse
lein. Die is nog van prins Frede-
rik geweest. Zie je, dat is veel
gedetailleerder. Terwijl op die
schaal de vogels, de bloemen en
de bamboestengels veel minder
gekunsteld zijn.
Ik ben me uiteindelijk in porse
lein gaan verdiepen. Dat komt
door die schaal natuurlijk. Des
tijds heb ik een tentoonstelling
van Japans porselein in Amster
dam bezocht. Ik heb er ook
boeken over. Een paar jaar gele
den was ik in Portugal. Zoals je
misschien weet zijn de Portuge
zen ook in Japan geweest. Wat
ik me dan afvVaag is hoe Delfts
Blauw is ontstaan. Hebben de
Nederlanders dat van de Portu
gezen afgekeken of andersom?
In elk geval moeten ze door de
Japanners en de Chinezen zijn
beïnvloed.
Ik zou bijna naar Japan zijn ge
reisd. Maar dat is helaas niet
doorgegaan. Toen ik wethouder
was in Leiden zou er een uitwis
seling zijn met Japan. Ik had die
reis al helemaal voorbereid,
maar vrij plotseling werd ik hier
in Wassenaar benoemd. Toen is
mijn opvolger, Fred Kuijers, met
Goekoop naar Japan gegaan.
Tja, dat was wel even pijnlijk
Dit soort schalen werd later
speciaal gemaakt voor verzen
ding naar Nederland. De Japan
se symboliek en de natuurele
menten werden erop geschil
derd. Maar de middencirkels
bleven blanco. Dan werden er
In deze rubriek komen al of niet bekende streekgenoten aan het woord die hetzij direct
hetzij zijdelings met kunst of cultuur te maken hebben. Zij praten over een
kunstvoorwerp waaraan zij bijzondere waarde hechten. Van de snuifdoos van oma tot
het grijsgedraaide muziekstuk en alles wat daartussenin zit.
Vandaag spreekt Piet Hein Schoute, burgemeester van Wassenaar en voormalig
wethouder van cultuur in Leiden, zijn bewondering uit.
wapens in geschilderd, of het
VOC-monogram. Eigenlijk zijn
die borden Chinees porselein,
maar de Japanners konden dat
ook heel goed maken. Het Chi
nese porselein had hun toch al
tot voorbeeld gestrekt.
Persoonlijk houd ik niet van
Delfts Blauw. Ik vind het grof en
de sfeer bevalt me niet. Het is
vaak zo kitscherig. Ik besef dat
op hun hart trap,
i voel ik het.
Toen ik deze schaal indertijd
kreeg, zat er een scheurtje in.
Bijna onzichtbaar, maar het zat
er in. Ik denk dat ik 'm anders
ook niet van mijn grootmoeder
gekregen zou hebben. Na mijn
studententijd heb ik de schaal
laten restaureren door een mu-
seummpdewerker. Het is prach
tig gedaan, alsof er nooit een
beschadiging is geweest.
Na mijn dood mag hij niet op
een veiling worden verkwan
seld. Ik hoop dat in de tussen
tijd mijn kinderen er van gaan
houden om de schoonheid er
van en omdat het een stuk is uit
een familietraditie. Ons kolo
niale verleden wordt in die
schaal uitgebeeld, een beetje.
Mijn overgrootmoeder is in In-
dië geboren. Ja, Indië, we
mochten het thuis nooit over
Indonesië hebben. Mijn groot
ouders hebben er gewoond. Die
schaal staat voor dat verleden.
Daar mag, besef ik nu, nadat die
schaal mijn roerige studenten
tijd heeft doorstaan,
niet slordig met-
worden omgegaan.'
Beesten
e* /- Yvonne Kroonen-
2 O berg over mannen:
„Mannen zijn vieze bees
ten. Ik heb heel vaak een
afkeer van ze."
Expositie voor
aids-preventie
amsterdam
Onder de titel 'Art for ASAP' or
ganiseert de Stichting Amster
dam Society for Aids Prevention
(ASAP) begin juli een grote ex
positie en kunstveiling in de
Amsterdamse Beurs van Berla-
ge. Ongeveer 140 Nederlandse
kunstenaars stellen daarvoor
belangeloos meerdere werken
beschikbaar. Ter gelegenheid
van de manifestatie verschijnt
een gedenkboek van 156 pagi
na's met afbeeldingen van de
tentoongestelde werken.
De opbrengsten van de vei
ling en het boek zullen ASAP fi-
nanciëel in staat stellen een se
rie van zes tv-documentaires te
realiseren. Deze zullen gewijd
zijn aan de aids-situatie in Thai
land, Oeganda, Brazilië, Roeme
nië, San Francisco en Amster
dam. ASAP wil dit zesluik op
Wereld Aids Dag 1992 (1 de
cember) uitzenden.
De expositie wordt dinsdag
avond 30 juni geopend in de
Beurs en is van 1 tot en met 4
juli voor het publiek toeganke
lijk. De openingstijden zijn da
gelijks van 10 00 tot 19.00 uur
en op donderdag van 10.00 tot
21.00 uur. De veiling die ter af
sluiting van de manifestatie
wordt gehouden onder leiding
van Jan Pieter Glerum is even
eens in de Beurs van Berlage, op
maandag 6 juli vanaf 19.30 uur.
Een greep uit de deelnemende
kunstenaars: Jan Cremer, Rob
Scholte, Jan Sierhuis, Co Weste-
rik, Jan Wolkers en Gertie Bie
renbroodspot.
Het Comité van Aanbeveling
van 'Art for ASAP' bestaat uit
Wim Beeren (directeur Stedelijk
Museum Amsterdam), Jan Hoet
(conservator van het Museum
voor Hedendaagse Kunst in
Gent), Antje van Graevenitz
(kunsthistorica) en Benno
Premsela (voorzitter van het
Fonds voor Beeldende Kunst,
Vormgevingen Bouwkunst).
amsterdam
Beeldend kunstenaar Peter Struycken (53) krijgt
voor zijn gehele oeuvre de eerste J.C. van Lan
schotprijs voor beeldhouwkunst. Aan deze twee
jaarlijkse prijs is een bedrag van 50.000 gulden
verbonden. Mr. drs. C. de Quay, vice-voorzitter
van F. van Lanschot Bankiers uit Den Bosch,
maakte gisteren tijdens een persbijeenkomst in
Amsterdam de instelling van de prijs bekend.
De prijs is bedoeld als eerbetoon aan de vorige
jaar overleden J.C. van Lanschot. 'Meneer J.C', die
volgens De Quay een groot kunstminnaar was,
zou de instelling van deze prijs bij zijn afscheid
krijgen aangeboden. Twee maanden voor zijn
pensionering overleed hij echter. Voor toeken
ning van een prijs voor de beeldhouwkunst is ge
kozen, omdat er nog geen grote prijs op dit ge
bied was. Wel was er ooit de staatsprijs, aldus de
oud-directeur van het Museum Kröller-Müller,
dr. R. Oxenaar, die nu voorzitter is van de jury.
Naast Oxenaar bestaat de jury uit de collectioneur
M. Visser, architect W. Quist, collectioneur en di
recteur van de verfindustrie Jac. Eijck, F. Eijck. en
de voorzitter van de faculteit der Kunsten en Ar
chitectuur van de Hogeschool Rotterdam en Om
streken, drs. H. van Haaren.
Struycken krijgt de eerste prijs „wegens zijn
grensverleggende bijdragen aan hedendaagse
monumeniaJebeeldhouwkunst".
Dichtersfestival Poetry eert Zuidkoreaanse dichter
ANNEMIEK RUYGROK
KZUYDERDUIN
Het dichters- en gedichtenfesti
val Poetry International heeft
het Eregeld, de zogenoemde
Poetry International Award, gis
teren toegekend aan de tot le
venslange gevangenisstraf ver
oordeelde Park No-hae, pseu
doniem van Park Ki-pyong. Het
Eregeld, dit jaar voor de veer
tiende keer uitgereikt, is be
stemd voor een dichter die op
grond van zijn publikatie is ge
arresteerd en gevangen gezet.
De jury van de Award, be
staande uit onder anderen de
schrijvers J. Bernlef, Remco
Campert en Poetry-organisator
Martin Mooij, was eensgezind
in de toekenning, mede door de
extreme straf voor Park No-hae.
Tot nu toe is gebleken dat toe
gekend Eregeld twaalf van de
dertien keer heeft geleid tot vrij
lating van de betrokken dichter
of dichteres.
De Zuidkoreaanse dichter zit
sinds maart vorig jaar onder
slechte omstandigheden gevan
gen. Hij kreeg levenslang op
grond van een niet nader gespe
cificeerd artikel van de wet op
de nationale veiligheid van
Zuid-Korea. De 34-jarige Park
ki-pyong, wiens pseudoniem
No-hae 'Bevrijding van de ar
beiders' betekent, kwam tijdens
zijn werk in een staalfabriek tot
de overtuiging dat hij zich
moest inzetten om de uitermate
slechte arbeidsomstandigheden
van zijn collega's te verbeteren, arbeiders. Zij gaven hem de bij-
Hij hielp hen bij het schrijven naam „de arbeidersdichter
brieven
gedichten over hen.
Zijn poëzie werd hoog ge
waardeerd door de Koreaanse
der gezicht" omdat op de ach
terflap van zijn bundels uit vei
ligheidsoverwegingen geen foto
stond maar een leeg vierkantje.
De op één na beate
manier om kennia te maken
met Allele kenkena.
Het prachtige Miele Keukenboek ligt voor u klaar
Als u het komt ophalen, is de beste manier
natuurlijk om u door ons. als ervaren keuken-
adviseurs een persoonlijk advies te laten geven
tel 071 149859
E3C2H
tel 070- 3646154
Beeldend kunstenaar Eric Tijssen zet zijn vijfhoekige paskamer neer op het Stadhuisplein: sta je binnen, dan
sta je ook buiten. Een wazig grensgebied tussen schuivende panelen. foto henk bouwman
