FNV-bond: Werkdruk
vastleggen in CAO '93
Wegenbouwer Baars: De fiscus heeft niets tegen me
Economie
Samenwerking tussen
persdiensten in studie
Iets minder aanvoer bij
Maasvlakte Olie Terminal
Computer koppelt koper
en verkoper van bedrijf
Varen op een supermagneet
'EG moet niet over fusies beslissen'
brussel De Europese Commissie moet haar bevoegdheid om
grote bedrijfsfusies te verbieden overdragen aan een instelling
die opener en onafhankelijker is. Dat hebben topfunctionarissen
van de fusie-autoriteiten in Groot-Brittannië en Duitsland deze
week verklaard op een symposium in Brussel. De zeventien le
den van de Europese Commissie worden benoemd door de EG-
regeringen. Ondernemers hebben zich dan ook vaak afgevraagd
in hoeverre politieke belangen het oordeel over een fusie beïn
vloeden. De kritiek van de twee landen komt op een ongelukkig
moment, want 'Brussel' probeert zich de laatste tijd juist te ont
doen van het imago te bemoeizuchtig te zijn.
Karsten wil winkelketen Oost-Europa
blokker* Levensmiddelengroothandel P. Karsten uit Blokker wil
zich sterker gaan richten op de Oosteuropese markt Dit week
einde werden iwee nieuwe groothandels geopend één in Buda
pest en één in Moskou. De groothandel onder de naam Maxa is
de eerste zelfbedieningsgroolhandel in Hongarije. Eerder wer
den al vestigingen geopend in Moskou, Roemenië en Polen. Bin
nen enkele jaren wil Karsten een keten van groothandels exploi
teren in deze landen. In Nederland heeft Karsten diverse distri
butiecentra verspreid over het hele land. Hij wil ook in eigen
land een keten van zelfbedieningsgroothandels starten. Gisteren
nam hij een vernieuwd distributiecentrum van 16.000 vierkante
meter in Klundert, onder de rook van Rotterdam, in gebruik.
Polygram koopt CD-fabriek Philips
londen Polygram heeft de compact-discfabriek van Philips in
Kings Mountain in de Amerikaanse staat North Carolina overge
nomen. Met de transactie is 25 miljoen dollar gemoeid, aldus
Polygram. De fabriek produceerde vorig jaar 50 miljoen cd's en
heeft een capaciteit van 60 miljoen stuks. Polygram voert al
sinds januari van dit jaar namens Philips het beheer over de fa
briek. Philips heeft een belang van 80 procent In Polygram, een
van de grootste leveranciers van geluids- en beelddragers in de
wereld.
Zweedse economie loopt nog terug
parijs» De economie van Zweden zal ook dit jaar achteruit gaan.
Vorig jaar nam het Bruto Nationaal Produkt (BNP, wat in totaal
in een land wordt verdiend) af met 1,2 procent en dit jaar zal de
achteruitgang 0,3 procent bedragen. Dit schrijft de OESO, de Or
ganisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, in
haar jongste publicatie over de economie van Zweden. Voor
1993 voorziet de OESO een bescheiden economische groei van
0,9 procent. Zweden vroeg in juli vorig jaar het lidmaatschap
van de EG aan. De inflatie in Zweden zakte wel. Die komt dit
jaar uit op 2,3 procent na 7,5 procent in 1991.
Onwennige discussie over 'wollig' onderwerp
den haag gpd
Er komt mogelijk een nieuw sa
menwerkingsverband van re
gionale dagbladen. Vier grote
uitgevers van regionale kranten
hebben opdracht gegeven tot
een studie naar de mogelijkhe
den van samenwerking van de
Gemeenschappelijke Pers
Dienst (GPD), Persunie en Sijt-
hoff Persdienst. Deze krant is lid
van de GPD.
De drie persdiensten zijn sa
menwerkingsverbanden van re
gionale dagbladen met in totaal
een oplage van bijna twee mil
joen kranten. De
Hollandse Dag
bladcombinatie BV
(uitgever van onder
meer deze krant),
Wegener NV, de
Fries Gronings
Drentse Pers BV en
Sijlhoff Pers BV
hebben bij de drie
persdiensten aan
gedrongen op een
onderzoek naar
mogelijke samen
werking. De Amsterdamse des
kundige drs. C.E. de Koning
heeft opdracht gekregen een
studie te verrichten. Hij moet
voor eind september klaar zijn.
De uilgevers verwachten dat sa
menwerking leidt tot kostenver
mindering en kwaliteitsverho
ging-
De GPD is verreweg de groot
ste van de drie organisaties. De
GPD-kranlcn hebben een geza
menlijke oplage van 1,2 miljoen
kranten per dag, de Persunie
bladen 550.000 en de Sijthoff-
kranlen 230.000.
Bij de GPD zijn aangesloten
Haarlems Dagblad/Haarlem
meers Dagblad/IJmuider Cou
rant, Leidsch Dagblad/Alphcns
Dagblad, Arnhemse Courant,
Brabants Nieuwsblad, de Gooi
en Eemlander, Leeuwarder
Courant, Limburgs Dagblad,
Nieuwsblad van het Noorden,
Provinciale Zeeuwse Courant,
Rotterdams Dagblad, Tubantia,
Noordhollands Dagblad en
Utrechts Nieuwsblad. De Pers
unie-kranten zijn Het Binnen
hof, Friesch Dagblad, Twentse
Courant, Apeldoomse Courant,
is met te
verwachten
ken
H. Kes,
rotterdam anp.
De totale aanvoer bij de Maas
vlakte Olie Terminal (MOT) is
vorig jaar ten opzichte van 1990
gedaald van 36,6 miljoen naar
35 miljoen ton. Er werden 165
tankers ontvangen. In 1990 wa
ren dat er 179. De gemiddelde
omvang van de per tanker aan
gevoerde lading was iets groter
dan in het voorgaande jaar, zo
blijkt uit het jaarverslag.
De MOT heeft zes romman-
arnhem gpd
De Dienstenbond FNV wil bij de cao-onderhandelingen
voor 1993 meer nadruk leggen op het terugdringen van
dewerkdruk. De vakbondsonderhandelaars moeten ech
ter nog veel koudwatervrees overwinnen om het onder
werp tijdens de onderhandelingen aan de orde te stellen.
Dat bleek gisteren tijdens de manifestatie 'Druk druk
druk' van de Dienstenbond in Utrecht.
dan het ter sprake brengen van
een onderwerp als werkdruk.
H. Noten, landelijk bestuur
der van de bond in het bankbe
drijf, zei niet te weten hoe je
over werkdruk moet onderhan
delen. Hij vond het maar een
'wollig' begrip. „Het valt niet te
meten en is boverldien nog zeer
persoonlijk. Werkdruk lijkt de
ziekte van deze tijd", aldus No-
Bestuurder A. Steyaert van de
Dienstenbond moest erkennen
dat werkdruk een zeer onwen
nig thema is voor een vak
bondsonderhandelaar. Hij
bracht het onderwerp in tijdens
de laatste cao-onderhandelin
gen bij Koninklijke Bijenkorf
Beheer (KBB, moederconcern
van onder meer Hema en Bijen
korf). Onderhandelen over meer
salaris of vakantiedagen viel
hem toen een stuk makkelijker
Toch moest hij uit onder
zoeksmateriaal van de bond de
conclusie trekken dat werkdruk
grote gevolgen heeft. Bij de
NMB Postbank blijkt dat een te
grote werkdruk gevolgen heeft
voor het functioneren van de
organisatie. Bovendien zegt 11
procent van de werknemers bij
het bankconcern moedeloos te
zijn als gevolg van een te grote
werkdruk.
De bond meent dat het oplos
sen van werkdruk vooral een
kwestie van maatwerk is. Per
bedrijf of bedrijfstak kunnen de
problemen verschillen. Zo bleek
volgens Steyaert bij KBB na de
invoering van de ATV de herbe
zetting onvoldoende te zijn in
gevuld. Reorganisaties werden
slecht begeleid. Bovendien
daalde na elke loonstijging het
aantal arbeidsuren, waardoor
de werknemers per saldo harder
moesten werken.
Bij het warenhuisconcern zijn
inmiddels specifieke afspraken
gemaakt om de werkdruk te
verminderen. Daarbij wordt on
der meer gedacht aan minder
uitzendkrachten, een betere be
geleiding van nieuw personeel
en het afschaffen van de inge
wikkelde code met zeven cijfers
die Hema-caissières bij elk pro
dukt moeten intikken.
Steyaert zag echter naast
maatwerk drie algemene terrei
nen waarop de bond moet in
zetten: meer personeel, be
moeienis met planning en orga
nisatie en aandacht voor de ar-
bowet. De bond moet daarbij
zelf het voortouw nemen, aldus
Steyaert. „Het is belangrijk dat
werkgevers weten dat de vak
bonden op scherp staan. Want
daardoor zullen ze het in het
vervolg wel laten om bijvoor
beeld loonstijgingen weer terug
te verdienen door het personeel
harder te laten werken."
aangeboden:
goed lopend familiebedrijf met
grote klantenkring, zonder
langlopende schulden. Het is
het type advertentie dat lang
zaam is verdwenen. Onderne
mers hebben tegenwoordig
hun bankier of accountant om
de overname te regelen. Toch
gaat dat vaak niet naar tevre
denheid. De Kamer van Koop
handel in Arnhem begint daar
om een proef met een onder
nemingsbeurs.
Het experiment gaat in juli
van start. Naast Arnhem doen
nog zes Kamers in het zuiden
van het land mee aan de proef.
„Gezien de belangstelling die
er nu al is, zie ik op korte ter
mijn een landelijk netwerk
ontstaan", zegt projecüeider J.
Lammers.
Hij ziet zelfs nog meer per
spectief voor de onderne-
mingsbeurs: „We zitten hier
vlakbij Duitsland. Duitse on
dernemers tonen belangstel
ling voor vestigingen in Neder
land. Het bedrijfsleven wil
graag de stap maken naar het
Amersfoortse Courant, Drentse
Courant, Zwolse Courant, De
venter Dagblad en Gazet van
Antwerpen. Bij Sijthoff zijn
Haagse Courant, Delftsche Cou
rant, Goudsche Courant en
Wesüandse Courant aangeslo
ten.
Directeur-hoofdredacteur P.
Hollaar van de GPD: „Nu de
landelijke dagbladen niet langer
groeien, moeten de regionale
kranten slagvaardig optreden
om de geboden kansen te grij
pen." Hij verwacht dat de sa
menwerking niet ten koste van
arbeidsplaatsen zal gaan. Bij de
GPD werken 60 re
dacteuren en 17 bui
tenlandse correspon
denten. Persunie
'Verschraling heeft 13 werknemers.
1 Hollaar verwacht
nieuwsaanbod nip, gesp^.
king uiteindelijk zul
len leiden tot ver
schraling van het
nieuwsaanbod. „On
derling onderscheid
van de kranten blijft
mogelijk door de selectie. De
GPD verspreidt veel meer
nieuws dan de kranten kunnen
plaatsen. Ze zullen dus moeten
kiezen en dat betekent dat elke
krant andere keuzen kan ma
ken."
de
Stichting Persunie en directeur
van de Zwolse Courant, wil niet
vooruitlopen op de uitkomst
van de studie. „De heer De Ko
ning krijgt niet de opdracht om
te kijken hoe de persdiensten in
elkaar moeten worden gescho
ven, maar moet de vraag beant
woorden of het kan. Zo lang we
het resultaat daarvan niet ken
nen, is al het andere specula-
1. Brakman, i
journalistenbond NVJ, vreest
voor de diversiteit van het
nieuwsaanbod van regionale
kranten. „Nu zijn er nog drie
parlementsredacties. De moge
lijkheid bestaat dat er in het
slechtste geval maar één over
blijft. Daarom staat voor mij al
lerminst vast dat deze studie tot
integratie van de drie diensten
moeten leiden."
dilaire vennoten: BP Nederland,
Total Opslag en Pijpleiding,
Shell Nederland, Paktank Maas
vlakte, Esso Nederland en
Kuwait Petroleum Europoort.
De daling van de aanvoer vorig
jaar kwam voor rekening van de
afneming van de per tanker
aangevoerde en rechtstreeks in
tanks van derden opgeslagen
olie. De directie vindt dat 1991
bevredigend is verlopen en ver
wacht voor 1992 gelijke resulta-
's Werelds eerste schip dat wordt aangedreven door de kracht van een supergeleidende magneet beleefde deze week in het Japanse Kobe zijn waterdoop. Achter de enorme
n de voorkant bevindt zich een 25 vierkante meter grote machinekamer met de modernste maritieme apparatuur. Het vaartuig zal nog een klein jaar alleen maar testvaarten
i. fotoep a
buitenland. Waarom dan geen
internationale koppeling, om
te beginnen met Duitsland?"
De ondernemingsbeurs is er
in eerste instantie voor het
midden- en kleinbedrijf. „Een
sector met veel familiebedrij
ven", aldus W. Mulder van de
Arnhemse Kamer. „Vaak zijn
de kinderen niet geïnteres
seerd in voortzetting van het
bedrijf. Dan kun je opheffen of
proberen de zaak te verkopen.
De ondernemingsbeurs moet
eigenaars daarbij helpen."
De beurs draait rond een
computer, waarin per branche
en regio ondernemingen wor
den aangeboden. Om de priva
cy te beschermen, wordt alleen
een omschrijving gegeven. Als
iemand interesse toont, vraagt
de Kamer aan de aanbieder of
de overnemer welkom is.
Voorzichtigheid is ook gebo
den om soms emotioneel ver
lopende proces van verkoop
van een onderneming te bege
leiden. „Dertig of veertig jaar
werken voor je eigen zaak",
zegt Mulder. „Dat is toch vaak
een levenswerk. Daar moet je
zorgvuldig mee omgaan."
Installatiebedrijf
Borsje op rand
van faillissement
ROTTERDAM GPD
Het installatiebedrijf Borsje
Buijsman, met 500 werknemers
verspreid over tien vestigingen
in het land, zit op de rand van
een faillissement. Het bedrijf
heeft de Industriebond FNV ge
meld dat het geen geld meer
heeft om over de maanden mei
en juni de salarissen en het va
kantiegeld te betalen.
De Industriebond FNV over
legt nu met de bedrijfsvereni
ging over het (tijdelijk) overne
men van de salarisverplichtin
gen. Het bedrijf is in forse finan
ciële problemen geraakt door
grote verliezen in met name de
Rotterdamse vestiging. De ban
ken willen in feite geen nieuwe
kredieten meer verstrekken.
De als externe adviseur aan
getrokken P. Emmelot hoopt op
zeer korte termijn alsnog tot
overeenstemming te komen
met een gegadigde die de groep
wil overnemen.
Het bedrijf heeft volgens be
stuurder Meijer van de Indus
triebond FNV in principe een
goede orderportefeuielle, maar
verkeert door slecht manage
ment al jaren in liquiditeitspro
blemen. De schuldenlast van
het bedrijf wordt geschat op 15
tot 20 miljoen gulden.
klimmen geert dekker
Eigenlijk wil wegenbouwer Baars niet
klagen: „We zijn ferme mensen, we
weten wat we doen." Maar met lede
ogen moet hij toezien hoe akelig leeg
de orderportefeuille raakt. Nog even is
er werk voor de ruim honderd werk
nemers van Baars Wegenbouw BV,
maar hoelang dat duurt, kan de ver
trekkende directeur niet zeggen.
Gemeenten en het provinciebestuur
van Limburg zijn allergisch voor hem
geworden. Elke opdracht voor Baars is
in de volksmond immers een gekoch
te? Heeft Baars zelf niet gezegd dat
tientallen bestuurders door hem be
taald worden? „Nee, zo heb ik het niet
gezegd. Wal er nu allemaal gesugge
reerd wordt, is gewoon niet waar."
„Wat zijn steekpenningen?" vraagt
Baars zich af. „Ik ben gebeld door een
journalist die mij vertelde dat hij ijzer-
sterk stond, omdat hij alle namen had,
alle zeshonderd mensen die ik met de
kerst een kaartje stuur. En dan wordt
mij gevraagd namen te noemen! Stel
je voor dat je je naam in de krant ziet
staan, omdat je van mij een kaartje of
een fles jonge klare krijgt. Dat doe ik
dus niet."
Baars geeft zijn visie op de affaires,
stuk voor stuk. „Meneer Dohmen
(provincieambtcnaar, red had in
1984 grote financiële problemen. Bij
twee banken heb ik geprobeerd voor
hem te bemiddelen, maar dat lukte
niet. Toen heb ik uiteindelijk een le
ning van 35.000 gulden van hem over
genomen en die in 1984 tot en met
1986 in 24 termijnen voor hem afge
lost. Met Dohmen maakte ik de af
spraak dat hij zou terugbetalen, maar
hij heeft maar twee termijnen kunnen
betalen."
Baars laat een brief zien, opgesteld
door drs. A. Bemelmans, tot enkele ja
ren geleden fiscaal adviseur bij het ac
countantsbureau Moret. Daarin .ver
klaart Bemelmans dat hij aanwezig is
geweest bij een gesprek tussen Doh
men en Baars, op 27 juni 1989, en dat
Baars toen nadrukkelijk aan Dohmen
heeft gevraagd de volgende termijnen
af te lossen. „Dat was een van de vele
keren dat ik hem dat verzocht", zegt
Baars nu. In december 1989 schreef
hij Dohmen nog een brief, met dezelf
de strekking. De brieven van Bemel
mans en Baars zaten niet in de pro
cesstukken van de rechtszaak tegen
Dohmen. „Nee", zegt Baars, „daar is
me nooit r
Borg
Voor ex-wethouder Craenen van het
Limburgse Echt heeft Baars uitslui
tend een bemiddelende rol gespeeld,
zegt de wegenbouwer. „Ik heb niet
daadwerkelijk borg gestaan voor de
schulden van Craenen. Die borg is ge
geven door de NMB. Ik heb me uitein
delijk wel bereid verklaard de kosten
te betalen die de bank zou maken als
er een beroep op die borgstelling ge
daan werd. Dat is toen inderdaad ge
beurd. Craenen kon niet betalen en de
NMB zat met een strop van 46.000
gulden. Ik heb in november 1988 de
kosten betaald. Dat was 17.500 gul
den."
De Rijksaccountant, die in 1989 in
opdracht van de Inspecteur van de
Vennootschapsbelastingen de boeken
van Baars nakeek, rapporteerde op 11
december van dat jaar dat Baars de af
lossingen van de overgenomen lening
van Dohmen 'ten laste van het resul
taat' had laten komen. Met andere
woorden: het bedrag was afgetrokken
van de winst, nog voordat er belasting
over was betaald. Baars had, volgens
de Rijksaccountant, het bedrag moe
ten 'activeren'; hij had het moeten
specificeren als kosten. Baars: „Maar
dan was de naam van Dohmen in de
openbare jaarstukken voor de Kamer
van Koophandel gekomen, en dat wil
de ik niet doen."
De accountant stelde vervolgens
aan Baars voor de winst van het daar
op volgende jaar te verhogen met de
afgeloste bedragen. 'Om een navorde
ring te vermijden,' aldus het rapport,
waarin vervolgens de conclusie ge
trokken wordt dat Baars 'fiscaal' geen
blaam treft. 'Fiscaal zijn er tenaan
zien van deze twee kwesties geen twij-
Baars heeft na alle affaires nog wel werk in
zijn orderportefeuille gestaag slinken.
fels omtrent de acceptatie als kosten
post voor de BV. Net als bij Dohmen is
er bij Craenen echter sprake van het
verlenen van voordelen in wat voor
vorm dan ook aan een ambtenaar.
Deze beide kwesties worden ter be
oordeling aan de officier van justitie
voorgelegd.' Waarop Baars in februari
1990 voor het eerst bezoek kreeg van
de Fiscale Inlichtingen en Opspo
ringsdienst (FIOD).
Met de gegevens die de FIOD bij
Baars verzamelde, ging de opspo
ringsdienst naar de twee toenmalige
verdachten en op 12 juli vond er een
twee de gesprek plaats met Baars, een
gesprek met de bekende consequen
ties. „Ze kwamen praten over die twee
gevallen, maar er kwamen ook nogal
wat kwesties daarbuiten aan de orde.
Ik heb me toen wat laten gaan", zegt
de zakenman, die meteen daarop
weer benadrukt wil zien dat dat niet
betekent dat de vorm waarin zijn ver
klaring naar buiten is gekomen, de
juiste is.
Vooral het verband waarin de namen
van de vroegere gedeputeerde Buck,
Europarlementariër Notenboom en
DSM-directeur Geerards genoemd
worden, vervult hem nog steeds met
afschuw. De drie waren bestuursleden
van de stichting Baars Beheer die
de aandelen van de BV beheerde
maar worden in het FIOD-verslag van
het gesprek met Baars genoemd als
derde, laatste en meest belangrijke ca
tegorie mensen die zich uitstekend le
nen voor omkoping.
„Onbehoorlijk", is het woord dat
Baars voor die context gebruikt. „Na
tuurlijk heb ik gezegd dat voor een be
drijf, voor de continuïteit ervan, een
verstandige inbreng van wijze man
nen belangrijk is. Maar wat er nu staat
is vreselijk, alsof ze ïk-weetniet-wat
gedaan hebben. Dat heb ik hen ook
eerlijk verteld." Baars weet dat de
tekst van de verklaring hem is voorge
lezen, voordat hij ondertekende.
Het meest opzienbarende onder
deel van Baars' verklaring tegenover
de FIOD wordt gevormd door de uit
spraken waaruit de stellige indruk
ontstaat dat Baars voortdurend men
sen zou omkopen. „Ja, wij kopen werk
in, dat heb ik verschillende keren ge
zegd. Maar wat denkt u? Werk kopen
van bestuurders? Dat kan helemaal
niet! We kopen werk van collega's, als
onderaannemer. Zo gaat dat!"
„Wat natuurlijk wel gebeurt, is dat
ik bestuurders tegenkom, die zeggen:
heeft u aan onze voetbalclub gedacht.
Natuurlijk gebeurt dat, wat is daar
voor bijzonders aan, dat heeft toch
niets met omkoping te maken? Het
barst hier van de brieven met Com
missies van Aanbeveling. Ik heb
dikwijls genoeg gedacht: wat mpet je
daar toch mee, zoveel kolossale na
men? Maar smeergeld, nee", zegt
Baars. Ook de speciale rekening waar
van hij regelmatig grote bedragen op
nam, ziet hij niet als een bewijs voor
het betalen van smeergelden. In eer
dere uitspraken verklaarde de onder
nemer al dat dat soort betalingen
'zonder rekening' tot de normale gang
van zaken behoorde. Baars verwijst
weer naar de rapportage van de Rijks
accountant.
Blaam
'Belastingplichtige heeft betalingen
voor goodwill, vergoedingen voor de
inkoop van ongevraagde adviezen,
betalingen voor de inkoop van werk
en andere betalingen om de goede re
laties in stand te houden, verzameld
op een aparte rekening in de boek
houding', staat daar. Waarna vervolgd
wordt met: 'Belastingplichtige heeft
bij de controle verband kunnen aan
tonen tussen betalingen en eventueel
daaruit voortvloeiende opdrachten,
zonder daarbij de namen van de ont
vangers bekend te hoeven maken. Ge
zien de betrouwbare indruk die de
boekhouding maakt, de goedkeuren
de verklaring van de accountant en
het hoge netto privé van de directeur,
kan ik de Inspecteur adviseren deze
uitgaven als kosten te accepteren."
Waarmee voor Baars de kous af is.
Niet voor juristen, gemeentebestuur
ders, provinciale politici of journalis
ten echter, heeft Baars gemerkt. Zijn
bedrijf zal failliet gaan als het niet van
alle blaam wordt gezuiverd.
