Wrikken
aan punten,
komma's en
haakjes
Bp"
ZATERDAG 13 JUNI 1992
Zij roepen daarin op om het streven naar een
beter wereldmilieu toch vooral te baseren op
wetenschappelijke criteria en niet op irratio
nele vooroordelen.
De wetenschappers vegen in hun brief de
vloer aan met dat de New-Age-beweging en
de terug-naar-de natuurgroepen. Een na
tuurlijke toestand waar sommige bewegin
gen naar streven bestaat niet en heeft waar
schijnlijk niet bestaan sinds de verschijning
van de mensheid op aarde, aldus de weten
schappers. En 7.e voegen <er aan toe: ..Het
grootste kwaad dat de aaroe bedreigt is on
wetendheid en onderdrukking en niet weten
schap. technolgie en industrie. Die verschaf
fen juist de onmisbare instrumenten om gro
te probelemen als overbevolking en wereld
wijd verspreide ziekten de haas te worden."
En hoewel op het Global Forum het 'kwak
denken' en de sterrenwichelaars de toon zet
ten. wordt er ter geruststelling van de we
tenschappers wel degelijk ook aan deelge
nomen door rationeel opererende organisa
ties die zich concrete doelen hebben gesteld.
Zoals de Novib. Greenpeace of het World-
watch-instituut die zich verre houden van ri
tueel gedans, of staren naar de eigen eco-na-
«■I
Neem bij voorbeeld het standje van de
Consultatiegroep voor Internationaal Agri-
cultureel onderzoek, waarbij achttienhon
derd wetenschappers zijn aangesloten die
zich bezighouden met overdracht van Wes
terse technologie aan de ontwikkelingslan
den Dan is er Tree Technology-International,
een Amerikaans-Australisch bedrijf dat na
tien jaar onderzoek een snelgroeiende hard
houten boomsoort heeft ontwikkeld die in
vijf maanden tijd omhoog schiet naar een
lengte van vier meter en reeds na zeven jaar
gekapt kan worden. De vertegenwoordigers
van TT1 voelen zich weliswaar niet geheel
thuis op dit eco-festivaJ. maar leggen wel in
teressante contacten met onder andere rege
ringen van India. Tsjechoslowakije en Israël.
Protest
In hun nopjes zijn ook de vertegenwoordi
gers van de Free Cooking Power'. Zij trekken
veel bekijks met een eenvoudige kartonnen
doos die geheel bekleed is met aluminium
folie. In zonovergoten gebieden kan in zo'n
doos op zonlicht eten worden gekookt en wa
ter worden gepasteuriseerd. Een kniesoor die
er op let dat dat voor het koken van een een
voudig maal toch al gauw een halve dag
moet worden uitgetrokken.
Veel rQinder bli| oogt de vertegenwoordiger
van de Wereldbank Hij is ex standhouder
want zijn hokje met alle matenaal is tot de
grond toe afgebroken door kritische eco-jon
geren. Vervolgens is er de brand in gestoken.
De jongeren wilden zo protesteren tegen de
huns inziens milieuonvriendelijke investerin
gen die de Wereldbank in de Derde Wereld
l1111 0
7 i|d om terug te keren naar de officiële Un
ced Uiteraard in een van de speciale Unced
bussen en met een chauffeur die. zoals alle
Braziliaanse automobilisten, met voetgan
gers omgaat zoals Nederlandse bestuurders
met duiven (link doorscheuren dan gaan ze
vanzelf aan de kant Om de paar honderd
meter patrouilleren koppeltjes militairen, de
mitrailleurs in de aanslag
Achter het prestigieuze vijfsterrenhotel In
ter Continental staan vijf tanks De lopen zijn
dreigend gericht op een naastgelegen heuvel,
waartegen een van Rio's grootste krottenwij
ken is opgeworpen (»een wonder dat het
aantal berovingen door straatarme jongeren
uit deze fatrla 'j sinds het begin van de con
ferentie met tachtig procent is teruggelopen
Eindelijk...
In het conferentiecentrum haalt een Ne
derlands delegatielid opgelucht adem Fs zit
weer een beetje schot in De beruchte kom-
ma i'ii Hpoda 21, hooÉhtul M, mtiM 14
waarover nu al dagen vruchteloos strild is ge
leverd tussen de njke en de arme landen, lijkt
eindelijk losgewrikt te kunnen worden Al
thans. de ontwikkelingslanden zijn nu bereid
om de haken die onvoorwaardelijk rond de
komma zijn gezet, als voorwaardelijk te be
schouwen Met een beetje goede wil van bei
de zijden kan nog vandaag de discussie hier
over worden afgerond En dan? Op naar de
volgende komma Zo gaat dat bij onderhan
delingen op hoog niveau
Het Global Forum,
een alternatieve con
ferentie in Rio. Op
vallend uitgedost
deelt een lid van een
milieubeweging
pampfietten uit in dit
geval aan vertegen
woordigers van de
Caiapo indianen.
fOTO AH>
Aan decorum wordt op de Unced,
de wereldconferentie over milieu
en ontwikkeling van de Verenigde
Naties, nauwelijks meer aandacht besteed.
De hemdsmouwen zijn opgerold, de strop
dassen bungelen losjes rond de hals, of zijn
inmiddels geheel afgelegd. Men rent er van
hok naar hok, op weg naar het volgende 'bi-
lateraaltje', of om even de honger te stillen
met een smerige hamburger en een blikje co
la. Zonodig wordt er 's avonds op hotelka
mers en tijdens de onvermijdelijke recepties
in het voorgeschreven tenue de ville verder
gedeald.
L)e broeikas Rio de Janeiro vormt het decor
voor de Unced, de wereldconferentie over
milieu en ontwikkeling van de Verenigde Na
ties, waarvan het doel is om de aarde voor
vernieling te behoeden. Inmiddels zijn ruim
honderd regeringsleiders gearriveerd, onder
wie de Franse president Mitterrand, de Duit
se bondskanselier Helmut Kohl, premier
Obed Mfanayana Dlamani van Swaziland,
onze eigen minister-president Ruud Lubbers,
ja zelfs president George Bush van de Vere
nigde Staten is aangekomen, met de bijbeho
rende helikopterdecibellen.
Rio tijdens Unced-conferentie:
paradijs voor eco-fundamentalisten
men. hetgeen zich manifesteert als een nega
tieve electrische lading in onze zenuwstelsels.
De mens wordt zo een soort magneet die on
der andere positief geladen mctaaldeeltjes
aantrekt uit onze zwaar vergiftigde atmos
feer. En nou, dan weet je wel..
Rumoer
Geheel ontredderd door zo veel onheil
gaan wij op zoek naar het kruidenvrouwtje
Klazien uut Zalk, bekend van radio en teevee.
Zij biedt immers voor alle kwalen uitkomst
met paardebloemenmelk, karweizaadzalf, of
gesnipperde brandneteltopjes tegen winter
tenen Meiaas. Klazien blijkt niet aanwezigen
dat zal haar spijlen want ze had hier goede
zaken kunnen doen.
Ondertussen zwelt vanuit de verte een
groot rumoer aan Het blijkt een als Indianen
uitgedoste blootvoetse stoet wereldburgers te
zijn. voornamelijk afkomstig uit West-I uro-
pa. die stampvoetend, joelend, krijsend en
gillend, de jacht in het algemeen en de oli
fantenjacht in het bijzonder de wereld uit
schreeuwen.
Nadat we een folder in de hand gednikt
hebben gekregen van de Franse wereldverbe-
teringsorganisatie 'Al Taisis'. die een pleidooi
houdt voor een mentaliteitsverbetcnng door
middel van het hervinden van de eenheid
tussen lichaam en geest, vinden we in een
hoekje van het park enige rust bij het yoga
groepje van Jake B Henderson. Sacramento,
(California, United States of Amerira. Tevens
voor al uw adviezen op het gebied van lach
therapie, relaxsessics. waarheid en helder
heid. stress en management
Het is ai met ai begrijpelijk dat een groep
van zo'n driehonderd toonaangevende we
tenschappers uil de hele wereld, onder wie
52 winnaars van een Nobelprijs, een waar
schuwende brief hebben geschreven aan alle
regeringen die In Rio zijn vertegenwoordigd
Terwijl af en toe een legerlielikopter dreigend rondcirkelt onderhandelen
in het kolossale conferentiecentrum Riocentro, aan de rand van Rio de
Janeiro, duizenden diplomaten en ministers uit 180 landen over punten,
komma 's, haakjes en soms zelfs grotere tekstgedeelten. De Unced,
wereldconferentie over milieu en ontwikkeling van de Verenigde Naties,
heeft de wereld'top' naar Brazilië getrokken.
De deelnemers onderhandelen in plenaire zittingen van het 'Main
Committee' en in deiets minder grote structuren van contactgroepen.
Maar èclit gepraat wordt er in de honderden uit dunne kunststof platen
opgetrokken, te krappe en bloedhete delegatiestands in een aanpalende
tentoonstellingshal. Een soort RAI-huishoudbeurs. Met dit verschil dat in
de RAI de stands naar buiten zijn gekeerd om publiek te werven, en in Rio
naar binnen om het discrete karakter van het geritsel en geregel te
benadrukken.
Een impressie uit Rio, waar de conferentie dit weekeinde wordt afgesloten.
Alternatief
Dertig kilometer, vier stranden, twintig
tanks, honderden zwaar bewapende militai
ren en tienduizenden scheurende auto's.
Verder, wordt in het centrum van deze stin
kende wereldstad (twaalf miljoen inwoners)
het Global Forum gehouden. Dat is een alter
natieve conferentie, annex beurs, van niet-
gouvernementaJe organisaties die zich sterk
maken voor milieu en/of ontwikkeling. Er
zijn bijna vijfduizend organisaties uit heel de
wereld vertegenwoordigd, goed voor zo'n
twintigduizend deelnemers. Uit
Nederland kwamen er zo'n
veertig.
Zij vertegenwoordigen bij
voorbeeld de NOVIB, het Neder
lands Centrum voor Ontwikke
lingssamenwerking, de Christe
lijke Boeren en Tuindersbond,
maar ook het Platform Ecologi
sche Landbouw, de Vegetariërs-
bond en de Wereldfederalisten.
Weliswaar is er niemand van de
Christelijke Plattelandsvrouwen,
maar wellicht wordt die omissie
goedgemaakt door de inbreng
van de Werkgroep Kerk en
Milieu en de Stichting Vrouwen
netwerk Nederland.
Plaats van handeling is het
Flamengopark, volgebouwd met
standjes en tenten waar diep
gaand gediscussieerd wordt over
de gevaren van plutonium, het
kappen van bossen, zeespiegel-
rijzing en kernenergie, of de rol
van de vrouw bij de afremming
van de bevolkingsexplosie.
Op het C.lobal Forum heerst
de sfeer van de jaren zeventig,
van yin en yang, van het een-
zi jn - van - jezelf- met - je-omgeving
en van veel goedbedoeld maar
oeverloos geouwehoer. Wat bij
voorbeeld is de specifieke relatie
tussen homoseksualiteit en het
milieu? Een Amerikaanse bos-
bouwingenieur:„Dit is een soort Woodstock
festival, maar dan niet voor muziekliefheb
bers. maar voor eco-fundamentalisten."
Discussie
Het begint al voor de ingang van het Glo
bal Forum, waar plaatselijke handelaren
winst zien in de verkoop van eco-T-shirts,
overgeschoten carnavalsattributen en al dan
niet zelfgemaakte snuisterijen. Eentje ver
koopt onder andere namaakpapegaaien. Al
tijd leuk om aan te schaffen als symbool van
solidariteit met de Braziliaanse regenwou
den. moet hij gedacht hebben.
Maar net- Een blonde, bebaarde West-
europeaan gaat in discussie met de verkoper,
en wijst hem er op dat de papegaaien van
plastic zijn. En weet hij wel dat plastic.De
handelaar antwoordt dat hij ook papegaaien
van hout heeft, maar dan mengt een eco-
Amerikaan zich in de discussie. Hij begint
Braziliaanse militairen bewaken het gebied waar de wereldconferentie ii
gehouden.
Vertegenwoordigers van de Chileense Mapuche-Pehenche indianen ii
waar het Global Forum wordt gehouden
over het kappen van bossen, verspilling van
natuurlijke materialen en is dus zowel tegen
houten als plastic papegaaien. Geërgerd
mengt zich nu een derde in de strijd die de
Amerikaan vraagt hoe hij in Rio is gekomen.
Op de fiets misschien? Nee. moet deze toege
ven. met het vliegtuig, en tja dat is weliswaar
niet milieuvriendelijk maan..
Wapenen
Even verder staat een circustent. Het is het
spirituele meditatiekamp van de Osho-bewe-
ging, de nalatenschap van-de Baghwan be
wegingen Baghwans foto hangt er nog steeds
bij als ware hij de wederopstanding van Jezus
van Nazareth. In de tent kan tussen tien en
elf non-dimensiaal gemediteerd worden, van
elf tot twaalf is er de mogelijkheid tot heel-
wording op Tibetaanse wijze. Op dit moment
echter grijpt een dynamische meditatie
plaats. Een Amerikaanse veertiger, van het
soort dat jarenlang een druk en materieel za
kenleven heeft geleid, na zijn onvermijdelijke
scheiding is ingeklapt, de kinderen aan zijn
vrouw heeft moeten laten en vervolgens via
de Osho-beweging tot inkeer is gekomen,
gaat volledig uit zijn dak.
Hij gooit zijn spieren op wilde wijze los en
volgens de bijbehorende folder leidt die acti
viteit tot opwekking van bio-electromagne-
tisme in het lichaam, „dat ons toestaat de
diepten van ons zenuwstelsel te bereiken en
het ons mogelijk te maken om onze psycho
logische en lichamelijke hoedanigheid te
transformeren."
En dat is nodig ook orrï ons te wapenen te
gen nieuwe ziekten, als aids en chronische
moeheidssyndromen. Zoals wij allen weten
zijn die nieuwe ziekten het gevolg van akelige
stoffen die de aardse atmosfeer weten binnen
te dringen door gaten in de ozonlaag en die
een verstorende invloed hebben op de bio-
electromagnetische balans van onze licha
