'EG-plannen
maken fort
van Europa'
Verzet tegen aanleg Betuwelijn neemt toe
BETUWELIJN
Binnenland
Een doekje voor het 'bloeden'
Rhedense incestzaak heropend
Rodamco verliest door
vastgoed-malaise in VS
B
Boek over vrouwelijke
uitvinders als voorbeeld
Moederconcern grijpt
in bij Teikyo Maastricht
'Hersenziekten kosten
jaarlijks tien miljard'
DONDERDAG 11 JUNI 1992
5
Werking Arbowet wordt stuk breder
den haag Werknemers in het openbaar vervoer, het gevange
niswezen, de hulpverleningen mensen die met geld werken
moeten via de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) door hun
werkgever beschermd worden tegen seksuele intimidatie, agres
sie en geweld op het werk. Werknemers bij benzinestations
moeten, gezien de gevaren die aan hun baan kleven, deze be
scherming krijgen via een algemene maatregel van bestuur die
in voorbereiding is. Daarin moet worden bepaald dat hun werk
gever verplicht is om technische en organisatorische voorzienin
gen te treffen. Staatssecretaris Ter Veld (sociale zaken) heeft dit
kabinetsstandpunt naar de Tweede Kamer gestuurd.
Verzuim werknemer registreren
den haag In de nieuwe basisregistratie van het ziekteverzuim
moet per werknemer worden geregistreerd hoe vaak die zich per
maand, kwartaal of jaar heeft ziek gemeld. Dat is één van de be
langrijkste aanbevelingen van een door minister De Vries van
Sociale Zaken ingestelde werkgroep, die deze week advies heeft
uitgebracht. Tot dusver zijn slechts enkele persoonskenmerken
van verzuimende werknemers bekend. De werkgroep denkt dat
in de nieuwe administratie frequente verzuimers kunnen wor
den geïdentificeerd. De werkgroep draagt geen oplossingen aan
voor regelmatig verzuim: Zij vindt het echter 'nuttig' om fre
quent verzuim door dezelfde personen statistisch in kaart te
brengen.
Voedingsbond tekent alsnog zuivel-cao
utrecht» De Voedingsbond FNV tekent alsnog het cao-akkoord
voor de zuivelindustrie. Twee maanden geleden is er door de le
den van de FNV-bond vergeefs gestaakt voor een betere cao. De
acties werden na een week afgeblazen. Zowel bij de regionale
actiecomités als bij de landelijke vakgroep bleek gisteren een
meerderheid vóór ondertekening, zij het niet uit overtuiging.
Door niet te tekenen zou de FNV-bond echter het recht op di
verse vakbondsfaciliteiten verliezen, zoals het betaald vakbonds
verlof en de extra ontslagbescherming. Verder verliest de bond
het zicht op afspraken over scholing en verzuimbeleid.
utrecht Deze levensechte 'gewonden' dering. De Verplegersbond NU'91 had de vrij- bereid gevonden uit te beelden dat de bond
wachtten gisteren in Utrecht de werkgevers in willigers van de vereniging Lotus die door- het cao-bod in de zorg 'een doekje voor het
de ziekenhuissector op bij een besloten verga- gaans slachtoffer bij rampenoefeningen spelen bloeden' vindt foto anp Raymond rutting
Cao-overleg in
bejaardenzorg
mogelijk hervat
utrecht anp
Verdediging mag nog getuige-deskundige horen
arnhem «gpd
De werkgeversorganisatie in de
bejaardenoorden (VNB) wil het
overleg over een nieuwe cao
voor de 80.000 werknemers in
deze sector hervatten. De VNB
heeft de bonden uitgenodigd
om dinsdag te komen praten.
Up die dag wordt ook het cao-
overleg in het ziekenhuiswezen
(258.000 werknemers) hervat.
Een woordvoerder van de
VNB zei gisteren dat hij 'opti
mistischer' is over de kans om
tot cao-afspraken te komen, nu
het kabinet zich alsnog bereid
heeft verklaard in 1992 uit eigen
middelen 3 procent loonruimte
ter beschikking te stellen en in
1993 nog eens 3 procent om de
arbeidsvoorwaarden in de
zorgsector te verbeteren. De
omstreden greep uit de kas van
het pensioenfonds PGGM is
daarmee van de baan.
De 3 procent voor dit jaar is
op zich te weinig voor een ak
koord, beaamde de woordvoer
der. De VNB ziet echter nog wel
mogelijkheden om daar uit ei
gen middelen nog wat daarbo
ven op te doen. De woordvoer
der wilde niet zeggen wat de
werkgevers extra te bieden heb
ben.
De vakbonden, die in de
zorgsector minimaal 4,5 pro
cent loonsverhoging eisen, lie
ten weten dat ze op de uitnodi
ging van de VNB ingaan. „We
zullen ons constructief opstel
len, maar we blijven ons inzet
ten voor onze oorspronkelijke
eisen", aldus een woordvoerder
van de CNV-bond CFO. Overi
gens gaan de acties in- de
zorgsector door tot er niewe
cao's op tafel liggen.
Op spoedige hervatting van
de cao-onderhandelingen in de
welzijnssector is voorlopig geen
zicht. De overkoepelende werk
geversorganisatie FWW liet gis
teren na afloop van overleg met
minister d'Ancona en staatsse
cretaris Simons van WVC te
leurgesteld weten nog geen
brood te zien in hervatting van
de onderhandelingen. De FWW
vindt de twee keer 3 procent
van het kabinet „volstrekt on
voldoende" om de knelpunten
in de welzijnssector op te los-
Akzo wil eind
aan ontsnappen
van gifwolken
Akzo Delfzijl investeert ruim 4
miljoen gulden in een pakket
maatregelen dat het ontsnap
pen van gifwolken in de toe
komst moet voorkomen. Zo zul
len onder meer leidingen met
behulp van röntgenapparatuur
regelmatig worden onderzocht
op breuken. Een aantal 'kriti
sche' leidingen is inmiddels ver
nieuwd. Dat heeft Akzo gisteren
bekendgemaakt. Akzo Delfzijl
kwam vorig in het nieuws door
drie gaslekkages.
Behalve het aanleggen van
nieuwe leidingen analyseert Ak
zo ook incidenten uit het verle
den orrt daar lering uit te .trek
ken. Bij het project, officieel RA
TA (Radicaal Terugdringen van
Alarmen) geheten, zijn zo'n der
tig werknemers van Akzo be
trokken.
De behandeling van de 'Rhe
dense incestzaak' door het ge
rechtshof in Arnhem gaat langer
duren. Op verzoek van de ver
dediging van de negen verdach
ten zal het onderzoek naar de
feiten deels worden heropend,
terwijl het de bedoeling was de
zaak gisteren af te sluiten met
het pleidooi van de advocaten.
Volgende week zal eerst de
Utrechtse hoogleraar gynaeco
logie A. Heintz als getuige-des
kundige worden gehoord.
De professor moet antwoord
geven op de vraag of het moge
lijk is dat het jongste slachtoffer
ook voor haar veertiende le
vensjaar vele malen op grove
wijze seksueel is misbruikt. Ze
bleek namelijk tijdens een in
1988 uitgevoerd medisch on
derzoek nog maagd te zijn. Ook
haar twee jaar oudere oudere
zus is toen door dezelfde arts
onderzocht. Bij haar werden
wel mogelijke sporen van ver
krachting aangetroffen.
De betrokken arts vertelde het
hof vrijdag al dat aan haar on-
Behandeling door
hof gaat stuk
langer duren
derzoek geen al te vergaande
conclusies mogen worden ver
bonden. Het is volgens haar ui
terst moeilijk vast te stellen of
iemand al of niet seksueel is
misbruikt, zelfs als het maag
denvlies nog intact is.
De verdediging ving gisteren
op een aantal andere punten
wel bot. Zo wilde ze onderzoek
laten doen naar de psychische
gesteldheid van de twee jongste
meisjes, toen ze in september
1990 aangifte bij de politie de
den. De hofpresident heeft ech
ter geen behoefte aan een der
gelijk onderzoek.
Ook een poging om geheu-
gendeskundige prof. W. Wage
naar te laten horen als getuige-
deskundige leed schipbreuk. De
verdediging wilde hem zijn visie
laten geven over het feit dat de
slachtoffers nauwelijks een
tijdsbepaling kunnen geven
over de vele verkrachtingen, ter
wijl ze wel tot in detail hebben
verklaard welke rol de afzonder
lijke verdachten hebben ge
speeld. Ook dat onderzoek
wordt door het Arnhemse hof
niet noodzakelijk geacht.
rotterdam anp
Het onroerend-goedfonds
Rodamco is nog altijd niet uit
de rode cijfers. Over de maan
den maart tot en met mei werd
een negatief beleggingsresultaat
van 64 miljoen gulden geboekt.
Vorig jaar bedroeg het verlies
357 miljoen gulden. Dat werd
gisteren in Rotterdam bekend
gemaakt tijdens de presentatie
van het jaarverslag.
De hoofdoorzaak voor de
slechte resultaten is de slechte
situatie op de onroerend-goed-
markten in de Verenigde Staten
en Londen. De aandeelhouders
blijven overigens verschoond
van de malaise en krijgen ge
woon hun dividend (winstuitke
ring). „We doen dat omdat we
vinden dat we een goed com
mercieel resultaat hebben be
haald", aldus dr. J. Kremers,
vice-voorzitter van de directie.
Het fonds is zeer overtuigd van
de kwaliteit van zijn onroerend
goed en van het beheer ervan.
De leegstand kan daardoor be
perkt blijven en veel kleiner zijn
dan het gemiddelde van de
markt.
Over de deelneming van het
Algemeen Burgerlijk pensioen
fonds in Rodamco wilde Kre
mers niet veel meer zeggen.
Naar zijn mening is daar meer
dan voldoende aandacht aan
besteed. Dankzij het ABP heeft
Rodamco de beschikking over
2,5 miljard gulden. „Dat geeft
Rodamco een ijzersterke positie
ajs de markten zich keren."
Hij toonde zich optimistisch
over het aantrekken van de on-
roerend-goedmarkt in de VS.
„Wij hebben de indruk dat in de
VS het leed grotendeels is gele
den", zei hij.
den haag anp
De aanleg van de Betuwelijn, de
goederenspoorlijn tussen Rot
terdam en Duitsland, stuit in de
plaatsen langs het tracé op
steeds meer weerstand. Zater
dag zullen actiegroepen uit de
Betuwe en de Alblasserwaard in
het geweer komen tegen de
aanleg. „De lijn tast de achter
tuin van Nederland aan. De Be
tuwe is de groene long van ons
land. Die wordt compleet om
geploegd als de plannen van het
kabinet doorgaan", zegt woord
voeder J. Klerkx van de actie
groep 'Kater' (Kerk-Avezaath te
gen rails).
De acties worden niet cen
traal geregeld. Elke actiegroep
heeft eigen belangen. Alleen al
in Gelderland lopen die uiteen
van compleet ondergrondse
aanleg van de lijn tot dé eis het
tracé om een woonwijk te lei
den. Terwijl de ene actiegroep
bezwaar maakt tegen de ge-
luids- en trillingsoverlast, maakt
de andere actiegroep zich be
zorgd over de onteigening van
landbouwgrond. Eén ding staat
voor alle groepen echter vast: de
Betuwelijn moet er het liefst he
lemaal niet komen.
Het blijft onduidelijk wat de
actiegroepen zaterdag precies
gaan doen. Afgelopen weken is
er koortsachtig overleg gevoerd
van Wadenoijen tot Zevenaar.
De meeste actiegroepen kiezen
voor vriendelijke acties, die dui
delijk moeten maken dat goe
derenvervoer door de Betuwe
het unieke gebied onherstelbaar
zal aantasten.
Er zijn echter ook actiegroe
pen die een harder optreden
voorstaan. Zo wil de actiegroep
'Niet over de Betuwe' de spoor
wegovergang tussen Valburg en
Eist blokkeren. 'Maij's Onder
grondse Lijndienst' uit Zevenaar
kondigt aan „in eerste instantie
op ludieke wijze langs de spoor
lijn te zullen uitbeelden hoezeer
de Betuweroute de gemeente in
tweeën zal snijden". Er gaan ge
ruchten dat een andere groep
mensen bereid heeft gevonden
op de Al5 te gaan zitten.
Maaiveldniveau
Rotterdam - Sliedrecht
in polder Ambacht worden
binnen twintig jaar
3100 tot 3600
huizen gebouwd
bundeling met bestaande spoorlijn
langs de A-15 geniet voorkeur boven
doorsnijding van polderlandschap
Gorinchem - Tiel
I llJi i
r~l deelvergroting
kosten: raming van 5 miljard
planning realisatie 1998
voorkeurstracé
tracé varianten
Sliedrecht - Gorinchem
spoor niet parallel met bestaande lijn maar meer
noordelijk, ondanks gevolgen voor Groene Hart
van de Randstad
Sliedrecht
Hardimcveld-Giessendam
er wordt gekozen voor een tïacé
langs de A-15 met over het
Amsterdam-Rijnkanaal een brug
parallel aan de A-15
- ,^j&
rèn
anp algemeen nedetwxh pmbureiu gpo pmd«*nt
Vluchtelingenwerk waarschuwt Hirsch Ballin
Minister Hirsch Ballin (justitie) moet vandaag en morgen
tijdens overleg met zijn EG-collega's in Lissabon niet on
derhandelen over maatregelen om asielzoekers te weren.
Dat vindt de vereniging Vluchtelingenwerk. De organisa
tie vermoedt dat op het beraad punten ter sprake komen
die in strijd zijn met het nog te ondertekenen Schengen-
verdrag en die een chaos zullen maken van het asielzoe-
kersrecht.
den haag
Volgens Vluchtelingenwerk
staan in Lissabon voorstellen op
de agenda die zullen leiden tot
een 'Fort Europa'. Asielzoekers
worden daarin buiten de Eu
ropese rechtsorde geplaatst. Bo
vendien is de vluchtelingenor
ganisatie bang dat de besluiten
worden doorgevoerd, zonder
dat de nationale parlementen
hierin veranderingen kunnen
aanbrengen.
De bezwaren van de organi
satie richten zich vooral op de
voorstellen over het land van
eerste opvang. Nu wordt in Ne
derland en in andere landen
eerst beoordeeld of een vluchte
ling als asielzoeker kan worden
beschouwd, ook al is hij via een
ander land hier naartoe ge
vlucht.
De ambtelijke voorstellen die
in Lissabon worden besproken,
houden in dat de beoordeling of
iemand vluchteling is niet meer
aan de orde is. Als een asielzoe
ker in enig ander land is ge
weest voor zijn komst naar Eu
ropa, zal zijn verzoek helemaal
niet in behandeling worden ge
nomen. Hij wordt direct terug
gestuurd.
achter de actiedag. De provincie
treedt op als woordvoerder na
mens de zestien betrokken Gel
derse gemeenten. GS eisen dat
de spoorlijn nergens boven
maaiveldniveau uitkomt. Alle
kruisingen met wegen en water
wegen moeten ondergronds
worden aangelegd.
De provincie, heeft berekend
dat de lijn hierdoor 500 tot 700
miljoen gulden duurder wordt.
Dat bedrag komt bovenop de
5,2 miljard gulden die het kabi
net wil fourneren. De provincie
weigert verdere medewerking
als niet aan die eisen wordt vol
daan. GS van Zuid-Holland
daarentegen stemmen voorlo
pig grotendeels in met het door
het kabinet gekozen voor
keurstracé.
De bijna 100 kilometer lange
goederenspoorverbinding tus
sen Rotterdam en Duitsland zal
het aandeel van het goederen
vervoer over het water en over
de weg niet vervangen. De nieu
we spoorlijn zal naar verhou
ding maar een klein deel van
het goederenvervoer naar
Duitsland voor haar rekening
nemen. Afgezet tegen de prog
noses voor het goederenvervoer
in 2010, zal het vervoer over dé
weg 150 miljoen ton bedragen,
over het water 200 miljoen ton
en via de rails 50 miljoen ton.
Volgens directeur S. Diris van
Volgens Vluchtelingenwerk is
die maatregel in strijd met het
Schengen-verdrag. Dat treedt
vanaf l januari 1993 in werking,
als alle acht deelnemende lan
den akkoord gaan. In het
Schengen-verdrag houdt de
asielzoeker nog wel het recht
om zijn verzoek in behandeling
te laten nemen. Het verachi
met de huidige praktijk is echter
dat het Schengen-land dat de
vluchteling het eerst heeft opge
vangen het asielverzoek moet
behandelen.
Vluchtelingenwerk vindt het
verder „ronduit schokkend" dat
de minister het parlement nau
welijks een week voor zijn ver-
tek naar Lissabon heeft geïnfor
meerd. De organisatie ziet daar
in een voorbeeld hoe de Eu
ropese regeringen maatregelen
willen doorvoeren, zonder dat
daarbij het parlement wordt in
geschakeld.
Hirsch-Ballin zegde de Kamer
gisteren echter toe om na de
bijeenkomst de uitkomsten van
'Lissabon' in de Tweede Kamer
te bespreken. Op Kamervragen
van PvdA'er Van Traa zei de mi
nister dat het parlement, zich
wel degelijk moet uitspreken
over de EG-voorstellen.
de directie goederenvervoer van
het ministerie van verkeer en
waterstaat gaat het ook niet zo
zeer om die 50 miljoen ton. „De
vraag is wat er gebeurt als je de
lijn niet aanlegt. De lijn komt er
voor de blijvende ontsluiting
van de Rotterdamse haven. Met
het oog op de concurrentie
moeten we ervoor zorgen dat de
haven optimaal is uitgerust. De
haven moet het hebben van
nieuwkomers. Die trek je aan
door ze meer mogelijkheden te
bieden. Ook het wegvervoer en
de binnenvaart zullen daarvan
profiteren."
Op het ministerie verwacht
men veel bezwaren tegen het
door het kabinet voorgestelde
voorkeurstracé. Projectleider W.
Koemans: „Op dit moment zijn
nog niet zoveel reacties binnen,
maar tegen de tijd dat de in
spraaktermijn verstrijkt, zal dat
ongetwijfeld wel het geval zijn.
Bij de inspraakronde van vorig
jaar kregen we een paar dui
zend reacties binnen. Daarop
afgaande zal het aantal reacties
nu veel groter zijn." Het minis
terie overweegt de inspraakter
mijn te verlengen, zodat ook
nog na 24 juli bezwaren kunnen
worden gemeld. Een beslissing
daarover is nog niet gevallen en
zal door de minister moeten
worden genomen.
Frappant
Diris vindt hel frappant dat hij
tijdens de informatie-avonden
niemand heeft gehoord die van
mening is dat de goederen
spoorlijn er niet moet komen.
„Ik weet zeker dat we niemand
gelukkig maken met de aarlleg
van de Betuwelijn. Er is nie
mand op de avonden geweest
die blij naar huis is gegaan om
dat er straks een trein voorbij
komt. Dat is duidelijk. Maar het
is ook al lang geleden dat we in
Nederland een nieuwe spoor
weg wilden aanleggen. Het
laatste nieuwe tracé was de
Flevolijn. Die is aangelegd in de
jaren zestig. Sinds aie tijd, dus
al dertig jaar lang. zijn we niet
met nieuwe plannen gekomen
voor spoorverbindingen aldus
de directeur goederenvervoer
door vrouwen en worden In
het boek beschreven. De Ne
derlandse bewerking is de der
de versie van het boek. Eerder
kwamen al een Franse en een
Finse versie uit
Eén derde van het boek
wordt ingenomen door Inter
views met Nederlandse vrou
wen. Zoals met de 20-jartge
Gerda Haisma, die een appa
raat ontwikkelde om satellie
ten te volgen. Of met dr. Mal-
longa, die een bypass-operatle
bedacht voor patirnirn m<(
maagkanker. 'Vrouwelijke uit
gevers bestaan' Is mede gefi
nancierd door het ministerie
van onderwijs.
Het ministerie van onderwijs
gaat op Nederlandse scholen
een boek over vrouwelijke uit
vinders verspreiden. Het boek
kan vrouwelijke schollëren en
studenten stimuleren zelf ook
wetenschappelijk actief en cre
atief te zijn. Dat zei staatsse
cretaris Wallage (onderwijs)
gisteren bij de presentatie van
het boek 'Vrouwelijke uitvin
ders bestaan' van de Zwitser
Farag Moussa.
Een weer- en windbestendl-
ge fietskettingkast, een honde-
bril en een milieuvriendelijke
vervanger van formaline: al
deze uitvindingen zijn gedaan
maastricht»
Wanorde bij Japanse instelling
zijn in het medisch centrum
nog steeds geen werkvergun
ningen hebben. De aanvragen
daarvoor zouden net de deur uit
zijn. De wanorde op de univer
siteit sou zelfs era 11ndn
wordt overwogen de 130 Japan
se studenten n.i.ir huis te stu
De problemen bij Teikyo wor
den categorisch ontkend door
de enige Nederlandse commis
saris van de universiteit, B Kap-
tein Vullens hem is er geen
sprake van dat de Teikyo-vesti-
ging in Maastricht zal worden
opgeheven Tussen het Medisch
Centrum en het Academisch
Ziekenhuis Maastricht zijn en
kele problemen ontstaan door
misverstanden over gemaakte
afspraken, maar die worden in
onderling overleg al opgelost,
aldus Kaptein.
Het Japanse hoofdkantoor van
het Teikyo-instituut wil de di
recteuren Luijten en Greep ont
slaan, die in Maastrn hi de M ep
ter zwaaien over de Teikyo-uni-
versiteit en het medisch cen
trum.
De twee zouden verantwoor
delijk zijn voor het wanbeleid
bij de Nederlandse vestiging
van Teikyo, die een jaar geleden
de deuren opende met de be
doeling onderwijs en medische
zorg te verstrekken aan (voor
namelijk) Japanners. De eerste
directeur van Teikyo, Van Beers,
werd begin dit jaar al op non-
actief gesteld.
Al sinds het instituut in Ne
derland neerstreek, regent het
negatieve berichten. Zo zouden
de Japanse artsen die werkzaam
DEN HAAG» ANP
het initiatief tot de actie 'Her
senwerk 2002' genomen. J. Ter
louw. voorzitter van het gisteren
geïnstalleerde nationaal comité
Hersenwerk 2002, riep het Ne
derlands 'Decennium van de
hersenen' uit. Die actie moet de
aandacht voor hcrsenstoomls-
sen en ziekten in tien jaar op
een niveau brengen dat „meer
in overeenstemming is met de
maatschappelijke omvang van
deze aandoeningen".
Behandeling en verpleging van
patiënten met hersenziekten of
-stoornissen kost steeds meer
geld. nu al zo'n 10 miljard gul
den per jaar Dat is een kwart
van de totale kosten van de ge
zondheidszorg.
Om hiervoor aandacht te vra-
bd, beeft de Henensdchiisig
Nederland samen met de Ne
derlandse Organisatie voor We
tenschappelijk Onderzoek NWO
