'Chaos bij Fight for Life'
Zeeleeuwtje Anna in Artis
Binnenland
Nederlandse horeca
krijgt hygiënecode
Pronk: Hollandia KIoos
niet fout in Indonesië
Experimentele stof remt aids-virus WlC COntl oleert OOITI agent Straks
PvdA: Opheldering over Dodewaard
Amsterdam Zeeleeuwtje Anna, net een week oud, laat zich in de Amsterdamse dieren- wend. Zwemmen kan ze nog niet, zodat moeder zeeleeuw regelmatig even komt kijken
tuin Artis eens goed door haar moeder verwennen. Het diertje mocht tijdens de Pinkster- en voederen op de rand van het bassin. foto hfp
dagen voor het eerst naar buiten. Inmiddels is ze al aardig aan alle belangstelling ge-
WOENSDAG 10 JUN11992
Horeca zet 15,3 miljard om in 1991
den haag De Nederlandse horeca heeft in 1991 15,3 miljard gul
den omgezet, 6,5 procent meer dan het jaar daarvoor. Dit blijkt
uit het jaarverslag van het Bedrijfschap Horeca. De omzet is po
sitief beïnvloed door het mooie zomerweer en een toename van
het aantal overnachtingen. Ook het wegvallen van Joegoslavië
als vakantieland kwam de binnenlandse bestedingen ten goede.
Negatieve factoren waren de Golfoorlog, teruglopende groei van
het besteedbaar inkomen en het gebrek aan grote attracties.
Vorig jaar 30.000 naturalisaties
den haag Vorig jaar hebben 30.000 niet-Nederlanders het
staatsburgerschap van Nederland gekregen, tegen 14.000 een
jaar eerder. De sterke stijging is het gevolg van een extra inspan
ning van justitie om achterstanden uit 1990 in te halen. Alleen in
1985, toen de nieuwe Rijkswet op het Nederlandersschap werd
ingevoerd, waren er meer naturalisaties, namelijk 42.000. Vorig
jaar vormden Marokkanen de grootste groep genaturaliseerden
(7.300), gevolgd door Turken (6.100), Surinamers (4.000), Vietna-
mezen (1.400) en Chinezen (1.100).
Veel autopech door extremen in weer
den haag De hoge temperaturen en hevige regenbuien van de
laatste tijd hebben menig automobilist panne bezorgd. De We
genwacht moet daardoor overuren draaien. Het afgelopen Pink-
sterweekeinde werd de Wegenwacht geconfronteerd met ruim
15.000 gestrande weggebruikers. Volgens de ANWB is dat in ver
gelijking met vorige jaren een recordaantal. De lange files van
vakantiegangers leidden vooral tot oververhitte motoren. De
Wegenwacht kon 90 procent van de pechgevallen direct helpen.
De ruim 40.000 horecabedrijven
in Nederland krijgen deze week
een hygiënecode in de brieven
bus. Daarin zijn alle regels, vei
ligheidsnormen en goede hygië
nische gewoonten op een rijtje
gezet door het Bedrijfschap Ho-
De code voorziet volgens di
recteur S. de Boer van het be
drijfschap in een behoefte, om
dat het voor een horeca-onder-
nemer door de wirwar van re
gels en voorschriften niet altijd
duidelijk is welke weg moet
worden bewandeld voor een
juiste hygiënische behandeling
van eet- en drinkwaren.
In de hygiënecode krijgen ho-
reca-ondernemers en -werkne
mers tips over hoe ze moeten
handelen om aan de eisen van
de Warenwet te voldoen. Zo is
een apart hoofdstuk gewijd aan
de inrichting van bedrijfsruim
ten. Ook zijn controlelijstjes op
genomen met tips voor een hy
giënische werkmethode. Verder
wordt uitleg gegeven over de
bronnen van besmetting die
kunnen leiden tot voedselvergif
tiging of voedselinfectie.
De hygiënecode heeft geen
wettelijke basis, maar wordt wel
door de Gezondheidsinspectie
(voorheen Keuringsdienst van
Waren) als leidraad gehanteerd.
De code is tevens bedoeld om
de regering af te houden van
strenge regelgeving. „De bran
che verwacht door zelfregule
ring deze regelgeving te voorko
men", aldus voorzitter N. Ba-
rendregt van het bedrijfschap.
De levering van spoor- en ver-
keersbruggen door Hollandia
Kloos aan Indonesië is correct
verlopen. Dat heeft minister
Pronk van ontwikkelingssamen
werking gisteren geschreven in
antwoord op vragen uit de
Tweede Kamer.
De WD-kamerleden Weisglas
en Terpstra wilden van Pronk
weten of het klopte dat het Ne
derlandse bedrijf Hollandia
Kloos (eigendom van de familie
Lubbers) de afgelopen tien jaar
viermaal een vervolgopdracht
voor verkeersbruggen in Indo
nesië heeft gekregen, zonder
dat andere bedrijven naar de
order konden meedingen.
Tussen 1982 en 1991 heeft het
bedrijf inderdaad vier vervolg
opdrachten uit Indonesië ge
had. Van de vier opdrachten
zijn er drie deels gefinancierd
met ontwikkelingsgeld, waarbij
de regel geldt dat er sprake
moet zijn van concurrentie uit
Derde Landen, aldus Pronk.
Het is echter aan de op
drachtgever, in dit geval Indo
nesië, om hiertoe het initiatief
te nemen. „Openbare aanbeste
ding is wenselijk", aldus Pronk,
„maar indien de opdrachtgever
de voorkeur geeft aan een een
voudiger procedure is dit aan
vaardbaar". Indonesië hanteert
de regel dat voor vervolgop
drachten geen openbare aanbe
steding nodig is.
Tijdelijk bestuurslid geeji vernietigend oordeel over aids-kliniek
Oprichter W. Kamp van de aids-stichting Fight for Life
(FFL) in Amsterdam heeft er een rommeltje van gemaakt.
Hij heeft geen administratie gevoerd, er is 70.000 gulden
zoek en er is zwart uitbetaald aan personeel. Er zouden
nooit sociale premies zijn betaald. De Fiscus en de be
drijfsvereniging kunnen 85.000 tot 300.000 gulden van
FFL navorderen. Dat staat in een vernietigend rapport
dat tijdelijk bestuurslid advocaat mr. R. Hulkenberg over
FFL heeft opgesteld.
Kamp werd in januari door in-
terim-mananger M. van Zanten
geschorst als voorzitter van FFL.
De stichting beheert een aids-
kliniek in de hoofdstad en be
handelt aids-patiënten en sero-
positieven met middelen die
nog niet in Nederland zijn gere
gistreerd. Kamp ging in beroep
tegen het besluit van Van Zan
ten en bestuurslid Van Dorp. De
Amsterdamse rechtbank behan
delde de zaak gisteren.
Het conflict tussen Kamp en
andere betrokkenen bij FFL
sleept zich al voort sinds okto
ber vorig jaar. Toen werd Van
Zanten benoemd tot interim
manager. Hij was te hulp geroe
pen om organisatorische pro
blemen op te lossen. Onderlin
ge meningsverschillen over de
functie van Van Zanten leidden
in november tot een kort ge
ding, dat door Kamp werd ver
loren. Volgens Van Zanten
werkte Kamp hem ook na het
geding weer tegen. Daarom
werd schorsing en ontslag van
Kamp gevraagd, omdat hij de
patiëntenzorg in gevaar zou
brengen.
Op de achtergrond van het
conflict speelt de discussie over
samenwerking met het Natec,
de coördinator van het aidson-
derzoek in ons land. FFL was
destijds opgericht als tegenhan
ger van de gevestigde medische
wereld. Doel was het naar Ne
derland halen van nieuwe, nog
niet erkende medicijnen en om
streden therapiën. FFL en Natec
hebben nu echter voor samen
werking gekozen. Het Natec wil
echter niet samenwerken als
Kamp voorzitter blijft', aldus G.
Enkelaar, advocaat van Van
Dorp en Van Zanten. Dat geldt
ook voor de hoofdinspectie van
de volksgezondheid en het
Aidsfonds.
FFL dreigt volgens A. Bieren
broodspot, de advocate van
Kamp. door samenwerkig met
het Natec haar rol als 'luis in de
pels' en haar controlefunctie op
bestaande medische- en over
heidsvoorzieningen te verlie
zen. Het vermogen dat twee
overleden aidspatiënten aan
Kamp nalieten om de stichting
op te richten, was juist bedoeld
om aan te wenden voor onder
meei niet-ertende medicijnen.
De twee slaagden er zelf niet in
via het Natec een niet-erkend
medicijn te krijgen.
Hulkenberg ziet echter geen
mogelijkheden voor Kamp om
terug te keren. Hij heeft gepro
beerd ,,in de verziekte sfeer or
de te scheppen in de chaos. Dat
is met pijn en moeite gelukt."
Hij heeft een boekhouding en
een medicijnenregistratie opge
zet. Het ontbreken van duidelij
ke regels hiervoor en Kamps'
manier van optreden in de per
soonlijke sfeer maken diens po
sitie onhoudbaar, vindt hij.
Uitspraak op 23 juni.
Legbatterij in
Nederland niet
eerder verboden
PEN HAAG ANP
Nederland zal wachten met een
verbod op het gebruik van leg
batterijen in de pluimveehou
derij. totdat daartoe in EG-ver
band is besloten De Eerste Ka
mer is gisteren akkoord gegaan
met een wetsvoorstel waarin
deze bepaling is opgenomen.
Een verbod op de legbatterij in
1994 lijkt daaimee an baan
Vorige week leek het er nog
op dat de Senaat eraan zou
vasthouden dat Nederland de
legbatterij desnoods alleen af
schaft. Staatssecretaris Gabor
(landbouw) was dat ook van
plan. De Tweede Kamer vreesde
echter oneerlijke concurrentie
uit andere EG-landen. Batterij
eieren zijn goedkoper dan
scharreleieren. De Tweede Ka
mer bepaalde daarom via een
amendement dat afschaffing
moet wachten tot er een EG-
richtlijn is. Ook de Senaat
schaarde zich daar achter.
De Dierenbescherming rea
geerde gisteren teleurgesteld op
de stemmingsuitslag. De ver
eniging had 's morgens nog ge
probeerd de senatoren van VVD
en CDA op andere gedachten te
brengen. Het wachten is nu op
het standpunt van de Europese
Commissie over de legbatterij.
Dat wordt nog dit jaar verwacht.
Van den Broek
ziet kansen
in Oekraïne
KIFV HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
Minister Van den Broek van
buitenlandse zaken ziet goede
kansen voor het Nederlandse
bedrijfsleven in de onafhankelij
ke GOS-republiek Oekraïne Dat
zei de minister gisteren in Kiev,
waar hij onder meer gesprekken
voerde met president
Kravtsjoek en zijn collega-mi
nister van buitenlandse zaken.
Zlenko.
Het was de eerste keer dat
een Nederlandse minister Oek
raïne bezocht. Tijdens het be
zoek, dat vandaag werd afgeslo
ten, stond het thema van eco
nomische samenwerking cen
traal.
In een vraaggesprek met deze
krant zei de Oekraïnse onder
minister van buitenlandse za
ken Makarevitsj dat Oekraïne,
anders dan Rusland, een stabiel
politiek klimaat heeft en een
goede invesieringsbescherming
biedt.
De geloofsbrieven van de eer
ste Nederlandse ambassadeur
in Oekraïne, Serry, zijn intussen
geaccepteerd. Een Nederlandse
ambassade moet echter nog
worden gebouwd. Van den
Broek bezocht gisteren de loka-
tie, een kinderspeelplaats even
buiten het centrum van Kiev
Reders eisen
155 miljoen aan
overheidssteun
De Nederlandse reders willen
dat de overheid hen voor 155
miljoen gulden steun toezegt.
„We overvragen daarmee geen
cent. Komt de overheid niet
over de brug, dan wordt op
hieuw een groot deel van de
Nederlandse vloot onder goed
kope buitenlandse vlaggen ge
bracht", aldus C. Stal, algemeen
directeur van de Koninklijke
Nederlandse Reders Vereniging
(KNRV) gisteren.
Hij vreest in dat geval niet al
leen voor een aanzienlijk verlies
aan werkgelegenheid, maar ook
voor een daling van de kwaliteit
van bemanningen. „Hoogstens
de kapitein zal dan misschien
nog Nederlands blijven", aldus
Stal.
Hij baseert zijn sombere toe
komstbeeld op een onderzoek
waaruit volgens hem blijkt dat
60 procent van de Nederlandse
handelsvloot de komende tien
jaar onder buitenlandse vlag
komt te varen, als er niets in de
plaats komt van de zogenoem
de Investerings Premieregeling
Zeevaart (IPZ). Die regeling
loopt eind dit jaar af.
De reders willen dat het kabi
net snel duidelijkheid schept
over steun na afloop van de IPZ.
„We zijn nu al anderhalf jaar
aan het praten. Wij zien het ge
wenste bedrag graag opgeno
men in de begroting voor vol
gend jaar. Anders gaat het fbut.
We hebben geen behoefte aan
eindeloze discussies over het
bedrag", aldus Stal.
Onderzoek in Utrecht verkeert nog in beginstadium ttt* i i o
De Utrechtse scheikundige B.
van Wijk heeft nieuwe stoffen
gemaakt, die in de reageerbuis
actief zijn tegen het aids-virus
HIV. Het staat echter nog niet
vast of daaruit ooit een medicijn
zal rollen. Eerst zijn experimen
ten met proefdieren en in
een later stadium mensen
nodig. Van Wijk is gisteren aan
de Rijksuniversiteit Utrecht op
zijn onderzoek gepromoveerd.
Op dit moment is de virus
remmer AZT het meest gebruik
te middel om duur en kwaliteit
van het leven van aids-patiën
ten te vergroten. Deze stof ver
oorzaakt echter veel bijwerkin
gen. Om werkzaam te zijn moet
AZT bovendien in hoge doses
worden toegediend.
Van Wijk heeft met AZT-
achtige stoffen als uitgangspunt
verbindingen gemaakt die de
ligvuldiging van het HIV
herpes-virussen beter
i dan de werkzame mid
delen in AZT. Die moeten in het
lichaam namelijk eerst een aan
tal malen worden omgezet
voordat ze werkzaam zijn, ter
wijl de stoffen van Van Wijk
sneller en directer werken om
dat ze al gedeeltelijk zijn omge
zet.
Hij heeft de stoffen inge
bouwd in liposomen (vetbolle
tjes). Dit maakt het in principe
mogelijk ze in het lichaam pre
cies op de plaats van bestem
ming te krijgen. Ze worden 'op
gegeten' door macrofagen, cel
len waarin het virus zich vooral
ophoudt. Pas op dat moment
komen de stoffen vrij. Deze ma
nier van toedienen zou de scha
de voor de patiënt kunnen be
perken.
Het onderzoek verkeert nog
in het beginstadium. Wel heeft
het volgens Van Wijk op dit ni
veau „verrassende resultaten".
Het is mede gefinancierd door
Vical Incorporated, een Ameri
kaans bedrijf dat voor dit on
derzoek financiële steun heeft
gekregen van Burroughs Well
come. Dat bedrijf brengt AZT
op de markt.
'Geen tijdelijke vergunning zonder inspraak'
den haag gpd
De PvdA-fractie in de Tweede Kamer wil van het
kabinet weten of het inderdaad van plan is de
kerncentrale in Dodewaard zo snel mogelijk een
'gedoogvergunning' te geven. Minister An-
driessen (economische zaken) heeft dat onlangs
verklaard.
De PvdA voelt niets voor zo'n vergunning en
eist eerst een overtuigend veiligheidsrapport van
de centrale. Dat rapport moet vervolgens deel uit
maken van de gebruikelijke inspraakrondes. Tot
die tijd zou de kerncentrale stil moeten liggen.
Ook Groen Links wil dat de centrale stopt.
Vorige week vernietigde de Raad van State de
uit 1988 daterende vergunning van de kerncen
trale. De stichting Natuur en Milieu had de ver
gunning ter toetsing voorgelegd. De Raad kwam
tot de conclusie dat de gebruikelijke inspraakpro
cedure niet naar behoren was gevolgd.
Andriessen verklaard voorstander van kern
energie wil de centrale nu zo snel mogelijk een
tijdelijke vergunning verstrekken, zodat Dode
waard kan blijven draaien. De PvdA'er Feenstra
vindt echter dat kerncentrales niet zonder ver
gunning en zonder inspraakprocedures mogen
werken, maar een overtuigend veiligheidsrapport
en bijbehorende inspraak moeten hebben.
De PvdA-fractie bespreekt vandaag welke stap
pen zij zal ondernemen. Feenstra denkt daarbij
aan een interpellatiedebat deze week. danwcl het
verzoek om een schriftelijke reactie van het kabi
net. „Want nu heeft alleen Andriessen nog maar
gesproken. De minister loopt misschien wat te
ver voor de rest uit", aldus Feenstra.
den haag wilfred scholten
Wat hebben ruziënde burgemeesters, ver
twijfelde kamerleden en teleurgestelde poli
tiechefs met elkaar gemeen? Zij zijn allen
betrokken bij de mammoet-operatic om de
165 korpsen van gemeente- en rijkspolitie
te reorganiseren. Volgens de plannen moet
halverwege 1993 de nieuwe Nederlandse
politie in 25 regionale korpsen en één lan
delijk korps draaien. Maar zo ver is het nog
lang niet
Het leek allemaal zo mooi. Na twintig jaar
alleen maar praten over een nieuw politie
bestel, maakte het kabinet Lubbers/Kok
daarover eind 1989 in het regeerakkoord
glasheldere afspraken. De toenemende cri
minaliteit moest een halt worden toegeroe
pen. Een slagvaardiger en bij de tijds poli
tiekorps moest daar het wapen voor zijn.
Schaalvergroting door regiovorming werd
het parool.
Voortvarend gingen de twee verantwoor
delijke ministers voor de politie aan de slag.
Om geen tijd te verliezen aan een jarenlan
ge voortslepende discussie over wetswijzi
ging, werd besloten gelijktijdig met het
'proces' van reorganisatie te beginnen. Zo
doende zijn de korpsen al aardig op gang
met de voorbereiding, maar moet de Twee
de Kamer de wet nog behandelen. Dat ge
beurt vandaag.
Die gelijktijdigheid van wetswijziging en
uitvoering heeft een voordeel: problemen
komen aan het licht, nog voor dat iets ver
ankerd is in de wet. Er is ook een nadeel
het geeft gedonder. Dat geldt zeker voor het
voornaamste knelpunt van de hele operatie:
de democratische controle op de regionale
politie. In de media buitelen de burgemees
ters, korpschefs en officieren van justitie
bijkans over. elkaar heen. Kamerleden staan
erbij en weten het vaak ook niet meer
In de nieuwe politiewet is de politieke
controle als volgt geregeld. Per regio is een
beheerder aangewezen. In de praktijk is dat
de burgemeester van de grootste gemeente
in de regio. Samen met de andere burge
meesters in het politiegebied en de hoofd
officier van justitie vormt hij het regionaal
college, dat alle besluiten neemt over zaken
als de begroting, de wijze van organisatie en
het in te zetten personeel en materieel. On
der dit bestuurscollege is de korpschef ver
antwoordelijk voor de uitvoering.
De grote vraag is echten hoe werkt dit
systeem in de praktijk en wie controleert
deze heren en dames? In de politiewet
wordt er van uit gegaan dat gemeenteraden
in het gebied de eigen burgemeester desge
wenst aan hun jasje trekken als ze wat wil
len. Dat kan pas achteraf, als het college al
'Niemand schiet iels op met
oeverloze vergaderdagen
besloten heeft en het dus te laat is. De Raad
van State heeft beide politieministers daar
om geadviseerd de Commissaris der Konin
gin maar te belasten met het beheer van de
politieregio's. Provinciale Staten kunnen
deze dienaar van de kroon immers direct
ter verantwoording roepen De ministers
vinden dit echter geen geschikte oplossing,
omdat het beheer van het korps in dit geval
gescheiden wordt van het gezag over het
korps.
Anderen grijpen dit juist aan om te plei
ten voor minaer democratische controle.
Burgemeesters als Vos (Utrecht) en Peper
(Rotterdam) willen dat de eerste burgers
van de centrumgemeenten gewoon meer te
vertellen hebben Geef ons de bevoegdhrid
knopen door te hakken en laat de andere
burgemeesters in de regio ons daarbij advi
seren Met oeverloze vergaderdagen schiet
niemand op, aldus de dissidente burge
meesters.
Toekomstige korpschefs, zoals de Am
sterdamse hoofdcommissaris Nordholt,
sluiten zich hierbij aan. Een slagvaardige
politie vereist daadkracht. ..Maar een de
mocratische controle over het type auto
waar de politie in riidt. lijkt me volstrekt ir
relevant' zei Nordnolt onlangs in een in
terview. Het gaat volgens hem immers om
een paar keer per jaar vergaderen over wat
bestuurszaken. Het echte optreden van de
politie blijft een zaak van de burgemeesters
afzonderlijk.
Kamerleden zien het geharrewar over de
mocratische controle versus meer daad
kracht met lede ogen aan Als deftige burge-
meesters en verantwoordelijke politiechefs
de nieuwe regiocolleges 'rampzalig' noc
men (Vos), of een 'praatcircus (Nordholt),
terwijl anderen nu al ruziën over de plaats
waar bepaalde politie afdelingen terecht
komen (burgervader Brokx van Tilburg),
wat moet je dan?
Sommigen kiezen inderdaad voor een
sterkere positie van de korpsbeheerder,
zoals CDA'er Van der Heijden Anderen,
zoals de WD'er Dijkstal, zien meer heil in
een sterk regionaal college, dat gezamenlijk
moet beslissen. De korpsbeheerder Is niet
meer dan een uitvoerder Tussen die twee
uitersten zal het debat dan ook gaan.
De meest optimale oplossing voor het
probleem lijkt echter buiten de macht van
de politiewoordvoerders te liggen De dis
cussie over de bestuurlijke indeling van ste
delijke gebieden in ons land is volop aan de
gang. In zulke gebieden moeten op den
duur regionale besturen ontstaan, die ook
rechtstreeks door de raden gecontroleerd
worden. Het CDA wil zelfs heel het land op
nieuw indelen Daarbij gaat de voorkeur uit
naar toevallig? 25 regio's. Bedenker
van het plan? F.ne Van der Heijden. Waar
om wachten we daar niet even op?