Slowakije wil breken
Buitenland
Veilig in de trein
Gezellig onderonsje
Hoe vaak poogde u zelfmoord te plegen?'
Meciar: Oud-bokser
Klaus: Thatcher-fan
Japanse troepen mogen
weer naar buitenland
DINSDAG 9 JUNI 1992
4
Crediteuren BCCI eisen 7 miljard
londen De crediteuren van de failliete Bank of Credit and
Commerce International (BCCI) eisen 7 miljard gulden aan
schadevergoeding van Abu Dhabi, een sjeikdom in de Verenigde
Arabische Emiraten. De Arabische meerderheidsaandeelhouders
van BCCI willen echter niet verder gaan dan 4 tot 5 miljard. De
crediteuren vinden dat aanbod te mager.
Beeldenstorm raast in Stockholm
Stockholm Voor de vijfde keer in vijf maanden is gisteren in de
Zweedse hoofdstad Stockholm een standbeeld door een explosie
in puin gelegd. De politie vermoedt dat een en dezelfde figuur
voor de aanslagen verantwoordelijk is.
Boeing 737 neergestort in Panama
panama Bij een ongeluk met een Panamese Boeing 737 zijn za
terdagavond waarschijnlijk alle 47 inzittenden om het leven ge
komen, aldus de Panamese burgerluchtvaartdienst. Het wrak
van de Boeing werd zondag door vliegtuigen van de Amerikaan
se en Panamese luchtmacht in de met bossen bedekte heuvels
in het oosten van Panama gevonden. Er waren geen sporen van
overlevenden. Vermoed wordt dat het toestel door de bliksem is
getroffen.
Sloveense presidentskandidaat vermoord
ljubuana De voormalige Sloveense presidentskandidaat Ivan
Kramberger is zondagavond doodgeschoten tijdens een bijeen
komst in net dorp Jurovski Dol. De vermoedelijke moordenaar is
een 42-jarige boer die om persoonlijkeen niet om politieke re
denen Kramberger met een jachtgeweer doodschoot, aldus een
verklaring in Ljubljana. De 56-jarige Kramberger haalde bij de
verkiezingen in 1990 een kleine 20 procent van de stemmen.
Aanval op Amerikaanse basis Panama
panama Drie mannen hebben gistermorgen een Amerikaanse
legerbasis in Panama aangevallen. Zij vuurden schoten af op een
kazerne. De aanslag vond plaats drie dagen voordat de Ameri
kaanse president George Bush een bezoek aan Panama brengt.
De actie werd niet opgeëist.
Marokkanen verdrinken bij oversteek
ceuta Bij een poging de Straat van Gibraltar naar Spanje over
te sicken zijn gisteren minstens vier Marokkanen verdronken.
Vijftien anderen worden vermist. Eén man overleefde de over
tocht met een gammel bootje. Hij werd opgepikt dooreen Rus
sisch koopvaardijschip.
Doden door aardverschuivingen
moskou In de hoofdstad Doesjanbe van de Centraalaziatische
republiek Tadjikistan zijn minstens 15 mensen om het leven ge
komen door moddedawines ten gevolge van zware regenval.
I londerden huizen werden zondag onder soms anderhalve me
ter diepe modderstromen uit het nabijgelegen Pamir-gebergte
bedolven. I let openbaar vervoer in de stad werd ontregeld en de
elektriciteitsvoorzieningen telefoonverbindingen vielen uit. Het
leger is ingezet om bij het reddingswerk te helpen.
Denen willen in EG blijven
kopenhagen Een grote meerderheid van de Denen wil dat hun
land lid blijft van de Europese Gemeenschap (EG). Dat blijkt uit
een opiniepeiling van het bureau Gallup, die zondag is gepubli
ceerd. Van de ondervraagden wilde 01 procent dat Denemarken
lid blijft van de EG en zei acht procent geen duidelijke mening te
hebben. Op de vraag of Denemarken uit de EG moet stappen
antwoorde elf procent met „ja".
Moskou Iaat een van de coupplegers vrij
moskou Vasili Starodoebtsjev, hoofd van het vakverbond van
boeren in de voormalige Sovjetunie en een van de functionaris
sen achter de mislukte coup in Moskou in augustus vorig jaar, is
om humanitaire redenen op last van president Jeltsin op vrije
voeten gesteld. Starodoebtsjev heeft beloofd beschikbaar te blij
ven voor justitie. Het is de bedoeling dat hij en andere coupple
gers in november zullen worden berecht.
sadarae De pro-Turkse leider
v.in het nationalistisch Volksfront,
Abulfaz Eltsjibej, wordt de nieuwe
president van de voormalige Sov
jet republiek Azerbajdzjan. Vol
gens de eerste voorlopige uitslag
kreeg hij bij de verkiezingen van
zondag 62 tot 64 procent van de
stemmen.
Verkiezingen in Tsjecho-Slowakije leiden tot patstelling
bratislava/praag gpd
Tsjecho-Slowakije houdt binnenkort op te bestaan. De
verkiezingen van afgelopen vrijdag en zaterdag brachten
in Slowakije een nationalistische meerderheid aan de
macht. Die zal waarschijnlijk in snel tempo aansturen op
een breuk met de Tsjechische deelstaat. De eerste be
sprekingen over de vorming van een nieuwe Tsjechoslo-
waakse regering zijn vannacht op een mislukking uitge
lopen.
Klaus moet echter opboksen te
gen de winnaar van de verkie
zingen in Slowakije, de nationa
listische oud-communist Vladi
mir Meciar. Zijn Beweging voor
een Democratisch Slowakije
(HZDS) heeft net geen absolute
meerderheid in het Slowaakse
parlement, maar met steun van
de voormalige communisten en
een kleine extreem-nationalisti
sche partij is er een grote meer
derheid vóór de Slowaakse on
afhankelijkheid.
Zondag liet Klaus zich nog
optimistisch uit over de kans
binnen een maand een nieuw
kabinet te vormen. Ook Meciar
zei reden te zien voor onder
handelingen. Maar afgelopen
Informateur Vaclav Klaus, mi
nister van financiën, was van
morgen erg pessimistisch. Hij
zei dat toekomstige besprekin
gen zich vooral zullen concen
treren op de vraag hoe Tsjecho-
Slowakije moet worden opge
splitst. Hooguit zal er een tijde
lijke overgangsregering tot
stand komen.
Klaus' conservatieve Demo
cratische Burgerpartij (ODS)
wordt met 80 zetels de grootste
partij in het 300 zetels tellende
federale parlement. In het Tsje
chische parlement heeft de ODS
een absolute meerderheid.
PLO-topman bij
aanslag gedood
parus hans gertsen
correspondent
Twee nog onbekende
hebben gistermorgen vroeg in
Parijs een topman van de Pales
tijnse bevrijdingsorganisatie
PLO om het leven gebracht. Het
gaat om Atef Bseiso, chef van de
veiligheidsdienst van de PLO en
een naaste medewerker van
PLO-leider Yasser Arafat.
Bseiso werd rond één uur van
dichtbij beschoten door twee
mannen voor de ingang van ho
tel Meridien in Montparnasse,
een luxe-hotel in het centrum
van Parijs. De twee mannen, die
zich bedienden van pistolen
met geluiddempers, openden
het vuur toen de PLO-topman
uit een taxi stapte. Bseiso werd
minstens zeven maal getroffen
en overleed ter plaatse. De twee
mannen zijn sindsdien spoor
loos.
Vanuit Amman beschuldigde
PLO-leider Yasser Arafat giste
ren de Israëlische geheime
dienst, de Mossad, van de aan
slag. Een beschuldiging die door
de chef van de Israëlische mili
taire veiligheidsdienst, Uri Sa-
guy, onmiddellijk als 'grotesk'
werd afgedaan. Volgens Israël is
Bseiso het slachtoffer geworden
van een afrekening binnen de
PLO.
Vanuit Israëlische bronnen
werd gisteren vernomen dat
Bseiso nauw betrokken is ge
weest bij de aanslag op het
Olympisch dorp in München in
1972. Een Palestijnse comman
do-actie vermoordde toen elf Is
raëlische atleten.
nacht werd duidelijk dat er ei
genlijk geen basis is voor sa
menwerking. De ontmoeting
tussen de twee opponenten
vond plaats op min of meer
neutraal terrein, in Bmo, hal
verwege Praag en Bratislava.
Onverwacht is deze misluk
king niet. De Tsjechische en de
Slowaakse kiezers hebben geko
zen voor extremen. In Praag is
overduidelijk 'ja' gezegd tegen
voortzetting van de radicale
economische hervormingen
van Klaus. In Slowakije hebben
mensen zich uitgesproken voor
matiging van het hervormings
tempo, voor soevereiniteit bin
nen een confederale staat en, zo
nodig, voor complete onafhan
kelijkheid.
De Tsjechen en Slowaken ko
zen zowel een federaal parle
ment als volksvertegenwoordi
gingen voor Tsjechië en Slowa
kije. In de beide deelstaten wer
den de voormalige communis
ten met ruim 14 procent de
tweede partij. Het Slowaakse
parlement telt vijf partijen, het
Tsjechische zes.
Opvallend is dat de Burger
Beweging van minister van bui
tenlandse zaken Jiri Dienstbier
is weggevaagd. De partij, in
ideeën nauw verbonden aan
president Havel en aan de idea
len van de activisten uit de Flu
welen Revolutie, wist de kies
drempel van vijf procent niet te
halen.
De uitslag van de verkiezin
gen betekent waarschijnlijk ook
het einde van de politieke carri
ère van Havel. Begin volgende
maand moet het federale parle
ment een nieuwe president kie
zen. Meciar liet zondagmiddag
weten dat zijn partij de kandi
datuur van Havel niet onder
steunt. Dat geldt ook voor de
Slowaakse Nationale Partij.
Daarmee is het onwaarschijnlijk
geworden dat Havel in staat zal
zijn de vereiste meerderheid in
de beide kamers van het federa
le parlement te halen. Havel zelf
liet gisteren weten dat hij zich
mogelijk terugtrekt al voor de
stemming zal terugtrekken.
LUANDAEen journalist is zondag
in de Angolese hoofdstad Luan
da gearresteerd nadat wapens
waren aangetroffen in de auto
waarmee hij op weg was naar
een mis, die werd opgedragen
door paus Johannes Paulus II.
De redacteur, van een krant van
de oppositiebeweging Unita,
bleek tijdens een controle geen
rijbewijs maar wel twee gewe
ren van Russische makelijk bij
zich te hebben. Een verklaring
voor het wapenbezit werd niet
gegeven.
De reis van de paus naar Ango
la, waar vorig jaar een einde
kwam aan een zestien jaar du
rende burgeroorlog, staat in het
teken van de verzoening. De re
gering en Unita moeten hun
ideologische en stammentegen
stellingen overwinnen om het
land weer op te bouwen, zo zei
de paus in Luanda. De paus nam
ook de tijd voor een praatje met
een Angolees gezin (foto).
Gisteren bezocht de paus de
olierijke enclave Cabinda, die
ligt ingeklemd tussen Zaïre en
Congo. Dit gebied wordt de
laatste maanden geteisterd door
het geweld van onafhankelijks-
bewegingen. fotoafp
londen «ceesv
De eerste taak die de nieuwe pre
sident wacht is een oplossing vin
den voor de strijd met Armenië
om de omstreden enclave Nagor-
no-Karabach en het daaruit voort
vloeiende vluchtelingenprobleem.
Duizenden Azeri's zijn de enclave
ontvlucht en wonen in tenten en
treinwagons. foto epa
correspondent
Lady Diana werd in het diepe gegooid. Bij
een bezoek aan Wales, het eerste sinds haar
huwelijk, was ze plotseling het middelpunt
van belangstelling. Als het portier van hun
auto openzwaaide en Charles als eerste uit
stapte, klonken er kreten van teleurstelling
uit het publiek. De menigte die was uitgelo
pen, was voor haar gekomen. „Mijn groot
ste luxe is achter de televisie weg te kruipen
met een boterham met witte bonen", zei ze
tegen een vriend.
Het was ook in Wales waar Di haar eerste
test onderging een redevoering in het
stadhuis van Cardiff. Ze wist opeens de ca
mera's op zich gericht. Maar hoe zeer ze
ook haar best deed, van Charles kwam geen
woord van goedkeuring.
Zeven jaar na de voltrekking van het 'huwe
lijk van de eeuw', consulteerde Di een arts.
Dr. Maurice Lipsedge van het wereldver
maarde Guy's Hospital, wandelde Kensing
ton Palace. haar l-ondense verblijf, binnen
en stelde meteen de hamvraag: ..Hoe vaak
heeft u gepoogd zelfmoord te plegen?" Dia
na, enigzins overbluft door de recht-door-
zee vraag, aarzelde maar gaf vervolgens een
eerlijk antwoord: „Vier of vijf keer".
De roddelpers had al eens gespeculeerd dat
Diana leed aan anorexia nervosa, een psv
chische aandoening die leidt tot chronische
eetstoornissen. Maar Diana leed aan een
andere aandoening, zo constateerde dr Lip
sedge: bulimia neri>osa.
De ziekte was al latent in haar aanwezig
toen zij verloofd was, maar kwam na het
huwelijk in volle hevigheid tot uiting. De
aandoeni ng wordt gekenmerk door langdu -
rige periodes waarin de patient geen eten
kan zien, gevolgd door korte aanvallen van
eetlust die eindigen met braken en misse
lijkheid.
In 1986, vijf jaar na haar huwelijk, ontdekte
haar personeel voor het eerst dat Diana
ernstig ziek was. Een bediende zag rond
middernacht onder de keukendeur een
zacht schijnsel. Voorzichtig opende hij de
deur. Voor de geopende koelkast stond Dia
na, in haar hand een groot bord met enor
me stukken rundvlees en lever. Haar shirt
was besmeurd met jus, op de grond lagen
resten gebak en vlees. Alsof ze was betrapt
op het snoepen uit de strooppot, riep ze,
haar mond nog vol: „Gossiemijne"!
Haar eerste zelfmoordpoging deed Diana in
janüari 1982. Ze had juist de eerste Kerstmis
gevierd sinds haar huwelijk en ze was drie
maanden zwanger. Ze was jaloers op Ca
milla, verzwakt door haar ziekte, onzeker in
haar rol van prinses. Ze stond boven aan de
trap op het koninklijke buitenverblijf te
Sandringham en eiste aandacht van Char
les. Maar de prins zei dat ze zich niet moest
aanstellen en maakte aanstalten een ritje te
paard te maken. Daarop stortte Diana zich
naar beneden.
De koningin-moeder was als eerste ter plek
ke. ontsteld door wat zich voor haar ogen
had voltrokken. De plaatselijke dokter werd
ontboden en daarna ook de gynaecoloog
van het koningshuis. Di was niet al te zwaar
gewond, haar foetus ongeschonden.
Maar de ziekte verergerde en het onbegrip
van Charles evenzeer. Na dagenlang niets te
hebben gegeten, zeeg Di ineen tijdens een
officieel bezoek aan Californië. „Kun je dat
voortaan niet in je eigen tijd doen", was het
antwoord van haar echtgenoot.
De geboorte van hun zoon leidde even de
aandacht af van de huwelijksperikelen,
maar niet voor lang. „Gelukkig heeft hij niet
de oren van zijn vader", hoorde de konin
gin Diana zeggen toen ze haar schoondoch
ter in het ziekenhuis bezocht.
In de jaren die volgden, zou Diana nog een
reeks van zelfmoordpogingen doen. Zoals
vaker, was geen van die pogingen al te se
ries. Het waren meer noodkreten. Diana
wierp zich door de glazen vitrine, sneed
haar polsen door met een scheermes, sneed
zichzelf met een citroenmesje, verwondde
den haag anp
De toekomst van Tsjecho-Slo
wakije ligt in handen van Vladi
mir Meciar. Zijn links-nationa
listische Beweging voor een De
mocratisch Slowakije (HZDS)
behaalde in de oostelijke deel
staat een grote overwinning en
Meciar wordt dan ook vrijwel
zeker regeringsleider in Slowa
kije.
Die post bezette de voorman
van de Slowaakse nationalisten
ruim een jaar geleden ook al,
maar hij moest het veld ruimen
nadat hij had aangestuurd op
een splitsing in Burgers tegen
Geweld, de Slowaakse tegen
hanger van het Tsjechische Bur
ger Forum, dat volgens hem de
oren te veel naar Praag liet han
gen.
Met zijn beschuldiging aan
het adres van zijn voormalige
politieke medestanders speelde
Meciar in op een toenemend
nationalisme in Slowakije, na de
Fluwelen Revolutie die eind
1989 een einde maakte aan het
communistische bewind. Na
Meciars ontslag gingen duizen
den mensen uit protest de
straat op. 'We hebben genoeg
van Praag' was hun leus.
Meciar had het toen al ver
bruid bij de politici in Praag die
hem van een autoritaire regeer-
stijl beschuldigden. Aan dat
imago draagt de uit de kluiten
gewassen oud-bokser zelf bij
door zijn toespraken in bijtende
stijl.
Vladimir Meciar.
Meciar ging al jong de politiek
in, hij maakte carrière in de
communistische jeugd en stu
deerde in Moskou. Tijdens de
Praagse Lente in 1968 koos hij
voor de hervormers. Twee jaar
later werd hij uit de communis
tische partij gezet.
Meciar, die in Bratislava rech
ten studeerde, stuurt aan op de
Slowaakse onafhankelijkheid.
Daarnaast wil hij het tempo van
de economische hervormingen
terugschroeven, aangezien de
invoering van de vrije-markt-
economie in Slowakije gepaard
is gegaan met een hoge werk
loosheid. Daarmee staat hij lijn
recht tegenover de Tsjechische
verkiezingswinnaar Vaclav
Klaus.
Elegant, strijdlustig en gierig, zo
is Vaclav Klaus wel door vrien
den omschreven. Die vaardig
heden zal de 50-jarige Tsjech
nog hard nodig hebben na zijn
onverwacht grote overwinning
in de verkiezingen in Tsjecho-
Slowakije. Klaus, die waar
schijnlijk de nieuwe premier
wordt, legde de basis voor een
ontluikende markteconomie in
Tsjecho-Slowakije.
Als minister van financiën
heeft Klaus in een razendsnel
tempo de Tsjechoslowaakse
kroon convertibel (wisselbaar)
gemaakt, staatsbedrijven gepri
vatiseerd en overheidssubsidies
gekort. Pijnlijke ingrepen zijn
volgens hem onvermijdelijk om
te zorgen dat Tsjecho-Slowakije
zo snel mogelijk aansluiting
vindt bij de welvaart van West-
Europa.
Klaus maakte in Oost-Europa
school met zijn revolutionaire
privatiseringspolitiek. Dertig
procent van de aandelen van te
privatiseren Staatsbedrijven
verdeelde hij gratis onder alle
Tsjechoslo waken.
De sterke nationalistische
tendens in Slowakije denkt
Klaus te kunnen beantwoorden
met decentralisatie en „mini
malisering van de staatsrol".
Het is een oplossing die be
dacht had kunnen zijn door
Margaret Thatcher, de voorma
lige Britse premier die het grote
politieke voorbeeld is van Klaus.
In de televisiespots van de De
mocratische Burgerpartij van
Klaus was voor Thatcher een
hoofdrol weggelegd.
Klaus, geboren in Praag, stu
deerde economie in Praag, Italië
en de Verenigde Staten. Hij
steunde de pogingen in 1968
om het communisme te hervor
men. Toen hij weigerde de idee-
en van de Praagse Lente op te
geven, werd hij ontslagen bij de
Academie voor Wetenschappen
en zocht hij zijn heil bij de na
tionale bank. In die tijd maakte
hij in het Westen al naam, door
zijn publikaties als economisch
journalist onder het pseudo
niem Adam Kovacs.
haar borsten en dijen met een zakmes.
Maar Charles bleef ongevoelig.
De dag waarop Diana echt ontdekte dat
Charles niets voor haar voelde, was 15 sep
tember 1985 de dag dat Harry, de tweede
zoon, werd geboren. Diana wist dat Charles
graag een meisje had gehad, ze wist ook dat
het weer een jongen zou worden. Maar ze
had die informatie maandenlang voor hem
verborgen gehouden. Nu bleek hoe juist dat
was geweest. Charles kwam de ziekenhuis
kamer binnen, wierp een vluchtige blik op
de baby en sprak: „O, een jongen. En hij
heeft nog rossig haar ook" (een kenmerk
van Diana's familie). Waarop hij de kamer
verliet om te gaan paardrijden.
De arts die haar ziekte zo feilloos had gedia-
gnostiseerd, wist ook de oorzaak ervan te
noemen: prins Charles. Hij begon Diana
wekelijks te bezoeken en moedigde haar
aan boeken te lezen over bulimimia nervo-
sa. Langzaam ontdekte de prinses dat zij
niet de enige was die aan deze ziekte leed.
Langzaam ook begon ze er bovenop te
krabbelen. Ze probeerde de aanvallen van
eetlust te beteugelen en begon weer aan
sport te doen. Steeds vaker werd ze gezien
in het zwembad van Buckingham Palace,
het paleis van haar schoonmoeder. En een
oude vriend, James Hewitt, gaf haar
paardrijles. Haar normale eetlust keerde te
rug.
De zelfmoordneigingen, die Di had in de
eerste jaren na haar huwelijk, zijn nu ver
dwenen. Haarziekte lijkt overwonnen. Een
nieuwe, zelfbewustere prinses Diana is op
gestaan. Haar plankenkoorts is verdwenen,
haar afkeer van de pers eveneens.
Verdiept is echter de crisis in haar huwelijk.
Andrew Neil, de hoofdredacteur van de
Sunday Times die ruim acht ton neertelde
voor de publicatierechten van het boek,
verklaarde: „Prinses Diana zelf gelooft niet
dat zij koningin zal zijn. En het is goed mo
gelijk dat als gevolg van deze onthullingen
Charles nooit koning zal worden".
Korea 's bezorgd over besluit Hogerhuis
tokyo-seoul
Het Japanse Hogerhuis heeft na
vier dagen van beraadslagingen
vannacht, met 137 stemmen
voor en 102 tegen, de wet goed
gekeurd die het mogelijk maakt
dat voor het eerst sinds de
Tweede Wereldoorlog Japanse
troepen in het buitenland actief
worden.
Het voorstel zal
binnenkort zeer
waarschijnljk door
het Lagerhuis worden
aangenomen, waar
de regeringspartij, de
Liberaal Democraten (LDP), de
meerderheid heeft. Japan wil zo
snel mogelijk troepen voor de
VN-vredesmacht naar Cam
bodja sturen.
Het wetsvoorstel is zeer om
streden. De oppositie in het Ho
gerhuis nam haar toevlucht tot
de zogeheten „ossepas-tactiek".
waarbij als teken van protest
het uitbrengen van de stemmen
zo lang mogelijk wordt opge
rekt. Daartoe lopen de parle
mentariërs zo sloom en lang
zaam naar de stembus als ossen
kunnen lopen. Maar zelfs de
langzaamste os loopt nog snel-
parlementariërs.
Socialistische afgevaardigden
bleven nadenkend staan en de
den of ze al hun zakken moes
ten naspeuren op een kwijtge
raakt stembiljet. Ze namen on
gekend kleine stapjes richting
stembus en gingen tergend
langzaam over de trappen van
het parlement. Het oorspronke-
lijke wetsvoorstel
is door amende
menten van de
oppositie wel
sterk gewijzigd en
Vertragings
tactiek
helpt niet
het
Ier dan de tegenstribbelende
tal Japanse troe
pen in het buitenland tot maxi
maal 2.000.
Zuid-Korea heeft vanmorgen
zijn bezorgdheid uitgesproken
over het Japanse besluit. „Wij
hopen dat de regering voorzich
tig wil omgaan met het sturen
van Zelfverdedigingseenheden
naar overzeese bestemmingen
en daarbij rekening wil houden
met de zorgen van aangrenze-
den landen", aldus een verkla
ring van het Zuidkoreaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken.
Noord-Korea liet zondag al een
ferme waarschuwing horen aan
het adres van Tokyo.