Jeltsin remt
hervorming
r M Eü&
Buitenland
Nieuwe kans voor lammergier
Afgedwongen rust op Plein van de Hemelse Vrede
Denen krijgen nog
halfjaar bedenktijd
Zesdaagse Oorlog veranderde Midden-Oosten ingrijpend
VRIJDAG 5 JUN11992
Amerikanen kiezen 'jonge Elvis'
Memphis Ruim 1,1 miljoen Amerikanen hebben begin april bij
de post hun voorkeur kenbaar gemaakt voor één van de twee
ontwerpen van een postzegel met de beeltenis van Elvis Presley.
De afbeelding van de 'jonge' Elvis (links) kreeg drie keer zoveel
stemmen als de 'oude' Elvis. Het was voor het eerst dat de Ame
rikaanse postdienst het publiek een postzegelontwerp liet uitkie
zen. De Elvis-zegel is de eerste in een serie die is getiteld „Le
gendes uit de Amerikaanse Muziek" en zal op 8 januari worden
uitgebracht, de verjaardag van Elvis.
Duitse meerderheid tegen ecu
bonn» Tweeëntachtig procent van de Duitsers is tegen een be
langrijk onderdeel van de Europese unie: het inwisselen van de
D-mark voor een Europese munt. Dat blijkt uit een gisteren ge
publiceerd onderzoek van het Wickert Instituut.
Arafat mag morgen uit ziekenhuis
amman Yasser Arafat heeft gisteren van zijn artsen te horen ge
kregen dat hij morgen het ziekenhuis mag verlaten, maar nog
zeker drie weken rust moet houden. De PLO-leider werd begin
deze week in de Jordaanse hoofdstad Amman aan zijn hoofd ge
opereerd om bloedstolsels te verwijderen die hem sinds zijn
vliegtuigongeluk in Libië in april hoofdpijn bezorgden.
Valse mummie bleek toch echt
lObeck In het Llibeckse St. Annen Museum is een echte mum
mie ontdekt, die al 100 jaar in de kelder had gelegen, maar voor
een vervalsing werd gehouden. Röntgenopnamen hebben nu
bezwezen dat de mummie echt is. De gemummificeerde per
soon is waarschijnlijk een man en naar de amuletten te oordelen
een hoge ambtenaar.
Winkeliers ontvangen dreigbrieven
lanaken Tientallen Belgische winkeliers hebben dreigbrieven
in de bus gekregen. Volgens die brieven moet binnen vijf dagen
75.000 dollar worden gestort op'een rekening in Arnhem. Indien
niet wordt betaald, moet rekening worden gehouden met een
bomaanslag, zo luidt het dreigement in de brief. De brieven zijn
ondertekend met 'RAF'.
Werknemers VS kunnen slecht lezen
Washington Meer dan 10 miljoen Amerikaanse werknemers
hebben moeite met lezen en rekenen, waardoor hun werkpres
taties achter blijven. Dat blijkt uit een onderzoek van de organi
satie Southport Institute for Policy Analysis. De gedeeltelijk anal
fabete werknemers worden vooral aangetroffen in het midden-
en kleinbedrijf.
Socialisten winnen in Servië
Belgrado Bij de eerste parlementsverkiezingen in het nieuwe
Joegoslavië Servië en Montenegro hebben de socialisten
een duidelijke overwinning behaald. In Servië behaalden zijn 68
procent van de stemmen, in Montenegro 76 procent.
VN-missie in Cambodja onder vuur
phnom penh Eenheden van de Rode Khmer hebben in het
noorden van Cambodja posities van het regeringsleger bescho
ten op het moment dat een verkenningsgroep van de VN-vre-
desmacht een inspectiebezoek aan het gebied bracht.
Duitse gijzelaars binnenkort vrij
berlun De in 1989 in Libanon ontvoerde Duitsers Thomas
Kcmptner en Heinrich Strübig komen op korte termijn vrij. Dat
verklaarde een hooggeplaatste functionaris van de Iraanse isla
mitische fundamentalisten gisteren in de Libanese hoofdstad
Bayrut. De twee Duitsers zijn de laatste buitenlandse gijzelaars
in Libanon.
TSJECHOSLOWAKIJE
Politie voorkomt
massale vlucht
Albanezen
De Albanese politie heeft giste
ren honderden mensen terug
gedreven die in de havenstad
Vlora via schepen het land wil
den ontvluchten. De politie had
woensdag al met geweld een
menigte van 2.000 Albanezen
verdreven, maar velen waren te
ruggekeerd om alsnog een po
ging te wagen. Het was de eer
ste massale ontsnappingspo
ging sinds bij verkiezingen de
voormalige communisten wer
den verslagen en zes weken ge
leden een democratische rege
ring werd geïnstalleerd. Een van
de twee schepen die werden be
stormd was de Partizan, waar
mee in mei en augustus vorig
jaar duizenden Albanezen naar
Italië vluchtten.
Japanse troepen
mogen overzee
worden ingezet
De regerende Japanse Liberaal
Democratische Partij heeft van
morgen een wetsvoorstel door
een parlementaire commissie
geloodst waardoor Japanse
troepen voor het eerst sinds de
Tweede Wereldoorlog overzee
mogen worden ingezet. Het
wetsvoorstel werd na een 16 uur
durende zitting aangenomen,
maar moet nog door het hele
parlement worden bekrachtigd.
De LDP heeft daarin een abso
lute meerderheid. De Socialisti
sche Partij is van plan tegen het
wetsvoorstel te stemmen.
Privatisering op de tocht
De hervormingen in Rusland staan onder druk. President
Jeltsin en zijn adviseurs proberen de indruk te wekken
dat er niets is veranderd aan de radicale koers. Maar de
wijzigingen die Jeltsin onder druk van conservatieve kri
tiek heeft gemaakt in zijn kring van naaste medewerkers
en in de Russische regering, duiden op het tegendeel.
Algemeen Nederlands Persbureau AP
Deutsche Presse Agentur CPD Gemeenschat>pe!.|ke Persd-enst
International PressSovfce RTR Reuter uPi
MOSKOU HANS GELEUNSE
Langzaam maar zeker worden
de pijlers weggehaald onder het
hervormingsprogramma van de
regering van eerste vice-pre
mier Gajdar; een programma
dat de goedkeuring heeft van
het Internationaal Monetair
Fonds en daarmee uitzicht
biedt op een krediet van ruim
22 miljard dollar.
De privatisering van staatson
dernemingen is op een laag pit
je gezet. Het voornemen om de
energieprijzen vrij te laten, is in
getrokken. De faillissementswet,
die een eind moest maken aan
het bloedeloze leven van tien
tallen niet renderende staatson
dernemingen, trof hetzelfde lot
als de privatiseringswet. Het
convertibel (vrij inwisselbaar)
maken van de roebel is uitge
steld. En de hoge rente op
staatsleningen zal worden ver
laagd.
Gisteren ging het parlement
bovendien niet akkoord met de
ontslagaanvraag van Georgy
Matjoechin, president van de
Russische Centrale Bank. Mat
joechin was en is tegenstander
van vrije prijzen en hij blijft ge
kant -tegen het op volle toeren
laten draaien van de geldper-
Dat is vooral gebeurd onder
druk van Jeltsins reizen naar de
kolen- en oliegebieden in Rus
land. In Jeltsins kielzog arriveer
den dan wagonladingen roebel
biljetten, waarmee de salaris
eisen van de arbeiders in de vi
tale energiesector moesten wor
den ingewilligd om stakings
dreiging af te wenden. Tegen
over dat geld stond echter geen
extra produktie, zodat de infla
tie toenam. Matjoechin wil nu
de afkondiging van een loon- en
prijsstop.
Gajdar heeft op de nieuwe
ontwikkelingen nog niet gerea
geerd. Zijn bevoegdheden zijn
verder ingeperkt door de be
noemingen van Vladimir Sjoe-
mejko en Georgy Chiza tot vice-
premiers. Beiden komen uit het
militair-industrieel complex.
Sjoemejko liet er gisteren geen
twijfel over bestaan dat hij
voortaan de
zernez Honderd jaar geleden verdween de lam
mergier uit het Unter Engadin, het uiterste oostelij
ke hoekje van Zwitserland, dat ligt ingeklemd tus
sen Italië en Oostenrijk. Sinds gisteren is de vogel
terug. Vanuit Zernez brachten parkwachters van het
Nationale Park twee in Wenen gekweekte lammer
gieren naar hun nest in de Mustairvallei. De Zwit
sers, die samenwerken met het Wereld Natuur
Fonds, hopen dat de vogels zich daar opnieuw zul
len vestigen.
FOTO EPA
Van Eekelen wil inzet marine bij Joegoslavië
HILVERSUM/OSLO ANP-GPD
Om controle op de naleving van
het VN-embargo tegen Servië
en Montenegro te waarborgen,
moeten marineschepen van de
WEU-landen worden ingezet in
de Adriatische Zee. Dat bepleit
te de secretaris-generaal van de
Westeuropese Unie, de Neder
lander Van Eekelen, gisteren in
Veronica Nieuwslijn. Volgens
Van Eekelen zijn tien twaalf
schepen nodig. Van Eekelen zei
dat het ook voorstelbaar is iets
te ondernemen tegen beschie
tingen. „Maar dat zou luchtac
ties betekenen en ik denk dat
daar de politieke bereidheid
nog niet voor aanwezig is", al
dus Van Eekelen.
Van de Navo is vooralsnog
geen optreden in het voormali
ge Joegoslavië te verwachten.
De Navo-landen werden het
gisteren in Oslo eens over een
nieuwe rol voor het bondge
nootschap als handhaver van de
vrede in Europa. Maaneen mili
taire interventie zit er nog niet
in. Wel vinden onder meer Ne
derland en de VS dat de Navo
bereid moet zijn militair op te
treden ter bescherming van de
konvooien met humanitaire
hulp voor de slachtoffers van
het geweld in Bosnië-Hercego-
vina.
Nieuwe onderhandelingen uitgesloten
Tienduizenden Chinezen met brandende kaarsen in de hand herdachten gisteren in het Victoriapark in Hong Kong het bloedbad op het Plein van de
Hemelse Vrede in Peking.
PEKING/HONG KONG AFP-Rtr
In Peking heerste gisteren rust.
Op de derde verjaardag van het
bloedbad waarmee de commu
nistische machthebbers in Chi
na de beweging voor meer de
mocratie de kop indrukten, de
den zich geen incidenten voor.
Strenge veiligheidsmaatregelen
beheersten de universiteiten en
het verlaten Plein van de He
melse Vrede, drie jaar geleden
het centrum van de protesten.
Een dag eerder kregen enkele
buitenlandse journalisten rake
klappen, toen ze opnamen wil
den maken van de arrestatie
van vier dissidenten. De vier
hadden een stille mars willen
houden ter herdenking van de
honderden doden die in de
nacht van 3 op 4 juni 1989 vie
len.
FOTO» AFP
Een van de vier, de 29-jarige
Han Dongfang, werd gisteren
weer op vrije voeten gesteld.
Dongfang zat eerder al bijna
twee jaar vast omdat hij in 1989
een vrije vakbond had opge
richt.
CORRESPONDENT
Denemarken krijgt van de an
dere elf EG-landen een half jaar
de kans om alsnog in te stem
men met het Verdrag van Maas
tricht. De elf willen de Deense
regering op alle mogelijke ma
nieren helpen bij het vinden
van een oplossing voor de crisis
die is ontstaan doordat een
meerderheid van de Denen per
referendum nee heeft gezegd
tegen dat verdrag. Van het her
openen van de onderhandelin
gen over 'Maastricht' kan echter
geen sprake zijn.
„De deur naar de Deense
deelname aan de Europese
Unie staat nog open", zei de
Portugese minister van buiten
landse zaken Joao De Deus Pin-
heiro gisteravond in Oslo. In de
marge van een Navo-biieen-
komst pleegden de twaalf EG-
ministers van buitenlandse za
ken daar spoedoverleg. „Dene
marken maakt deel uit van de
Europese familie en dat moet zo
blijven", aldus de Portugees.
Maar tot welke oplossing dat
moet leiden, weet riog niemand.
De Deense premier Schlüter
sloot gisteravond een tweede
referendum niet uit. Maar: „Het
Deense parlement en het volk
moeten er dan van overtuigd
zijn dat er een heel andere situ
atie is dan op 2 juni".
De EG-ministers wilden hun
Deense collega Elleman-Jensen
gisteren niet te hard aanpakken
over de uitslag van het referen-
Een meerderheid (51 tot
58 procent) van de Neder
landers zou zich per refe
rendum willen uitspreken
over de Europese eenwor
ding. Ongeveer de helft
(49,5 tot 57 procent) zou
dan stemmen vóór bekrach
tiging van het Verdrag van
Maastricht, waarin de vor
ming van de Europese Poli
tieke en Monetaire Unie zijn
geregeld. Twee recente en
quêtes in opdracht van NRC
Handelsblad en de Avro-te-
levisie wijzen daarop.
dum. Maar zij maakten wel dui
delijk dat de Deense regering
zelf maar uit de crisis moet zien
te komen. De andere elf vinden
dat de Europese Unie moet
doorgaan en zetten in hun ei
gen landen de goedkeurings
procedures gewoon door.
Voor het eind van dit jaar
moeten die zijn voltooid. Minis
ter Van den Broek (buitenland
se zaken) zei dat er dus nog vol
doende tijd is om met de Denen
iets te bedenken. „Laten we af
wachten wat de komende zes
maanden mogelijk is".
Zijn Duitse collega Kinkel zei
dat het Deense referendum
„een terugslag is, maar geen
ramp en zeker niet het einde
van de Europese gedachte".
Premier Liibbers sprak gister
avond woorden van gelijke
strekking op een bijeenkomst in
Maastricht.
Vandaag en morgen worden in Tsjecho-Slowakije verkiezingen gehou
den. Zelfs optimisten vrezen verdeeldheid en versplintering omdat het
land uiteen dreigt te vallen in Tsjechië en Slowakije. Bovendien doen er
zoveel partijen mee (80), dat de kiezers bij voorbaat het spoor bijster
zijn.
De hemel boven Tel Aviv was
bewolkt toen op 5 juni 1967
rond zeven uur 's ochtends Is
raëlische gevechtsvliegtuigen
opstegen om een aanval uit te
voeren op steunpunten van de
Egyptische luchtmacht in de Si-
naï. Van de toestellen, die bin-
enkele uren de vijandelijke
luchtmacht zouden vernietigen,
was vanaf de grond niets te
zien. Alleen aan het luchtalarm
dat kort daarop weerklonk, was
te merken dat er oorlog was uit
gebroken. Opnieuw hadden di
plomatieke middelen gefaald en
waren de Verenigde Natie? er
niet in geslaagd geweld te voor
komen. Ditmaal zou de oorlog
zes dagen duren.
Niemand kon die ochtend ver
moeden dat de oorlog de aan
blik van dit crisisgebied langdu
rig en ingrijpend zou verande
ren. Israël slaagde er in de Ara
bische omsingeling te doorbre
ken. Aan het einde van de korte
oorlog hadden Israëls lucht
macht en zijn tanksdivisies bij
na de volledige oorlogsmachi
nerieën van Egypte, Syrië en
Jordanië vernietigd.
De joodse staat die de oorlog als
David was binnengegaan,
kwam als Goliath weer tevoor
schijn. Israël, ongeveerde helft
zo groot als Nederland, verover
de tijdens de gevechten de Si-
naï, de Golan-hoogvlakte, de
Gazastrook, de Westelijke Jor-
daanoever en Oost-Jeruzalem.
Deze gebieden besloegen bijna
2.5 keer het oppervlak van Is
raël.
De terreinwinst maakte de ver
dediging voor Israël eenvoudi
ger, maar kon nieuwe oorlogen
in het Midden-Oosten niet
voorkomen. Wel sloot Jeruza
lem in 1979 spectaculair vrede
met Egypte. In ruil daarvoor gaf
het de Sinaï-woestijn terug aan
de Egyptenaren.
Als men afgaat op sommige his
torici dan was de uitkomst van
de Zesdaagse Oorlog het resul-
Met een voettocht door Is
raël en door bezet gebied
willen vredesactivisten uit
zo'n 20 landen de Zesdaagse
Oorlog herdenken die van
daag 25 jaar geleden uit
brak. Ook een tiental Neder
landers neemt deel aan de
'Voettocht voor een vreed
zame toekomst in het Mid
den-Oosten'.
taat van catastrofale beoorde
lingsfouten aan de kant van de
Arabische landen en hun mach
tige bondgenoot, de Sovjetunie.
En van de zwakte van de VN,
die hun buffertroepen op bevel
van de Egyptische president
Nasser in alle haast terugtrok
ken.
De beelden van de oorlog zijn
in de herinnering gebleven. De
Israëlische piloten vernietigden
binnen 48 uur bijna de gehele
luchtmacht van Egypte. Syrië en
Jordanië. Het tot dan toe door
Jordanië bezette en bestuurde
Oost-Jeruzalem viel na 47 uur in
Israëlische handen. Israëls toen
malige minister van defensie
Moshe Dayan zwoer bij de
Klaagmuur in de kort tevoren
veroverde Oude Stad dat Jeru
zalem „voor eeuwig" Israëls on
gedeelde hoofdstad zou blijven.
Na drie dagen capituleerde ko
ning Hussein van Jordanië en
stonden Israëlische troepen aan
het Suez-kanaal. Weer drie da
gen later zwegen ook de wapens
aan het Israëlisch-Syrische
front. Ook hier waren de Israë
li's ver doorgedrongen in het
land van hun vijand. Damascus
lag binnen handbereik. Daar
mee eindigde de oorlog die vol
gens de verklaringen van alle
betrokkenen eigenlijk niemand
wilde. Op het „veld van eer" lie
ten 10.000 Egyptenaren, meer
dan 6.000 Jordaniërs en 730 Is
raëli's het leven.
Maar de vreugde over de over
winning bekleef niet in Israël.
Door de oorlog werd Israël een
bezettende macht die de bevol
king van de Westelijke Jordaan-
oever en de Gazastrook met ge
weld in bedwang moest hou
den. De bezettingspolitiek en
het later ontwikkelde nederzet -
tingenbeleid droeg ertoe bij dat
het positieve beeld van Israël
dat tot 1967 in het Westen over
heerste, veranderde en de sym
pathie voor de Palestijnen toe-
Ook bleek dat de oorlog van
1967 andere oorlogen niet had
kunnen verhinderen: de in het
Westen reeds lang vergeten
„uitputtingsoorlog" tussen
Egypte en Israël (1968/69), de
Yom Kippuroorlog van 1973 en
de Israëlische invasie in Liba
non in 1982 kostten vier keer
zoveel Israëli's het leven als de
juni-oorlogvan 1967.
En ondanks een voorzichtig be
gin van vredesbesprekingen
tussen Israël, zijn buurlanden
en de Palestijnen, is 25 jaar na
de Zesdaagse Oorlog nog lang
geen vrede in zicht
Verdachte actie
'Lockerbie' in
Spanje opgepakt
De Spaanse politie heeft in
Madrid een Syrische wapen
handelaar gearresteerd,
wiens naam in verband
wordt gebracht met de aan
slag op het Amerikaanse
vliegtuig dat in 1988 neer
stortte boven het Schotse
Lockerbie. Het gaat om de in
Syrië geboren Monzer Al
Kassar, die in het bezit is van
een Argentijns paspoort. De
politie arresteerde eveneens
de in Bayrut geboren Nabil
Olabi Dasuki en de in Chili
geboren Yamal Edgardo
Bathich.
Kassar werd in een in april
openbaar gemaakt rapport in
het Amerikaanse tijdschrift
Time genoemd als een po
tentiële dader achter de aan
slag op het PanAm-vliegtuig.
Kassar ontkende elke betrok
kenheid.
