werkt CUMULENT
de lijd
in urn
voordeel
Vlokkentest is niet
altijd betrouwbaar
Binnenland
'Vissers moeten zelf
vangstfraude tegengaan'
Amsterdamse ouders laten kinderen regelmatig in de steek
Medaille van Fahd
Grootste gastanker te water
Verlies HCS overtreft
ergste verwachting
Overheid loopt Spoorwegen
veel te veel voor de voeten
VRIJDAG 5 JUNI 1992
3
Algemeen Nedfrtand*
Omwnchjppï^fce PtrscScmt
Muggen bestrijden met drooglegging
vriezenveen Staatsbosbeheer is begonnen met de gedeeltelijke
drooglegging van het grote natuurgebied Engbertsdijksvenen in
de Twentse gemeente Vriezenveen. Tot de maatregel is besloten
om een muggenplaag te bestrijden in de aangrenzende dorpen
Kloosterhaar en Sibculo. In totaal zal 25 hectare worden droog
gelegd van het 975 hectare grote hoogveenreservaat. Volgens
Staatsbosbeheer zal de drooglegging geen gevolgen hebben voor
het natuurgebied.
Oostduits slot is Nederlandse zaak
den haag De Tweede Kamer vindt dat de regering geld en ken
nis ter beschikking moet stellen voor de restauratie van slot Ora-
nienburg in de gelijknamige Oostduitse stad. Dat blijkt uit
schriftelijke vragen van CDA, PvdA, WD en D66 aan minister
d'Ancona van wvc. Het vervallen slot is ooit gebouwd voor Loui
se Henriëtte van Oranlenburg, dochter van stadhouder Frederik
Hendrik. Leden van de vier grote fracties vinden dat met de res
tauratie van het slot een Nederlands belang is gemoeid vanwege
de historische banden tussen het Nederlands koningshuis en
Oranienburg.
Eis tien jaar voor moordpoging
breda De Bredase officier van justitie mr. j. Bijvoet heeft giste
ren wegens poging tot moord tien jaar gevangenisstraf geëist te
gen een 33-jarige man uit Middelburg. De verdachte zou eind
februari uit pure geldzucht hebben geprobeerd een bevriend
echtpaar uit Bergen op Zoom te vermoorden. Dat gebeurde tij
dens een bezoek van de man aan de slachtoffers. Na over koetjes
en kalfjes te hebben gepraat, sprong de verdachte plotseling op
en begon hij te schieten. De slachtoffers werden ook geschopt
en bewerkt met karateslagen. De verdachte ontkende tijdens de
zitting dat hij het echtpaar wilde beroven. Hij zei dat de slachtof
fers hem hadden beledigd wegens zijn geloof in Allah. Uitspraak
op 18 juni.
haags redacteur
Vissers moeten in groepen zelf
afspraken maken over de hoe
veelheid te vangen vis en de
controle daarop. Op deze wijze
kunnen de illegale vangstprak
tijken worden tegengegaan. Dat
stelt de Commissie-Biesheuvel
in haar vandaag gepresenteerde
rapport 'Beheerst Vissen', dat in
opdracht van het ministerie van
landbouw is gemaakt. De com
missie vindt overigens dat een
sanering van de vissersvloot en
zware sancties noodzakelijk
blijven om illegale aanvoer te
gen te gaan.
'Eigen verantwoordelijkheid'
en 'bindende afspraken' zijn
volgens de commissie de funda
menten onder een nieuw sys
teem. In ruil voor bindende af
spraken moet minister van
landbouw, Bukman, volgens de
commissie een flexibeler zee
dagenregeling (het aantal dagen
per jaar dat een visser mag vis
sen, red.) toestaan.
Een absolute voorwaarde
voor het nieuwe systeem is dat
de vissers zich houden aan ge
maakte afspraken, aldus Bies
heuvel. Via 'zelfcontrole', het
opstellen van een 'jaarvisplan'
en de verplichting alle aange
voerde vis op de visafslagen te
verhandelen, moet het systeem
controleerbaar blijven voor de
overheid. Verder moet de indi
viduele visser te allen tijde zijn
quotum mogen opvissen. Nu is
het zo dat de minister een alge
meen vangstverbod kan opleg
gen.
Volgens Biesheuvel is er op
dit moment sprake van een ver
trouwensbreuk tussen vissers
en overheid. Vissers voelen zich
gedwarsboomd door de over
heid, die allerlei regels opstelt
om overtollige vangsten tegen
te gaan. De overheid voelt zich
op haar beurt voor gek gezet
door de vissers, die dé maatre
gelen op alle mogelijke manie
ren ontduiken.
Tijdens de presentatie van het
rapport beloofde D. Langstraat,
voorzitter van het Produktschap
voor Vis en Visproducten, zich
sterk te maken voor het door
voeren van de voorstellen in de
visserijwereld.
Rabobank en Robeco Groep
Een uniek spaarplan voor mensen
met een vooruitziende blik
Door nu een deel van uw inkomen te
reserveren, beschikt u straks over een
flink belastingvrij kapitaal.
Met Cumulent, het Belastingvrij
Kapitaal Plan van de Rabobank en de
Robeco Groep, zijn de kosten laag en is
het rendement maximaal. Daarmee is
het voor vrijwel iedereen mogelijk om in
20 jaar een belastingvrije som van
maximaal f220.000,- op te bouwen.
Vult u voor uitgebreide informatie de
coupon in. U kunt ook bellen met de
Robeco Groep: 06 - 8380 (20 ct. p/m)
op werkdagen van 8 uur 's morgens tot S
9 tot 12 uur. Of u kunt even langsgaan
bij een adviseur van de Rabobank.
amsterdam gpd
De Amsterdamse politie moet
steeds vaker voor kinderoppas
spelen. Basisscholen brengen
regelmatig kinderen, die na de
les niet worden afgehaald, naar
de politie. ,Als we de ouders
niet kunnen bereiken, plakken
we een briefje op de deur, zodat
ze weten waar ze hun kind kun
nen vinden", aldus directeur T.
de Smidt van de Bijlmer-Mon
tessorischool. Het gaat vooral
om kleuters van vier tot zes jaar
die niet zelf naar huis kunnen
nen. De school ging tot deze
maatregel over nadat leerkrach
ten een aantal malen urenlang
vergeefs zaten te wachten op de
ouders. Zelfs is het voorgeko
men dat onderwijzers een kind
op vrijdag mee naar huis na
men en er het hele weekeinde
voor zorgden. „Dat was echt te
gek", aldus De Smidt.
Een woordvoerster van het
politiebureau Flierbosdreef in
de Bijlmer bevestigt dat regel
matig kleuters worden opge
vangen. Het gaat echter niet al
leen om leerlingen van omlig
gende scholen, maar ook om
kinderen die op zaterdag hun
ouders«ijn kwijtgeraakt in win
kelcentra. „Soms zijn het er wel
twee of drie op een dag", zegt
ze. Het lijkt er volgens haar
sterk op dat mensen hun kroost
doelbewust achterlaten. ..Als ze
bellen zeggen ze dat ze het kind
over een kwartier afhalen en
pas uren later komen ze dan
langs met volle boodschappen
tassen." Slordigheid en vergeet
achtigheid liggen ten grondslag
aan het verschijnsel. Maar ook
gemakzucht en verslaving wor
den wel als oorzaak genoemd.
Officieel vindt de politie dat
van een probleem geen sprake
is. „Het gebeurt wel eens en we
vinden het ook lastig", aldus
hoofdinspecteur L Schaap, chef
van het wijkteam Bijlmermeer.
Maar uit onderzoek van de
stadsdeelraad Zuid-Oost, dat
over een maand openbaar
wordt, blijkt dat er wel degelijk
sprake is van een probleem. I lei
merendeel van de bijna dertig
basisscholen in de wijk kampt
met het verschijnsel
Directeur De Smidt stuurt ou
ders die hun kind niet afhalen
van school een pittige brief of
spreekt hen aan op hun verant
woordelijkheden zodra ze het
kind weer komen brengen. „Het
helpt wel", meent hij. Op het
politiebureau dreigen agenten
vaste klanten wel met de kin
derbescherming en ontzetting
uit de ouderlijke macht. Ook dat
helpt.
Negatieve uitslag betekent niet per se kind met afwijking
Vrouwen hebben
het liefst een
vrouwelijke arts
groningen. anp
De vlokkentest is niet betrouwbaar als ze aangeeft dat het
ongeboren kind ernstige afwijkingen heeft. Alleen als de
test aangeeft dat er geen sprake is van afwijkingen, is ze
100 procent betrouwbaar.
de placenta kunnen handhaven
dan in het kind zelf. Het chro
mosomale patroon in de pla
centa kan zo dus duiden op een
afwijking, terwijl daar in de cel
len van het kind niets van terug
te vinden is."
In 96 procent van de gevallen
geeft de vlokkentest aan dat een
kind geen afwijkingen heeft.
Maar als de test wel een afwij
king aangeeft, zegt dat volgens
Breed nog niet alles. In 140 ge
vallen die hij onderzocht gaf de
test een afwijking, waarna 86
van de betrokken vrouwen het
kind direct lieten aborteren.
Ten minste zes van hen hadden
dat niet hoeven laten doen: hun
kind vertoonde geen enkele af
wijking. In vier gevallen bleek
het kind een andere afwijking te
hebben dan de vlokkentest
voorspelde.
Tot die conclusie komt onder
zoeker Breed na onderzoek van
3.137 vlokkentests in ziekenhui
zen in Groningen en Arnhem.
De vruchtwaterpunctie is qua
betrouwbaarheid veruit superi
eur, concludeert hij. Als een
vlokkentest aangeeft dat het
kind afwijkingen zou hebben, is
een vruchtwaterpunctie daarom
eigenlijk noodzakelijk, vindt hij.
Bij de vlokkentest wordt een
klein hapje uit de toekomstige
placenta genomen. De cellen
daarvan worden vervolgens ge
controleerd op chromosoom
afwijkingen. Breed: „Na de be
vruchting vinden in korte tijd
vele honderden celdelingen
plaats, waarin ook foutjes kun
nen sluipen. Het blijkt dat deze
afwijkende cellen zich beter in
Verder besloten zes van de
140 vrouwen hun kind gewoon
geboren te laten worden. Vier
daarvan waren volstrekt nor
maal, terwijl de overige twee
een lichte afwijking hadden.
De vruchtwaterpunctie biedt
veel meer zekerheid dan de
vlokkentest. Het nadeel van de
ze test is echter dat hij pas na
zestien weken kan worden ge
daan. Een eventuele abortus
wordt dan, vooral emotioneel,
veel belastender.
Voor deze zwangerschapstes
ten komen vrouwen boven de
35 jaar en vrouwen met erfelijke
aandoeningen in de familie in
aanmerking. Zij lopen namelijk
een verhoogd risico op een kind
met ernstige aangeboren afwij
kingen. Het bekendste voor
beeld daarvan is mongolisme
ofwel het Down-syndroom.
Vrouwen kunnen sinds de jaren
zeventig vruchtwateronderzoek
laïen doen en sinds 1984 een
vlokkentest laten uitvoeren.
utrecht
Veel vrouwen hebben bij voor
keur een vrouw als huisarts om
dat die meer praat en minder
pillen voorschrijft dan manne
lijke artsen. Dat blijkt uit een
onderzoek van het Nederlands
instituut voor onderzoek van de
eerstelijns gezondheidszorg (Ni-
vel). Nivel-directeur Bensing
maakte de resultaten gisteren in
Utrecht bekend.
Vooral de full-time werkende
vrouwelijke dokters krijgen veel
meer dan de mannelijke artsen
te maken met zwangerschaps
controles, anticonceptieconsul
ten en 'typische vrouwenpro
blemen' als eetstoornissen en
sociale problemen, zo blijkt uit
het onderzoek.
Vrouwelijke artsen trekken
per consult meer tijd uit dan
mannelijke, lossen meer proble
men op via een gesprek en
schrijven minder medicijnen
Bensing vindt dat
zoveel mogelijk de kans moeten
krijgen om voor een vrouwelijke
huisarts te kiezen. Logischerwijs
zouden mannen volgens haar
dan de keus moeten kunnen
maken voor een mannelijke
huisarts.
m bosch gpd
AVBB stopt met
geven advies over
tijdstip bouwvak
enschede«gpd
De bouwvakvakantie lijkt van
de baan. De werkgeversorgani
satie AVBB zal zich volgend jaar
voor het eerst onthouden van
een advies over de vakantiepe
riode. Tot nu toe volgt vrijwel
elk bedrijf in de sector het
AVBB-advies op, waardoor de
bouw in de praktijk massaal
drie weken op vakantie gaat. In
het verleden werd de verplichte
bouwvakvakantie in de cao ge
regeld.
Het is op verzoek van de Ver
eniging-Grootbedrijf Bouwnij
verheid (VGB) dat het AVBB
voortaan een advies achterwege
laat. Een meer flexibele en min
der collectieve invulling van de
zomervakantie is volgens de
VGB in het belang van de be
drijfstak.
De Bouw- en Houtbond FNV
is blij dat het AVBB een advies
achterwege laat. „Wij vinden al
jaren dat werknemers vrij moe
ten zijn om op vakantie te gaan
wanneer zij dat willen", aldus
een woordvoerder van de bond.
'Supermarkt
kan met minder
verpakking toe'
hardenberg anp
Wavin Trepak in Hardenberg
komt in de loop van dit jaar met
een nieuw soort transportver
pakking, dat het gebruik van
onder meer dozen en plastic fo
lie kan beperken. De totale hoe
veelheid verpakkingsmateriaal
zou door het gebruik van het
nieuwe materiaal 7 procent om
laag kunnen, zo claimt Wavin.
Het gaat om een soort univer
sele kratten, die meermalen te
gebruiken zijn. Het systeem is
ontwikkeld door de Duitse le
vensmiddelenindustrie. In bij
voorbeeld supermarkten wor
den veel artikelen nu nog aan
gevoerd in dozen of in plastic
folie. Die verpakkingen worden
weggegooid als de artikelen in
de winkel zijn neergezet. Dat
veroorzaakt een enorme berg
afval.
Het nieuwe verpakkingssys
teem heeft dat nadeel niet: de
polypropyleen verpakkingen
gaan volgens de fabrikant ten
minste tien jaar mee en ze wor
den'in die periode zo'n zestig
keer gebruikt. Daarna worden
ze geschikt gemaakt voor herge
bruik.
alphen Vijf militairen van de Explosieven Opruimings Dienst (EOD)
kregen gisteren in Alphen (Brabant) een onderscheiding voor hun werk
tijdens de bevrijding van Kuwayt. De medaille is ingesteld door koning
Fahd Ibn Abdul Aziz Al-Saud van Saudi-Arabië. Op de foto laat ser
geant-majoor H. Nauman de medaille aan zijn dochtertje zien.
FOTO anp TOLTSSAINT KLUITtRS
drijf werd voorspeld. In verband
met de slechte resultaten heeft
het bestuur van HCS besloten
de verliesgevende activiteiten af
te bouwen in een poging niet
totaal ten onder te gaan.
Het recordverlies bii HCS
Technology werd geleden bij
een omzet van 929 miljoen gul
den, tegen 665 miljoen in 1990.
HCS verkeert zo n twee jaar in
financiële moeilijkheden, het
geen vorig jaar al leidde tot en
kele roerige aandeelhoudersver-
gailt-ringt-n
Vooral de teloorgang van het
Amerikaanse bedrijf Savin,
waarin HCS Technology een be
lang heeft, doet het bedrijf de
das om. De waarde van deze
deelneming is inmiddels nihil,
wat em mop over 1991 ople
vert van 24R miljoen gulden.
Vorig jaar werd nog gemeld dat
'slechts' 63.5 miljoen moest
worden afgeschreven op Savin.
Flet Bossche automatiserings
bedrijf HCS Technology heeft
vorig jaar een verlies geleden
van 411,4 miljoen gulden. Dat is
meer dan twee keer zoveel als
het verlies van 200 miljoen gul
den dat in januari door het be-
waterhuizen Bij de scheepswerf Pattje Shipyards in Waterhuizen is gistermiddag de grootste tot nu toe In Nederland gebouwde gastanker te
water gelaten. De Ipg-tanker 'Jade gas' is door de Groningse werf gebouwd in opdracht van de Duitse rederij Hartmann uit Leer. Het schip Is
113 meter lang, bijna zestien meter breed, kost zo'n 42 miljoen gulden en is geschikt voor het vervoer van dertig verschillende soorten gas. fo
TO ANP KARFL ÏWANFVtLD
Kerkactie voor
Afrika levert
al elf miljoen op
De actie 'Honger in Afrika - Ker
ken helpen nu' heeft al elf mil
joen gulden opgebracht. De or
ganisatoren rekenen erop dat
het definitieve bedrag nog en
kele miljoenen hoger zal zijn.
„Dit is echt een tussenstand",
aldus O. Yska van de Stichting
Oecumenische Hulp. De finan
ciële actie, die werd gehouden
van 16 tot 24 mei. was een ini
tiatief van protestantse en
rooms-katholicke hulporganisa
ties. Er deden veertien kerkge
nootschappen aan mee.
Van de opbrengst zal een kwart
worden besteed aan structurele
hulp voor Afrika. De rest is voor
noodhulp aan de droogste ge
bieden de lloom van Afnka en
zuidelijk Afrika.
Hoogleraar bepleit hulp aan Joegoslaven
'Nederland voorop bij hulp
geestelijke oorlogsproblemen'
numegen anp
Nederland heeft zoveel ervaring
met de behandeling van geeste
lijke problemen bij oorlogs
slachtoffers, dat ons land veel
zou kunnen doen voor slachtof
fers van de huidige oorlog in
Joegoslavië. Nederland speelt
wereldwijd een voorlopersrol
met onderzoek naar en behan
delingvan deze problematiek.
Aldus de Nijmeegse bijzonder
hoogleraar transgenerationele
oorlogsgevolgen De Levita van
middag in zijn inaugurele rede.
De Levita probeert onderzoek te
bevorderen, te bundelen en zo
mogelijk zelf te doen naar de
geestelijke gevolgen van oorlog
en de behandeling van die ge
volgen.
Volgens De Levita is de ken
nis in Nederland over de hulp
aan slachtoffers van de Tweede
Wereldoorlog en hun nakome
lingen door drie fases gegaan.
Vlak na de oorlog werd over
geestelijke schade gezwegen.
Daarna kwam de periode van
acceptatie, hulp en schadeloos
stelling en nu moet, aldus de
hoogleraar, de oorlog in de
hulpverlening geïntegreerd
worden als één van de veroor
zakers van generaties lang
voortdurend menselijk leed.
Volgens hem moeten slacht
offers van oorlogen elders in de
wereld ook al deze processen
doorlopen. De Nederlandse er
varing kan daar goede diensten
bewijzen.
De Levita benadrukte dat de
problemen zich kunnen uit
strekken over vijf generaties: elk
slachtoffer heeft ouders en
grootouders en kan zelf weer
kinderen en kleinkinderen krij
gen. Naar de gevolgen voor die
andere generaties moet volgens
De Levita nog veel onderzoek
worden gedaan.
Commissie- Wijffels uit kritiek in rapport:
utrecht gpd
De Nederlandse Spoorwegen worden ernstig in
de wielen gereden door de overheid. Door de
voordurende bemoeienis met de dagelijkse gang
van zaken, kunnen de NS niet doelmatig werken.
Dat stelt de Commissie-Wijffels in haar vandaag
verschenen rapport over de verhouding tussen
overheid en spoorwegen. De Vervoersbond FNV
meent dat de conclusies van de commissie tot
grote onrust onder het NS-personeel zullen lei
den.
De studie werd verricht in opdracht van minis
ter Maij-Weggen van verkeer en waterstaat. Delen
van het rapport werden in april al naar buiten ge
bracht door commissievoorzitter Wijffels.
Hij wil dat de NS zich meer als onderneming
manifesteren. Voorstellen van de commissie om
dat te verwezenlijken, richten zich vooral op het
personenvervoer. Dat moet in vijf iaar rendabel
worden gemaakt, zodat de overheid er niet meer
jaarlijks zo'n 400 miljoen gulden op moet toeleg
gen. De commissie stelt onder meer voor de effi
ciency* Ik jaar met één procent te verbeteren. Bo
vendien adviseert ze de tarieven in 1993 met een
extra prm ent te verhogen bovenop de al door het
kabinet afgesproken 6 procent. Voorwaarde is wel
dat ook de autokosten met dat percentage om
hooggaan.
De commissie constateert verder dat er op dit
moment twaalf onrendabele spoorlijnen zijn. die
jaarlijks 150 miljoen gulden subsidie opslokken.
De overheid moet maar beoordelen of die lijnen
uit maatschappelijk oogpunt moeten worden ge
handhaafd, aldus Wijffels. I)e commivsie advi
seert in ieder geval te onderzoeken of er geen
goedkopere alternatieven zijn, waarbij vooral aan
de bus wordt gedacht.
Vervoersbond FNV is niet te spreken over het
rapport Wijffels. Dc bond noemt de tijd niet rijp
voor grootschalige ingrepen en vreest voor grote
sociale onrust. „De onderneming is nog maar net
hekomen van reorganisaties in de diensten Ex
ploitatie (personenvervoer) en Infra (aanleg cn
onderhoud van het railnet)", aldus een woord
voerder. Dc Vervoersbond CNV spreekt over een
'ambitieus' plan Deze hond wil meewerken,
maar vraagt zich af wie dc verantwoordelijkheid
neemt als net plan op niets uitloopt. „Het mag
niet op het personeel worden afgrwcntcld", aldus
bestuurder Th de long.
