m
'Niet blindstaren
op de marathon'
Hakker heeft
adem genoeg
Marathon
Wie de
schoen
past
VRIJDAG 29 ME11992
LEIDEN ROB ONDERWATER
Hardlopers moeten de grote
inspanning zondag nog ver
richten, maar Joost van
Leeuwen heeft al een mara
thon achter de rug. Bij wijze
van spreken dan, want op de
keper beschouwd is hij niet
zo n liefhebber van rennen
langs de Leidse straten. In
zijn vrije tijd is Van Leeuwen
tennisser, overdag houdt hij
zich onledig met de verkoop
van loopschoenen, bij Fits
hoe in de Leidse Sint Joris-
steeg.
Daar lachten ze in hun
vuistje, toen Tjeerd Scheffer
en kornuiten vorig jaar be
sloten een marathon in Lei
den te organiseren. Omdat er
nu eenmaal niet gelopen kan
worden zonder de juiste
sportschoenen, kwamen de
sportievelingen al snel in de
speciaalzaak van Van Leeu
wen terecht. Van Leeuwen:
„Natuurlijk ben ik gelukkig
met die marathon. Ik kan wel
stellen dat de verkoop daar
door aardig is gestegen."
Fitshoe is gespecialiseerd
in loopschoenen. Uitgangs
punt van de winkel is dat de
klant een sportschoen krijgt
aangemeten die hem 'op het
lijf is geschreven'. Voor alle
afwijkingen, geregistreerd
door een videocamera, heb
ben Van Leeuwen en zijn
collega's wel een aangepaste
schoen. Fitshoe werkt nauw
samen met de Leidse Road-
De grootste drukte heeft
hij inmiddels al achter de
rug. „Dat was in januari,"
zegt Van Leeuwen. „Een
beetje serieuze loper koopt
dan al zijn schoenen. Dege
nen die we nu binnen krij
gen, hebben op het laatst be
sloten om mee te doen. Nou,
probeer daar maar eens een
goede schoen voor te vin
den."
Joost van Leeuwen ver
klaart ze vaak voor gek, de
klanten die zonder enige
voorbereiding aan bijvoor
beeld de halve marathon be
ginnen. „Het zijn vaak ten
nissers of voetballers. Je weet
wel hoe dat gaat. Een pilsje
in de kantine en de één zegt
dat hij de halve marathon
gaat lopen. Dat loopt dan
meestal uit op een wedden
schap. Vervolgens komen ze
dan hier en verkeren ze glas
hard in de veronderstelling
dat ze zomaar even twintig
kilometer achter elkaar kun
nen lopen."
Maar ze zijn niet allemaal
even onverantwoord. Van
.Nee, dan willen
i een paar weken
met de Roadrun-
Willen ze direct in de
groep worden ge
plaatst. Want ze denken dan
dat ze conditie hebben om
dat ze op de voetbaltraining
wel eens een tien kilometer
hebben gedaan. Wat een ge
lul. Als ze met de Roadrun-
ners meetrainen, gaan ze als
een dwaas van start. Dat ge
beurt dan zonder warming
up. Want dat hebben ze na
tuurlijk nog nooit gedaan op
de tennisbaan. Heb .jij wel
ming up zien doen? Ik niet.
En ik kan het weten, want ik
doe het ook nooit. En dan
vinden ze het gek dat ze
klachten hebben. Als ze hier
komen hangen de vellen er
vaak bij. Denken ze dat het
aan de schoenen ligt."
Goede schoenen zijn op de
lange afstanden onontbeer
lijk. Van Leeuwen: „Je moet
zondag eens kijken naar de
mensen die gewoon op ten
nisschoenen lopen. Die lo
pen dan een beetje te sjok
ken, tot ze er bijpa dood bij
neervallen. Ze moeten het
vooral zelf weten hoor. maar
ik had het anders gedaan."
Bram Wassenaar heft waarschuwende vinger
Bram Wassenaar staat in zekere zin aan de wieg van de
Leidse marathon. In de beginjaren was de oud-bonds-
coach middenafstand op papier hoofdtrainer van de Lei
den Road Runnersclub, de bakermat van de marathon
van Leiden. Met LRRC heeft de 48-jarige Voorschotenaar
inmiddels geen officiële bemoeienis meer, maar hardlo
pen is in de Sleutelstad inmiddels tot kunst verheven.
A BROUWER DE KONING
Wassenaar spreekt van een
aardverschuiving, die de en
thousiaste club in Leiden te
weeg heeft gebracht. Hij juicht
het toe dat LRRC-trainer Frans
Kortekaas en consorten zich via
officiële KNAU-cursussen heb
ben bekwaamd in het geven
van trainingen. „En dat ze mijn
naam nog steeds gebruiken,
ach, daar zit ik niet zo mee."
Maar als atletiektrainer
plaatst Wassenaar ook de nodi
ge kanttekeningen bij de mara
thonrage die vooral in de krin
gen van de roadrunners woedt.
„Niet iedereen is even geschikt
om een marathon te lopen. Er
zijn ook andere manieren om je
voort te bewegen. Wielrennen
bijvoorbeeld is voor zware men
sen een stuk minder belastend
dan lopen. Maar ook voor hard
lopers geldt dat zij zich niet
moeten blindstaren op de ma
rathon. Probeer eerst maar eens
een stuk van tien kilometer tot
een goed einde te brengen."
Wassenaar is als atletiektrai
ner en beroepshalve als 'voed-
seldeskundoloog' de man van
de theorie, maar als oud-atleet
toch vooral van de praktijk. „Zo
heb ik het destijds zelf ook op
gebouwd. Ik ben begonnen als
400- en 800-meterloper. Via de
1500 meter en de vijf en tien ki
lometer ben ik geleidelijk aan
opgeschoven naar de mara
thon. Het was in de tijd dat lan-
ge-afstandlopen in Nederland
net in zwang kwam. Ik kon mij
jarenlang handhaven in de Ne
derlandse marathonploeg met
een persoonlijk record van
2.21,52."
Identiek
„Het toeval wil dat ik die tijd
tweemaal in Utrecht heb gelo
pen. De eerste keer was mijn
marathondebuut op het oude
parcours in de richting van
Zeist. Op het huidige parcours
langs de Vecht realiseerde ik tot
mijn stomme verbazing precies
dezelfde tijd. Mijn opbouw was
ook identiek. De eerste dertig
kilometer kon ik op basis van
mijn snelheid met de besten
mee. Daarna kwam ik inhoud te
kort. Ik kreeg kramp en moest
zelfs stukken wandelen.
In wezen trainde ik te weinig
voor een marathonloper. Trai-
ningsweken van 160 a 170 kilo
meter kon ik vanwege mijn
werk niet maken. Bovendien
werd ik in 1980 trainer bij De
Bataven. Maar ik vond het al
lang mooi om in de herfst van
mijn carrière voor de Neder
landse marathonploeg uit te ko-
In totaal bracht Wassenaar
het tot acht marathons. De bes
te herinnering bewaart hij aan
een landenwedstrijd in Frank
rijk, waaraan hij tegen zijn ge
woonte heel voorzichtig was be
gonnen. „Omdat een ploegge
noot was uitgestapt, moest ik
wel finishen, anders was Neder
land niet eens in het landen-
klassement voorgekomen. Het
was bloedheet, een graad of 27,
maar ik werkte mij onderweg
op van de tachtigste naar de
dertigste plaats."
De hitte kan voor minder er
varen marathonlopers een seri
eus gevaar voor de gezondheid
betekenen. „Begin er niet aan",
zegt Wassenaar, „als het zondag
in Leiden warm is en je je on
voldoende hebt voorbereid.
Kies voor mijn part een kortere
afstand, de tien kilometer of de
halve marathon. Daarnaast is
het zeker bij hoge temperaturen
van het grootste belang om veel
te drinken. Dan heb je meer aan
een isotone dorstlesser dan aan
een energiedrank. Ik denk aan
een verhouding van twee op
één. Met water kun je ook een
heel eind komen."
De organisatie-adviseur kwa
liteitszorg in voedingsdiensten
van instellingen als ziekenhui
zen en gevangenissen bereidt
nu zijn stokpaardje. „Voor voe
ding heb ik mij altijd al geïnte
resseerd. Voor sportmensen
geldt in dat opzicht wat ook
voor andere mensen geldt.
Koolhydraten zijn heel belang
rijk. Die zitten onder andere in
brood, rijst en aardappelen. Zelf
ben ik dol op havermout, ook al
moet je dat niet vlak voor een
marathon eten. Lichtbruine bo
terhammen met zoet beleg vol
doen dan goed. Verder kan ik
groente en fruit van harte aan
bevelen."
Chips
Toch ontmoet Wassenaar, die
vanwege slijtage aan een heup
(„dat zit in de familie, maar is
misschien verergerd door het
hardlopen op de atletiekbaan")
Bram Wassenaar: „Zelf ben ik nog steeds dol op havermout."
zelfs in zijn naaste omgeving
mensen, die er heel andere op
vattingen op na houden. Jan
Dirk Hazeleger bijvoorbeeld
zwoer tot voor kort bij chips en
koekjes, maar moet toegeven de
voedseltheorieën van zijn nieu
we trainer vruchten afwerpen.
Wassenaar: „Op dat punt viel er
bij Hazeleger nog wat te verbe
teren. Dat geldt volgens mij ook
voor wielrenners, van wie som
migen zich volproppen met
junk food. Ik verbaas mij er wel
eens over, dat zij dat ongestraft
kunnen doen. Maar ja. zij krij
gen soms al zo veel vitamine
preparaten toegediend dat zij
zich verder kunnen beperken
tot zulk voedsel, dat barst van
de energie."
Bovendien is Wassenaar
voorstander van de weg der ge
leidelijkheid. „Stel dat iemand
gewend is veel cola te drinken.
In mijn ogen een slechte ge
woonte, maar het pakt waar
schijnlijk helemaal verkeerd uit
als je dan plotseling iets anders
gaat drinken. Bier bijvoorbeeld,
dat vanwege de voedingswaar
de nog niet zo sleihts is VOOT
marathonlopers. Maar ja. er zit
wel alcohol in en dat ga ik niet
iedereen aanbevelen Maar als
toppers als Gerard Nijboer en
Marti ten Kate een pilsje pak
ken, weten zij echt wel wat zij
doen."
Dat geldt niet voor alle kandi
daat-marathonlopers die Was
senaar in de Leidse regio aan
treft. „Op zich vind ik net best
dat de Roadrunners zo veel
mensen in beweging hebben
gekregen. Alleen snap ik
Praatje onderweg en shaggie na afloop
A BROUWER DE KONING
In het rariteitenkabinet van de
tweede marathon van Leiden
speelt Henk Hakker zijn eigen
rol. De 70-jarige Leiderdorper,
die volgens de heersende opvat
tingen al lang van een 'rustige
oude dag' zou mogen genieten,
rekent namelijk op een snellere
eindtijd dan vorig, toen hij de
42.195 meter net binnen de vier
uur voltooide. En zelfs na die
inspanning was de veteraan nog
niet aan het eind van zijn latijn.
„Pas als ik merk dat het niet
meer gaat, begin ik met afbou
wen", aldus Hakker, die als
hardloper een laatbloeier is.
„Op school wist ik al dat ik hard
kon lopen, maar ik heb eerst ja
renlang geprobeerd te voetbal
len. In 1937 al. voor Zuider
kwartier en LDTS tot ZLC fu
seerden, aan de Wassenaarse-
weg. Ook heb ik in mijn geboor
teplaats Oegstgeest gespeeld
voor de plaatselijke voetbalvere
niging. Daar heb ik zelfs nog tot
gediplomeerd jeugdtrainer ge
schopt."
De overstap naar een geheel
andere tak van sport, zo rond
zijn vijftigste, verklaart Hakker
uit de hardheid van het voetbal
spel. ..Het werd me te grof.
Daarbij kwam dat ik zelf ook
nogal fanatiek was", aldus Hak
ker, die zijn werkzame leven bij
de marine sleet. Door een wed
denschap met mijn zwager nam
ik voor het eerst deel aan een
strandloop. Daarna werd het
van kwaad tot erger. Ik ontdekte
dat hardlopen een schitterend
tijdverdrijf is."
Geintje onderweg
Hakker sloot zich aan bij de lan-
delijke vereniging Veteranen
Nederland. In Ègmond aan Zee
liep hij zijn eerste halve mara
thon. ..Ik wilde wel eens weten
wat ik waard was. Toch ben ik
geen echte wedstrijdloper. Ik
heb bepaald geen oogkleppen
voor. Er moet tijd zijn voor een
geintje onderweg. Het gaat mij
er ook niet in de eerste plaats
om om mijn tijden te verbete-
Hoewel Hakker ook enkele
marathons op zijn naam heeft
staan, bekoorde de halve af
stand hem meer. „Ik heb denk
ik wel aan 200 wedstrijden van
rond de twintig kilometer deel
genomen. Van mijn eerste ma
rathon, in 1983 in Bergen-
Schoorl, herinner ik mij alleen
dat die koud en nat was. Eind
tijd 3.33.30. Een jaar later liep ik
in de Bollenstreek twee minu
ten sneller, maar toen was het
27 graden."
Kletsen
Hakkers liefde voor de klassieke
afstand laaide weer op, toen vo
rig jaar in de sleutelstad door
toedoen van de Leiden Road
Runners Club een marathon uit
de grond werd gestampt. „Als
Roadrunner van het eerste uur
heb ik me laten overhalen de
Leidse marathon te lopen. On
danks een kuitblessure in de
voorbereiding liep ik een tijd
van 3 uur 59,42. Dan moet je
bedenken dat ik onderweg in
Wassenaar ook nog heb staan
kletsen met een oude bekende
van me. Dat moet kunnen, vind
ik, maar het kost al pnel een
paar r
Over het parcours van vorig
jaar raakt Hakker, toch al rap
van de tongriem gesneden, niet
uitgepraat. „Één van de mooiste
parcoursen die ik ken. Jammer
dat we dit jaar niet meer door
De Horsten gaan. Al die boch
ten door de stad trekken me
niet zo. Maar ja. ik ben ook een
buitenmens. Het lijkt soms wel
een ziekte. Misschien komt het
wel omdat ik in de buitenwijken
van Oegstgeest ben geboren."
Vanwege zijn werk zwierf de
marineman in oorlogs- en vre
destijd vanuit Den Helder over
de hele wereld. „Ik was in die
tijd een goed betaalde toerist.
Maar ik heb toch niet alles van
de wereld gezien. Waar we ook
terecht kwamen, ik was altijd
met sport bezig, terwijl de an
deren vaak de stad ingingen
Ook bij de Roadrunners laat
Hakkers zich niet onbetuigd. Als
hulptrainer („Noem het maar
wegkapitein") wijdt hij steeds
weer nieuwe groepen in de we-
Henk Hakker ontdekte dat met een simpele handeling zijn startnummer is om te vormen tot zijn leeftijd
reld van de marathon in. „Dat
kun je niet voorzichtig genoeg
doen, want je bent toch rnet hel
lichaam van anderen bezig. Ik
vind ook dat ik zelf altijd bij
moet zijn. Kennelijk wordt dat
op prijs gesteld, gezien alle
moeite die voor mijn zeventig
ste verjaardag is gedaan Het
klinkt trouwens wel heel anders
dan 69, hè. Ze hadden zondag
zelfs een speciale prestatieloop
voor Giel Houtman leen andere
superactieve zeventiger, red.i
en mij georganiseerd. Schitte
rende leut vind ik dat."
Voor de gezelligheid zou hij
zijn hele leven wel willen blijven
doorlopen, tot zijn 96ste. „want
zo oud word ik. Maar ik doe al
les wel in nauw overleg met
mijn huisdokter Van der leden
Volgens hem heb ik een here
conditie. Van de honderddui
zenden /t '-ringers in Nedei
land lopen er misschien maar
een paar honderd hard. dus dat
noemt hij uitzonderlijk."
Mijn dokter keek n
der op. toen hij mij ee
roken Dat doe ik al
dertiende, twee pak
shag per wi*ok Mijn
heb ik het afgeraden,
longen lijden flf ken
eden
die
marathon moet lopen. Het lijkt
wel een statussymbool. Soms
gaat het zelfs om een ordinaire
weddenschap. Dat vind ik een
devaluatie van de marathon.
Bovendien knappen lopers op
die manier waarschijnlijk snel af
op deze discipline."
„Het kan ook anders. Neem
nou mijn pupil. Jaap van Duy-
venbode (topfavoriet voor de
Leidse marathon, red Die had
vóór hij bij mij kwam trainen al
eens een marathon in drie uur
gelopen. Gelukkig heb ik hem
ook aan kortere afstanden laten
ruiken. Daardoor loopt hij nu
een veel betere marathon. Het-
FOTO LOCK ÏUYDERDUIN
zelfde geldt in feite ook voor
Hazeleger."
Het bloed kruipt bij Wasse
naar waar het niet gaan kan. De
oud-atleet, loopt rainer van
Feyenoord. hockeyvereniging
HGC. de Nederlandse hockey
vrouwen en de wielerprofs van
Jan Raas. beschouwt de atle
tiekbaan nog altijd als basis
voor alle hardlopers. Wie er
achter komt dat hij gesthikt is
voor de marathon, kan het ac
cent altijd nog verschuiven naar
de 42 195 meter „Dat was ook
de gedachte achter mijn be
moeienis met de Leidse Road
runners. Aan de ene kant van
gen zij veel lopers op. Aan de
andere kant moeten de leidse
atletiekverenigingen er, als het
goed is, ook iets van terugzien."
Parcours tien meter te lang
Bij na-meting is het marathon-parcours precies tien meter te
lang gebleken Als gevolg van het aanbrengen van een extra lus
van 300 meter bij de Damlaan en de Vopdellaan hield de organi
satie een klein stuk over Reglementair is zo n marge toegestaan
I >i .indere afstanden, de halve m.ir.tlhon .1.1 hlumrtrr n «!.-
tien kilometer kloppen exact l)r twijfel die vong |aar hrstmul
over de kortste afstand is nu op voorhand weggenomen.
Tienduizenden dorstlessers
Dat er heel wat komt kijken bij het organiseren van een stads-
marathon is bekend. In cijfers uitgednikt klinkt het zelfs dui/e
lingwekkend. Voor de verwachte 5000 deelnemers de teller
staat inmiddels al op 2500 staan 25.000 bekertjes klaar. 25 500
dorstlessers en 3000 energiedrankjes. Verder heeft de organisatie
12.000 sponzen ingeslagen, 1600 bananen en 3000 sinaasappels
Voor de afzetting zijn meer dan 1000 hekken beschikbaar Afval
wordt geborgen in 100 vuilcontainers.
Herkansing voor foutloper
Wieslaw Szulc heeft zondag in Leiden wat recht te zetten Vo
jaar koos de Poolse marathonloper de verkeerde afslag, wa.
door hij slechts de halve afstand aflegde Hij hield aan zijn
gissing de troostprijs over.
Dit jaar kan Szulc zich niet meer achter hetzelfde excuus v
schuilen Wel krijgt hij te maken met zi|n snelle landgenoten I
zimierz Kuta en Grzegorz Maczynski. die op een beter pervx
lijk record kunnen bogen dan Szulc Als alles meezit zijn de d
Polen goed voor tijden rond of net onder de 2.20
Pragt ziet af van deelname
Huub Pragt komt zondag helemaal niet in actie De Leidse win
naar van de eerste marathon van Leiden had zich voor dit |aar
de tien kilometer als doel gesteld, maar raakte in de voorbei ei
ding geblesseerd Theo van der Veer geldt nu op de kortste af
stand als grootste kanshebber. De leiderdorper moet vooral Ha
genaar Dirk Jan Hoogstraten in de gaten houden
Katwijker mikt op ereprijs
Jaap van Duyvenbode moet de eer van de 'Leidse' marathonlo
pers hooghouden De 28-jangc Katwijkse pupil van trainer Bram
Wassenaar (De Bataven) doet een serieuze gooi naar de erepn)
zen. Zijn persoonlijke toptijd rond 2 uur en 20 minuten staat
borg voor een goede klassering.
Van Duyvenoode. dit jaar al winnaar van de twintig kilomrtrr
lange Zilveren Molenloop. liep de marathon van Rotterdam als
gevolg van ziekte mis. Cïezien zijn laatste test hij schreef de 23
kilometer lange Van Berg lot Berg Loop op zijn naam is Van
Duyvenbode klaar voor leiden.
Goed weer voor lopers verwacht
Niet minder dan 600 vrijwilligers komen zondag in actie om de
marathon van leiden in goede banen te leiden Onder hen bc
vinden zich zeven motorrijders en 75 I HB( )'ers. Elke vijf kilome
ter is gr een verversingspost voor de deelnemers
Speéiale regenschermen blijven echter in de kast. De kans op
zomerse temperaturen is volgens meteo Valkenburg klein. I)e
verwachting is droog weer met een temperatuur tuisen 15 en 20
graden Niet slecht voor marathonlopers en belangstellenden.
