'Je schrikt je soms dood'
Leiden
Raad Daadwinkel boekt succesjes
Slechts twee remises
Zes maanden gevangenisstraf
voor groot aantal kraken
MAANDAG 18 ME11992
7
Kraakacties
verijdeld bij
twee panden
Een groep Engelstalige kra
kers heeft zondagmorgen ge
probeerd om een pand in de
Groenesteeg te kraken. Om
wonenden belden rond ze
ven uur de politie die de
kraakactie vervolgens verij
delde door het groepje weg
te sturen. De Engelsen ble
ken afkomstig uit de panden
aan de Morsweg IV. Die ble
ken zo vol te zijn dat de jon
geren naar nieuwe ruimte op
zoek gingen. In verband
daarmee houdt de politie de
komende dagen extra toe
zicht op leegstaande panden.
Zondagmorgen omstreeks
drie uur werden twee man
nen betrapt die naar eigen
zeggen een woning aan de
Smidsteeg probeerden te
kraken. Het pand was dicht
getimmerd maar de deur
werd door het duo gefor
ceerd. De politie heeft, op
nieuw na een tip van omwo
nenden, de mannen aange
houden.
Verkeer centraal op Nationale Straatspeeldag
Zandbakken vol hondepoep, glijbanen die slecht zijn on
derhouden, auto's die op de stoep geparkeerd staan,
spookrijders. Dit zijn slechts een paar van de problemen
waar kinderen mee te kampen hebben wanneer ze bui
ten spelen. Om daar wat aan te doen heeft de Pressie
groep 'Stop de Kindermoord' de Nationale Straatspeel
dag in het leven geroepen. Op 20 mei worden door het
hele land activiteiten gehouden om die problemen onder
de aandacht te brengen. Ook buurthuis Morschwijk in de
Leidse Topaasstraat doet mee.
leiden karen t
„De landelijke Straatspeeldag
wordt om de twee jaar georga
niseerd. Het thema van dit jaar
is 'Stop de kindermoord'. Soms
gaat het om meer en betere
speelmogelijkheden voor kinde
ren, nu gaat het over de snel
heid van auto's en bromfiet
sers." Aan het woord is Herman
Harens, tiener- en jongerenwer
ker van het buurthuis. Samen
met een collega bereidt hij de
Straatspeeldag in Leiden voor.
Met een groep kinderen wordt
een Knelpuntenkrant gemaakt,
waarin de klachten van de kin
deren door henzelf worden be
schreven. De 'redactieleden'
zijn door de wijk gegaan, heb
ben de knelpunten opgezocht
en er foto's van gemaakt. Deze
krant wordt op de 20ste aan alle
kinderen in de buurt uitgedeeld
en aangeboden aan J. Walen-
kamp. wethouder van verkeer,
die de dag officieel opent.
Op de 'redactie' van de knel
puntenkrant wordt hard ge
werkt. Vier kinderen zijn druk
aan het knippen en plakken.
Vanessa werkt gegevens uit op
een computer. „Het is hier in de
buurt af en toe echt heel ge
vaarlijk", vertelt de elfjarige
Chan tal. „Bij ons in de straat
(President Steinstraat) rijden
vaak spookrijders; je schrikt je
dood als er ineens een auto van
de andere kant komt." De even
eens elfjarige Tanja vertelt dat
het heel vervelend is dat de au
to's zo dicht op de stoep parke
ren. „Het stoepje hier bij het
buurthuis is vnj smal. Als er au
to's geparkeerd staan, kun je er
bijna niet meer langs."
Al deze zaken worden op de
nationale Straatspeeldag extra
belicht. Met het aanbieden van
de Knelpuntenkrant wordt de
Leidse politiek op de hoogte ge
bracht van de problemen. Bo
vendien hoopt Herman Harens
op deze manier ook de automo
bilisten en bromfietsrijders
meer bewuster te maken van
hun gedrag.
Op de dag zelf wordt de To
paasstraat vanaf 11 uur gedeel
telijk afgesloten en kunnen de
kinderen van twee tot vier uur 's
middags op straat spelen.
leiden erna straatsma
Twee vrouwen
aangerand
Een 20-jarige vrouw is vrij
dag, even na middernacht,
op de Langegracht door een
man onzedelijk betast. De
vrouw liep met haar vriendin
naar huis toen een man met
twee honden passeerde. De
man stak plotseling zijn arm
uit en greep de vrouw bij
haar borsten vast. Daarna
maakte de man zich snel uit
de voeten.
Een half uur later werd een
25-jarige Leidse, die alleen
fietste op de Vrouwenweg,
door een man met bivak
muts die daar liep, vastge
pakt. Na een korte worsteling
kon de vrouw maken dat zij
wegkwam. Van de daders
ontbreekt nog elk spoor.
De Raad Daadwinkel in Pancras-Oost
heeft een maand na de opening al een aan
tal 'leuke succesjes' behaald. Een lastige
steiger uit de Vestestraat is na acht maan
den verwijderd, een stoepje is opgehoogd
om de toegang tot het woonhuis van een
gehandicapte te vergemakkelijken en een
paar verzakte verkeersdrempels zijn gere
pareerd.
Winkelierster Margreet Bakker is voorlopig
tevreden met de behaalde resultaten ook al
zit de loop naar de Raas Daadwinkel er
nog niet echt in. Het voormalige woonhuis
aan de Uiterstegracht 73, waar ze sinds kort
werkt, is een adres waar bewoners uit de
oostelijke binnenstad terecht kunnen met
vragen over gemeentelijke aangelegenhe
den. Een initiatief waarmee de gemeente
hoopt de kloof tussen burger en overheid te
verkleinen.
De eerste vraag die Bakker kreeg voorge
schoteld kwam merkwaardigerwijs uit Kat
wijk. „Die mensen hadden via de kabel
krant vernomen dat hier een Raad Daad-
wintel werd geopend. Ze hadden allerlei
problemen, heel ingewikkeld. Dus die
dachten zeker: laten we het eens bij die
griet proberen."
Van de buurtbewoners zijn het tot nu toe
vooral ouderen die gebruik maken van het
wijkbureau. Veel klachten komen binnen
over grof vuil dat her en der in de wijk
rondslingert. „Dat tvuil wordt gedumpt en
blijft vaak dagen staan voordat het wordt
opgehaald. Kinderen gaan daar in wroeten
en dat wordt dan een steeds grotere bende.
„Vaak hebben mensen zelf al met de ge
meente gebeld over dit soort problemen en
dat heeft dan niets opgeleverd", zegt Bak
te^ „Maar als ik bel reageren ze meestal
heel snel. Ik heb met de reiniging de af
spraak gemaakt dat ze binnen 24 uur na
een klacht in actie komen."
Een groot deel van de klanten weet echter
niet waar ze met hun klacht of vraag terecht
kunnen. En dan blijkt de gang naar de Raad
Daadwinkel wat makkelijker te zijn dan
het hanteren van de telefoon. „De mensen
zien vaak door de bomen het bos niet. We
ten bijvoorbeeld niet of ze naar het stadhuis
of Stadbouwhuis moeten."
De aard van de problemen en vragen ver
schilt nog al. „Het is heel gevarieerd. Zo had
ik laatst iemand die met een forse huur
schuld zat. Die had het geld bij elkaar om
dat af te betalen, maar wist niet waar hij
daarmee naartoe moest. Naar de woning
bouwvereniging of naar de deurwaarder.
Hij heeft zelf een telefoon en had daarover
natuurlijk zelf kunnen bellen maar kwam
toch hier. Soms hebben mensen schroom
om zelf te bellen of ergens t
Nou ja, als hier alleen mensen woonden die
zichzelf prima konden redden zou het ook
geen sociale vemieuwingswijk zijn."
Bakker is de centrale figuur in de 'buurt-
winkel' die verder bij tijd en wijlen wordt
bemand door verschillende vertegenwoor
digers van overheidsinstanties. Er zijn on
der meer spreekuren van de sociale dienst,
reiniging en politie (wijkagent). „Ik ben zo'n
beetje de spin in het web. Mensen komen
in eerste instantie bij mij. Kan ik hen niet
helpen dan stuur ik ze door naar een van de
spreekuren. Bij langdurige burenruzies of
zo moet ik mensen doorverwijzen naar de
wijkagent. Dan ben ik een soort interme
diair."
De inrichting van de Raad Daadwinkel
moest zo goedkoop mogelijk gebeuren.
Stoelen en tafels zijn voor een prikkie van
de buurtvereniging gekocht. Bakker „Het is
allemaal low-budget. Maar dat geeft niet.
Het zou ook raar zijn als je hier, in een soci
ale vemieuwingswijk, met splinternieuwe
meubels de klanten de ogen uit zou steken.
En verder moet het ook niet te steriel uit
zien. De mensen moeten hier lekker kun
nen zitten. Ze krijgen altijd een kopje koffie
van mij en kunnen best even blijven han
gen. Ik heb gemerkt dat sommige mensen
hier ook gewoon komen omdat ze om een
praatje verlegen zitten. En dat is ook pri-
Aan de Stille Rijn be
vindt zich tussen de
nummers 14 en 15
een poortje met daarboven een
gevelsteen. Tot 1937 was daarop
slechts een afbeelding te zien
van een paard efi een koe, stier
of os, een combinatie die wel
vaker voorkomt. In Leiden kan
daarvoor bijvoorbeeld verwezen
worden naar de Os- en Paar-
denlaan achter de Herensingel,
een naam die al uit het begin
van de zeventiende eeuw da
teert.
In 1937 nam de Vereniging Oud
Leiden het initiatief om het wat
vervallen poortje met de steen
te laten restaureren. E)e steen
zat dik onder de verf en werd
gereinigd door deskundigen.
Daarbij kwam een opschrift te
voorschijn. Onder het jaartal
1644 staat onder het paard het
gedichtje:
Wilt u verblijden, hier is het
paert. laetons rijden.
En onder de os:
Den os is tijt geslagen, hij is vet,
hij can 't niet langer dragen.
De tekst op de steen is door de
steenhouwer op een wat merk
waardige manier ingebijteld.
Omdat hij eigenlijk te weinig
ruimte had om drie regels on
der elkaar te kunnen aanbren
gen, loopt de tekst nu, zonder
komma's, gewoon door, waar
door het rijm nu veel minder
opvalt.
Vleeshouwer
Het poortje was in feite de ach
teruitgangvan het huidige pand
Haarlemmerstraat 119. Ver
moedelijk heeft de eigenaar van
dat pand ooit het achterste ge
deelte van zijn erf bebouwd met
twee afzonderlijke huizen, die
later in handen van verschillen
de eigenaren kwamen. Deze
mochten wel ramen en deuren
hebben in die gang, maar wer
den daarmee geen eigenaar van
de grond.
Het huidige nummer 14 werd
op 12 februari 1602 gekocht
door Pouwels (Paulus) lansz.,
vleyschouder of vleyschou wer.
Vleeshouwer is de aanduiding
van een slager van rundvlees;
een varkenslager werd door
gaans spekslager genoemd.
Nummer 15 werd op 5 augustus
1623 door dezelfde Pouwels
Jansz. gekocht. Haarlemmer
straat 119 had hij al in 1614 ver
worven. Daarmee had hij het
De gevelsteen boven
het poortje tussen
Stille Rijn 14 en 15.
hele complex in handen, inclu
sief de bij nummer 14 horende
twee kleine huisjes en een stal
ling. Daarin kon hij uiteraard
ossen en koeien stallen tot ze
geslacht konden worden, maar
gezien de tekst op de gevelsteen
kan ook gedacht worden aan
een soort stalhouderij, waar
men een rijpaard kon huren.
Pouwels Jansz.. vleyshouder.
geboren te Haemste (mogelijk
Haamstede op Schouwen
trouwde op 15 februari 1600
voor schepenen van Leiden met
Aeltgen Jansdr. De vrouw van
Pouwels Jansz., wonende tegen
over de Kraan, werd echter al op
3 maart 1604 in de Pieterskerk
begraven. Op 6 december 1608
hertrouwde hij met Jannetje
Adriaensdr. van de Velde, beho-
Het bankroet van een
slager aan de Stille Rijn
rend tot een gegoede en puur
katholieke familie. Op 8 decem
ber 1633 ontbood zij de (katho
lieke) notaris Jan van Heussen
in haar huis aan de Rijn omdat
zij ziek was. Kort daarna is zij
overleden en op 14 december
1633 in de Pieterskerk ter aarde
besteld.
In het testament wordt haar
achternaam, die hij wellicht in
de loop der tijden an de volks
mond gekregen had en die door
hem geaccepteerd werd: den
Drijver. Veedrijvers waren er
vroeger heel wat en ook deze
slager zal vaak genoeg zijn os
sen van de Beestenmarkt naar
zijn stal en slagerij gedreven
hebben. Deze naam vererfde
ook op zijn zoons Pieter Paulsz.
den Drijver. die eveneens slager
werd en in 1635 trouwde met
Jannetje de Bije. en Jan Paulsz.
den Drijver, ook al slager en in
1639 getrouwd met de War-
mondse Sophia Bouwmans.
Faillissement
Een paar jaar later veranderde
zoon Pieter van beroep: hij
kocht in 1648 de bekende brou
werij 'De Witte Eenhoorn', iets
verder aan de Stille Rijn (nr. 4,
het latere Joodse Weeshuis).
Helaas werd dit geen onver
deeld succes: in 1652 werd hij
failliet verklaard, beladen onder
de schulden aan voornamelijk
leveranciers van graan, mout en
andere benodigdheden voor de
brouwerij.
Omdat de zaken van vader en
zoon nogal in elkaar grepen,
werd ook Paulus Jansz. den
Drijver failliet verklaard. De
twee curatoren verkochten al de
huizen en uiteraard ook de
brouwerij van de zoon.
Haarlemmerstraat 119, Stille
Rijn 14 en 15 kwamen in ver
schillende handen en daarom
werd het eigendom van de
poort gemeenschappelijk ge
maakt: al de aangrenzende ei
genaren mochten deze gebrui
ken, onder meer voor de afvoer
van hemelwateren een riool, of
er ramen en deuren in uit laten
komen. Bij de vader kwamen de
crediteuren nog redelijk weg: er
viel zo'n tien mille te verdelen,
voor die tijd een flink bedrag.
Hoewel de schuldeisers van de
zoon om ruim 32.000 gulden
mochten vechten, konden tal
van leveranciers van turf (om de
brouwketels te stoken) en graan
en mout, ambachtslieden zoals
timmerlui, maar ook Jannetgen
Jansdr., de ton neboen ster, zon
der een stuiver naar huis.
Pas in 1654 was de zaak afge
wikkeld. Het lot van vader en
zoon is verder niet bekend.
Toen in 1658 Martinus den Drij
ver trouwde, woonde zijn vader
Pieter Paulsz. den Drijver op de
Beestenmarkt. Een beroep
wordt niet vermeld, maar ge
zien zijn adres zal hij wellicht
zijn oude stiel weer opgevat
hebben.
De panden Stille Rijn 14 en 15
zijn daama nooit meer in één
hand geweest, en ook hebben er
geen slagers meer gewoond. De
stal schijnt nog vrij lang bestaan
te hebben, maar omdat die op
een achtererf stond, zijn er niet
zo erg veel gegevens over be
kend. Hij behoorde steeds bij
Haarlemmerstraat 119. De ge
bruikers van de poort, die de
kosten van onderhoud onder
ling moesten verdelen, zullen
ooit de gevelsteen dusdanig
hebben laten verven, dat de
tekst onleesbaar werd. terwijl
het metselwerk daarboven on
der een dikke laag cement ver
dween.
leiden Slechts twee spelers
brachten het gistermiddag in de
Leidse Wolsteeg tot remise tij
dens een schaaks!multaan tegen
internationaal schaakgroot
meester Genna Sosonko (rechts
op de foto). Vóór café 'De WW'
in de Wolsteeg moesten zo'n
dertig spelers het opgeven en
niemand won. Café 'De WW'
luidde met de schaaksimultaan
een week van festiviteiten in
rond het tienjarig bestaan. „Zeer
geslaagd, deze simultaan, maar
het was ook prachtig weer", al
dus bedrijfsleider Adrl Hetns-
broek. De week staat een aantal
muzikale acts op het programma
van 'De WW'.
(OTO HtUCO KUIPtRS
den haag/leiden cerberus
De Haagse politierechter heeft
vrijdag een 35-jarige drugsver
slaafde uit Leiden veroordeeld
tot zes maanden gevangenis
straf wegens een groot aantal
inbraken en autokraken. Zijn
29-jarige vriend kreeg wegens
medeplichtigheid zes weken
De 35-jarige man heeft bekend
uit geldnood de inbraken te
hebben gepleegd. Ondanks eer
dere verklaringen ontkende hij
gisteren ten stelligste dat zijn
vriend bij de zaken betrokken
was. Wel staat vast dat de twee
mannen op 30 maart van dit
jaar hebben ingebroken in een
woning aan de Leidse Cobet-
straat. Daar werd echter niets
meegenomen, omdat de man
nen een gil hoorden.
De Leidenaar wordt er ook
van verdacht gestolen euroche
ques te hebben verzilverd. Om
ontdeklcing te voorkomen zou
hij op één dag verschillende
banken hebben bezocht om
steeds één cheque in te leveren.
Gisteren gaf de verdachte echter
MB andere faring NB d8 feiten
Hij zou de cheques hebben ge
kregen van een vnend die gMB
bankrekening had. „Ik wist niet
dat ze gestolen waren. Toen ik
kl.i.ir NM heb ik ook al het geld
bij hem ingeleverd aldus de
Officier van justitie mr. H.
den Hollander was van mening
dat de daden van de Leidenaar
veel onrust hebben veroorzaakt.
Hij was ervan overtuigd dat de
29-jarige bij minstens drie in
braken betrokken is geweest.
Hij eiste tegen de 35-jarige de
maximale straf: zes maanden.
Voor de vnend vond hij zes we
ken op zijn plaats.
Advocaat mr. H. Evers vond
zes maanden wei erg veel voor
de 35-jarige. temeer omdat deze
I nm nkort aan het werk kan bi|
de sociale werkplaats. „Meneer
hoort toch al tot de kansarmen,
dus zo'n ontwikkeling moeten
we niet frustreren", aldus Evers.
Hij stelde voor om een groot ge
deelte van de straf voorwaarde
lijk op te leggen. Politierechter
mr. A Eockema Andrea zag
daar echter niets in en vonniste
conform de cis van de officier.
DUIVENBERICHTEN VRUETIJD
De Vriendenclub' 1. J J. Degen, 2.
C.P.Giisman. 3 W MWitJr ,4 L
Engel. 5. J.J Wanstnk, 6 Comb v/d
Lee. 7. Th Dongelmans. 8 CP
Gasman, 9. F Ladan, 10 L Koop-
De Reisduif 1 W Kop, 2 Comb
Schroot. 3. Comb J H T 4 N de
Groot Zn 5 W Kop, 6 Comb
Schroot. 7. N de Groot Zn 8 D
Albers, 9 N de Groot Zn 10 W
Kop
L.P.C. 1 K Lefebre. 2 A Witte
veen. 3 P de Jong, 4 A A Compier.
5.6 en 7 A Witteveen. 8 P de
Jong. 9 H de Jonge sr. 10 A A
Compter.
Letderdorp 1 D van Seggelen, 2
W van Oosten. 3 en 4 J van Laar
Zn.. 5 D van Seggelen. 6 W van
Oosten. 7 R vd Nieuwen<ji|k. 8 J
van Laar Zn 9 D van Seggelen.
10 M Reverse
De Zwaluw 1.2 en 3 Comb v'd
Kooy-de Best. 4 W van Ommen. 5
N. Meeuwenoord. 6 en 9 L enTh
Verhoork. 7 P v Wissen en Zn 8
J Hoogervo'st 10 P van Leeuwen
Blauwkras 1 Comb H w*i>ngRo-
z<er. 2 en 3 Comb v/d N-euwendqk.
4 Comb Houwelmg Rozier. 5
Comb deMooy. 6 J Schouten 7
en 8 P Landesbergen. 9en 10.
Comb, v/d Ntejwen<j,|k
Het Oosten 1,4.6 e- Mooten v'd
Hoogt. 2 3.8 en 10 B vanRutten.
5 A Pracht. 9 P v Duyt
Verzameling
De verzameling natuurhisto
risch materiaal van Christiaan
Engberts staat tot begin juni in
de bibliotheek Stevenshof opge
steld. De tentoonstelling omvat
onder meer een aantal fossie
len, schelpen, een spinnehuid
en een pop van een beervlinder.
Christiaan Engberts is leerling
van de Stevenshofschool.
Skeeler
Vanaf maandagavond 18 mei
wordt door gediplomeerde
KNSB urinwi MO nriBriHkn
skeeler-training gegeven. Deze
training wordt gehouden op een
geasfalteerd parcours aan de
Archimrdesweg Voor meer in
formatie. tel. 315610 (Jos Eu-
gers).
Indonesië
Fen programma over Indonesië
met de naam 'Sumanti wordt
gehouden op maandag 18 mei
De Voorsehotcnso E. Zee Hilal
vertelt over kleding uit lava en
Bali en demonstreert/analyseert
enkele dansen. Aanvang 20.00
uur. in het Kerkelijk Centrum
'De Regenboog'.
Zangmiddag
Dienstencentrum Merenwijk
houdt maandag 18 met een
zangmiddag voor 55-plusserv
Het kinderkoor van de Kardi
naal Alfrinkschool treedt op on
der leiding van mevrouw De
Groot. Na de pauze zingt het ei
gen koor van de Ouderen Acti
viteiten Commissie. Aanvang
14.00 uur. Toegang, koffie en
thee zijn gratis.
Krnnismaklngsweek oude
renwerk
Wijkbewoners van de Koot. Zee-
helden wijk. Noord en Groen-
oord kunnen in de week van 18
tot en met 21 met kennismaken
met het ouderenwerk Zijloevrr-
Rondedans. Naast informatie
ve presentaties zijn er veie fees
telijke activiteiten voor jong en
oud Voor informatie en aan
meldingen kunt u terecht bij:
Dienstenrentrum Zijloever, la
ge Ri|ndijk 129. tel 071 233208
en btj Dienstencentrum Ronde
dans. lulianastraat 74. tel. 071-
233210.
P 1 M. DE BAAR
